מסתמא האט געשריבן: ↑זונטאג אוגוסט 11, 2024 2:33 pm
1 נישט אמת.
2 די דאזיגע ווערטער קענען זיך גרעניצן מיט ממוצע און שיתוף לויט די גרינע הלכה געפסקנט איבעראל באין חולק, סאיז גארנישט פשוט. סווענד זיך אסאך וויאזוי מגייט צו דערצו. כהאב געברענגט די פוסקים זייער קלאר און זייערע ווערטער די גדרים וכללים בזה, חסידות האט קיינמאל נישט חולק געווען דערויף, ואין לי מה לחדש בזה.
יעדער (עכ"פ איך...) פארשטייט אז מ'רעדט נישט פון א פאקטישע פעולה וואס דער צדיק טוט, נאר:
א. די זכות פונעם צדיק קען העלפן אז דער איד זאך אנקומען צו די ריכטיגע תשובה (כמבואר בכמה פוסקים ביים ענין פון הילוך לקברות, אז ס'איז אויסגעהאלטן צו זאגן אז די כח פונעם צדיק העלפט פאר קיבול התפילות)
ב. דער צדיק העלפט דעם מענטש אנקומען צום ריכטיגן תשובה דורך זיין כח הקדושה, כידוע כמה וכמה צדיקים וואס האבן מיט זייער גרויסן כח הקדושה געברענגט אידן צו תשובה שלימה.
נו נו, ע”ז אנו דנין. ווענד זיך ”וויאזוי” מגייט צו דערצו.
א ודאי האט א צדיק א קדושה און זכותים וואס זענען מגין. אבער די פראגע איז וואס דער בן אדם דארף טון ווען ער וויל נתקרב ווערן צום אויבערשטן אדער פוילן עפעס... סיי וועלכע הרגשה אדער צוגאנג אז ”מדארף האבן” א ”מתווך” א ”ממוצע” בכדי אנצוקומען צום אויבערשטן איז בגדר שיתוף און איז נכלל אין די סאמע הארבסטע עבירה פון עבודה זרה. סאיז גארנישט קיין דזשאוק זיך צו שפילן מיט די ענינים און אננעמען זאכן וואס מזעהט געשריבן אין ספרים ”כפשוטו ממש” אזוי לייכטערהייט.
איך האב נישט פארשטאנען, אין ברסלב טוט מען נאר תשובה ביים צדיק?
אוודאי טוט מען תשובה און מען איז מתפלל צום אויבערשטן איבעראל און אלעמאל. נאר ווען מ'הענגט זיך אן אינעם כח הקדושה פונעם צדיק קומט מען אן פיל ווייטער.
דו האלטסט אינאיין איבערזאגן די שרעקעדיגע ווערטער פון ממוצע וכו', איך זעה נישט אז דאס זאל שטיין אדער ווערן מרומז אין סיי וועלכע פון די ציטאטן איר האט נאכגעברענגט.
פנחס דוד לעבאוויטש האט געשריבן: ↑זונטאג אוגוסט 11, 2024 2:54 pm
געטראפן א שיינע שטיקל מיט מראה מקומות. אפשר וועט עס זיין אינטערסאנט פאר איינעם:
ראה ספר חרדים פרק ע. ובתולדות יעקב יוסף (פרשת קורח, מובא בבעל שם טוב על התורה פרשת עקב אות סו): 'שמעתי ממורי זללה"ה כי תיקון בעלי תשובה העיקר הוא על ידי גדולי הדור, שיכול להעלותו ולקשרו בשורשו'. ובדגל מחנה אפרים (לרבי משה חיים אפרים מסדילקוב זצ"ל, נכדו של הבעל שם טוב) פרשת שמיני כתב: 'אדוני אבי זקיני זללה"ה אמר שעיקר תיקוני התשובה אי אפשר בלא הצדיק, שרק על ידי הצדיק יוכל להתעלות'. ועוד כתב בפרשת תזריע (ד"ה וטהרה): 'קיבלתי מחכמי ישראל שהיו אצל אדוני אבי זקיני שללה"ה שגדולי הדור יכולים לטהר נשמות ישראל המטונפות בכל לכלוך טומאת זוהמת עבירות רחמנא ליצלן, ובהם תלויים כל עיקרי התשובה'. וברעיא מהימנא צו כט, ב מבואר שצדיק הדור עושה תשובה עבור כל הכלל ישראל, וביאר הרמ"ק שם שכל הנשמות מתדבקות בו ויזכו לעלות על ידו.
לאמיר עס צונעמען.
די תולדות יעקב יוסף וואלטן געוויסע אויסגעטייטשט ווי ממוצע און שיתוף רח"ל.
און דער דגל אויכעט: וויאזוי זאגט ער אז ”די עיקר תיקוני תשובה איז נישט מעגליך נאר דורכן צדיק און נאר דורך דעם צדיק קען מען נתעלה ווערן” - וויאזוי קען זיין אז תשובה טוהן איז דורכן צדיק? ס’איז דאך ממש ממוצע...
און די צווייטע דגל זאגט אז אין צדיקים איז אנגעהאנגען די עיקרי התשובה - גיי גלייך צום באשעפער. פארוואס דארף מען איינעם אינדערמיט?
און רבי שמעון בר יוחאי שרייבט ממש נאך (...) די ווערטער פון רבי נחמן וואס איז געווען אין באלד דורך @מסתמא אז דער צדיק קען תשובה טוהן פאר אידן.
און רבי משה קורדיבירו’ס ווערטער איז טאקע שרעקעדיג...
יעדער (עכ"פ איך...) פארשטייט אז מ'רעדט נישט פון א פאקטישע פעולה וואס דער צדיק טוט, נאר:
א. די זכות פונעם צדיק קען העלפן אז דער איד זאך אנקומען צו די ריכטיגע תשובה (כמבואר בכמה פוסקים ביים ענין פון הילוך לקברות, אז ס'איז אויסגעהאלטן צו זאגן אז די כח פונעם צדיק העלפט פאר קיבול התפילות)
ב. דער צדיק העלפט דעם מענטש אנקומען צום ריכטיגן תשובה דורך זיין כח הקדושה, כידוע כמה וכמה צדיקים וואס האבן מיט זייער גרויסן כח הקדושה געברענגט אידן צו תשובה שלימה.
