על דא ועל הא

[חלום חלמתי]

אינטערעסאנט אויף וואס מ'האט זיך אויפגעכאפט דא...

די מאמענט שרייבט שוין יארן 'אידישע וועלט' ווען זיי ברענגען פון אייוועלט, פלוצלינג מאכט מען א ויצעקו, וואס איז? די אנדערע טעגליש האט עס געטון.... פלוצלינג ווערט עס אן אומפארשטענדליכע זאך...

עונג שבת גליון האלט אין איין ברעגען ארטיקלען פון דארט

[יאנטשי]

שלא כדעת השומרים

ס'איז אביסל א מאדנע אויפפאלנדע זאך. אבער דער איד טוט עס אויך שוין יארן לאנג אין די בילדער אפטיילונג.

זיך געוואנדערט פארוואס אייוועלט איז מהרי"י געשטימט זע איך אז זיי האבן געהאט שכל צי לעגימטעריזן אייוועלט אזוי זאל זיין א שטיקל נגיעה...

אבער לכאורה איז עס נישט ריכטיג צי לייגן אין א גליון אויפן שבת טיש
די קינדער דארפן נישט וויסן וואס אייוועלט איז
אפאר יאר צוריק האט רב וואזנער געזאגט ביי כינוס כלל ישראל אך ורק לצורך פרנסה למעשה איז מען מקיל אויף כשר אינטערטעימענט מיינט אבער נאכנישט אז קינדער דארפן אויפוואקסן מיט דעם

דער בעל הלהתאנג/גוט שבת/עונג שבת געבט שוין יארן קרעדיט פאר די אידישע וועלט אין פארשידענע געלעגענהייטן (און אנדערע נישט..) און איך גלייב נישט איינער האט א פראבלעם.

[totty]

ס'איז אביסל א מאדנע אויפפאלנדע זאך. אבער דער איד טוט עס אויך שוין יארן לאנג אין די בילדער אפטיילונג.

זיך געוואנדערט פארוואס אייוועלט איז מהרי"י געשטימט זע איך אז זיי האבן געהאט שכל צי לעגימטעריזן אייוועלט אזוי זאל זיין א שטיקל נגיעה...

אבער לכאורה איז עס נישט ריכטיג צי לייגן אין א גליון אויפן שבת טיש
די קינדער דארפן נישט וויסן וואס אייוועלט איז
אפאר יאר צוריק האט רב וואזנער געזאגט ביי כינוס כלל ישראל אך ורק לצורך פרנסה למעשה איז מען מקיל אויף כשר אינטערטעימענט מיינט אבער נאכנישט אז קינדער דארפן אויפוואקסן מיט דעם

דער בעל הלהתאנג/גוט שבת/עונג שבת געבט שוין יארן קרעדיט פאר די אידישע וועלט אין פארשידענע געלעגענהייטן (און אנדערע נישט..) און איך גלייב נישט איינער האט א פראבלעם.

דו גלייבסט נישט אבער קענסט נישט נעמען קיין אנקעטע פון כלל ישראל אקארדינג צי דיין מיינונג
רוב כלל ישראל ליינט נישט אידשטיש און נישט אייוועלט

[וואסאפשט]

אינטערעסאנט אויף וואס מ'האט זיך אויפגעכאפט דא...

די מאמענט שרייבט שוין יארן 'אידישע וועלט' ווען זיי ברענגען פון אייוועלט, פלוצלינג מאכט מען א ויצעקו, וואס איז? די אנדערע טעגליש האט עס געטון.... פלוצלינג ווערט עס אן אומפארשטענדליכע זאך...

עונג שבת גליון האלט אין איין ברעגען ארטיקלען פון דארט

דער איד בילדער שרייבט יעדע וואך קרעדיט פאר אייוועלט.

[שמח]

ווער איז דער אחד הדיינים?

דאס פרעג איך שוין לאנג....
1000390418.png

דאס איז דער אלטער ווערסיע...

ס'הייסט?

[שמח]

אינטערעסאנט אויף וואס מ'האט זיך אויפגעכאפט דא...

די מאמענט שרייבט שוין יארן 'אידישע וועלט' ווען זיי ברענגען פון אייוועלט, פלוצלינג מאכט מען א ויצעקו, וואס איז? די אנדערע טעגליש האט עס געטון.... פלוצלינג ווערט עס אן אומפארשטענדליכע זאך...

ס'איז מיר געווען אינטערעסאנט אז אפציעל כשר אויסגאבע וואס מאיז רואיג צו געבן פאר קינדער זאל דאס טון, ווען בחצרות זאל עס טון וואלט עס מיר אויך געווען אינטערסאנט

אבער אנדער צייכענען אן אז דער איד וכדומה טוען עס שוין לאנג.


הגם איך האלט נישט פאר ריכטיג אז קינדער זאלן דאס דארפן זעהן, נו שוין, ווער פרעגט מיר...

[להגדיל הטראסק]

א אינגל ווייסט וואס דאס איז 'אידישע וועלט'? אייוועלט האבן זיי שוין געהערט אבער 'אידישע וועלט'?

