אלעס ארום די אטאקעס אויפ'ן חינוך הטהור אין ניו יארק

[מאראנצן זאפט]

אין די אימעיל שטייט אז מען קען נעמען א פעטוועי ביז review איז נישט פארמאכט. אין אט אט דעם אימעיל האט מען געוויזן פאר אלע מוסדות אז עס איז נאריש צונעמען א פעטוועי. שלאג דיך פאר יארן לאז עם נישט אריין, אין זעה וויאזוי עס גייט, אן זיך אונטערגעבן.

וואס הייסט?

אויב פעטוועי 6 איז א פראבלעם וואס פשט פון בכלל פרעגן די סטעיט צו מגייט קענען נעמען אינמיטן review?

[משה רבינו]

אין די אימעיל שטייט אז מען קען נעמען א פעטוועי ביז review איז נישט פארמאכט. אין אט אט דעם אימעיל האט מען געוויזן פאר אלע מוסדות אז עס איז נאריש צונעמען א פעטוועי. שלאג דיך פאר יארן לאז עם נישט אריין, אין זעה וויאזוי עס גייט, אן זיך אונטערגעבן.

וואס הייסט?

אויב פעטוועי 6 איז א פראבלעם וואס פשט פון בכלל פרעגן די סטעיט צו מגייט קענען נעמען אינמיטן review?

Jou Patlynהאט געהאלטן אז מען דארף נעמען א פעטוועי, נאר מהר"א האט אים נישט געפרעגט, ער איז א דעת יחיד.
ער איז דאך די אחראי אין קרית יואל וואס דארף אינפארסירן די גזירת החינוך.....

[שולחן.]

געהערט אז קראלי האט אנגעפרעגט ביי הרה''ג ר' אברהם שלמה בלום מקאשוי
וואס קען זיך אויס און לעגאלע ענינים
און ער האט זיי גענטפערט נישט צונעמען א פעטוועי

רבי אברהם שלמה בלום? ער איז נישט פון די רבנים פון פערל'ס?

קראלי האט געענטפערט כפי ידיעתי.

בכלל מאכט עס נישט קיין טראפ סענס אויף ר אברהם שלמה

קראלי האט נישט געענטפערט כפי ידיעתי

עס מאכט זייער אסאך סענס, און עס איז א קלארע מציאות, וואס ער אסאך האבן נאכגעזאגט משמו

און ער איז טאקע נישט געווען ביי די מיטונג אויך נישט מהאי טעמא.

[משה רבינו]

ס'פארט ארום א אימעיל קאנווערסעישאן צווישן ק"י סקול דיסטריקט און די סטעיט איבער ענטפערן שפעט

אדמו"ר מהר"א האט געזאגט דאס וואס דו זעהסט אינעם אימעיל ברבים כ"א כסליו.

סאו ענטפערן איז א אפציע?

מגייט זאגן ליגענט? מהאט נישט מורא פון לאו סאוטס?

אה, מגייט נישט זאגן ליגענט? סאו מגייט מאכן פאקטישע שינויים אין די קוריקאלום?

א רגע, מיטן נעמען א פעטוועי איז מען זיך דאך מתחייב אלע סובדזשעקטס פון די גיידליינס ניין? גייט מען נאכדעם קענען גיין אין קאורט?

און בכלל, מדערקלערט זיך דאך עקוויוולענט צום פובליק סקול. מעג מען?

ער האט מסביר געווען אז אפילו לשיטתם

[שולחן.]

אין די אימעיל שטייט אז מען קען נעמען א פעטוועי ביז review איז נישט פארמאכט. אין אט אט דעם אימעיל האט מען געוויזן פאר אלע מוסדות אז עס איז נאריש צונעמען א פעטוועי. שלאג דיך פאר יארן לאז עם נישט אריין, אין זעה וויאזוי עס גייט, אן זיך אונטערגעבן.

וואס הייסט?

אויב פעטוועי 6 איז א פראבלעם וואס פשט פון בכלל פרעגן די סטעיט צו מגייט קענען נעמען אינמיטן review?

אויפצווייזן פאר אלע מוסדות אז אפילו געזעצליך מוז מען נישט ענטפערן, ווי דריי מאל שוין געשריבן

און מען האט עס טאקע ארומגעשיקט פאר אלע אדמיניסטראטארן.

