איז די ברכה אויף פאטעיטא טשיפס "האדמה"?

[Azoi Tzi Zugen]

דעם שבת נאכמיטאג האבמיר זוכה געווען צו טועם זיין פון די LAYS פאטעיטא טשיפ, וואס איז לעצטנס דא צו באקומען מיט די השגחה פון די עדה (גראדע א ערנסטע אישו מיט'ן זיך אזוי גרינג טועה זיין מיט די וואס ליגט אויפן שעלוו אין וואלמארט וכו', באט דעטס נאט דע נושא).

זעה איך די עדה שרייבט דערויף "ברכתו האדמה".

ס'די ערשטע מאל איך הער אזא געדאנק, ווייס איך נישט צו ס'איז מיין טעות אדער איז עס טאקע א חידוש. אפשר האט מען אנגענומען אז כהיום איז שוין דאס דער דרך וויאזוי מ'עסט רוב פאטעיטאס? הפנים כבין נייגעריג צו דאס איז אן אנגענומענע זאך.

[וואוילער]

ס'דא אסאך פראדוקטן וואס די ברכה ווענדט זיך וויאזוי די פראדוקט איז געמאכט.
למשל קארן פלעקס איז באקאנט אז די ברכה איז אנדערש ביי איין קאמפעני ווי די צווייטע.

עטליכע קאמפעניס/הכשרים האבן לעצטנס אנגעפאנגען ארויפלייגן די ברכה אויף זייערע זאכן.

[veltsman]

ביי אונז מאכט מען אויף פאטעטעס אויך שהכל איז נישט קיין נפק״מ

[Azoi Tzi Zugen]

ווער איז 'אונז'

[צדקת הצדיק]

דעם שבת נאכמיטאג האבמיר זוכה געווען צו טועם זיין פון די LAYS פאטעיטא טשיפ, וואס איז לעצטנס דא צו באקומען מיט די השגחה פון די עדה (גראדע א ערנסטע אישו מיט'ן זיך אזוי גרינג טועה זיין מיט די וואס ליגט אויפן שעלוו אין וואלמארט וכו', באט דעטס נאט דע נושא).

זעה איך די עדה שרייבט דערויף "ברכתו האדמה".

ס'די ערשטע מאל איך הער אזא געדאנק, ווייס איך נישט צו ס'איז מיין טעות אדער איז עס טאקע א חידוש. אפשר האט מען אנגענומען אז כהיום איז שוין דאס דער דרך וויאזוי מ'עסט רוב פאטעיטאס? הפנים כבין נייגעריג צו דאס איז אן אנגענומענע זאך.

פאטעיטא טשיפס איז פינקט ווי סתם פאטעיטעס וואס איז דא וואס האבן זיך געפירט צי מאכן שהכל, אבער בפשטות ע״פ הלכה איז עס האדמה.

[טראפקעלע]

דעם שבת נאכמיטאג האבמיר זוכה געווען צו טועם זיין פון די LAYS פאטעיטא טשיפ, וואס איז לעצטנס דא צו באקומען מיט די השגחה פון די עדה (גראדע א ערנסטע אישו מיט'ן זיך אזוי גרינג טועה זיין מיט די וואס ליגט אויפן שעלוו אין וואלמארט וכו', באט דעטס נאט דע נושא).

זעה איך די עדה שרייבט דערויף "ברכתו האדמה".

ס'די ערשטע מאל איך הער אזא געדאנק, ווייס איך נישט צו ס'איז מיין טעות אדער איז עס טאקע א חידוש. אפשר האט מען אנגענומען אז כהיום איז שוין דאס דער דרך וויאזוי מ'עסט רוב פאטעיטאס? הפנים כבין נייגעריג צו דאס איז אן אנגענומענע זאך.

פארוואס נישט? ס'איז נישט צומאלן?
דאס אז ס'איז די דרך צו עסן אזוי איז נאר שייך ביי קוגל אדער לאטקעס וכדו'.

אגב כ'ווייס נישט פארוואס הכשרים שרייבט נאך נישט ברכות אויף זייערע פראדאקטן, מענטשן ווערן אסאך נכשל בטעות (למשל געוויסע טשאקלעט וואס האט אריינגעמישט קוקיס, ועוד ועוד),
ווען ס'איז דא א מחלוקה, קען מען שרייבן ביידע דיעות, אזוי ווי די סקווירא'ע הכשר אויף סיריעלס.

[טראפקעלע]

מענין לענין,
אויף אראנטש זשאָס טוט זיך אויך, אז מ'וואלט געדארפט מאכן א העץ, וויבאלד רוב אראנטשעס גייען פאר זשאָס,
דא א תשובה פון ברך משה איבער דעם.

[בן שמחה]

די וואס מאכן אויף פאטעיטאס אדמה, פארוואס זאל עס זיין אנדערש ווען סאיז ממש גאנץ בלויז צושניטן און געפרעיגלט.

[אסמכתא בעלמא]

א מורא'דיגע חידוש. קיינמאל געהערט אזאנס.

[Azoi Tzi Zugen]

מענין לענין,
אויף אראנטש זשאָס טוט זיך אויך, אז מ'וואלט געדארפט מאכן א העץ, וויבאלד רוב אראנטשעס גייען פאר זשאָס,
דא א תשובה פון ברך משה איבער דעם.

און? ס'דא ווער עס פירט זיך אזוי?

