שמועסן ארום בלומינגראוו, קרית יואל

[הלבלר בקולמסו]

ק/פ
פאר ווער עס פרעגט אז לכאורה ר' חיים הערש געווארן אריינגעמישט הערשט אין ל"ד, און די וויזניץ מעשה איז געווען פארדעם. יענער קען נישט היסטערי. ר' חיים הערש האט זייער שיין אלעס דערציילט אין "זקניך ויאמרו לך" אין דער איד מיט צוויי יאר צוריק, אז ער איז געווען אינוואלווד לאנג פארדעם צו אפירזוכן א שטעטל אלס א עסקן צווישן אנדערע עסקנים, דעריבער האט ער אלעס מיטגעהאלטן און געווען די שליח צו ברענגען יוסל שטיינמעץ, און אויף דעם ארויף וואס ער האט געטון אין די ערשטע יארן, האט אים דער רבי באאויפטראגט אין די ל' יארן איבער קרית יואל

[לעבעדיגע איד]

אסאך גייען טאקע אבער נישט פעסט זיי זענען די קהילה מיט די ווייניגסטע פראצענט וואס גייען, ביי יעדע בחירות לייגט די אגודה ארויס די פראצענט פון יעדע חסידות וויפיל האבן געשטימט און וויזניץ מאנסי קומט געווענליך אריין די קלענסטע היפש ווייניגער וואו אפי' סקווירא און באבוב וואס גייען מער וואו וויזניץ מאנסי

היות זיי פאררעכענען זיך אלס תלמידי רביה״ק זי״ע מילא גייען נאר %69 וועלן אין די בחירות..
IMG_0677.jpeg

דאס זענען די פראצענטן פון די וואס זענען רעגיסטרירט צו שטימען.

האסט עס געשריבען ווייל דו ווייסט וואס די טשארט איז? אדער האסט דזשאסט געטרייט דיין לאק?

דאס איז א טשארט פון די בחירות פון ניסן תשפ״א ווי ס׳האט געהאלטען די פראצענטען פון די ארויסגעקומענע שטימען סוף טאג,

דא לייג איך ווי ס׳האט געהאלטען אפאר שעה פארדעם.

IMG_0679.jpeg (140.93 KiB) געזען געווארן 594 מאל

[ווערווייס]

דאס זענען די פראצענטן פון די וואס זענען רעגיסטרירט צו שטימען.


@בן תורה ווען דו זאגסט 'יא' אן א מקור, קען איך זאגן 'ניין' אן א מקור.
און אז דו ווילסט דוקא וויסן, ר' מאטעלע האט זיך אלץ ארויסגעדרייט פון געבן א קלארע הוראה, ביי די ירושלימ'ע חסידים איז אבער קלאר אנגענומען אז ער האט געהאלטן לאיסור און אזוי טוען רובם ככולם למעשה,
דו ערווארטסט מסתמא אז איך זאל יעצט ברענגען א מקור, אבער אזויווי איך קען נישט יעצט מאכן דא קיין לייוו - אינטערוויו מיט א וויזניצער חסיד קען איך דיר פשוט עצה'נען אז פאר דו שרייסט זאלסטו מאכן אפאר טעלעפאן קאלס.
קענסט אויך טראכטן פארוואס וויזניץ - וו"ב לערנטט די סאטמארע ביכער וועגן ציונות.

אנטי אזוי ווי סאטמאר זענען זיי זיכער נישט, בגלוי קארעקט?

דארף מען מער פונדעם?

ס'קוקט דיר אויס ווי איך האב א מיינונג אויף דעם?
אויב יא זאג איך דיר אז דערווייל נאכנישט.
די ברייטקייט פון שרייבן שקרים אז ר' מאטעלע האט געהייסן גיין צו די בחירות - עכ"פ אין געוויסע שטעט - ווען יעדער וויזניצער חסיד ווייסט אז ס'איז נישט אמת, און ער הייסט מיר ליינען כללים פון דעבאטע.

די נקודה איז דא נישט וואס ר' מאטעלע האט געהייסן
די נקודה איז, אז אין וויזניץ אפילו בחירות איז נישט קיין מצוה, איז עס אבער גאר ווייט פון פסק פון רבין ז"ל יהרג ואל יעבור, און מכבד זיין א ח"כ איז ביי זיי בכלל נישט קיין פראבלעם, בפרט אויב זיין היטל האט די באו אויף די רעכטע זייט, איך האלט נאך פארן כותל, יעדע זאך וואס איז נוגע די אגודה וואס אין סאטמאר איז אפגעפרעגט איז עס דארט לכתחלה, ווייל זייער רבי ז"ל איז געווען א חלק פון דעם, און דו ווילסט מיר איינרעדן אז די רבי האט געוואלט אזא קהלה אין קרית יואל
און לעומת זה איינער וואס איז נאר א איידעם אין וויזניץ, און ציונות ואגודה איז אפגעפרעגט ביי אים, גייט נישט צום כותל, מיט אים דארף מען לוחם זיין

[הדסים]

אנטי אזוי ווי סאטמאר זענען זיי זיכער נישט, בגלוי קארעקט?

דארף מען מער פונדעם?

ס'קוקט דיר אויס ווי איך האב א מיינונג אויף דעם?
אויב יא זאג איך דיר אז דערווייל נאכנישט.
די ברייטקייט פון שרייבן שקרים אז ר' מאטעלע האט געהייסן גיין צו די בחירות - עכ"פ אין געוויסע שטעט - ווען יעדער וויזניצער חסיד ווייסט אז ס'איז נישט אמת, און ער הייסט מיר ליינען כללים פון דעבאטע.

די נקודה איז דא נישט וואס ר' מאטעלע האט געהייסן
די נקודה איז, אז אין וויזניץ אפילו בחירות איז נישט קיין מצוה, איז עס אבער גאר ווייט פון פסק פון רבין ז"ל יהרג ואל יעבור, און מכבד זיין א ח"כ איז ביי זיי בכלל נישט קיין פראבלעם, בפרט אויב זיין היטל האט די באו אויף די רעכטע זייט, איך האלט נאך פארן כותל, יעדע זאך וואס איז נוגע די אגודה וואס אין סאטמאר איז אפגעפרעגט איז עס דארט לכתחלה, ווייל זייער רבי ז"ל איז געווען א חלק פון דעם, און דו ווילסט מיר איינרעדן אז די רבי האט געוואלט אזא קהלה אין קרית יואל
און לעומת זה איינער וואס איז נאר א איידעם אין וויזניץ, און ציונות ואגודה איז אפגעפרעגט ביי אים, גייט נישט צום כותל, מיט אים דארף מען לוחם זיין

נקודה פון וואס? גיי צוריק צו וואו איך האב ציטירט

[הדסים]

היות זיי פאררעכענען זיך אלס תלמידי רביה״ק זי״ע מילא גייען נאר %69 וועלן אין די בחירות..
IMG_0677.jpeg

דאס זענען די פראצענטן פון די וואס זענען רעגיסטרירט צו שטימען.

האסט עס געשריבען ווייל דו ווייסט וואס די טשארט איז? אדער האסט דזשאסט געטרייט דיין לאק?

