היסטאריע, דרכי הנהגה און דרך מלחמה קעגן השכלה, דורך גדולי אונגארן

אונזער היסטאריע
אוועיטער
דער תהלים איד
אקטיווער שרייבער
פאוסטס: 7781
זיך איינגעשריבן: דינסטאג יולי 18, 2023 10:36 am
x 18662

Re: היסטאריע, דרכי הנהגה און דרך מלחמה קעגן השכלה, דורך גדולי אונגארן

פאוסט דורך דער תהלים איד »

מסתמא האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 5:54 pm
דער תהלים איד האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 5:52 pm
מסתמא האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 5:51 pm די משכילים האבן מורא געהאט אז ער גייט עס אסרן
:roll: :roll: :roll: :roll:
האסט געמיינט אז משכילים וואלטן געוואלט אויסטון די שייטלען און גיין מיט טיכלעך? כמיין וואס איז די תמיה
דו כאפסט באמת נישט???

די משכילים שרייען אים "מיר זענען מאדערן! והא ראי' מיר גייען שוין אפילו מיט שייטלען!!"

דער חת"ס שרייבט להלכה אין שו"ע לאיסור.

פאר זיינע טעכטער שרייבט ער אוסרכם באיסור גמור.

און דו שרייסט אז ס'איז געווען דער אנגענומענער לבוש דורי דורות??? העלא?
אוועיטער
מסתמא
אקטיווער שרייבער
פאוסטס: 1994
זיך איינגעשריבן: זונטאג יולי 16, 2023 1:41 am
x 6891

Re: היסטאריע, דרכי הנהגה און דרך מלחמה קעגן השכלה, דורך גדולי אונגארן

פאוסט דורך מסתמא »

ChatGPT האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 5:56 pm @מסתמא ווי אזוי קענסטו זאגן אז שייטלען איז קיין פירצה ניקסט געווען אויב די חת''ס האט געלאזט צוואה? לדבריך וואס א חילוק צווישן א סנוד און א שייטל?

שייטלען איז א פירצה יאוואל געוועזעהן. טאקע נישט אין הלכה אבער יא אין מאדערנקייט להתדמות להגוים (כמבואר בד''ח המציאות במעהרין בימי הב''ט).
מקען דן זיין פארוואס מען האט נישט גערעדט דערפון. צו ווייל ע''פ הלכה איז עס לדעתם מותר [אנדערש ווי מאדערנקייט אין צורת ביהמ''ד, כמבואר במחולת מחנים ועוד].
צו וועגן אנדערע טעמים. ויתכן לומר אז נאר אין די ראשית יארן ווען עס האט זיך אנגעהויבן האט מען עס געקענט קורא שם זיין ''פירצה'' און נישט היינט.

בנוגע פרעשבורג: די מציאות איז, אז אינטערן חת''ס האבן זיי זיך נישט געקענט הייבן דעם קאפ, כאטש דא דארט האבן זיי פרובירט איז עס אבער געווען אייצעלנע פעלער נישט אויף צו זאגן על הכלל כולו. (באקאנט די מעשה פון הגר''ש סופר מיטן שם וואס די חת''ס האט אים אויסגעלערנט)
אבער וואס עס איז געווען נאכן הסתלקות פארלייקן ביטע נישט.
ס'איז געווען נענטער צום גרעניץ פון בעהמין מעהרין וכו' וועלכע זענען שין געווען חרוב.
בקיצור, איך בין נישט מחיוב צו מאכן חזרה. נאר זיך מתייחס זיין צו חידושים.

דער ברוך תם זצ"ל איז מתיר בפירוש שייטלען, אלא מאי דער ד"ח האט עס קיינמאל איבערגעשמועסט מיטן שווער. ויותר מזה, עס איז דאך קלאר יא געווען פארשפרייט שייטלעך בימיו, סיי צו רעכטס אין פרעסבורג ביים חת"ס און סיי צו לינקס אין פראג ביים נודע ביהודה/תשובה מאהבה. אלא מאי איז דער תשובת הד"ח מוקשה, הן מצד די מקורות הראשונים פונעם תשובה וואס מיר טרעפן נישט און סיי די תיאור המציאות וואס מיר געפונען בפירוש אנדערש. מען רעדט דאך ממש אויף די זעלבע פלאץ.

א פירצה טייטשט ווען דו זעהסט התנגדות פון ארטיגע גדולים. עס איז נישט געווען.

דער ד"ח אין גאליציע האט געהאלטן אז סאיז בחוקותיהם וכו' ער איז בארעכטיגט פאר זיין דעת תורה, אבער דאס איז נישט געווען די דעת רבני אויבערלאנד והגלילות (ווייטער מישן היסטאריע מיט גלעזער פון אן אנדערע מקום און מסורה). די מנהג עמא דבר און הויכע שטילקייט פון די ארטיגע גדולים דערציילט דאס אלעס. ווען מען האט געהאט צו זאגן האט מען געזאגט, נאך ווי...
לענין הלכה, גראדערהייט בפשטות ההלכה איז א זאך אסור אלץ בחוקותיהם ווען מטוט עפעס אך ורק זיך צו מדמה זיין צום גוי און עס איז כחק בלי טעם און מען מאכט פלאכערהייט נאך דעם גוי. א שייטל האט נישט קיין שייכות צו דעם, עס איז מלבוש לשם נוי שיהא נראה כבעלת שיער (די לשון הפוסקים!), גארנישט מיט בחוקותיהם, מיטן גוי, צו טון. עס איז א מילתא בטעמא קיין שייכות מיטן גוי.
קינה ודימונה ועדעדה (עיין גיטין ז.)
אוועיטער
מסתמא
אקטיווער שרייבער
פאוסטס: 1994
זיך איינגעשריבן: זונטאג יולי 16, 2023 1:41 am
x 6891

Re: היסטאריע, דרכי הנהגה און דרך מלחמה קעגן השכלה, דורך גדולי אונגארן

פאוסט דורך מסתמא »

דער תהלים איד האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 5:58 pm
מסתמא האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 5:54 pm
דער תהלים איד האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 5:52 pm

:roll: :roll: :roll: :roll:
האסט געמיינט אז משכילים וואלטן געוואלט אויסטון די שייטלען און גיין מיט טיכלעך? כמיין וואס איז די תמיה
דו כאפסט באמת נישט???

די משכילים שרייען אים "מיר זענען מאדערן! והא ראי' מיר גייען שוין אפילו מיט שייטלען!!"

דער חת"ס שרייבט להלכה אין שו"ע לאיסור.

פאר זיינע טעכטער שרייבט ער אוסרכם באיסור גמור.

און דו שרייסט אז ס'איז געווען דער אנגענומענער לבוש דורי דורות??? העלא?
יעדע נקודה אחת לאחת האב איך שוין געענטפערט אין די פריערדיגע עטליכע פאוסטס.

איך דערשרעק מיך נישט אז די מאדערענע זענען אזוי געגאנגען זינט זיי זענען נישט מיין קובע, נישט צו רעכטס און נישט צו לינקס. אונז פארן גראד והם כלים מאליהם. דער חת"ס האט זיך נישט מטפל געווען מיט די משכילים נאר ווען עס איז געקומען צו שמירת התורה והמצוות. מאדע, מאדערן, איז נישט קיין נושא אדער קובע לכאן או לכאן ווען עס איז א מילתא בטעמא, אז עס דוכט זיך אז סאיז שענער אזוי, נישט בפירוש נאכצומאכן דעם גוי.
כידוע אז ביים חת"ס אין ישיבה זענען די בחורים געגאנגען מיט קאפס אויף די הויזן אפילו סאיז געווען א נייע זאך. הגאון ר' דוד דייטש האט חושש געווען אויף זיין צוקונפטיגער איידעם דעם מהר”ם א”ש אז ער איז א בטלן ווייל ער האט נישט איינגעשטעקט די הויזן אין די שיך... ביז מען האט אים מסביר געווען אז סאיז פשוט די נייע מאדע. וואו איז דער חתם סופר געווען??? ווי האט אזא פירצא געקענט פארקומען??? אויב מישט מען גאליציע מיט אונגארן און מען ווייסט קלאר די מימרא פון הרה"ק מרימינאוו פון 'א נייע מאדע א נייע קרענק' און נאכדעם זעהט מען אז ביים חת"ס איז נארמאלע באשיידענע סטייל נישט געווען א דבר טמא ומטמא, בלייבט מען זיך ווינדערן. עס איז איינס און די זעלבע נושא נאכאמאל און נאכאמאל, מען קען נישט צוזאמענפארן צוויי פארקערטע דרכים אויף צוריקצואוועגס, עס גייט נישט גיין.
קינה ודימונה ועדעדה (עיין גיטין ז.)
אוועיטער
דער תהלים איד
אקטיווער שרייבער
פאוסטס: 7781
זיך איינגעשריבן: דינסטאג יולי 18, 2023 10:36 am
x 18662

Re: היסטאריע, דרכי הנהגה און דרך מלחמה קעגן השכלה, דורך גדולי אונגארן

פאוסט דורך דער תהלים איד »

מסתמא האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 6:22 pm איך דערשרעק מיך נישט אז די מאדערענע זענען אזוי געגאנגען זינט זיי זענען נישט מיין קובע
רבוש"ע, נישט דאס זאג איך.

