דרך הלימוד מיט תשב''ר

[אמת]

ר' דוד שלמה עקשטיין האט עס צירוק געמאכט איין יאר ערגעץ אין די עין יארן,

מען האט געלערענט פארטאגס און פארמיטאג די זעלבע שיעור 40 בלאט שיעור עיון יענע יאר (די ערשטע 2 פרקים מסכת פסחים דהיינו יעדע בחור האט געדארפט קענען די רויטע גמרא, אלע תוספות, ראש, ריף, און ר"ן מהרש"א, און און מהר"ם וכדו' מען האט נישט געלערנט בכלל קיין אנדערע אחרונים)
און נאך 80 בלאט שיעור פשוט ביינאכט סדר דהיינו גמרא רש"י און די מיציונים האבן צוגעלגערנט תוספות
און נאכמיטאג שו"ע.

איך ווייס נישט פארוואס ער האט עס געסטאפט ווייל די עולם איז ארויס קענענדיג פסחים מיט אלעס סגיות, עס האט געלעבט א ר' חנינא סגן הכוהנים, די ביהמ"ד האט געבאכעט

ביי ר' דוד שלמה לערנט מען זיכער נישט קיין בויך סברות, נאר אסאך מפרשים, וואס מען וואלט גראדע אויך נישט געדארפט טון, אבער נישט די ליטווישע דרך הלימוד.

[dev]

דער רבי דערמאַנט אַז דאָס איז שוין דער
מנהג הונדערטער יאָר אין אַלע ת"ת וואָס זענען
געווען אונטער די הנהגה פון די גדולי הדור, און
זיי האָבן זיכער געהאַט אַ טעם דערביי:
אבל כבר נתפשט המנהג זה כמה מאות שנים
בכל בתי הת"ת שתחת כל גדולי ישראל שאין עושין
כסדר הזה, אלא לומדים גמרא תיכף אחר איזה
זמנים שלמדו חומש רש"י, גם המהר"ל מּפראַ ג כתב
שכן עושין הרוב אלא שהתמרמר עליהם מאוד,
אבל מאז ועד עתה כמה מאות שנים שעושין כן
בכל המקומות, וא"א לומד שכולם טעו בכל הדורות
שהרי הנהגת התלמודי תורה היה תחת גדולי הדור
ובודאי טעמם ונימוקם עמם.
און דער רבי ברענגט ווייטער אַ ראָ ּפ די
ווערטער וואָ ס דער ש"ך שרייבט אין הלכות
תלמוד תורה )סימן רמה ס''ק ה(, אויף די מערערים:
"ואני אומר מנהגו של ישראל תורה היא".

אז מ'קוקט אריין אביסעל טיפער דא שטעלט זיך ארויס אזא בילד

די ש"ך וואס די רבי ברענגט אראפ באציט זיך צי א ב"ח אין סימן רמ"ה ד"ה היה מנהג העיר וואס גייט ארויף אויפן טור וואס שרייבט דארט אז מ'דארף לערנען מיט קינדער תורה שבכתב כולה, ווערט די שאלה וואס טייטש כולה? שרייבט די ב"ח אז כולה מיינט נישט, נאר תורה, נאר אויך נביאים וכתובים, און ער שרייבט ס'איז א טעות צי זאגן אנדערש, עי"ש.

קומט די ש"ך און קרוגט מיט'ן ב"ח אז כולה מיינט יא נאר תורה, און מברויך נישט דורכלערנען מיט קינדער גאנץ נביאים וכתובים, אבער אויף תורה (חומש) לית מאן דפליג אז ס'איז א חיוב מדינה דורכלערנען מיט קינדער די גאנצע, פאר מ'גייט צי משנה, גמ',

און דאס שרייבט די רבי דא אין ויואל משה "אלא לומדים גמרא תיכף אחר איזה זמנים שלמדו חומש רש"י" , אזוי ווי די ש"ך נאכן דורכלערנען תורה.

אין תניא הלכות ת"ת פרק א' ה"ו ווערט אויך ג'פסקנ'ט אז מ'דארף דורכלערנען גאנץ תורה, (נישט נביאים וכתובים), פאר מ'גייט צי משנה, גמ', עיין קונטרס אחרון סק"ג.

דאס שטימט זייער גוט מיט די אסיפת מלמדים בשם ר' וואלף כ"ץ.

