אלעס איבער די נושא פון נעמען געלט פון גויאישע רעגירונג פאר חינוך

[פארטריבן]

און וועם ס'איז נאר דא א חשש?

לכאורה אויך נישט.

נו, איז פארוואס האט מען נאר געגרינדעט מוסדות על טהרת הקודש אין אמעריקע בשנות הע'?

דער רבי ז"ל האט שוין געגרינדעט מוסדות על טהרת הקודש גלייך ווען ער איז געקומען קיין אמעריקא בשנות הי'.

און זאלסט מיך נישט אפווענדן אז מען האט יא גענומען לאנטש, ווייל יעדער פארשטייט די חילוק, וויבאלד די לאנטש האט דאך [דעמאלס] גארנישט געהאט מיט חינוך און עס איז נישט געווען קיין חשש פון אריינמישען, איז דאס נאכאלץ געווען טהרת הקודש.
און דעריבער האט דער רבי ז"ל דאס געלאזט נעמען אין אמעריקא, כאטש ער אליין האט אונטערגעשריבן דעם שארפן איסור פון בי"ד אין א"י בשנת תש"ה-ו אז מען זאל נישט נהנה זיין פונעם מס חינוך.

ווידער אנדערע רעגירונג געלטער פאר חינוך וואס עס איז דא ביי דעם א חשש פון אריינמישען, האט ער טאקע נישט געלאזט נעמען.

[פארטריבן]

@בקיצור וכדומה, די טעמע האט א קעפל, דאס איז בכלל נישט פאר מוסדות אין ארץ ישראל, אויב האסטו נישט וואס צו שרייבן אויף די טעמע פון חוץ לארץ, איז שתיקה יפה, וואס איז די פוינט פון אוועק דרייען די נושא פונעם קעפל? איך בין דא אריין געקומען צו זען איבער "גויאישע רעגירונג".


א דאנק פון פאראויס.

איך בין בכלל נישט פארקראכן פונעם נושא. מ'איז דא דן איבער נעמען פון די גוי'שע רעגירונג, א שטייגער ווי אמעריקע. און מ'איז דן אין די טעמי הדבר.

ביזט למעשה אבער בכלל נישט נושא ונותן אין די טעם הדבר פון נעמען פון גוי'אישע רעגירונג,
נאר בעיקר פרובירסטו די גאנצע צייט צוריק צו דרייען צו פארענטפערן די וואס האבן יא גענומען אלע יארן פון די 'ציוניסטישע רעגירונג',
און דאס איז יא פארקראכן פון די נושא.

[שמות]

הגם אין דעם שטיקל ויוא''מ שטייט עס ארויס וועל איך עס פרובירן צו מסביר זיין.

דו קענסט די מעשה וואס בריסקער רב האט פארציילט מיט די צוויי שונאים אין ביהמ''ד וואס איינער האט מכבד געווען דעם צווייטן מיט א גוט שטיקל קוכן שבועות צופרי נאכ'ן דאווענען און אים נאכדעם ציניש געזאגט אז עס איז געווען פליישיג...

דאס איז די נקודה דא, ווען עס איז דא א גרופע מהרסים כופרים ופוקרים און זיי ווילן דיר געבן עפעס, שטיי אוועק פון זיי און נעם נישט גארנישט פון זיי. ס'איז נישט קיין נפק''מ צו אויף די געזעץ ביכער איז בפועל דא א געזעץ אויב מ'האט א רעכט זיך אריינצומישן אדער נישט, ס'איז נישט נוגע בכלל. מ'דארף קוקן מיט א גרעסערע בליק אויף דעם.

ער שרייבט נישט קיין איסור, ס"ה זאגט ער אז זיי געבן נישט בחנם.
דרך אגב אין ספר האמת עד לעצמו האט ער קראנטע זאכן אויף די חינוך העצמעאי וואס האבן דעמאלט אויפגעשטעלט מטעם, גענוג און נאך פראבלעמען.

קודם כל, חינוך עצמאי איז עפעס אנדערש. חינוך עצמאי איז ענליך די די אידישע סקולס ווי נחמת ישראל שיקט.
אבער די מוסדות הפטור, האט מען זיך דעמאלס דארנישט געמישט.

מוסדות הפטור האבן אנגעהויבן צו באקומען ביי מנחם בגין, ערגעץ אין תשל"ו מיין איך, דעמאלט האט סאטמאר רב געעפנט קרן הצלה.

[פארטריבן]

למען הפונקטליכקייט איז דאס געווען זומער שנת תשל"ה
דעמאלס איז ארויסגעקומען קול קורא'ס פונעם בי"ד עדה החרדית בחודש אלול תשל"ה, און פון רביה"ק מסאטמאר (בצירוף הרה"צ ר' איציקל מפשעווארסק) און באזונדער פון התאחדות הרבנים בחודש תשרי תשל"ו, צו אסר'ן דאס נעמען תמיכה פון די מדינה,

דאס איז געווען די געלטער פון משרד החינוך פאר די גאנצע מדינה,
די שטאט-ראט פון ירושלים גופא האט שוין אנגעהויבן געבן בשנת תשכ"ו פאר מוסדות אין ירושלים, און דעמאלס איז אויך ארויסגעקומען א קול קורא פון בי"ד,

למעשה לויט דעם שטימט דאך נישט וועלכע געלטער בעלזא רב ז"ל זאל האבן אנגעבליך מתיר געווען צו נעמען פאר מוסדות החינוך?

[פארטריבן]

האסט נאכנישט געברענגט קיין שום דעקונג אז מען האט אמאל יא גענומען, און הרב וואזנער זאל נאך האבן גאר גע'חתמ'עט אויף די פאפירן,

ווי אויך ווארטן מיר נאך אויף די פונקטליכע מראי מקום אין שבט הלוי (דארט רעדט מען יא פון נעמען געלט פאר מוסדות התורה?)

איך דארף טרעפן די מראה מקום אין שבט הלוי.

און אויך דעקונג אז הרב וואזנער 'פלעגט נעמען' און גע'חתמ'עט אויף די פאפירן.

אינטערעסאנט אז אויף אלעס האסטו גלייך א תירוץ און א הסבר,
אבער צו ברענגען דעקונג אויף דיינע באשולדיגונגען כאילו הרב וואזנער האט מתיר געווען צו נעמען געלט פון די מדינה, און נאך גאר אליין גענומען, דאס דארפסטו פלוצלינג גיין זוכן און דערווייל נאכנישט געטראפן.....