דאס איז א טשארט פון די בחירות פון ניסן תשפ״א ווי ס׳האט געהאלטען די פראצענטען פון די ארויסגעקומענע שטימען סוף טאג,

דא לייג איך ווי ס׳האט געהאלטען אפאר שעה פארדעם.
IMG_0679.jpeg

כ'האב עס געשריבן ווייל איך ווייס וויאזוי די טשארטס ארבעטן אין א"י,
אויב איז דאס די טשארט פון אגו"י איז עס די פראצענטן פון די בעלי זכות בחירה,
און סתם לייגן נאך א טשארט וועט נישט טוישן די אחוז ההצבעה אין וויזניץ מאנסי, פינסק קארלין, אדער טשערנאבל.

[איד]

ס'איז איטערסאנט ווען א טראק פון א געוויסע ארגענעזאציע אין מאנסי וואס האט נישט קיין הסכמה פון ווישניץ איז געווען ר''ל פארקירט אין די כתר ווילידזש אויף א פאר שעה פארפירט מען און מ'דרייט מען איבער די וועלט ווייל כתר ווילידזש האט א רבי וואס איז דערקעגן ...... viewtopic.php?p=168718#p168718

און א שטאט וואס איז געבויט געווארן דרוך סאטמארע רבי זי''ע פאר אידן וואס האלט זיין שיטה און פורן זיך לויט זיין פסק הלכה (ער האט טאקע נישט מקפד געווען וועליכע היט מגייט אדער וועליכע ניסח התפילה מדאווענט ער האט אבער יא מקפד געווען אז ס'זאל דארט נאר וואוינען אידן וואס האלטן זיין שיטה) דארף מען זיך נישט פירן לויט זיין פסק הלכה

וויזשניצער רבי האט טאקע געמאלדן אז ער קענסלט זיין שכונה פלאן.

ס'איז ב"ה אויס פלאן. נישט אויף זיי איז די טענה.

זיין שכונה פלאן האט ער טאקע געקענסעלט,
אבער זיינע אינגעלייט גייען נאך אהין...

[פשוט און גראד]

ס'איז איטערסאנט ווען א טראק פון א געוויסע ארגענעזאציע אין מאנסי וואס האט נישט קיין הסכמה פון ווישניץ איז געווען ר''ל פארקירט אין די כתר ווילידזש אויף א פאר שעה פארפירט מען און מ'דרייט מען איבער די וועלט ווייל כתר ווילידזש האט א רבי וואס איז דערקעגן ...... viewtopic.php?p=168718#p168718

און א שטאט וואס איז געבויט געווארן דרוך סאטמארע רבי זי''ע פאר אידן וואס האלט זיין שיטה און פורן זיך לויט זיין פסק הלכה (ער האט טאקע נישט מקפד געווען וועליכע היט מגייט אדער וועליכע ניסח התפילה מדאווענט ער האט אבער יא מקפד געווען אז ס'זאל דארט נאר וואוינען אידן וואס האלטן זיין שיטה) דארף מען זיך נישט פירן לויט זיין פסק הלכה

וויזשניצער רבי האט טאקע געמאלדן אז ער קענסלט זיין שכונה פלאן.

ס'איז ב"ה אויס פלאן. נישט אויף זיי איז די טענה.

זיין שכונה פלאן האט ער טאקע געקענסעלט,
אבער זיינע אינגעלייט גייען נאך אהין...

דערווייל גייט קיינער פון וויזניץ אין ערגעץ

[שינאווער]

ס'איז איטערסאנט ווען א טראק פון א געוויסע ארגענעזאציע אין מאנסי וואס האט נישט קיין הסכמה פון ווישניץ איז געווען ר''ל פארקירט אין די כתר ווילידזש אויף א פאר שעה פארפירט מען און מ'דרייט מען איבער די וועלט ווייל כתר ווילידזש האט א רבי וואס איז דערקעגן ...... viewtopic.php?p=168718#p168718

און א שטאט וואס איז געבויט געווארן דרוך סאטמארע רבי זי''ע פאר אידן וואס האלט זיין שיטה און פורן זיך לויט זיין פסק הלכה (ער האט טאקע נישט מקפד געווען וועליכע היט מגייט אדער וועליכע ניסח התפילה מדאווענט ער האט אבער יא מקפד געווען אז ס'זאל דארט נאר וואוינען אידן וואס האלטן זיין שיטה) דארף מען זיך נישט פירן לויט זיין פסק הלכה

וויזשניצער רבי האט טאקע געמאלדן אז ער קענסלט זיין שכונה פלאן.

ס'איז ב"ה אויס פלאן. נישט אויף זיי איז די טענה.

זיין שכונה פלאן האט ער טאקע געקענסעלט,
אבער זיינע אינגעלייט גייען נאך אהין...

אזוי האט דער "איד" אליינס געשריבן, איך הער.

[חלום חלמתי]

וויזשניצער רבי האט טאקע געמאלדן אז ער קענסלט זיין שכונה פלאן.

ס'איז ב"ה אויס פלאן. נישט אויף זיי איז די טענה.

זיין שכונה פלאן האט ער טאקע געקענסעלט,
אבער זיינע אינגעלייט גייען נאך אהין...

אזוי האט דער "איד" אליינס געשריבן, איך הער.

קאמאן, מיט וואס איז בלאט'שטאט מער באגלייבט?

[שינאווער]

זיין שכונה פלאן האט ער טאקע געקענסעלט,
אבער זיינע אינגעלייט גייען נאך אהין...

אזוי האט דער "איד" אליינס געשריבן, איך הער.

קאמאן, מיט וואס איז בלאט'שטאט מער באגלייבט?

אין דער ספעציפישע נושא האב איך פערזענליך מיטגעהאלטן פונקטליך וויאזוי עס איז צוגעגאנגען פון אלע זייטן, און איך האב זיך איבערצייגט אז דער איד קען מען זילטש גלייבן ספעציפיש אין דער נושא.

און פארשטייט זיך אז איינמאל איך האב אליינס מיטגעהאלטן וויאזוי זאכן גייען דארטן צו איז זייער באגלייבטקייט בכלליות מער נישט קיין נושא ביי מיר.

[חלום חלמתי]

Screenshot_20250501_232720_Chrome.jpg (193.24 KiB) געזען געווארן 627 מאל

[חלום חלמתי]

אזוי האט דער "איד" אליינס געשריבן, איך הער.

קאמאן, מיט וואס איז בלאט'שטאט מער באגלייבט?

אין דער ספעציפישע נושא האב איך פערזענליך מיטגעהאלטן פונקטליך וויאזוי עס איז צוגעגאנגען פון אלע זייטן, און איך האב זיך איבערצייגט אז דער איד קען מען זילטש גלייבן ספעציפיש אין דער נושא.

און פארשטייט זיך אז איינמאל איך האב אליינס מיטגעהאלטן וויאזוי זאכן גייען דארטן צו איז זייער באגלייבטקייט בכלליות מער נישט קיין נושא ביי מיר.

אינז האבן אבער נישט מיטגעהאלטן פערזענליך סאו יא...

[געזאגט]

אזוי האט דער "איד" אליינס געשריבן, איך הער.

קאמאן, מיט וואס איז בלאט'שטאט מער באגלייבט?

