כת לב טהור אין גוואטעמאלע

[על פי תורה]

משטייט איין ביי אים אדער ער פארמאגט א סארט גאסטהויז? כמיין אז אפאר משפחות שטייען איין, ער האט אזויפיל פלאץ?
וואס זענען זיינע לאנגיעריגע קרימינאלע אקטיי=וויטעטן וואס די חשובע עסקנים שרייבן?

גאסטהויז אראפ גאסטהויז ארויף
דו וואלסט נישט אהין געשיקט דיין זון פאר 5 מינוט, רייט?

איך האב מיר מתחילה באצויגן צו אויפטרייסלענדע ריזיגע באלד מעסעזש.

ווען דיין זון וואלט דארט געווען וואלסטו געשריבן אסאך א גרעסערע מעסידש...

[ChatGPT]

גאסטהויז אראפ גאסטהויז ארויף
דו וואלסט נישט אהין געשיקט דיין זון פאר 5 מינוט, רייט?

איך האב מיר מתחילה באצויגן צו אויפטרייסלענדע ריזיגע באלד מעסעזש.

ווען דיין זון וואלט דארט געווען וואלסטו געשריבן אסאך א גרעסערע מעסידש...

זיכער, אבער דא איז דער וועמענס זוהן דער איז שרייט דאך נישט נאר פארקערט....
בלייבן אין שעלטער איז פונקט אזוי שלעכט..

כמדומה אז די וויי געשריי איז נישט מחמת רחמנות למען נפש הילד נאר ענדערש אויף די חורבן וואס דאס קען אנברענגען אינעם ענדגילטיגן ל''ט פראגע...
ווען מען טראכט לאגיש ווייס איך נישט וואס די חברה פלאנען צו טון ביי דעם גוי און צו זיי האבן בכלל א וועג צו אנהאלטן זייער קיום דארט. און אויב טאקע נישט, וואס גייט דיר באמת אן אז ער גייט אהין צייטווייליג?? דער וואלט דאך אנדערשווייז געבליבן אין שעלטער מרצון עצמו, ניין?...
די איינציגע זאך איז נאר צו ביי ל''ט קען מען טראכטן לאגיש לגבי וואס זייערע פלענער זענען ....

[על פי תורה]

איך האב מיר מתחילה באצויגן צו אויפטרייסלענדע ריזיגע באלד מעסעזש.

ווען דיין זון וואלט דארט געווען וואלסטו געשריבן אסאך א גרעסערע מעסידש...

זיכער, אבער דא איז דער וועמענס זוהן דער איז שרייט דאך נישט נאר פארקערט....
בלייבן אין שעלטער איז פונקט אזוי שלעכט..

כמדומה אז די וויי געשריי איז נישט מחמת רחמנות למען נפש הילד נאר ענדערש אויף די חורבן וואס דאס קען אנברענגען אינעם ענדגילטיגן ל''ט פראגע...
ווען מען טראכט לאגיש ווייס איך נישט וואס די חברה פלאנען צו טון ביי דעם גוי און צו זיי האבן בכלל א וועג צו אנהאלטן זייער קיום דארט. און אויב טאקע נישט, וואס גייט דיר באמת אן אז ער גייט אהין צייטווייליג?? דער וואלט דאך אנדערשווייז געבליבן אין שעלטער מרצון עצמו, ניין?...
די איינציגע זאך איז נאר צו ביי ל''ט קען מען טראכטן לאגיש לגבי וואס זייערע פלענער זענען ....

דער האט דאס אויסגעקליבן ענדערש ווי ביי הגה''צ ר' עזרא משה כאירה שליט''א
אטא דאס איז דער ווייטאג

[שעפעריש]

א וויכטיגע פרט וואס מאנכע פארפעלן, מ'האט די קינדער פון מרת מארגענשטערן נישט צוגענומען, זיי האבן אליינס געוואלט גיין צוליב פארשטענדליכע סיבות, זיי זענען יעצט אין קעמפ ווי זיי לעבן אויף אלע באקן ב''ה

[ChatGPT]

ברוך השם די דריי קינדער פון מיכאל יהודה גאלדמאן זענען באפרייט געווארן פון די שעלטער
די עלצטע צוויי קומען אי''ה קיין אמעריקא די קלענערע בלייבט ביז דערווייל אין גוואטעמאלע ביז די פאפירן וועלן ווערן מסודר

די ברודער ר’ שמעיה שמאי מנחם מענדל אינאיינעם מיט זייער שוועסטער אשת ר’ משה חיים צבי מלכא נ’’י ספרא דדיינא, האבן גענומען קאסטעדי.

