מחלוקת ר''ת וגאונים איבער זמן לילה
געפאוסט: דאנערשטאג נאוועמבער 16, 2023 1:00 pm
ווייסט איינער די היסטעריע פון פארן קריג אין וועלעכע מקומות מען האט זיך געפירט לויטן ר''ת אין וועלעכע לויט די גאונים?
ווענדט זיך וועלכע חלקים פון די וועלט, דארט וואו עס אזי דרייסיג מעלות איז געווען כשיטת הגאונים אבער ארצות אייראפע וואו אונזערע עלטערן האבן געוואוינט איז געווען ר''ת. ביז בערך די ערשטע וועלטס קריג, דערנאך האבן זיך אנגעהויבען שינוים.
וואו און פארוואס האט זיך אנגעהויבען שינוים?שואל כענין האט געשריבן: ↑דאנערשטאג נאוועמבער 16, 2023 1:38 pmווענדט זיך וועלכע חלקים פון די וועלט, דארט וואו עס אזי דרייסיג מעלות איז געווען כשיטת הגאונים אבער ארצות אייראפע וואו אונזערע עלטערן האבן געוואוינט איז געווען ר''ת. ביז בערך די ערשטע וועלטס קריג, דערנאך האבן זיך אנגעהויבען שינוים.
איך מיין אז ס'איז נישט קלאר קיין גענויער סיבה צו דעם, און ווי אויך א גענויער צייט ווען עס האט זיך אנגעהויבען.שבת קודש האט געשריבן: ↑דאנערשטאג נאוועמבער 16, 2023 1:41 pmוואו און פארוואס האט זיך אנגעהויבען שינוים?שואל כענין האט געשריבן: ↑דאנערשטאג נאוועמבער 16, 2023 1:38 pmווענדט זיך וועלכע חלקים פון די וועלט, דארט וואו עס אזי דרייסיג מעלות איז געווען כשיטת הגאונים אבער ארצות אייראפע וואו אונזערע עלטערן האבן געוואוינט איז געווען ר''ת. ביז בערך די ערשטע וועלטס קריג, דערנאך האבן זיך אנגעהויבען שינוים.
די בית יוסף די מחבר אין שלחן ערוך, די רמב"ן, די רמב"ם די אר"י הק' און נאך אסאך ראשונים, וואס האבן געוואוינט און ארץ ישראל וכדו' ווי עס איז 32 דעגרי, האבן קלאר געהאלטן רבינו תם,שואל כענין האט געשריבן: ↑דאנערשטאג נאוועמבער 16, 2023 1:38 pmווענדט זיך וועלכע חלקים פון די וועלט, דארט וואו עס אזי דרייסיג מעלות איז געווען כשיטת הגאונים אבער ארצות אייראפע וואו אונזערע עלטערן האבן געוואוינט איז געווען ר''ת. ביז בערך די ערשטע וועלטס קריג, דערנאך האבן זיך אנגעהויבען שינוים.