אין דער ספעציפישע נושא האב איך פערזענליך מיטגעהאלטן פונקטליך וויאזוי עס איז צוגעגאנגען פון אלע זייטן, און איך האב זיך איבערצייגט אז דער איד קען מען זילטש גלייבן ספעציפיש אין דער נושא.

און פארשטייט זיך אז איינמאל איך האב אליינס מיטגעהאלטן וויאזוי זאכן גייען דארטן צו איז זייער באגלייבטקייט בכלליות מער נישט קיין נושא ביי מיר.

איך פארשטיי נישט ער זאגט דאך ''אליינס'' אז ער האט מיטגעהאלטן... לאל

[געזאגט]

ק/פ: אביסל אמת וועגן די שמועס פון ר' חיים הערש ליימזידער!

► Show Spoiler

אן אריינגיין אין די יעצטיגע מערכה.


דער שמועס פון ר' חיים הערש ליימזידער איז געוואלדיג,
און ער "פרישט איבער" דעם אמת'ן בליק וואס א צדיק אמת האט געהאט למען
הצלת הדורות.


עטליכע נקודות בלויז פאר
ווער עס וויל וויסן דעם אמת


איינער
וואס געהערט צו א שיטה, און ער גייט סיי-ווי האלטן וואס יענע פארטיי האלט, איז
בכלל נישט נוגע די פאלגנדע. (ער מוז עס ניטאמאל ליינען).


איך גיי בלויז זאגן 'דברים ידועים' וואס זענען
מעגליך פארגעסן געווארן, אדער וואס איך האב דאס זעלבסט נאכגעפארשט:


1)
וואו איז ר' חיים הערש געווען ביז יעצט?


ב"ה ער איז דא בצלילת הדעת אלע יארן. גלייך די ערשטע מאל ווען מהר"א
האט זיך אויפגעשטעלט רעדן קעגן וויזניץ, האט זיין זון ר' שלמה ליימזידער גערופן
קיין וויזניץ אז זיי זאלן אריבערקומען הערן פון זיין פאטער 'כלי ראשון' די
השתלשלות ווי דער רבי זי"ע האט געוואלט צושטעלן א שול פאר וויזניץ-מאנסי. און
זיין רצון וואס איז אייביג געווען "יעדער ערליכער איד וועט ביי מיר האבן פלאץ".





2)
יעצט וועגן די ספעציפישע מעשיות אז דער רבי זי"ע
האט אריבערגערופן ר' יוסל שטיינמעץ ז"ל פון וויזניץ. דאס איז באקאנט פאר
ווער עס קען די היסטאריע פון אפירזוכן א לאקאל פאר'ן רבי'ן וואו צו בויען זיין
שטעטל.





3)
צו ר' חיים הערש האט דאס אלעמאל דערציילט ווייס איך
נישט. אבער ביים אנהייב מערכה זיכער! (און אויב ער האט עס נישט אלעמאל דערציילט,
מיינט נאכנישט אז דאס איז נישט אמת, וויבאלד צו דערציילן יעדע דעטאל פון יענע
השתלשלות פארלאנגט זיך אכט ביכער.)





4)
און בעצם "פאר ווער עס קען די היסטאריע"
איז דאס נישט אזא מורא'דיגע מעשה, וויבאלד ס'איז ידוע (פאר ווער עס וויל וויסן דעם
אמת) אז דער רבי האט אלעמאל געזאגט און געוואלט אז "יעדער ערליכער איד וועט
ביי מיר האבן פלאץ" און ער האט קיינמאל נישט געטראכט אז דא בויט מען עפעס פאר
א "סאטמארער פארטיי".





5)
ווער האט דעמאלט בכלל געטראכט פון א פארטיי?...
די וואס האבן יא געטראכט, האבן טאקע צושטערט יעדע פלאן פון די שטעטל, וד"ל,
והדברים ידועים.





6)
יעצט אזוי. צו דער רבי זי"ע האט יא געלאזט מיר
זאלן זיך חבר'ן מיט וויזניץ אדער נישט, דאס ווייס איך נישט. איינער זאגט אז דער
רבי האט נישט געלאזט דאווענען אין זייערע שולן, און איינער זאגט בשם ר' משה'לע
גליק, ווען ער האט גענומען זיין איידעם הרב פיש (לעצטענס אוועק) און ער האט זיך אפגערעדט
צום רבי'ן אז מ'טראגט אים אן א "נישט היימישער", האט דער רבי אים אוועקגעמאכט
אז "דאס הייסט דען נישט היימיש?!".





7)
אבער דאס איז קלאר אז דער רבי האט געוואלט, און
געקענט באשטיין עכ"פ, אז די שטעטל וואס ער בויט זאל זיין פאר "הצלת
הדורות", אפצוראטעווען דעם עתיד הדורות אין אמעריקע, און פאר דעם צוועק קען
יעדער וואס האט די זעלבע כוונה קומען וואוינען אין דעם שטעטל.





8)
און אויב דעם רבי'ן באדערט אז זיינע חסידים
דרייען זיך אין וויזניץ, דאן וואלט געווען די פשוט'ע הנחה, אז דער רבי האט זיך
זיינע אייגענע שולן און מ'טרעט נישט אריין אין וויזניץ.





9)
אבער זיי זאלן בכלל נישט קומען וואוינען דא?
היעלה על הדעת אז דער רבי וואלט זיי מדחה געווען?!





10)
אפגערעדט אז אין "רצון צדיק" און אין אנדערע
היסטארישע-ווערק איבער דעם שטעטל, זאגן אלע פה אחד, אז דער רבי האט אלעמאל געוואלט
אנדערע רביים און חסידות זאלן קומען אינאיינעם מיט אים. דאס קען יעדער נאכקוקן.





11)
איך האב מיך נישט געפוילט, גלייך נאכ'ן ליינען
דעם אינטערוויו, האב איך מיך אריינגעלייגט וועגן די קראנטקייט. איך האב אנגערופן מיין
באקאנטער אין "דער איד" און באקומען פון אים די קאנעקשאנס צו ווער עס האט
דאס באארבעט.





12)
איך בין אפילו אנגעקומען צו הערן די גאנצע רעקארדינג
פון ר' חיים הערש (די חברה האבן מיך עס געגעבן צו הערן), און איך בין מעיד יעדעס
ווארט פון די אינטערוויו איז אמת ויציב.





13)
און נישט נאר דאס, הערט און שטוינט: ר' חיים
הערש האט אין אנהייב אינטערוויו נישט געוויסט אז מ'פרעגט אים וועגן וויזניץ, נאר
ער דערציילט מסיח לפי תומו וועגן ר' יוסל שטיינמעץ, הערשט ביי די לעצטע 15 מינוט
פון די שמועס (די שמועס איז א שעה צייט) זאגט אים דער פרעגער, אז ער איז דא צו הערן
וועגן וויזניץ...





פאר איך ענדיג:


איך האב זיך פארבינדן מיט ר' יוסל שטיינמעץ'ס א זון,
און ער זאגט אז אלעס איז אמת! זיין טאטע האט אים דערציילט אז דער רבי זי"ע האט
אים "כמה פעמים" גערופן אז ער זאל אים צוהעלפן בויען, און אז ער וועט
אינאיינעם נהנה זיין דערפון. און אפילו ביז שעראן ספרינגס האט אים דער רבי אריבערגערופן.
(אסאך זיסע זאכן האט ער מיך דערציילט דערביי).



