פולמוס: חומש פשוטו של מקרא

[דוד]

ביטע זיך האלטן נערמאל אויף רואיגע טענער און נישט שרייבן קעגן קיינעם


נייע קול קורא

קול קורא פשוטו של מקרא.jpg (215.35 KiB) געזען געווארן 1567 מאל

[אסמכתא בעלמא]

מפי השמועה למדתי אז א גרויס טייל חותמים האבן נישט געוויסט אז בי"ד האט שוין געגעבן הוראות וואס צו מתקן זיין און מ'האלט שוין אינמיטן, און עס איז ערווארטעט אן אויסקלארונג.

[דוד]

התנצלות ממכון לשם (מוציא לאור פשוטו של מקרא)

IMG-20221115-WA0107-min.jpg (215.96 KiB) געזען געווארן 1505 מאל

[דוד]

10 שיעורים פון הגאון וואדריטשער רב רבי יצחק לעבאוויטש אויף די נושא

https://www.kolhalashon.com/New/Shiurim ... 7%A8%D7%90

[שמח]

מפי השמועה למדתי אז א גרויס טייל חותמים האבן נישט געוויסט אז בי"ד האט שוין געגעבן הוראות וואס צו מתקן זיין און מ'האלט שוין אינמיטן, און עס איז ערווארטעט אן אויסקלארונג.

יא, לפי השמועה קומט אן הכחשה פון קרית יואל'ע דיין (איך מיין אז עס באדערט אים די לשונות וואס מ'האט ארויסגעלייגט, און ער וועט לכאורה זאגן אז עס מ'דארף טון אזוי ווי בי''ד אין ירושלים האט גע'פסק'נט אז מ'זאל פארעכטן), ר' מרדכי שטיינער האט אויך נישט געזעהן די אלע לשונות ועוד ועוד.

[אסמכתא בעלמא]

10 שיעורים פון הגאון וואדריטשער רב רבי יצחק לעבאוויטש אויף די נושא

https://www.kolhalashon.com/New/Shiurim ... 7%A8%D7%90

קומט נישט דא אריין אבער ס'איז מיר שוין לאנג שווער געווען:

צו האט קול הלשון עני 'גיידליינס' וועלכע סארט דרשה/שיעור עס קענען ארויפגיין אויף זייער פלאטפארמע און וועלכע נישט?

[שמח בחלקו]

מפי השמועה למדתי אז א גרויס טייל חותמים האבן נישט געוויסט אז בי"ד האט שוין געגעבן הוראות וואס צו מתקן זיין און מ'האלט שוין אינמיטן, און עס איז ערווארטעט אן אויסקלארונג.

יא, לפי השמועה קומט אן הכחשה פון קרית יואל'ע דיין (איך מיין אז עס באדערט אים די לשונות וואס מ'האט ארויסגעלייגט, און ער וועט לכאורה זאגן אז עס מ'דארף טון אזוי ווי בי''ד אין ירושלים האט גע'פסק'נט אז מ'זאל פארעכטן), ר' מרדכי שטיינער האט אויך נישט געזעהן די אלע לשונות ועוד ועוד.

לעצטענס זעט מען דאס ליידער מער און מער, קול קורא'ס וואס ווערן דערנאך צוריק געצויגן. מי יתן והי' אז קול קורא'ס זאלן געמאכט ווערן דורך די רבנים זעלבסט נאכדעם וואס זיי זעצן זיך צוזאם, און הערן אויס ביידע צדדים און "נאכדעם" ווען מען קומט צו א מסקנא הייבט מען אן דן צו זיין וואס צו שרייבן.

עס זעט מיר אויס אז היינט ליידער גייען קול קורא'ס צו אז איינער שרייבט זיך פאר א נוסח און ער גייט פון רב צו רב (און אסאך מאל ווייזט ער נאר א פארוואסערטע נוסח דערפון) און בעט אן אונטערשריפט.

[Azoi Tzi Zugen]

לעצטנס ביי א געוויסע סומאטוכע (מירון) איז אנגעקומען א ראבא-קאל צו גיין הערן עפעס א געוויסע עסקן איבער א געוויסע קול קורא וכו'.