נו נו, ע”ז אנו דנין. ווענד זיך ”וויאזוי” מגייט צו דערצו.
א ודאי האט א צדיק א קדושה און זכותים וואס זענען מגין. אבער די פראגע איז וואס דער בן אדם דארף טון ווען ער וויל נתקרב ווערן צום אויבערשטן אדער פוילן עפעס... סיי וועלכע הרגשה אדער צוגאנג אז ”מדארף האבן” א ”מתווך” א ”ממוצע” בכדי אנצוקומען צום אויבערשטן איז בגדר שיתוף און איז נכלל אין די סאמע הארבסטע עבירה פון עבודה זרה. סאיז גארנישט קיין דזשאוק זיך צו שפילן מיט די ענינים און אננעמען זאכן וואס מזעהט געשריבן אין ספרים ”כפשוטו ממש” אזוי לייכטערהייט.
איך האב נישט פארשטאנען, אין ברסלב טוט מען נאר תשובה ביים צדיק?
אוודאי טוט מען תשובה און מען איז מתפלל צום אויבערשטן איבעראל און אלעמאל. נאר ווען מ'הענגט זיך אן אינעם כח הקדושה פונעם צדיק קומט מען אן פיל ווייטער.
דו האלטסט אינאיין איבערזאגן די שרעקעדיגע ווערטער פון ממוצע וכו', איך זעה נישט אז דאס זאל שטיין אדער ווערן מרומז אין סיי וועלכע פון די ציטאטן איר האט נאכגעברענגט.
פנחס דוד לעבאוויטש האט געשריבן: ↑זונטאג אוגוסט 11, 2024 2:54 pm
געטראפן א שיינע שטיקל מיט מראה מקומות. אפשר וועט עס זיין אינטערסאנט פאר איינעם:
ראה ספר חרדים פרק ע. ובתולדות יעקב יוסף (פרשת קורח, מובא בבעל שם טוב על התורה פרשת עקב אות סו): 'שמעתי ממורי זללה"ה כי תיקון בעלי תשובה העיקר הוא על ידי גדולי הדור, שיכול להעלותו ולקשרו בשורשו'. ובדגל מחנה אפרים (לרבי משה חיים אפרים מסדילקוב זצ"ל, נכדו של הבעל שם טוב) פרשת שמיני כתב: 'אדוני אבי זקיני זללה"ה אמר שעיקר תיקוני התשובה אי אפשר בלא הצדיק, שרק על ידי הצדיק יוכל להתעלות'. ועוד כתב בפרשת תזריע (ד"ה וטהרה): 'קיבלתי מחכמי ישראל שהיו אצל אדוני אבי זקיני שללה"ה שגדולי הדור יכולים לטהר נשמות ישראל המטונפות בכל לכלוך טומאת זוהמת עבירות רחמנא ליצלן, ובהם תלויים כל עיקרי התשובה'. וברעיא מהימנא צו כט, ב מבואר שצדיק הדור עושה תשובה עבור כל הכלל ישראל, וביאר הרמ"ק שם שכל הנשמות מתדבקות בו ויזכו לעלות על ידו.
לאמיר עס צונעמען.
די תולדות יעקב יוסף וואלטן געוויסע אויסגעטייטשט ווי ממוצע און שיתוף רח"ל.
און דער דגל אויכעט: וויאזוי זאגט ער אז ”די עיקר תיקוני תשובה איז נישט מעגליך נאר דורכן צדיק און נאר דורך דעם צדיק קען מען נתעלה ווערן” - וויאזוי קען זיין אז תשובה טוהן איז דורכן צדיק? ס’איז דאך ממש ממוצע...
און די צווייטע דגל זאגט אז אין צדיקים איז אנגעהאנגען די עיקרי התשובה - גיי גלייך צום באשעפער. פארוואס דארף מען איינעם אינדערמיט?
און רבי שמעון בר יוחאי שרייבט ממש נאך (...) די ווערטער פון רבי נחמן וואס איז געווען אין באלד דורך @מסתמא אז דער צדיק קען תשובה טוהן פאר אידן.
און רבי משה קורדיבירו’ס ווערטער איז טאקע שרעקעדיג...
אין קורצן: א שרעק
זאלעך איבערשרייבן נאכאמאל און נאכאמאל די זעלבע זאכן?
פנחס דוד לעבאוויטש האט געשריבן: ↑זונטאג אוגוסט 11, 2024 2:54 pm
געטראפן א שיינע שטיקל מיט מראה מקומות. אפשר וועט עס זיין אינטערסאנט פאר איינעם:
ראה ספר חרדים פרק ע. ובתולדות יעקב יוסף (פרשת קורח, מובא בבעל שם טוב על התורה פרשת עקב אות סו): 'שמעתי ממורי זללה"ה כי תיקון בעלי תשובה העיקר הוא על ידי גדולי הדור, שיכול להעלותו ולקשרו בשורשו'. ובדגל מחנה אפרים (לרבי משה חיים אפרים מסדילקוב זצ"ל, נכדו של הבעל שם טוב) פרשת שמיני כתב: 'אדוני אבי זקיני זללה"ה אמר שעיקר תיקוני התשובה אי אפשר בלא הצדיק, שרק על ידי הצדיק יוכל להתעלות'. ועוד כתב בפרשת תזריע (ד"ה וטהרה): 'קיבלתי מחכמי ישראל שהיו אצל אדוני אבי זקיני שללה"ה שגדולי הדור יכולים לטהר נשמות ישראל המטונפות בכל לכלוך טומאת זוהמת עבירות רחמנא ליצלן, ובהם תלויים כל עיקרי התשובה'. וברעיא מהימנא צו כט, ב מבואר שצדיק הדור עושה תשובה עבור כל הכלל ישראל, וביאר הרמ"ק שם שכל הנשמות מתדבקות בו ויזכו לעלות על ידו.
לאמיר עס צונעמען.