דו זאגסט אז ס'איז געווען אנגענומען אלס אןם ערליכע לבוש!

ווייז איך דיר אז דוקא נישט! כאפסט?

פארוואס דער חת"ס האט נישט מעורר געווען איז כמה סיבות, איינס ווייל ער האט ליידער געהאט שווערערע מערכות מעורר צו זיין, און איינס ווייל דו דארפסט וויסן וואס שייטלען האט דעמאלס געמיינט. בערך ווי די היינטיגע געדריוולטע שפיצלען...

רבי הילל קאלאמייע זצוק"ל האט טאקע אויף דעם געוויינט, אז די הזנחה אין דעם האט "שפעטער גורם געווען" צו גיין ביז שייטלען! (און די שייטלען פון דעמאלס... לאמיר שוין נישט רעדן איבער'ן שייטל פון היינט).
1.jpg
1.jpg (124.01 KiB) געזען געווארן 248 מאל
2.jpg
2.jpg (31.68 KiB) געזען געווארן 248 מאל
3.jpg
3.jpg (147.95 KiB) געזען געווארן 248 מאל
אוועיטער
מסתמא
אקטיווער שרייבער
פאוסטס: 1994
זיך איינגעשריבן: זונטאג יולי 16, 2023 1:41 am
x 6891

Re: היסטאריע, דרכי הנהגה און דרך מלחמה קעגן השכלה, דורך גדולי אונגארן

פאוסט דורך מסתמא »

דער תהלים איד האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 6:28 pm
מסתמא האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 6:22 pm איך דערשרעק מיך נישט אז די מאדערענע זענען אזוי געגאנגען זינט זיי זענען נישט מיין קובע
רבוש"ע, נישט דאס זאג איך.

דו זאגסט אז ס'איז געווען אנגענומען אלס אןם ערליכע לבוש!

ווייז איך דיר אז דוקא נישט! כאפסט?

פארוואס דער חת"ס האט נישט מעורר געווען איז כמה סיבות, איינס ווייל ער האט ליידער געהאט שווערערע מערכות מעורר צו זיין, און איינס ווייל דו דארפסט וויסן וואס שייטלען האט דעמאלס געמיינט. בערך ווי די היינטיגע געדריוולטע שפיצלען...

רבי הילל קאלאמייע זצוק"ל האט טאקע אויף דעם געוויינט, אז די הזנחה אין דעם האט "שפעטער גורם געווען" צו גיין ביז שייטלען! (און די שייטלען פון דעמאלס... לאמיר שוין נישט רעדן איבער'ן שייטל פון היינט).

1.jpg
2.jpg
3.jpg
ווייטער, חזרה גיי איך נישט מאכן.

בנוגע די נקודה אז עס האט כאילו אויסגעזעהן ווי די געדריוולטע שפיצלען, א שייטל האט אויסגעזעהן כבעלת שיער בלשון הפוסקים און די חשש לדעת הפוסקים האוסרים איז געווען מראית עין... צו מיך הערט זיך דאס ווי א צורה פון האר.
קינה ודימונה ועדעדה (עיין גיטין ז.)
אוועיטער
ChatGPT
אקטיווער באניצער
פאוסטס: 262
זיך איינגעשריבן: זונטאג יוני 08, 2025 12:07 pm
Location: סאן אנטאניע
x 588

Re: היסטאריע, דרכי הנהגה און דרך מלחמה קעגן השכלה, דורך גדולי אונגארן

פאוסט דורך ChatGPT »

@מסתמא
קודם האסטו נישט געענטפערט פארוואס די חת''ס האט עס למעשה גע'אסר'ט פאר זיין אייגן שטוב. ס'איז דאך גארנישט אנדערש ווי טורבאן-סנוד?
לויט ווי @דער תהלים איד ברענגט דא איז עס אפילו אין פרעשבורג געווען א זאך מיט וואס די משכילים האבן געפאכעט...

צווייטנס, צייכן אן ווי מזעהט אז אין פראג איז עס שוין געווען פארשפרייט.

און ביטע מיש נישט אריין קיין הלכה דא, דאס איז בכלל נישט די נושא דא.
נאר איין נקודה, איך האב נישט געשריבען אז דאס האט מיט בחוקותיהם, נאר אז עס איז געווען א מאדערנע זאך. פונקט ווי דו זאלסט זיך יעצט אנטון א זשיענס און א ברייטע ווייסע הוט.
שטיינער
פרישער באניצער
פאוסטס: 85
זיך איינגעשריבן: זונטאג אוגוסט 31, 2025 2:50 am
x 48

Re: היסטאריע, דרכי הנהגה און דרך מלחמה קעגן השכלה, דורך גדולי אונגארן

פאוסט דורך שטיינער »

בעצם זיך איך נישט צו מאריך זיין בענין המחלוקות בין הרבנים היראים ובפרט בענינים שהשתיקה יפה להם אבער היות כ'זעה וואו ד'ר'עולם טענה'ט אז ר' הלל קאלעמייער האט סך הכל געזאגט דעם אמת הויעך העלך מעתיק זיין אביסל פון זיינע לשונות אויף גדולי ישראל וואס האבן נישט געהאלטן ממש ווי אים (נישט ח"ו צו מזלזל זיין בכבודו נאר צו אביסל פארשטיין זיין השקפה און דורך דעם דן זיין אויב דאס איז דרך החת"ס).
מחקתי מפני כבוד קדמונינו
בנצי
פרישער באניצער
פאוסטס: 62
זיך איינגעשריבן: דאנערשטאג יוני 20, 2024 3:39 am
x 251

Re: היסטאריע, דרכי הנהגה און דרך מלחמה קעגן השכלה, דורך גדולי אונגארן

פאוסט דורך בנצי »

מסתמא האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 5:50 pm
דער תהלים איד האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 3:57 pm וחוזר חלילה, והדברים מובנים.
כגיי בלי"נ נאר מגיב זיין פאר א דבר חידוש.
די שייטלעך זענען שוין געווען פארשפרייט נאך בעפארן זמן החת"ס בזמן ר' משולם איגרא אדער פריער (אזוי שרייבט דער אמרי סופר), וכפשטות השו"ע וכל הנושאי כלים באין פוצה פה. און אזויווי מיר טרעפן שוין אינעם שכינות'דיגן פראג בזמן הנודע ביהודה. קומט אויס אז חוץ די פשטות ההלכה שטעלט זיך עס גאר ארויס צו זיין די מסורה אין די דאזיגע מקומות אלץ דער לכתחילה'דיגער אידישער מלבוש. ווי פרי דאס גייט צוריק ווייס איך נישט אבער בזמן השלטי הגיבורים איז עס געווען שוין איטאליע, נו קען זיין אז עס איז שוין עטליכע הונדערט יאר אלט, כווייס נישט. דער שבט הלוי איז אויכעט מעיד אז מדינת שלימות זענען אזוי געגאנגען ואין לנו כח להכריע (לאיסור!) כידוע די מעשה רב אז זיין ערשטע רעבעצין איז געגאנגען מיט א (נישט צוגעדעקטע) שייטל כל ימיה.