האט יענער עסקן דארט פארטיידיקט, אז דאס וואס מ'זאגט אויף א געוויסע רב אז ער האט נישט גע'חתמ'עט איז נישט ריכטיג, ווייל "איך האב עס אים געשיקט אויף פאקס און ער האט געזאגט עפעס א הערה, האט מען פארשטאנען אז די איבריגע איז גוט און מ'האט געלייגט זיין נאמען, גארנישט אנדערש ווי אלעמאל"! עכ"ל (נישט פונקטליך אבער ממש כזה).

און שוין.

[וואוילער]

די אשכול וועגן קול קורא'ס איז פארמאכט געווארן.
לעניניו, אפשר זאל זיין א ועד הרבנים וואס זאל געבן א הכשר און אינטערשרייבן אז די קול קורא איז אמת...

[אסמכתא בעלמא]

[רעגענדיגע זונטאג]

ביטע זיך האלטן נערמאל אויף רואיגע טענער און נישט שרייבן קעגן קיינעם


נייע קול קורא

קול קורא פשוטו של מקרא.jpg

קעגן פשוטו של מקרא מעג מען שרייבן???

א חשובע איד גיט ארויס א פירוש על התורה איז מותר דא צו שרייבן קעגן אים?

[אסמכתא בעלמא]

עס שטייט גארנישט קעגן דעם מחבר פערזענליך.

[שכל הישר]

איך ווייס נישט וואס מען מעג דא שרייבן און וואס נישט... אבער ס'איז גרויסע בושות...
אויב איינער קען מיר מסביר זיין באמת ווער עס האט א פראבלעם מיט דעי פירוש אויף חומש?

[ווירקליך]

איך ווייס נישט וואס מען מעג דא שרייבן און וואס נישט... אבער ס'איז גרויסע בושות...
אויב איינער קען מיר מסביר זיין באמת ווער עס האט א פראבלעם מיט דעי פירוש אויף חומש?

ווער עס האט א פראבלעם? כהאב נארוואס אפגעציילט 34 נעמען

[שכל הישר]

איך ווייס נישט וואס מען מעג דא שרייבן און וואס נישט... אבער ס'איז גרויסע בושות...
אויב איינער קען מיר מסביר זיין באמת ווער עס האט א פראבלעם מיט דעי פירוש אויף חומש?

ווער עס האט א פראבלעם? כהאב נארוואס אפגעציילט 34 נעמען

און וואס איז די פראבלעם קענסטו אויך מסביר זיין?

[ווירקליך]

איך ווייס נישט וואס מען מעג דא שרייבן און וואס נישט... אבער ס'איז גרויסע בושות...
אויב איינער קען מיר מסביר זיין באמת ווער עס האט א פראבלעם מיט דעי פירוש אויף חומש?

ווער עס האט א פראבלעם? כהאב נארוואס אפגעציילט 34 נעמען

און וואס איז די פראבלעם קענסטו אויך מסביר זיין?

האסט גענומען די מיה אפצוליינען דעם קול קורא?

[אהרן זאב]

איין מאל פאר אלעמאל; וואס איז די פראבלעם מיט די חומש?
איך לערן שוין א לענגערע צייט אין די חומש און זיך קיינמאל אנגעשטאלפערט מיט א כפירה.
מיין אישי קעסטל איז אפן אויב סאיז צו סענסיטיוו צו שרייבן אין די פאבליק טעמע.
#איך פרעג ווייל איך וויל טאקע וויסן.

[טיר]

איין מאל פאר אלעמאל; וואס איז די פראבלעם מיט די חומש?
איך לערן שוין א לענגערע צייט אין די חומש און זיך קיינמאל אנגעשטאלפערט מיט א כפירה.
מיין אישי קעסטל איז אפן אויב סאיז צו סענסיטיוו צו שרייבן אין די פאבליק טעמע.
#איך פרעג ווייל איך וויל טאקע וויסן.