די תולדות יעקב יוסף וואלטן געוויסע אויסגעטייטשט ווי ממוצע און שיתוף רח"ל.
און דער דגל אויכעט: וויאזוי זאגט ער אז ”די עיקר תיקוני תשובה איז נישט מעגליך נאר דורכן צדיק און נאר דורך דעם צדיק קען מען נתעלה ווערן” - וויאזוי קען זיין אז תשובה טוהן איז דורכן צדיק? ס’איז דאך ממש ממוצע...
און די צווייטע דגל זאגט אז אין צדיקים איז אנגעהאנגען די עיקרי התשובה - גיי גלייך צום באשעפער. פארוואס דארף מען איינעם אינדערמיט?
און רבי שמעון בר יוחאי שרייבט ממש נאך (...) די ווערטער פון רבי נחמן וואס איז געווען אין באלד דורך @מסתמא אז דער צדיק קען תשובה טוהן פאר אידן.
און רבי משה קורדיבירו’ס ווערטער איז טאקע שרעקעדיג...
אין קורצן: א שרעק
זאלעך איבערשרייבן נאכאמאל און נאכאמאל די זעלבע זאכן?
@מסתמא איך האב יעצט גענדיגט איבערגיין די ציטאטן וואס דו האסט געברענגט אנהייב פונעם שמועס, לאמיר עס אביסל צונעמען.
- די נקודה אז די חיות פון די וועלט ווערט נמשך דורכן צדיק, איז בפשטות די נקודה אז די וועלט איז דאך נאר באשאפן געווארן פאר די וואס דינען הקב"ה, און די גאנצע וועלט שטייט נאר פארדעם, נמצא, אז די גאנצע חיות פון די וועלט "גיבט דער אויבערשטער" בזכות די צדיקים וואס דינען אים.
בעצם שטייט אין אלע ספרים אז אלע "השפעות" ווערן נמשך דורכן צדיק, און ווען ער וויל ממשיך זיין השפעות פון חסדים איז ער מייחד קוב"ה ושכנתיה און איז ממתיק די דינים וכו' וכו' פרעג נאר יעדן בר ביה רב דחד יומא. בס"ה, אנשטאט שרייבן "השפעות", שטייט חיות, והכל עולה לאחד.
- איבער די ענין פון די צדיקים וואס ווייסן מחשבות און מעשים וכדו', דאס איז קלאר אז זיי ווייסן גארנישט מחמת עצמם ח"ו, אבער אונז טרעפן אין די תורה און אין חז"ל כמה פעמים אז דער אויבערשטער איז מודיע די נסתרות פאר די צדיקים. "המכסה אני מאברהם וגו'", און נאך צענדליגער דוגמאות, ואטו כי רוכלא (אויב ס'מאכט דיר אויס, קען איך פרובירן צו צונויפזאמלען די מראה מקומות).
די גמרא פון שבעה דברים מכוסים וכו', רעדט בפשטות נישט פון צדיקים וואס האבן א העכערע כח, ווען אונז ווייסן אז יעקב אבינו האט געוואוסט די זמן הקץ, און כמה וכמה צדיקים האבן געוואוסט מה שבלב חבירו וכו'.
די זעלבע חז"ל זאגן אויך אז די מפתח פון תחית המתים ליגט נאר ביד הקב"ה, און דאך געפינען מיר אז אלישע האט מחיה מתים געווען, אלזא איז קלאר אז הקב"ה גיבט פאר זיינע צדיקים כוחות וואס זענען אין געווענטליכע אומשטענדן למעלה מהשגתינו.
- די ענין פון התקשרות לצדיקים איז נישט אז מען דינט ח"ו דעם צדיק כדאי ער זאל אונז נענטער ברענגען צום אויבערשטן, נאר אז מ'איז זיך מקשר צום צדיק וואס איז נאנט צום אויבערשטן, און דאס ברענגט אונז נענטער צום שורש, "ולדבקה בו" (איך וויל נאך בל"נ מאריך זיין אין דעם פרט, ווען איך וועל האבן מער צייט/מוחין).
- דאס אז דער צדיק האט א כח צו מכפר זיין אויף עבירות, איז נישט פשט אז ער האט אן אייגענעם כח, נאר אז ער קען זיך איינבעטן ביים אויבערשטן און דער אויבערשטער איז זיי מוחל בזכותו, ווי משרע"ה האט געטון, און ווי רשב"י האט געזאגט "יכול אני לפטור את כל העולם כולו מן הדין.
---
בס"ה זעה איך, אז דו - אדער דער מלקט וועם דו ברענגסט נאך, וויל אראפמאלן א בילד אז די אלע ווערטער וואס די קדושי מעלה זאגן, קען חלילה ווערן אויסגעטייטשט אלס שיתוף אדער ממוצע רח"ל. למעשה, ווער עס קוקט קלאר, פארשטייט וואס די עכטע מיינונג איז. ווען עמיצער וואלט חלילה געוואלט שרייבן דאס וואס דו זאגסט אז ס'שטייט דא, קען זיין ער וואלט גענוצט ענליכע ווערטער, אבער ווען דו לערנסט דורך די שטיקלעך פארדעם און נאכדעם, איז נישטא קיין שום מקום לטעות אין זייער הייליגע כוונה.
המשך יבא בעז"ה (מיט מער מקורות און הסברים) - בלי נדר.
פנחס דוד לעבאוויטש האט געשריבן: ↑זונטאג אוגוסט 11, 2024 3:27 pm
אגב:
קעגן נצרות האבן לוחם געווען חכמינו הקדושים זי"ע
און להבדיל אא”ה קעגן רבינו נחמן איז איינער דא לוחם
און בכלל וואו איז דער מקור אז אין נצרות האט מען געזאגט ווידוי פאר'ן גלח? @מסתמא שרייבט אז מ'געפונט א מקור נאר אין נצרות, צייכן ביטע אן וואו.
דאס אז מען איז זיך מתוודא פאר'ן גלח גייט נאך אן עד היום!
קען זיין, איך לייען נישט קיין נוצרישע ליטעראטור צו וויסן.