[אמת]

דער רבי דערמאַנט אַז דאָס איז שוין דער
מנהג הונדערטער יאָר אין אַלע ת"ת וואָס זענען
געווען אונטער די הנהגה פון די גדולי הדור, און
זיי האָבן זיכער געהאַט אַ טעם דערביי:
אבל כבר נתפשט המנהג זה כמה מאות שנים
בכל בתי הת"ת שתחת כל גדולי ישראל שאין עושין
כסדר הזה, אלא לומדים גמרא תיכף אחר איזה
זמנים שלמדו חומש רש"י, גם המהר"ל מּפראַ ג כתב
שכן עושין הרוב אלא שהתמרמר עליהם מאוד,
אבל מאז ועד עתה כמה מאות שנים שעושין כן
בכל המקומות, וא"א לומד שכולם טעו בכל הדורות
שהרי הנהגת התלמודי תורה היה תחת גדולי הדור
ובודאי טעמם ונימוקם עמם.
און דער רבי ברענגט ווייטער אַ ראָ ּפ די
ווערטער וואָ ס דער ש"ך שרייבט אין הלכות
תלמוד תורה )סימן רמה ס''ק ה(, אויף די מערערים:
"ואני אומר מנהגו של ישראל תורה היא".

אז מ'קוקט אריין אביסעל טיפער דא שטעלט זיך ארויס אזא בילד

די ש"ך וואס די רבי ברענגט אראפ באציט זיך צי א ב"ח אין סימן רמ"ה ד"ה היה מנהג העיר וואס גייט ארויף אויפן טור וואס שרייבט דארט אז מ'דארף לערנען מיט קינדער תורה שבכתב כולה, ווערט די שאלה וואס טייטש כולה? שרייבט די ב"ח אז כולה מיינט נישט, נאר תורה, נאר אויך נביאים וכתובים, און ער שרייבט ס'איז א טעות צי זאגן אנדערש, עי"ש.

קומט די ש"ך און קרוגט מיט'ן ב"ח אז כולה מיינט יא נאר תורה, און מברויך נישט דורכלערנען מיט קינדער גאנץ נביאים וכתובים, אבער אויף תורה (חומש) לית מאן דפליג אז ס'איז א חיוב מדינה דורכלערנען מיט קינדער די גאנצע, פאר מ'גייט צי משנה, גמ',

און דאס שרייבט די רבי דא אין ויואל משה "אלא לומדים גמרא תיכף אחר איזה זמנים שלמדו חומש רש"י" , אזוי ווי די ש"ך נאכן דורכלערנען תורה.

אין תניא הלכות ת"ת פרק א' ה"ו ווערט אויך ג'פסקנ'ט אז מ'דארף דורכלערנען גאנץ תורה, (נישט נביאים וכתובים), פאר מ'גייט צי משנה, גמ', עיין קונטרס אחרון סק"ג.

דאס שטימט זייער גוט מיט די אסיפת מלמדים בשם ר' וואלף כ"ץ.

דער ר וואלף Fתץ אליין איז זיך סותר ווען אויף א צווייט מקום שרייבט ער אז די רבי האט נאר געזאגט אז מען דארף נאר ענדיגן גרויסע חלקים חומש.

[dev]

דער רבי דערמאַנט אַז דאָס איז שוין דער
מנהג הונדערטער יאָר אין אַלע ת"ת וואָס זענען
געווען אונטער די הנהגה פון די גדולי הדור, און
זיי האָבן זיכער געהאַט אַ טעם דערביי:
אבל כבר נתפשט המנהג זה כמה מאות שנים
בכל בתי הת"ת שתחת כל גדולי ישראל שאין עושין
כסדר הזה, אלא לומדים גמרא תיכף אחר איזה
זמנים שלמדו חומש רש"י, גם המהר"ל מּפראַ ג כתב
שכן עושין הרוב אלא שהתמרמר עליהם מאוד,
אבל מאז ועד עתה כמה מאות שנים שעושין כן
בכל המקומות, וא"א לומד שכולם טעו בכל הדורות
שהרי הנהגת התלמודי תורה היה תחת גדולי הדור
ובודאי טעמם ונימוקם עמם.
און דער רבי ברענגט ווייטער אַ ראָ ּפ די
ווערטער וואָ ס דער ש"ך שרייבט אין הלכות
תלמוד תורה )סימן רמה ס''ק ה(, אויף די מערערים:
"ואני אומר מנהגו של ישראל תורה היא".