און די זעלבע מיט בעלזא רב ז"ל, האסטו קודם אנגעהויבן כאילו ער האט גע'פסק'נט להיתר צו נעמען געלט פון די מדינה פאר מוסדות התורה, למעשה ברענגסטו סך הכל א מה מצינו מעשה פון א רבנות שטעלע,
ובפרטי לויט ווי מען האט דא פריער געשריבן איז לכאורה בכלל נאכנישט געווען קיין געלט טיילן בחייו פון בעלזא רב פאר מוסדות וואס זענען נישט גענצליך אונטער די רעגירונג, ממילא איז אומפארשטענדליך די גאנצע יסוד אז בעלזא רב האט מתיר געווען צו נעמען געלט פאר מוסדות התורה.

[פארטריבן]

צוריק צו אמעריקא..

איינע פון די זאכן וואס זענען פארלוירן געווארן פון די אנדערע טעמע, איז געווען וואס מיר האבן געברענגט א שטיקל פון דרשת האדמו"ר מבאבוב 45 פאריאר ר"ח תמוז תשפ"ד לפ"ק, איבער נעמען געלט פאר די מוסדות אין א זמן וואס די רעגירונג מישט זיך אריין,
דעריבער לייגן מיר דא צוריק דעם שטיקל,

דורותינו חקת תשפד - באבוב 45.jpg (197.82 KiB) געזען געווארן 369 מאל

[איד]

צוריק צו אמעריקא..

איינע פון די זאכן וואס זענען פארלוירן געווארן פון די אנדערע טעמע, איז געווען וואס מיר האבן געברענגט א שטיקל פון דרשת האדמו"ר מבאבוב 45 פאריאר ר"ח תמוז תשפ"ד לפ"ק, איבער נעמען געלט פאר די מוסדות אין א זמן וואס די רעגירונג מישט זיך אריין,
דעריבער לייגן מיר דא צוריק דעם שטיקל,

דורותינו חקת תשפד - באבוב 45.jpg

אינטערעסאנט, אז באבוב נעמט אפי' אין א''י אויך געלט...

[פארטריבן]

► Show Spoiler

אין הכי נמי. זייער טעם איז געוועהן איבער א חשש פון זיך אריינמישן. בריסקער רב האט בהדיא חושש געוועהן סיי אין א"י און סיי אין חו"ל.

גראדע האט הרב וואזנער יא געהאלטן פון דעם חשש פון אריינמישען, און ער האט גע'חתמ'עט אויף די קול קורא פון תש"ה צוזאמען מיט אלע גדולי ארץ ישראל.

דאס איז אבער זיכער אז אפילו אויב זענען געווען אזעלכע וואס האבן נישט געהאלטן פון דעם חשש, איז עס איז נאר ווילאנג עס איז נאך געווען א 'חשש' פון אריינמישען, אבער ווען 'במציאות' מישען זיי זיך האט קיינער נישט מתיר געווען.

אויב איז אסור צו נעמען אין א"י וועגן חשש אריינמישן, איז אויך אסור צו נעמען אין חו"ל וועגן חשש אריינמישן.
אויב איז אסור צו נעמען אין א"י וועגן אריינמישן במציאות, איז אויך אסור צו נעמען אין חו"ל וועגן אריינמישן במציאות.

איינער וואס ווייסט וועגן א מוסד איבער די גאנצער וועלט, אין א"י אדער אין חו"ל וואס פארמאגט פינף טויזנט משפחות, און נעמט נישט פון די מדינה, זאל זיך ביטע מעלדן.

איינער וואס ווייסט וועגן א מענטש אין א"י אדער חו"ל וואס האט א נסיון צו מאכן 50 מיליאן דאללער יערליך דורך אומאויסגעהאלטענע וועגן, און ער איז בייגעשטאנען די נסיון דאס נישט צו טון, זאל זיך ביטע מעלדן.

און אויב איז נישטא קיין מוסד וואס פארמאגט פינף טויזנט משפחות און נעמט נישט קיין געלט, דאן איז שוין א סימן אז די זאך איז מותר?
יעדער פארשטייט אליין אז ווי גרעסער דער מוסד איז, דעמאלס זענען די פראגראמען סאך מער, און די נסיון פארן אדמיניסטראטאר אויך סאך מער,

[שוהם]

לאמיר קלארשטעלן.
אין די יארן ווען די גדולים אין ארץ ישראל האבן מתיר געוועהן צו נעמען, און מ'האט זיי געצאפט דאס בלוט, האט מען זיך נישט געמישט.
און די יארן וואס מ'מישט זיך שוין יא אריין, נעמען אלע, סיי אין אמעריקע און סיי אין ארץ ישראל.
קומט אויס, אז דאס וואס סאטמארער רב האט באווארנט פון פאראויס האט נישט געהאלפן.

פארשטיי איך נישט, אין ארץ ישראל נעמען די סאטמארע מוסדות? פארוואס זאגסטו אז ס'האט נישט געהאלפן?

סתם אזוי זע איך נישט וואו ס'קומט אריין צי מ'האט אים למעשה געפאלגט צי נישט, דאס איז געווען זיין שיטה; און אז די גאנצע וועלט כולל סאטמאר פייפט זיך אן טוישט עס עפעס?

אויך תלמוד תורה קדושת לוי אין ב"פ נעמט נישט, אבער באופן כללי, זיין עיקר וויי געשריי אויף נעמען געלט און טוישן די לימודים, איז נישט דערהערט געווארן, ווייל די אלע גאויסע קהילות אין אלע שטעט [חוץ א"י] נעמען. [און טוישן]

דו באציסט זיך נישט צו מיין עיקר פראגע; סאטמאר רב האט עפעס באווארנט?? ער האט געהאט א מיינונג און ווער עס וויל קען פאלגן, וואס מ'איז דא דן איז אין דער נושא - נישט אויב/ווער ס'פאלגט.

[צווייטער]

די מדינה האט זיך נישט אריינגעמישט אין די מוסדות הפטור ביז די סמך יארן.

הגם אין דעם שטיקל ויוא''מ שטייט עס ארויס וועל איך עס פרובירן צו מסביר זיין.

דו קענסט די מעשה וואס בריסקער רב האט פארציילט מיט די צוויי שונאים אין ביהמ''ד וואס איינער האט מכבד געווען דעם צווייטן מיט א גוט שטיקל קוכן שבועות צופרי נאכ'ן דאווענען און אים נאכדעם ציניש געזאגט אז עס איז געווען פליישיג...

דאס איז די נקודה דא, ווען עס איז דא א גרופע מהרסים כופרים ופוקרים און זיי ווילן דיר געבן עפעס, שטיי אוועק פון זיי און נעם נישט גארנישט פון זיי. ס'איז נישט קיין נפק''מ צו אויף די געזעץ ביכער איז בפועל דא א געזעץ אויב מ'האט א רעכט זיך אריינצומישן אדער נישט, ס'איז נישט נוגע בכלל. מ'דארף קוקן מיט א גרעסערע בליק אויף דעם.