בקיצור, דאס איז דער אמת, אבער ווי געזאגט נאר
ווער עס וויל דאס הערן.


א גוטן טאג. אלע טענה'רייען פון יעצט איז סתם פון
מענטשן וואס "ווילן נישט" הערן א צווייטע זייט.

איך וואלט נישט אריין אין קיין דעבאטע בעפאר דו ביזט מיר מסביר וויאזוי ר' חיים הערש קען בכלל וויסן אזא מעשה, ווען ער איז הערשט געווארן אינואלווד 10 יאר שפעטער?

תשכ"ד איז שוין וויזשניצער רבי געווען אין מאנסי.

דא רעדט ער פון א מעשה בעפאר תשכ"ד... עמנו לא הייתם.

קוק ביטע אביסל היסטאריע פאר די שרייבסט א תגובה סתם אין וועלט אריין

[תפארת שבתפארת]

ק/פ: אביסל אמת וועגן די שמועס פון ר' חיים הערש ליימזידער!

► Show Spoiler

אן אריינגיין אין די יעצטיגע מערכה.


דער שמועס פון ר' חיים הערש ליימזידער איז געוואלדיג,
און ער "פרישט איבער" דעם אמת'ן בליק וואס א צדיק אמת האט געהאט למען
הצלת הדורות.


עטליכע נקודות בלויז פאר
ווער עס וויל וויסן דעם אמת


איינער
וואס געהערט צו א שיטה, און ער גייט סיי-ווי האלטן וואס יענע פארטיי האלט, איז
בכלל נישט נוגע די פאלגנדע. (ער מוז עס ניטאמאל ליינען).


איך גיי בלויז זאגן 'דברים ידועים' וואס זענען
מעגליך פארגעסן געווארן, אדער וואס איך האב דאס זעלבסט נאכגעפארשט:


1)
וואו איז ר' חיים הערש געווען ביז יעצט?


ב"ה ער איז דא בצלילת הדעת אלע יארן. גלייך די ערשטע מאל ווען מהר"א
האט זיך אויפגעשטעלט רעדן קעגן וויזניץ, האט זיין זון ר' שלמה ליימזידער גערופן
קיין וויזניץ אז זיי זאלן אריבערקומען הערן פון זיין פאטער 'כלי ראשון' די
השתלשלות ווי דער רבי זי"ע האט געוואלט צושטעלן א שול פאר וויזניץ-מאנסי. און
זיין רצון וואס איז אייביג געווען "יעדער ערליכער איד וועט ביי מיר האבן פלאץ".





2)
יעצט וועגן די ספעציפישע מעשיות אז דער רבי זי"ע
האט אריבערגערופן ר' יוסל שטיינמעץ ז"ל פון וויזניץ. דאס איז באקאנט פאר
ווער עס קען די היסטאריע פון אפירזוכן א לאקאל פאר'ן רבי'ן וואו צו בויען זיין
שטעטל.





3)
צו ר' חיים הערש האט דאס אלעמאל דערציילט ווייס איך
נישט. אבער ביים אנהייב מערכה זיכער! (און אויב ער האט עס נישט אלעמאל דערציילט,
מיינט נאכנישט אז דאס איז נישט אמת, וויבאלד צו דערציילן יעדע דעטאל פון יענע
השתלשלות פארלאנגט זיך אכט ביכער.)





4)
און בעצם "פאר ווער עס קען די היסטאריע"
איז דאס נישט אזא מורא'דיגע מעשה, וויבאלד ס'איז ידוע (פאר ווער עס וויל וויסן דעם
אמת) אז דער רבי האט אלעמאל געזאגט און געוואלט אז "יעדער ערליכער איד וועט
ביי מיר האבן פלאץ" און ער האט קיינמאל נישט געטראכט אז דא בויט מען עפעס פאר
א "סאטמארער פארטיי".





5)
ווער האט דעמאלט בכלל געטראכט פון א פארטיי?...
די וואס האבן יא געטראכט, האבן טאקע צושטערט יעדע פלאן פון די שטעטל, וד"ל,
והדברים ידועים.





6)
יעצט אזוי. צו דער רבי זי"ע האט יא געלאזט מיר
זאלן זיך חבר'ן מיט וויזניץ אדער נישט, דאס ווייס איך נישט. איינער זאגט אז דער
רבי האט נישט געלאזט דאווענען אין זייערע שולן, און איינער זאגט בשם ר' משה'לע
גליק, ווען ער האט גענומען זיין איידעם הרב פיש (לעצטענס אוועק) און ער האט זיך אפגערעדט
צום רבי'ן אז מ'טראגט אים אן א "נישט היימישער", האט דער רבי אים אוועקגעמאכט
אז "דאס הייסט דען נישט היימיש?!".





7)
אבער דאס איז קלאר אז דער רבי האט געוואלט, און
געקענט באשטיין עכ"פ, אז די שטעטל וואס ער בויט זאל זיין פאר "הצלת
הדורות", אפצוראטעווען דעם עתיד הדורות אין אמעריקע, און פאר דעם צוועק קען
יעדער וואס האט די זעלבע כוונה קומען וואוינען אין דעם שטעטל.





8)
און אויב דעם רבי'ן באדערט אז זיינע חסידים
דרייען זיך אין וויזניץ, דאן וואלט געווען די פשוט'ע הנחה, אז דער רבי האט זיך
זיינע אייגענע שולן און מ'טרעט נישט אריין אין וויזניץ.





9)
אבער זיי זאלן בכלל נישט קומען וואוינען דא?
היעלה על הדעת אז דער רבי וואלט זיי מדחה געווען?!





10)
אפגערעדט אז אין "רצון צדיק" און אין אנדערע
היסטארישע-ווערק איבער דעם שטעטל, זאגן אלע פה אחד, אז דער רבי האט אלעמאל געוואלט
אנדערע רביים און חסידות זאלן קומען אינאיינעם מיט אים. דאס קען יעדער נאכקוקן.





11)
איך האב מיך נישט געפוילט, גלייך נאכ'ן ליינען
דעם אינטערוויו, האב איך מיך אריינגעלייגט וועגן די קראנטקייט. איך האב אנגערופן מיין
באקאנטער אין "דער איד" און באקומען פון אים די קאנעקשאנס צו ווער עס האט
דאס באארבעט.





12)
איך בין אפילו אנגעקומען צו הערן די גאנצע רעקארדינג
פון ר' חיים הערש (די חברה האבן מיך עס געגעבן צו הערן), און איך בין מעיד יעדעס
ווארט פון די אינטערוויו איז אמת ויציב.





13)
און נישט נאר דאס, הערט און שטוינט: ר' חיים
הערש האט אין אנהייב אינטערוויו נישט געוויסט אז מ'פרעגט אים וועגן וויזניץ, נאר
ער דערציילט מסיח לפי תומו וועגן ר' יוסל שטיינמעץ, הערשט ביי די לעצטע 15 מינוט
פון די שמועס (די שמועס איז א שעה צייט) זאגט אים דער פרעגער, אז ער איז דא צו הערן
וועגן וויזניץ...