נישט ריכטיג, אויב האט מען אנגעהויבן מחמיר זיין ביי א דאורייתא שיטת הגאונים, נישט קיין חילוק פארוואס, טאר מען שוין נישט מקיל זיין אן קיין בית דין הגדול מבית דין הראשון, כאטש די שלחן ערוך, און רוב ראשונים האבן אנגענומען רבינו תם, מיינט נישט אז די גאונים זענען נישט קיין גאונים, וואס מען קען אזוי אוועק מאכן ביי א דאורייתא.לקדש שם שמים האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 12:39 am דעס איז זיכער אז ביינונז סאטמאר קען מען שוין רוהיג אויפגעבן די פריע זמן ערב שבת, די גאנצע זאך איז דאך נאר געווען א דיעל מיט די אנדערע קרייזן, מילא אז זיי האלטן עס נישט אן דארף מיר אונז אויך נישט
איך רעד שוין נישט פון פארן קריג. אפי’ נאכן האט מען ביי די ריכטיגע חברה היפש מיקל געווען אינדערהיים... באט עניוועי איך האב ח”ו נישט געמיינט צו פסקנן דזשאסט געווען לחדידי בעלמאמשה רבינו האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 12:43 amנישט ריכטיג, אויב האט מען אנגעהויבן מחמיר זיין ביי א דאורייתא שיטת הגאונים, נישט קיין חילוק פארוואס, טאר מען שוין נישט מקיל זיין אן קיין בית דין הגדול מבית דין הראשון, כאטש די שלחן ערוך, און רוב ראשונים האבן אנגענומען רבינו תם, מיינט נישט אז די גאונים זענען נישט קיין גאונים, וואס מען קען אזוי אוועק מאכן ביי א דאורייתא.לקדש שם שמים האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 12:39 am דעס איז זיכער אז ביינונז סאטמאר קען מען שוין רוהיג אויפגעבן די פריע זמן ערב שבת, די גאנצע זאך איז דאך נאר געווען א דיעל מיט די אנדערע קרייזן, מילא אז זיי האלטן עס נישט אן דארף מיר אונז אויך נישט
כאטש פארן קריג האט מען געטוהן אינגרויסן מלאכות נאכן זמן הגאונים, קען זיין אז היינט איז עס אסור, מעיקר הדין, אלץ מנהג המקום ואל תטוש תורת עמך
קיינמאל נישט געזעהן א קונטרס פון ר' איציקל אויף דעם , ווי קען מען דעס באקומען?משה רבינו האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 1:34 am ר' איצקל, שרייבט אין זיין קונטרוס בין השמשות, קעגן א מחבר וואס נעמט זיך אין אויף שיטת הגאונים, אין ער לערנט פאלטש אריין פשט אין רבינו תם כאילו ער האלט ווי די גאונים
והנה בעיקר פירש זה שמפרש נגד כל רבותינו ז"ל אין מלה בלשוני, ואם בא ספר זה לפני בימי הבחרות, הייתי שורפו באש אפילו בערב שבת בבין השמשות של המחבר
סארי ר' יענקעלעאיד האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 1:42 amקיינמאל נישט געזעהן א קונטרס פון ר' איציקל אויף דעם , ווי קען מען דעס באקומען?משה רבינו האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 1:34 am ר' איצקל, שרייבט אין זיין קונטרוס בין השמשות, קעגן א מחבר וואס נעמט זיך אין אויף שיטת הגאונים, אין ער לערנט פאלטש אריין פשט אין רבינו תם כאילו ער האלט ווי די גאונים
והנה בעיקר פירש זה שמפרש נגד כל רבותינו ז"ל אין מלה בלשוני, ואם בא ספר זה לפני בימי הבחרות, הייתי שורפו באש אפילו בערב שבת בבין השמשות של המחבר
א גרויסע דאנק !משה רבינו האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 1:42 amסארי ר' יענקעלעאיד האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 1:42 amקיינמאל נישט געזעהן א קונטרס פון ר' איציקל אויף דעם , ווי קען מען דעס באקומען?משה רבינו האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 1:34 am ר' איצקל, שרייבט אין זיין קונטרוס בין השמשות, קעגן א מחבר וואס נעמט זיך אין אויף שיטת הגאונים, אין ער לערנט פאלטש אריין פשט אין רבינו תם כאילו ער האלט ווי די גאונים
והנה בעיקר פירש זה שמפרש נגד כל רבותינו ז"ל אין מלה בלשוני, ואם בא ספר זה לפני בימי הבחרות, הייתי שורפו באש אפילו בערב שבת בבין השמשות של המחבר
https://hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?r ... &st=&pgnum
פארוואס זאגסטו גראדערהייט אין שו"ע כשי' ר"ת, ווען אין שו"ע איז דא משמעות'ן אויף ביידע שיטות?משה רבינו האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 12:32 amדי בית יוסף די מחבר אין שלחן ערוך, די רמב"ן, די רמב"ם די אר"י הק' און נאך אסאך ראשונים, וואס האבן געוואוינט און ארץ ישראל וכדו' ווי עס איז 32 דעגרי, האבן קלאר געהאלטן רבינו תם,שואל כענין האט געשריבן: ↑דאנערשטאג נאוועמבער 16, 2023 1:38 pmווענדט זיך וועלכע חלקים פון די וועלט, דארט וואו עס אזי דרייסיג מעלות איז געווען כשיטת הגאונים אבער ארצות אייראפע וואו אונזערע עלטערן האבן געוואוינט איז געווען ר''ת. ביז בערך די ערשטע וועלטס קריג, דערנאך האבן זיך אנגעהויבען שינוים.
