המברך יתברך האט געשריבן: ↑מאנטאג יולי 31, 2023 9:44 pm
אז ווען איך זע אן איינסער, קוק איך גלייך צי ער איז אן אכט-איינסער אדער א ניין-איינסער. פשט איז, אז אן איינסער וויל פינקטליכקייט, אבער פון וועמען פאדערט ער עס?
דא כאפט גלייך א קלארע און וויכטיגע נפקא מינה. אן אכט איינסער האט נטיות פון OCPD, דהיינו אז ער דרוקט אראפ זיין שטרענגקייט און פינקטליכקייט אויף אנדערע,
דער חילוק צווישן די צוויי איז זייער קלאר, סיי אין זייער אויפפירונג און סיי וויאזוי מ'דארף זיך אויפפירן צו זיי.
הרב המברך
אפשר קענסטו טאקע שרייבן וויאזוי זיך אומצוגיין מיט א אכט-איינסער כלשונך ?
איך וועל מעתיק זיין פון יענעם ספר, און אויב האסטו נאך שאלות וועל איך עס פרובירן צו ענטפערן:
שורש-מידות טוישן קאלירן
מיר האבן געלערנט, אז שורש-מידות שטעלן זיך צוזאמען אין פארשידענע קאמבינאציעס, אויף צו שאפן למעשה'דיגע-מידות, און מיר האבן שוין אפילו געהאט עטליכע ביישפּילן (אין קאפּיטל ג') דערוועגן. אבער די זעלבע משלים איבערצייגן אונז אויך, אינעם יסוד וואס מיר לערנען יעצט.
מיר האבן דאך געזען ווי פיין 'חסד' ארבעט ווען ס'גייט צו מיט 'תקיפות', אבער ווען ס'שפּילט אריין אין 'הכנעה' ווערט עס נעבעכדיג.
און אלס פארקלעבט מיט תפארת און 'רעספּעקט', דאן ווערט עס שוין פארוואנדלט אין אן אויפגעבלאזענער 'גאוה'! דאס וואלט דאך קיינעם נישט בייגעפאלן מיט'ן לאגישן שכל, אז דער שורש-מידה וואס מיר קענען אין שפּראך אלס מידה פון 'געבן', זאל פאקטיש ארויסברענגען אזא פארדרייעטער פועל-יוצא.
ווען ער פאַנגט אָן צו ארבעטן דערויף, קען זיך אים דוכטן ווי ער פארלירט זיין נפש, אבער למעשה איז עס נישט אזוי. אדרבא! ער מאכט זיין נפש פיל מער עפעקטיוו און פּראדוקטיוו, מיט אסאך ווייניגער רייבעריי. זיינע ביידע באליבטע מידות וועלן אים ברענגען פיל מער נוצן ביים זיך צוזאמשטעלן אויך מיט אנדערע שורש-מידות, ווי ווען זיי זענען איינגעשפּארט אין די איין פארקלעבעניש. ער קען למשל צולייגן אביסל חסד צו זיין כח ה'סדר'. און בשעת'ן זיכער מאכן אז יעדער קומט צייטליך, זאל ער צואווארפן עפּעס א גרוס מיט א גוט ווארט, און טאקע מיט אן אפענעם הארץ אזויווי נאר א בעל חסד קען.
און דאס פּינקטליכקייט קען מען למשל צוזאמשטעלן מיט מחשבה און חשבון, אז אנשטאט זיין פארנומען נאר צו מסדר זיין זאכן פּינקטליך, זאל מען 'אריינטראכטן' פּינקטליכער וואס ס'פארלאַנגט זיך דא. אזוי קען מען צוזאמשטעלן יעדער שורש מידה מיט יעדער אנדערער, ביז אלע פאנגען אָן צו ווירקן נאטירליך אלס זעלבשטענדיגע געפילן.
אבער דער אינטערעסאנטסטער פון די אלע ווערסיעס, איז מן הסתם דער "צעפלויגענער-פּערפעקציאניסט"! און ס'איז נישט בלויז א וויץ, נאר דווקא די וואס זענען "אייביג" צעפלויגן, זענען טיף אינעווייניג באמת זייער פּערפעקציאניסטיש.
