חבורת תורתך שעשועי

[איפכא מסתברא]

איינער קען מיר מסביר זיין פארוואס אסאך מאכן דעם טעות אז "דלעת" איז מעלאנע??
דלעת איז לכאורה סקוואש
סדא וואס טייטשן עס "פאמפקין", פאמפקין איז ס''ה א מין סקוואש

[איפכא מסתברא]

פלפלי...

גיי דיר ווי די שווארצע פעפער וואקסט!!!

אמאל געטראכט וואו און ווי אזוי פעפער וואקסט?

דער אויסדריק שטאמט פון דייטש, הונדערטער יארן צוריק פלעגט פעפער וואקסן בעיקר אינעם ווייטן מזרח. ווען מען האט געוואלט פטור ווערן פון איינעם, האט מען אים געשיקט לופטערן אינטער די הרי אררט אריבער ביז אינדיע...

פּעפּער (פּאפּריקע) און פעפער האבן זוכה געווען צום זעלבן נאמען (אין ענגליש) אבער זענען ניטאמאל ווייטע קרובים.
בזמן הגמרא האט מען לכאורה ניטאמאל געוויסט פונעם האדמה געוויקס מיטן נאמען פּעפּער\פּאפּריקע, וויבאלד דאס האט מען געברענגט קין אייראפע ווען קולאמבוס האט אנדעקט אמעריקע.
פעפער וואקסט אויף א קליין ביימל (ס'איז א פרי העץ) און די מערסט באקאנט איז שווארצע פעפער וואס די גמרא רעדט

[חיים יוסף]

בילדער פון די צלף בוים און אירע חלקים:

1. אביונות:
אביונות.jpg

2. כפריסין:
כפריסין2.JPG
כפריסין1.JPG

א גרויסער יישר כח

[יענץ מבין]

זאכן וואס זענען מיר געבליבן שווער דורכאויס חזרן פאר די היינט נאכטיגע בחינה.

דף כ:
1. די גמרא פרעגט: תפילין, פשיטא?
פארוואס איז עס פשוט? אויב מען האלט אז שבת ולילה זמן תפילין הוא, זענען דאך פרויען מחיוב, איז דאך די חידוש אז דעי תנא האלט אז שבת ולילה לאו זמן תפילין?

2. די גמרא ווייטער פרעגט: ברכת המזון, פשיטא?
און אביסל שפעטער האט די גמרא א גאנצע דיון צו פרויען זענען בכלל מחיוב בברכת המזון מן התורה, אויב אזוי איז עס גארנישט אזוי פשוט אז פרויען זענען מחיוב, איז וואס פרעגט די גמרא, פשיטא?

3. אמר רבינא: זאת אומרת הרהור כדבור דמי, דאי סלקא דעתך לאו כדבור דמי, למה מהרהר? אלא מאי, הרהור כדבור דמי; יוציא בשפתיו? כדאשכחן בסיני.
קומט אויס אז קרי"ש איז מען יוצא אלץ שומע כעונה, אבער די איסור פון בעל קרי איז נישטא, וויבאלד די איסור איז נאר אויב מען זאגט ארויס די ווערטער מיט די מויל, כדאשכחן בסיני.
אויב אזוי, פארוואס זאל מען נישט אויך מהרהר זיין די גאנצע דאווענען, און אזוי אויך פארוואס זאל מען נישט לערנען בהרהור?

דף כב.

4. אמר מר: מציע את המשנה ואינו מציע את הגמרא. מסייע ליה לרבי אלעאי, דאמר רבי אלעאי אמר ר' אחא בר יעקב משום רבינו, הלכה, מציע את המשנה ואינו מציע את הגמרא. כתנאי: מציע את המשנה ואינו מציע את הגמרא דברי רבי מאיר, רבי יהודה בן גמליאל אומר משום רבי חנינא בן גמליאל זה וזה אסור ואמרי לה זה וזה מותר.
וואס מיינט די גמרא צו זאגן 'כתנאי'? די גאנצע גמרא באציהט זיך דאך אויפן פריערדיגע ברייתא ווי עס איז געווען א גאנצע מחלוקת. אויב עפעס וואלט די גמרא געדארפט זאגן 'הני תנאי כהני תנאי'?