[מאראנצן זאפט]

אין די אימעיל שטייט אז מען קען נעמען א פעטוועי ביז review איז נישט פארמאכט. אין אט אט דעם אימעיל האט מען געוויזן פאר אלע מוסדות אז עס איז נאריש צונעמען א פעטוועי. שלאג דיך פאר יארן לאז עם נישט אריין, אין זעה וויאזוי עס גייט, אן זיך אונטערגעבן.

וואס הייסט?

אויב פעטוועי 6 איז א פראבלעם וואס פשט פון בכלל פרעגן די סטעיט צו מגייט קענען נעמען אינמיטן review?

Jou Patlynהאט געהאלטן אז מען דארף נעמען א פעטוועי, נאר מהר"א האט אים נישט געפרעגט, ער איז א דעת יחיד.

פארוואס האט ער געפרעגט צו מען גייט קענען ענטפערן שפעטער? ער האט דאך שוין באקומען הוראת קודש אז מען טאר נישט ענטפערן?

בכלל איינער שרייבט פריער אז סאיז געהעריג אין פלאן צו ענטפערן און די רבי האט עס גאר געזאגט ברבים, איז מיין קשיא מה פשט.

אגב , די צד פון ענטפערן איז אויך וועגן סגייט שאטן אין קאורט אויב מ'ענטפערט נישט סאו וואס א חילוק צו מגייט קענען ענטפערן שפעטער?

[מאראנצן זאפט]

אין די אימעיל שטייט אז מען קען נעמען א פעטוועי ביז review איז נישט פארמאכט. אין אט אט דעם אימעיל האט מען געוויזן פאר אלע מוסדות אז עס איז נאריש צונעמען א פעטוועי. שלאג דיך פאר יארן לאז עם נישט אריין, אין זעה וויאזוי עס גייט, אן זיך אונטערגעבן.

וואס הייסט?

אויב פעטוועי 6 איז א פראבלעם וואס פשט פון בכלל פרעגן די סטעיט צו מגייט קענען נעמען אינמיטן review?

אויפצווייזן פאר אלע מוסדות אז אפילו געזעצליך מוז מען נישט ענטפערן, ווי דריי מאל שוין געשריבן

און מען האט עס טאקע ארומגעשיקט פאר אלע אדמיניסטראטארן.

איינער האט געטענעט אז מאיז געזעצליך מחוייב צו ענטפערן?

[מאראנצן זאפט]

אדמו"ר מהר"א האט געזאגט דאס וואס דו זעהסט אינעם אימעיל ברבים כ"א כסליו.

סאו ענטפערן איז א אפציע?

מגייט זאגן ליגענט? מהאט נישט מורא פון לאו סאוטס?

אה, מגייט נישט זאגן ליגענט? סאו מגייט מאכן פאקטישע שינויים אין די קוריקאלום?

א רגע, מיטן נעמען א פעטוועי איז מען זיך דאך מתחייב אלע סובדזשעקטס פון די גיידליינס ניין? גייט מען נאכדעם קענען גיין אין קאורט?

און בכלל, מדערקלערט זיך דאך עקוויוולענט צום פובליק סקול. מעג מען?

ער האט מסביר געווען אז אפילו לשיטתם

סאו סאיז א אפציע צו ענטפערן צו נישט?

פון חכם קוקט אויס אז יא

[היימישע זייגער]

געהערט אז קראלי האט אנגעפרעגט ביי הרה''ג ר' אברהם שלמה בלום מקאשוי
וואס קען זיך אויס און לעגאלע ענינים
און ער האט זיי גענטפערט נישט צונעמען א פעטוועי

רבי אברהם שלמה בלום? ער איז נישט פון די רבנים פון פערל'ס?

קראלי האט געענטפערט כפי ידיעתי.

בכלל מאכט עס נישט קיין טראפ סענס אויף ר אברהם שלמה

ר' א"ש זאגט אז ער האט נאר די ערשטע יאר געגעבן א בריוו לחזק פערל'ס זיי צו געבן געלט, קיינמאל נישט געווען מרבני פערלס.

[משה רבינו]

וואס הייסט?

אויב פעטוועי 6 איז א פראבלעם וואס פשט פון בכלל פרעגן די סטעיט צו מגייט קענען נעמען אינמיטן review?

Jou Patlynהאט געהאלטן אז מען דארף נעמען א פעטוועי, נאר מהר"א האט אים נישט געפרעגט, ער איז א דעת יחיד.

פארוואס האט ער געפרעגט צו מען גייט קענען ענטפערן שפעטער? ער האט דאך שוין באקומען הוראת קודש אז מען טאר נישט ענטפערן?