איך פרעגט @מסתמא פון וואנעט ער האט א מקור אז ס'איז שוין געווען אין די צייטן פון רבי נחמן און אפילו שפעטער.
מיינע שורות דא זענען געשריבען זייער צומישט, איך האב פשוט נישט די צייט יעצט זיך צו קאנצעטרירען און אראפשרייבען מיט א סדר. אבער מיט די פאלגענדע שורות וועל איך פראבירן אביסעל נענטער ברענגען די צוויי זייטען פונעם מטבע, וואס זענען באמת נישט כרחוק מזרח ממערב. און הגם וואס די שורות זענען געשריבען שלא כסדר, און ווי אויך אז יעדע נקודה דא קען באמת פארנעמען אן אשכול פאר זיך. דאך וועל איך עס יא שרייבען דא.
מען הערט כסדר אז ווען געוויסע פראבירן ארויסצוברענגען דאס דיפערענס פון די אידישע רעליגיע און אלע אנדערע רעליגיעס להבדיל בין קודש לחול, ברענגען זיי ארויס דאס געטריישאפט וואס אידן האבן צו די תורה הקדושה מער ווי די אנדערע פעלקער האבן צו זייערע רעליגיעס למיניהם.
איינער פון מיינע מלמדים איז כסדר געווען פארנומען מיט דעם וואס תענתים איז א זאך וואס איז נאר גאנגבאר ביים איד, משא"כ ביי אנדערע רעליגיעס איז אפי' ביום התענית וועלן זיי עסן ווען קיינער וועט נישט זעהן. איך האב דאס מקבל געווען ביז.... איך בין עלטער געווארן און געזעהן אז וועט מען רעדט פון עקסטרימיזעם איז די אידישע רעליגיע להבדיל אסאך מער במתינות ווי אנדערע רעליגיעס. און אז הונדערטער מיליאנען גוים האלטן זיך צו זייערע רעליגיעס אסאך אסאך מער עקסטרעימיסטיש אן קיין חכמות ווי להבדיל אונז אידן.
ווי עלטער איך בין געווארן איז מיר כסדר שווער געווען מער און מער צו פארשטיין וואס פונקטלעך איז די ציהל מיט'ן פארקויפן אז די אידען זענען מער געטריי צו זייער רעליגיע ווי די אומות העולם. וואס ברענגט דאס? איז דאס אן הוכחה אדער אינדעקאציע אויף עפעס? מיינט דאס אז צוליב דעם איז די אידישע רעליגיע תורה מן השמים? ווייזט דאס אויף געטליכקייט נניח דאס איז אמת? וואס איז די ציל דערפון?
מיין מיינוג. די גדלות פון יהדות וואס דאס קען מען בשום אופן נישט טרעפן ביי אנדערע רעליגעס להבדיל, איז אך ורק די צוויי אני מאמינס פון 1) אני מאמין באמונה שלימה שכל התורה המצויה עתה בידינו היא הנתונה למשה רבנו עליו השלום. 2) אני מאמין באמונה שלימה שזאת התורה לא תהא מוחלפת ולא תהא תורה אחרת מאת הבורא יתברך שמו.
דער הייליגער רמב"ם לערנט אונז, די איינציגסטע רעליגיע וואס איז נישט אנגעוואנדען אין די נבואות אדער התגלות פון סיי וועמען, איז נאר די אידישע רעליגיע. יעדער איינער האט דאס מיט די אייגענע אויגן געזעהן ביים געוואלדיגען התגלות פון מתן תורה! יעדער יעדער, בלי שום יוצא מן הכלל, האט דאס געזעהן במראה עניו. מיר דארפן נישט קיין שום נביא וואס זאל אונז עדות זאגן אויף מתן תורה, נאר אתה הראת לדעת כי ד' הוא האלקים איןעודמלבדו! חוץ מזה, זענען אלע אומות אנגעוואנדען אין נביאות.
דער הייליגער רמב"ם שטעלט אוועק זייער קלאר, עס נישטא אזא זאך אז איינער זאל קענען מוסיף זיין צו די תורה הקדושה! ווער עס האלט אז יא, אדער ווער עס איז אפילו מסופק אז עס איז דא מקום אפי' פארן גרעסטען צדיק צו מוסיף זיין אפי' א קוץ דק צו די תורה הקדושה, איז אן אפיקורס במלא מובן המילה!
מיר גלייבן זייער קלאר אז די תורה וואס מיר האבן יעצט איז תורה מן השמים, און אז דאס איז געגעבן געווארן פאר אונז דורך דער אב הנביאים משה רבינו ע"ה. און דאס איז געגעבן געווארן במעמד פון יעדן איינעם, יעדער האט דאס געזעהן! און ווי אויך גלייבן מיר אז די תורה קען נישט גערירט ווערן בשום פנים! אפילו א נביא אדער דער גרעסטער צדיק קען נישט מוסיף זיין און אודאי נישט גורע זיין כמלא נימא! די תורה איז געגעבן געווארן מיט'ן גרעסטען שלימות, און דאס קען נישט רעפארמירט ווערן לפי המצב אין קיין פאל!
דאס איז די גדלות פון אידישקייט! אידישקייט איז ארגינעל! אידישקייט איז אומרירבאר! אידישקייט האט נישט קיין נביאים וצדיקים וואס קענען רירן אפי' א קוץ דק! ווער עס רירט יא, איז אן אפיקורס! די תורה איז שוין ביי אידן פאר 3,336 יאר און דאס איז פונקט די זעלבע תורה וואס אונזערע זיידעס האבן מקבל געווען לעבעדיג, און אונזערע נשמות זענען אויך דארט געווען! קיין משהו נישט אנדערש!
אזוי, און נאר אזוי, האט אידישקייט זיך געהאלטן במשך אלע דורות. אזוי האט אידישקייט באוויזען צו איבערקומען אלע אירע נסיונות. צו עס זאל זיין משיחי שקר, אדער פון די כיתות ווי צדוקים, קראים, ביז צו השכלה און ציונות. ווער עס האט נאר גערירט א קוץ דק איז געווען אפגעפרעגט מתחילה. די תורה איז אומרירבאר אפילו מיט די גרעסטע התגלות!