5. אמר רב נחמן בר יצחק: נהוג עלמא כהני תלת סבי, וכו', כרבי יאשיה בכלאים, כדכתיב 'לא תזרע כרמך כלאים', רבי יאשיה אומר, לעולם אינו חייב עד שיזרע חטה ושעורה וחרצן במפולת יד.
וואס מיינט דא 'נהוג עלמא', דהיינו ר' יאשיה רעדט נאר וועגן די חיוב חטאת [דאורייתא], אבער ער איז אויך מודה אז אן איסור [מדרבנן] איז דא אויף סיי וועלכע כלאים, אויב אזוי ווי איז שייך אז די וועלט פירט זיך ווי ר' יאשיה, נאכדערצו אין די צייטן פון די אמוראים ווען קיין קרבן האט מען סיי ווי נישט געברענגט און אסור איז עס דאך ממילא?

דף כה.

6. קטנים לא אסרה תורה אלא כנגד עמוד בלבד, הא נפול לארעא שרי, ורבנן הוא דגזרו בהו. וכי גזרו בהו רבנן בודאן אבל בספקן לא גזור.
פארוואס פעלט אויס צו זאגן אבל בספקן לא גזור, אפילו אן דעם, וויבאלד עס איז נאר אסור מדרבנן איז ספיקא דרבנן לקולא?

דף כו.

7. איבעיא להו: טעה ולא התפלל מנחה מהו שיתפלל ערבית ב'? וכו', אבל הכא תפלה במקום קרבן היא, וכיון דעבר יומו בטל קרבנו.
בעצם קען דעס זיין א סברא אויף פונקט פארקערט, וויבאלד מעריב איז במקום איברים ופדרים שלא נתעכלו, דהיינו די נעכטיגע קרבן, איז עס א סברא אז מען זאל יא קענען משלים זיין מנחה.

דף ל:

8. והתניא? טעה ולא הזכיר של ר''ח בערבית אין מחזירין אותו מפני שיכול לאומרה בשחרית וכו', א''ל: לאו איתמר עלה א''ר יוחנן בצבור שנו.
רש"י בפירושו הראשון: דאין מחזירין משום דשמע ליה מש''צ ואיכא מקצת הזכרה אבל ביחיד צריך לחזור.
פארשטיי איך נישט, איינס, ביי מעריב איז דאך נישט דא קיין חזרת הש"ץ. צוויי, די ברייתא זאגט קלאר אז די טעם איז מפני שיכול לאומרה בשחרית, און נישט ווייל מען וועט עס הערן פונם ש"ץ?

דף לה.

9. הניחא למאן דתני נטע רבעי, אלא למאן דתני כרם רבעי מאי איכא למימר? וכו', ואי נמי יליף גזרה שוה אשכחן לאחריו לפניו מנין?
פון די סוגיית הגמרא איז משמע אז נאר למען דתני כרם רבעי, איז שווער 'אשכחן לאחריו לפניו מנין', אבער למאן דתני נטע רבעי איז עס נישט שווער.
אבער לכאורה איז כו"ע מודי אז די ערשטע 'הילול' דארף מען האבן פאר 'אחליה והדר אכליה', אויב אזוי איז אויך למאן דתני נטע רבעי שווער אז 'אשכחן לאחריו לפניו מנין'?

דף לה: - לו.

10. גופא: אמר רב יהודה אמר שמואל וכן א''ר יצחק א''ר יוחנן שמן זית מברכין עליו בורא פרי העץ. היכי דמי? וכו', הכא במאי עסקינן? בחושש בגרונו. דתניא החושש בגרונו לא יערענו בשמן תחלה בשבת אבל נותן שמן הרבה לתוך אניגרון ובולע. פשיטא?
פארוואס איז עס 'פשיטא? פון די גמרא פריער איז משמע אז די חידוש איז אז מען זאגט נישט בורא פרי הזית.

[איפכא מסתברא]

זאכן וואס זענען מיר געבליבן שווער דורכאויס חזרן פאר די היינט נאכטיגע בחינה.

2.[/b] די גמרא ווייטער פרעגט: ברכת המזון, פשיטא?
און אביסל שפעטער האט די גמרא א גאנצע דיון צו פרויען זענען בכלל מחיוב בברכת המזון מן התורה, אויב אזוי איז עס גארנישט אזוי פשוט אז פרויען זענען מחיוב, איז וואס פרעגט די גמרא, פשיטא?