בכלל איינער שרייבט פריער אז סאיז געהעריג אין פלאן צו ענטפערן און די רבי האט עס גאר געזאגט ברבים, איז מיין קשיא מה פשט.

אגב , די צד פון ענטפערן איז אויך וועגן סגייט שאטן אין קאורט אויב מ'ענטפערט נישט סאו וואס א חילוק צו מגייט קענען ענטפערן שפעטער?

ער האט נישט באקומען קיין הוראה, און ער קען נישט ענטפערן קיין פעטוועי, ער ארבעט אין א פאבליק סקול, א פאבליק סקול דארף נישט נעמען קיין פעטוועי אז מען איז איקוועל.... נאר א פרייוועט סקול,


דו ווייסט נישט אז ער איז אריבער עטליכע מאל זיך טאנען מיט די רבי אז מען דארף יא ענטפערן? און די רבי האט אויסגעהערט זיין מיינונג, און דערנאך איבערגעזאגט זיין דעת תורה אז מען טאר נישט ענטפערן.

[שולחן.]

וואס הייסט?

אויב פעטוועי 6 איז א פראבלעם וואס פשט פון בכלל פרעגן די סטעיט צו מגייט קענען נעמען אינמיטן review?

Jou Patlynהאט געהאלטן אז מען דארף נעמען א פעטוועי, נאר מהר"א האט אים נישט געפרעגט, ער איז א דעת יחיד.

פארוואס האט ער געפרעגט צו מען גייט קענען ענטפערן שפעטער? ער האט דאך שוין באקומען הוראת קודש אז מען טאר נישט ענטפערן?

בכלל איינער שרייבט פריער אז סאיז געהעריג אין פלאן צו ענטפערן און די רבי האט עס גאר געזאגט ברבים, איז מיין קשיא מה פשט.

אגב , די צד פון ענטפערן איז אויך וועגן סגייט שאטן אין קאורט אויב מ'ענטפערט נישט סאו וואס א חילוק צו מגייט קענען ענטפערן שפעטער?

און צום 4טע מאל ער האט געפרעגט ווייל געוויסע האבן געשריגן אז עס איז געגאנגען קעגן די רעגירונג מיטן נישט ענטפערן, מאנכע האבן אפילו געטענהט אז עס התגרות באומות, האט מען דאס געניצט פאר א באווייזט און ווי געזאגט עס ארום געשיקט פאר אלע מוסדות

די רבי'ס ווערטער איז באקאנט, און שוין דא געשטאנען מערערע מאל, לע"ע איז מען בכלל נישט מחויב צו ענטפערן, אז מען וועט מוזן וועט דעמאלטס זען וואס מען האט צוטון.

[מאראנצן זאפט]

רבי אברהם שלמה בלום? ער איז נישט פון די רבנים פון פערל'ס?

קראלי האט געענטפערט כפי ידיעתי.

בכלל מאכט עס נישט קיין טראפ סענס אויף ר אברהם שלמה

ר' א"ש זאגט אז ער האט נאר די ערשטע יאר געגעבן א בריוו לחזק פערל'ס זיי צו געבן געלט, קיינמאל נישט געווען מרבני פערלס.

נישט אמת, מהאט זיך אייביג דורכגערעדט מיט אים אלס אפיציעלע דעת תורה פאר פעירל"ס.

[שולחן.]

וואס הייסט?

אויב פעטוועי 6 איז א פראבלעם וואס פשט פון בכלל פרעגן די סטעיט צו מגייט קענען נעמען אינמיטן review?

אויפצווייזן פאר אלע מוסדות אז אפילו געזעצליך מוז מען נישט ענטפערן, ווי דריי מאל שוין געשריבן

און מען האט עס טאקע ארומגעשיקט פאר אלע אדמיניסטראטארן.

איינער האט געטענעט אז מאיז געזעצליך מחוייב צו ענטפערן?

התגרות באומות....

[היימישע זייגער]

קראלי האט געענטפערט כפי ידיעתי.

בכלל מאכט עס נישט קיין טראפ סענס אויף ר אברהם שלמה

ר' א"ש זאגט אז ער האט נאר די ערשטע יאר געגעבן א בריוו לחזק פערל'ס זיי צו געבן געלט, קיינמאל נישט געווען מרבני פערלס.

נישט אמת, מהאט זיך אייביג דורכגערעדט מיט אים אלס אפיציעלע דעת תורה פאר פעירל"ס.