ער שרייבט נישט קיין איסור, ס"ה זאגט ער אז זיי געבן נישט בחנם.

וואס הייסט ער שרייבט נישט קיין איסור? ער איז ס''ה מסביר בהגיון וויאזוי די צוויי זאכן שטומען נישט, דו דארפסט פשוט קאלקיולעיטן איינס מיט איינס וואס זיין דעת איז געווען.

דרך אגב אין ספר האמת עד לעצמו האט ער קראנטע זאכן אויף די חינוך העצמעאי וואס האבן דעמאלט אויפגעשטעלט מטעם, גענוג און נאך פראבלעמען.

אמת, אפילו בעפאר מ'האט זיך שוין בפועל ממש געמישט איז געווען קלקולים עצומים בחינוך עצמאי (לשונו הק' בויואל משה).

[שמייכלדיג]

די מדינה האט זיך נישט אריינגעמישט אין די מוסדות הפטור ביז די סמך יארן.

הגם אין דעם שטיקל ויוא''מ שטייט עס ארויס וועל איך עס פרובירן צו מסביר זיין.

דו קענסט די מעשה וואס בריסקער רב האט פארציילט מיט די צוויי שונאים אין ביהמ''ד וואס איינער האט מכבד געווען דעם צווייטן מיט א גוט שטיקל קוכן שבועות צופרי נאכ'ן דאווענען און אים נאכדעם ציניש געזאגט אז עס איז געווען פליישיג...

דאס איז די נקודה דא, ווען עס איז דא א גרופע מהרסים כופרים ופוקרים און זיי ווילן דיר געבן עפעס, שטיי אוועק פון זיי און נעם נישט גארנישט פון זיי. ס'איז נישט קיין נפק''מ צו אויף די געזעץ ביכער איז בפועל דא א געזעץ אויב מ'האט א רעכט זיך אריינצומישן אדער נישט, ס'איז נישט נוגע בכלל. מ'דארף קוקן מיט א גרעסערע בליק אויף דעם.

קען זיין ס'איז געוועהן א מוצדק'דיגער חשש.
אבער אין מציאות האט זיך עס נישט ארויסגעשטעלט אזוי.
אין די לעצטערע יארן האבן די רעגירונגען אין א"י, אמעריקע, ענגלאנד, בעלגיע, קאנאדע זיך אנגעהויבן וועלן אריינצומישן.

כצ"ל

איינמאל זיי וועלן זיך טאקע מישן היל"ת, איז נישט קיין שאלה און מ'האט שוין קלאר געהערט פון די מנהיגי ישראל אז מיר וועלן גארנישט טוישן פאר סיי וועלכע פרייז, געלט, תפיסה, אוועקמופן

[שמייכלדיג]

קען זיין ס'איז געוועהן א מוצדק'דיגער חשש.
אבער אין מציאות האט זיך עס נישט ארויסגעשטעלט אזוי.
אין די לעצטערע יארן האבן די רעגירונגען אין א"י, אמעריקע, ענגלאנד, בעלגיע, קאנאדע זיך אנגעהויבן אריינצומישן.

איך כאפ נישט וואס דו ווילסט זאגן, וואס האט זיך נישט ארויסגעשטעלט אזוי? אז מ'האט זיך נישט געמישט ביז די סמ''ך יארן? אבער למעשה לכו''ע שפעטער יא, און אפילו פארדעם האט שוין סאטמאר רב געשריגן אז מ'טוט דארטן זאכן נאר וועגן די באפעל פון די רעגירונג.

דאס אז אין די לעצטערע יארן האבן די רעגירונגען אין א"י, אמעריקע, ענגלאנד, בעלגיע, קאנאדע זיך אנגעהויבן אריינצומישן, איז ליידער ביטער אמת, און און ס'האט שטארק מיט די ליבעראלע ווינטן וואס בלאזן היינט אין די גאנצע וועלט. (וי''א שהישראלים עומדים מאחורי הפרגוד, וי''א שזהו קונספירציה)

לאמיר קלארשטעלן.
אין די יארן ווען די גדולים אין ארץ ישראל האבן מתיר געוועהן צו נעמען, און מ'האט זיי געצאפט דאס בלוט, האט מען זיך נישט געמישט.
ווייז מיר די געצאפטע בלוט...
דאס יא, מ'האט גענומען ב"ה בלוט פון ערליכע אידן וואס האבן זיך געלאזט קאסטן דמים תרתי משמע אויפצוהאלטן דעם חינוך הטהור

און די יארן וואס מ'מישט זיך שוין יא אריין, נעמען אלע, סיי אין אמעריקע און סיי אין ארץ ישראל.
אין אמעריקע מישט זיך נישט אריין

[שמייכלדיג]

איך כאפ נישט וואס דו ווילסט זאגן, וואס האט זיך נישט ארויסגעשטעלט אזוי? אז מ'האט זיך נישט געמישט ביז די סמ''ך יארן? אבער למעשה לכו''ע שפעטער יא, און אפילו פארדעם האט שוין סאטמאר רב געשריגן אז מ'טוט דארטן זאכן נאר וועגן די באפעל פון די רעגירונג.

דאס אז אין די לעצטערע יארן האבן די רעגירונגען אין א"י, אמעריקע, ענגלאנד, בעלגיע, קאנאדע זיך אנגעהויבן אריינצומישן, איז ליידער ביטער אמת, און און ס'האט שטארק מיט די ליבעראלע ווינטן וואס בלאזן היינט אין די גאנצע וועלט. (וי''א שהישראלים עומדים מאחורי הפרגוד, וי''א שזהו קונספירציה)

לאמיר קלארשטעלן.
אין די יארן ווען די גדולים אין ארץ ישראל האבן מתיר געוועהן צו נעמען, און מ'האט זיי געצאפט דאס בלוט, האט מען זיך נישט געמישט.
און די יארן וואס מ'מישט זיך שוין יא אריין, נעמען אלע, סיי אין אמעריקע און סיי אין ארץ ישראל.
קומט אויס, אז דאס וואס סאטמארער רב האט באווארנט פון פאראויס האט נישט געהאלפן.

דאס וואס ס'געשענט היינט האט שוין סאטמאר רב דעמאלטס געשריגן אז ס'גייט געשען, און ער האט עס געזען ממש במוחש.

דאס וואס מ'מישט זיך היינט איבעראל און מ'נעמט ווייטער, דאס פארשטיי איך אויך נישט און ס'האט נישט קיין תירוץ.

