'מאמענט' מאגאזין

[מאנטרעאל]

די וואך איז געווען שיינע רואיגע ארטיקלען.

אין אפקלאנגען מיטן קעפל 'עסקן מהו' איבער די ארטיקל אין טעלערלעך פון מנחם גאלד, קריגט זיך איינער אויף די הנחה וואס יוסי געשטעטנער האט אראפגעלייגט אז אן עסקן דארף באצאלט ווערן ווי א פול טיים דזשאב, דאס איז א לענגערע שמועס באמת, ווערד א געהעריגע באהאנדלונג.

אליהו יואל גליק האט געהאט שיינע ארטיקלען די וואך, סיי די פענסטערלעך 'אין וויזניץ ברענט א פייער' ווי ער שרייבט דארט אז ווען סקולען און וויזניץ מישען זיך אין איין אינג הערצעלע קען א באמבע עקספלאדירען...
דערנאך זיין באזוך אין סאוט קאראליינע.

די שמועס מיטן בלינדען גר פאדערט פון אונז.

וכו'

[טיפער ווי טיף]

איך וואלט געטוישט קעפל צו 'מאמענט אויסגאבע'
פעלט נישט אויס קיין לאנגע קעפלעך

[טיפער ווי טיף]

מנחם גאלד נעטפרי ארטיקל בין איך אינגאנצן מחולק
אפשר מארגן וועל איך שרייבן מיין מיינונג

[מאנטרעאל]

מנחם גאלד נעטפרי ארטיקל בין איך אינגאנצן מחולק
אפשר מארגן וועל איך שרייבן מיין מיינונג

גראדע האלט איך ווי אים, פארוואס קומען מענטשן אראפרייסן אנדערע, ווילסט זאגן דיינס איז גוט, זאג.
דארפסט זיך נישט בויען אויף א צווייטן.

[בן רבינו]

עגרי. מנחם איז פיין. ער לייגט אסאך גווע זאכן אין מאמענט. זיין פאליטישע אניליז. גראדע פינקט די וואך. ישו עפעס מעכטיג. זיין טעלערלעך וואס איז אייביג שטארק. און די אפענע שמועסן. וואס גראדע די וואך איז עס געווען אייזן שטארק!

[שמוליק]

ווי ווערן לעצטענס פארשווינדען אסאך שרייבער?

יואלי גליק
ט מ ניימאן
ש י קליין
און נאך וואס כדענק נישט אויפן מינוט.

[משולם]

איז אמת אז אין קרית יואל אין אין סקווערער שטעטל פארקויפט מען נישט די מאמענט?
אויב איז עס אמת, וואס איז עס אנדערש פון אנדערע אויסגאבעס.

[גראז]

איז אמת אז אין קרית יואל אין אין סקווערער שטעטל פארקויפט מען נישט די מאמענט?

אויב איז עס אמת, וואס איז עס אנדערש פון אנדערע אויסגאבעס.

איך האלט גראדע נישט און בארעכטיג נישט אזאנע פארבאטן (ווער פרעגט מיך דען?!), אבער אנדערש פון אנדערע אויסגאבעס איז עס. ס'איז מער היינטיג, ווייסט וואסעכמיין?!

[משולם]

איז אמת אז אין קרית יואל אין אין סקווערער שטעטל פארקויפט מען נישט די מאמענט?

אויב איז עס אמת, וואס איז עס אנדערש פון אנדערע אויסגאבעס.

איך האלט גראדע נישט און בארעכטיג נישט אזאנע פארבאטן (ווער פרעגט מיך דען?!), אבער אנדערש פון אנדערע אויסגאבעס איז עס. ס'איז מער היינטיג, ווייסט וואסעכמיין?!

כ'ווייס נישט וואס דו מיינסט, איך פארשטיי אז ס'איז היינטיג, און וואס איז ראנג מיט היינט

[גראז]

כ'ווייס נישט וואס דו מיינסט, איך פארשטיי אז ס'איז היינטיג, און וואס איז ראנג מיט היינט

האסט געפרעגט מיט וואס ס'איז אנדערש?! מיט דעם.

וואס איז ראנג דערמיט?! איך האלט נישט אז ס'איז, אבער ס'איז דא מענטשן וואס האלטן אז ס'איז.

