פופציגער האט געשריבן: ↑דינסטאג מאי 13, 2025 9:41 pm
@נקודות טובות איך וועל ליידער מוזן שארף דיסעגריען מיט דיין הקדמה... ס’פארשטענדליך אז מ’פרובירט צו האלטן א חסיד’ישע סטאנדארט אין לבוש, אפילו אויב ס’טוישט זיך בהמשך הזמן.
ס’הייסט, קיינער האט נישט געזאגט אז א מאט בעקיטשע איז אן עבירה אדער אנדערש ווי מסורה. נאר וואדען, ווילאנג ס’איז א קילע זאך, דאס הייסט אז די "שיינע" אינגעלייט באצירן זיך דערמיט און זיי ברענגען עס אריין, ווילן נישט אסאך ערליכע אידן אז זייערע קינדער זאלן עס האבן. דאס איז פשוט הנבדיל בין קודש לקודש.
*
יעצט צום ענין. איך בין אלס קינד געווען דער סארט קינד וואס האט געוואלט גיין מיט א וואלענע טלית קטן, אבער היינט פארשטיי איך פארוואס מיינע עלטערן האבן נישט ממש געוואלט... א וואלענע טלית קטן מוז מען קענען האלטן ריין, און אויב נישט איז עס א בזיון המצוה.
והיינו טעמא - לכאורה - פארוואס מזעט היינט מער אינגעלייט מיט וואלענע ט"ק, ווייל א מערהייט ארבעטן היינט אויף דזשאבס וואס מקען זיך האלטן ריין, איז עס שוין געווארן מער איינגעפירט.
איך וועל ענטפערן פאר דיר מיט
@הדסים אינאיינעם.
איך מוז אייך ליידער זאגן אז איר האט ליידער מיין פאוסט נישט געליינט... איך האב דאך געלינקט צו א פאוסט וואס איך האב געשריבן מיט א צייט צוריק אין די נושא, פארוואס ראגירט איר אן ליינען יענע פאוסט. איר זענט נישט מחויב דאס צו ליינען, אבער אויב ווילט איר יא ראגירן דאן זייט מוחל און ליינט דאס פשוט אלץ פראקטישקייט.
*
יעצט צום ענין. ווען איך זאג אז חסידישע לבוש איז א פורים תורה, האב איך נישט אוועקגעמאכט די קפידא נישט נאכצוגיין מאדעס. אדרבה, איך שעץ דאס זייער שטארק. מיין פראבלעם איז ווען עס קומען די רשעים יכשלו בם און זיי מאכן פון דעם א טראדיציע. דאס איז א פורים תורה. די רגע עס איז דא א זאך ווי א חסידישע לבוש ווירסעס א בעל הבתי'שע לבוש איז דאס א פורים! דאס האט מיט חסידישקייט גארנישט.
חסידישע אידן האבן נישט מקפיד געווען אויף ספעציפישע מלבושים, חסידישע אידן האבן מקפיד געווען אויף מאדערניזאציע. זיי האבן ממאס געווען און נאכלויפן גוישע סטיילס, זיי האבן געוואלט בלייבן פארנאטיש און חאניאקיש כדי נישט נאכצוגיין דעם גוי. עווענטועל קומט אלעס סיי ווי אריין, חסידישע אידן האבן פראבירט צו זיין די לעצטע. אבער קיינמאל איז דאס נישט געווען בבחינת חסידישע סטייל ווירסעס די בעל הבתי'שע סטייל.
איר האט נישט געהאט קיין נערווען צו ליינען מיין פאוסט דארט, וועל איך ציטירן אן אויסצוג דערפון.
