דרך הלימוד מיט תשב''ר

[יום טוב]

די נייע מהלך גרעניצט מיט א זאך אויף וואס ער זאגט אז מען קען צוקומען צו אפיקורסת, און אפילו וואלט מען ווען אין די אלטע נישט געטון ווי די צווייטע שטיקל, גרעניצט עס זיך אבער נאכנישט מיט אזא הארבע זאך
אבער אליבא דאמת איז עס סתם א זאמד געווארפאכטס, ווען די מציאות איז קלאר
די אלטע מהלך הייבט מען אן משניות, אין כתה ג', און גלייך דערויף גמרא, וואס דאס איז די שנעלסטע וועג שייך, גלייך נאכן אנהייבן עפעס חומש

ווער האט געזאגט אז דאס איז די שנעלסטע מהלך?

דריי נישט קיין קאפ
אנהייבן גמרא אין כתה ז', נאכן לערנען ישר והפך די גאנצע חומש, איז די גרעסטע היפך גמור, פון איזה פסוקים חומש
קענסט ווייטער האקן קאפ אין וואנט, אבער גיב אבאכט ווייל די וואנט קען געשפאלטן ווערן.

ענטפער ביטע אויף וואס איך האב געפרעגט

ביי אונז לערענט מען אויך נישט ווי דער בני יששכר שרייבט פינטל איך האב אייך נייעס אז אמאל האט מען טאקע נישט געלערנט קודם משניות דאס האט מען שפעטער משנה געווען
לערנען משניות איידער גמרא איז אויך די היפך גמור פון תיכף שיתחיל איזה פסוקים חומש

[dev]

להעמיד דברים על דיוקן

די בנ"י הייבט אן מיט א פראבלעם אז מ'לערנט פסוקים פלעין עברי טייטש אן פירוש פון חז"ל, אויף דעם זאגט ער אז ס'איז נישט ריכטוג, עס ברענגט צו אפיקורסת, און מ'ברויך תיקף גיין צו גמ' אז די קינד זאל זיך אויסלערנען צו לערנען פסוקים מיט פירוש פון חז"ל, במילא אז מ'לערנט מיט רש"י וואס רש"י לערנט אפ די פסוק לויט חז"ל איז די גאנצע זאך נישט נוגע. (זאג נישט איבער די ליגענט אז מ'לערנט נישט מיט רש"י).

עקסטער דעם שרייבט ער ''התורה הקדושה צריך ללמדה כולה מראש ועד סוף בהתחלת לימודו כשיבין לדבר דבר לפי שכלו'',
סקימט נישט דא אריין דאס ענין פון לערנען תיקף גמ'

אנטשולדיגט איך האב נישט קיין קאפי דערפון דא, איינער קען עס ציברענגען.

[דער תהלים איד]

@יום טוב דער בני יששכר שרייבט זייער קלאר אז מען זאל "נישט" לערנען די גאנצע חומש פארן לערנען תורה שבע"פ, ווייל דאס לערנען תורת חז"ל ברענגט אריין דעם קאפ אינעם מהלך המחשבה פון חז"ל, און דאן פארשטייט מען וויאזוי צו לערנען פשט אין תורה שבכתב.

ממילא, לערנען גאנץ חומש פארן אנהייבן משניות און גמרא איז עפעס וואס ער שרייבט אז מ'זאל דאס נישט טון, כ"ש בזמן הזה וכו'.

שטימט?

נעקסט. לערנען גאנץ חומש דארף מען. אבער נישט ווי די פאלשע פשט וואס דער בלאט ארטיקל שרייבט "פאר מען הייבט אן גמרא", דאס איז א סילוף. ווער עס טוט דאס טוט דוקא עפעס וואס דער בני יששכר 'לאזט נישט'.

ביי וועלכע יארגאנג מ'דארף ענדיגן גאנץ חומש? דער בני יששכר זאגט נישט גענוי, און דער רבי ז"ל אויך נישט, אבער דאס אמאל זיכער אז מ'דארף דערויף לייגן א גרויסע געוויכט, און אזוי האט דער רבי ז"ל טאקע איינגעפירט, כמדומה מער ווי אין אנדערע חסידות'ן. (דוכט זיך אז אין כיתה ט' איז דא עקסטערע חומרש"י מלמדים).