עי' גליון הש"ס

3. אמר רבינא: זאת אומרת הרהור כדבור דמי, דאי סלקא דעתך לאו כדבור דמי, למה מהרהר? אלא מאי, הרהור כדבור דמי; יוציא בשפתיו? כדאשכחן בסיני.
קומט אויס אז קרי"ש איז מען יוצא אלץ שומע כעונה, אבער די איסור פון בעל קרי איז נישטא, וויבאלד די איסור איז נאר אויב מען זאגט ארויס די ווערטער מיט די מויל, כדאשכחן בסיני.
אויב אזוי, פארוואס זאל מען נישט אויך מהרהר זיין די גאנצע דאווענען, און אזוי אויך פארוואס זאל מען נישט לערנען בהרהור?

לא הבנתי מש"כ מר, שומע כעונה איז דאך יא אסור כדאשכחן בסיני עי' בתוס (הגם די מ''ד "לא יכנס למדרש האלט אז שומע כעונה איז יא מותר, אבער דא שרייבט תוס' אז רבינא האלט אז עס איז אסור)
לגוף הקושיא. אין תוס איז משמע אז דחז"ל האבן נישט "מחייב" געווען להרהר

דף כב.

4. אמר מר: מציע את המשנה ואינו מציע את הגמרא. מסייע ליה לרבי אלעאי, דאמר רבי אלעאי אמר ר' אחא בר יעקב משום רבינו, הלכה, מציע את המשנה ואינו מציע את הגמרא. כתנאי: מציע את המשנה ואינו מציע את הגמרא דברי רבי מאיר, רבי יהודה בן גמליאל אומר משום רבי חנינא בן גמליאל זה וזה אסור ואמרי לה זה וזה מותר.
וואס מיינט די גמרא צו זאגן 'כתנאי'? די גאנצע גמרא באציהט זיך דאך אויפן פריערדיגע ברייתא ווי עס איז געווען א גאנצע מחלוקת. אויב עפעס וואלט די גמרא געדארפט זאגן 'הני תנאי כהני תנאי'?

רש''י איז גורס אין די ברייתא "ואין מציע את המדרש" נישט "גמרא". לפי''ז איז ר' אילעא מוסיף א זאך וואס די ברייתא בכלל נישט גערעדט
ועיין רש''ש.

5. אמר רב נחמן בר יצחק: נהוג עלמא כהני תלת סבי, וכו', כרבי יאשיה בכלאים, כדכתיב 'לא תזרע כרמך כלאים', רבי יאשיה אומר, לעולם אינו חייב עד שיזרע חטה ושעורה וחרצן במפולת יד.
וואס מיינט דא 'נהוג עלמא', דהיינו ר' יאשיה רעדט נאר וועגן די חיוב חטאת [דאורייתא], אבער ער איז אויך מודה אז אן איסור [מדרבנן] איז דא אויף סיי וועלכע כלאים, אויב אזוי ווי איז שייך אז די וועלט פירט זיך ווי ר' יאשיה, נאכדערצו אין די צייטן פון די אמוראים ווען קיין קרבן האט מען סיי ווי נישט געברענגט און אסור איז עס דאך ממילא?

קרבן? וועלכע קרבן? חטאת איז נאר פאר א דבר שזדונו כרת. אפשר מיינסטו מלקות? און ווי שטייט אז ס'אסור מדרבנן?

דף ל:

8. והתניא? טעה ולא הזכיר של ר''ח בערבית אין מחזירין אותו מפני שיכול לאומרה בשחרית וכו', א''ל: לאו איתמר עלה א''ר יוחנן בצבור שנו.
רש"י בפירושו הראשון: דאין מחזירין משום דשמע ליה מש''צ ואיכא מקצת הזכרה אבל ביחיד צריך לחזור.
פארשטיי איך נישט, איינס, ביי מעריב איז דאך נישט דא קיין חזרת הש"ץ. צוויי, די ברייתא זאגט קלאר אז די טעם איז מפני שיכול לאומרה בשחרית, און נישט ווייל מען וועט עס הערן פונם ש"ץ?

נא, תוספות מעקט אויס ערבית...

דף לה.

9. הניחא למאן דתני נטע רבעי, אלא למאן דתני כרם רבעי מאי איכא למימר? וכו', ואי נמי יליף גזרה שוה אשכחן לאחריו לפניו מנין?
פון די סוגיית הגמרא איז משמע אז נאר למען דתני כרם רבעי, איז שווער 'אשכחן לאחריו לפניו מנין', אבער למאן דתני נטע רבעי איז עס נישט שווער.
אבער לכאורה איז כו"ע מודי אז די ערשטע 'הילול' דארף מען האבן פאר 'אחליה והדר אכליה', אויב אזוי איז אויך למאן דתני נטע רבעי שווער אז 'אשכחן לאחריו לפניו מנין'?