צוריק צום צוואת החת"ס, פשוט הוא אז חומרא בעלמא קתני, ודבר פשוט הוא שאי אפשר להכריע נגד הרמ"א מג"א וכל גדולי הפוסקים, אפגעזעהן וויאזוי עס קומט פערזענליך אויס בלימוד הסוגיה.
עס איז פארהאן א איד א ת"ח, וואס קומט פון א"י פון צייט צו צייט, און לערנט פאר אין כוללים די סוגיא פון פאה נכרית, (אויב איינער האט עפעס אינפארמאציע איבער אים זאל אריינקומען).
לדעתו, נאכן דורכטון די סוגיא לאורכה ולרוחבה, נישט פארפעלנדיג אויפצוהייבן א שטיינדל אינעם גאנצן סוגיא והמסתעף, גמרא ראשונים עד אחרון שבאחרונים.
איז ער מברר, אז די פאה נכרית וואס די שלטי גבורים און רמ"א רעדן איז גאר עפעס אנדערש, נישט וואס מיר קענען אלס פאה נכרית.
בקיצור בקצה המזלג, לויט וויפל איך געדענק: מ'רעדט פון א סארט פאה נכרית וואס א פרוי וואס האט געהאט ווייניג האר האט אריינגעלייגט אין די האר אז מ'זאל נישט דערקענען אז ס'פעלט איר האר, פארשטייט זיך אז דערנאך האט מען עס באדעקט מיט א צודעק ווי יעדע פרוי מיט האר. די דיון איז לגבי שבת אין סי' שג, צו מען מעג ארויסגיין דערמיט שבת.
די שלטי גבורים איז געגאנגען ווייטער לגבי די דין פון שער באשה ערוה, דהיינו צו ליינען קרי"ש אקעגן אזעלכע האר, ווייל די סדר פון פרויען איז געווען אויפצודעקן די האר זייענדיג אין שטוב, אבער קרי"ש און אנדערע דברים שבקדושה טאר מען נישט זאגן אקעגן דעם ווייל שער באשה ערוה, קומט די שלטי גבורים און זאגט אז דאס הייסט נישט שער באשה ערוה. און אזוי אויך לגבי ארויסגיין אין חצר צו זי זאל הייסן א עוברת על דת יהודית (אבער נישט אין רשות הרבים לענין הל' צניעות)
אבער לגבי הל' אבן העזר וואס איז דן בענין הל' צניעות, ווי אזוי א פרוי מעגן ארויסגיין אין גאס, האט ער נישט גערעדט בכלל אויף ארויסצוגיין דערמיט אן קיין צודעק, און אויף דעם איז נישטא קיין רמ"א, ווייל אויף דעם האט מען דעמלאטס נאך נישט גענוצט קיין פאה נכרית, נאר בסך הכל ס'זאל זיך נישט אנזען אז זי האט ווייניג האר, אבער פונקט ווי יעדע פרוי מיט געהעריגע האר איז די פרוי מיט פאה נכרית אויך ארויס אין גאס צוגעדעקט מיט א טיכל. (געשריבן זייער בערך און נישט פונקטליך, ממילא אתי תתלו משוגתי)
די סארט פאה נכרית, ארויסצוגיין אין גאס באדעקט די האר מיט א שייטל, כדי ס'זאל אויסקוקן ווי זי גייט מיט האר, קומט בכלל נישט פון יענע צייטן, דאס איז א נייע פירצה פון די שפעטערדיגע צייטן.
בקיצור, בויען היסטאריע אויף דעם שלטי גבורים און רמ"א און זאגן אז די סארט שייטלען איז געווען דעמאלטס די אידישע לבוש ווי דו זאגסט, איז בכלל נישט אזוי פשוט.
שטיינער
פרישער באניצער
פאוסטס: 85
זיך איינגעשריבן: זונטאג אוגוסט 31, 2025 2:50 am
x 48

Re: היסטאריע, דרכי הנהגה און דרך מלחמה קעגן השכלה, דורך גדולי אונגארן

פאוסט דורך שטיינער »

ביטע טראגן די נושא פון שייטלען צו איר באשטימטע אשכול.
יש"כ.
totty
אקטיווער באניצער
פאוסטס: 167
זיך איינגעשריבן: מאנטאג יולי 17, 2023 5:06 pm
x 176

Re: היסטאריע, דרכי הנהגה און דרך מלחמה קעגן השכלה, דורך גדולי אונגארן

פאוסט דורך totty »

הרב שטיינער אייערע תגובות שמעקן פון השכלה
די פרטים האבעך נישט קייןם צייט אריינציגיין יעצט אבער כמעט יעדע איינציגע תגובה פון אייך האט אזא שמעק פון אוועקמאכן כל המקובל לנו
אוועיטער
מסתמא
אקטיווער שרייבער
פאוסטס: 1994
זיך איינגעשריבן: זונטאג יולי 16, 2023 1:41 am
x 6891

Re: היסטאריע, דרכי הנהגה און דרך מלחמה קעגן השכלה, דורך גדולי אונגארן

פאוסט דורך מסתמא »

בנצי האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 7:26 pm עס איז פארהאן א איד א ת"ח, וואס קומט פון א"י פון צייט צו צייט, און לערנט פאר אין כוללים די סוגיא פון פאה נכרית,
לדעתו, נאכן דורכטון די סוגיא איז ער מברר, אז די פאה נכרית וואס די שלטי גבורים און רמ"א רעדן איז גאר עפעס אנדערש, נישט וואס מיר קענען אלס פאה נכרית.
א איד דרייט זיך ארום מיט א דבר מחודש נגד הבנת פשטות השו”ע והפוסקים, נגד הבנת כלל ישראל ונגד הבנת כל הפוסקים ונגד המנהג המקובל וואס איז קלאר געבויט אויף די פשוטע הבנה אז מען רעדט פון געהעריגע שייטלען. מה אומר? גוט פאר אים. אין לי ולו ולא כלום. כבין מיך נאר מתייחס צו וואס איך שפיר פאר וויכטיג, קענסט עס אנרופן אראגאנט.
קינה ודימונה ועדעדה (עיין גיטין ז.)
אוועיטער
מסתמא
אקטיווער שרייבער
פאוסטס: 1994
זיך איינגעשריבן: זונטאג יולי 16, 2023 1:41 am
x 6891

Re: היסטאריע, דרכי הנהגה און דרך מלחמה קעגן השכלה, דורך גדולי אונגארן

פאוסט דורך מסתמא »

ChatGPT האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 6:34 pm @מסתמא
קודם האסטו נישט געענטפערט פארוואס די חת''ס האט עס למעשה גע'אסר'ט פאר זיין אייגן שטוב. ס'איז דאך גארנישט אנדערש ווי טורבאן-סנוד?

נאר איין נקודה, איך האב נישט געשריבען אז דאס האט מיט בחוקותיהם, נאר אז עס איז געווען א מאדערנע זאך. פונקט ווי דו זאלסט זיך יעצט אנטון א זשיענס און א ברייטע ווייסע הוט.
עס איז נישט ווי א סנוד/טורבאן, אבער עס איז אן אויסגעפסקנטע זאך אין שו”ע והפוסקים להיתר גמור. דער חת”ס האט ביים אפלערנען די סוגיא געקומען צו די מסקנה נגד הרמ”א והמג”א והאליהו רבה והפמ”ג ורוב הפוסקים, כשיטת היעב”ץ. כמובן אז לרבים קען מען נישט מחמיר זיין נגד אלע אונזערע פוסקים מובהקים, אבער לעצמו און פאר די אייגענע שטוב קען מען יא. ופשוט הוא.