אבער ווער עס קומט נישט אן די גאנצע, האט נאך אויך נישט געטון עפעס 'קעגן' א בני יששכר. כאפסט?

[dev]

@יום טוב דער בני יששכר שרייבט זייער קלאר אז מען זאל "נישט" לערנען די גאנצע חומש פארן לערנען תורה שבע"פ, ווייל דאס לערנען תורת חז"ל ברענגט אריין דעם קאפ אינעם מהלך המחשבה פון חז"ל, און דאן פארשטייט מען וויאזוי צו לערנען פשט אין תורה שבכתב.

ממילא, לערנען גאנץ חומש פארן אנהייבן משניות און גמרא איז עפעס וואס ער שרייבט אז מ'זאל דאס נישט טון, כ"ש בזמן הזה וכו'.

שטימט?

נעקסט. לערנען גאנץ חומש דארף מען. אבער נישט ווי די פאלשע פשט וואס דער בלאט ארטיקל שרייבט "פאר מען הייבט אן גמרא", דאס איז א סילוף. ווער עס טוט דאס טוט דוקא עפעס וואס דער בני יששכר 'לאזט נישט'.

ביי וועלכע יארגאנג מ'דארף ענדיגן גאנץ חומש? דער בני יששכר זאגט נישט גענוי, און דער רבי ז"ל אויך נישט, אבער דאס אמאל זיכער אז מ'דארף דערויף לייגן א גרויסע געוויכט, און אזוי האט דער רבי ז"ל טאקע איינגעפירט, כמדומה מער ווי אין אנדערע חסידות'ן. (דוכט זיך אז אין כיתה ט' איז דא עקסטערע חומרש"י מלמדים).

אבער ווער עס קומט נישט אן די גאנצע, האט נאך אויך נישט געטון עפעס 'קעגן' א בני יששכר. כאפסט?

קוק איין תגובה ארויף

[דער תהלים איד]

להעמיד דברים על דיוקן

די בנ"י הייבט אן מיט א פראבלעם אז מ'לערנט פסוקים פלעין עברי טייטש אן פירוש פון חז"ל, אויף דעם זאגט ער אז ס'איז נישט ריכטוג, עס ברענגט צו אפיקורסת, און מ'ברויך תיקף גיין צו גמ' אז די קינד זאל זיך אויסלערנען צו לערנען פסוקים מיט פירוש פון חז"ל, במילא אז מ'לערנט מיט רש"י וואס רש"י לערנט אפ די פסוק לויט חז"ל איז די גאנצע זאך נישט נוגע. (זאג נישט איבער די ליגענט אז מ'לערנט נישט מיט רש"י).

פאלש. ער זאגט מזאל לערנען תורה שבע"פ כדי דער קאפ זאל ווערן אויסגעשארפט צו טראכטן די וועג פון חז"ל. סתם צו לערנען פירוש רש"י טוט דאס נישט, דערפאר גיבט ער נישט די געוואלדיגע עצה טובה פון לערנען חומש מיט רש"י.

[דער תהלים איד]

די אלגעמיינע מהלך שטימט אינגאנצען נישט ווייל צוויי יאר פון התחלת חומש ביז התחלת גמרא

"משניות" איז חז"ל און דאס הייבט מען אן א האלב יאר נאך חומש, און א יאר דערויף, כלומר גלייך ווען די מח איז רייף דערפאר, הייבט מען אן גמרא.

[שבת קודש]

@יום טוב דער בני יששכר שרייבט זייער קלאר אז מען זאל "נישט" לערנען די גאנצע חומש פארן לערנען תורה שבע"פ, ווייל דאס לערנען תורת חז"ל ברענגט אריין דעם קאפ אינעם מהלך המחשבה פון חז"ל, און דאן פארשטייט מען וויאזוי צו לערנען פשט אין תורה שבכתב.

ממילא, לערנען גאנץ חומש פארן אנהייבן משניות און גמרא איז עפעס וואס ער שרייבט אז מ'זאל דאס נישט טון, כ"ש בזמן הזה וכו'.

שטימט?

נעקסט. לערנען גאנץ חומש דארף מען. אבער נישט ווי די פאלשע פשט וואס דער בלאט ארטיקל שרייבט "פאר מען הייבט אן גמרא", דאס איז א סילוף. ווער עס טוט דאס טוט דוקא עפעס וואס דער בני יששכר 'לאזט נישט'.