זי איז געקומען פון אמעריקע אינאיינעם מיט העסקן ר’ בערל פויזען וב”ב בן הרה”ח ר’ שמעון ישראל, וואס העלפט ארויס מיט אלע הצטרכות

איינער וואס איז ארויס קען צוריקפארן? האט מען נישט געזאגט דא אז נישט?

[יאמי]

ביסט זיכער אז ער איז א פלעינע גלח און נישט קיין בישוף אדער קארדינאל?? כמיין א ס'צאלט זיך נישט אויס איבערטרייבן דא...

ער שלאפט ביי אים אינדערהיים אדער דער גוי האט א גאסטהויז? ער דארף צו האבן א גרעסערע הויז, ס'דאך דא נאך א מנין יודן דארט. ניין?

ער איז א גלח וואס העלפט שוין לב טהור א לאנגע צייט, ער האט גענומען ריסאורס אויף נאך קינדער בעבר

משטייט איין ביי אים אדער ער פארמאגט א סארט גאסטהויז? כמיין אז אפאר משפחות שטייען איין, ער האט אזויפיל פלאץ?
וואס זענען זיינע לאנגיעריגע קרימינאלע אקטיי=וויטעטן וואס די חשובע עסקנים שרייבן?

דעיע גלח וואס אמאל גיווען א דאקטאר און באשילדיגט געווארן פארן הרגנען איבער 10 מענטשן און געזיצן דערויף אין תפיסה פאר לאנגע יארן אויכעט אין די צייטן ווען די וויינגארטןס זענען געזיצן אין גוטאמאלא דעמאלטס האט זיך אנגיהויבן זיין שייכות מיט לב טהור.
היינט צו טאגס איז ער שוין באפרייט, און גיווארן א גלח, ער האט אסאך געלט און א גרויסע הויז, געוויסע משפחות האבן שוין איינגישטאנען ביי זיין הויז נאך 3-4 יאר צוריק ווען לב-טהור זענען אנטלאפן צו מעקסיקו

[קרני פרה]

ברוך השם די דריי קינדער פון מיכאל יהודה גאלדמאן זענען באפרייט געווארן פון די שעלטער
די עלצטע צוויי קומען אי''ה קיין אמעריקא די קלענערע בלייבט ביז דערווייל אין גוואטעמאלע ביז די פאפירן וועלן ווערן מסודר

די ברודער ר’ שמעיה שמאי מנחם מענדל אינאיינעם מיט זייער שוועסטער אשת ר’ משה חיים צבי מלכא נ’’י ספרא דדיינא, האבן גענומען קאסטעדי.

זי איז געקומען פון אמעריקע אינאיינעם מיט העסקן ר’ בערל פויזען וב”ב בן הרה”ח ר’ שמעון ישראל, וואס העלפט ארויס מיט אלע הצטרכות

איינער וואס איז ארויס קען צוריקפארן? האט מען נישט געזאגט דא אז נישט?

עס ווענט זיך ווער אין ווען

[קרני פרה]

ער איז א גלח וואס העלפט שוין לב טהור א לאנגע צייט, ער האט גענומען ריסאורס אויף נאך קינדער בעבר

משטייט איין ביי אים אדער ער פארמאגט א סארט גאסטהויז? כמיין אז אפאר משפחות שטייען איין, ער האט אזויפיל פלאץ?
וואס זענען זיינע לאנגיעריגע קרימינאלע אקטיי=וויטעטן וואס די חשובע עסקנים שרייבן?

דעיע גלח וואס אמאל גיווען א דאקטאר און באשילדיגט געווארן פארן הרגנען איבער 10 מענטשן און געזיצן דערויף אין תפיסה פאר לאנגע יארן אויכעט אין די צייטן ווען די וויינגארטןס זענען געזיצן אין גוטאמאלא דעמאלטס האט זיך אנגיהויבן זיין שייכות מיט לב טהור.
היינט צו טאגס איז ער שוין באפרייט, און גיווארן א גלח, ער האט אסאך געלט און א גרויסע הויז, געוויסע משפחות האבן שוין איינגישטאנען ביי זיין הויז נאך 3-4 יאר צוריק ווען לב-טהור זענען אנטלאפן צו מעקסיקו

און איך גלייב נישט אז ער טוט עס פשוט צוליב רחמנות... עפעס א חשבון האט ער דערין, ווער ווייסט דען?..

[כבוד מלכים]

ער איז א גלח וואס העלפט שוין לב טהור א לאנגע צייט, ער האט גענומען ריסאורס אויף נאך קינדער בעבר

משטייט איין ביי אים אדער ער פארמאגט א סארט גאסטהויז? כמיין אז אפאר משפחות שטייען איין, ער האט אזויפיל פלאץ?
וואס זענען זיינע לאנגיעריגע קרימינאלע אקטיי=וויטעטן וואס די חשובע עסקנים שרייבן?