פאר איך ענדיג:


איך האב זיך פארבינדן מיט ר' יוסל שטיינמעץ'ס א זון,
און ער זאגט אז אלעס איז אמת! זיין טאטע האט אים דערציילט אז דער רבי זי"ע האט
אים "כמה פעמים" גערופן אז ער זאל אים צוהעלפן בויען, און אז ער וועט
אינאיינעם נהנה זיין דערפון. און אפילו ביז שעראן ספרינגס האט אים דער רבי אריבערגערופן.
(אסאך זיסע זאכן האט ער מיך דערציילט דערביי).



בקיצור, דאס איז דער אמת, אבער ווי געזאגט נאר
ווער עס וויל דאס הערן.


א גוטן טאג. אלע טענה'רייען פון יעצט איז סתם פון
מענטשן וואס "ווילן נישט" הערן א צווייטע זייט.

נניח אז די מעשה איז 100% אמת און די רבי האט טאקע געמיינט מיטן גאנצן ערענסטקייט אז וויזניץ קען טאקע דא עפענענן א ביהמ"ד,
האלטסט אז די רבי האט אויך מסכים געווען אז זיי זאלן עפענענן וויזניצע מוסדות ? איז געווען די פלאן אז וויזניץ גייט שיקען די קינדער אין סאטמער? אדער די רבי וואלט בכלל נישט אנגעגאנגען אז זיי לערנען חומש אין זייערע בית חינוך לבנות און צי זיי נעמען אויף חברי הכנסת וכו'
לשיטה החדשה, אפשר וואלט די רבי געלאזט בעלזא און ליובאוויטש אויך עפענען בתי מדרשים, אדער דו גייסט מאכן חילוקים אז ס'ווענדג זיך וויפיל מ'איז פארכאפט אין ציונות צי ס'איז למחצה לשליש אדער לרביע

אדרבה זיי דו מסביר וואס די חשבון איז געווען מיטן זאגען אז זיי קענען עפענען א ביהמ"ד

(איך בין נישט זיכער וויאזוי די וויזניצע קהילה האט אויסגעקוקט דא אין וומ"ס אין די אנהייב כ' יארן און וויאזוי די בליק אויף זיי איז געווען בשעתו כלפי ציונות,
אפשר איז עס גאר געזאגט געווארן בדרך צחות, ס'איז יתכן אז ס'איז געווען א דבר פשוט פאר די רבי און יוסל שטיינמעץ אז וויזניץ גייט קיינמאל נישט זיין אינטערסירט צו קומען צו א סאטמארע שטעטל )

[זאנוויל ראזענבערג]

ק/פ
פאר ווער עס פרעגט אז לכאורה ר' חיים הערש געווארן אריינגעמישט הערשט אין ל"ד, און די וויזניץ מעשה איז געווען פארדעם. יענער קען נישט היסטערי. ר' חיים הערש האט זייער שיין אלעס דערציילט אין "זקניך ויאמרו לך" אין דער איד מיט צוויי יאר צוריק, אז ער איז געווען אינוואלווד לאנג פארדעם צו אפירזוכן א שטעטל אלס א עסקן צווישן אנדערע עסקנים, דעריבער האט ער אלעס מיטגעהאלטן און געווען די שליח צו ברענגען יוסל שטיינמעץ, און אויף דעם ארויף וואס ער האט געטון אין די ערשטע יארן, האט אים דער רבי באאויפטראגט אין די ל' יארן איבער קרית יואל

סאו לאמיר קלאר מאכן, ר' חיים הערש איז געווען צווישן די עסקנים, שוין פארדעם, (זאגט ווער? ווי איז ער באקאנט געווען אלץ א עסקן? וועלכע עסקנות האט ער געטוען? ווי נאך האט מען געזעהן זיין נאמען אויסער דאס אז ר' עזיראל האט אים גערופן זיין דער קאנטראקטאר?)

און נאך פאר תשכ"ד, דאס מיינט נאך איידער די סטראוק פונעם אמרי חיים, ווען וויזניץ איז נאך געווען געהעריג אונטערן אמרי חיים און איז געווען פונקט ווי גור, בעלזא, וכו' וואס האבן אלע געהאט קהילות אין אמעריקע, בנוסף צו קארלין וכדו' וואס זענען נאך געווען דעמאלטס געהעריג קנאות'דיגע קרייזן, האט די רבי "פונקט" בוחר געווען אין וויזניץ, וואס האט נאך דאן געהאט אינגע רב, ווייל דער אינגע רב גייט נישט גיין צו די בחירות - קעגן זיין טאטן,

און די מעשה איז נאך קיינמאל נישט געווען געדריקט אין ערגעץ, טראץ די פילצאליגע מאלן וואס מען איז שוין געזיצן מיט ר' חיים הערש און ארויסגעשלעפט פון אים יעדע אונס אינפארמאציע, און פונקט יעצט ווען עס קאכט זיך איבער וויזניץ ווערט מען געוואר אזא וויכטיגע דעטאל,

און איך דארף דאס נאך גלייבן?

[הלבלר בקולמסו]

אויב איינער קען אנצייגן אין וועלכע פוסקים ווערט מבואר אויב א רב אדער א קהילה קען אפהאלטן איינעם פון זיך באזעצן אין א שטאט. אדער אין א געגנט נעבן דעם שטאט.

[בן נביאים]

רעדענדיג וועגן לערנען חומש מיט מיידלעך, איז כדאי צו וויסן אז ר מאטעלע האט אנגעהויבן לערנען חומש ערשט סוף מ"ם'ס

הרב אברהם שמואל געשטעטנער האט געשיקט די טעכטער אויף וויזניץ זייענדיג די איינציגסטע חסידישע מוסד דעמאלס און אויך נישט געלערנט חומש
ווען וויזשניץ האט אנגעהויבן לערנען חומש איז ער אריין צו ר מאטעלע אויסשמועסן מיט אים ( מפני כבודו שרייב איך נישט וואס ר מאטעלע האט גענטפערט), איז ריּ אברהם שמואל וועלעכער איז א תלמיד חכם מופלג גענומען זוכן א היתר אויף לערנען חומש נישט האבענדיג ווי צו שיקן די טעכטער, ווי מער ער האט געזוכט א היתר איז אים מער נתברר געווארן די איסור, ווי ער שרייבט אין די הקדמה פון זיין ספר תורת אמך א ליקוט אויפן איסור לימוד חורש"י.

אויך פלעגט ריּ מאטעלע נישט נעמען קיין געלט פון די מדינה ביז די זעלבע תקופה בערך, איין טאג האט ער אנגעהויבן נעמען זענן די הנהלת קרן הצלה בראש דער דעמאלסדיגער מנהל ריּ ליפא לעפקאוויטש ע"ה געגאנגען צו אים, ער האט גענפערט די זעלבע תירוץ ווי ביי לימוד חומש.