ביי וועלכע יארגאנג מ'דארף ענדיגן גאנץ חומש? דער בני יששכר זאגט נישט גענוי, און דער רבי ז"ל אויך נישט, אבער דאס אמאל זיכער אז מ'דארף דערויף לייגן א גרויסע געוויכט, און אזוי האט דער רבי ז"ל טאקע איינגעפירט, כמדומה מער ווי אין אנדערע חסידות'ן. (דוכט זיך אז אין כיתה ט' איז דא עקסטערע חומרש"י מלמדים).

אבער ווער עס קומט נישט אן די גאנצע, האט נאך אויך נישט געטון עפעס 'קעגן' א בני יששכר. כאפסט?

זיי מסביר פארוואס ער טוט נישט דעמאלטס קעגן די ווערטער ''התורה הקדושה צריך ללמדה ''כולה מראש ועד סוף'' בהתחלת לימודו כשיבין לדבר דבר לפי שכלו''?

[דער תהלים איד]

זיי מסביר פארוואס ער טוט נישט דעמאלטס קעגן די ווערטער ''התורה הקדושה צריך ללמדה ''כולה מראש ועד סוף'' בהתחלת לימודו כשיבין לדבר דבר לפי שכלו''?

ווייל מען לערנט לפי שכלו, לויט וויפיל די קינדער קענען באווייזן. מען קען באווייזן מער? נו, קענסט מוסיף זיין, אבער ס'איז נישט "קעגן".

קעגן מיינט, אז דו לערנסט א וועג וואס ער זאגט מ'זאל נישט טון, און ער זאגט א סיבה, און מ'טוט פארקערט.

[יום טוב]

די אלגעמיינע מהלך שטימט אינגאנצען נישט ווייל צוויי יאר פון התחלת חומש ביז התחלת גמרא

"משניות" איז חז"ל און דאס הייבט מען אן א האלב יאר נאך חומש, און א יאר דערויף, כלומר גלייך ווען די מח איז רייף דערפאר, הייבט מען אן גמרא.

ער זאגט גמרא און נישט משניות אוןמאויב איז די תירוץ אז סאיז דברי חז"ל לערנט מען אין די חומש חדר פלענטי חז"ל

[יום טוב]

זיי מסביר פארוואס ער טוט נישט דעמאלטס קעגן די ווערטער ''התורה הקדושה צריך ללמדה ''כולה מראש ועד סוף'' בהתחלת לימודו כשיבין לדבר דבר לפי שכלו''?

ווייל מען לערנט לפי שכלו, לויט וויפיל די קינדער קענען באווייזן. מען קען באווייזן מער? נו, קענסט מוסיף זיין, אבער ס'איז נישט "קעגן".

קעגן מיינט, אז דו לערנסט א וועג וואס ער זאגט מ'זאל נישט טון, און ער זאגט א סיבה, און מ'טוט פארקערט.

דו הייבסט אן צו דרייען דער בני יששכר זאגט כל התורה כולה און די הייבס מיר דא אן לפי שכלו, כל התורה מראש ועד סוף האט נישט קיין צווי משמעות

[דער תהלים איד]

איך האב יוצא געווען פאר ווער עס וויל טראכטן גראד.

ווער עס וויל טראכטן קרום כדי צו פארענטפערן א הארבע בלאט, און אנקומען צו א פשט אז דער סילוף איז נאר האלבוועגס, ווייל עכט איז דער רבי ז"ל אויך געווען קעגן בני יששכר, הרשות בידו...

[יום טוב]

@יום טוב דער בני יששכר שרייבט זייער קלאר אז מען זאל "נישט" לערנען די גאנצע חומש פארן לערנען תורה שבע"פ, ווייל דאס לערנען תורת חז"ל ברענגט אריין דעם קאפ אינעם מהלך המחשבה פון חז"ל, און דאן פארשטייט מען וויאזוי צו לערנען פשט אין תורה שבכתב.

ממילא, לערנען גאנץ חומש פארן אנהייבן משניות און גמרא איז עפעס וואס ער שרייבט אז מ'זאל דאס נישט טון, כ"ש בזמן הזה וכו'.

שטימט?

נעקסט. לערנען גאנץ חומש דארף מען. אבער נישט ווי די פאלשע פשט וואס דער בלאט ארטיקל שרייבט "פאר מען הייבט אן גמרא", דאס איז א סילוף. ווער עס טוט דאס טוט דוקא עפעס וואס דער בני יששכר 'לאזט נישט'.