דעיע גלח וואס אמאל גיווען א דאקטאר און באשילדיגט געווארן פארן הרגנען איבער 10 מענטשן און געזיצן דערויף אין תפיסה פאר לאנגע יארן אויכעט אין די צייטן ווען די וויינגארטןס זענען געזיצן אין גוטאמאלא דעמאלטס האט זיך אנגיהויבן זיין שייכות מיט לב טהור.
היינט צו טאגס איז ער שוין באפרייט, און גיווארן א גלח, ער האט אסאך געלט און א גרויסע הויז, געוויסע משפחות האבן שוין איינגישטאנען ביי זיין הויז נאך 3-4 יאר צוריק ווען לב-טהור זענען אנטלאפן צו מעקסיקו

פארוואס קען ער נעמען קאסטעדי? ער ברויך נישט אדורך גיין קיין סקרינונג?

[יאמי]

משטייט איין ביי אים אדער ער פארמאגט א סארט גאסטהויז? כמיין אז אפאר משפחות שטייען איין, ער האט אזויפיל פלאץ?
וואס זענען זיינע לאנגיעריגע קרימינאלע אקטיי=וויטעטן וואס די חשובע עסקנים שרייבן?

דעיע גלח וואס אמאל גיווען א דאקטאר און באשילדיגט געווארן פארן הרגנען איבער 10 מענטשן און געזיצן דערויף אין תפיסה פאר לאנגע יארן אויכעט אין די צייטן ווען די וויינגארטןס זענען געזיצן אין גוטאמאלא דעמאלטס האט זיך אנגיהויבן זיין שייכות מיט לב טהור.
היינט צו טאגס איז ער שוין באפרייט, און גיווארן א גלח, ער האט אסאך געלט און א גרויסע הויז, געוויסע משפחות האבן שוין איינגישטאנען ביי זיין הויז נאך 3-4 יאר צוריק ווען לב-טהור זענען אנטלאפן צו מעקסיקו

פארוואס קען ער נעמען קאסטעדי? ער ברויך נישט אדורך גיין קיין סקרינונג?

לויט ווי כהאב פארשטאנען איז ער געזיצן בעיקר פארן באגנבנען מענדצינן און נישט פארן הרגנען ווייל סנישט גיווען געניג פראוו. (וואס אויב יא וואלט ער באקומעןלעבענס'ליכע תפיסה)

[שמועות טובות]

דעיע גלח וואס אמאל גיווען א דאקטאר און באשילדיגט געווארן פארן הרגנען איבער 10 מענטשן און געזיצן דערויף אין תפיסה פאר לאנגע יארן אויכעט אין די צייטן ווען די וויינגארטןס זענען געזיצן אין גוטאמאלא דעמאלטס האט זיך אנגיהויבן זיין שייכות מיט לב טהור.
היינט צו טאגס איז ער שוין באפרייט, און גיווארן א גלח, ער האט אסאך געלט און א גרויסע הויז, געוויסע משפחות האבן שוין איינגישטאנען ביי זיין הויז נאך 3-4 יאר צוריק ווען לב-טהור זענען אנטלאפן צו מעקסיקו

און איך גלייב נישט אז ער טוט עס פשוט צוליב רחמנות... עפעס א חשבון האט ער דערין, ווער ווייסט דען?..

אפשר ארבעט ער פאר די מיסיאנערן..... אוי וויי
אדער פשוט פאר אפאר דאלער, די זעלבע סיבה פארוואס ער איז א גלח...

אפשר שלאפסטו איבער נאר איין נאכט ביי דעם שיגץ און דערנאך קום מיר זאגן פונקטליך ווי בא'טעם'ט דאס איז געווען
יישר כחך

[יצחק טייכמאן]

איך האב פריער גערעדט אויף קול מבשר וועגן שרייבן בריוון צו די בחורים אין די שעלטערס
און זיך באדאנקט פאר @גרינטליך וואס שרייבט הערליכע בריוון טאג טעגליך
(כ'האב געזאגט: ס'איז דא איינער וואס שרייבט זייער גרינטליך ממש יעדן טאג)
בעצם דארף מען זיך באדאנקן פאר אלע אנדערע יודן פון אידטיש אויכעט, אבער כ'האב נישט געוויסט וויאזוי עס אריין צו רוקן

[לעבער אייער]

איך האב פריער גערעדט אויף קול מבשר וועגן שרייבן בריוון צו די בחורים אין די שעלטערס
און זיך באדאנקט פאר @גרינטליך וואס שרייבט הערליכע בריוון טאג טעגליך
(כ'האב געזאגט: ס'איז דא איינער וואס שרייבט זייער גרינטלעך ממש יעדן טאג)
בעצם דארף מען זיך באדאנקן פאר אלע אנדערע יודן פון אידטיש אויכעט, אבער כ'האב נישט געוויסט וויאזוי עס אריין צו רוקן

אפשר קען מען אנהייבן שרייבן פאר די אנדערע שעלטערס אויך?