בנוגע די צווייטע נקודה, מאדערנקייט ’כשלעצמו’ איז נישט קיין נושא געווען אין אויבערלאנד. א שטייגער ווי קורצע רעקלעך, שניידן די בארד, אטו רוכלא אחשיב ואיזל? כרעד דא אלעס נאך פון די זמן תקופת החת”ס. די עצם קאנצעפט ’מאדערן’ אן גארנישט ממשות’דיג פארבינדן דערצו וואס דארף אויפצוציטערן דאס גופא איז א גאליציאנע קאנצעפט. אין אויבערלאנד איז געווען הלכה, מסורה, מנהג. מאדערן איז נישט געווען קיין נושא בכלל. א ודאי, מאדערן אויף די חשבון פון די תורה? דאס איז שוין איינמאל א פראבלעם, א ריזיגע. אבער סתם די קאוד ווארט ’מאדערן’? וואס פונקטליך באדייט דאס? סאיז נישט געווען קיין עקסטערע נושא אפגעטיילט פון יהדות. אלעס האט פאקוסירט אויף יראת שמים. לימוד התורה. קיום המצוות. שמירת המסורה. נישטא אזא עקסטערע באגריף א נושא ’מאדערן’.
קינה ודימונה ועדעדה (עיין גיטין ז.)
שטיינער
פרישער באניצער
פאוסטס: 85
זיך איינגעשריבן: זונטאג אוגוסט 31, 2025 2:50 am
x 48

Re: היסטאריע, דרכי הנהגה און דרך מלחמה קעגן השכלה, דורך גדולי אונגארן

פאוסט דורך שטיינער »

שטיינער האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 1:35 pm
מסתמא האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 1:01 pm
שטיינער האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 12:51 pm
נישט אז ער האט נישט לוחם געווען נאר ער האט אים גערופן
זעסטו, איך קען נישט גוט די היסטאריע. אבער אזאלעכע זאכן וואלט איך מכיר טוב געווען אז עס קומט מיט מקורות וואו מען קען עס דורכטון.
ס'דארף צו זיין א בריוו פון כת"ס צו ר"ע הילעסהיימער אז ער זאל נעמען די פאזיציע, כ'האב עס נישט געקענט טרעפן. כ'מיין אז מאיר הילדסהיימער איז עס מעתיק אין איינע פון זיינע מאמרים.
ער דא רעדט אויך ארום דערפון.
מקומו של הרב עזריאל הילדסהיימר במאבק על דמותה הרוחנית של יהדות הונגריה.pdf
וא"כ מסתבר אז גם לר' פייש האט ער מסכים געווען.
אבער יצחק יוסף הכהן שרייבט
Screenshot 2025-09-15 133029.png
כ'ווייס נישט פון וואו ער נעמט דאס.
ע"ע תשובות בית הלל סימן לד וואו ער דערמאנט נישט קיין ווארט אז דאס איז קעגן דעת הכת"ס.
געטראפן ב"ה די בריוו פון כת"ס צו הגרע"ה ומצו"ב.
Screenshot 2025-09-15 202743.png
Screenshot 2025-09-15 202743.png (272.01 KiB) געזען געווארן 191 מאל
Screenshot 2025-09-15 203023.png
Screenshot 2025-09-15 203023.png (366.51 KiB) געזען געווארן 191 מאל
שטיינער
פרישער באניצער
פאוסטס: 85
זיך איינגעשריבן: זונטאג אוגוסט 31, 2025 2:50 am
x 48

Re: היסטאריע, דרכי הנהגה און דרך מלחמה קעגן השכלה, דורך גדולי אונגארן

פאוסט דורך שטיינער »

מסתמא האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 8:28 pm
ChatGPT האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 6:34 pm @מסתמא
קודם האסטו נישט געענטפערט פארוואס די חת''ס האט עס למעשה גע'אסר'ט פאר זיין אייגן שטוב. ס'איז דאך גארנישט אנדערש ווי טורבאן-סנוד?

נאר איין נקודה, איך האב נישט געשריבען אז דאס האט מיט בחוקותיהם, נאר אז עס איז געווען א מאדערנע זאך. פונקט ווי דו זאלסט זיך יעצט אנטון א זשיענס און א ברייטע ווייסע הוט.
עס איז נישט ווי סנוד/טורבאן, אבער עס איז אן אויסגעפסקנטע זאך אין שו”ע והפוסקים להיתר גמור. דער חת”ס האט ביים אפלערנען די סוגיא געקומען צו די מסקנה נגד הרמ”א והמג”א והאליהו רבה והפמ”ג ורוב הפוסקים, כשיטת היעב”ץ. כמובן אז לרבים קען מען נישט מחמיר זיין נגד אלע אונזערע פוסקים מובהקים, לעצמו און פאר די אייגענע שטוב קען מען יא. ופשוט הוא.

בנוגע די צווייטע נקודה, מאדערנקייט ’כשלעצמו’ איז נישט קיין נושא געווען אין אויבערלאנד. א שטייגער ווי קורצע רעקלעך, שניידן די בארד, אטו רוכלא אחשיב ואיזל? כרעד דא אלעס נאך פון די זמן תקופת החת”ס. די עצם קאנצעפט ’מאדערן’ אן גארנישט ממשות’דיג פארבינדן דערצו וואס דארף אויפצוציטערן דאס גופא איז א גאליציאנע קאנצעפט. אין אויבערלאנד איז געווען הלכה, מסורה, מנהג. מאדערן איז נישט געווען קיין נושא בכלל. א ודאי, מאדערן אויף די חשבון פון די תורה? דאס איז שוין איינמאל א פראבלעם, א ריזיגע. אבער סתם די קאוד ווארט ’מאדערן’? וואס פונקטליך באדייט דאס? סאיז נישט געווען קיין עקסטערע נושא אפגעטיילט פון יהדות. אלעס האט פאקוסירט אויף יראת שמים. לימוד התורה. קיום המצוות. שמירת המסורה. נישטא אזא עקסטערע באגריף א נושא ’מאדערן’.
הרב @מסתמא כ'זע נישט פארוואס איר פרובירט זיך צו עקשנ'ען אויף דעם נושא. יא דער חת"ס האט זייער נישט געשמעקט דאס גיין מיט שייטלען, און ער האט דאס גע'אסר'ט פאר זיינע קינדער. צו ער האט געהאלטן ס'איז אסור? לכאורה נישט, ווען יא וואלט ער גע'אסר'ט לגמרי. פארוואס ער האט נישט געוואלט זיינע קינדער זאלן גיין? י"ל משום פריצות או כל טעם שהוא.
ס'איז דער ערשטע מאל וואס איר הערט פונעם מושג לפנים משורת הדין?
שטיינער
פרישער באניצער
פאוסטס: 85
זיך איינגעשריבן: זונטאג אוגוסט 31, 2025 2:50 am
x 48

Re: היסטאריע, דרכי הנהגה און דרך מלחמה קעגן השכלה, דורך גדולי אונגארן

פאוסט דורך שטיינער »

totty האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 7:44 pm הרב שטיינער אייערע תגובות שמעקן פון השכלה
די פרטים האבעך נישט קייןם צייט אריינציגיין יעצט אבער כמעט יעדע איינציגע תגובה פון אייך האט אזא שמעק פון אוועקמאכן כל המקובל לנו
אדרבה איני אומר קבלי דעתי ווייזט מיר צו וועלכע תגובה באדערט אייך?
אויב מיינט איר די תגובה וועגן די לשונות פון ר"ה קאלעמייער בינעך מסכים, און ס'איז געווען (און ס'איז נאכאלץ) אין פלאן אויסצומעקן.
כ'האב עס נאר געשריבן לכבוד די וואס ווילן פארדרייען היסטאריע.
אוועיטער
מסתמא
אקטיווער שרייבער
פאוסטס: 1994
זיך איינגעשריבן: זונטאג יולי 16, 2023 1:41 am
x 6891

Re: היסטאריע, דרכי הנהגה און דרך מלחמה קעגן השכלה, דורך גדולי אונגארן

פאוסט דורך מסתמא »

שטיינער האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 8:36 pm
מסתמא האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 8:28 pm
ChatGPT האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 6:34 pm @מסתמא
קודם האסטו נישט געענטפערט פארוואס די חת''ס האט עס למעשה גע'אסר'ט פאר זיין אייגן שטוב. ס'איז דאך גארנישט אנדערש ווי טורבאן-סנוד?

נאר איין נקודה, איך האב נישט געשריבען אז דאס האט מיט בחוקותיהם, נאר אז עס איז געווען א מאדערנע זאך. פונקט ווי דו זאלסט זיך יעצט אנטון א זשיענס און א ברייטע ווייסע הוט.
עס איז נישט ווי סנוד/טורבאן, אבער עס איז אן אויסגעפסקנטע זאך אין שו”ע והפוסקים להיתר גמור. דער חת”ס האט ביים אפלערנען די סוגיא געקומען צו די מסקנה נגד הרמ”א והמג”א והאליהו רבה והפמ”ג ורוב הפוסקים, כשיטת היעב”ץ. כמובן אז לרבים קען מען נישט מחמיר זיין נגד אלע אונזערע פוסקים מובהקים, לעצמו און פאר די אייגענע שטוב קען מען יא. ופשוט הוא.