דאס וואס סאטמאר רב האט זיך באווארענט האט געהאלפן אז ס'איז דא אידן היינט סיי אין א''י און סיי אין חו''ל וואס פארשטייען וואס ער האט געוואלט. (וידוע פירושו על הגמ' בסנהדרין צז מלמד שנעשית עדרים עדרים והולכת לה...)

ביידע מאכט איר דעם טעות, מען מישט זיך נישט,
און מען נעמט ווי אלע יארן געלט פאר לאנטש פראגרעמס נישט פאר חינוך צוועקן
מען גייט גארנישט לאזן די רעגירונג זיך מישן דא בעז"ה

[שמייכלדיג]

למען הפונקטליכקייט איז דאס געווען זומער שנת תשל"ה
דעמאלס איז ארויסגעקומען קול קורא'ס פונעם בי"ד עדה החרדית בחודש אלול תשל"ה, און פון רביה"ק מסאטמאר (בצירוף הרה"צ ר' איציקל מפשעווארסק) און באזונדער פון התאחדות הרבנים בחודש תשרי תשל"ו, צו אסר'ן דאס נעמען תמיכה פון די מדינה,

דאס איז געווען די געלטער פון משרד החינוך פאר די גאנצע מדינה,
די שטאט-ראט פון ירושלים גופא האט שוין אנגעהויבן געבן בשנת תשכ"ו פאר מוסדות אין ירושלים, און דעמאלס איז אויך ארויסגעקומען א קול קורא פון בי"ד,

למעשה לויט דעם שטימט דאך נישט וועלכע געלטער בעלזא רב ז"ל זאל האבן אנגעבליך מתיר געווען צו נעמען פאר מוסדות החינוך?

גוט

אבער פון אדמו"ר מהר"א שליט"א שמענו אז מ'האט באקומען פארדעם אויך אויף א קלענערע פארנעם, איך ווייס נישט צי פאר מוסדות צי סתם אזוי אין טאש אבער עפעס דררא דממונא איז געווען פארדעם אויך

[שמייכלדיג]

אין הכי נמי. זייער טעם איז געוועהן איבער א חשש פון זיך אריינמישן. בריסקער רב האט בהדיא חושש געוועהן סיי אין א"י און סיי אין חו"ל.

גראדע האט הרב וואזנער יא געהאלטן פון דעם חשש פון אריינמישען, און ער האט גע'חתמ'עט אויף די קול קורא פון תש"ה צוזאמען מיט אלע גדולי ארץ ישראל.

דאס איז אבער זיכער אז אפילו אויב זענען געווען אזעלכע וואס האבן נישט געהאלטן פון דעם חשש, איז עס איז נאר ווילאנג עס איז נאך געווען א 'חשש' פון אריינמישען, אבער ווען 'במציאות' מישען זיי זיך האט קיינער נישט מתיר געווען.

אויב איז אסור צו נעמען אין א"י וועגן חשש אריינמישן, איז אויך אסור צו נעמען אין חו"ל וועגן חשש אריינמישן.
אויב איז אסור צו נעמען אין א"י וועגן אריינמישן במציאות, איז אויך אסור צו נעמען אין חו"ל וועגן אריינמישן במציאות.

איינער וואס ווייסט וועגן א מוסד איבער די גאנצער וועלט, אין א"י אדער אין חו"ל וואס פארמאגט פינף טויזנט משפחות, און נעמט נישט פון די מדינה, זאל זיך ביטע מעלדן.

די עדה החרדית מוסד...

וועמענס לאסט איז עס? ס'איז איין קרייז וואס טראגט די לאסט

[היימישע זייגער]

כנראה א שטיקל ליקוט בענין, כ'האב נישט קיין נערוון דורכצובלעטערן.

קונטרס זעקת התורה (חלק א') שש שנות חורבן יהדות אמעריקע וענגלאנד תשע''ט תשפ''ה - (ז) על מצב החינוך בחו''ל (א) רבני א''י.pdf

(4.57 MiB) דאונלאודעד 16 מאל

קונטרס זעקת התורה (חלק א') שש שנות חורבן יהדות אמעריקע וענגלאנד תשע''ט תשפ''ה - (ב) בענין בתי חינוך עטה''ק בחו''ל.pdf

(2.98 MiB) דאונלאודעד 8 מאל

[צווייטער]

לאמיר קלארשטעלן.
אין די יארן ווען די גדולים אין ארץ ישראל האבן מתיר געוועהן צו נעמען, און מ'האט זיי געצאפט דאס בלוט, האט מען זיך נישט געמישט.
און די יארן וואס מ'מישט זיך שוין יא אריין, נעמען אלע, סיי אין אמעריקע און סיי אין ארץ ישראל.
קומט אויס, אז דאס וואס סאטמארער רב האט באווארנט פון פאראויס האט נישט געהאלפן.

דאס וואס ס'געשענט היינט האט שוין סאטמאר רב דעמאלטס געשריגן אז ס'גייט געשען, און ער האט עס געזען ממש במוחש.

דאס וואס מ'מישט זיך היינט איבעראל און מ'נעמט ווייטער, דאס פארשטיי איך אויך נישט און ס'האט נישט קיין תירוץ.

דאס וואס סאטמאר רב האט זיך באווארענט האט געהאלפן אז ס'איז דא אידן היינט סיי אין א''י און סיי אין חו''ל וואס פארשטייען וואס ער האט געוואלט. (וידוע פירושו על הגמ' בסנהדרין צז מלמד שנעשית עדרים עדרים והולכת לה...)

ביידע מאכט איר דעם טעות, מען מישט זיך נישט,
און מען נעמט ווי אלע יארן געלט פאר לאנטש פראגרעמס נישט פאר חינוך צוועקן
מען גייט גארנישט לאזן די רעגירונג זיך מישן דא בעז"ה

איך האב הנאה צו זען ווי מ'שמועסט זיך אויס מיט איינעם וואס איז פון די אגודה קרייזן און ער פארשטייט גוט די נושא און ער פארשטייט אויך אז לשיטת מרן סאטמאר זי''ע איז עס נישט פון די מצוות התלויות בארץ, קומט גאר א סאטמארער צו גיין מיט א בלעכענעם פנים און זאגט איבער די טענות וואס די אגודה האט גענוצט אלע יארן אין ארץ ישראל...

יענץ געלעכטער, און ס'איז נישט וואס זיך צו טענה'ן אפילו.

[שבת קודש]

קען איינער קלארשטעלן אויף וואס מען נעמט היינט געלט אין אמעריקא?

ווי איך פארשטיי געבן זיי נישט קיין געלט פאר די געהאלט פון די מלמדים

[שמייכלדיג]

דאס וואס ס'געשענט היינט האט שוין סאטמאר רב דעמאלטס געשריגן אז ס'גייט געשען, און ער האט עס געזען ממש במוחש.