[יצחק טייכמאן]

איך האב פריער גערעדט אויף קול מבשר וועגן שרייבן בריוון צו די בחורים אין די שעלטערס
און זיך באדאנקט פאר @גרינטליך וואס שרייבט הערליכע בריוון טאג טעגליך
(כ'האב געזאגט: ס'איז דא איינער וואס שרייבט זייער גרינטלעך ממש יעדן טאג)
בעצם דארף מען זיך באדאנקן פאר אלע אנדערע יודן פון אידטיש אויכעט, אבער כ'האב נישט געוויסט וויאזוי עס אריין צו רוקן

אפשר קען מען אנהייבן שרייבן פאר די אנדערע שעלטערס אויך?

נאכנישט געטראפן די מהלך.
אדרבא, אויב איינער איז באקאנט מיט א לאקאלע מענטש וועלעכע איז גרייט יעדן טאג דאס ארויסצופרינטן און אריינטראגן וואלט טאקע געווען א מוראדיגע מצוה.
ועוד יש לעיין אויב זיי זענען גרייט צו ליינען בריוון פון מענטשן פון די וועלט.

[כבוד מלכים]

א טייל פון די פולע מנהגים און ענינים שונים ומשונים אינערהאלב לב טהור, ציעט מיר כסדר צו פארשטיין די כוונה און חשבונות ביי חלוקות והחלפות השמות. איך האב שוין אסאך געפרעגט יוצאים איבער זייערע נעמען, אבער קיינער ווייסט ער עכט נישט פארוואס און פארווען ער הייסט וויאזוי ער הייסט.

איינע פון די מערקבארע זאכן ביי די נעמען איז אז א גרויסע טייל קהילה, ווערט גערופן מיט די זעלבע ראשי תיבות, דער שם פא"י.

פ'נחס א'לעזר י'הושע (רומפלער)
פ'ייש א'וריאל י'וסף (גאלדמאן
פ'נחס א'ליהו י'דידיה (בח"י ראזנער)
פ'סח א'ליהו י'רחמיאל (בשמ"י ראזנער)
פ'סח א'בא ירחמיאל (וויינגארטן)
פ'נחס א'חא י'חיאל (וויינגארטן)
פ'נחס א'הרן י'חזקאל (גאלדמאן)
פ'סח א'ברהם י'ואל (גאלדמאן)
פ'רומא א'לטא י'כנא (מלכא/וויינגארטן)
פ'יגא א'לישבע י'וכבד (בד"ד מלכא)
פ'יגל א'לישבע י'וכבד (במ"י מלכא)
פ'רץ א'פרים י'שראל (מלכא)
פ'תחיה א'פרים י'הושע (אלטר)
פ'ערל א'לישבע י'כנא (לעווי)
פ'ערל א'סתר י'ענטא (לעווי)
פ'רץ א'ריה י'הודה (אלטר)
פ'רחה א'סתר י'הושבע (הורוויץ)
פ'נחס א'ליהו י'הושע (קמחי)
פ'תחיה א'ברהם י'חזקאל
פ'נחס א'ליהו י'הודה (גאטליעב)
פ'סח א'ביאפרת י'קומלך (מענדלאוויטש)

[לעבער אייער]

איך האב פריער גערעדט אויף קול מבשר וועגן שרייבן בריוון צו די בחורים אין די שעלטערס
און זיך באדאנקט פאר @גרינטליך וואס שרייבט הערליכע בריוון טאג טעגליך
(כ'האב געזאגט: ס'איז דא איינער וואס שרייבט זייער גרינטלעך ממש יעדן טאג)
בעצם דארף מען זיך באדאנקן פאר אלע אנדערע יודן פון אידטיש אויכעט, אבער כ'האב נישט געוויסט וויאזוי עס אריין צו רוקן

אפשר קען מען אנהייבן שרייבן פאר די אנדערע שעלטערס אויך?

נאכנישט געטראפן די מהלך.
אדרבא, אויב איינער איז באקאנט מיט א לאקאלע מענטש וועלעכע איז גרייט יעדן טאג דאס ארויסצופרינטן און אריינטראגן וואלט טאקע געווען א מוראדיגע מצוה.
ועוד יש לעיין אויב זיי זענען גרייט צו ליינען בריוון פון מענטשן פון די וועלט.