בנוגע די צווייטע נקודה, מאדערנקייט ’כשלעצמו’ איז נישט קיין נושא געווען אין אויבערלאנד. א שטייגער ווי קורצע רעקלעך, שניידן די בארד, אטו רוכלא אחשיב ואיזל? כרעד דא אלעס נאך פון די זמן תקופת החת”ס. די עצם קאנצעפט ’מאדערן’ אן גארנישט ממשות’דיג פארבינדן דערצו וואס דארף אויפצוציטערן דאס גופא איז א גאליציאנע קאנצעפט. אין אויבערלאנד איז געווען הלכה, מסורה, מנהג. מאדערן איז נישט געווען קיין נושא בכלל. א ודאי, מאדערן אויף די חשבון פון די תורה? דאס איז שוין איינמאל א פראבלעם, א ריזיגע. אבער סתם די קאוד ווארט ’מאדערן’? וואס פונקטליך באדייט דאס? סאיז נישט געווען קיין עקסטערע נושא אפגעטיילט פון יהדות. אלעס האט פאקוסירט אויף יראת שמים. לימוד התורה. קיום המצוות. שמירת המסורה. נישטא אזא עקסטערע באגריף א נושא ’מאדערן’.
הרב @מסתמא כ'זע נישט פארוואס איר פרובירט זיך צו עקשנ'ען אויף דעם נושא. יא דער חת"ס האט זייער נישט געשמעקט דאס גיין מיט שייטלען, און ער האט דאס גע'אסר'ט פאר זיינע קינדער. צו ער האט געהאלטן ס'איז אסור? לכאורה נישט, ווען יא וואלט ער גע'אסר'ט לגמרי. פארוואס ער האט נישט געוואלט זיינע קינדער זאלן גיין? י"ל משום פריצות או כל טעם שהוא.
ס'איז דער ערשטע מאל וואס איר הערט פונעם מושג לפנים משורת הדין?
ממש דאס זאג איך. דער שולחן ערוך איז קובע ואי אפשר לחייב להחמיר נגד השולחן ערוך, כידוע די לשון החת”ס ובני ישראל יוצאים ביד רמ”א, נושא געשלאסן. יעצט כמובן אז פריוואט קען מען מחמיר זיין, אלעס וואס מען טרעפט ביים חת”ס איז פריוואט לעצמו ובאופן חומרא יתירה. כהאב עס געשריבן אין די שייטל טעמע כזוך נאך יענע פאוסט וואו כנעם צוזאמען די דעת גדולי אונגארן.
קינה ודימונה ועדעדה (עיין גיטין ז.)
אוועיטער
ChatGPT
אקטיווער באניצער
פאוסטס: 262
זיך איינגעשריבן: זונטאג יוני 08, 2025 12:07 pm
Location: סאן אנטאניע
x 588

Re: היסטאריע, דרכי הנהגה און דרך מלחמה קעגן השכלה, דורך גדולי אונגארן

פאוסט דורך ChatGPT »

מסתמא האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 8:28 pm
ChatGPT האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 6:34 pm @מסתמא
קודם האסטו נישט געענטפערט פארוואס די חת''ס האט עס למעשה גע'אסר'ט פאר זיין אייגן שטוב. ס'איז דאך גארנישט אנדערש ווי טורבאן-סנוד?

נאר איין נקודה, איך האב נישט געשריבען אז דאס האט מיט בחוקותיהם, נאר אז עס איז געווען א מאדערנע זאך. פונקט ווי דו זאלסט זיך יעצט אנטון א זשיענס און א ברייטע ווייסע הוט.
עס איז נישט ווי סנוד/טורבאן, אבער עס איז אן אויסגעפסקנטע זאך אין שו”ע והפוסקים להיתר גמור. דער חת”ס האט ביים אפלערנען די סוגיא געקומען צו די מסקנה נגד הרמ”א והמג”א והאליהו רבה והפמ”ג ורוב הפוסקים, כשיטת היעב”ץ. כמובן אז לרבים קען מען נישט מחמיר זיין נגד אלע אונזערע פוסקים מובהקים, לעצמו און פאר די אייגענע שטוב קען מען יא. ופשוט הוא.

בנוגע די צווייטע נקודה, מאדערנקייט ’כשלעצמו’ איז נישט קיין נושא געווען אין אויבערלאנד. א שטייגער ווי קורצע רעקלעך, שניידן די בארד, אטו רוכלא אחשיב ואיזל? כרעד דא אלעס נאך פון די זמן תקופת החת”ס. די עצם קאנצעפט ’מאדערן’ אן גארנישט ממשות’דיג פארבינדן דערצו וואס דארף אויפצוציטערן דאס גופא איז א גאליציאנע קאנצעפט. אין אויבערלאנד איז געווען הלכה, מסורה, מנהג. מאדערן איז נישט געווען קיין נושא בכלל. א ודאי, מאדערן אויף די חשבון פון די תורה? דאס איז שוין איינמאל א פראבלעם, א ריזיגע. אבער סתם די קאוד ווארט ’מאדערן’? וואס פונקטליך באדייט דאס? סאיז נישט געווען קיין עקסטערע נושא אפגעטיילט פון יהדות. אלעס האט פאקוסירט אויף יראת שמים. לימוד התורה. קיום המצוות. שמירת המסורה. נישטא אזא עקסטערע באגריף א נושא ’מאדערן’.
דער יעב''ץ האט געוואוינט אין אינטערלאנד? ''מאדערן'' איז רגול על לשונו. (אפשר מיט אן אנדערען אויסדריק - אבער די זעלבע מכוון)
די חת''ס "חדש אסור מן התורה" איז אויף וואס?
איפכא מסתברא
פרישער באניצער
פאוסטס: 26
זיך איינגעשריבן: מיטוואך יוני 25, 2025 5:16 pm
Location: גליל התחתון
x 58

Re: היסטאריע, דרכי הנהגה און דרך מלחמה קעגן השכלה, דורך גדולי אונגארן

פאוסט דורך איפכא מסתברא »

כוויל צולייגן מיינע צוויי סענט צו די היציגע נושא דא. כ'האף אז מיינע ווערטער וועט ארויסקומען מיט א סדר. כהאב נאר נישט די צייט מאריך צו זיין יעצט.

מאנכע ווילן דא מחלק זיין ווי כאילו ס'איז געווען צוויי שבילים בשיטת החת''ס 1. ר' הלל (די מחנה חיים וואלטן זיי מסתמא צוגעשטעלט)2. די אנדערע תלמידים.

יעצט, קודם כל אויב וויל מען מאכן חילוקים קען מען גיין ווייטער מקען שטעלן אזוי פון רעכטס צו לינקס:
ר' הלל, דער מחנה חיים, דער מהר''ם אש (די מחנה חיים איז געגאגען נאכן הסתלקות החת''ס פון פרעשבורג קיין אונגוואר)דער מהר''ם שיק, כת''ס, וכו' וכו' ביז ר' אלעזר הורוויץ.

נאר וואזשע דען, לענ''ד איז עס פונקט ווי מען זאל צוטיילן גור און אלכסנדר ביידע פון פשיסחא חדר. כלומר. די צוויי וואס בעצם ממקום אחד יהלכון, וכולם מרועה אחד קבלו. נאר וואס דען די וועג ווי אזוי זיי האבן געזאגט תורה איז אנדערש יעדער כפי הארת נפשו ופי שורש נשמתו. אבער בפועל האבן זיי אלע געהאט דעם זעלבן השקפה אויפן חובת התבדלות מרשעים -- אפשר אין פרטי פרטים איז איינער געווען שארפער וואס דאס האט מיט הנ''ל. אבער ח''ו אז דא איז געווען שתי תורות. ע''פ רוב האבן זיי זיך פארשטאנען אויפן אויגן בליק.