קען זיין דורכגערעדט אין אנפאנג ווען ער האט נישט געוויסט זייער מהלך אדער האבן זיי געטושט מהלך.
היינט זאגט ער קלאר אז ער האט גארנישט מיט זיי.

[מאראנצן זאפט]

אויפצווייזן פאר אלע מוסדות אז אפילו געזעצליך מוז מען נישט ענטפערן, ווי דריי מאל שוין געשריבן

און מען האט עס טאקע ארומגעשיקט פאר אלע אדמיניסטראטארן.

איינער האט געטענעט אז מאיז געזעצליך מחוייב צו ענטפערן?

התגרות באומות....

דעיס מיינט געזעצליך מחוייב? אדער מחוייב על פי הלכה/השקפה?

[מאראנצן זאפט]

ר' א"ש זאגט אז ער האט נאר די ערשטע יאר געגעבן א בריוו לחזק פערל'ס זיי צו געבן געלט, קיינמאל נישט געווען מרבני פערלס.

נישט אמת, מהאט זיך אייביג דורכגערעדט מיט אים אלס אפיציעלע דעת תורה פאר פעירל"ס.

קען זיין דורכגערעדט אין אנפאנג ווען ער האט נישט געוויסט זייער מהלך אדער האבן זיי געטושט מהלך.
היינט זאגט ער קלאר אז ער האט גארנישט מיט זיי.

ניין, זיך דורכגערעדט ביז ממש לעצטנס וואס איך ווייס.

אויב יעצט ביי די פרשה פון פעטוועיס האט זיך עס געטוישט , וועל איך מיר נאכפרעגן

אבער דעיס וואס דו האסט געשריבן איז סתם שקר

[שולחן.]

איינער האט געטענעט אז מאיז געזעצליך מחוייב צו ענטפערן?

התגרות באומות....

דעיס מיינט געזעצליך מחוייב? אדער מחוייב על פי הלכה/השקפה?

דאס זאלסטו ענטפערן...

זאג, דו גייסט נישט צו קיין זשורי? די איגנארירסט די בריוון פון די רעגירונג? התגרות באומות!!

[שולחן.]

נישט אמת, מהאט זיך אייביג דורכגערעדט מיט אים אלס אפיציעלע דעת תורה פאר פעירל"ס.

קען זיין דורכגערעדט אין אנפאנג ווען ער האט נישט געוויסט זייער מהלך אדער האבן זיי געטושט מהלך.
היינט זאגט ער קלאר אז ער האט גארנישט מיט זיי.

ניין, זיך דורכגערעדט ביז ממש לעצטנס וואס איך ווייס.

אויב יעצט ביי די פרשה פון פעטוועיס האט זיך עס געטוישט , וועל איך מיר נאכפרעגן

אבער דעיס וואס דו האסט געשריבן איז סתם שקר

איך האב עס געהערט פון איינעם וואס האט עס געהערט פון אים אליין

ער זאגט אז ער גיבט נישט קיין הסכמה פאר זייערע שריט, קען זיין זיי האבן אים עפעס געפרעגט און ער האט זיי געענטפערט אויף זייער שאלה, אבער ער גיבט זיי נישט קיין הכשר!

[נפתלי]

ס'פארט ארום א אימעיל קאנווערסעישאן צווישן ק"י סקול דיסטריקט און די סטעיט איבער ענטפערן שפעט

אדמו"ר מהר"א האט געזאגט דאס וואס דו זעהסט אינעם אימעיל ברבים כ"א כסליו.

סאו ענטפערן איז א אפציע?

מגייט זאגן ליגענט? מהאט נישט מורא פון לאו סאוטס?

אה, מגייט נישט זאגן ליגענט? סאו מגייט מאכן פאקטישע שינויים אין די קוריקאלום?

א רגע, מיטן נעמען א פעטוועי איז מען זיך דאך מתחייב אלע סובדזשעקטס פון די גיידליינס ניין? גייט מען נאכדעם קענען גיין אין קאורט?

און בכלל, מדערקלערט זיך דאך עקוויוולענט צום פובליק סקול. מעג מען?