אין זיכרון ליגט מיר נאך די אויסדרוק אידישע וועלט, נאך פאר כ'האב געהאט דאס מינדסטע אנונג וואס אייוועלט איז. און כ'האב מיך פארגעשטעלט אז מסתמא איז דאס א געוויסע אויסגאבע וכדו'

[שמח]

א אינגל ווייסט וואס דאס איז 'אידישע וועלט'? אייוועלט האבן זיי שוין געהערט אבער 'אידישע וועלט'?

אין זיכרון ליגט מיר נאך די אויסדרוק אידישע וועלט, נאך פאר כ'האב געהאט דאס מינדסטע אנונג וואס אייוועלט איז. און כ'האב מיך פארגעשטעלט אז מסתמא איז דאס א געוויסע אויסגאבע וכדו'

גאנץ א גוטע סברא.

די מעלות האט טאקע עפעס אן אויסגאבע פאר סקולס וכדומה וואס הייסט אזוי.

[וואסאפשט]

א אינגל ווייסט וואס דאס איז 'אידישע וועלט'? אייוועלט האבן זיי שוין געהערט אבער 'אידישע וועלט'?

אין זיכרון ליגט מיר נאך די אויסדרוק אידישע וועלט, נאך פאר כ'האב געהאט דאס מינדסטע אנונג וואס אייוועלט איז. און כ'האב מיך פארגעשטעלט אז מסתמא איז דאס א געוויסע אויסגאבע וכדו'

עקזעקטלי, אבי געמאכט א מצב.

[וואלף]

א אינגל ווייסט וואס דאס איז 'אידישע וועלט'? אייוועלט האבן זיי שוין געהערט אבער 'אידישע וועלט'?

אין זיכרון ליגט מיר נאך די אויסדרוק אידישע וועלט, נאך פאר כ'האב געהאט דאס מינדסטע אנונג וואס אייוועלט איז. און כ'האב מיך פארגעשטעלט אז מסתמא איז דאס א געוויסע אויסגאבע וכדו'

כ'האב עס די ערשטע מאל געזען ביי א ארויסגעפרינטע ''דער מדרש דערציילט'' - א. גראדער אייוועלט.קאם

היינט ווייס איך וואס ס'איז געווען, דאמאלס האב איך נישט געוויסט....

[איד]

אינטערעסאנט אויף וואס מ'האט זיך אויפגעכאפט דא...

די מאמענט שרייבט שוין יארן 'אידישע וועלט' ווען זיי ברענגען פון אייוועלט, פלוצלינג מאכט מען א ויצעקו, וואס איז? די אנדערע טעגליש האט עס געטון.... פלוצלינג ווערט עס אן אומפארשטענדליכע זאך...

ס'איז מיר געווען אינטערעסאנט אז אפציעל כשר אויסגאבע וואס מאיז רואיג צו געבן פאר קינדער זאל דאס טון, ווען בחצרות זאל עס טון וואלט עס מיר אויך געווען אינטערסאנט

אבער אנדער צייכענען אן אז דער איד וכדומה טוען עס שוין לאנג.


הגם איך האלט נישט פאר ריכטיג אז קינדער זאלן דאס דארפן זעהן, נו שוין, ווער פרעגט מיר...

מאמענט גיבט מען נישט פאר קיין קינדער?

איך האב נישט געוויסט אז געוויסע קוקן דא אהן מאמענט פאר עפעס א נישט כשר'ע אויסגאבע בלויז פאר טאטעס
ווייל ביי מיך איז עס יא א כשר אויסגאבע וואס מ'געבט רואיג פאר קינדער

[הלבלר בקולמסו]

דאס פרעג איך שוין לאנג....
1000390418.png

דאס איז דער אלטער ווערסיע...

ס'הייסט?

קוק די פון די וואך, און טרעף די צען חילוקים...

[אנדערער]

אפאר יאר צוריק האט רב וואזנער געזאגט ביי כינוס כלל ישראל אך ורק לצורך פרנסה

1) געווענליך פסק'נט מען ווי דער בתראי. היינטיגע פוסקים פסק'נען נישט אז אויב האט מען אינטערנעט בהיתר טאר מען נישט נוצן פאר אנדערע זאכן

2) הרב וואזנער האט גע'פסק'נט אז מען טאר נישט נוצן אויף אנדערע זאכן אויב מען האט די אינטערנעט בהיתר?


אבי געמאכט א חומרה דאתי לידי קולה און מען איז מחייב גאנץ כלל ישראל דערמיט

[אנדערער]

מענין לענין. איך קען גרויסע דיינים און רבנים וואס האבן טעקסט מעסעדזשעס

נישט האבן טעקסט איז גאר א חשוב'ע זאך. נישט עסן בשר שהורה בה חכם איז אויך זייער חשוב. קיינער וועט נישט חלומען צו זאגן בשר שהורה בה חכם איז אסור מדינא

[וואלף]

אפאר יאר צוריק האט רב וואזנער געזאגט ביי כינוס כלל ישראל אך ורק לצורך פרנסה

1) געווענליך פסק'נט מען ווי דער בתראי. היינטיגע פוסקים פסק'נען נישט אז אויב האט מען אינטערנעט בהיתר טאר מען נישט נוצן פאר אנדערע זאכן

2) הרב וואזנער האט גע'פסק'נט אז מען טאר נישט נוצן אויף אנדערע זאכן אויב מען האט די אינטערנעט בהיתר?