בנוגע וואס @מסתמא איז פארנומען מיט תורת קנאות גאליציע.
איז אזוי, כמדומה די גאנצע תורת הקנאות - התבדלות פון גאליציע איז מקור מקומו פון חת''ס'ס חדר, ווי דער הייליגער ד''ח איז זיך מבטל אינגאנצען פאר חת''ס.
נאר וואס דען? ס'קומט אוטומאטיש מיט מיט די חסידישע ענינים וואס הרה''ק ר'''ר מענדעלע האט אוועקגעשטעלט.

בעת וואס אין אונגארן ואגפי' האט נאר דער שו''ע ותורת הנגלה אויסגעמאכט אויפן חובת התבדלות האט חסידות גענומען דעם זעלבן חובת התבדלות און אדאפטירט לויט זייערע מושגים, ווי באקאנט האט דער ר''ר שטארק געפירט מערכות קעגן מאדערנקייט וכדומה.

חסידות ארגינעל האט קיינמאל נישט אריינגערעדט אין התבדלות, אויב עפעס האט עס אויסגעזעהן דאס פארקערטע.
אוועיטער
מסתמא
אקטיווער שרייבער
פאוסטס: 1994
זיך איינגעשריבן: זונטאג יולי 16, 2023 1:41 am
x 6891

Re: היסטאריע, דרכי הנהגה און דרך מלחמה קעגן השכלה, דורך גדולי אונגארן

פאוסט דורך מסתמא »

ChatGPT האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 9:11 pm א דער יעב''ץ האט געוואוינט אין אינטערלאנד? ''מאדערן'' איז רגול על לשונו. (אפשר מיט אן אנדערען אויסדריק - אבער די זעלבע מכוון)
ב די חת''ס "חדש אסור מן התורה" איז אויף וואס?
א דער יעב”ץ שטעלט נישט פאר דער מנהג ודרך אויבערלאנד, ער האט געוואוינט אין האמבורג ווייט אוועק. בעצם איז דער יעב”ץ אן אייגנארטיגער מהות ודמות, ער ערלויבט זיך צו חולק זיין אויף ראשונים וכו’ זיין שארפקייט איז א שם דבר, ער שרייבט אויף מעררין- אויבערלאנד אז זייער קולטור איז אים זר. אויב ווילסטו עכט אראפנעמען די דרך און שניט פון יהדות אויבערלאנד וואלט איך פערזענליך עס אסאך מער געזעהן אינעם נודע ביהודה, דער דע-פאקטאו מנהיג הדור און לעצטע ווארט פון יענע גאנצע מחוז בימיו א דור בעפארן חת”ס.
וועסט מיר ברענגען אז נאך גדולים, נישט פון גאליציע, האבן גערעדט פון מאדערנקייט אלץ נושא כשלעצמו? קען זיין. אבער די פאקט איז אז אין גאליציע איז דאס געווען א יסוד ועיקר, א תורה שלימה, אסאך מער פון סיי וואו אנדערש. נישט אין אויבערלאנד.

ב דער חת”ס חדש אסור מן התורה ברענגט ער דעם ערשטן אין די תשובות מאל בנוגע נייע חומרות (יא!!! הערסט גוט). דער חת”ס האט זיך מתנגד געווען צו חדשות אין יהדות, סיי לקולא און סיי לחומרא, ועל זה כתב חדש אסור מן התורה. קיין שייכות צו מאדערן אדער טעכנישע פארשריט. סאיז נישט קיין נושא בכלל.
איך הער אין די דברי הצוואה ’ולא תאמרו נשתנו העתים, כי יש לנו אב זקן יתברך שמו לא נשתנה ולא ישתנה' זייער קלאר, קענסט גיין מיט דעם היט אדער יענעם היט, קענסט רייטן אויף א פערד דרייוון א קאר אדער פליען מיט א דראון, מאך נאר זיכער ’זכרו תורת משה עבדי’, פיר דיך 100% פראצענט ווי א איד דארף זיך פירן על פי תורה. די וועלטס פארשריט באדייט נישט בשום פנים ואופן דאס מינדעסטע אפווייכונג פון שמירת התורה והמצוות. יהדות איז קאי וקיים נישט קיין חילוק די וועטער אינדערויסן. מיר זענען זיך נישט מתייחס צום וועטער כשלעצמו, מיר ווייסן איין זאך: זאת התורה לא תהא מוחלפת.
קינה ודימונה ועדעדה (עיין גיטין ז.)
אוועיטער
מסתמא
אקטיווער שרייבער
פאוסטס: 1994
זיך איינגעשריבן: זונטאג יולי 16, 2023 1:41 am
x 6891

Re: היסטאריע, דרכי הנהגה און דרך מלחמה קעגן השכלה, דורך גדולי אונגארן

פאוסט דורך מסתמא »

מסתמא האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 12:21 pm
נאך בדורו פונעם כת”ס האבן די חסידישע אונטערלענדער געהאקט אויפן כתב סופר אליינס אז ער איז א לינקער (פארן חטא פון גיין בדרך הממוצע שחינכו אביו און נישט גיין בדרך הקיצוניות של גאליציע), בלי”נ כהאב בדעה נאכצוברענגען מעשיות און מקורות, כמובן אלעס נאר פון היימישע מקורות!.
מסתמא האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 5:34 pm
ווייטער הוצאות לע"ז, דער חת"ס שרייבט זייער שיין אויף די שטאט פרעסבורג אז זיי זענען יראים ושלימים מיט אלע מידות שמנו חכמים, סתם ארויסגעשטעלט אן אונטערלענדער הוצאות לע"ז אויף די אויבערלענדער כנהוג אין אונטערלאנד מקדמת דנא (בלי"נ כוועל נאך ברענגען מזמן הכתב סופר א סיפור). שקר ווי די עבודה זרה. ווייל זיי זענען נישט בדעה מיט דיר אויף געוויסע פרומע ענינים און כללי ההנהגה איז נישט יענער צוליב דעם שוואך. ער האט א צווייטע דעפיניציע אינגאנצן אויף שטארק און שוואך, וואו און וויאזוי מען לייגט די ליניעס.
פיינעלי געטראפן. א פיינע מעשה פארשריבן דורך ר’ בנימין וואלף פאפענהיים ז”ל אן איש חשוב מאוד מאוד פון די ראשי קהילה פון פרעסבורג בזמן הכתב סופר. א ירא”ש ותקיף ווען סאיז געקומען צו סיי וועלכע ענין פון יהדות, זיין אייניקל ר’ בנימין נויפעלד פון עתיקין האט מיר נאכגעזאגט א ווערטל וואס מען פלעגט זאגן אויף אים אז ער האט געלאזט צוואה אז מען זאל אים באערדיגן שטייענדיגערהייט ווייל ער האט זיך קיינמאל נישט געבויגן פאר קיין מענטש. ער איז געווען פון די אנשי אמונו פונעם הייליגן כתב סופר. דא האט איר א שיינע מעשה וואס ווארפט א שטיקל ליכט אויף אונזער נושא דא.
IMG-20250915-WA0132.jpg
IMG-20250915-WA0132.jpg (316.83 KiB) געזען געווארן 143 מאל
קינה ודימונה ועדעדה (עיין גיטין ז.)
שטיינער
פרישער באניצער
פאוסטס: 85
זיך איינגעשריבן: זונטאג אוגוסט 31, 2025 2:50 am
x 48

Re: היסטאריע, דרכי הנהגה און דרך מלחמה קעגן השכלה, דורך גדולי אונגארן

פאוסט דורך שטיינער »

איפכא מסתברא האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 9:28 pm כוויל צולייגן מיינע צוויי סענט צו די היציגע נושא דא. כ'האף אז מיינע ווערטער וועט ארויסקומען מיט א סדר. כהאב נאר נישט די צייט מאריך צו זיין יעצט.

מאנכע ווילן דא מחלק זיין ווי כאילו ס'איז געווען צוויי שבילים בשיטת החת''ס 1. ר' הלל (די מחנה חיים וואלטן זיי מסתמא צוגעשטעלט)2. די אנדערע תלמידים.