דער הסבר איז, אז 'צעפלויגנקייט' קען שטאמען פון עטליכע שורש-מידות (למשל חסד, חכמה אדער הוד), אבער אין רוב סביבות קלאפּט עס נישט אזוי גוט אויס. רוב מענטשן שטעלן צו וויפיל סדר מ'דארף, אפילו ס'איז אביסל קעגן זייער נאטור. שטעלט זיך די קושיא, פארוואס איז ער אנדערש? און דער תירוץ איז, אז ער נעמט אָן זיין צעפלויגנקייט-מידה מיט אזא פּערפעקציאניזם, אז עס האלט אים צוריק פון זיך בייגן אפילו אביסל.
און אפילו ווען וויל זיך שוין יא טוישן, גייט עס נישט בשום אופן. פארוואס? ווייל ווען ער זעט סדר אינדרויסן פון זיך, אקצעפּטירט ער עס אלס ווערדפול בלויז ווען ס'איז פּערפעקט. און אזויווי א 'פּערפעקטע סדר' איז אים צו ווייט פון רעאליטעט, טרעפט ער נישט גענוג אינטערעסע אין קיין 'געווענליכע סדר'.
אין דער אונטערשטער שורה איז זיין שורש מידה פארקלעבט מיט פּינקטליכקייט, וואס לאזט נישט צו קיין סדר אין זיין נפש. פאר אזא איינעם ארבעט נישט קיין אנדערער עצה, ווי צו אפּברעכן דעם פּינקטליכקייט פון זיין שורש מידה.
ווער ס'קען עס נישט דערליידן
און נאך מער, דער וואס עסט זיך אליין אויף – אויף אן עקסטרעמען אופן – פון דער פירונג פונעם פּערפעקציאניסט, איז ער זעלבסט אויך א פּערפעקציאניסט.
אפיציעל 'פאדערט' ער נישט קיין שלמות אין אויפגאבעס, ווייל ער איז נישט גענוג 'פעסט' צו שטיין אויף זאכן. אבער לעבנדיג אין 'עקסטרעמע אונטערטעניגקייט' ווערט ער כסדר געסטראשעט אויסצופירן אלעס מיט א מורא'דיגע פּינקטליכקייט, כדי צו פארדינען א 'שלמות'דיגע אנערקענונג' פון יעדן. ער איז אנגעוויזן צו באקומען אזא שלמות'דיגער אנערקענונג, אפילו פונעם סאמען גרעסטן פּערפעקציאניסט אליין!
רוב פּערפעקציאניסטן דערהערן ווען מ'מאכט זיי עס קלאר, און רוב מענטשן באווייזן טאקע צו שטעלן דעם פּערפעקציאניסט פאר אזא סארט פארשטענדעניש. אויב בין איך דער איינציגסטער וואס קען נישט, איז פשט אז איך זעלבסט בין אויך פארהאנקערט אין יענע פּערפעקציאניסטישע פאדערונגען.
נאך א זאך: ס'גייט מיר צו שטארק אָן אז יענער קרומט אביסל. וואס פּאסירט דען? סך הכל פעלט פון די שלמות'דיגע-אנערקענונג וואס איך וויל פון יענעם.
און פארוואס איז עק וועלט? ווייל איך בין מקפיד אויף א "פּערפעקטע" אנערקענונג. באמת קען עס קיינער נישט דערגרייכן, נאר מ'איז מוותר. אבער איך קען נישט מוותר זיין, ווייל איך בין א פּערפעקציאניסט! איך קען מיך נישט ערלויבן צו בלייבן מיט'ן געפיל, אז איך האב נישט צופרידנגעשטעלט אויף "הונדערט פּראצענט"! לאמיך כאטש דאס אנערקענען.
'די' פּערפעקציאניזם ארבעט אבער אנדערש. ביי יענעם ארבעט עס מיט 'תקיפות' און דערפאר גייט ער מיט כח, מה שאין כן ביי דיר גייט עס מיט 'הכנעה', ממילא לאזטו דיך נאך, דו שפּאַרסט דיך איין און דו וויינסט.