רוב פלעצער ווי רש"י טייטש עפעס אויף א העכערע וועג למשל אז ס'איז ברוח הקודש וועט ער אויף זוכן איינער וואס טייטש עס אויף א פשוט וועג אין נאך אסאך פראבלעמען למשל הפיכת סדום איז פשוט פשט איבער געדרייט אבער אין א משכילישע קאפ קען דאס נישט זיין וויל ס'איז צו א הויכע מושג וכן טייטש ער א ס'מיינט אן ערדציטערניש דאס קען א משכיל יא באגרייפן

[אסמכתא בעלמא]

איין מאל פאר אלעמאל; וואס איז די פראבלעם מיט די חומש?
איך לערן שוין א לענגערע צייט אין די חומש און זיך קיינמאל אנגעשטאלפערט מיט א כפירה.
מיין אישי קעסטל איז אפן אויב סאיז צו סענסיטיוו צו שרייבן אין די פאבליק טעמע.
#איך פרעג ווייל איך וויל טאקע וויסן.

רוב פלעצער ווי רש"י טייטש עפעס אויף א העכערע וועג למשל אז ס'איז ברוח הקודש וועט ער אויף זוכן איינער וואס טייטש עס אויף א פשוט וועג אין נאך אסאך פראבלעמען למשל הפיכת סדום איז פשוט פשט איבער געדרייט אבער אין א משכילישע קאפ קען דאס נישט זיין וויל ס'איז צו א הויכע מושג וכן טייטש ער א ס'מיינט אן ערדציטערניש דאס קען א משכיל יא באגרייפן

ער אליינס טייטשט אזוי? אדער ער ברענגט איינע פון די ראשונים?

לויט ווי איך האב פארשטאנען איז זיין מהלך אז ער ברענגט פון אלע ראשונים וועמענס פשט ס'איז די מערסטע פשוט אין עברי טייטש. סוי השכלה קומט נישט דא אריין לכאורה. אבער עס קען זיין אז טאקע דאס זעט מען אלס א נייע זאך, ווייל ביי אונז האט מען געוויסט אז "פשוט טייטש" איז רש"י, וואס איז געשריבן ברוח הקודש.

[טיר]

איין מאל פאר אלעמאל; וואס איז די פראבלעם מיט די חומש?
איך לערן שוין א לענגערע צייט אין די חומש און זיך קיינמאל אנגעשטאלפערט מיט א כפירה.
מיין אישי קעסטל איז אפן אויב סאיז צו סענסיטיוו צו שרייבן אין די פאבליק טעמע.
#איך פרעג ווייל איך וויל טאקע וויסן.

רוב פלעצער ווי רש"י טייטש עפעס אויף א העכערע וועג למשל אז ס'איז ברוח הקודש וועט ער אויף זוכן איינער וואס טייטש עס אויף א פשוט וועג אין נאך אסאך פראבלעמען למשל הפיכת סדום איז פשוט פשט איבער געדרייט אבער אין א משכילישע קאפ קען דאס נישט זיין וויל ס'איז צו א הויכע מושג וכן טייטש ער א ס'מיינט אן ערדציטערניש דאס קען א משכיל יא באגרייפן

ער אליינס טייטשט אזוי? אדער ער ברענגט איינע פון די ראשונים?

לויט ווי איך האב פארשטאנען איז זיין מהלך אז ער ברענגט פון אלע ראשונים וועמענס פשט ס'איז די מערסטע פשוט אין עברי טייטש. סוי השכלה קומט נישט דא אריין לכאורה. אבער עס קען זיין אז טאקע דאס זעט מען אלס א נייע זאך, ווייל ביי אונז האט מען געוויסט אז "פשוט טייטש" איז רש"י, וואס איז געשריבן ברוח הקודש.

איך געדענק נישט אבער מ'דארף קענען אביסל היסטאריע מענטשן שרייבן וואס וויל פון מיט אים ער ברענגט עס פון ראשונים שוין פון די גאר פריעדיגע שטייט שוין וועגן דעם אז מ'זאל לערנען עיקר פירוש רשי ווי באלד ער גייט מיט די מדרשים וואס ברענגען אריין אמונה און אונז איך זאג נישט יעצט אז מ'טאר נישט לערנען אנדערע ראשונים אבער א פירוש וואס יעדער חדר אינגעל לערנט דארף אויסדריקליך נישט קיין מיט דעם מהלך איינער מיט א ברייטע קאפ צו דער זייט וויל ער זען אנדערע מפרשים בסדר אבער דאס זאל זיין די חמוש וואס יעדער דרייט זיך איז א שרעקליכע פירצה