אז מ'קוקט אריין אביסעל טיפער דא שטעלט זיך ארויס אזא בילד

די ש"ך וואס די רבי ברענגט אראפ באציט זיך צי א ב"ח אין סימן רמ"ה ד"ה היה מנהג העיר וואס גייט ארויף אויפן טור וואס שרייבט דארט אז מ'דארף לערנען מיט קינדער תורה שבכתב כולה, ווערט די שאלה וואס טייטש כולה? שרייבט די ב"ח אז כולה מיינט נישט, נאר תורה, נאר אויך נביאים וכתובים, און ער שרייבט ס'איז א טעות צי זאגן אנדערש, עי"ש.

קומט די ש"ך און קרוגט מיט'ן ב"ח אז כולה מיינט יא נאר תורה, און מברויך נישט דורכלערנען מיט קינדער גאנץ נביאים וכתובים, אבער אויף תורה (חומש) לית מאן דפליג אז ס'איז א חיוב מדינה דורכלערנען מיט קינדער די גאנצע, פאר מ'גייט צי משנה, גמ',

און דאס שרייבט די רבי דא אין ויואל משה "אלא לומדים גמרא תיכף אחר איזה זמנים שלמדו חומש רש"י" , אזוי ווי די ש"ך נאכן דורכלערנען תורה.

אין תניא הלכות ת"ת פרק א' ה"ו ווערט אויך ג'פסקנ'ט אז מ'דארף דורכלערנען גאנץ תורה, (נישט נביאים וכתובים), פאר מ'גייט צי משנה, גמ', עיין קונטרס אחרון סק"ג.

דאס שטימט זייער גוט מיט די אסיפת מלמדים בשם ר' וואלף כ"ץ.

דער ר וואלף Fתץ אליין איז זיך סותר ווען אויף א צווייט מקום שרייבט ער אז די רבי האט נאר געזאגט אז מען דארף נאר ענדיגן גרויסע חלקים חומש.

לאז ר' וו"כץ אין א זייט, מיין עיקר תגובה איז לגבי דעם ויואל משה.


ואגב, ברענג א מראה מקום אויף די סתירה?

[כרוספדין]

https://www.ivelt.com/forum/viewtopic.p ... 8#p4794448

וואס ווילט איר צולייגן צום נושא?

פאראכטן מיין תגובה

[דעת קדשי]

ל
לכאורה אין קיין איינס נישט,

דארף מען אבער וויסן וואס איז די טעם ההיתר פון די שינוי?

וועלכע יאר בערך האט מען געטוישט?

תש"ס
אין סאטמאר ישיבה אין קר"י לערענט מען נאך היינט די אמאליגע דרך

2 בלאט א וואך קומט אויס 40 וואכן האט מען געלערנט 80 בלאט
אפשר זאגט איר מיר וועלעכע מס' פון בערך 80 בלאט האט מען פאריאר גענדיגט מיט די ראשונים אן שיעור פשוט.?

[צדיק נסתר]

דער רבי דערמאַנט אַז דאָס איז שוין דער
מנהג הונדערטער יאָר אין אַלע ת"ת וואָס זענען
געווען אונטער די הנהגה פון די גדולי הדור, און
זיי האָבן זיכער געהאַט אַ טעם דערביי:
אבל כבר נתפשט המנהג זה כמה מאות שנים
בכל בתי הת"ת שתחת כל גדולי ישראל שאין עושין
כסדר הזה, אלא לומדים גמרא תיכף אחר איזה
זמנים שלמדו חומש רש"י, גם המהר"ל מּפראַ ג כתב
שכן עושין הרוב אלא שהתמרמר עליהם מאוד,
אבל מאז ועד עתה כמה מאות שנים שעושין כן
בכל המקומות, וא"א לומד שכולם טעו בכל הדורות
שהרי הנהגת התלמודי תורה היה תחת גדולי הדור
ובודאי טעמם ונימוקם עמם.
און דער רבי ברענגט ווייטער אַ ראָ ּפ די
ווערטער וואָ ס דער ש"ך שרייבט אין הלכות
תלמוד תורה )סימן רמה ס''ק ה(, אויף די מערערים:
"ואני אומר מנהגו של ישראל תורה היא".