שטעלט זיך די פראגע, לאמיר זאגן אז די מעשה פון תשכד איז אמת, צו נאך די אויבנדערמאנטע, בנוסף דאס ארויסגיין ביים פראטעסט (וואס האט דעם רבי'ן זי"ע זייער וויי געטון) און מכבד זיין פרוש יעדן ר"ה וואלט ער אים געוואלט האבן אין זיין שטאט?
זיכער אז נישט

[בן נביאים]

אויב איינער קען אנצייגן אין וועלכע פוסקים ווערט מבואר אויב א רב אדער א קהילה קען אפהאלטן איינעם פון זיך באזעצן אין א שטאט. אדער אין א געגנט נעבן דעם שטאט.

ווייסט אפשר די מעשה מיט די קהל ספרדים אין די שטאט סיגוט?

[וואלף]

אויב איינער קען אנצייגן אין וועלכע פוסקים ווערט מבואר אויב א רב אדער א קהילה קען אפהאלטן איינעם פון זיך באזעצן אין א שטאט. אדער אין א געגנט נעבן דעם שטאט.

די שאלה פרעגסטו נאר לויט די שיטה אז רביה"ק האט געגארט אז פרעמדע קהילות זאלן אהערקומען, אדער דו פרעגסט עס אפי' אויב ער האט זייער נישט געוואלט?

[ווערווייס]

ק/פ
פאר ווער עס פרעגט אז לכאורה ר' חיים הערש געווארן אריינגעמישט הערשט אין ל"ד, און די וויזניץ מעשה איז געווען פארדעם. יענער קען נישט היסטערי. ר' חיים הערש האט זייער שיין אלעס דערציילט אין "זקניך ויאמרו לך" אין דער איד מיט צוויי יאר צוריק, אז ער איז געווען אינוואלווד לאנג פארדעם צו אפירזוכן א שטעטל אלס א עסקן צווישן אנדערע עסקנים, דעריבער האט ער אלעס מיטגעהאלטן און געווען די שליח צו ברענגען יוסל שטיינמעץ, און אויף דעם ארויף וואס ער האט געטון אין די ערשטע יארן, האט אים דער רבי באאויפטראגט אין די ל' יארן איבער קרית יואל

סאו לאמיר קלאר מאכן, ר' חיים הערש איז געווען צווישן די עסקנים, שוין פארדעם, (זאגט ווער? ווי איז ער באקאנט געווען אלץ א עסקן? וועלכע עסקנות האט ער געטוען? ווי נאך האט מען געזעהן זיין נאמען אויסער דאס אז ר' עזיראל האט אים גערופן זיין דער קאנטראקטאר?)

און נאך פאר תשכ"ד, דאס מיינט נאך איידער די סטראוק פונעם אמרי חיים, ווען וויזניץ איז נאך געווען געהעריג אונטערן אמרי חיים און איז געווען פונקט ווי גור, בעלזא, וכו' וואס האבן אלע געהאט קהילות אין אמעריקע, בנוסף צו קארלין וכדו' וואס זענען נאך געווען דעמאלטס געהעריג קנאות'דיגע קרייזן, האט די רבי "פונקט" בוחר געווען אין וויזניץ, וואס האט נאך דאן געהאט אינגע רב, ווייל דער אינגע רב גייט נישט גיין צו די בחירות - קעגן זיין טאטן,

און די מעשה איז נאך קיינמאל נישט געווען געדריקט אין ערגעץ, טראץ די פילצאליגע מאלן וואס מען איז שוין געזיצן מיט ר' חיים הערש און ארויסגעשלעפט פון אים יעדע אונס אינפארמאציע, און פונקט יעצט ווען עס קאכט זיך איבער וויזניץ ווערט מען געוואר אזא וויכטיגע דעטאל,

און איך דארף דאס נאך גלייבן?

וואס מאכט די מעשה נאך מער אינטערעסאנט
אזוי ווי דו שרייבסט אז תשכ"ד איז וויזניץ געווען די אמרי חיים, אפגעזען וואס זייערע קינדער פאר זיך האבן געהאלטן, די אפטייטש פון וויזניץ איז געווען די קהלה פון אמרי חיים, און די רבי איז געווען גרייט זיי זאלן עפענען א ביהמ"ד אין זיין שטעטל וואס איז געווען משאת נפשו
עפעס איין יאר שפעטער איז דאך באקאנט א מעשה אז די רבי איז געווארן אזוי שארף קעגן וויזניץ ווען איינער האט זיך משדך געווען מיט אן אייניקל פון אמרי חיים, ווייסט איינער וואס האט פאסירט צווישן תשכ"ד און תשכ"ה אז די רבי זאל אזוי דראסטיש טוישן זיין מיינונג בנוגע וויזניץ?

[שינאווער]

אויב איינער קען אנצייגן אין וועלכע פוסקים ווערט מבואר אויב א רב אדער א קהילה קען אפהאלטן איינעם פון זיך באזעצן אין א שטאט. אדער אין א געגנט נעבן דעם שטאט.

למאי נפקא מינה?

[ליכטעלע]

ק/פ: אביסל אמת וועגן די שמועס פון ר' חיים הערש ליימזידער!

► Show Spoiler

אן אריינגיין אין די יעצטיגע מערכה.


דער שמועס פון ר' חיים הערש ליימזידער איז געוואלדיג,
און ער "פרישט איבער" דעם אמת'ן בליק וואס א צדיק אמת האט געהאט למען
הצלת הדורות.


עטליכע נקודות בלויז פאר
ווער עס וויל וויסן דעם אמת


איינער
וואס געהערט צו א שיטה, און ער גייט סיי-ווי האלטן וואס יענע פארטיי האלט, איז
בכלל נישט נוגע די פאלגנדע. (ער מוז עס ניטאמאל ליינען).


איך גיי בלויז זאגן 'דברים ידועים' וואס זענען
מעגליך פארגעסן געווארן, אדער וואס איך האב דאס זעלבסט נאכגעפארשט:


1)
וואו איז ר' חיים הערש געווען ביז יעצט?


ב"ה ער איז דא בצלילת הדעת אלע יארן. גלייך די ערשטע מאל ווען מהר"א
האט זיך אויפגעשטעלט רעדן קעגן וויזניץ, האט זיין זון ר' שלמה ליימזידער גערופן
קיין וויזניץ אז זיי זאלן אריבערקומען הערן פון זיין פאטער 'כלי ראשון' די
השתלשלות ווי דער רבי זי"ע האט געוואלט צושטעלן א שול פאר וויזניץ-מאנסי. און
זיין רצון וואס איז אייביג געווען "יעדער ערליכער איד וועט ביי מיר האבן פלאץ".





2)
יעצט וועגן די ספעציפישע מעשיות אז דער רבי זי"ע
האט אריבערגערופן ר' יוסל שטיינמעץ ז"ל פון וויזניץ. דאס איז באקאנט פאר
ווער עס קען די היסטאריע פון אפירזוכן א לאקאל פאר'ן רבי'ן וואו צו בויען זיין
שטעטל.





3)
צו ר' חיים הערש האט דאס אלעמאל דערציילט ווייס איך
נישט. אבער ביים אנהייב מערכה זיכער! (און אויב ער האט עס נישט אלעמאל דערציילט,
מיינט נאכנישט אז דאס איז נישט אמת, וויבאלד צו דערציילן יעדע דעטאל פון יענע
השתלשלות פארלאנגט זיך אכט ביכער.)