און די סיבה פארוואס יענעמ'ס פּערפעקציאניזם עפעקטירט דיך אזוי שטארק, איז טאקע ווייל זיין צוריקווייזן דיין אנשטרענגונג, שניידט אריין אין דיין וויכטיגסטער נקודה.
זייענדיג איינגעשפּארט אין די זעלבע צוויי מידות, ניצטו כסדר בלויז דאס נאכאמאל. נאר ווען דו ביסט זיך מייאש פון ערווארטן אנערקענונג, טוישט זיך די פונקציע פון הכנעה אויף נאכגעלאזנקייט. און די פּינקטליכקייט צווינגט דיך אריין מער, אז דו זאלסט גארנישט טוישן אינעם מצב.
אבער אויב ווילסטו אז 'יענער' זאל אויפברעכן זיינע מידות, כדי אז ער זאל דיך נישט אזוי שווער באהערשן מיט זיינע פּערפעקטע אויפפאדערונגען, קענסטו דאך זיכער פאדערן ענליכס פון דיר אליין. ברעך אפּ דאס 'פּינקטליכקייט' פון דיין 'הכנעה' כדי ס'זאל מער נישט שאפן אזא געצווינגנקייט, און נוץ פּינקטליכקייט דווקא ווען עס איז דיר א לכתחילה.
און הכנעה זאלסטו נוצן דווקא אָן קיין פּינקטליכקייט, דהיינו אז דו זאלסט אקצעפּטירן אפילו אַן אומפּערפעקטע אנערקענונג און זיך נישט עקשנ'ען דווקא פאר א פּערפעקטע. אנערקענונג מוז טאקע זיין, יעדער מענטש דארף עס. אבער עס מוז נישט זיין פון יעדן און נישט אייביג, און אויך באיכות מוז עס נישט זיין קיין הונדערט פּראצענטיגע.
מיט דעם וואס דו ערווארטסט אנערקענונג פון יענעם, געסטו אים למעשה עפּעס. און יעצט וועסטו עס טון אויף אן אומפּינקטליכן אופן. דו וועסט הנאה האבן פון יענעמ'ס מעלות און פארליידן פון יענעמ'ס פּראבלעם, וויפיל דו קענסט טאקע דערהייבן.
דו ביסט גרייט צו הערן עפּעס שטארק? אפשר האסטו פּונקט אזויפיל פּערפעקציאניזם ווי יענעם, קיין טראפּ נישט ווייניגער. נאר וואס? ווייל ער האט עס פארקלעבט מיט תקיפות, פילט ער זיך עפעקטיוו מיט'ן אויספירן שלמות. מה שאין כן דו פאלסט צוזאמען, ווייל א פּינקטליכע הכנעה געט נישט צופיל כח. בפרט וויבאלד אזא סארט אנערקענונג וואס דו ערווארטסט, איז בכלל נישט מעגליך צו באקומען.
אבער ווייל דו ביסט נישט באקוועם, וועסטו ענדערש מסכים זיין זיך צו טוישן, און יא אנערקענען דעם חילוק צווישן דיינע צוויי מידות. אפילו לגבי יענעם וועסטו נוצן ביידע מידות עקסטער, הכנעה אָן פּערפעקציאניזם און פּינקטליכקייט אָן הכנעה.
דיין חלק הכנעה צו יענעם זאל גיין אויף א כללות'דיגן געשמאקן אופן אבער אָן קיין איבעריגע צווינגעריי אדער קראצעריי. און פּינקטליכקייט וועסטו אוועקלייגן 'עקסטער' פאר ווען 'דאס' פאדערט זיך. אפשר וועסטו אפילו אביסל מסביר-זיין פאר יענעם אז ס'איז צוויי מידות, און דו קענסט נאר נוצן ביידע מידות עקסטער אבער נישט אינאיינעם.