אויב עפעס פינקט פארקערט, אמאל איז געועון איבעראל אנגענומען זמן רבינו תם, אזוי ווי גראדערהייט שלחן ערוך איז שיטות רבינו תם,
די זמן גאונים האט זיך אנגעהויבן בעיקר דורך די ליטאים די תלמידי הגר"א, ווייל ווילנא, איז זייער הויעך (למשל די זמן רבינו תם זומער איז דארט 11:15 (בערך אזוי ווי אנטווערפן אבער אביסל מער) און בערך 3:30 איז שוין די עלות, דעריבער האט די גר"א איינגעפירט די שיטת הגאונים
און ביי די חסידים האט עס די תניא אריינגעברענגט ווייל ליאזנא איז אויך זייער הויך, די צאת זומער איז ארום 11:00 און די עלות איז ארום 3:00
לערן אפ די שלחן ערוך גראדערהייט העסטו זעןתינוק הבורח האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 8:23 amפארוואס זאגסטו גראדערהייט אין שו"ע כשי' ר"ת, ווען אין שו"ע איז דא משמעות'ן אויף ביידע שיטות?משה רבינו האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 12:32 amדי בית יוסף די מחבר אין שלחן ערוך, די רמב"ן, די רמב"ם די אר"י הק' און נאך אסאך ראשונים, וואס האבן געוואוינט און ארץ ישראל וכדו' ווי עס איז 32 דעגרי, האבן קלאר געהאלטן רבינו תם,שואל כענין האט געשריבן: ↑דאנערשטאג נאוועמבער 16, 2023 1:38 pm
ווענדט זיך וועלכע חלקים פון די וועלט, דארט וואו עס אזי דרייסיג מעלות איז געווען כשיטת הגאונים אבער ארצות אייראפע וואו אונזערע עלטערן האבן געוואוינט איז געווען ר''ת. ביז בערך די ערשטע וועלטס קריג, דערנאך האבן זיך אנגעהויבען שינוים.
אויב עפעס פינקט פארקערט, אמאל איז געועון איבעראל אנגענומען זמן רבינו תם, אזוי ווי גראדערהייט שלחן ערוך איז שיטות רבינו תם,
די זמן גאונים האט זיך אנגעהויבן בעיקר דורך די ליטאים די תלמידי הגר"א, ווייל ווילנא, איז זייער הויעך (למשל די זמן רבינו תם זומער איז דארט 11:15 (בערך אזוי ווי אנטווערפן אבער אביסל מער) און בערך 3:30 איז שוין די עלות, דעריבער האט די גר"א איינגעפירט די שיטת הגאונים
און ביי די חסידים האט עס די תניא אריינגעברענגט ווייל ליאזנא איז אויך זייער הויך, די צאת זומער איז ארום 11:00 און די עלות איז ארום 3:00
דער תניא אין סידור שרייבט אז דער מחבר האט צירוק געצויגן פון שי' ר"ת.