נאכן דרשה נעכטן קומט מער נישט אריין די שטיקל ויואל משה ווען די רבי האט קלאר געשטעלט אז ער זיכט נישט צו איבערטוישן די מהלך הלימוד אין ת"ת נאר ער וויל אויפהייבן די ביז יעצטיגע מהלך

[צווייזייטיג]

נאכן דרשה נעכטן קומט מער נישט אריין די שטיקל ויואל משה ווען די רבי האט קלאר געשטעלט אז ער זיכט נישט צו איבערטוישן די מהלך הלימוד אין ת"ת נאר ער וויל אויפהייבן די ביז יעצטיגע מהלך

אין כיתה ו' לערנט מען גמרא?

[משה רבינו]

נאכן דרשה נעכטן קומט מער נישט אריין די שטיקל ויואל משה ווען די רבי האט קלאר געשטעלט אז ער זיכט נישט צו איבערטוישן די מהלך הלימוד אין ת"ת נאר ער וויל אויפהייבן די ביז יעצטיגע מהלך

אין כיתה ו' לערנט מען גמרא?

עס עקזעסטירט נאך נישט קיין כתה ו', דערווייל פון זיי,
זיי זאגן זיי גייען לערנען אי"ה גמרא אין כתה ו' נעקסטע יאר,

[יום טוב]

דער רבי דערמאַנט אַז דאָס איז שוין דער
מנהג הונדערטער יאָר אין אַלע ת"ת וואָס זענען
געווען אונטער די הנהגה פון די גדולי הדור, און
זיי האָבן זיכער געהאַט אַ טעם דערביי:
אבל כבר נתפשט המנהג זה כמה מאות שנים
בכל בתי הת"ת שתחת כל גדולי ישראל שאין עושין
כסדר הזה, אלא לומדים גמרא תיכף אחר איזה
זמנים שלמדו חומש רש"י, גם המהר"ל מּפראַ ג כתב
שכן עושין הרוב אלא שהתמרמר עליהם מאוד,
אבל מאז ועד עתה כמה מאות שנים שעושין כן
בכל המקומות, וא"א לומד שכולם טעו בכל הדורות
שהרי הנהגת התלמודי תורה היה תחת גדולי הדור
ובודאי טעמם ונימוקם עמם.
און דער רבי ברענגט ווייטער אַ ראָ ּפ די
ווערטער וואָ ס דער ש"ך שרייבט אין הלכות
תלמוד תורה )סימן רמה ס''ק ה(, אויף די מערערים:
"ואני אומר מנהגו של ישראל תורה היא".

נאכן דרשה נעכטן קומט מער נישט אריין די שטיקל ויואל משה ווען די רבי האט קלאר געשטעלט אז ער זיכט נישט צו איבערטוישן די מהלך הלימוד אין ת"ת נאר ער וויל אויפהייבן די ביז יעצטיגע מהלך

וואס איז די היתר צו לערנען משניות אין כיתה ג איידער אנהייבן גמרא אין כיתה ד'? איז דאס אלעמאל אזוי געווען?

[וזה ברור]

נאכן דרשה נעכטן קומט מער נישט אריין די שטיקל ויואל משה ווען די רבי האט קלאר געשטעלט אז ער זיכט נישט צו איבערטוישן די מהלך הלימוד אין ת"ת נאר ער וויל אויפהייבן די ביז יעצטיגע מהלך

אין כיתה ו' לערנט מען גמרא?

עס עקזעסטירט נאך נישט קיין כתה ו', דערווייל פון זיי,
זיי זאגן זיי גייען לערנען אי"ה גמרא אין כתה ו' נעקסטע יאר,

עס עקזיסטירט יא, און מען לערנט טאקע נישט קיין גמ'.

[יום טוב]

אין כיתה ו' לערנט מען גמרא?

עס עקזעסטירט נאך נישט קיין כתה ו', דערווייל פון זיי,
זיי זאגן זיי גייען לערנען אי"ה גמרא אין כתה ו' נעקסטע יאר,

עס עקזיסטירט יא, און מען לערנט טאקע נישט קיין גמ'.