זיי נישט אזוי נעאיוו
איר ברויכט פארשטיין אז עס איז אינגאנצן אנדערש ווען איינער וואגט אריין ווי א באאס ביפארן דעדליין אין שטעלט זיך צו ווי א טאטעלע מיט זיין געניטע לויער, יא איך האב באקומען עפעס א פרישע בריוו אויף פאסט וואס רעדט וועגן פעטוועי, איך בין עקוויוואלענט דא האט איר פעטוועי 6, אדער איינער זאגט איך קען דיך נישט איך בין א עם קשי עורף, גיי צו די כינעזער.
אין וויאזוי זאכן זענען געפארן די לעצטע פאר יאר גייט די רעגירונג פארן צו אנדערע געדאנקן,
אין עס איז אין קארט, איז פארוואס זאלן זיי באקומען א חתימה פאר פרי אז איך בין מודה אז איך בין עקוויוואלענט.
אבער מען רעדט דא פון גליגע נארמאלע מענטשן פארשטייען צו געזעצן בעסער ווי אלע אנדערע מעניצאפאלן אין האבן אפען אלע אפציעס ווי מען זאגט on the worst case scenario.

[מאראנצן זאפט]

התגרות באומות....

דעיס מיינט געזעצליך מחוייב? אדער מחוייב על פי הלכה/השקפה?

דאס זאלסטו ענטפערן...

זאג, דו גייסט נישט צו קיין זשורי? די איגנארירסט די בריוון פון די רעגירונג? התגרות באומות!!

טשולדיגט דו הערסט נישט וואס איך פרעג.

איינער האט געזאגט אז מאיז געזעצליך מחויב צו ענטפערן?

וואס ענטפערסטו מיר התגרות באומות?

[שולחן.]

דעיס מיינט געזעצליך מחוייב? אדער מחוייב על פי הלכה/השקפה?

דאס זאלסטו ענטפערן...

זאג, דו גייסט נישט צו קיין זשורי? די איגנארירסט די בריוון פון די רעגירונג? התגרות באומות!!

טשולדיגט דו הערסט נישט וואס איך פרעג.

איינער האט געזאגט אז מאיז געזעצליך מחויב צו ענטפערן?

וואס ענטפערסטו מיר התגרות באומות?

ס'גוט.

[מאראנצן זאפט]

אדמו"ר מהר"א האט געזאגט דאס וואס דו זעהסט אינעם אימעיל ברבים כ"א כסליו.

סאו ענטפערן איז א אפציע?

מגייט זאגן ליגענט? מהאט נישט מורא פון לאו סאוטס?

אה, מגייט נישט זאגן ליגענט? סאו מגייט מאכן פאקטישע שינויים אין די קוריקאלום?

א רגע, מיטן נעמען א פעטוועי איז מען זיך דאך מתחייב אלע סובדזשעקטס פון די גיידליינס ניין? גייט מען נאכדעם קענען גיין אין קאורט?

און בכלל, מדערקלערט זיך דאך עקוויוולענט צום פובליק סקול. מעג מען?

זיי נישט אזוי נעאיוו
איר ברויכט פארשטיין אז עס איז אינגאנצן אנדערש ווען איינער וואגט אריין ווי א באאס ביפארן דעדליין אין שטעלט זיך צו ווי א טאטעלע מיט זיין געניטע לויער, יא איך האב באקומען עפעס א פרישע בריוו אויף פאסט וואס רעדט וועגן פעטוועי, איך בין עקוויוואלענט דא האט איר פעטוועי 6, אדער איינער זאגט איך קען דיך נישט איך א עם קשי עורף, גיי צו די כינעזער. אין וויאזוי זאכן זענען געפארן די לעצטע פאר יאר גייען זיי פארן צו אנדערע געדאנקן, אין עס איז אין קארט, איז פארוואס זאלן זיי באקומען א חתימה פאר פרי אז איך בין מודה אז איך בין עקוויוואלענט.
אבער מען רעדט דא פון גליגע נארמאלע מענטשן פארשטייען צו געזעצן בעסער ווי אלע אנדערע מעניצאפאלן אין האבן אפען אלע אפציעס ווי מען זאגט on the worst case scenario.

כהאב נישט קיין אנונג וואס איר זאגט.

איז ענטפערן אן אפציע? אויב יא איז נישט דא חששות דלעיל?

[משה רבינו]

ווען חנניא מישאל ועזריה האבן געזאגט פאר נבוכדנצר, את וכלבא שווין איז געווען התגרות באומות?
ווען יוכבד און מרים האבן מורא געהאט פונעם אייבערשטן ותחינ הילדים איז געווען התגרות באומות......
ווען די חשמונאים האבן מלחמה געהאלטן מיט די יונים אין גלות יון איז געווען התגרות באומות?