היינטיגע בילדער? היינטיגע נייעס? היינטיגע גראפיקס?

דאס אלעס איז ביי יעדע 'פרומע' אויסגאבע פונקט אזוי

ניין, מסתם בעיקר היינטיגע מיינונגען און נושאים.

עגעין, איך האלט נישט אז ס'איז דוקא עפעס א פראבלעם דערמיט, איך בין דיר נאר מסביר מיט וואס ס'איז אנדערש פון אנדערע אז מ'זאל זיך אויף דעם ענדערש ארויפכאפן.

[פישפיקלאדיין]

זייער מאדעל איז צו זיין יעדע וואך קאנטרעווערסיאל.

און מיט אזא מאדעל מוז מען כסדר פארקוקן פון אנגענומענע סטאנדארטן, צו קענען ברענגן עפעס צום טיש וואס אנדערע שפירן אז עס איז אפשר נישט אזוי פאסיג.

עסט זעהן טאקע אז 'די וואך' און 'די בליק' שטעלט אהער פי כמה מער זייטן פון חומר, משא"כ די מאמענט דארף נישט קיין כמות, ער דארף בעיקר 'איין גוט'ס' און דאס מאכט דעם וואך.

[טיפע טאשן]

איז אמת אז אין קרית יואל אין אין סקווערער שטעטל פארקויפט מען נישט די מאמענט?
אויב איז עס אמת, וואס איז עס אנדערש פון אנדערע אויסגאבעס.

יא אמת
קרית יואל לאזט די וועד נאר אריין אויסגאבעס וואס גייען אדורך אן השגחה אז עס האט אינזער היימישע השקפה
סקווירא ווייס איך נישט

[מטות]

זייער א נארמאלע זאך צו פארלאנגען א השגחה

[בּלא בּלא בּלא]

איך האלט גראדע נישט און בארעכטיג נישט אזאנע פארבאטן (ווער פרעגט מיך דען?!), אבער אנדערש פון אנדערע אויסגאבעס איז עס. ס'איז מער היינטיג, ווייסט וואסעכמיין?!

כ'ווייס נישט וואס דו מיינסט, איך פארשטיי אז ס'איז היינטיג, און וואס איז ראנג מיט היינט

זייער מאדעל איז צו זיין יעדע וואך קאנטרעווערסיאל.

און מיט אזא מאדעל מוז מען כסדר פארקוקן פון אנגענומענע סטאנדארטן, צו קענען ברענגן עפעס צום טיש וואס אנדערע שפירן אז עס איז אפשר נישט אזוי פאסיג.

עסט זעהן טאקע אז 'די וואך' און 'די בליק' שטעלט אהער פי כמה מער זייטן פון חומר, משא"כ די מאמענט דארף נישט קיין כמות, ער דארף בעיקר 'איין גוט'ס' און דאס מאכט דעם וואך.

שוואכע טענה וואס דו ברענגסט, נאך וואס ״מאָמענט״ מיט זייער ״מאָמענט פלאס״ וועכנטליכער ביילאגע - און ווער רעדט נאך ווען א ״נפשי״ אדער ״לבלר״ זענען בייגעלייגט, איז אין כמות פון זייטן און תוכן אסאך מער. דער טעות געשעט פילייכט ווען דו רעכנסט די בילדער און קינדער ביכער פון די אנדערע אויסגאבעס.

בכלל איז מאָמענט געווענליך געשריבן אויף א רייכערע און מער פראפעסינאלער קאליבער.

[בּלא בּלא בּלא]

איז אמת אז אין קרית יואל אין אין סקווערער שטעטל פארקויפט מען נישט די מאמענט?
אויב איז עס אמת, וואס איז עס אנדערש פון אנדערע אויסגאבעס.

יא אמת
קרית יואל לאזט די וועד נאר אריין אויסגאבעס וואס גייען אדורך אן השגחה אז עס האט אינזער היימישע השקפה
סקווירא ווייס איך נישט

אין סקווירא פארקויפט מען עס נישט נאך וואס איין וואך האבן זיי פובליצירט א געוויסע ארטיקל וואס איז נישט נאכגעקומען זייערע סטאנדארטן.

