דברי צחות בדברי תורה

[להגדיל הטראסק]

שמ) אליעזר האט געזאגט אין פרשת חיי שרה פאר משפחת הארמי " ואם לא הגידו לי ואפנה על ימין או על שמאל" זאגט רש"י, על ימין: מבנות ישמעאל, על שמאל: מבנות לוט שהיה יושב לשמאלו של אברהם, בפשטות איז ימין דער רעכטער עקסטרעמיסט, און לוט דער ליבעראלער לינקער נוסח סדום...

[להגדיל הטראסק]

שמט) וואס איז דער טעם אז מען דאווענט שבת קורצערע שמונה עשרה'ס?
1) וועגן דעם איסור פון ולחשוב מחשבות...
2) אדער אלס דעם איסור פון ארויסגיין פון תחום שבת...

[להגדיל הטראסק]

1. די שער בלאט אין א ספר האט א גרויסער מקור בהלכה! ווען נישט דער שער בלאט וואלט א ספר געווען מוקצה בניטל שחל בשבת...

[להגדיל הטראסק]

1. ויספר משה לחותנו אויב טייטש עס אז משה האט אים געציילט דהיינו מעות, לפ"ז טייטש ויחד אז ער האט זיך געפרייעט, אויב איז ויספר משה אז ער האט אים אפגעשוירן דאן איז נעשה בשרו חידודין חידודין...(יתרו)

[להגדיל הטראסק]

376) למה בניחום אבלים יש תשלומין לנחמו, ג' ימים ראשונים, שלושים, יא חודש, סיום שנות האבלות משא"כ בחתונה, נאך די שבע ברכות איז עס אווער?
ווייל ביי א שמחה אז איינער איז נישט אנגעקומען זאגט מען אים "וועסטו קומען צו די נעקסטע שמחה אי"ה," משא"כ ביי אן אבל...

[להגדיל הטראסק]

437) מקור אז ביי די עלטערע קינדער איז מען נאך שטרענג משא"כ ביי די אינגערע: בפרשת ויחי, די עלטערע קינדער האבן אריינגעכאפט פסקים משא"כ די אינגערע זענען געווען נאר ברכות...
438) א תפילה אז דער באשעפער זאל געבן כח פאר די ווייב? הנותן ליעף (יו ווייף) כח... א תפילה בלשון הודאה אז זי זאל האבן כח מיך צו דערליידן...

[להגדיל הטראסק]

1. א כולל אינגערמאן וואס האט נישט קיין קאר קען אויך מאכן אן אויל טשעינדזש! און א בחור אויך! כל המקבל עליו עול תורה מעבירין ממנו עול מלכות ועול דרץ ארץ...

[להגדיל הטראסק]

1. מה היתה האויפרייס של משתה אחשורוש?
וי"ל לפי שהמשתה היה לפי היש אומרים באבן עזרא חתונתו עם ושתי ועל זה אומר האבן עזרא והוא הישר בעיני עכ"ל, והיתה באמת בובו שידוך משום שושתי היתה יתומה, אביה בלשצאר נהרג במיתה משונה, גם אחשורוש היה יתום כמו שכתוב, וישם (ויתום) המלך אחשורוש, ממילא אלס רחמנות האט ער זיך אזוי אויפגעריסן, והראיה שהיה רחמנות, שבליקוחים שניים לקח ג"כ יתומה...
– ובזה מתורץ התמיה למה נתן את בית המן למרדכי היהודי? וי"ל על פי מה שיש להקשות למה העביר מרדכי יום טוב פסח בתענית? הלא הגזירה היתה לאחר י"א חודש בי"ג לחודש אדר? ומתרצים שכיון שהיו יודעים שהם מופקרים להריגה ממילא נפלה המוראה של מלכות, והיתה סכנת מות להיהודים ע"כ וי"ל דגם ממונם הפסידו לפי שהגוים לא רצו לקנות מהם משום שמחר ממילא יהא שלנו, נמצא דאחשורוש נתחייב בניזקין לישראל, והדין דאע"פ שנזקין שמין בעידית אבל ליתומים שייך דאין נפרעין מנכסי יתומין אלא מן הזיבורית ונתחייב אחשורוש היתום לשלם זיבורית להיהודים און וואס איז זיין ערגסטע זיבורית? מקום טמא כבית המן! וזה נתן להאידישע פארשטייער מרדכי לשלם להיהודים...