אין רס"א כר"ת.לקדש שם שמים האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 8:52 amלערן אפ די שלחן ערוך גראדערהייט העסטו זעןתינוק הבורח האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 8:23 amפארוואס זאגסטו גראדערהייט אין שו"ע כשי' ר"ת, ווען אין שו"ע איז דא משמעות'ן אויף ביידע שיטות?משה רבינו האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 12:32 am
די בית יוסף די מחבר אין שלחן ערוך, די רמב"ן, די רמב"ם די אר"י הק' און נאך אסאך ראשונים, וואס האבן געוואוינט און ארץ ישראל וכדו' ווי עס איז 32 דעגרי, האבן קלאר געהאלטן רבינו תם,
אויב עפעס פינקט פארקערט, אמאל איז געועון איבעראל אנגענומען זמן רבינו תם, אזוי ווי גראדערהייט שלחן ערוך איז שיטות רבינו תם,
די זמן גאונים האט זיך אנגעהויבן בעיקר דורך די ליטאים די תלמידי הגר"א, ווייל ווילנא, איז זייער הויעך (למשל די זמן רבינו תם זומער איז דארט 11:15 (בערך אזוי ווי אנטווערפן אבער אביסל מער) און בערך 3:30 איז שוין די עלות, דעריבער האט די גר"א איינגעפירט די שיטת הגאונים
און ביי די חסידים האט עס די תניא אריינגעברענגט ווייל ליאזנא איז אויך זייער הויך, די צאת זומער איז ארום 11:00 און די עלות איז ארום 3:00
דער תניא אין סידור שרייבט אז דער מחבר האט צירוק געצויגן פון שי' ר"ת.
וואס עפעס?לא ימושו מפיך האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 9:28 am דאס וואס מאנכע טוען א מלאכה דאורייתא'ס נאכן שקיעה איז א טעות גמור. ביי דאורייתא'ס איז מען מחמיר אויף די שיטת הגאונים, עס איז גאר הארב צי טון מלאכה דאורייתא'ס נאכן שקיעה
נאר וואס יא, מלאכה דרבנן'ס אויב מ'האט פארגעסן צי מסדר זיין מבעוד יום קען מען טון, עס איז אויך נישט אזוי פשוט, צוליב מראות העין וכו, ס'איז כדאי צי דורכשמעוסן מיט א מורה הוראה וואס ווען און וויאזוי
די גאנצע נושא פון די אפמאך פון גדולי ישראל נאכן קריג, איז בנוגע קובע זיין די זמן הדלקה''נ 15 מינוט פארן שקיעה, אבער ח''ו צי טון דאורייתא'ס נאכן שקיעה
אזוי? א קינד וואס איז געבוירן א שעה נאכן שקיעה האט מען געמאכט די ברית די אכטע טאג אדער ניינטע?תינוק הבורח האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 9:34 amוואס עפעס?לא ימושו מפיך האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 9:28 am דאס וואס מאנכע טוען א מלאכה דאורייתא'ס נאכן שקיעה איז א טעות גמור. ביי דאורייתא'ס איז מען מחמיר אויף די שיטת הגאונים, עס איז גאר הארב צי טון מלאכה דאורייתא'ס נאכן שקיעה
נאר וואס יא, מלאכה דרבנן'ס אויב מ'האט פארגעסן צי מסדר זיין מבעוד יום קען מען טון, עס איז אויך נישט אזוי פשוט, צוליב מראות העין וכו, ס'איז כדאי צי דורכשמעוסן מיט א מורה הוראה וואס ווען און וויאזוי
די גאנצע נושא פון די אפמאך פון גדולי ישראל נאכן קריג, איז בנוגע קובע זיין די זמן הדלקה''נ 15 מינוט פארן שקיעה, אבער ח''ו צי טון דאורייתא'ס נאכן שקיעה
אין אייראפע אין די פלעצער ווי מען האט אנגענומען דעם ר"ת האט קיינער נישט געוואוסט פון קיין גאונים צו זאגן.
ג תשוובת בדבר, אז די שלחן ערוך האט נישט צירוק געצויגןתינוק הבורח האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 9:01 amאין רס"א כר"ת.לקדש שם שמים האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 8:52 amלערן אפ די שלחן ערוך גראדערהייט העסטו זעןתינוק הבורח האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 8:23 am
פארוואס זאגסטו גראדערהייט אין שו"ע כשי' ר"ת, ווען אין שו"ע איז דא משמעות'ן אויף ביידע שיטות?
דער תניא אין סידור שרייבט אז דער מחבר האט צירוק געצויגן פון שי' ר"ת.