מדרש תנחומא: אָמַר הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא לְיִשְׂרָאֵל, מַשְׁבִּיעַ אֲנִי עֲלֵיכֶם, שֶׁאִם תִּגְזֹר עֲלֵיכֶם מַלְכוּת גְּזֵרוֹת קָשׁוֹת, אַל תִּמְרְדוּ עָלֶיהָ בְּכָל דָּבָר שֶׁהִיא גוֹזֶרֶת עֲלֵכֶם, אֶלָּא פִּי מֶלֶךְ שְׁמוֹר. אֲבָל אִם תִּגְזֹר עֲלֵיכֶם לְבַטֵּל הַתּוֹרָה וְאֶת הַמִּצְוֹת, אַל תִּשְׁמַע לָהּ, אֶלָּא אֱמֹר לָהּ, אֲנִי פִּי מֶלֶךְ שְׁמוֹר, בְּכָל מַה שֶּׁאַתְּ צְרִיכָה. אֲבָל עַל דִּבְרַת שְׁבוּעַת אֱלֹהִים, אַל תִּבָּהֵל מִפָּנָיו תֵּלֵךְ לְפִי שֶׁאֵין מְבַטְּלִין אֶתְכֶם מִן הַמִּצְוֹת,

רש"י אויפן פסוק אני פי מלך שמור ועל דברת שבועת אלוקים: אני פי מלך שמור.אני נכון לשמור פי מלכי האומות המושלים בנו בגולגליות וארנוניות, ועל דברת שבועת אלהים, ובלבד שלא יעבירונו את השבועה שנשבענו למקום, ועל דברת, ואצל דברת שבועת אלהי אשמור פי המלכים, כן מצינו בחנניה מישאל ועזריה שאמרו לנבוכדנצר (דניאל ג) לך אמרין מלכא נבוכדנצר לא חשחין אנחנא על הדא פתגם להתבותך אם מלכא למה נבוכדנצר ואם נבוכדנצר למה מלכא אלא כך אמרו לו לך אנו אומרים דאת מלכא לנו לעבודה ולמסים ולגולגליות אך על דנא שאת אומר עלנא לעבוד עבודה זרה נכוכדנצר את ולא מלך ואת וכלבא שוין : (רש"י)

מצודת דוד אני פי מלך שמור. הוא מקרא קצר, וכאלו אמר אני מזהירך ומלמדך פי מלך שמור לבל תמרה אמרי פיו : ועל דברת. אבל כשמצותו היה אצל דבר השבועה שהשבענו האלהים, רוצה לומר שלא יהיה הפך מצות המקום אשר עליהם נשבענו לו בחורב לעשותם ולקיימם : (מצודת דוד)

כלי יקר: אני פי מלך שמור ועל דברת שבועת אלהים. כי באופן זה תשמור פי גזירת המלך כשלא תתנגד לשבועת אלהים, אשר השבע השביע אותנו לשמור כל מצותיו,

אויף דעם זאגט די פסוק ווייטער בַּאֲשֶׁר דְּבַר מֶלֶךְ שִׁלְטוֹן וּמִי יֹאמַר לוֹ מַה תַּעֲשֶׂה: זאלסטו וויסן אז שׁוֹמֵר מִצְוָה לֹא יֵדַע דָּבָר רָע

[מאראנצן זאפט]

דאס זאלסטו ענטפערן...

זאג, דו גייסט נישט צו קיין זשורי? די איגנארירסט די בריוון פון די רעגירונג? התגרות באומות!!

טשולדיגט דו הערסט נישט וואס איך פרעג.

איינער האט געזאגט אז מאיז געזעצליך מחויב צו ענטפערן?

וואס ענטפערסטו מיר התגרות באומות?

ס'גוט.

גאר גוט.

[חכם]

וואס הייסט?

אויב פעטוועי 6 איז א פראבלעם וואס פשט פון בכלל פרעגן די סטעיט צו מגייט קענען נעמען אינמיטן review?

Jou Patlynהאט געהאלטן אז מען דארף נעמען א פעטוועי, נאר מהר"א האט אים נישט געפרעגט, ער איז א דעת יחיד.

בכלל איינער שרייבט פריער אז סאיז געהעריג אין פלאן צו ענטפערן און די רבי האט עס גאר געזאגט ברבים, איז מיין קשיא מה פשט.

ווער שרייבט דאס? און ווי?