די גמרא אליינס קומט דאך צוריק צום מ''ד נטע מיט די זעלבע קשיא

דף לה: - לו.

10. גופא: אמר רב יהודה אמר שמואל וכן א''ר יצחק א''ר יוחנן שמן זית מברכין עליו בורא פרי העץ. היכי דמי? וכו', הכא במאי עסקינן? בחושש בגרונו. דתניא החושש בגרונו לא יערענו בשמן תחלה בשבת אבל נותן שמן הרבה לתוך אניגרון ובולע. פשיטא?
פארוואס איז עס 'פשיטא? פון די גמרא פריער איז משמע אז די חידוש איז אז מען זאגט נישט בורא פרי הזית.

דאס דארף מען נישט צוקומען צו ר''י אמר רב, דאס איז מוכרח אין די משנה

[ישר והפך]

דף לה.

9. הניחא למאן דתני נטע רבעי, אלא למאן דתני כרם רבעי מאי איכא למימר? וכו', ואי נמי יליף גזרה שוה אשכחן לאחריו לפניו מנין?
פון די סוגיית הגמרא איז משמע אז נאר למען דתני כרם רבעי, איז שווער 'אשכחן לאחריו לפניו מנין', אבער למאן דתני נטע רבעי איז עס נישט שווער.
אבער לכאורה איז כו"ע מודי אז די ערשטע 'הילול' דארף מען האבן פאר 'אחליה והדר אכליה', אויב אזוי איז אויך למאן דתני נטע רבעי שווער אז 'אשכחן לאחריו לפניו מנין'?

טייל ראשונים זאגן אז די קשיא גייט לויט ביידע, ועי' בצל"ח שהאריך מאד בקושיא זו.

דף לה: - לו.

10. גופא: אמר רב יהודה אמר שמואל וכן א''ר יצחק א''ר יוחנן שמן זית מברכין עליו בורא פרי העץ. היכי דמי? וכו', הכא במאי עסקינן? בחושש בגרונו. דתניא החושש בגרונו לא יערענו בשמן תחלה בשבת אבל נותן שמן הרבה לתוך אניגרון ובולע. פשיטא?
פארוואס איז עס 'פשיטא? פון די גמרא פריער איז משמע אז די חידוש איז אז מען זאגט נישט בורא פרי הזית.

עי' רש"ש שהקשה כן.

[דעת זקנים]

זאכן וואס זענען מיר געבליבן שווער דורכאויס חזרן פאר די היינט נאכטיגע בחינה.

2.[/b] די גמרא ווייטער פרעגט: ברכת המזון, פשיטא?
און אביסל שפעטער האט די גמרא א גאנצע דיון צו פרויען זענען בכלל מחיוב בברכת המזון מן התורה, אויב אזוי איז עס גארנישט אזוי פשוט אז פרויען זענען מחיוב, איז וואס פרעגט די גמרא, פשיטא?

עי' גליון הש"ס

קאי גם על דיוקו הראשון, דגליון מציין תוס׳ בעירובין וואס פרעגט דיין קשיא.

דף כב.

4. אמר מר: מציע את המשנה ואינו מציע את הגמרא. מסייע ליה לרבי אלעאי, דאמר רבי אלעאי אמר ר' אחא בר יעקב משום רבינו, הלכה, מציע את המשנה ואינו מציע את הגמרא. כתנאי: מציע את המשנה ואינו מציע את הגמרא דברי רבי מאיר, רבי יהודה בן גמליאל אומר משום רבי חנינא בן גמליאל זה וזה אסור ואמרי לה זה וזה מותר.
וואס מיינט די גמרא צו זאגן 'כתנאי'? די גאנצע גמרא באציהט זיך דאך אויפן פריערדיגע ברייתא ווי עס איז געווען א גאנצע מחלוקת. אויב עפעס וואלט די גמרא געדארפט זאגן 'הני תנאי כהני תנאי'?

רש''י איז גורס אין די ברייתא "ואין מציע את המדרש" נישט "גמרא". לפי''ז איז ר' אילעא מוסיף א זאך וואס די ברייתא בכלל נישט גערעדט
ועיין רש''ש.