אין רצ"ג, און אין יו"ד סי' רס"ו כהגאונים.
א שעה נאכן שקיעה איז שוין בין השמשות.לא ימושו מפיך האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 9:41 amאזוי? א קינד וואס איז געבוירן א שעה נאכן שקיעה האט מען געמאכט די ברית די אכטע טאג אדער ניינטע?תינוק הבורח האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 9:34 amוואס עפעס?לא ימושו מפיך האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 9:28 am דאס וואס מאנכע טוען א מלאכה דאורייתא'ס נאכן שקיעה איז א טעות גמור. ביי דאורייתא'ס איז מען מחמיר אויף די שיטת הגאונים, עס איז גאר הארב צי טון מלאכה דאורייתא'ס נאכן שקיעה
נאר וואס יא, מלאכה דרבנן'ס אויב מ'האט פארגעסן צי מסדר זיין מבעוד יום קען מען טון, עס איז אויך נישט אזוי פשוט, צוליב מראות העין וכו, ס'איז כדאי צי דורכשמעוסן מיט א מורה הוראה וואס ווען און וויאזוי
די גאנצע נושא פון די אפמאך פון גדולי ישראל נאכן קריג, איז בנוגע קובע זיין די זמן הדלקה''נ 15 מינוט פארן שקיעה, אבער ח''ו צי טון דאורייתא'ס נאכן שקיעה
אין אייראפע אין די פלעצער ווי מען האט אנגענומען דעם ר"ת האט קיינער נישט געוואוסט פון קיין גאונים צו זאגן.
איר ווייסט אפשר פארוואס? ווייל לגבי דאורייתא'ס איז מען מחמיר אז שקיעה איז נאכט.
נאכאמאל, דאס טון דאורייתא'ס נאכן שקיעה איז א טעות גדול
עס איז זייער מסתבר אז דאס וואס עס איז אנגענומען אז אינדערהיים האט מען געטון מלאכות נאכן שקיעה רעדט מען פון דרבנן'ס, (גאר אסאך מלאכות זענען דרבנן'ס) אדער רעדט מען פון עמי ראצות
דו האסט געזאגט אז 'גראדערהייט' אין שו"ע זעהט מען כשי' ר"ת, האב איך געזאגט אז עס איז דא משמעות'ן לכאן ולכאן, און עס איז אפי' דא א תניא וואס לערנט אז דער מחבר האט צירוק געצויגן.משה רבינו האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 10:06 amג תשוובת בדבר, אז די שלחן ערוך האט נישט צירוק געצויגןתינוק הבורח האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 9:01 amאין רס"א כר"ת.לקדש שם שמים האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 8:52 am
לערן אפ די שלחן ערוך גראדערהייט העסטו זען
אין רצ"ג, און אין יו"ד סי' רס"ו כהגאונים.
1] קיינער ווייסט נישט דערפון די תניא אין סידור איז דער איינציגסטער וואס זאגט אזוי אבער קיינער אנדערש האט נישט אזוי געזאגט, און אפילו ער אליין אין שלחן ערוך פסקנט ווי רבינו תם,, די שלחן ערוך שרייבט קלאר ארויס מען מעג טוהן א מלאכת שבת דאורייתא ביז 58 מינוט נאכן זמן, און אין יו"ד זאל מען פארשטיין פון א רמז אז ער ציעט צירוק פארוואס שרייבט עס נישט די שלחן ערוך, אדער עכ"פ מעק עס אויס אין הלכות שבת.
2] רבי חנה ק'אלשיצער זאגט אז די לשון השלחן ערוך ביי א ברית וואס די מחבר ברענגט אראפ, די גאנצע נוסח אי איתילד פון וויאו די תניא ברענגט כאילו די שלחן ערוך ציעט צירוק איז ס"ה אז די שלחן ערוך ברענגט אראפ די לשון בשם בעל העיטור און די תניא זאגט טאקע לכבוד דעם אז די בעל העיטור האלט ווי די גאונים.