אין יהדות אשכנז איז דאס געווען נאך מער. די אופן ווי אזוי דער היילגער מהרי"ל האט אוועקגעשטעלט דאס יהדות אשכנז, ביז שפעטער דער הייליגער חתם סופר ותלמידיו. אז ניטאמאל א מנהג בישראל וואס מיר האבן מקובל פון אונזערע עלטערן קען מען רירן. מנהג ישראל איז תורה! ווער עס האט זיך געוואגט צו רירן סיי וואס, איז פארציקט געווארן דורך די אדירי התורה. זיי האבן נישט געווארט ביז דער יעניגער וועט זיך וואגן צו רירן א מאמר חז"ל, נאר ווען יענער האט מזלזל געווען אין א מנהג ישראל וואס איז יסודתו בהררי קודש, איז ער געווען מופרך מעיקרא! און טאקע צוליב דעם האב'ן די אשכנזישע אידן נישט געהאט די אלע פראבלעמען פון משיחי שקר וכדו', אויף דעם פארנעם וואס די יהדות ספרד האט געהאט. אין יהדות אשכנז איז יעדע אפפאלנדע זאך געווען מופרך. אפגעזעהן די מדרגות און רוח הקודש וואס יענער האט געהאט!
דאס מיינט אודאי נישט אז יעדער גדול בישראל וואס איז אטאקירט געווארן איז צוליב דעם אפגעפרעגט. דאס וואס רבי יעקב עמדין זי"ע האט געטוהן מיט'ן רבי ר' יונתן איז טאקע געווען דאס וואס ער האט געדארפט צו טוהן, ווייל דער היילגער רבי ר' יונתן האט זיך באשעפטיגט מיט זאכן וואס האט פאר רבי יעקב עמדין געברענגט תמיהה. ער האט עוסק געווען אין ענינים וואס האט אויסגעזעהן דומה צו מעשי שבתי צבי רח"ל. און דאס איז געווען די פייערדיגע מחלוקת וואס דער היילגער גר"א און נודע ביהודה און רבי יעקב עמדין האבן לוחם געווען קעגן חסידות. יעדע נייע זאך וואס האט נאר אויסגעזעהן א משהו אנדערש פון וואס מיר האבן געהאט מקובל מדור דור, איז אויסגעשטאנען קעגנערשאפט.
אויף למעשה ווייסען מיר איין זאך. נגלות התורה דאס איז ש"ס בבלי ירושלמי ביז אראפ צו די שלחן ערוך והפוסקים, ולאורו נלך! ניטאמאל כשיטת האר"י ז"ל פירן מיר זיך! דאס איינרעדעניש אז מיר פירן זיך כמנהג האר"י איז אזוי לעכערליך אז מען קען עס אפילו נישט אנהייבען צו באשרייבען. דאס רוב פון אונזערע מנהגים זענען נישט מבוסס אויף זיינע מנהגים. מיר פירן זיך כאר"י ז"ל אך ורק ווען די פוסקי הנגלה ווי דער מגן אברהם וכדו' ברענגען אים אראפ להלכה. און וואו נישט, וועלן מיר זיך כמעט כמעט נישט פירן כדרכו!
דער הלייגער רמב"ם האט צענליגע מאל אין זיינע ספרים שולל געווען די גאנצע תורת הנסתר אל אף וואס עס איז נישטא קיין ספק בכלל אז ער האט געקענט דעם ספר הזוהר. ווי מען זעהט אין זיינע ספרים פעמים רבים אין מספר. און די סיבה איז זייער פשוט, דער רמב"ם איז געווען פון די גרעסטע אויב נישט דער גרעסטער טאטע פון כלל ישראל במשך הדורות. ער האט מעמיד געווען הדת על תילה אויף אן אופן וואס איז לכאורה נישט געווען זיינס גלייכען אין היסטאריע. און דאס קען מען נאר טוהן מיט תורת הנגלה. אין נסתר קען יעדער זאגן וואס ער וויל, און דארף נישט געבן קיין דין וחשבון. יעדער קען פארטייטשען די ווערטער פונעם היילגען זוהר לויט ווי עס געפעלט אים. עס איז ביי דעם נישטא קיין מסורה מדור דור. די ערשטע משנה אין אבות איז מבוסס אויף דעם אז תורה דארף האבן א מסורה, עס קען נישט נתחדש ווערן נייע חידושים אין קיין שום הינזיכט. ווי דער ברטנורא לייגט שוין צו דארט אז אפי' מידות טובות האבן מיר א מסורה. אין יהדות האט אלעס א מסורה.
ווי אויך קומט מען מיט תורת הנסתר אן זייער גרינג צו ר"ל מגשם זיין געוויסע זאכן, וואס צוליב דעם האט דער רמב"ם געשפירט פאר וויכטיג אריינצולייגן דאס שלילת הגשמות אלץ איינער פון די י"ג עיקרים. תורת הנסתר אן נגלה ציברעכט אידישקייט! ער האט געפירט מיט דעם א שווערע מלחמה, און ער האט פאר קיינעם זיך נישט אפגעשטעלט. ער האט מציל געווען גאנץ יהדות ספרד, און אומדירעקט אויך גאנץ יהדות אשכנז פון שמד ממש. און עד היום איז דער הייליגער רמב"ם די טאטע פון כלל ישראל בעניני אמונות ודעות.
נאך עד היום טרעפט מען אזעלכע וואס טרעטן אויף די נגלות התורה, און דאס קומט נאך כביכול מיט א מראה מקום צו פון תורת הנסתר. דאס קען נישט זיין! אן הלכה פסוקה קען פאר קיין געלט אין די וועלט נישט פארדרייט ווערן דורך א מראה מקום בנסתר. תורת הנסתר איז נישט געאייגענט פאר יעדן, און נישט יעדער פארשטייט ווי אזוי די צוויי שטימען. מען דארף זיין גאר גרויס צו פארשטיין ווי אזוי מען געבט זיך אן עצה.