[להגדיל הטראסק]

1. המן ניתלה חמישים אמה ע"ש המשנה ב"ב ב. ט. מרחיקין את הנבילות ואת הקברות, ואת הבורסקי, מן העיר חמישים אמה. – וכולם נתקיימו בהמן, היה נבילה כמשמעו, היה קבר משום רשעים בחייהם קרוים מתים, (בורסקי דארף מען נאך אויספיגערן אז ער איז געווען)

[להגדיל הטראסק]

1. בשב"ק אין אומרים לאנגע שמונה עשרה – משום טירחא דציבורא, איי נשמת? איידי דחביבא – והא ראיה, אז דעמאלס קומט דער עולם אין בית המדרש...

[להגדיל הטראסק]

481) דער זוהר הקדוש שרייבט אין חלק ג' דף רצו ע"א מאן דלא אשתכח דכר ונוקבא, אקרי פלג גופא, זאגט די וועלט אז נאך די חתונה איז מען דאס אויך נישט... וואו איז דער מקור?
אין מס' נדרים דף פג ע"ב "דבעל לאו בכלל בריות הוא..."

קרעדיט: יצחק שמואל

[להגדיל הטראסק]

512) הלכה בידוע שעשו שונא ליעקב ולא גזירה כדי שיהא יצה"ר על זה – עכו"מ ששבת חייב מיתה כדי שלא יהא פרומער... און ביי ישמעאל שטייט טאקע ידו בקויל ויד קויל בו – אבער אונז זאגן ביי לכה דודי והיו למשיסה שוסיוך – די זיי וועלן זיין געשאסענע , די וואס ווילן דיר שיסן...

[להגדיל הטראסק]

1. המן ניתלה חמישים אמה ע"ש המשנה ב"ב ב. ט. מרחיקין את הנבילות ואת הקברות, ואת הבורסקי, מן העיר חמישים אמה. – וכולם נתקיימו בהמן, היה נבילה כמשמעו, היה קבר משום רשעים בחייהם קרוים מתים, (בורסקי דארף מען נאך אויספיגערן אז ער איז געווען)

504) בורסקי איז ער געווען ווייל עס איז באקאנט די מעשה אז הרה"ק רבי ר' מאירל מפרעמישלאן האט געזאגט פאר א איד וואס איז געשטאנען מיט פעל סחורה האט ער אים געזאגט אז ער וועט זיין פרייליך וועט עס טייער ווערן, וזש"ה ליהודים היתה עורה, ושמחה וששון, ויקר, ע"כ
לענינינו זעהט מען אז עורה מיינט הויט, אז די אידן האבן געהאט הויט, פון וואו האבן זיי עס געהאט? נאר ווייל עס שטייט אז אחשורוש האט געגעבן דעם בית המן פאר אסתר און זי האט עס געגעבן פאר מרדכי הצדיק, אלס תשלומין פאר די שאדנס וואס ער האט געמאכט, און מסתמא האט ער געהאט דארט א בורסקי פאבריק פון וואו מען האט אנגעהויבן צו פארקויפן הויט פאר אידן!
און וועגן דעם טאקע איז ויקר זו תפילין, מען האט מתקן געווען פורים אלס יום טוב וואס מען לייגט תפילין, ווייל מסתמא אז המן האט געהאט א לעדער פאבריק און געקענט ארויסנעמען עשרת אלפים כיכר כסף ריוח איז עס מסתמא געווען א גאר געלונגענע און פארגעשריטענע ביזנעס וואס האט פאבריצירט גוטע סחורה, האט מען געקענט צושטעלן מהודר'דיגע תפילין פאר אידן, אלס זכר פארדעם האט מען מתקן געווען תפילין אין פורים...