די ב״ח זאגט דאך אבער אז מ׳איז גורס מדרש בכל העמוד, איז הדרא קושיא לדוכתי׳.

דף ל:

8. והתניא? טעה ולא הזכיר של ר''ח בערבית אין מחזירין אותו מפני שיכול לאומרה בשחרית וכו', א''ל: לאו איתמר עלה א''ר יוחנן בצבור שנו.
רש"י בפירושו הראשון: דאין מחזירין משום דשמע ליה מש''צ ואיכא מקצת הזכרה אבל ביחיד צריך לחזור.
פארשטיי איך נישט, איינס, ביי מעריב איז דאך נישט דא קיין חזרת הש"ץ. צוויי, די ברייתא זאגט קלאר אז די טעם איז מפני שיכול לאומרה בשחרית, און נישט ווייל מען וועט עס הערן פונם ש"ץ?

נא, תוספות מעקט אויס ערבית...

וע״ע ברא״ה

דף לה.

9. הניחא למאן דתני נטע רבעי, אלא למאן דתני כרם רבעי מאי איכא למימר? וכו', ואי נמי יליף גזרה שוה אשכחן לאחריו לפניו מנין?
פון די סוגיית הגמרא איז משמע אז נאר למען דתני כרם רבעי, איז שווער 'אשכחן לאחריו לפניו מנין', אבער למאן דתני נטע רבעי איז עס נישט שווער.
אבער לכאורה איז כו"ע מודי אז די ערשטע 'הילול' דארף מען האבן פאר 'אחליה והדר אכליה', אויב אזוי איז אויך למאן דתני נטע רבעי שווער אז 'אשכחן לאחריו לפניו מנין'?

די גמרא אליינס קומט דאך צוריק צום מ''ד נטע מיט די זעלבע קשיא

די גמרא קומט נאכאמאל צו צום קשיא נאכ׳ן פרעגן מה לביכורים, אבער נישט למ״ד נטע רבעי.
איך האב אבער פארשטאנען אז די גמרא זעהט נישט קיין צורך עס איבערצו׳חזר׳ן, ספעציעל ווען מ׳פאלט ממילא אפ דערפון צוליב׳ן קשיא הא תינח דבר נטיעה.

דף לה: - לו.

10. גופא: אמר רב יהודה אמר שמואל וכן א''ר יצחק א''ר יוחנן שמן זית מברכין עליו בורא פרי העץ. היכי דמי? וכו', הכא במאי עסקינן? בחושש בגרונו. דתניא החושש בגרונו לא יערענו בשמן תחלה בשבת אבל נותן שמן הרבה לתוך אניגרון ובולע. פשיטא?
פארוואס איז עס 'פשיטא? פון די גמרא פריער איז משמע אז די חידוש איז אז מען זאגט נישט בורא פרי הזית.

דאס דארף מען נישט צוקומען צו ר''י אמר רב שמואל, דאס איז מוכרח אין די משנה

שיין געענטפערט, ואגב ריהטי׳ לא דק…

[איפכא מסתברא]

@דעת זקנים גוט געשריבען!
כהאב נישט יעצט קיין גמרא, ממילא קען געשען קליינע טעותים כהאף אז ביים פארהער וועל איך נישט מאכן קיין גרייזן...
יגדיל תורה ויאדיר!

[גראסערי]

כהאב נישט יעצט קיין גמרא,

https://beta.hebrewbooks.org/shas.aspx? ... format=pdf

https://he.wikisource.org/wiki/%D7%91%D ... %9C_%D7%90

[איפכא מסתברא]

כהאב נישט יעצט קיין גמרא,

https://beta.hebrewbooks.org/shas.aspx? ... format=pdf

https://he.wikisource.org/wiki/%D7%91%D ... %9C_%D7%90

גרויסן ייש''כ, אבער די צייט ערלויבט ליידער נישט צו גיין קוקן אינעווייניג בעפארן ענטפערן.

[יענץ מבין]

זאכן וואס זענען מיר געבליבן שווער דורכאויס חזרן פאר די היינט נאכטיגע בחינה.