פאר אונז פשוטע מענטשען בלייבט איבער צו טוהן אך ורק כפי דעם שלחן ערוך, און צוגאב צו די מנהג אבותינו בידינו. ווען מיר זעהן אז עפעס שטימט נישט מיט די תורת הנגלה איז נישט אונזער אויפגאבע דאס צו פארענטפערן, נאר מיר דארפן זיך פירן כתורת הנגלה און גלייבען אז זיכער איז זיך די נגלה ונסתר נישט סותר, ווייל ביידע תורת זענען פונעם אויבערשטען און דארט איז נישטא אזא זאך ווי א סתירה. די איינציגע מאל וואס מיר טוהן ווי עס שטייט אין תורת הנסתר איז ווען די פוסקים שרייבען אזוי אדער ווען מיר האבן מקובל דאס צו טוהן. חוץ מזה האט דער פשוטער מענטש נישט קיין שייכות מיט נסתר. דאס איז געמאכט פאר גרויסע לייט. און דערפאר האט מען במשך הדורות אזוי מקפיד געווען איבער ווער עס זאל לערנען תורת הנסתר.
ווען מען זעהט עפעס זאכן אין א ספר וואס מיר ווייסען קלאר אז דער מחבר פונעם ספר איז געווען כשר, טארן מיר זיך נאך אלץ נישט פירן ווי עס שטייט דארט, נאר אויב דאס שטמיט מיט די דרך הנגלה אינאיינעם מיט די מסורה פון יהדות. אויב עס שטימט נישט אין דיינע אויגן, שטיי ווייט. ווייל דו פארשטייסט עס נישט.
ווען עס קומט צו הלכות תשובה האבן מיר פסקי הלכות פון אונזערע ראשונים דער רמב"ם, רבינו ינה, מאירי וכדו', וואס זיי זאגן אונז וואס תשובה מיינט. אין קיין פאל קענען די ווערטער נישט גערירט ווערן. און ווער עס רירט דאס איז אן אפיקורס! וואס מען טוט מיט די מאמרים וואס מען טרעפט אין ספרים שפעטער דארף מען פארשטיין. אבער די פשטות איז וואס די ראשונים און די פוסקי הדורות שרייבן! ווער עס וויל תשובה טוהן זאל קוקען אין די ספרי הפוסקים וואס תשובה מיינט. אנדערע זאכן זענען מושגים און מדריגות.
איך רעד נישט דא אין נאמען פון ידיד הרב @מסתמא, אבער כמדומה איז דאס די נקודה וואס ער פראבירט אזוי שטארק צו ארויס ברענגען. זיינע זיידעס האבן פון ברסלב נישט געוויסט. און ווער ער פראבירט צו קוקען בספרי ברסלב וואס דארט שטייט, זעהט ער זאכן וואס פאר'ן עם הארצישען אויג קוקט אויס בניגוד צו וואס זיין טאטע האט אים אויסגעלערנט. אים האט מען אויסגעלערנט אז תשובה איז דאס וואס רבינו יונה און דער רמב"ם שרייבען, און דארט זעהט ער עפעס חידושים. אים האט מען אויסגעלערנט אז א ממוצע איז נצרות, און דארט זעהט ער זאכן וואס קוקן במושכל ראשון אויס בניגוד לזה. און דאס טאר א מענטש נישט אקצעפטירן! דאס צו פארשטיין דארף מען האבן א רבי וואס איז אויסגעקאכט אין די פשוטע תורת הנגלה כפי המסורת אשכנז, און ער זאל דיר מסביר זיין ווי אזוי די צוויי שטימען. אבער דערווייל, ביז מען טרעפט נישט א רבי וואס איז אין דעם מצב, נעמט מען דעם ספר און מען געבט דאס א קיש מיט'ן גרעסטען מאס ריספעקט, און מען לייגט דאס צוריק אין שאנק. די ספר בלייבט הייליג, אבער איך טאר דאס נישט לערנען, ווייל דאס קען מיר חלילה ברענגען צו מטיל ספק זיין אין דאס וואס מען האט מיר אויסגעלערנט!
@מסתמא איז א געטרייער חתם סופר איד, ער ווייסט וואס דער חתם סופר ותלמידיו האבן אויסגעלערנט, און ער רירט זיך פון דעם נישט כמלא נימא. ער האלט זיך צום שלחן ערוך און צו מנהגי ישראל וואס זענען מקובל מדור דור מיט א מסירות נפש ממש. און צו די זייט איז ער נאך א סאטמארע חסיד וואס אין סאטמאר האט מען נאר געוויסט פון וואס זיך נישט רירן קיין האר פון דאס וואס אונזערע רבי'ס האבן אונז געלערנט. און כדי ער זאל פארשטיין וואס אנדערע צדיקים זאגן דארף ער האבן א צווייטע חתם סופר איד וואס זאל עס אים קלאר מאכן. ווייל זיינע זיידעס פון וועמען ער האט מקבל געווען וואס יהדות איז, האבן פונעם לקוטי מהר"ן נישט געוויסט צו זאגן. און ממילא האט ער נישט קיין מסורה ווי אזוי צו פארשטיין און מקבל זיין וואס דארט שטייט.
האסט הערליך באשריבן די נקודה פון זיך נישט אוועקרירן פון תורת הנגלה, און טאקע רבי נחמן רעדט אויך פון די אמונה נאר אין באשעפער, און אז פון שולחן ערוך זאל מען זיך נישט אוועקרירן.