אפשר אויב דו וועסט מקיים זיין דיינע ווערטער, וועט יענער פארשטיין וואס דו רעדסט. און ס'איז מעגליך אז לכל הפחות בשעת ער האנדלט מיט דיר, וועט ער אויך אוועקשיילן אביסל פּערפעקציאניזם פון זיין תקיפות. ער וועט נוצן פּערפעקציאניזם לגבי זאכן וואס מ'קען הערן אז יענץ באלאַנגט פּינקטליך, און נוצן תקיפות זיך ארויסצושטעלן דארט ווי דו וואלסט אויך הנאה געהאט פון זיין פעסטקייט.
הבהרה: און פּונקט ווי מיט די אנדערע משלים, האבן מיר דאס אויך נישט געשריבן כדי אז מ'זאל אזוי באהאנדלען די פאלן. מסתמא זענען דא גרינגערע עצות. אונזער כוונה איז נאר אלס משל פאר הסבר.
און לענינינו זעט איר שוין, אז ס'איז נישט אמת'דיג שייך צו "באשרייבן" קיין שום שורש-מידה מיט'ן צוגאַנג אז כאילו "דאס" איז עס.
די דרייער איז סוקסעס!
ער וועט אנקומען צי זיינע גאולס.
בעסער געזאגט ער וועט אנקומען צי "דיינע" גאולס.
זיין גאנצע דערגרייכן איז אז זיין שעצונג זאל אנקומען, אז ער וועט דערגרייכן דיין ציל וועסטו דאך פאלן פאר אים...!
די דרייער אמתע ציל איז, (ששש...) אז בשעתן טובלן דיין קאצקע, זאל דיין קאווע קיפקע גיסן ווערטער איבער אינזער סוקסעספולן דרייער,
סוי פרעג איך דיך, איז ער נישט אנגעקומען צום ציל...?!
די דרייער איז דער וואס די האלטס באמת אז ער איז די חברהמאן.
זיינע דיבורים האבן עקספעריענס אין איבערנעמען זייערע ארומיגע,
זיי ווייסן וועלכע קנעפלעך צי דריקען אז דיין מחשבה זאל פאלן צי אביסעל קנאה. געזינטע עקטערס!
די דרייער איז סוקסעס!
ער וועט אנקומען צי זיינע גאולס.
בעסער געזאגט ער וועט אנקומען צי "דיינע" גאולס.
זיין גאנצע דערגרייכן איז אז זיין שעצונג זאל אנקומען, אז ער וועט דערגרייכן דיין ציל וועסטו דאך פאלן פאר אים...!
די דרייער אמתע ציל איז, (ששש...) אז בשעתן טובלן דיין קאצקע, זאל דיין קאווע קיפקע גיסן ווערטער איבער אינזער סוקסעספולן דרייער,
סוי פרעג איך דיך, איז ער נישט אנגעקומען צום ציל...?!
די דרייער איז דער וואס די האלטס באמת אז ער איז די חברהמאן.
זיינע דיבורים האבן עקספעריענס אין איבערנעמען זייערע ארומיגע,
זיי ווייסן וועלכע קנעפלעך צי דריקען אז דיין מחשבה זאל פאלן צי אביסעל קנאה. געזינטע עקטערס!
די דרייער איז סוקסעס!
ער וועט אנקומען צי זיינע גאולס.
בעסער געזאגט ער וועט אנקומען צי "דיינע" גאולס.
זיין גאנצע דערגרייכן איז אז זיין שעצונג זאל אנקומען, אז ער וועט דערגרייכן דיין ציל וועסטו דאך פאלן פאר אים...!
די דרייער אמתע ציל איז, (ששש...) אז בשעתן טובלן דיין קאצקע, זאל דיין קאווע קיפקע גיסן ווערטער איבער אינזער סוקסעספולן דרייער,
סוי פרעג איך דיך, איז ער נישט אנגעקומען צום ציל...?!
די דרייער איז דער וואס די האלטס באמת אז ער איז די חברהמאן.
זיינע דיבורים האבן עקספעריענס אין איבערנעמען זייערע ארומיגע,
זיי ווייסן וועלכע קנעפלעך צי דריקען אז דיין מחשבה זאל פאלן צי אביסעל קנאה. געזינטע עקטערס!