[טיר]

איך מײן קיינער וויל נישט דא אז זיין בחור זאל אים טייטשן עפעס וואס רשי טייטש אז פון ווי האט ער געוויסט יענע זאך זאגט רשי פון רוח הקודש לערנט ער פשט ניין אז יענער האט געוויסט פון א שליח

[טיר]

ס'זעט אויס זייער תמימות'דיגע אבער ס'ליגט א גרויסע גיפט אויף דעם האבן לוחם געווען אלע גדולי ישראל במי השכלה זײ זענען געגאנגען מיט זעלבע מהלך און זײ האָבן אױך געזאגט אז מיר האבן ראשונים עי'באריכות ספר מכניע זדים קנאות ה' צבאות מעין גנים וכו'

[אלעמאל]

רוב פלעצער ווי רש"י טייטש עפעס אויף א העכערע וועג למשל אז ס'איז ברוח הקודש וועט ער אויף זוכן איינער וואס טייטש עס אויף א פשוט וועג אין נאך אסאך פראבלעמען למשל הפיכת סדום איז פשוט פשט איבער געדרייט אבער אין א משכילישע קאפ קען דאס נישט זיין וויל ס'איז צו א הויכע מושג וכן טייטש ער א ס'מיינט אן ערדציטערניש דאס קען א משכיל יא באגרייפן

ער אליינס טייטשט אזוי? אדער ער ברענגט איינע פון די ראשונים?

לויט ווי איך האב פארשטאנען איז זיין מהלך אז ער ברענגט פון אלע ראשונים וועמענס פשט ס'איז די מערסטע פשוט אין עברי טייטש. סוי השכלה קומט נישט דא אריין לכאורה. אבער עס קען זיין אז טאקע דאס זעט מען אלס א נייע זאך, ווייל ביי אונז האט מען געוויסט אז "פשוט טייטש" איז רש"י, וואס איז געשריבן ברוח הקודש.

איך געדענק נישט אבער מ'דארף קענען אביסל היסטאריע מענטשן שרייבן וואס וויל פון מיט אים ער ברענגט עס פון ראשונים שוין פון די גאר פריעדיגע שטייט שוין וועגן דעם אז מ'זאל לערנען עיקר פירוש רשי ווי באלד ער גייט מיט די מדרשים וואס ברענגען אריין אמונה און אונז איך זאג נישט יעצט אז מ'טאר נישט לערנען אנדערע ראשונים אבער א פירוש וואס יעדער חדר אינגעל לערנט דארף אויסדריקליך נישט קיין מיט דעם מהלך איינער מיט א ברייטע קאפ צו דער זייט וויל ער זען אנדערע מפרשים בסדר אבער דאס זאל זיין די חמוש וואס יעדער דרייט זיך איז א שרעקליכע פירצה

הייסט עס אז זיין פראבלעם איז נישט דער פירוש אליין, נאר דער פראבלעם איז אז עס איז אנגענומען געווארן ביי כלל ישראל צו שטארק?
מיינט עס אז ווען מ'זאגט הכל תלוי במזל אפילו ספר התורה שבהיכל, מיינט עס אז אונז דארפן מיר זיך שלאגן מיט דעם? מיר דארפן מוחה זיין?
ביז היינט האבן מיר געלערנט אז הכל תלוי במזל מיינט נישט דער פשוט'ער מזל וואס שטייט דערויף אין מזל לישראל, נאר עס מיינט א געוויסע היכל וואס הייסט מזל, וואס דער זוה"ק שרייבט דערויף כל קדשי קודשין דקודשיא בהאי מזלא תליין, אבער איהר לערנט גאר אז עס איז עפעס וואס מ'דארף זיך דערמיט פארמעסטן?

אינטרעסאנט.

[טיר]

ער אליינס טייטשט אזוי? אדער ער ברענגט איינע פון די ראשונים?

לויט ווי איך האב פארשטאנען איז זיין מהלך אז ער ברענגט פון אלע ראשונים וועמענס פשט ס'איז די מערסטע פשוט אין עברי טייטש. סוי השכלה קומט נישט דא אריין לכאורה. אבער עס קען זיין אז טאקע דאס זעט מען אלס א נייע זאך, ווייל ביי אונז האט מען געוויסט אז "פשוט טייטש" איז רש"י, וואס איז געשריבן ברוח הקודש.