אבער בסוף האסטו ארויסגעברענגט די צד פון @מסתמא פארוואס ער קען נישט אריינקוקן אין ספרי ברסלב ווייל אין אונזערע אויגן קוקט עס אויס נישט שטימעדיג מיט תורת הנגלה. איז פארקערט: אויב זעסטו אז עפעס שטומט נישט. דארפסטו איבערטוהן דיינע ברילן! ווייל רבי נחמן איז נישט דיין געשעפט אדער אין דיינע הענט צו זעהן אויב ער שטומט מיט דיין פארשטאנד.. און דו דארפסט ווייטער לערנען ספרי רבי נחמן אפילו אויב עס שטומט נישט פאר דיך היות פאר דיינע אייגענע רבי’ס האט דאס אלעס געשטומט און זיי האבן קלאר נישט אראפגעשטעלט אז די ספרים לערנט מען נישט.. און נאכדערצו ווען דיינע ספיקות אויף די הייליגע ספרים קומט נאכן זוכן און טרעפן ספיקות... עס קומט נישט ביי קיינעם אן די ספיקות אזוי אינמיטן לערנען א שטיקל ליקוטי מוהר"ן... די תמיהות/ספיקות/סתירות באמונה וכו’ וכו’ קומען פערצופאל אן ווען מען נישטערט ביי די מתנגדים...
לאמיר עס קלארשטעלן: דו אליינס ברענגסט גוט ארויס אז די צדיקים דוקא זיי האבן אונז געוויזן די וועג אז מען רירט זיך נישט פון תורת הנגלה וכו’.
נאכאמאל: ווער האט דיר בכלל געזאגט אז מען רירט זיך נישט אוועק? דער רמב"ם האט דיר געזאגט? ניין! דו האסט נישט געקענט דעם רמב"ם!
דער חתם סופר? ניין!! דו ביסט דאך א ניו יארקער אינגל..
ווער דען? סאטמארע רב! וואס סאטמארע רב איז געווען דיין אדער דיין טאטע’ס רבי, און ער האט דיך געזאגט אז פון תורת הנגלה רירט מען זיך נישט אוועק!
און עס איז דאך באוואוסט אז סאטמארע רב האט געקענט ספרי ברסלב און קיין שרעק האט אים נישט געכאפט!!!
אלא מאי: דו האסט עס נישט גענומען פון דיין רבי! דו האסט עס געהערט פון אן אנאנעמיסט מענטש...
און בנוגע די מקורות וואס הרב מסתמא האט געברענגט. אויף דאס אלעס איז דא קלארע מקורות אין אנדערע ספרים און עס איז קלאר אז עס מיינט חלילה נישט אז דער צדיק איז אנשטאט דעם באשעפער חס מלהזכיר.
די פיילן אקעגן דעם הייליגן צדיק רבי נחמן זענען שוין געפלויגן פון אזויפיל ריכטונגען און אזויפיל סארט קוריאזע געדאנקן אז עס קען זיך מיר שוין נישט אויס’משל’ן וואס עס קומט נעקסט.
Azoi Tzi Zugen האט געשריבן: ↑זונטאג אוגוסט 11, 2024 6:35 pm
@נקודות טובות דו זאגסט דאך מורא'דיג.
פנחס דוד לעבאוויטש האט געשריבן: ↑זונטאג אוגוסט 11, 2024 6:30 pm
און עס איז דאך באוואוסט אז סאטמארע רב האט געקענט ספרי ברסלב און קיין שרעק האט אים נישט געכאפט!!!
וועלכע ספרי ברסלב? די זעלבע וואו עס שטייט די אלע זאכן? די ספרים פון רבי נתן? מהיכי תיתי?
יא
עס איז נישט דא נאך סארט ברסלב’ס..
און ער זאגט אז רבי נחמן האט די מערסטע געזעהן וואס עס וועט זיין פאר משיח וועט קומען
עס איז דא רבי נחמן, און עס איז דא תלמידי רבי נחמן. איך ווייס אז דער סאטמאר רבי ז"ל האט געהאלטן אז רבי נחמן איז געווען א קודש עליון. אבער מיט די תלמידים איז מעגליך א צווייטע מסכתא. און איך מיין אז פון רבי נחמן זצוק"ל אליינס איז נאר דא "ספר המדות" און "ליקוטי מוהר"ן חלק א'". די איבריגע זענען פון תלמידים לויט וויאזוי זיי האבן פארשטאנען תורת רבי נחמן.
@נקודות טובות, הערליך ארומגענומען. איך פארשטיי @מסתמא'ס פראבלעם, און דאס האב איך אים פרובירט אביסל מסביר זיין.
לדוגמא דאס וואס דו שרייבסט וועגן תשובה, דאס איז קלאר אז ווען א איד פארזינדיגט זיך חלילה פארן בוכ"ע איז דא פראקטישע און געפילישע מעשים וואס דארפן געטון ווערן זיך צו רייניגן דערפון. אין די תורה שטייט "והתודו את חטאתם אשר חטאו", און די ראשונים צוברייטערן עס און ערקלערן די אופן וויאזוי דער "ושבת עד ה' אלוקיך" דארף צוגיין.
קיינער קען עס נישט רירן פון פלאץ כמלא נימא.
וואס ר' נחמן און זיינע תלמידים זי"ע שרייבן, קען אויסגעטייטשט ווערן אויף צוויי וועגן.
א. כדאי צו קענען אנקומען צו די טיפסטע טיפענישן פון הארץ, און דארט מאכן אן אמת'דיגן תשובה, פאדערט זיך אומגעהויערע כוחות הנפש, און יארן הארעוואניע. און דער יצר הרע שלאפט נישט דערווייל, די כוחות הטומאה פרובירן מיט אלע כוחות צו פארזיכערן אז דער זינדיגער בלייבט וואו ער איז, און ווערט נישט נאנט צום שורש - ממילא - די וועג וויאזוי זיך ארויסצוזעהן פונעם לאך און באמת תשובה טון "אויפן וועג וויאזוי די ראשונים זאגן אונז", איז דורכן זיך מקשר זיין מיטן צדיק, און מיט זיין כח הקדושה העלפט ער דעם מענטש אריסקריכן פון זיין לאך און באמת תשובה טון מיטן גאנצן הארץ.
ב. ער רעדט פון די פנימיות'דיגע חלק התשובה, די פגם הנשמה וואס שאפט זיך ווען מען זינדיגט, און דאס קען דער צדיק אויסוואשן מיט זיין כח הקדושה.