עס איז זעלבסט פארשטענדליך אז דער מלמד בן מלמד, בן בנו של אותו מלמד איז נישט דומה צום נגיד בן נגיד, בן בנו של הנגיד הגדול. עס איז נישט מסתבר צו זאגן אז די צוויי דארפן גיין אנגעטוהן די זעלבע. די קינדער פון די צוויי האבן נישט וואס אויסצוזעהן די זעלבע. די פראבלעם מאכט זיך נאר מיט די פושעים יכשלו בם פון די פרומע פארטייען, וואס זיי ווילן כסדר באצווינגען די בעל הבתיש'ער עולם צו זייער סטייל. די זענען וואס מאכן תקנות און זענען פאנומען באצווינגען די מענטשהייט.
איך וויל פרעגן פון די פרומע באצווינגער, זאגט מיר וואו איר זענט אנגעקומען דערמיט? געבטס מיר די סוקסעס רעיט פון אייער חינוך. צו דען וויבאלד מען צווינגט קינדער אין חדר צו גיין מיט פלעסטיק גלעזער וואקסן די קינדער אויף בעסער? קוק דיך ארום, וואס טוט דער אינגעל ווען ער ווערט עלטער. בלייבט ער טאקע מיט'ן פרומען לבוש? אדער אפשר גאר גייט ער להיפך זוכענדיג ארויסצוגיין פון די באקס? צו אפשר גאר ווי @מסתמא זאגט אז פון פארלייגן צופיל פאוקעס אויף דברים של מה בכך, נעמט מען אטעמאטיש אוועק פאוקעס פון עיקרי התורה ודת. דאס איז א חרבן!
נאך א זאך. אויב האט אמאל א אינגערמאן מיט ווייסע זאקן שבת געוויסט אז ער קען נישט זיצן אין א פיצא שאפ מוצאי שבת, ווייל א אינגערמאן מיט ווייסע זאקן זיצט נישט אין א רעסטעראנט. האסטו דאס בידים מבטל געווען! ווי לאנג ווייסע זאקן שבת האט געמיינט אז איך בין א חסידישער איד, האט ער זיך געפירט ווי א חסידישער איד. אויב יעדע מגושם טוט אן ווייסע זאקן, ברענגט דאס אראפ דעם גאנצן לבוש. מגושם בלייבט מגושם! נישטא מער די געדאנק אז אינגערמאן מיט שווארצע גלעזער קען זיך נישט דרייען אין א מעיסיס געשעפט. ער האט דאך א קפידא אז יעדער זאל גיין שווארצע גלעזער, און מגושם בלייבט מגושם. און ווער איז אין דען שולדיג? דו! דו וואס האסט געוואלט באצווינגען כל הקהל הקודש צו דיין סטייל!
א שטאפל ווייטער. ווען עס קומט אריין ביי די פרויען די מידי סקירטס, פארפירט ער געפערליך אז די זעלבע ייצר הרע וואס האט ביז יעצט געהייסן גיין קורץ, הייסט יעצט גיין לאנג. און מיט דעם וויל ער צווינגען כל הקהל הקודש צו זיין טראדיצע. סיריעסלי? ביסט משוגע? איז גיין א לאנגע סקירט די זעלבע דרגא ווי גיין א קורצע? קען זיין אז עס ציעט אן אויג און עס איז דעריבער נישט פארגעשלאגן. אבער איז דאס די זעלבע? אויב האט מען פאר צען יאר צוריק נישט געקענט גיין אין גאס, ווייל רחמנא ליצלן ווי אזוי פרויען זענען געגאנגען אנגעטוהן, בגילוי דאורייתא! מען האט קיין ברכה נישט געקענט מאכן, צוליב ושב מאחוריך! קומטסטו זאגן אז דאס איז די זעלבע ייצר הרע?? אויב קען מען זיך וועלן איין עקסטרים אדער די אנדערע, וואלסטו בכלל געהאט א ספק? אויב יא ביסטו הן א פוסטער עם הארץ, און הן א גרויסער שוטה. נבלה סרוחה טובה הימנו!