3. אמר רבינא: זאת אומרת הרהור כדבור דמי, דאי סלקא דעתך לאו כדבור דמי, למה מהרהר? אלא מאי, הרהור כדבור דמי; יוציא בשפתיו? כדאשכחן בסיני.
קומט אויס אז קרי"ש איז מען יוצא אלץ שומע כעונה, אבער די איסור פון בעל קרי איז נישטא, וויבאלד די איסור איז נאר אויב מען זאגט ארויס די ווערטער מיט די מויל, כדאשכחן בסיני.
אויב אזוי, פארוואס זאל מען נישט אויך מהרהר זיין די גאנצע דאווענען, און אזוי אויך פארוואס זאל מען נישט לערנען בהרהור?

לא הבנתי מש"כ מר, שומע כעונה איז דאך יא אסור כדאשכחן בסיני עי' בתוס (הגם די מ''ד "לא יכנס למדרש האלט אז שומע כעונה איז יא מותר, אבער דא שרייבט תוס' אז רבינא האלט אז עס איז אסור)
לגוף הקושיא. אין תוס איז משמע אז דחז"ל האבן נישט "מחייב" געווען להרהר
גערעכט די חלק אז מען איז יוצא אלץ שומע כעונה איז געוועהן א טעות, אבער די קשיא איז נאך אלץ שווער [שפעטער געטראפן אז די פני יהושע פרעגט די קשיא]

5. אמר רב נחמן בר יצחק: נהוג עלמא כהני תלת סבי, וכו', כרבי יאשיה בכלאים, כדכתיב 'לא תזרע כרמך כלאים', רבי יאשיה אומר, לעולם אינו חייב עד שיזרע חטה ושעורה וחרצן במפולת יד.
וואס מיינט דא 'נהוג עלמא', דהיינו ר' יאשיה רעדט נאר וועגן די חיוב חטאת [דאורייתא], אבער ער איז אויך מודה אז אן איסור [מדרבנן] איז דא אויף סיי וועלכע כלאים, אויב אזוי ווי איז שייך אז די וועלט פירט זיך ווי ר' יאשיה, נאכדערצו אין די צייטן פון די אמוראים ווען קיין קרבן האט מען סיי ווי נישט געברענגט און אסור איז עס דאך ממילא?

קרבן? וועלכע קרבן? חטאת איז נאר פאר א דבר שזדונו כרת. אפשר מיינסטו מלקות? און ווי שטייט אז ס'אסור מדרבנן?
גערעכט געמיינט צו זאגן חייב מלקות, די ראשונים (געזעהן אינערווענדיג בשעתן לערנען, איך געדענק נישט יעצט אויפן מינוט וועלכע) שרייבן קלאר אז לכו"ע איז עס אסור.

דף ל:

8. והתניא? טעה ולא הזכיר של ר''ח בערבית אין מחזירין אותו מפני שיכול לאומרה בשחרית וכו', א''ל: לאו איתמר עלה א''ר יוחנן בצבור שנו.
רש"י בפירושו הראשון: דאין מחזירין משום דשמע ליה מש''צ ואיכא מקצת הזכרה אבל ביחיד צריך לחזור.
פארשטיי איך נישט, איינס, ביי מעריב איז דאך נישט דא קיין חזרת הש"ץ. צוויי, די ברייתא זאגט קלאר אז די טעם איז מפני שיכול לאומרה בשחרית, און נישט ווייל מען וועט עס הערן פונם ש"ץ?

נא, תוספות מעקט אויס ערבית...
צווייטע קשיא איז נאך אלץ שווער

דף לה.

9. הניחא למאן דתני נטע רבעי, אלא למאן דתני כרם רבעי מאי איכא למימר? וכו', ואי נמי יליף גזרה שוה אשכחן לאחריו לפניו מנין?
פון די סוגיית הגמרא איז משמע אז נאר למען דתני כרם רבעי, איז שווער 'אשכחן לאחריו לפניו מנין', אבער למאן דתני נטע רבעי איז עס נישט שווער.
אבער לכאורה איז כו"ע מודי אז די ערשטע 'הילול' דארף מען האבן פאר 'אחליה והדר אכליה', אויב אזוי איז אויך למאן דתני נטע רבעי שווער אז 'אשכחן לאחריו לפניו מנין'?

די גמרא אליינס קומט דאך צוריק צום מ''ד נטע מיט די זעלבע קשיא
ווי?

דף לה: - לו.