באמת, פון סקווירא איז נישט א ראי׳ לכאן או לכאן, נאך וואס די ״עמי״ און אנדערע אנגלא-אידישע מאגאזינען ווערן דארט פארקויפט, אזוי אויך ״משפחה״ הישראלי און ״בקהילה״, אבער ״דער איד״ ״בלאט״, און ״די צייטונג״ ווערן דארט נישט פארקויפט.

[בּלא בּלא בּלא]

זייער א נארמאלע זאך צו פארלאנגען א השגחה

דאן פארוואס ״סושי״ מיט אן השגחה ווערט נישט דארט פארקויפט?

וואס האט סושי מיט מושי?

אויב איז דער פראבלעם ״השגחה״ דאן פארוואס געוויסע אייטעמס אפילו ס׳האט\קען האבן א גוטע השגחה ווערט נישט פארקויפט אין עיר המעטירה? ווי למשל סושי.

גראדע, סושי מיט מושי זענען צווייטע קאזינס.
ווי אויך, סושי גראמט מיט מושי.
און צום לעצט, כ׳האב א חבר מושי וואס גלייכט שטארק סושי.

[יאנטשי]

אויב איז דער פראבלעם ״השגחה״ דאן פארוואס געוויסע אייטעמס אפילו ס׳האט\קען האבן א גוטע השגחה ווערט נישט פארקויפט אין עיר המעטירה? ווי למשל סושי.

נישט אלעס האט מיט א השגחה, למשל איינער וואס טאר נישט קיין מילכיג'ס וועט אים נישט העלפן אז די מילך האט א גוטע השגחה, די זעלבע טאר מען נישט עסן יוה"כ אפילו אויב האט עס א גוטע הכשר

וכן ביי פלייש אפילו עס האט די בעסטע השגחה און איז די מערסט מהודרדיגע שחיטה, אויב קויפט מען עס אין א סופערמארקעט קען זיין א גרויסע פראבלעם לויט אסאך רבנים און דיינים, ממילא זעה מיר אז עס ווענד זיך נישט צו עס האט יא אדער נישט א השגחה

משא"כ א זאך וואס דארף און האט בכלל נישט קיין השגחה איז אוודאי טרייף, און איז נישט דא וואס דן צו זיין

[אסמכתא בעלמא]

בּלא בּלא בּלא

איר זענט זייער איבערגעשטרענגט. אייער טאן איז הייזעריג.

סאדע מיט פעליווארס אן א הכשר איז טריפה.

מאגאזינען אן א הכשר קענען זיין שעדליך, מ'קען נישט וויסן אין וועלכע מאגאזין שרייבן 'נאר' אידטיש אידן (דאפלט?), און אין וועלכע שרייבן אויך קאווע שטיבל אידן. ממילא האט מען באשלאסן צו פאדערן אן השגחה.

איך קוק דאס זייער ארויף.

[קלוגער חכם]

זייער מאדעל איז צו זיין יעדע וואך קאנטרעווערסיאל.

און מיט אזא מאדעל מוז מען כסדר פארקוקן פון אנגענומענע סטאנדארטן, צו קענען ברענגן עפעס צום טיש וואס אנדערע שפירן אז עס איז אפשר נישט אזוי פאסיג.

עסט זעהן טאקע אז 'די וואך' און 'די בליק' שטעלט אהער פי כמה מער זייטן פון חומר, משא"כ די מאמענט דארף נישט קיין כמות, ער דארף בעיקר 'איין גוט'ס' און דאס מאכט דעם וואך.

שוואכע טענה וואס דו ברענגסט, נאך וואס ״מאָמענט״ מיט זייער ״מאָמענט פלאס״ וועכנטליכער ביילאגע - און ווער רעדט נאך ווען א ״נפשי״ אדער ״לבלר״ זענען בייגעלייגט, איז אין כמות פון זייטן און תוכן אסאך מער. דער טעות געשעט פילייכט ווען דו רעכנסט די בילדער און קינדער ביכער פון די אנדערע אויסגאבעס.

בכלל איז מאָמענט געווענליך געשריבן אויף א רייכערע און מער פראפעסינאלער קאליבער.

אפשר רייך, אבער פראפעסיאנעל? נאך זייער ווייט צו גיין זיי צו קענען אנרופן מער פראפעסיאנעל.

[בּלא בּלא בּלא]

זייער מאדעל איז צו זיין יעדע וואך קאנטרעווערסיאל.