די צוייטע שאלה וועל איך מברר זיין
די ערשטע קען נאך איינער

[זאנוויל ראזענבערג]

איך האב פריער גערעדט אויף קול מבשר וועגן שרייבן בריוון צו די בחורים אין די שעלטערס
און זיך באדאנקט פאר @גרינטליך וואס שרייבט הערליכע בריוון טאג טעגליך
(כ'האב געזאגט: ס'איז דא איינער וואס שרייבט זייער גרינטליך ממש יעדן טאג)
בעצם דארף מען זיך באדאנקן פאר אלע אנדערע יודן פון אידטיש אויכעט, אבער כ'האב נישט געוויסט וויאזוי עס אריין צו רוקן

דו ביסט קריעיריוו

[מסתמא]

א טייל פון די פולע מנהגים און ענינים שונים ומשונים אינערהאלב לב טהור, ציעט מיר כסדר צו פארשטיין די כוונה און חשבונות ביי חלוקות והחלפות השמות. איך האב שוין אסאך געפרעגט יוצאים איבער זייערע נעמען, אבער קיינער ווייסט ער עכט נישט פארוואס און פארווען ער הייסט וויאזוי ער הייסט.

איינע פון די מערקבארע זאכן ביי די נעמען איז אז א גרויסע טייל קהילה, ווערט גערופן מיט די זעלבע ראשי תיבות, דער שם פא"י.

פ'נחס א'לעזר י'הושע (רומפלער)
פ'ייש א'וריאל י'וסף (גאלדמאן
פ'נחס א'ליהו י'דידיה (בח"י ראזנער)
פ'סח א'ליהו י'רחמיאל (בשמ"י ראזנער)
פ'סח א'בא ירחמיאל (וויינגארטן)
פ'נחס א'חא י'חיאל (וויינגארטן)
פ'נחס א'הרן י'חזקאל (גאלדמאן)
פ'סח א'ברהם י'ואל (גאלדמאן)
פ'רומא א'לטא י'כנא (מלכא/וויינגארטן)
פ'יגא א'לישבע י'וכבד (בד"ד מלכא)
פ'יגל א'לישבע י'וכבד (במ"י מלכא)
פ'רץ א'פרים י'שראל (מלכא)
פ'תחיה א'פרים י'הושע (אלטר)
פ'ערל א'לישבע י'כנא (לעווי)
פ'ערל א'סתר י'ענטא (לעווי)
פ'רץ א'ריה י'הודה (אלטר)
פ'רחה א'סתר י'הושבע (הורוויץ)
פ'נחס א'ליהו י'הושע (קמחי)
פ'תחיה א'ברהם י'חזקאל
פ'נחס א'ליהו י'הודה (גאטליעב)
פ'סח א'ביאפרת י'קומלך (מענדלאוויטש)

עפעס א קעפל האבעך געטראפן ’הפאי שמשגע את העולם’
https://davidson.org.il/read-experience ... %9C%D7%9D/

דבר בעתו מה טוב. גענוג שוין שגעון געליטן עס איז צייט פאר די גאולה, בעתה אחישנה. אמן! (גי’ 91 פא”י).

פאר די טייערע יוצאים זאל מען מקיים זיין פא”י = פות”ח א”ת יד”ך

און פאר די פארקנאקטע רשעים וועלכע האלטן נישט ביים נאכלאזן דעם אוישוויץ העט מען מקיים זיין דעם שם סופי תיבות חת”ך פון פות”ח א”ת יד”ך און מהעט זיי פארשניידן.

גענוג געחוזקט פון כלל ישראל!!! והשבות לו גמולו בראשו, גענוג געווען.

[מענדי קעניג]

וויפיל איך ווייס האט די משה ראזנער זיך ג'עקשנט די גאנצע תקופה אז ער גייט ארויס נאר כדי צו בלייבן אין גוואטמלה אין די "חבורה", קען מען עפעס טוהן פאר א חבוש וואס וויל זיך נישט לאזן העלפן?

יא, מען שטעלט אים נישט צו א לויער וואס וועט פייטן ער זאל בלייבן אין גווטאמאלא

סתם נישט צו שטעלן א לויער? בעיסט אויף וואס?
אונז אלע ווייסן אז סאיז נישט אזוי פשוט, א יעדע זאך דארף זיין אויסגירעכנט און גיפלאנט פון פאראויס און דארף מאכן סענס פאר ביידע זייטן.
און אגב, עפ"ר ביי די עלטרע קינדער און ספציאל ביי דעיע שופט טוהט ער זיך שטארק רעכענען מיט וואס די קינד בעט.