[צייטווייליג]

די וואס מאכן אויף פאטעיטאס אדמה, פארוואס זאל עס זיין אנדערש ווען סאיז ממש גאנץ בלויז צושניטן און געפרעיגלט.

יא יא, סאיז נישט נשתנה געווארן די תואר פון די פרי/ירק. נישטא קיין שום טעם צו מאכן א צווייטע ברכה פון פאטעיטעס אויף וואס רוב וועלט מאכט האדמה

[אני-הק']

א ריזן היימישן ציבור מאכט אויף קארטאפל די ברכה שהכל נהיה בדברו
און א ריזן פון דעם ציבור עסט אויך די טשיפ'ס, איז פארוואס שטייט מיט א זיכערקייט ברכתו האדמה ווען ס'איז דא אסאך קאסטומער'ס וואס נעמען אן אנדערש?
אפשר איז גאר פאטעטע יא האדמה, און נאר קארטאפל איז שהכל....

[איך]

איך האב טאקע זייער הנאה פון די הכשרים וואס שרייבן ארויס וועלכע ברכה מען דארף מאכן איף די פרדוקט
אז איינער געט א הכשר קען איך אים געטרויען אויך אויף וועלכע ברכה מען דארף מאכן

[בעריש סגל]

אין ראפשיץ (און שפעטער צאנז) האט מען געמאכט שהכל אויף קארטאפל. באמת איז דאס געווען אלס ספק ברכה, און דאס איז וויכטיג צו וויסן פאר דער וואס פירט זיך אזוי, טאמער האט ער למשל פלייש און קארטאפל זאל ער מאכן שעם שהכל אויפן פלייש. אזוי אויך אויב מאכט מען האדמה פריער אויף עפעס אנדערש, קען מען שוין נישט מאכן קיין שהכל אויף קארטאפל.

פסח ביינאכט האט מען אין ראפשיץ יא גענוצט קארטאפל פאר כרפס און געמאכט א האדמה. מען פלעגט דאס רופן דער פיפטע קשיא.

לגבי פאטעיטא טשיפס ווענדט זיך וועלכע. די דאזיגע וואס זענען געמאכט פון גאנצע רעפטלך קארטאפל, מאכט מען דער זעלבע ברכה ווי אויף קארטאפל. אזעלכע ווי למשל גדילה - זיי קומען אין לאנגע טובס - ווערן געמאכט מיט קארטאפל מעל, און דערויף מאכט מען לכל הדעות שהכל.

[וואוילער]

איך האב טאקע זייער הנאה פון די הכשרים וואס שרייבן ארויס וועלכע ברכה מען דארף מאכן איף די פרדוקט
אז איינער געט א הכשר קען איך אים געטרויען אויך אויף וועלכע ברכה מען דארף מאכן

ס'דא בעלי מכשירים וואס טענה'ן אז ער זאגט נאר אויב ס'כשר, אבער ער דארף נישט נעמען א שטעלונג אין די הלכה'דיגע שאלות פון ברכות.

[איך]

איך האב טאקע זייער הנאה פון די הכשרים וואס שרייבן ארויס וועלכע ברכה מען דארף מאכן איף די פרדוקט
אז איינער געט א הכשר קען איך אים געטרויען אויך אויף וועלכע ברכה מען דארף מאכן

ס'דא בעלי מכשירים וואס טענה'ן אז ער זאגט נאר אויב ס'כשר, אבער ער דארף נישט נעמען א שטעלונג אין די הלכה'דיגע שאלות פון ברכות.

נאכמאל דאס איז זיכער אז די ברכה ווענד זיך ווי אזוי עס איז געמאכט געווארן ...
נו ווער נאך ווי די בעל מכשיר דארף וויסן וואס עס ליגט דארט????
ווער נאך קען אפי' וויסן וועלכע ברכה מען מאכט אויב נישט ער ??????

[יאנטשי]

איך האב טאקע זייער הנאה פון די הכשרים וואס שרייבן ארויס וועלכע ברכה מען דארף מאכן איף די פרדוקט
אז איינער געט א הכשר קען איך אים געטרויען אויך אויף וועלכע ברכה מען דארף מאכן

ס'דא בעלי מכשירים וואס טענה'ן אז ער זאגט נאר אויב ס'כשר, אבער ער דארף נישט נעמען א שטעלונג אין די הלכה'דיגע שאלות פון ברכות.

נאכמאל דאס איז זיכער אז די ברכה ווענד זיך ווי אזוי עס איז געמאכט געווארן ...
נו ווער נאך ווי די בעל מכשיר דארף וויסן וואס עס ליגט דארט????
ווער נאך קען אפי' וויסן וועלכע ברכה מען מאכט אויב נישט ער ??????

עס איז צוויי באזונדערע זאכן, אפילו נעמט אן א דיין לגבי כשרות מוז ניט זיין אז ביי די ברכה נעמט מען אן ווי אים

(למשל אפילו די אלע וואס האבן אלס געהאלטן אז מזונות ברויט איז המוציא האבן אבער געהעריג געגעסן התאחדות אפילו זיי געבן א הכשר אויף מזונות ברויט.

די זעלבע מיט די גאנצע געטוהעכץ איבער די ברכה אויף קדם לייט גרעיפ דשוס האט אבער קיינער פון די מעוררים נישט מפקפק געווען אין די השגחה פון אב"ד צהעלים שליט"א)