און מיט אזא מאדעל מוז מען כסדר פארקוקן פון אנגענומענע סטאנדארטן, צו קענען ברענגן עפעס צום טיש וואס אנדערע שפירן אז עס איז אפשר נישט אזוי פאסיג.

עסט זעהן טאקע אז 'די וואך' און 'די בליק' שטעלט אהער פי כמה מער זייטן פון חומר, משא"כ די מאמענט דארף נישט קיין כמות, ער דארף בעיקר 'איין גוט'ס' און דאס מאכט דעם וואך.

שוואכע טענה וואס דו ברענגסט, נאך וואס ״מאָמענט״ מיט זייער ״מאָמענט פלאס״ וועכנטליכער ביילאגע - און ווער רעדט נאך ווען א ״נפשי״ אדער ״לבלר״ זענען בייגעלייגט, איז אין כמות פון זייטן און תוכן אסאך מער. דער טעות געשעט פילייכט ווען דו רעכנסט די בילדער און קינדער ביכער פון די אנדערע אויסגאבעס.

בכלל איז מאָמענט געווענליך געשריבן אויף א רייכערע און מער פראפעסינאלער קאליבער.

אפשר רייך, אבער פראפעסיאנעל? נאך זייער ווייט צו גיין זיי צו קענען אנרופן מער פראפעסיאנעל.

פראפעסיאנעל ווס. די אנדערע מאגאזינען (אויב קענמען עס אזוי אנרופן). די איינציגע אויסגאבע אין אידיש וואס קומט נאנט צו א ״מאגאזין״ איז ״מאָמענט״.

[בּלא בּלא בּלא]

איר זענט זייער איבערגעשטרענגט. אייער טאן איז הייזעריג.

סאדע מיט פעליווארס אן א הכשר איז טריפה.

מאגאזינען אן א הכשר קענען זיין שעדליך, מ'קען נישט וויסן אין וועלכע מאגאזין שרייבן 'נאר' אידטיש אידן (דאפלט?), און אין וועלכע שרייבן אויך קאווע שטיבל אידן. ממילא האט מען באשלאסן צו פאדערן אן השגחה.

איך קוק דאס זייער ארויף.

מאָמענט זעלבסט האט אן השגחה פון זייער רב רח״ש בערגער, און פארוואס גיבט מען נישט דעם טראסט פון יעדן מענטש באזונדער זאל זיך מכשיר זיין אויב וויל ער עס ארייננעמען אין שטוב, ס״ה איז עס א מאגאזין אנגעפירט און געשריבן דורך גאר היימישע אינגעלייט, און אסאך מיט זייערע פנימ׳ער פאר׳ן פובליק, און כל אחד זאל זיך פסק׳ן אויב ווילן זיי נעמען צו זיך אין שטוב אזא פראדוקט.

[בלייב געזונט]

מיינע זיידעס געדענקן נאך ווען אראנדזש דזשוס און סאדע האבן נישט געהאט קיין הכשר, מיין טאטע געדענקט ווען פסח׳דיגע ווישפאפיר האבן נישט פארמאגט קיין כשרות סימבאל, און דו ביזט מורא׳דיג פראוד אז אפאר אינטערוויוס וואס חסיד׳ישע אינגעלייט מאכן זאל האבן א הכשר. נאוי פראבלעם. אשרי לך.

איר זענט זייער איבערגעשטרענגט. אייער טאן איז הייזעריג.

סאדע מיט פעליווארס אן א הכשר איז טריפה.

מאגאזינען אן א הכשר קענען זיין שעדליך, מ'קען נישט וויסן אין וועלכע מאגאזין שרייבן 'נאר' אידטיש אידן (דאפלט?), און אין וועלכע שרייבן אויך קאווע שטיבל אידן. ממילא האט מען באשלאסן צו פאדערן אן השגחה.

איך קוק דאס זייער ארויף.

מאָמענט זעלבסט האט אן השגחה פון זייער רב רח״ש בערגער, און פארוואס גיבט מען נישט דעם טראסט פון יעדן מענטש באזונדער זאל זיך מכשיר זיין אויב וויל ער עס ארייננעמען אין שטוב, ס״ה איז עס א מאגאזין אנגעפירט און געשריבן דורך גאר היימישע אינגעלייט, און אסאך מיט זייערע פנימ׳ער פאר׳ן פובליק, און כל אחד זאל זיך פסק׳ן אויב ווילן זיי נעמען צו זיך אין שטוב אזא פראדוקט.