איך געדענק נישט אבער מ'דארף קענען אביסל היסטאריע מענטשן שרייבן וואס וויל פון מיט אים ער ברענגט עס פון ראשונים שוין פון די גאר פריעדיגע שטייט שוין וועגן דעם אז מ'זאל לערנען עיקר פירוש רשי ווי באלד ער גייט מיט די מדרשים וואס ברענגען אריין אמונה און אונז איך זאג נישט יעצט אז מ'טאר נישט לערנען אנדערע ראשונים אבער א פירוש וואס יעדער חדר אינגעל לערנט דארף אויסדריקליך נישט קיין מיט דעם מהלך איינער מיט א ברייטע קאפ צו דער זייט וויל ער זען אנדערע מפרשים בסדר אבער דאס זאל זיין די חמוש וואס יעדער דרייט זיך איז א שרעקליכע פירצה

הייסט עס אז זיין פראבלעם איז נישט דער פירוש אליין, נאר דער פראבלעם איז אז עס איז אנגענומען געווארן ביי כלל ישראל צו שטארק?
מיינט עס אז ווען מ'זאגט הכל תלוי במזל אפילו ספר התורה שבהיכל, מיינט עס אז אונז דארפן מיר זיך שלאגן מיט דעם? מיר דארפן מוחה זיין?
ביז היינט האבן מיר געלערנט אז הכל תלוי במזל מיינט נישט דער פשוט'ער מזל וואס שטייט דערויף אין מזל לישראל, נאר עס מיינט א געוויסע היכל וואס הייסט מזל, וואס דער זוה"ק שרייבט דערויף כל קדשי קודשין דקודשיא בהאי מזלא תליין, אבער איהר לערנט גאר אז עס איז עפעס וואס מ'דארף זיך דערמיט פארמעסטן?

אינטרעסאנט.

אויף דעם זאגט מען ווער ס'פארשטייט פארשטייט ווער ס'וויל נישט פארשטיין וועט קיינמאל פארשטיין

[שכל הישר]

איך געדענק נישט אבער מ'דארף קענען אביסל היסטאריע מענטשן שרייבן וואס וויל פון מיט אים ער ברענגט עס פון ראשונים שוין פון די גאר פריעדיגע שטייט שוין וועגן דעם אז מ'זאל לערנען עיקר פירוש רשי ווי באלד ער גייט מיט די מדרשים וואס ברענגען אריין אמונה און אונז איך זאג נישט יעצט אז מ'טאר נישט לערנען אנדערע ראשונים אבער א פירוש וואס יעדער חדר אינגעל לערנט דארף אויסדריקליך נישט קיין מיט דעם מהלך איינער מיט א ברייטע קאפ צו דער זייט וויל ער זען אנדערע מפרשים בסדר אבער דאס זאל זיין די חמוש וואס יעדער דרייט זיך איז א שרעקליכע פירצה

הייסט עס אז זיין פראבלעם איז נישט דער פירוש אליין, נאר דער פראבלעם איז אז עס איז אנגענומען געווארן ביי כלל ישראל צו שטארק?
מיינט עס אז ווען מ'זאגט הכל תלוי במזל אפילו ספר התורה שבהיכל, מיינט עס אז אונז דארפן מיר זיך שלאגן מיט דעם? מיר דארפן מוחה זיין?
ביז היינט האבן מיר געלערנט אז הכל תלוי במזל מיינט נישט דער פשוט'ער מזל וואס שטייט דערויף אין מזל לישראל, נאר עס מיינט א געוויסע היכל וואס הייסט מזל, וואס דער זוה"ק שרייבט דערויף כל קדשי קודשין דקודשיא בהאי מזלא תליין, אבער איהר לערנט גאר אז עס איז עפעס וואס מ'דארף זיך דערמיט פארמעסטן?

אינטרעסאנט.

אויף דעם זאגט מען ווער ס'פארשטייט פארשטייט ווער ס'וויל נישט פארשטיין וועט קיינמאל פארשטיין

וכו להיפך......