תענית צום גדלי'

[וואוילער]

א גוט יאר, מ'זאל האבן גע'פועל'ט אלעס גוטס.

שוין יארן וואס כ'דריי זיך ארום מיט א קשיא, און האלוואי קען מיר דאס איינער אויסקלארן.
פארוואס פאסט מען צום גדלי'??

הע? אזא פשוטע זאך פרעגסטו? ווייסט נישט אז גדלי' בן אחיקם איז גע'הרג'ט געווארן אין דעם טאג????

יא, כ'ווייס, אבער וואס ס'דריקט מיר איז - און כ'בין זיכער אז ס'האט א גוטע ענטפער, מ'דארף עס נאר ברענגען צום טיש - ס'געוועהן ליידער אסאך אזעלכע געשעהנישן ביי כלל ישראל, און ערגערס פון דעם, וואס האט געמאכט אז די טראגעדיע איז פאראייביגט געווארן מיט א תענית ממחרת ראש השנה.

נו, תלמידי חכמים ויודעי דבר, ביטע נעמטס דאס מייק...

[באשיינפערליך]

עפעס געדענק איך אומקלאר ווייל ס׳איז געווען גלייך נאכן חורבן ווען די אידן זענען געווען בשפל המצב און גדלי׳ האט זיי געהאלטן.

נו, תלמידי חכמים ויודעי דבר, ביטע נעמטס דאס מייק...

[וואוילער]

עפעס געדענק איך אומקלאר ווייל ס׳איז געווען גלייך נאכן חורבן ווען די אידן זענען געווען בשפל המצב און גדלי׳ האט זיי געהאלטן.

וואס איז דעס מער פון אלע נביאים וכדו'?

[Programming]

דאס אז מען פאסט אין תשרי שטייט שוין אין פסוק

פונקטליך וועלכע טאג איז א מחלוקת תנאים דוכט זיך

די נקודה איז נישט גדליה פערזענליך, נאר דאס איז א המשך פון די סעריע תעניתים אויפן חורבן, די אטענטאט אויף גדליה איז געווען די לעצטע נאגל אינעם ארון פונעם אידישן יישוב אין ארץ ישראל און סימבאליזירט די ענדגילטיגע גלות פון יהודה

[תינוק הבורח]

א גוט יאר, מ'זאל האבן גע'פועל'ט אלעס גוטס.

שוין יארן וואס כ'דריי זיך ארום מיט א קשיא, און האלוואי קען מיר דאס איינער אויסקלארן.
פארוואס פאסט מען צום גדלי'??

הע? אזא פשוטע זאך פרעגסטו? ווייסט נישט אז גדלי' בן אחיקם איז גע'הרג'ט געווארן אין דעם טאג????

יא, כ'ווייס, אבער וואס ס'דריקט מיר איז - און כ'בין זיכער אז ס'האט א גוטע ענטפער, מ'דארף עס נאר ברענגען צום טיש - ס'געוועהן ליידער אסאך אזעלכע געשעהנישן ביי כלל ישראל, און ערגערס פון דעם, וואס האט געמאכט אז די טראגעדיע איז פאראייביגט געווארן מיט א תענית ממחרת ראש השנה.

נו, תלמידי חכמים ויודעי דבר, ביטע נעמטס דאס מייק...

מיט די הריגה פון גדליהו האבן די לעצטע ביסל אידן וואס זענען פארבליבן אין ארץ ישראל פארלאזט דאס לאנד.

[באשיינפערליך]

עפעס געדענק איך אומקלאר ווייל ס׳איז געווען גלייך נאכן חורבן ווען די אידן זענען געווען בשפל המצב און גדלי׳ האט זיי געהאלטן.

וואס איז דעס מער פון אלע נביאים וכדו'?

דער עולם האט מיר אויסגעכאפט..

[וואוילער]

אה, דער עולם מאכט מיר גרינגער דאס פאסטן היי יאר.

[וואוילער]

דאס אז מען פאסט אין תשרי שטייט שוין אין פסוק

פונקטליך וועלכע טאג איז א מחלוקת תנאים דוכט זיך

כ'וואלט הנאה געהאט פון מקורות אויב מעגליך, ייש״כ

[דער תהלים איד]

וויפיל איך דענק אויסנווייניג, איז געווען נאכן חורבן איין פארבליבענע קבוצה, אין שפיץ פון גדלי' בן אחיקם, וואס נבוכדנאצר האט אים געגעבן רעכט צו פארבלייבן און ער האט געפירט די פארבליבענע ערליכע חלק פון כלל ישראל אין ארץ ישראל.

מיט זיין הריגה איז צוזאמגעפאלן די לעצט פארבליבענע קבוצה, און דאס איז געווען די ענדע פונעם אנהייב פונעם ביטערן גלות.

[אלכסנדר נחמן]

אין מטה אפרים שטייט אזוי:
יום שאחר ראש השנה הוא יום תענית, לפי שנהרג בו גדליה בן אחיקם. והוא תענית ציבור, לפי ששקולה מיתת צדיקים כשריפת בית אלוקינו, ועוד, שהריגתו היתה סבה לכמה צרות שארעו לישראל אחר כך,

[נקודות טובות]

דאס אז מען פאסט אין תשרי שטייט שוין אין פסוק

פונקטליך וועלכע טאג איז א מחלוקת תנאים דוכט זיך

כ'וואלט הנאה געהאט פון מקורות אויב מעגליך, ייש״כ

די פסוק רעכנט אויס צום השביעי, דאס איז תענית צום גדליה. די שאלה איז נאר אויב די מעשה איז געווען ראש השנה און חז''ל האבן אפגעשטיפט דעם תענית אויף ג', אדער איז די מעשה געווען ג'.
אין די גמרא ראש השנה, תוספתא סוטה, רמב''ם הלכות תענית. איז משמע אז די מעשה איז געווען ג'. און מצד אחר ברענגט די בית יוסף א שיטה אז בעצם איז עס א נדחה. (עס איז דא נאך אין דעם וואס איך געדענק נישט יעצט)