4)
און בעצם "פאר ווער עס קען די היסטאריע"
איז דאס נישט אזא מורא'דיגע מעשה, וויבאלד ס'איז ידוע (פאר ווער עס וויל וויסן דעם
אמת) אז דער רבי האט אלעמאל געזאגט און געוואלט אז "יעדער ערליכער איד וועט
ביי מיר האבן פלאץ" און ער האט קיינמאל נישט געטראכט אז דא בויט מען עפעס פאר
א "סאטמארער פארטיי".





5)
ווער האט דעמאלט בכלל געטראכט פון א פארטיי?...
די וואס האבן יא געטראכט, האבן טאקע צושטערט יעדע פלאן פון די שטעטל, וד"ל,
והדברים ידועים.





6)
יעצט אזוי. צו דער רבי זי"ע האט יא געלאזט מיר
זאלן זיך חבר'ן מיט וויזניץ אדער נישט, דאס ווייס איך נישט. איינער זאגט אז דער
רבי האט נישט געלאזט דאווענען אין זייערע שולן, און איינער זאגט בשם ר' משה'לע
גליק, ווען ער האט גענומען זיין איידעם הרב פיש (לעצטענס אוועק) און ער האט זיך אפגערעדט
צום רבי'ן אז מ'טראגט אים אן א "נישט היימישער", האט דער רבי אים אוועקגעמאכט
אז "דאס הייסט דען נישט היימיש?!".





7)
אבער דאס איז קלאר אז דער רבי האט געוואלט, און
געקענט באשטיין עכ"פ, אז די שטעטל וואס ער בויט זאל זיין פאר "הצלת
הדורות", אפצוראטעווען דעם עתיד הדורות אין אמעריקע, און פאר דעם צוועק קען
יעדער וואס האט די זעלבע כוונה קומען וואוינען אין דעם שטעטל.





8)
און אויב דעם רבי'ן באדערט אז זיינע חסידים
דרייען זיך אין וויזניץ, דאן וואלט געווען די פשוט'ע הנחה, אז דער רבי האט זיך
זיינע אייגענע שולן און מ'טרעט נישט אריין אין וויזניץ.





9)
אבער זיי זאלן בכלל נישט קומען וואוינען דא?
היעלה על הדעת אז דער רבי וואלט זיי מדחה געווען?!





10)
אפגערעדט אז אין "רצון צדיק" און אין אנדערע
היסטארישע-ווערק איבער דעם שטעטל, זאגן אלע פה אחד, אז דער רבי האט אלעמאל געוואלט
אנדערע רביים און חסידות זאלן קומען אינאיינעם מיט אים. דאס קען יעדער נאכקוקן.





11)
איך האב מיך נישט געפוילט, גלייך נאכ'ן ליינען
דעם אינטערוויו, האב איך מיך אריינגעלייגט וועגן די קראנטקייט. איך האב אנגערופן מיין
באקאנטער אין "דער איד" און באקומען פון אים די קאנעקשאנס צו ווער עס האט
דאס באארבעט.





12)
איך בין אפילו אנגעקומען צו הערן די גאנצע רעקארדינג
פון ר' חיים הערש (די חברה האבן מיך עס געגעבן צו הערן), און איך בין מעיד יעדעס
ווארט פון די אינטערוויו איז אמת ויציב.





13)
און נישט נאר דאס, הערט און שטוינט: ר' חיים
הערש האט אין אנהייב אינטערוויו נישט געוויסט אז מ'פרעגט אים וועגן וויזניץ, נאר
ער דערציילט מסיח לפי תומו וועגן ר' יוסל שטיינמעץ, הערשט ביי די לעצטע 15 מינוט
פון די שמועס (די שמועס איז א שעה צייט) זאגט אים דער פרעגער, אז ער איז דא צו הערן
וועגן וויזניץ...





פאר איך ענדיג:


איך האב זיך פארבינדן מיט ר' יוסל שטיינמעץ'ס א זון,
און ער זאגט אז אלעס איז אמת! זיין טאטע האט אים דערציילט אז דער רבי זי"ע האט
אים "כמה פעמים" גערופן אז ער זאל אים צוהעלפן בויען, און אז ער וועט
אינאיינעם נהנה זיין דערפון. און אפילו ביז שעראן ספרינגס האט אים דער רבי אריבערגערופן.
(אסאך זיסע זאכן האט ער מיך דערציילט דערביי).



בקיצור, דאס איז דער אמת, אבער ווי געזאגט נאר
ווער עס וויל דאס הערן.


א גוטן טאג. אלע טענה'רייען פון יעצט איז סתם פון
מענטשן וואס "ווילן נישט" הערן א צווייטע זייט.

וואס איז דער גדר פון "יעדע ערליכע איד זאל קענען קומען דא וואוינען" ?

עס איז דא אסאך הונדערט פראצענטיגע ערליכע אידן וואס שניידן זיך די בערד, די פרויען שערן זיך נישט, די פרויען דרייווען, ועוד.

ממש יעדער איז נכלל ?

אינטערעסאנט, עס איז דא אסאך אידן וואס "קענען די היסטאריע און די השתלשלות הדברים" און פאר זיי איז עפעס נישט די דברים אזוי ידועים.

און אזא מעשה, און נאך אזוי דברים ידועים אויך, פארוואס האט עס ר' יוסל'ס שטיינמעטץ'ס זוהן, און ר' חיים הערש ובנו, נישט פארציילט קיינמאל אינערגעץ ? דאס וואלט דאך געדארפט זיין אין יעדע אינטערוויו איבער קרית יואל, ממש אזוי קיינמאל נישט צו פארציילן דעם רבין'ס רצון !?

[שינאווער]

ק/פ: אביסל אמת וועגן די שמועס פון ר' חיים הערש ליימזידער!

► Show Spoiler

אן אריינגיין אין די יעצטיגע מערכה.


דער שמועס פון ר' חיים הערש ליימזידער איז געוואלדיג,
און ער "פרישט איבער" דעם אמת'ן בליק וואס א צדיק אמת האט געהאט למען
הצלת הדורות.


עטליכע נקודות בלויז פאר
ווער עס וויל וויסן דעם אמת


איינער
וואס געהערט צו א שיטה, און ער גייט סיי-ווי האלטן וואס יענע פארטיי האלט, איז
בכלל נישט נוגע די פאלגנדע. (ער מוז עס ניטאמאל ליינען).


איך גיי בלויז זאגן 'דברים ידועים' וואס זענען
מעגליך פארגעסן געווארן, אדער וואס איך האב דאס זעלבסט נאכגעפארשט:


1)
וואו איז ר' חיים הערש געווען ביז יעצט?


ב"ה ער איז דא בצלילת הדעת אלע יארן. גלייך די ערשטע מאל ווען מהר"א
האט זיך אויפגעשטעלט רעדן קעגן וויזניץ, האט זיין זון ר' שלמה ליימזידער גערופן
קיין וויזניץ אז זיי זאלן אריבערקומען הערן פון זיין פאטער 'כלי ראשון' די
השתלשלות ווי דער רבי זי"ע האט געוואלט צושטעלן א שול פאר וויזניץ-מאנסי. און
זיין רצון וואס איז אייביג געווען "יעדער ערליכער איד וועט ביי מיר האבן פלאץ".