כ'מיין אז אלעס וואס איך האב דא געשריבן איז אין פולן איינקלאנג מיט אלע חלקים פון נגלה און מסורה. איי, ס'איז דא נאך א וועג וויאזוי מ'קען עס אויסטייטשן, און פוחזים וריקים זענען נעבעך אהין אריינגעפאלן, און זאגן אז אפילו אן זייער מעשה התשובה וועלן זיי געראטעוועט ווערן מדינה של גהינם? פארוואס קוקסטו בכלל אויף זייער זייט? נעם די ווערטער וואס דו לערנסט און טייטש עס אפ לויט די אמת'ע פשט, און לויט וויאזוי דו האסט מקבל געווען פון דיינע עלטערן ביזן סיני בערגל!
די נקודה איז, אז טראץ וואס מען קען אפשר אפטייטשן די ווערטער וואס מען זעהט אין פארשידענע ספרים אז עס איז נגד המסורה, דארף מען נישט קוקן אויף די וועג, נאר יא זען וויאזוי עס שטימט מיט אונזער קבלה.
Azoi Tzi Zugen האט געשריבן: ↑זונטאג אוגוסט 11, 2024 6:35 pm
@נקודות טובות דו זאגסט דאך מורא'דיג.
וועלכע ספרי ברסלב? די זעלבע וואו עס שטייט די אלע זאכן? די ספרים פון רבי נתן? מהיכי תיתי?
יא
עס איז נישט דא נאך סארט ברסלב’ס..
און ער זאגט אז רבי נחמן האט די מערסטע געזעהן וואס עס וועט זיין פאר משיח וועט קומען
עס איז דא רבי נחמן, און עס איז דא תלמידי רבי נחמן. איך ווייס אז דער סאטמאר רבי ז"ל האט געהאלטן אז רבי נחמן איז געווען א קודש עליון. אבער מיט די תלמידים איז מעגליך א צווייטע מסכתא. און איך מיין אז פון רבי נחמן זצוק"ל אליינס איז נאר דא "ספר המדות" און "ליקוטי מוהר"ן חלק א'". די איבריגע זענען פון תלמידים לויט וויאזוי זיי האבן פארשטאנען תורת רבי נחמן.
איך ווייס נישט צו די האסט באמערקט וואס איך האב פריער געשריבן, אז די רבי ברענגט די ספר כוכבי אור וואס איז שוין מתלמידי רבי נתן, ווי אויך די באקאנטע שטיקל וועגן די רוח
הקדוש אויפן היינטיגן דור, וואס די רבי זאגט אז רבי נחמן האט געהאט, איז מקורו בספר שיחות הר''ן וואס רבי נתן האט געשריבן.
דא האסטו עס
בספרו הקדוש 'ויואל משה' הכניס סימן שלם (סי' ק"נ) מדברי רבינו ז"ל ותלמידיו על מצב הדור. ועל המובא בשיחות הר"ן אודות האפיקורסות שתתפשט בעקבתא דמשיחא כתב שם: וזה ענין של רוח הקודש שראה מה הגיע אלינו בעיקבא דמשיחא. וחזר שוב והדפיס הדברים שנית בספרו 'על הגאולה ועל התמורה' (סי' פ"ו) ומתנצל שם שעל אף שהביאו כבר בספה"ק 'ויואל משה' (וכידוע שכל דבר שכתב בויואל משה לא חזר עליו בשנית רק ציין למ"מ שם) וכותב: 'ראיתי לנכון וצורך השעה לשנות פרק זה ולחזור על דבריו הקדושים...'
כן מעתיק הוא בספרו ויואל משה (שם) ענין המובא בספר 'כוכבי אור' (חלק שיחות וסיפורים) שחברו הרה"ק רבי אברהם ב"ר נחמן מטולטשין זצ"ל (רבי נחמן היה תלמיד מוהרנ"ת זצ"ל).
די אלע טאלקינג פוינטס וואס מאנכע שרייבן וועגן תורת מוהר"ן צו זיי האבען שוין געלאזט 1 טרער צום בוכ"ע אז זייערע אויגען זאלען אויפשיינען צו פארשטיין קלארער די נושא.
עיין בצעטיל קטן וועגן תשובה טוהן פאר מ’לערנט, פשוט ווייל ס’קען זיין זאכען וואס זענען מסמא עינים וועגן פארשידענע אורזאכען אין קענען נישט זעהן די אמת.
Azoi Tzi Zugen האט געשריבן: ↑זונטאג אוגוסט 11, 2024 6:35 pm
@נקודות טובות דו זאגסט דאך מורא'דיג.
וועלכע ספרי ברסלב? די זעלבע וואו עס שטייט די אלע זאכן? די ספרים פון רבי נתן? מהיכי תיתי?
יא
עס איז נישט דא נאך סארט ברסלב’ס..
און ער זאגט אז רבי נחמן האט די מערסטע געזעהן וואס עס וועט זיין פאר משיח וועט קומען
עס איז דא רבי נחמן, און עס איז דא תלמידי רבי נחמן. איך ווייס אז דער סאטמאר רבי ז"ל האט געהאלטן אז רבי נחמן איז געווען א קודש עליון. אבער מיט די תלמידים איז מעגליך א צווייטע מסכתא. און איך מיין אז פון רבי נחמן זצוק"ל אליינס איז נאר דא "ספר המדות" און "ליקוטי מוהר"ן חלק א'". די איבריגע זענען פון תלמידים לויט וויאזוי זיי האבן פארשטאנען תורת רבי נחמן.
יא
עס איז נישט דא נאך סארט ברסלב’ס..
און ער זאגט אז רבי נחמן האט די מערסטע געזעהן וואס עס וועט זיין פאר משיח וועט קומען
עס איז דא רבי נחמן, און עס איז דא תלמידי רבי נחמן. איך ווייס אז דער סאטמאר רבי ז"ל האט געהאלטן אז רבי נחמן איז געווען א קודש עליון. אבער מיט די תלמידים איז מעגליך א צווייטע מסכתא. און איך מיין אז פון רבי נחמן זצוק"ל אליינס איז נאר דא "ספר המדות" און "ליקוטי מוהר"ן חלק א'". די איבריגע זענען פון תלמידים לויט וויאזוי זיי האבן פארשטאנען תורת רבי נחמן.