ביי וועלכע יארגאנג מ'דארף ענדיגן גאנץ חומש? דער בני יששכר זאגט נישט גענוי, און דער רבי ז"ל אויך נישט, אבער דאס אמאל זיכער אז מ'דארף דערויף לייגן א גרויסע געוויכט, און אזוי האט דער רבי ז"ל טאקע איינגעפירט, כמדומה מער ווי אין אנדערע חסידות'ן. (דוכט זיך אז אין כיתה ט' איז דא עקסטערע חומרש"י מלמדים).

אבער ווער עס קומט נישט אן די גאנצע, האט נאך אויך נישט געטון עפעס 'קעגן' א בני יששכר. כאפסט?

נאכאמאל משניות איז נישט קיין גמרא און דאס איז פונק אזוי נישט ווי די בני יששכר און משנה איז מען נישט מפרש כמעט קיין פסוקים..

אויב שטעלט מען לכתחילה נישט איין אסיסטעם צו לערנען כל התורה מראש ועד סוף איז עס פונקט אזוי קעגן בני יששכר

[יום טוב]

איך האב יוצא געווען פאר ווער עס וויל טראכטן גראד.

ווער עס וויל טראכטן קרום כדי צו פארענטפערן א הארבע בלאט, און אנקומען צו א פשט אז דער סילוף איז נאר האלבוועגס, ווייל עכט איז דער רבי ז"ל אויך געווען קעגן בני יששכר, הרשות בידו...

טראכטן גראד ווי דו ביזט צוגעוואינט ביז היינט די סיסטעם אז מלערנט משניות און נישט כל התורה און נאכן ארומ’אכן מיט די ערענסטע סקאנדאל הלמאי מען טוט אנדערש ווי די בני יששכר איך פארשטיי,

די אנדערע שטיקל בני יששכר איז די זעלבע מחייב און לערנען אין כיתה ג משניות איז אויך נישט איינשטימיג "גראד געטראכט" מיטן בני יששכר נאר מיר פארשטייען אז דער רבי ז"ל האט אזוי איינגעפירט האט ער געוואוסט וואס ער טוט און מקען עס מסביר זיין אז סזאל שטימען וכן לנידון דידן אוודאי פארן דעת בעל הבית "טראכטן גראד" מיינט טאקע גלייך אנהייבן לערנען כל התורה כולה און לערנען גמרא תיכף אחר איזה פסוקים חומש כפשוטו אבער סאיז דא גרעסערע פון אונז און אונז מעג מיר פראבירן עס צו פארשטיין און מיישב זיין

[דער תהלים איד]

@יום טוב די נקודה פון גמרא איז נישט דאס מפרש זיין פסוקים דירעקט, נאר צו לערנען תורה שבע"פ פארעמט אויס א מח לויט חז"ל'ס מהלך הלימוד. דאס זאגט דער בני יששכר.

אלעס איבריג איז סתם חזרה וחוזר חזרה.

[יום טוב]

@יום טוב די נקודה פון גמרא איז נישט דאס מפרש זיין פסוקים דירעקט, נאר צו לערנען תורה שבע"פ פארעמט אויס א מח לויט חז"ל'ס מהלך הלימוד. דאס זאגט דער בני יששכר.

אלעס איבריג איז סתם חזרה וחוזר חזרה.

וואו זעהט איר דאס אין בני יששכר?

[יום טוב]

@יום טוב די נקודה פון גמרא איז נישט דאס מפרש זיין פסוקים דירעקט, נאר צו לערנען תורה שבע"פ פארעמט אויס א מח לויט חז"ל'ס מהלך הלימוד. דאס זאגט דער בני יששכר.

אלעס איבריג איז סתם חזרה וחוזר חזרה.

און אויב לערנט מען לכתחילה מדרשי חז"ל אריין אין די פסוקים ?

[אמת]

@יום טוב די נקודה פון גמרא איז נישט דאס מפרש זיין פסוקים דירעקט, נאר צו לערנען תורה שבע"פ פארעמט אויס א מח לויט חז"ל'ס מהלך הלימוד. דאס זאגט דער בני יששכר.

אלעס איבריג איז סתם חזרה וחוזר חזרה.