און סתם אזוי איז ויקר זו תפילין - ווייל עס איז טייער... צו ביליג איז כמעט נישטא קיין עכט כשרע תפילין...

און מיט דעם פארשטייט מען וואס עס זוכן די סופרי המלך אין די מגילה... אז מען האט געהאט אזויפיל פארמעט און בתים האבן די סופרים געהאט ארבעט...

קרעדיט: הרב @וואלף

יישר כח ענק אלע! אזוי בויעט זיך א בנין! מען העלפט זיך ארויס איינער דעם צווייטן!

[להגדיל הטראסק]

1. מנין שצריכים לקום למי שהיא זקן ? מן התורה – מפני שיבה תקום – ומדברי סופרים משום "קם ליה בדרבה מיניה... והר"ר של"ו שליט"א פירש בזה דלכאורה קשה אם אומרים קלבד"מ למה הנה בית המן נתתי לאסתר? הלא הרגו אותו וקיי"ל דקלב"מ? רק כיון שהמן רצה שמרדכי ישתחווה לו, הראה בזה שאינו מכיר בקלב"מ לכן היה לוקה ומשלם....

[להגדיל הטראסק]

1. במדרש רבה שיר השירים איתא דהתורה נמשל לחלב – ויש להוסיף דמה חלב יש בו רויטע ובלויע, והרויטע יותר מלא בפעטנס, כך תורה, תלמוד בבלי יש בו בלויע ורויטע גמרות...

[להגדיל הטראסק]

1. אויב איז נא טייטש האלב געקאכט, אויב אזוי פארוואס בעט מען אנא ה' הושיעה נא? נאר האלב? וי"ל דלפי זה כופלין אותו ב"פ... (ר' הערצקא גרינפעלד)

[להגדיל הטראסק]

406) מי שצלצל ליארמער רב 2:00 בלילה וביקש בדחיפות שיבא לעזרו!!! – י"ר: וואס גייט פאר? גימפל: איך קען נישט רעדן! קום אריבער עמערדזשענסי!!! י"ר החליט לעבור אצלו, בא לבית גימפל ומצאו בשולחן מלא גרינע... ועל השולחן מאשינקעלע... שאלו וואס גייט פאר? ענטפערט גימפל: די חורבן איז אז עס איז ארויסגעקומען 15 דאלער בילס, וואס טוט מען דערמיט??? יארמער רב יעצו והלכו שניהם לפארשטופטע גאז שטאציאן מהרו ובקשו געז פאר 1 דאלער, נתנו להקעשיער הפיפצענער, ונתן טשעינדזש, נחפזו לדרכם און ביים באטראכטן דעם טשעינדזש האבן זיי געזען אז ער האט זיי געגעבן 2 זיבענער'ס...

[דער תהלים איד]

"הבה נתחכמה" שלשה שהיו בעצה לפרעה הרשע, איז געווען בתוכם איוב וואס האט געשוויגן. ואיוב ששתק נידון ביסורים. וואס איז די מדה כנגד מדה?

זאגט דער הייליגער רוזינער אז פארוואס האט איוב טאקע געשוויגן? ווייל ווען איינער האט יסורים שרייט ער, כאטש עס העלפט גארנישט... אבער אז ס'טוט וויי שרייט מען. דאס איז די מדה כנגד מדה, אז ער האט נישט געשריגן, האט ער באקומען יסורים ל"ע צו זען אז מען שרייט יא.

מיט דעם פארשטייט מען פארוואס מ'רעדט אזויפיל פון שלום בית. קען מען דען עפעס אויפטון? ניין... מ'קען נישט... אבער דאך! אז ס'טוט וויי שרייט מען.

[להגדיל הטראסק]

1. הציבור דואגים, וואס האט פאסירט? הסטימיולעס מתכונן לבא ומרבה נכסים מרבה דאגה... וזה בירך יעקב "וידגו לרב" אם וידגו לרב (מער קינדער) אז ויד"גו לרב (יותר דאגות מחמת יותר נכסים...) וזה ממש בבחינת "אמר ר' יצחק דבי רבי אמי בא זכר בעולם בא ככרו בידו" (נדה לא ע"ב)...ויעקב שנתן מנחה לעשיו בבחינת טעקס האט ער געדארפט ווייזן זיינע קינדער פאר בבחינת טעקס ריטורן... וזה זרעינו וכספינו ירבה כחול...