די איינציגסטע וועג ווי אזוי מוואלט גיקענט קעיר נעמען פון דעיע פרשה ווען מוואלט געטוהן דערין אפאר טעג פריער איז נישט דוירך אוועקשיקן די לויער אדער נישט לאזן דעיע גוי זיין ריסארס, נאר דוירך משכנע זיין משה רוזנער צו בעטן די שופט לאזן גיין קיין אמעריקע.
און משכנע זיין משה רוזנער איז אויכעט נישט אזוי פשוט, מהאט דא זיין מאמע אינוואלף וואס קומט זיך נישט גיהעריג אדוירך מיט די משפחה, זיין ווייב, און זיין אייגנע אמונה וואס ער האלט זיך שטארק דערין אז די היימישע וועלט איז שמד.

בקיצור פאר אונז אלע דא איז זייער גרינג צו זיצן און שרייבן אונזרע דיעות אויף אידיטש בשעת סדא מענטשן וואס ברעכן קאפ צו צופרידן שטעלן אזוי פיל פארקערטע רצונות

[שמועות טובות]

► Show Spoiler

א טייל פון די פולע מנהגים און ענינים שונים ומשונים אינערהאלב לב טהור, ציעט מיר כסדר צו פארשטיין די כוונה און חשבונות ביי חלוקות והחלפות השמות. איך האב שוין אסאך געפרעגט יוצאים איבער זייערע נעמען, אבער קיינער ווייסט ער עכט נישט פארוואס און פארווען ער הייסט וויאזוי ער הייסט.

איינע פון די מערקבארע זאכן ביי די נעמען איז אז א גרויסע טייל קהילה, ווערט גערופן מיט די זעלבע ראשי תיבות, דער שם פא"י.

פ'נחס א'לעזר י'הושע (רומפלער)
פ'ייש א'וריאל י'וסף (גאלדמאן
פ'נחס א'ליהו י'דידיה (בח"י ראזנער)
פ'סח א'ליהו י'רחמיאל (בשמ"י ראזנער)
פ'סח א'בא ירחמיאל (וויינגארטן)
פ'נחס א'חא י'חיאל (וויינגארטן)
פ'נחס א'הרן י'חזקאל (גאלדמאן)
פ'סח א'ברהם י'ואל (גאלדמאן)
פ'רומא א'לטא י'כנא (מלכא/וויינגארטן)
פ'יגא א'לישבע י'וכבד (בד"ד מלכא)
פ'יגל א'לישבע י'וכבד (במ"י מלכא)
פ'רץ א'פרים י'שראל (מלכא)
פ'תחיה א'פרים י'הושע (אלטר)
פ'ערל א'לישבע י'כנא (לעווי)
פ'ערל א'סתר י'ענטא (לעווי)
פ'רץ א'ריה י'הודה (אלטר)
פ'רחה א'סתר י'הושבע (הורוויץ)
פ'נחס א'ליהו י'הושע (קמחי)
פ'תחיה א'ברהם י'חזקאל
פ'נחס א'ליהו י'הודה (גאטליעב)
פ'סח א'ביאפרת י'קומלך (מענדלאוויטש)

איינער פון זיי האט מיר אמאל געזאגט
אז דאס איז די ראשי תיבות פון 'פותח את ידך'

(אויב טרעפסטו איינעם דארט מיט פיר נעמען וואס הייבט זיך אן מיט א ו' ל' ח' ר' איז דאס מן הסתם אויף 'ומשביע לכל חי ר'צון)
ווען משוגע זאל ווייטוהן...

[שמועות טובות]

וויפיל איך ווייס האט די משה ראזנער זיך ג'עקשנט די גאנצע תקופה אז ער גייט ארויס נאר כדי צו בלייבן אין גוואטמלה אין די "חבורה", קען מען עפעס טוהן פאר א חבוש וואס וויל זיך נישט לאזן העלפן?

יא, מען שטעלט אים נישט צו א לויער וואס וועט פייטן ער זאל בלייבן אין גווטאמאלא

סתם נישט צו שטעלן א לויער? בעיסט אויף וואס?
אונז אלע ווייסן אז סאיז נישט אזוי פשוט, א יעדע זאך דארף זיין אויסגירעכנט און גיפלאנט פון פאראויס און דארף מאכן סענס פאר ביידע זייטן.
און אגב, עפ"ר ביי די עלטרע קינדער און ספציאל ביי דעיע שופט טוהט ער זיך שטארק רעכענען מיט וואס די קינד בעט.

די איינציגסטע וועג ווי אזוי מוואלט גיקענט קעיר נעמען פון דעיע פרשה ווען מוואלט געטוהן דערין אפאר טעג פריער איז נישט דוירך אוועקשיקן די לויער אדער נישט לאזן דעיע גוי זיין ריסארס, נאר דוירך משכנע זיין משה רוזנער צו בעטן די שופט לאזן גיין קיין אמעריקע.
און משכנע זיין משה רוזנער איז אויכעט נישט אזוי פשוט, מהאט דא זיין מאמע אינוואלף וואס קומט זיך נישט גיהעריג אדוירך מיט די משפחה, זיין ווייב, און זיין אייגנע אמונה וואס ער האלט זיך שטארק דערין אז די היימישע וועלט איז שמד.