דאס וואס מ'מישט זיך היינט איבעראל און מ'נעמט ווייטער, דאס פארשטיי איך אויך נישט און ס'האט נישט קיין תירוץ.

דאס וואס סאטמאר רב האט זיך באווארענט האט געהאלפן אז ס'איז דא אידן היינט סיי אין א''י און סיי אין חו''ל וואס פארשטייען וואס ער האט געוואלט. (וידוע פירושו על הגמ' בסנהדרין צז מלמד שנעשית עדרים עדרים והולכת לה...)

ביידע מאכט איר דעם טעות, מען מישט זיך נישט,
און מען נעמט ווי אלע יארן געלט פאר לאנטש פראגרעמס נישט פאר חינוך צוועקן
מען גייט גארנישט לאזן די רעגירונג זיך מישן דא בעז"ה

איך האב הנאה צו זען ווי מ'שמועסט זיך אויס מיט איינעם וואס איז פון די אגודה קרייזן און ער פארשטייט גוט די נושא און ער פארשטייט אויך אז לשיטת מרן סאטמאר זי''ע איז עס נישט פון די מצוות התלויות בארץ, קומט גאר א סאטמארער צו גיין מיט א בלעכענעם פנים און זאגט איבער די טענות וואס די אגודה האט גענוצט אלע יארן אין ארץ ישראל...

יענץ געלעכטער, און ס'איז נישט וואס זיך צו טענה'ן אפילו.

און וואס לדעתך האט סאטמאר געזאגט אלע יארן? דאס אז מ'נעמט געלט איז דאך נישט היינט נולד געווארן, און דער מצב איז נישט נשתנה געווארן

[בקיצור]

למען הפונקטליכקייט איז דאס געווען זומער שנת תשל"ה
דעמאלס איז ארויסגעקומען קול קורא'ס פונעם בי"ד עדה החרדית בחודש אלול תשל"ה, און פון רביה"ק מסאטמאר (בצירוף הרה"צ ר' איציקל מפשעווארסק) און באזונדער פון התאחדות הרבנים בחודש תשרי תשל"ו, צו אסר'ן דאס נעמען תמיכה פון די מדינה,

דאס איז געווען די געלטער פון משרד החינוך פאר די גאנצע מדינה,
די שטאט-ראט פון ירושלים גופא האט שוין אנגעהויבן געבן בשנת תשכ"ו פאר מוסדות אין ירושלים, און דעמאלס איז אויך ארויסגעקומען א קול קורא פון בי"ד,

למעשה לויט דעם שטימט דאך נישט וועלכע געלטער בעלזא רב ז"ל זאל האבן אנגעבליך מתיר געווען צו נעמען פאר מוסדות החינוך?

גוט

אבער פון אדמו"ר מהר"א שליט"א שמענו אז מ'האט באקומען פארדעם אויך אויף א קלענערע פארנעם, איך ווייס נישט צי פאר מוסדות צי סתם אזוי אין טאש אבער עפעס דררא דממונא איז געווען פארדעם אויך

ס'איז טראגי-קאמיש, וויאזוי מ'איז דן איבער די מציאות צו בעלזער מוסדות האבן גענומען בחיי הרה"ק מבעלזא זי"ע, פון ווערטער פון מהר"א מסאטמאר.

איז אזוי.
ווי פריער ערווענט, בחיי הרה"ק מבעלזא זי"ע, האט מען אין ת"ת בעלזא אין "תל אביב" גענומען געלט, על פי הוראתו המפורשת. איך האב עס פערזענליך געהערט פון עטליכע אידן וואס האבן געהערט די הוראת הקודש פונעם מנהל הגה"ח ר' סנדר דירנפלד זצ"ל.
ווען הגאון ר' בנימין רבינוביץ זצ"ל איז געקומען "אפירהאלטן" דעם בעלזער רב שליט"א, "היתכן" ער נעמט געלט, און ער האט אים געצייגט דעם "איסור חמור" פונעם בד"ץ העדה החרדית משנת תש"ה, האט אים דער בעלזער רב געפרעגט פארוואס האט עס נישט די חתימה פון פעטער זכרונו לברכה... האט רבי בנימין געענטפערט: "דער בעלזער רב האט זיך נישט געמישט אין הנהגה...." האט דער בעלזער רב געבעטן דער משב"ק ביי הרה"ק מבעלזא זי"ע הרה"ח הישיש ר' מרדכי'לע וועבער שליט"א זאל מעיד זיין, האט ער מעיד געוועהן אז דער בעלזער רב האט מתיר געוועהן צו נעמען פארן ת"ת אין תל אביב. אבער ס'האט נאך אלס נישט געהאלפן....

[צווייטער]

ביידע מאכט איר דעם טעות, מען מישט זיך נישט,
און מען נעמט ווי אלע יארן געלט פאר לאנטש פראגרעמס נישט פאר חינוך צוועקן
מען גייט גארנישט לאזן די רעגירונג זיך מישן דא בעז"ה

איך האב הנאה צו זען ווי מ'שמועסט זיך אויס מיט איינעם וואס איז פון די אגודה קרייזן און ער פארשטייט גוט די נושא און ער פארשטייט אויך אז לשיטת מרן סאטמאר זי''ע איז עס נישט פון די מצוות התלויות בארץ, קומט גאר א סאטמארער צו גיין מיט א בלעכענעם פנים און זאגט איבער די טענות וואס די אגודה האט גענוצט אלע יארן אין ארץ ישראל...

יענץ געלעכטער, און ס'איז נישט וואס זיך צו טענה'ן אפילו.

און וואס לדעתך האט סאטמאר געזאגט אלע יארן? דאס אז מ'נעמט געלט איז דאך נישט היינט נולד געווארן, און דער מצב איז נישט נשתנה געווארן

מ'גייט איבער און איבער, און מ'פרעגט עס נאכאמאל איבער...

ס'איז דא א שטיקל ויואל משה לגבי די אגודה (מאמר א' סימן קמ''ב) וז''ל: ויש שהולכין בסמיות עינים יען שזה מעשי האגודה שהי' בהתייסדותה גם גדולים וצדיקים מדור שלפנינו לכן אין להרהר אחריהם, ודעת לנבון ניקל אשר הבל יפצה פיהם וכו', און ער לאזט זיך אריין אין א שמועס איבער די אלטע אגודה וואס איז געווען דעמאלטס אין פוילן, און ער פירט אויס (סימן קמ''ג) עכ''פ חדשים מקרוב באו לא שערום אבותיכם, והאיך אפשר לתלות זה בדור שלפנינו, אין אומרים למי שלא ראה את החדש יבוא ויעיד, ואין זה אלא הוצאת לעז על שוכני עפר, מי יגלה עפר מעיניהם והיו מצווחין על זה ככרוכיא וכו', וככה אני אומר על האגודה הזאת שמה שנקראו באותו השם שקראו אותם בדור שלפנינו הוי זה שינוי השם לגמרי לפי המהות של עכשיו ואינם כלל אותה האגודה שהיתה אז וכו'.