די תניא האט נישט געהאט בימיו די ספר בעל העיטור, ווייל ביז תר"כ איז עס נישט געווען בנמצא, אבער אונז האבן מיר עס שוין היינט אין די בעל העיטור שרייבט די לשון אויף וואס מען בויט, בשם... די רבינו תם.
3] די תניא אליין האלט אויך נישט אז די שלחן ערוך האט צירוק געצויגן, ער אליין פסקנט אין זיין שלחן ערוך ווי די רבינו תם, וכן הוכיחו הרבה אחרונים שדעת התניא כר"ת,
עיין בשו"ת דברי יציב, להורות נתן, ישראל והזמנים, אור לחושך, ועוד שטעות לחשוב שהתניא חולק על רבינו תם, ודברים אלו לא יצאו מתחת ידו של בעל התניא, ויש לזה ראיות ברורות שכך הדבר
גענומען פון דא
https://hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?r ... t=&pgnum=8
איך ווייס נישט וואס דו רעדסטלא ימושו מפיך האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 9:41 amאזוי? א קינד וואס איז געבוירן א שעה נאכן שקיעה האט מען געמאכט די ברית די אכטע טאג אדער ניינטע?תינוק הבורח האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 9:34 amוואס עפעס?לא ימושו מפיך האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 9:28 am דאס וואס מאנכע טוען א מלאכה דאורייתא'ס נאכן שקיעה איז א טעות גמור. ביי דאורייתא'ס איז מען מחמיר אויף די שיטת הגאונים, עס איז גאר הארב צי טון מלאכה דאורייתא'ס נאכן שקיעה
נאר וואס יא, מלאכה דרבנן'ס אויב מ'האט פארגעסן צי מסדר זיין מבעוד יום קען מען טון, עס איז אויך נישט אזוי פשוט, צוליב מראות העין וכו, ס'איז כדאי צי דורכשמעוסן מיט א מורה הוראה וואס ווען און וויאזוי
די גאנצע נושא פון די אפמאך פון גדולי ישראל נאכן קריג, איז בנוגע קובע זיין די זמן הדלקה''נ 15 מינוט פארן שקיעה, אבער ח''ו צי טון דאורייתא'ס נאכן שקיעה
אין אייראפע אין די פלעצער ווי מען האט אנגענומען דעם ר"ת האט קיינער נישט געוואוסט פון קיין גאונים צו זאגן.
איר ווייסט אפשר פארוואס? ווייל לגבי דאורייתא'ס איז מען מחמיר אז שקיעה איז נאכט.
נאכאמאל, דאס טון דאורייתא'ס נאכן שקיעה איז א טעות גדול
עס איז זייער מסתבר אז דאס וואס עס איז אנגענומען אז אינדערהיים האט מען געטון מלאכות נאכן שקיעה רעדט מען פון דרבנן'ס, (גאר אסאך מלאכות זענען דרבנן'ס) אדער רעדט מען פון עמי ראצות
זייער אונטערסאנט וואס די זאגסט ווייל די עלטערע דור פון פארן קריג האבן געטון דאורייתא'ס נאכן שקיעהלא ימושו מפיך האט געשריבן: ↑פרייטאג נאוועמבער 17, 2023 9:28 am דאס וואס מאנכע טוען א מלאכה דאורייתא'ס נאכן שקיעה איז א טעות גמור. ביי דאורייתא'ס איז מען מחמיר אויף די שיטת הגאונים, עס איז גאר הארב צי טון מלאכה דאורייתא'ס נאכן שקיעה
נאר וואס יא, מלאכה דרבנן'ס אויב מ'האט פארגעסן צי מסדר זיין מבעוד יום קען מען טון, עס איז אויך נישט אזוי פשוט, צוליב מראות העין וכו, ס'איז כדאי צי דורכשמעוסן מיט א מורה הוראה וואס ווען און וויאזוי
די גאנצע נושא פון די אפמאך פון גדולי ישראל נאכן קריג, איז בנוגע קובע זיין די זמן הדלקה''נ 15 מינוט פארן שקיעה, אבער ח''ו צי טון דאורייתא'ס נאכן שקיעה