און אויב לערנט מען לכתחילה מדרשי חז"ל אריין אין די פסוקים ?

ער זאגט קלאר גמרא.

[דער תהלים איד]

@יום טוב די נקודה פון גמרא איז נישט דאס מפרש זיין פסוקים דירעקט, נאר צו לערנען תורה שבע"פ פארעמט אויס א מח לויט חז"ל'ס מהלך הלימוד. דאס זאגט דער בני יששכר.

אלעס איבריג איז סתם חזרה וחוזר חזרה.

וואו זעהט איר דאס אין בני יששכר?

Screenshot 2023-12-21 154939.jpg (224.87 KiB) געזען געווארן 491 מאל

[יום טוב]

@יום טוב די נקודה פון גמרא איז נישט דאס מפרש זיין פסוקים דירעקט, נאר צו לערנען תורה שבע"פ פארעמט אויס א מח לויט חז"ל'ס מהלך הלימוד. דאס זאגט דער בני יששכר.

אלעס איבריג איז סתם חזרה וחוזר חזרה.

און אויב לערנט מען לכתחילה מדרשי חז"ל אריין אין די פסוקים ?

ער זאגט קלאר גמרא.

ביי אננז לערנט מען קודם משניות

[יום טוב]

@יום טוב די נקודה פון גמרא איז נישט דאס מפרש זיין פסוקים דירעקט, נאר צו לערנען תורה שבע"פ פארעמט אויס א מח לויט חז"ל'ס מהלך הלימוד. דאס זאגט דער בני יששכר.

אלעס איבריג איז סתם חזרה וחוזר חזרה.

וואו זעהט איר דאס אין בני יששכר?

Screenshot 2023-12-21 154939.jpg

אויב קוקט איר די גאנצע בני יששכר האט ער א הוה אמינא און א מסקנה מה שעלה בדעתו ואח"כ נתיישב פארוואס מטוט אזוי, אבער נישט דאס איז די נקודה איך זעה אז ער זאגט אז מזאל זיך צוגעוואינען פון אנפאנג צו לערנען בשותא דחכמים ומדרשי חז"ל און ער קלארט אויס צום סוף אז חוץ התורה הקדושה צריך ללמדה כולה מראש ועד סוף בהתחלת לימודו כשיבין לדבר דבר לפי שכלו

[אמת]

זיי מסביר פארוואס ער טוט נישט דעמאלטס קעגן די ווערטער ''התורה הקדושה צריך ללמדה ''כולה מראש ועד סוף'' בהתחלת לימודו כשיבין לדבר דבר לפי שכלו''?

ווייל מען לערנט לפי שכלו, לויט וויפיל די קינדער קענען באווייזן. מען קען באווייזן מער? נו, קענסט מוסיף זיין, אבער ס'איז נישט "קעגן".

קעגן מיינט, אז דו לערנסט א וועג וואס ער זאגט מ'זאל נישט טון, און ער זאגט א סיבה, און מ'טוט פארקערט.

דו הייבסט אן צו דרייען דער בני יששכר זאגט כל התורה כולה און די הייבס מיר דא אן לפי שכלו, כל התורה מראש ועד סוף האט נישט קיין צווי משמעות

ער רעדט בכלל נישט אז מען זאל נישט לערנען גמרא אין די צייט דהיינו מען זאל לייגן א שטארקע דגוש און ענדיגן די גאנצע תורה, וואס דאס שרייבט ער אפצוטיילן דעם וואס נ"ך קען מען יא לערנען אביסל אביסל
אבער גמרא? זאגט ער דאך קלאר, אז מען זאל גלייך אנהייבן.

[אמת]

וואו זעהט איר דאס אין בני יששכר?

Screenshot 2023-12-21 154939.jpg

אויב קוקט איר די גאנצע בני יששכר האט ער א הוה אמינא און א מסקנה מה שעלה בדעתו ואח"כ נתיישב פארוואס מטוט אזוי, אבער נישט דאס איז די נקודה איך זעה אז ער זאגט אז מזאל זיך צוגעוואינען פון אנפאנג צו לערנען בשותא דחכמים ומדרשי חז"ל און ער קלארט אויס צום סוף אז חוץ התורה הקדושה צריך ללמדה כולה מראש ועד סוף בהתחלת לימודו כשיבין לדבר דבר לפי שכלו