די פראבלעם דערפון איז פילפאכיג. קודם כל מדבר שקר תרחק. מען טאר נישט ארבעטן מיט שקר אידישקייט איז אמת, און דו ביסט היפך! צווייטענס, שקר ארבעט נישט. קיינער קויפט נישט דיינע ליגענטס, און אויב יא, ווען דער מיידל גייט ארויס פון סקול וויסענדיג אז גיין מיט א מידי איז פונקט אזוי שלעכט ווי גיין מיט א מיני. נו, אז איך האב שוין נישט די הנהלה וואס שטערט מיך קען איך שוין גיין מיט מיני אויך. רחמנא ליצלן! אלץ צו פארדאנקן דעם פושע! עיקרי הדת, חומרות, און סתם שטותים, גייט אריין אין איין כלל. און די תוצאות זענען שרעקליך!
*
יעצט בכלליות. ביי מיר איז דא ד' חלקי שלחן ערוך, און איך האב א גרויסע פראבלעם מבחין צו זיין בעניני פיפטע חלק. פינפטע חלק רוף איך דאס וואס ס'פאסט יא אדער ס'פאסט נישט... ס'איז זייער שווער מיר צו קאנווינסן אויף עפעס וואס מען קען נישט טרעפן אויף דעם קיין סמך בדברי התלמוד והפוסקים. (פארשטייט זיך אז איך רעד נישט פון זיין א נבל ברשות התורה, נאר פון דברים של מה בכך...)
ס'איז געווען א מאל ווען ביי א אסיפת הורים ביי די מוסדות וואו מיינע קינדער לערנען האט מען גערעדט וויכטיגע חינוך נושאים. איינער פון די נושאים וואס מען האט גערעדט איז געווען זיך פארשטעלן פורים אינגלעך פאר מיידלעך און מיידלעך פאר אינגלעך. דער בעל דרשן האט שטארק מעורר געווען אז לא ילבש איז גילטיג פורים פונקט ווי א גאנץ יאר. בלא בלא בלא.... איך זיץ דארט און איך שטוין! בין איך טאקע דער גרעסטער תלמיד חכם דא?? דא זיצן דאך רבנים ודיינים, און קיינער רופט זיך נישט אן קיין ווארט?? ס'איז דאך קלאר מבואר אין רמ"א אז ס'איז נישט קיין איסור און אזוי איז די מנהג. פארוואס פארקויפסטו פארן עולם הבלים?? ווי אזוי זיצן דארט רבנים ודיינים און לאזן צו דעם מגלה פנים בתורה רעדן זיינע דברי חירוף וגידוף?? יא איך ווייס אויך אז דער ט"ז אין יורה דעה ברענגט בשם הב"ח לבטל מנהג זה צוליב מכשולות. אבער צו זאגן אז דאס איז אסור מן הדין, נאך דערצו ביי קינדער?
*
יעדן אינדערפרי קען מען זעהן ערליכע כולל אינגעלייט ווארטן פאר די באסעס מיט די קינדער. מערסטענס אינגעלייט וועלן ווארטן די באס מיט די טלית קטן, אבער טייל גייען מיט א כאלאט, און דער מחמיר וועט גיין מיט א טיש בעקיטשע כאלאטל... איך בין מחויב צו גלייבן אז דער אינגערמאן וואס גייט מיט א כאלאט האט מער תורה ויראה אין זיך ווי דער אינגערמאן וואס ווארט מיטן טלית קטן? איך האב אבסעלוט נישט קיין פראבלעם דערמיט, איך בין נישט ממאס אין פרומקייט. אבער דאס איז ביי מיר נישט משנה קיין כל דהוא.
לסיום הדבר. דאס בעסטע איז ווען מען עסט א גוט שטיקל סטעיק אין שיינע דישיס, אבער טאמער האט מען נישט קיין שיינע דישיס, איז א גוט שטיקל סטעיק אויך גוט אין א פאום טעלער. אבער ר"ל אויב סערווירט מען קיאה וצואה אין שיינע דישיס... מען דארף געדענקן וואס איז די עיקר און וואס די טפל.