אמת
אבער איך זיך אן ענטפער אויף די אויבן דערמאנטע וועגן כיתה ג אין די אלגעמיינע מוסדות זייט ווען מלערט נישט קיין גמרא און וויאזוי עס שטימט מיט דעם ויואל משה

[יום טוב]

און לגבי דעם שטיקל ויואל משה אויב איינער קען אויסקלארן צו בן חמש למקרא מעג מען יא אדער דאס אויך נישט? אודאי וועט איר ענטפערן אז יא אזוי פירט מען זיך הכל הדורות נאר מ'רעדט איבער די געדאנק פון גיין בן חמש למקרא בן עשר למשנה בן חמש עשרה לתלמוד און אויף דעם זאגט דער רבי אז לא נהגו כן וטעמם ונימוקם עמם אבער בן חמש למקרא איז נאך אלס אזוי און דעס אנצוהייבן הערשט אין כיתה ד גמרא שטימט אויך נישט מיט די מסורה נאר דער רבי האט געהאלטן אז דאס מעג מען טוען און סהייסט נישט משנה געווען איי דער בני יששכר זאגט אז מזאל גלייך אנהייבן גמרא? נו פארדעם איז דא א רבי דן צו זיין ווי איין און ווי אויס

[דער תהלים איד]

אין כיתה ו' לערנט מען גמרא?

עס עקזעסטירט נאך נישט קיין כתה ו', דערווייל פון זיי,
זיי זאגן זיי גייען לערנען אי"ה גמרא אין כתה ו' נעקסטע יאר,

עס עקזיסטירט יא, און מען לערנט טאקע נישט קיין גמ'.

מ'הייבט דארט אן משניות אין כיתה ו', און גמרא גייט מען אנהייבן אין כיתה ז'.

[לאקאלער רב]

און אז מען רעדט שוין פון ישיבות, און אז דער רבי האט ערווענט אז מען האט געמאכט די סדר פאר די ספעציעלע כיתה "ווייל מען קען פיל מער אנקומען און מען נוצט נישט גענוג אויס די צייט"...

וואלט נישט געווען קיין שלעכטע געדאנק אז מען זאל נעמען א מהלך מער אויסצונוצן די צייט אין די ישיבות, בערך ווי פאלגענד:

• א בלאט גפ"ת טעגליך פארן דאווענען(7:00 - 8:15) 3 טעג א וואך, סוף וואך איבערלערנען.
  נאכדעם (8:15 - 8:35) א 20 מינוט שיעור אין ספרי חסידות על הסדר.
  8:45 ברכות - 9:00 הודו.
  נאכן דאווענען (9:45 - 10:05) א 20 שיעור אין נ"ך.
  סדר לפנ"צ (10:45 - 1:15) טעגליך א בלאט גפ"ת מיט בעסיק ראשונים, אפשר אפי' אריינקוקן אין שו"ע להלכה - אן קיין גרויסע לומדות'ער - 3 אהאלב טעג א וואך, סוף וואך איבערלערנען.
  סוף סדר לפנ"צ (1:15 - 1:45) א האלבע שעה חובת הלבבות על הסדר.
  הפסקה 1:45
  2:30 שיעור הלכה למעשה - בערך א סימן משנה ברורה אדער שו"ע הרב, קיצור שו"ע וכדו'.
  3:00 מנחה.
  3:15 - 5:00 אנדערהאלב בלאט גפ"ת טעגליך, 3 אהאלב טעג א וואך, סוף וואך איבערלערנען.
  5:00 - 5:45 חו"ר מיט אוהח"ק.
  5:45 - 6:00 מסילת ישרים.
  6:00 נאכטמאל הפסקה.
  7:00 - 8:30 טעגליך 2 בלאט גמ"ר 3 אהאלב טעג א וואך, סוף וואך איבערלערנען.
  8:30 מעריב
  8:50 צוויי פרקים משניות טעגליך 4 טעג א וואך, סוף וואך איבערלערנען.

אויף די מהלך וועט מען אנקומען בערך:

• 10 בלאט גפ"ת א וואך = 15 א חודש מיט א וואך חזרה = 150 בלאט גפ"ת א יאר (10 חדשים).
  7 בלאט גמ"ר א וואך = 21 א חודש מיט א וואך חזרה = 210 בלאט גמ"ר א יאר (10 חדשים).
  8 פרקים משניות א וואך, 24 א חודש מיט א וואך חזרה = 240 פרקים משניות א יאר (10 חדשים).
  גרויסע חלקים נ"ך.
  גרויסע חלקים ספרי הלכה למעשה.
  דורכלערנען חו"ר מיט אוהח"ק יעדע וואך.
  דורכלערנען עטליכע ספרי חסידות און ספרי מוסר יערליך.