בקיצור פאר אונז אלע דא איז זייער גרינג צו זיצן און שרייבן אונזרע דיעות אויף אידיטש בשעת סדא מענטשן וואס ברעכן קאפ צו צופרידן שטעלן אזוי פיל פארקערטע רצונות

פארוואס און ווי אזוי האט משה יודא לייב ארויסגעשפראצט אין קאורט, און נאכדערצו אין אזא שטוב וואס מען לאזט קיינעם קיינמאל נישט אריין דארט?

[מענדי קעניג]

א טייל פון די פולע מנהגים און ענינים שונים ומשונים אינערהאלב לב טהור, ציעט מיר כסדר צו פארשטיין די כוונה און חשבונות ביי חלוקות והחלפות השמות. איך האב שוין אסאך געפרעגט יוצאים איבער זייערע נעמען, אבער קיינער ווייסט ער עכט נישט פארוואס און פארווען ער הייסט וויאזוי ער הייסט.

איינע פון די מערקבארע זאכן ביי די נעמען איז אז א גרויסע טייל קהילה, ווערט גערופן מיט די זעלבע ראשי תיבות, דער שם פא"י.

פ'נחס א'לעזר י'הושע (רומפלער)
פ'ייש א'וריאל י'וסף (גאלדמאן
פ'נחס א'ליהו י'דידיה (בח"י ראזנער)
פ'סח א'ליהו י'רחמיאל (בשמ"י ראזנער)
פ'סח א'בא ירחמיאל (וויינגארטן)
פ'נחס א'חא י'חיאל (וויינגארטן)
פ'נחס א'הרן י'חזקאל (גאלדמאן)
פ'סח א'ברהם י'ואל (גאלדמאן)
פ'רומא א'לטא י'כנא (מלכא/וויינגארטן)
פ'יגא א'לישבע י'וכבד (בד"ד מלכא)
פ'יגל א'לישבע י'וכבד (במ"י מלכא)
פ'רץ א'פרים י'שראל (מלכא)
פ'תחיה א'פרים י'הושע (אלטר)
פ'ערל א'לישבע י'כנא (לעווי)
פ'ערל א'סתר י'ענטא (לעווי)
פ'רץ א'ריה י'הודה (אלטר)
פ'רחה א'סתר י'הושבע (הורוויץ)
פ'נחס א'ליהו י'הושע (קמחי)
פ'תחיה א'ברהם י'חזקאל
פ'נחס א'ליהו י'הודה (גאטליעב)
פ'סח א'ביאפרת י'קומלך (מענדלאוויטש)

און וואס איז די ר"ת פון אפרים דוד נחמיה??

[מענדי קעניג]

יא, מען שטעלט אים נישט צו א לויער וואס וועט פייטן ער זאל בלייבן אין גווטאמאלא

סתם נישט צו שטעלן א לויער? בעיסט אויף וואס?
אונז אלע ווייסן אז סאיז נישט אזוי פשוט, א יעדע זאך דארף זיין אויסגירעכנט און גיפלאנט פון פאראויס און דארף מאכן סענס פאר ביידע זייטן.
און אגב, עפ"ר ביי די עלטרע קינדער און ספציאל ביי דעיע שופט טוהט ער זיך שטארק רעכענען מיט וואס די קינד בעט.

די איינציגסטע וועג ווי אזוי מוואלט גיקענט קעיר נעמען פון דעיע פרשה ווען מוואלט געטוהן דערין אפאר טעג פריער איז נישט דוירך אוועקשיקן די לויער אדער נישט לאזן דעיע גוי זיין ריסארס, נאר דוירך משכנע זיין משה רוזנער צו בעטן די שופט לאזן גיין קיין אמעריקע.
און משכנע זיין משה רוזנער איז אויכעט נישט אזוי פשוט, מהאט דא זיין מאמע אינוואלף וואס קומט זיך נישט גיהעריג אדוירך מיט די משפחה, זיין ווייב, און זיין אייגנע אמונה וואס ער האלט זיך שטארק דערין אז די היימישע וועלט איז שמד.

בקיצור פאר אונז אלע דא איז זייער גרינג צו זיצן און שרייבן אונזרע דיעות אויף אידיטש בשעת סדא מענטשן וואס ברעכן קאפ צו צופרידן שטעלן אזוי פיל פארקערטע רצונות

פארוואס און ווי אזוי האט משה יודא לייב ארויסגעשפראצט אין קאורט, און נאכדערצו אין אזא שטוב וואס מען לאזט קיינעם קיינמאל נישט אריין דארט?