2)
יעצט וועגן די ספעציפישע מעשיות אז דער רבי זי"ע
האט אריבערגערופן ר' יוסל שטיינמעץ ז"ל פון וויזניץ. דאס איז באקאנט פאר
ווער עס קען די היסטאריע פון אפירזוכן א לאקאל פאר'ן רבי'ן וואו צו בויען זיין
שטעטל.





3)
צו ר' חיים הערש האט דאס אלעמאל דערציילט ווייס איך
נישט. אבער ביים אנהייב מערכה זיכער! (און אויב ער האט עס נישט אלעמאל דערציילט,
מיינט נאכנישט אז דאס איז נישט אמת, וויבאלד צו דערציילן יעדע דעטאל פון יענע
השתלשלות פארלאנגט זיך אכט ביכער.)





4)
און בעצם "פאר ווער עס קען די היסטאריע"
איז דאס נישט אזא מורא'דיגע מעשה, וויבאלד ס'איז ידוע (פאר ווער עס וויל וויסן דעם
אמת) אז דער רבי האט אלעמאל געזאגט און געוואלט אז "יעדער ערליכער איד וועט
ביי מיר האבן פלאץ" און ער האט קיינמאל נישט געטראכט אז דא בויט מען עפעס פאר
א "סאטמארער פארטיי".





5)
ווער האט דעמאלט בכלל געטראכט פון א פארטיי?...
די וואס האבן יא געטראכט, האבן טאקע צושטערט יעדע פלאן פון די שטעטל, וד"ל,
והדברים ידועים.





6)
יעצט אזוי. צו דער רבי זי"ע האט יא געלאזט מיר
זאלן זיך חבר'ן מיט וויזניץ אדער נישט, דאס ווייס איך נישט. איינער זאגט אז דער
רבי האט נישט געלאזט דאווענען אין זייערע שולן, און איינער זאגט בשם ר' משה'לע
גליק, ווען ער האט גענומען זיין איידעם הרב פיש (לעצטענס אוועק) און ער האט זיך אפגערעדט
צום רבי'ן אז מ'טראגט אים אן א "נישט היימישער", האט דער רבי אים אוועקגעמאכט
אז "דאס הייסט דען נישט היימיש?!".





7)
אבער דאס איז קלאר אז דער רבי האט געוואלט, און
געקענט באשטיין עכ"פ, אז די שטעטל וואס ער בויט זאל זיין פאר "הצלת
הדורות", אפצוראטעווען דעם עתיד הדורות אין אמעריקע, און פאר דעם צוועק קען
יעדער וואס האט די זעלבע כוונה קומען וואוינען אין דעם שטעטל.





8)
און אויב דעם רבי'ן באדערט אז זיינע חסידים
דרייען זיך אין וויזניץ, דאן וואלט געווען די פשוט'ע הנחה, אז דער רבי האט זיך
זיינע אייגענע שולן און מ'טרעט נישט אריין אין וויזניץ.





9)
אבער זיי זאלן בכלל נישט קומען וואוינען דא?
היעלה על הדעת אז דער רבי וואלט זיי מדחה געווען?!





10)
אפגערעדט אז אין "רצון צדיק" און אין אנדערע
היסטארישע-ווערק איבער דעם שטעטל, זאגן אלע פה אחד, אז דער רבי האט אלעמאל געוואלט
אנדערע רביים און חסידות זאלן קומען אינאיינעם מיט אים. דאס קען יעדער נאכקוקן.





11)
איך האב מיך נישט געפוילט, גלייך נאכ'ן ליינען
דעם אינטערוויו, האב איך מיך אריינגעלייגט וועגן די קראנטקייט. איך האב אנגערופן מיין
באקאנטער אין "דער איד" און באקומען פון אים די קאנעקשאנס צו ווער עס האט
דאס באארבעט.





12)
איך בין אפילו אנגעקומען צו הערן די גאנצע רעקארדינג
פון ר' חיים הערש (די חברה האבן מיך עס געגעבן צו הערן), און איך בין מעיד יעדעס
ווארט פון די אינטערוויו איז אמת ויציב.





13)
און נישט נאר דאס, הערט און שטוינט: ר' חיים
הערש האט אין אנהייב אינטערוויו נישט געוויסט אז מ'פרעגט אים וועגן וויזניץ, נאר
ער דערציילט מסיח לפי תומו וועגן ר' יוסל שטיינמעץ, הערשט ביי די לעצטע 15 מינוט
פון די שמועס (די שמועס איז א שעה צייט) זאגט אים דער פרעגער, אז ער איז דא צו הערן
וועגן וויזניץ...





פאר איך ענדיג:


איך האב זיך פארבינדן מיט ר' יוסל שטיינמעץ'ס א זון,
און ער זאגט אז אלעס איז אמת! זיין טאטע האט אים דערציילט אז דער רבי זי"ע האט
אים "כמה פעמים" גערופן אז ער זאל אים צוהעלפן בויען, און אז ער וועט
אינאיינעם נהנה זיין דערפון. און אפילו ביז שעראן ספרינגס האט אים דער רבי אריבערגערופן.
(אסאך זיסע זאכן האט ער מיך דערציילט דערביי).



בקיצור, דאס איז דער אמת, אבער ווי געזאגט נאר
ווער עס וויל דאס הערן.


א גוטן טאג. אלע טענה'רייען פון יעצט איז סתם פון
מענטשן וואס "ווילן נישט" הערן א צווייטע זייט.

וואס איז דער גדר פון "יעדע ערליכע איד זאל קענען קומען דא וואוינען" ?

עס איז דא אסאך הונדערט פראצענטיגע ערליכע אידן וואס שניידן זיך די בערד, די פרויען שערן זיך נישט, די פרויען דרייווען, ועוד.

ממש יעדער איז נכלל ?

אינטערעסאנט, עס איז דא אסאך אידן וואס "קענען די היסטאריע און די השתלשלות הדברים" און פאר זיי איז עפעס נישט די דברים אזוי ידועים.

און אזא מעשה, און נאך אזוי דברים ידועים אויך, פארוואס האט עס ר' יוסל'ס שטיינמעטץ'ס זוהן, און ר' חיים הערש ובנו, נישט פארציילט קיינמאל אינערגעץ ? דאס וואלט דאך געדארפט זיין אין יעדע אינטערוויו איבער קרית יואל, ממש אזוי קיינמאל נישט צו פארציילן דעם רבין'ס רצון !?

ס'איז א שאד דער מיה זיך צו טענה'ן דא, ער וועט דיר באלד ברענגען נאך א ק.פ. אז דו ווילסט נישט הערן קיין צווייטע צד...

דעי חברה האבן גענומען דער זעלבער מיטל ווי די מסורה ביי די חינוך און זיי ניצן עס דא מיט ר' חיים הערש'ן.

ס'גוט, חוץ זייערע מענטשן גלייבט עס סייווי קיינער נישט.

[בן נביאים]

זייערע מענטשן גלייבן דען יא?

ווען יא וואלטן זיי אריינגענומען וויזניץ אין קרית ייטב לב

ווען איך בין וויזניץ זאג איך פאר זיי "אה דער סאטמארער רבי האט אונז יא געוואלט, זייטס מוחל געטס אונז צוריק די דעוולאפמענט"