אבי געמאכט א חומרה דאתי לידי קולה און מען איז מחייב גאנץ כלל ישראל דערמיט

וואס מיינט דאס?

[דערווייל]

אפאר יאר צוריק האט רב וואזנער געזאגט ביי כינוס כלל ישראל אך ורק לצורך פרנסה

1) געווענליך פסק'נט מען ווי דער בתראי. היינטיגע פוסקים פסק'נען נישט אז אויב האט מען אינטערנעט בהיתר טאר מען נישט נוצן פאר אנדערע זאכן

2) הרב וואזנער האט גע'פסק'נט אז מען טאר נישט נוצן אויף אנדערע זאכן אויב מען האט די אינטערנעט בהיתר?


אבי געמאכט א חומרה דאתי לידי קולה און מען איז מחייב גאנץ כלל ישראל דערמיט

[חלום חלמתי]

אפאר יאר צוריק האט רב וואזנער געזאגט ביי כינוס כלל ישראל אך ורק לצורך פרנסה

1) געווענליך פסק'נט מען ווי דער בתראי. היינטיגע פוסקים פסק'נען נישט אז אויב האט מען אינטערנעט בהיתר טאר מען נישט נוצן פאר אנדערע זאכן

2) הרב וואזנער האט גע'פסק'נט אז מען טאר נישט נוצן אויף אנדערע זאכן אויב מען האט די אינטערנעט בהיתר?


אבי געמאכט א חומרה דאתי לידי קולה און מען איז מחייב גאנץ כלל ישראל דערמיט

וואס מיינט דאס?

דאס מיינט אז מטעם הנהלת ק"י דארפן זיי שרייבן אז מ'קען נישט דארט אריינקומען פאר שוואוילטאג, אגב אלע נישט ביזנעס סייט'ס זענען געבלאקט דארט

[אנדערער]

אפאר יאר צוריק האט רב וואזנער געזאגט ביי כינוס כלל ישראל אך ורק לצורך פרנסה

1) געווענליך פסק'נט מען ווי דער בתראי. היינטיגע פוסקים פסק'נען נישט אז אויב האט מען אינטערנעט בהיתר טאר מען נישט נוצן פאר אנדערע זאכן

2) הרב וואזנער האט גע'פסק'נט אז מען טאר נישט נוצן אויף אנדערע זאכן אויב מען האט די אינטערנעט בהיתר?


אבי געמאכט א חומרה דאתי לידי קולה און מען איז מחייב גאנץ כלל ישראל דערמיט

וואס מיינט דאס?

אז דער אייגנטומער זוכט נישט קיין צרות

[וואלף]

איז א אפיס אנדערש ווי א קיאסק?

[חלום חלמתי]

איז א אפיס אנדערש ווי א קיאסק?

האסט נישט געליינט וואס מען האט דיר געענפערט?

[וואלף]

איז א אפיס אנדערש ווי א קיאסק?

האסט נישט געליינט וואס מען האט דיר געענפערט?

איך האב געליינט, נו וואס איז ווען איינער וויל פרייוויליג(?) פאלגן דעת תורה און ער וויל פארשטיין צי דאס מיינט אים אויך

[חלום חלמתי]

איז א אפיס אנדערש ווי א קיאסק?

האסט נישט געליינט וואס מען האט דיר געענפערט?

איך האב געליינט, נו וואס איז ווען איינער וויל פרייוויליג(?) פאלגן דעת תורה און ער וויל פארשטיין צי דאס מיינט אים אויך

איז די תירוץ אז נישט

[aitch]

רמב"ם הלכות ממרים ב

הלכה ה
בית דין שנראה להן לגזור גזירה או לתקן תקנה או להנהיג מנהג צריכין להתיישב בדבר ולידע תחלה אם רוב הצבור יכולין לעמוד בהן או אם אין יכולין לעמוד ולעולם אין גוזרין גזירה על הצבור אלא אם כן רוב הצבור יכולין לעמוד בה.

הלכה ו
הרי שגזרו בית דין גזירה ודימו שרוב הקהל יכולין לעמוד בה ואחר שגזרוה פקפקו העם בה ולא פשטה ברוב הקהל הרי זו בטלה ואינן רשאין לכוף את העם ללכת בה.

@נקודות טובות

[שבת קודש]

-

[שאינו יודע לשאול]

-

הגה"צ אב"ד סאטמאר מאנסי שליט"א האט געפראוועט א שבת אין די שול הויף אין סיגוט, געבויט און אויפגעהאלטן דורך קהילת סאטמאר מהר"א.