איך בין דא געקומען זאגן מיין דעה לויט מיין עקספירינס נאר אויף דעיע פרט צו די עצה פון אוועק שיקן די לויער איז בכלל מעגליך און אויב עס וואלט גיהאלפן.

[שמועות טובות]

סתם נישט צו שטעלן א לויער? בעיסט אויף וואס?
אונז אלע ווייסן אז סאיז נישט אזוי פשוט, א יעדע זאך דארף זיין אויסגירעכנט און גיפלאנט פון פאראויס און דארף מאכן סענס פאר ביידע זייטן.
און אגב, עפ"ר ביי די עלטרע קינדער און ספציאל ביי דעיע שופט טוהט ער זיך שטארק רעכענען מיט וואס די קינד בעט.

די איינציגסטע וועג ווי אזוי מוואלט גיקענט קעיר נעמען פון דעיע פרשה ווען מוואלט געטוהן דערין אפאר טעג פריער איז נישט דוירך אוועקשיקן די לויער אדער נישט לאזן דעיע גוי זיין ריסארס, נאר דוירך משכנע זיין משה רוזנער צו בעטן די שופט לאזן גיין קיין אמעריקע.
און משכנע זיין משה רוזנער איז אויכעט נישט אזוי פשוט, מהאט דא זיין מאמע אינוואלף וואס קומט זיך נישט גיהעריג אדוירך מיט די משפחה, זיין ווייב, און זיין אייגנע אמונה וואס ער האלט זיך שטארק דערין אז די היימישע וועלט איז שמד.

בקיצור פאר אונז אלע דא איז זייער גרינג צו זיצן און שרייבן אונזרע דיעות אויף אידיטש בשעת סדא מענטשן וואס ברעכן קאפ צו צופרידן שטעלן אזוי פיל פארקערטע רצונות

בארואיגט אייך הרב הצדיק!
זאג מיר נאר קלאר, פארוואס און ווי אזוי האט משה יודא לייב ארויסגעשפראצט אין קאורט, און נאכדערצו אין אזא שטוב וואס מען לאזט קיינעם קיינמאל נישט אריין דארט?

כ'ווארט אויף אן ענטפער

איך בין דא געקומען זאגן מיין דעה לויט מיין עקספירינס נאר אויף דעיע פרט צו די עצה פון אוועק שיקן די לויער איז בכלל מעגליך און אויב עס וואלט גיהאלפן.

דאן צו וואס ווילסטו דא אזוי שטארק נידערן די היץ אויב דו האסט נישט קיין קלארע ענטפער אויף אזעלכע פראגעס?

כ'ווארט אויף אן ענטפער

[מסתמא]

א טייל פון די פולע מנהגים און ענינים שונים ומשונים אינערהאלב לב טהור, ציעט מיר כסדר צו פארשטיין די כוונה און חשבונות ביי חלוקות והחלפות השמות. איך האב שוין אסאך געפרעגט יוצאים איבער זייערע נעמען, אבער קיינער ווייסט ער עכט נישט פארוואס און פארווען ער הייסט וויאזוי ער הייסט.

איינע פון די מערקבארע זאכן ביי די נעמען איז אז א גרויסע טייל קהילה, ווערט גערופן מיט די זעלבע ראשי תיבות, דער שם פא"י.

פ'נחס א'לעזר י'הושע (רומפלער)
פ'ייש א'וריאל י'וסף (גאלדמאן
פ'נחס א'ליהו י'דידיה (בח"י ראזנער)
פ'סח א'ליהו י'רחמיאל (בשמ"י ראזנער)
פ'סח א'בא ירחמיאל (וויינגארטן)
פ'נחס א'חא י'חיאל (וויינגארטן)
פ'נחס א'הרן י'חזקאל (גאלדמאן)
פ'סח א'ברהם י'ואל (גאלדמאן)
פ'רומא א'לטא י'כנא (מלכא/וויינגארטן)
פ'יגא א'לישבע י'וכבד (בד"ד מלכא)
פ'יגל א'לישבע י'וכבד (במ"י מלכא)
פ'רץ א'פרים י'שראל (מלכא)
פ'תחיה א'פרים י'הושע (אלטר)
פ'ערל א'לישבע י'כנא (לעווי)
פ'ערל א'סתר י'ענטא (לעווי)
פ'רץ א'ריה י'הודה (אלטר)
פ'רחה א'סתר י'הושבע (הורוויץ)
פ'נחס א'ליהו י'הושע (קמחי)
פ'תחיה א'ברהם י'חזקאל
פ'נחס א'ליהו י'הודה (גאטליעב)
פ'סח א'ביאפרת י'קומלך (מענדלאוויטש)

און וואס איז די ר"ת פון אפרים דוד נחמיה??

די שם אדנ”י? הו קנאוס...?