און ווייטער (אין סימן קמ''ג) ומכש''כ בגדולים וצדיקים שהמה כבר בעולם העליון, ומי יעלה לנו השמימה לשאול את פיהם, המה הלכו למנוחות ואותנו עזבו לאנחות, והאיגוד העולמי זה תולין בהם בוקי סרוקי. ע''כ.

אויב מ'וויל קען מען צוזאמרופן אלע באבעס פון 70 יאר צוריק און זיי פונקטליך אויספרעגן וואס מ'האט גענומען אין רבי'נס צייטן, און זיך ארומקריגן אויף דעם אליינס וואס יא און וואס נישט. אבער למען האמת איז עס אינגאנצן אי-רעלעוואנט.

דער מצב העולם דעמאלטס איז געוען מיט א 180 דעגרי אנדערש ווי ס'איז היינט, דער אמעריקאנער פאלק איז געווען אסאך מער נארמאל בגדר האנושיות, ס'איז דעמאלטס געווען די מצב העולם און אין אמעריקע בפרט ווי מער זיך אנצונעמען פאר רעליגיעזע רעכטן, ס'איז געווען איינע פון די פונדעמאנטאלע פרינציפן פונעם אמעריקאנעם אוויר, ס'איז נישט געווען קיין הו''א שבעולם אז איינער זאל זיך וואגן עס צו טשעפענען.

וואס איז געשען די לעצטע יארן מיט די ליבעראלע ווינטן ווייסט יעדער, ס'איז א נייע מציאות וואס בוזשעוועט די לעצטע יארן און זיי ווילן איבערנעמען די מוחות פון די מענטשהייט מיט אלע כוחות וואס זיי פארמאגן. דא אין אמעריקע איז דא א מלחמה גלויה אויף דעם, רעליגיעזע רעכטן, עלטערן רעכטן, זענען פון די הויפט נושאים היינט אין אמעריקע. זיי ווילן און פרובירן מיט אלע כוחות אריינצוברענגן השחתה מיט כפירה, הפקירות וכו' וכו' אין דער גאנצער וועלט, און זיי פרובירן מיט'ן גוטן און מיט'ן בייזן אריינצורעדן און די חינוך כדי צו טוישן אונזערע מחשבות.

אין אנפאנג ווען ס'האט זיך אנגעהויבן די גזירות אין נ.י. איז געווען א דרשה פון הרב שאול קליין אויף זיין חצי שיעור פראגראם אויף ק''מ (דוכט זיך פ' שמות תשע''ט, מ'קען עס אויסהערן) און ער איז עס היפש מסביר דעם ענין, הגם ער קוקט אביסל פון אן אנדערע קוק ווינקל אבער די נקודה איז נאכאלס אמת.

און באמת שטיי איך און איך שטוין ווי ס'איז דא קלוגע מענטשן וואס ווייסן וואס טוט זיך אויף דער וועלט, אבער פלוצלינג דא ווערן זיי עפעס סטאק, זיי ווילן נישט אנערקענען וואס ליגט אונטער די אלע גזירות החינוך אויף דער גאנצער וועלט. וואס איז פלוצלינג געשען אז אין אלע מדינות האט מען אנגעהויבן זיך צו אריינמישן אין די חינוך? אמעריקע, ענגלאנד, בעלגיע וכו' וכו', וואס איז געשען דא? מ'פרובירט צו חוש'ן און מישן ווי כאילו וויל דער רעגירונג גארנישט נאר אביסל מער לערנען וועגן דאס און וועגן יענץ, אבי נישט צו רופן דעם קינד ביים נאמען... אפילו ביי איינע פון די לעצטיגע אסיפות ווי ר' חיים דוד צוויבעל - זייענדיג אויסגעקאכט וואס טוט זיך אויף דער וועלט - האט ארויסגעברענגט זייער אמת'ע כוונה וואס ס'ליגט דא באהאלטן, און וואס זייער ריכטיגע און אמת'ע צילן זענען דא, דאן איז אויפגעשפרינגען דוקא דער סאטמארער פארטרעטער און ער האט פארוואסערט די גאנצע זאך ווי כאילו ס'איז נאר דברים של מה בכך... פלאי פלאות ממש.

יעצט קומט מען מיט א קעלבערנעם תמימות, מ'האט אייביג גענומען געלט... און ווער ס'זאגט אנדערש ווערט א אינו מן הישוב, א צודרייטער עקסטרעמיסט גאר. לו חכמו ישכילו.

ועדיין יש להאריך

[שמייכלדיג]

למען הפונקטליכקייט איז דאס געווען זומער שנת תשל"ה
דעמאלס איז ארויסגעקומען קול קורא'ס פונעם בי"ד עדה החרדית בחודש אלול תשל"ה, און פון רביה"ק מסאטמאר (בצירוף הרה"צ ר' איציקל מפשעווארסק) און באזונדער פון התאחדות הרבנים בחודש תשרי תשל"ו, צו אסר'ן דאס נעמען תמיכה פון די מדינה,

דאס איז געווען די געלטער פון משרד החינוך פאר די גאנצע מדינה,
די שטאט-ראט פון ירושלים גופא האט שוין אנגעהויבן געבן בשנת תשכ"ו פאר מוסדות אין ירושלים, און דעמאלס איז אויך ארויסגעקומען א קול קורא פון בי"ד,

למעשה לויט דעם שטימט דאך נישט וועלכע געלטער בעלזא רב ז"ל זאל האבן אנגעבליך מתיר געווען צו נעמען פאר מוסדות החינוך?

גוט

אבער פון אדמו"ר מהר"א שליט"א שמענו אז מ'האט באקומען פארדעם אויך אויף א קלענערע פארנעם, איך ווייס נישט צי פאר מוסדות צי סתם אזוי אין טאש אבער עפעס דררא דממונא איז געווען פארדעם אויך

ס'איז טראגי-קאמיש, וויאזוי מ'איז דן איבער די מציאות צו בעלזער מוסדות האבן גענומען בחיי הרה"ק מבעלזא זי"ע, פון ווערטער פון מהר"א מסאטמאר.