ר' איד אויב נאך אלע קלארע הסברים קענסטו שרייבן אזא תגובה מיינט אז איר זענט מלא נגיעות, במחילת כבודך.
ער האט א מסקנא אויף איין זאך, אז מען זאל לערנען גלייך גמרא
עס גייט דיר גארנישט העלפן, די חדר איז קעגן די בני יששכר
און די שרייבער זענען עתידים ליתן את הדין פארן מאכן א סילוף בדבריו הקדושים

[שבת קודש]

די גאנצע פראבלעם פון בני יששכר קומט בכלל נישט אריין אין אונזער נושא,

קוקט אריין אין מגיד תעלומה ווי די בנ''י שרייבט קעגן נישט לערנען גמרא תיכף, אויף וואס איז די בני יששכר קעגן?
''שלא ילמדו אותם בקטנותם המקראות כפשוטם מבלי דרשות חז''ל עפ''י קבלתם'' וכו'
אידיש טייטש: מען זאל נישט לערנען קיין חומש פלען עברי טייטש און שפעטער לערנען די דרשות חז''ל אויף דעם נאר גראד בשעת'ן לערנען זאל מען לערנען די חז''ל אויפ'ן פסוק

אונזערע חדרים זענען יוצא דעם בני יששכר נאר דורך לערנען רש''י וואס ברענגט די דרשות חז''ל פונקט ווי אין דעם נייעם מסגרת,
אונזערע לערנען משניות און גמרא מסכת ברכות וכו' האט נישט גארנישט מיטן בני יששכר.

[יום טוב]

Screenshot 2023-12-21 154939.jpg

אויב קוקט איר די גאנצע בני יששכר האט ער א הוה אמינא און א מסקנה מה שעלה בדעתו ואח"כ נתיישב פארוואס מטוט אזוי, אבער נישט דאס איז די נקודה איך זעה אז ער זאגט אז מזאל זיך צוגעוואינען פון אנפאנג צו לערנען בשותא דחכמים ומדרשי חז"ל און ער קלארט אויס צום סוף אז חוץ התורה הקדושה צריך ללמדה כולה מראש ועד סוף בהתחלת לימודו כשיבין לדבר דבר לפי שכלו

ר' איד אויב נאך אלע קלארע הסברים קענסטו שרייבן אזא תגובה מיינט אז איר זענט מלא נגיעות, במחילת כבודך.
ער האט א מסקנא אויף איין זאך, אז מען זאל לערנען גלייך גמרא
עס גייט דיר גארנישט העלפן, די חדר איז קעגן די בני יששכר
און די שרייבער זענען עתידים ליתן את הדין פארן מאכן א סילוף בדבריו הקדושים

איך האב נישט געזאגט אז דאס שטימט כפשוטו מיטן בני יששכר אבער די אלגעמיינע חדר שטימט אויך נישט משני טעמים סיי משניות לערנען אין כיתה ג און סיי אז מלערנט נישט כל התורה
און נאכאמאל איך עגרי אז דאס שרייבן אז די בני יששכר זאגט אז מ'דארף לערנען כל התורה איידער גמרא איז פאלש

[אמת]

די גאנצע פראבלעם פון בני יששכר קומט בכלל נישט אריין אין אונזער נושא,

קוקט אריין אין מגיד תעלומה ווי די בנ''י שרייבט קעגן נישט לערנען גמרא תיכף, אויף וואס איז די בני יששכר קעגן?
''שלא ילמדו אותם בקטנותם המקראות כפשוטם מבלי דרשות חז''ל עפ''י קבלתם'' וכו'
אידיש טייטש: מען זאל נישט לערנען קיין חומש נאר די עברי טייטש נאר אריינלערנען די דרשות חז''ל אויף דעם פסוק

אונזערע חדרים זענען יוצא דעם בני יששכר נאר דורך לערנען רש''י וואס ברענגט די דרשות חז''ל פונקט ווי אין דעם נייעם מסגרת,
אונזערע לערנען משניות און גמרא מסכת ברכות וכו' האט נישט גארנישט מיטן בני יששכר.

קוק אהער קוק אהין
ער זאגט קלארע ווערטער מען הייבט נאך אפאר פסוקים אן "גמרא"
אז עס שמעקט דיר נישט שנייד עס ארויס פון ספר,קיין אנדערע עצה האב איך נישט פאר דיר.