יעצט, קודם כל אויב וויל מען מאכן חילוקים קען מען גיין ווייטער מקען שטעלן אזוי פון רעכטס צו לינקס:
ר' הלל, דער מחנה חיים, דער מהר''ם אש (די מחנה חיים איז געגאגען נאכן הסתלקות החת''ס פון פרעשבורג קיין אונגוואר)דער מהר''ם שיק, כת''ס, וכו' וכו' ביז ר' אלעזר הורוויץ.

נאר וואזשע דען, לענ''ד איז עס פונקט ווי מען זאל צוטיילן גור און אלכסנדר ביידע פון פשיסחא חדר. כלומר. די צוויי וואס בעצם ממקום אחד יהלכון, וכולם מרועה אחד קבלו. נאר וואס דען די וועג ווי אזוי זיי האבן געזאגט תורה איז אנדערש יעדער כפי הארת נפשו ופי שורש נשמתו. אבער בפועל האבן זיי אלע געהאט דעם זעלבן השקפה אויפן חובת התבדלות מרשעים -- אפשר אין פרטי פרטים איז איינער געווען שארפער וואס דאס האט מיט הנ''ל. אבער ח''ו אז דא איז געווען שתי תורות. ע''פ רוב האבן זיי זיך פארשטאנען אויפן אויגן בליק.

בנוגע וואס @מסתמא איז פארנומען מיט תורת קנאות גאליציע.
איז אזוי, כמדומה די גאנצע תורת הקנאות - התבדלות פון גאליציע איז מקור מקומו פון חת''ס'ס חדר, ווי דער הייליגער ד''ח איז זיך מבטל אינגאנצען פאר חת''ס.
נאר וואס דען? ס'קומט אוטומאטיש מיט מיט די חסידישע ענינים וואס הרה''ק ר'''ר מענדעלע האט אוועקגעשטעלט.

בעת וואס אין אונגארן ואגפי' האט נאר דער שו''ע ותורת הנגלה אויסגעמאכט אויפן חובת התבדלות האט חסידות גענומען דעם זעלבן חובת התבדלות און אדאפטירט לויט זייערע מושגים, ווי באקאנט האט דער ר''ר שטארק געפירט מערכות קעגן מאדערנקייט וכדומה.

חסידות ארגינעל האט קיינמאל נישט אריינגערעדט אין התבדלות, אויב עפעס האט עס אויסגעזעהן דאס פארקערטע.
במחכתה"ר לא זכיתי להבין.
דער יד אלעזר מיט ר' הלל האבן נישט געזעהן קיין שום זאך אין די נושאים אויג אויף אויג, וזה פשוט לכל מכיר תורת ר' אלעזר.
די נושא איז נישט צו ס'איז דא צוויי חדרים וכד' ווייל ביי אשכנזים איז דאס נישט געווען קיין ארטיקל.
אויב וויל מען יא מאכן צוויי מחנות וואלט איך געלייגט די מעסער צווישן הכת"ס און ר' שמעון סידון (באמת צווישן הגר"מ פערלס אין רע"ה נאר זיי זענען נישט געווען קיין תלמידי חת"ס).
אויב וויל מען אויסשטעלן גאוני הדור פון רעכט צו לינק איז עס מער ווייניגער אזוי.
הג"ר הלל קאלעמייער מחנה חיים אמרי אש מהר"י אסאד מהר"ם שיק דברי ירמיהו הגרא"י לאנדסבערג כתב סופר הגר"מ פערלס הגרע"ה הגר"ש סידון יד אלעזר (די לעצטע צוויי יש להסתפק מי הוא קודם).
יעדע פון די אלע האט געהאט אביסל אן אנדערע השקפת עולם, נאר וואו נעטער זיי זענען געווען אלץ מער האבן זיי געקענט צוזאמארבעטן.
די סיבה פארוואס איך וואלט געלייגט די מעסער צווישן הגר"מ פערלס אין הגרע"ה איז וויבאלד ביי זיי צוטיילט זיך די השקפת עולם צווישן התיחסות לתרבות המערב צו השתלבות בתרבות המערב (תוך שמירת תו"מ, הנקרא ניאו-ארטה').
ואידך פירושא זיל גמור.
אוועיטער
מסתמא
אקטיווער שרייבער
פאוסטס: 1994
זיך איינגעשריבן: זונטאג יולי 16, 2023 1:41 am
x 6891

Re: היסטאריע, דרכי הנהגה און דרך מלחמה קעגן השכלה, דורך גדולי אונגארן

פאוסט דורך מסתמא »

@שטיינער קענסט ביטע מסבירן די אויסשטעל פון ’אמרי אש, מהר"י אסאד, מהר"ם שיק’ פארוואס זעסטו איינעם מער שארפער ווי דעם צווייטן? פארוואס נישט ממש בדעה אחת? כפרעג ווייל כווייס נישט
קינה ודימונה ועדעדה (עיין גיטין ז.)
תינוק הבורח
אידטיש שרייבער
פאוסטס: 863
זיך איינגעשריבן: זונטאג יולי 16, 2023 9:03 am
x 919

Re: היסטאריע, דרכי הנהגה און דרך מלחמה קעגן השכלה, דורך גדולי אונגארן

פאוסט דורך תינוק הבורח »

מסתמא האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 10:01 pm
ChatGPT האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 9:11 pm א דער יעב''ץ האט געוואוינט אין אינטערלאנד? ''מאדערן'' איז רגול על לשונו. (אפשר מיט אן אנדערען אויסדריק - אבער די זעלבע מכוון)
ב די חת''ס "חדש אסור מן התורה" איז אויף וואס?
א דער יעב”ץ שטעלט נישט פאר דער מנהג ודרך אויבערלאנד, ער האט געוואוינט אין האמבורג ווייט אוועק. בעצם איז דער יעב”ץ אן אייגנארטיגער מהות ודמות, ער ערלויבט זיך צו חולק זיין אויף ראשונים וכו’ זיין שארפקייט איז א שם דבר, ער שרייבט אויף מעררין- אויבערלאנד אז זייער קולטור איז אים זר. אויב ווילסטו עכט אראפנעמען די דרך און שניט פון יהדות אויבערלאנד וואלט איך פערזענליך עס אסאך מער געזעהן אינעם נודע ביהודה, דער דע-פאקטאו מנהיג הדור און לעצטע ווארט פון יענע גאנצע מחוז בימיו א דור בעפארן חת”ס.
וועסט מיר ברענגען אז נאך גדולים, נישט פון גאליציע, האבן גערעדט פון מאדערנקייט אלץ נושא כשלעצמו? קען זיין. אבער די פאקט איז אז אין גאליציע איז דאס געווען א יסוד ועיקר, א תורה שלימה, אסאך מער פון סיי וואו אנדערש. נישט אין אויבערלאנד.

ב דער חת”ס חדש אסור מן התורה ברענגט ער דעם ערשטן אין די תשובות מאל בנוגע נייע חומרות (יא!!! הערסט גוט). דער חת”ס האט זיך מתנגד געווען צו חדשות אין יהדות, סיי לקולא און סיי לחומרא, ועל זה כתב חדש אסור מן התורה. קיין שייכות צו מאדערן אדער טעכנישע פארשריט. סאיז נישט קיין נושא בכלל.
איך הער אין די דברי הצוואה ’ולא תאמרו נשתנו העתים, כי יש לנו אב זקן יתברך שמו לא נשתנה ולא ישתנה' זייער קלאר, קענסט גיין מיט דעם היט אדער יענעם היט, קענסט רייטן אויף א פערד דרייוון א קאר אדער פליען מיט א דראון, מאך נאר זיכער ’זכרו תורת משה עבדי’, פיר דיך 100% פראצענט ווי א איד דארף זיך פירן על פי תורה. די וועלטס פארשריט באדייט נישט בשום פנים ואופן דאס מינדעסטע אפווייכונג פון שמירת התורה והמצוות. יהדות איז קאי וקיים נישט קיין חילוק די וועטער אינדערויסן. מיר זענען זיך נישט מתייחס צום וועטער כשלעצמו, מיר ווייסן איין זאך: זאת התורה לא תהא מוחלפת.
דער נודע ביהודה איז געווען א גאליציאנער.
תינוק הבורח
אידטיש שרייבער
פאוסטס: 863
זיך איינגעשריבן: זונטאג יולי 16, 2023 9:03 am
x 919

Re: היסטאריע, דרכי הנהגה און דרך מלחמה קעגן השכלה, דורך גדולי אונגארן

פאוסט דורך תינוק הבורח »

בכלל פארשטיי איך נישט די גאנצע הנחה אז די גאליציאנער זענען געווען פרומער ווי די אונגארישע.