דיסקלעימער: נישט יעדער קען פארנעמען אזא מהלך, זיי זאלן טאקע בלייבן לערנען א פערטל עמוד גמרא אין א 3 אהאלב שעה'דיגער פארמיטאג סדר...

[שבת קודש]

בקיצור פונעם ויואל משה קען מען נישט גארנישט אויפדרינגען איבער אונזער נושא,

ווייל דארט שטייט די לשון ''אלא לומדים גמרא תיכף אחר איזה זמנים שלמדו חומש רש"י'' און עס שטייט נישט וואס ס'מיינט איזה זמנים וויפיל די שיעור פון דעם איז.

[dev]

בקיצור פונעם ויואל משה קען מען נישט גארנישט אויפדרינגען איבער אונזער נושא,

ווייל דארט שטייט די לשון ''אלא לומדים גמרא תיכף אחר איזה זמנים שלמדו חומש רש"י'' און עס שטייט נישט וואס ס'מיינט איזה זמנים וויפיל די שיעור פון דעם איז.

מ'האט שוין שיין מבאר געווען דעם ויואל משה אפאר תגבות ארויף, עייו שם.

[שבת קודש]

בקיצור פונעם ויואל משה קען מען נישט גארנישט אויפדרינגען איבער אונזער נושא,

ווייל דארט שטייט די לשון ''אלא לומדים גמרא תיכף אחר איזה זמנים שלמדו חומש רש"י'' און עס שטייט נישט וואס ס'מיינט איזה זמנים וויפיל די שיעור פון דעם איז.

מ'האט שוין שיין מבאר געווען דעם ויואל משה אפאר תגבות ארויף, עייו שם.

שווער צו זאגן דעם פשט אז דער רבי האט געהאלטן אז מען 'מוז' קודם ענדיגן חומש ווייל אויב יא וואלט ער עס איינגעפירט דא

[dev]

בקיצור פונעם ויואל משה קען מען נישט גארנישט אויפדרינגען איבער אונזער נושא,

ווייל דארט שטייט די לשון ''אלא לומדים גמרא תיכף אחר איזה זמנים שלמדו חומש רש"י'' און עס שטייט נישט וואס ס'מיינט איזה זמנים וויפיל די שיעור פון דעם איז.

מ'האט שוין שיין מבאר געווען דעם ויואל משה אפאר תגבות ארויף, עייו שם.

שווער צו זאגן דעם פשט אז דער רבי האט געהאלטן אז מען מוז קודם ענדיגן חומש ווייל אויב יא וואלט ער עס איינגעפירט דא

געפילן און סברות קען מען זאגן אסאך, און אדרבה ברענג ביטע אן אנדערע פשט אינעם ויואל משה,

[דער תהלים איד]

"אלא לומדים גמרא תיכף אחר איזה זמנים שלמדו חומש רש"י"

וואס מיינט דאס? איך כאפ נישט די דמיונות דא.

[ר' משה]

"אלא לומדים גמרא תיכף אחר איזה זמנים שלמדו חומש רש"י"

וואס מיינט דאס? איך כאפ נישט די דמיונות דא.

נישט אפאר יאר שפעטער

[dev]

"אלא לומדים גמרא תיכף אחר איזה זמנים שלמדו חומש רש"י"

וואס מיינט דאס? איך כאפ נישט די דמיונות דא.

ס'מיינט פונקטליך וואס ס'ווערט ג'פסק'נט אין שו"ע, עיין לעיל.

[דער תהלים איד]

"תיכף" זאגט דער רבי.

נאר וואס, עס קען זיין אז מען מעג דאס משנה זיין און אפשטיפן באופן וואס מען זעט אז עס ברענגט א גרויסע תועלת. ואכמ"ל ואין להכפיל.

[dev]

"תיכף" זאגט דער רבי.

נאר וואס, עס קען זיין אז מען מעג דאס משנה זיין און אפשטיפן באופן וואס מען זעט אז עס ברענגט א גרויסע תועלת. ואכמ"ל ואין להכפיל.

תיכף אחר איזה זמנים

[דער תהלים איד]

אכן. ולא איזה שנים. וכן נהגו.