דער מאמענט רב הרב בערגער גיבט די השגחה פאר ארטיקלען כעין זה אריינצוגיין אינעם מאגאזין?

[אסמכתא בעלמא]

קרית יואל איז א קאנטראלירטע שטאט. ווער ס'פארטראגט עס נישט און וויל יא קענען קויפן OU פראדוקטן (אלס משל), דער מופט אוועק.

מ'גיט אים נישט די אפשן פון וואוינען אין דעם שטאט און אליינס באשליסן. צו אזוי דארף עס זיין? איך ווייס נישט. איי געס די מנהיגים האלטן אז יא.

מאָמענט זעלבסט האט אן השגחה פון זייער רב רח״ש בערגער

כנראה האבן זיי נישט אנערקענט דעם רב'ס השגחה אלס גילטיג.

[בּלא בּלא בּלא]

איר זענט זייער איבערגעשטרענגט. אייער טאן איז הייזעריג.

סאדע מיט פעליווארס אן א הכשר איז טריפה.

מאגאזינען אן א הכשר קענען זיין שעדליך, מ'קען נישט וויסן אין וועלכע מאגאזין שרייבן 'נאר' אידטיש אידן (דאפלט?), און אין וועלכע שרייבן אויך קאווע שטיבל אידן. ממילא האט מען באשלאסן צו פאדערן אן השגחה.

איך קוק דאס זייער ארויף.

מאָמענט זעלבסט האט אן השגחה פון זייער רב רח״ש בערגער, און פארוואס גיבט מען נישט דעם טראסט פון יעדן מענטש באזונדער זאל זיך מכשיר זיין אויב וויל ער עס ארייננעמען אין שטוב, ס״ה איז עס א מאגאזין אנגעפירט און געשריבן דורך גאר היימישע אינגעלייט, און אסאך מיט זייערע פנימ׳ער פאר׳ן פובליק, און כל אחד זאל זיך פסק׳ן אויב ווילן זיי נעמען צו זיך אין שטוב אזא פראדוקט.

דער מאמענט רב הרב בערגער גיבט די השגחה פאר ארטיקלען כעין זה אריינצוגיין אינעם מאגאזין?

איך בּין נישט מאָמענט פאַרטרעטער, און זיכער נישט זייער כשרות פאָן, און פאַר ספּעציפישע פראַגן איבּער געוויסע אינהאַלטן דאַרפט איר זיך ווענדן צום בּעל מכשיר גופא.
כ׳ווייס נישט אויבּ די קרית יואל׳ער הכשר וואלט אַרויסגענומען אַזאַ פּאַראַגראַף… און א טעות קען זיך איבּעראַל מאַכן.

[בּלא בּלא בּלא]

קרית יואל איז א קאנטראלירטע שטאט. ווער ס'פארטראגט עס נישט און וויל יא קענען קויפן OU פראדוקטן (אלס משל), דער מופט אוועק.

מ'גיט אים נישט די אפשן פון וואוינען אין דעם שטאט און אליינס באשליסן. צו אזוי דארף עס זיין? איך ווייס נישט. איי געס די מנהיגים האלטן אז יא.

מאָמענט זעלבסט האט אן השגחה פון זייער רב רח״ש בערגער

כנראה האבן זיי נישט אנערקענט דעם רב'ס השגחה אלס גילטיג.

קיינער (עכּ״פּ איך) האָט נישט טענות אויף די קאָנטראָל, מ׳שמועסט נאָר אויס, און מצדי זעט נישט אויס ווי ס׳האָט זין דער איסור פון פאַרקויפן מאָמענט אין שטעטל.

אגב, כ׳בּין נישט הונדערט פּראָצענט זיכער אַז רח״ש בּערגער גיבּט אָפיציעל אַן השגחה אויפ׳ן מאָמענט, אָבּער ווען אַ פרישע פירמע וואָס פאַרקויפט לאָקשן מיט אַ כּשׁרות שׁטעמפּל פון ״הרב חיים שלמה בּערגער״, וואָלט מען עס נישט פאַרקויפט אין ״רעפרעשׁ״?