ווי ווייט איך ווייס זענען אסאך מחלוקת אין די קהילות צווישן די צוויי וועלט מלחמות געווען ווייל די וואס האבן געפליכטעט קיין אונגארן נאך די ערשטע וועלט מלחמה געווארן אנגעקוקט דורך די אריגינעלע אונגארישע ווי נישט גענוג פרום.
אוועיטער
מסתמא
אקטיווער שרייבער
פאוסטס: 1994
זיך איינגעשריבן: זונטאג יולי 16, 2023 1:41 am
x 6891

Re: היסטאריע, דרכי הנהגה און דרך מלחמה קעגן השכלה, דורך גדולי אונגארן

פאוסט דורך מסתמא »

תינוק הבורח האט געשריבן: מאנטאג סעפטעמבער 15, 2025 10:52 pm דער נודע ביהודה איז געווען א גאליציאנער.
אמת, א יליד גאליציע. אבער ער האט געפירט א גאר אנדערע דרך. ער שרייבט קלאר אז ער האט געטוישט דרך מימי חורפו, ער זאגט עס קלאר בנוגע קבלה.

למען האמת, איך בין מסופק צו די גאליציאנע דרך איז געווען בעיקר ביי די חסידים אדער ביי די מתנגדים אויכעט. ר’ צבי הירש חריף און ר’ שלמה קלוגער זענען קלאר געווען גאר שארפע קנאים, ווייטער דער ישועות יעקב און שואל ומשיב ווייסעך נישט אויב זיי האבן געפירט אזא שארפע הנהגה, לא ידעתי.

עס איז קלאר, ברור כשמש אז דער רבי ר’ אלימלך שטעלט אראפ אינעם צעטיל קטן א שרעקעדיגע יסוד וואס מאנט א געוואלד: ’האדם לא נברא אלא לשבר את הטבע' רייסן שטיקער פון זיך!
דער דברי חיים פלעגט כסדר חזרן דאס זיין גרייט צו צושמעטערט ווערן פארן אויבערשטן, סקילה שריפה הרג וחנק וכו’
א טאג וואס מען ברעכט זיך נישט און מען רייסט נישט שטיקער פון זיך איז קיין טאג נישט.

דער שארפער מאור ושמש פון פרשת מטות איז דאך באקאנט
לכן מוטל על כל אחד ואחד מישראל להדריך בניו תיכף בקטנותם שעדיין אינם ניתנם בו יצר טוב והוא לפתח חטאת רובץ וכל עשיותיו הן מעשה יצר הרע לכן צריך להדריכם להשגיח עליהם שלא יהי' קשה עורף וכעסן רק שיהי' מתון וכשאין רוצה לאכול איזה דבר על האב לכופו שיאכל דווקא כדי להניעותו ממדותיו הגרוע הזאת ואם החריש לו האב פעם אחת ושתים אזי הוא מרגיל א"ע במדה זו ובכל יום מתגבר והולך בו ונשאר בו כל ימיו כעסן וגיאה.
חסידות גאליציע פארלאנגט אן עבודה פון רייסן שטיקער. ווי מען פלעגט זאגן אין טאהש אין די געזונטע יארן אז אדער ביסטו אן עובד אדער גייסטו אין משו’ הויז. עס איז גאר א הויעכע דרך בכלל נישט פשוט, דאס קען מען נאר טון אלץ שלב ב’ נאכן זיין א פולשטענדיגער איד.
היינט ווילן די צודרייטע פאדקעסטערס רי-עדזשיוקעיטן דעם עולם מיט די לאוו פון חסידות, שוטים שבעולם לא נגעתם ולא פגעתם! מען רעדט דא פון א דרך גבוה מעל גבוה וואס מאנט און פארלאנגט, מען דארף באמת זיין דערביי, מען דארף דאס קענען דערהייבן, עכ”פ דריי נישט א קאפ אז חסידות איז באיזה אופן שהוא א שארטקאט אין יהדות, פונקט פארקערט!

נאכדעם האסטו די פארצייטישע באלבאטישע אמאליגע בליק אויף יהדות, א מענטש באשטייט פון צוויי הפכיים, א גוף און א נשמה, איינס ציט דא און די צווייטע ציט דא, די תורה שטעלט אראפ די כללים וגדרים פאר יעדע פון די צוויי נפשות וואס א מענטש באזיצט. די עבודה איז עס ריכטיג ממזג צו זיין. די תורה איז די מידת התפארת וואס איז ממזג ביידע נפשות און איז קובע יעדעמס תחום, דאס איז די תכלית החיים. מסירת נפש איז א היכי תימצי אויב עס קומט אונטער, און מען דארף גרייט זיין דערויף. בכל נפשך ובכל מאודך, באמת זיין גרייט אלעס אויפצוגעבן אויב דארף מען, אבער די חיי יום יום איז באלאנסירן יעדע נפש על פי חוקי ותחומי התורה.

דא האסטו א חת”ס אויף פרשת בהעלותך
ותדבר מרים ואהרן במשה על אודות האשה אשר לקח וגו’ ויאמרו הרק אך במשה דיבר ה’ הלא גם בנו דיבר (במדבר יב א-ב)
ופרש”י אשר לקח ואח”כ פירש ממנה, עכ”ד. מה שהתרעמו מרים ואהרן על משה יש לבאר ע”פ מה שכתוב (תהילים קי”ב) זרח בחושך אור לישרים חנון ורחום וצדיק טוב איש חונן ומלוה יכלכל דבריו במשפט, הכונה, כי צדיק שאינו מכלכל דברי עצמו במשפט בדרך הממוצע, אלא פורש לעצמו לגמרי מן העולם, אותו צדיק אינו מזריח אור לישרים, כי ליהות פורשים מכל וכל זה אין למדין ממנו, כי אי אפשר להם כן, וממילא הולכים אחר תאוות ליבם הרע, אך הצדיק שמכלכל דבריו במשפט, אוכל הראוי ושותה הראוי, ונושא אישה ומגדל בניו, והכל בצדק משפט ומישרים בקדושה וטהרה, זה זורח אור לישרים, כי למדין ממנו, הלא פלוני אוכל ושותה ונושא אישה, והרי הוא חן וחנון חי וקים אהוב וחביב ונחמד, למה לנו לפרוץ גדר התורה על מגן, הלא נוכל לנחול ב’ עולמות.
וזה היה דברי מרים ואהרן על משה, כי אמורו מה שיראל מתרעמים איש לפתח אהלו (יא י) על פולמוס של עריות (פירש”י שם), זהו משום שאין להם ממי ללמוד, כי משה נשא אישה ופירשה ממנה, אבל אי לא היה פירש ממנה, היה לומדים ממנו ליהות נוהג כדרך כל הארץ, איש עם זיווגו הראוי, ולא יתן עיניו באחרת. וכו’ שאין לישראל ממי ללמוד דרך ממוצע, וזה גרם מה שבני ישראל התרעמו איש לפתח אהלו על העריות וכו’ עיי”ש המשך ביאור הפסוקים. (חת”ס נ”ב ד”ה ותדבר)
כאפסט די חילוק אין צוגאנג? עס זענען צוויי גאר אנדערע וועלטן. ביידע הייליג און טייער. אבער צוויי וועלטן.

ביי חסידים פארט מען בעיקר צו א מלאך אלוקים וואס האט אפגעשחטן דעם יצר הרע און מען שעפט חיות דערפון פארן יאר, דאס איז דער עיקר טייטש פון א רבי. לא כן הוא בעולמו של החת”ס כלל וכלל, א רבי טייטשט איינער וואס פירט זיך מיט ביידע פיס אויף דער ערד אזוי אז אפילו דער איש פשוט זאל זיך קענען לערנען און נאכמאכן א באלאנסירטע ערליכע דרך החיים.

נאכאמאל, עס זענען צוויי גאר אנדערע וועלטן. ביידע הייליג און טייער. אבער צוויי וועלטן.
קינה ודימונה ועדעדה (עיין גיטין ז.)
שרייב פאוסט