איז אזוי.
ווי פריער ערווענט, בחיי הרה"ק מבעלזא זי"ע, האט מען אין ת"ת בעלזא אין "תל אביב" גענומען געלט, על פי הוראתו המפורשת. איך האב עס פערזענליך געהערט פון עטליכע אידן וואס האבן געהערט די הוראת הקודש פונעם מנהל הגה"ח ר' סנדר דירנפלד זצ"ל.
ווען הגאון ר' בנימין רבינוביץ זצ"ל איז געקומען "אפירהאלטן" דעם בעלזער רב שליט"א, "היתכן" ער נעמט געלט, און ער האט אים געצייגט דעם "איסור חמור" פונעם בד"ץ העדה החרדית משנת תש"ה, האט אים דער בעלזער רב געפרעגט פארוואס האט עס נישט די חתימה פון פעטער זכרונו לברכה... האט רבי בנימין געענטפערט: "דער בעלזער רב האט זיך נישט געמישט אין הנהגה...." האט דער בעלזער רב געבעטן דער משב"ק ביי הרה"ק מבעלזא זי"ע הרה"ח הישיש ר' מרדכי'לע וועבער שליט"א זאל מעיד זיין, האט ער מעיד געוועהן אז דער בעלזער רב האט מתיר געוועהן צו נעמען פארן ת"ת אין תל אביב. אבער ס'האט נאך אלס נישט געהאלפן....

הגה"ק מ'פשעווארסק זאגט אנדערש, איך גלייב אים ענדערש ווי דיינע מקורות

אגב, ווער איז דער 'הגאון' ר' בנימין רבינוביץ וואס האט געוואגט 'אפירצוהאלטן' דעם בעלזער רב שליט"א?...

[שמייכלדיג]

איך האב הנאה צו זען ווי מ'שמועסט זיך אויס מיט איינעם וואס איז פון די אגודה קרייזן און ער פארשטייט גוט די נושא און ער פארשטייט אויך אז לשיטת מרן סאטמאר זי''ע איז עס נישט פון די מצוות התלויות בארץ, קומט גאר א סאטמארער צו גיין מיט א בלעכענעם פנים און זאגט איבער די טענות וואס די אגודה האט גענוצט אלע יארן אין ארץ ישראל...

יענץ געלעכטער, און ס'איז נישט וואס זיך צו טענה'ן אפילו.

און וואס לדעתך האט סאטמאר געזאגט אלע יארן? דאס אז מ'נעמט געלט איז דאך נישט היינט נולד געווארן, און דער מצב איז נישט נשתנה געווארן

מ'גייט איבער און איבער, און מ'פרעגט עס נאכאמאל איבער...

ס'איז דא א שטיקל ויואל משה לגבי די אגודה (מאמר א' סימן קמ''ב) וז''ל: ויש שהולכין בסמיות עינים יען שזה מעשי האגודה שהי' בהתייסדותה גם גדולים וצדיקים מדור שלפנינו לכן אין להרהר אחריהם, ודעת לנבון ניקל אשר הבל יפצה פיהם וכו', און ער לאזט זיך אריין אין א שמועס איבער די אלטע אגודה וואס איז געווען דעמאלטס אין פוילן, און ער פירט אויס (סימן קמ''ג) עכ''פ חדשים מקרוב באו לא שערום אבותיכם, והאיך אפשר לתלות זה בדור שלפנינו, אין אומרים למי שלא ראה את החדש יבוא ויעיד, ואין זה אלא הוצאת לעז על שוכני עפר, מי יגלה עפר מעיניהם והיו מצווחין על זה ככרוכיא וכו', וככה אני אומר על האגודה הזאת שמה שנקראו באותו השם שקראו אותם בדור שלפנינו הוי זה שינוי השם לגמרי לפי המהות של עכשיו ואינם כלל אותה האגודה שהיתה אז וכו'.

און ווייטער (אין סימן קמ''ג) ומכש''כ בגדולים וצדיקים שהמה כבר בעולם העליון, ומי יעלה לנו השמימה לשאול את פיהם, המה הלכו למנוחות ואותנו עזבו לאנחות, והאיגוד העולמי זה תולין בהם בוקי סרוקי. ע''כ.

אויב מ'וויל קען מען צוזאמרופן אלע באבעס פון 70 יאר צוריק און זיי פונקטליך אויספרעגן וואס מ'האט גענומען אין רבי'נס צייטן, און זיך ארומקריגן אויף דעם אליינס וואס יא און וואס נישט. אבער למען האמת איז עס אינגאנצן אי-רעלעוואנט.

דער מצב העולם דעמאלטס איז געוען מיט א 180 דעגרי אנדערש ווי ס'איז היינט, דער אמעריקאנער פאלק איז געווען אסאך מער נארמאל בגדר האנושיות, ס'איז דעמאלטס געווען די מצב העולם און אין אמעריקע בפרט ווי מער זיך אנצונעמען פאר רעליגיעזע רעכטן, ס'איז געווען איינע פון די פונדעמאנטאלע פרינציפן פונעם אמעריקאנעם אוויר, ס'איז נישט געווען קיין הו''א שבעולם אז איינער זאל זיך וואגן עס צו טשעפענען.

וואס איז געשען די לעצטע יארן מיט די ליבעראלע ווינטן ווייסט יעדער, ס'איז א נייע מציאות וואס בוזשעוועט די לעצטע יארן און זיי ווילן איבערנעמען די מוחות פון די מענטשהייט מיט אלע כוחות וואס זיי פארמאגן. דא אין אמעריקע איז דא א מלחמה גלויה אויף דעם, רעליגיעזע רעכטן, עלטערן רעכטן, זענען פון די הויפט נושאים היינט אין אמעריקע. זיי ווילן און פרובירן מיט אלע כוחות אריינצוברענגן השחתה מיט כפירה, הפקירות וכו' וכו' אין דער גאנצער וועלט, און זיי פרובירן מיט'ן גוטן און מיט'ן בייזן אריינצורעדן און די חינוך כדי צו טוישן אונזערע מחשבות.

אין אנפאנג ווען ס'האט זיך אנגעהויבן די גזירות אין נ.י. איז געווען א דרשה פון הרב שאול קליין אויף זיין חצי שיעור פראגראם אויף ק''מ (דוכט זיך פ' שמות תשע''ט, מ'קען עס אויסהערן) און ער איז עס היפש מסביר דעם ענין, הגם ער קוקט אביסל פון אן אנדערע קוק ווינקל אבער די נקודה איז נאכאלס אמת.