[להגדיל הטראסק]

431) המן איז געווען א איד – עבד מרדכי, א אידישער מסור איז ער געווען, א מסור אינדערהיים האט מען מסדר געווען אין מצה אויבן אדער אין מקוה, די מצה אויווענעס זענען געווען פארשפארט, ווייל מען האט געפאסט און עס איז נישט געווען מותר צו נוצן שלא לצורך, די מקוה אפציע פון שעווא טווילאט ושעש אליאט איז אויך נישט געווען שייך ווייל די בעדער און מקואות געווען פארמאכט על פי צווי אסתר, האט ער לכה"פ באקומען א תשעה קבין... און אין די תורה געפונט מען כמה פעמים אז לשון נופל על לשון למשל נחש נחושת עיי"ש, וועגן דעם האט ער באקומען די תשעה קבין פון א פרוי א בעלת תשעה קבין... און היות ער איז נישט געשלאפן קיין נעכט ווי ער אלס עבד וואלט ווען געדארפט ווי די גמרא זאגט אין קידושין

עוד יש להאריך בזה טובא, אבער מיין דעזיגנירטע שיעור אין ישמח לב האט שוין לאנג אויסגענוצט איר היינטיגע צייט
זיי די משלים און איך וועל פרובירן צוריקצוקומען אין א קומענדיגע געלעגנהייט אי"ה.

[להגדיל הטראסק]

1. בענין צירוף למנין, אם שותים יי"ש ווערט עס דאפעלט..., קוקן אין שפיגל... דער פראבלעם מיט אזוינע צירופים איז – אז עס זענען דא 2 בעלי תפילה...

[להגדיל הטראסק]

1. יעצט געהערט א געוואלדיגע טייטש פון יאנקעל מיללער אויף דעם וואונטש "כשם שנכנס לברית כן יכנס..."איז דא א געוואלדיגע קשיא, וואס הייסט דאס "כשם" ? שטייט דאך אז שם בן נח נולד מהול, ווי אזוי קען מען וואונטשן "כשם שנכנס לברית?"
דער תירוץ איז זאגט ער, אז "כשם" מיינט נישט שם בן נח...כלל נישט, סי מיינט "כשם"
"אזוי ווי" דאס קינד אז נכנס לברית, מילא שטימט אלעס פיין...
ער האט געפרעגט כמה גדולים, און זיי האבן געזאגט אז דער פשט איז קרוב לאמת...

[להגדיל הטראסק]

1. כשאני הולך בכולל כל אינגערמאן דערמאנט מיך אנדערע מושגים און פערזענליכקייטן אין ש"ס, איך באמערק דער פרישער אינגערמאן לערנט פאר א שיעור - ר' אלעזר בן עזרי', דער העלט מיינדעט - ר' עקיבא שאכל אדמה, וואלדעק - טבי, ושם זעה איך א' שמזכיר אותי חוני המעגל!!! - ישן - ובאמצע פותח עיניו קצת ואומר "מיין חברותא איז נישטא? און ער שלאפט ווייטער... - און יא, בצאתי מן הכולל אני רואה מי שמזכיר אותי מחמורו של ר' פנחס בן יאיר...

[להגדיל הטראסק]

1. שאלה: אם כהן יכול לעשות שליח ישראל להניח קוויטל על קבר של צדיק הלא שלוחו של אדם כמותו? איי וועסטו וועלן זאגן אז נישט ווייל אין שליחות לדבר עבירה? ניין! פארן ישראל איז עס נישט קיין עבירה! לישראל מותר לטמא... ומיגו דזכי לנפשיה זכי נמי לחבריה, משום זכין לאדם שלא בפניו, למעשה פוק חזי מה עמא דבר...

[להגדיל הטראסק]

1. טועמיה- היא עושית אבל חיי"ם זכו…