און באמת שטיי איך און איך שטוין ווי ס'איז דא קלוגע מענטשן וואס ווייסן וואס טוט זיך אויף דער וועלט, אבער פלוצלינג דא ווערן זיי עפעס סטאק, זיי ווילן נישט אנערקענען וואס ליגט אונטער די אלע גזירות החינוך אויף דער גאנצער וועלט. וואס איז פלוצלינג געשען אז אין אלע מדינות האט מען אנגעהויבן זיך צו אריינמישן אין די חינוך? אמעריקע, ענגלאנד, בעלגיע וכו' וכו', וואס איז געשען דא? מ'פרובירט צו חוש'ן און מישן ווי כאילו וויל דער רעגירונג גארנישט נאר אביסל מער לערנען וועגן דאס און וועגן יענץ, אבי נישט צו רופן דעם קינד ביים נאמען... אפילו ביי איינע פון די לעצטיגע אסיפות ווי ר' חיים דוד צוויבעל - זייענדיג אויסגעקאכט וואס טוט זיך אויף דער וועלט - האט ארויסגעברענגט זייער אמת'ע כוונה וואס ס'ליגט דא באהאלטן, און וואס זייער ריכטיגע און אמת'ע צילן זענען דא, דאן איז אויפגעשפרינגען דוקא דער סאטמארער פארטרעטער און ער האט פארוואסערט די גאנצע זאך ווי כאילו ס'איז נאר דברים של מה בכך... פלאי פלאות ממש.

יעצט קומט מען מיט א קעלבערנעם תמימות, מ'האט אייביג גענומען געלט... און ווער ס'זאגט אנדערש ווערט א אינו מן הישוב, א צודרייטער עקסטרעמיסט גאר. לו חכמו ישכילו.

ועדיין יש להאריך

קענסט מאריך זיין, דערווייל ברענגסטו נישט עפעס רעלעוואנט מכריע צו זיין

[בקיצור]

גוט

אבער פון אדמו"ר מהר"א שליט"א שמענו אז מ'האט באקומען פארדעם אויך אויף א קלענערע פארנעם, איך ווייס נישט צי פאר מוסדות צי סתם אזוי אין טאש אבער עפעס דררא דממונא איז געווען פארדעם אויך

ס'איז טראגי-קאמיש, וויאזוי מ'איז דן איבער די מציאות צו בעלזער מוסדות האבן גענומען בחיי הרה"ק מבעלזא זי"ע, פון ווערטער פון מהר"א מסאטמאר.

איז אזוי.
ווי פריער ערווענט, בחיי הרה"ק מבעלזא זי"ע, האט מען אין ת"ת בעלזא אין "תל אביב" גענומען געלט, על פי הוראתו המפורשת. איך האב עס פערזענליך געהערט פון עטליכע אידן וואס האבן געהערט די הוראת הקודש פונעם מנהל הגה"ח ר' סנדר דירנפלד זצ"ל.
ווען הגאון ר' בנימין רבינוביץ זצ"ל איז געקומען "אפירהאלטן" דעם בעלזער רב שליט"א, "היתכן" ער נעמט געלט, און ער האט אים געצייגט דעם "איסור חמור" פונעם בד"ץ העדה החרדית משנת תש"ה, האט אים דער בעלזער רב געפרעגט פארוואס האט עס נישט די חתימה פון פעטער זכרונו לברכה... האט רבי בנימין געענטפערט: "דער בעלזער רב האט זיך נישט געמישט אין הנהגה...." האט דער בעלזער רב געבעטן דער משב"ק ביי הרה"ק מבעלזא זי"ע הרה"ח הישיש ר' מרדכי'לע וועבער שליט"א זאל מעיד זיין, האט ער מעיד געוועהן אז דער בעלזער רב האט מתיר געוועהן צו נעמען פארן ת"ת אין תל אביב. אבער ס'האט נאך אלס נישט געהאלפן....

הגה"ק מ'פשעווארסק זאגט אנדערש, איך גלייב אים ענדערש ווי דיינע מקורות

ווי שוין ערווענט, טענה'ט בכלל נישט רבי לייבוש אז ער האט אליין געהערט עפעס פון בעלזער רב, ממילא איז ער נישט קיין מקור בכלל. [קענסט זיך שוין פאר די זעלבע געלט "פארלאזן" אויפן סאטמארער רב זי"ע זעלבסט, בדעת דער בעלזער רב...]

[בקיצור]

גוט

אבער פון אדמו"ר מהר"א שליט"א שמענו אז מ'האט באקומען פארדעם אויך אויף א קלענערע פארנעם, איך ווייס נישט צי פאר מוסדות צי סתם אזוי אין טאש אבער עפעס דררא דממונא איז געווען פארדעם אויך

ס'איז טראגי-קאמיש, וויאזוי מ'איז דן איבער די מציאות צו בעלזער מוסדות האבן גענומען בחיי הרה"ק מבעלזא זי"ע, פון ווערטער פון מהר"א מסאטמאר.

איז אזוי.
ווי פריער ערווענט, בחיי הרה"ק מבעלזא זי"ע, האט מען אין ת"ת בעלזא אין "תל אביב" גענומען געלט, על פי הוראתו המפורשת. איך האב עס פערזענליך געהערט פון עטליכע אידן וואס האבן געהערט די הוראת הקודש פונעם מנהל הגה"ח ר' סנדר דירנפלד זצ"ל.
ווען הגאון ר' בנימין רבינוביץ זצ"ל איז געקומען "אפירהאלטן" דעם בעלזער רב שליט"א, "היתכן" ער נעמט געלט, און ער האט אים געצייגט דעם "איסור חמור" פונעם בד"ץ העדה החרדית משנת תש"ה, האט אים דער בעלזער רב געפרעגט פארוואס האט עס נישט די חתימה פון פעטער זכרונו לברכה... האט רבי בנימין געענטפערט: "דער בעלזער רב האט זיך נישט געמישט אין הנהגה...." האט דער בעלזער רב געבעטן דער משב"ק ביי הרה"ק מבעלזא זי"ע הרה"ח הישיש ר' מרדכי'לע וועבער שליט"א זאל מעיד זיין, האט ער מעיד געוועהן אז דער בעלזער רב האט מתיר געוועהן צו נעמען פארן ת"ת אין תל אביב. אבער ס'האט נאך אלס נישט געהאלפן....

אגב, ווער איז דער 'הגאון' ר' בנימין רבינוביץ וואס האט געוואגט 'אפירצוהאלטן' דעם בעלזער רב שליט"א?...

אן צוצוגלייכן די צוויי [נישט אז כ'הבא מורא צוצוגלייכן] איז מופרך מתוכו פארצוהאלטן א מנהיג העדה וואס פירט זיך לויט די הוראה פונעם פריעדיגן מנהיג. א שטייגער ווי סיי ווער ס'זאל נישט זיין זאל פארהאלטן סקווירער רבי שליט"א פארוואס ער אסר'ט די נישט די בחירות... וכל השומע יצחק לו.