10. גופא: אמר רב יהודה אמר שמואל וכן א''ר יצחק א''ר יוחנן שמן זית מברכין עליו בורא פרי העץ. היכי דמי? וכו', הכא במאי עסקינן? בחושש בגרונו. דתניא החושש בגרונו לא יערענו בשמן תחלה בשבת אבל נותן שמן הרבה לתוך אניגרון ובולע. פשיטא?
פארוואס איז עס 'פשיטא? פון די גמרא פריער איז משמע אז די חידוש איז אז מען זאגט נישט בורא פרי הזית.

דאס דארף מען נישט צוקומען צו ר''י אמר רב, דאס איז מוכרח אין די משנה
גערעכט. אבער לויט דעם איז שווער אויף די גמרא פריער: והרי שמן דאשתני לעלויא ולא אשתני לברכה דאמר רב יהודה אמר שמואל וכן א"ר יצחק א"ר יוחנן שמן זית מברכין עליו בפה"ע, פארוואס דארף די גמרא אנקומען צו די מימרא פון ר' יהודה, ווען עס איז מוכרח דירעקט אין די משנה.

[דעת זקנים]

@יענץ מבין דיין קשיא אויף 8 און 9 האב איך מעיר געווען דערויף פריער.

[הדסים]

זאכן וואס זענען מיר געבליבן שווער דורכאויס חזרן פאר די היינט נאכטיגע בחינה.

דף כ:
1. די גמרא פרעגט: תפילין, פשיטא?
פארוואס איז עס פשוט? אויב מען האלט אז שבת ולילה זמן תפילין הוא, זענען דאך פרויען מחיוב, איז דאך די חידוש אז דעי תנא האלט אז שבת ולילה לאו זמן תפילין?

איך לערן נישט די גמרא יעצט אבער אין קידושין (לד.) זאגט די גמרא אז תפילין איז משום דאיתקש לתלמוד תורה וואס האט א לימוד הקרא דאיתקש ולמדתם (וואו ס'שטייט 'את בניכם' ולא את בנותיכם) צו ולימדתם אז נשים פטורות.

[יענץ מבין]

@יענץ מבין דיין קשיא אויף 8 און 9 האב איך מעיר געווען דערויף פריער.

געזעהן נאכדעם, פיין געשריבן

[יענץ מבין]

זאכן וואס זענען מיר געבליבן שווער דורכאויס חזרן פאר די היינט נאכטיגע בחינה.

דף כ:
1. די גמרא פרעגט: תפילין, פשיטא?
פארוואס איז עס פשוט? אויב מען האלט אז שבת ולילה זמן תפילין הוא, זענען דאך פרויען מחיוב, איז דאך די חידוש אז דעי תנא האלט אז שבת ולילה לאו זמן תפילין?

איך לערן נישט די גמרא יעצט אבער אין קידושין (לד.) זאגט די גמרא אז תפילין איז משום דאיתקש לתלמוד תורה וואס האט א לימוד הקרא דאיתקש ולמדתם (וואו ס'שטייט 'את בניכם' ולא את בנותיכם) צו ולימדתם אז נשים פטורות.

דאס איז נאר פארוואס מען זאל עס נישט צוגלייכן צו מזוזה און זאגן אז אפילו עס איז זמן גרמא זאלן נשים זיין מחיוב.

[הדסים]

זאכן וואס זענען מיר געבליבן שווער דורכאויס חזרן פאר די היינט נאכטיגע בחינה.

דף כ:
1. די גמרא פרעגט: תפילין, פשיטא?
פארוואס איז עס פשוט? אויב מען האלט אז שבת ולילה זמן תפילין הוא, זענען דאך פרויען מחיוב, איז דאך די חידוש אז דעי תנא האלט אז שבת ולילה לאו זמן תפילין?

איך לערן נישט די גמרא יעצט אבער אין קידושין (לד.) זאגט די גמרא אז תפילין איז משום דאיתקש לתלמוד תורה וואס האט א לימוד הקרא דאיתקש ולמדתם (וואו ס'שטייט 'את בניכם' ולא את בנותיכם) צו ולימדתם אז נשים פטורות.

דאס איז נאר פארוואס מען זאל עס נישט צוגלייכן צו מזוזה און זאגן אז אפילו עס איז זמן גרמא זאלן נשים זיין מחיוב.

איך מיין אז דו האסט א טעות, די גמרא (בקידושין) וויל ארויסלערנען אז נשים זענען פטור ממצות עשה שהז"ג, ברענגט די גמרא א ראי' פון תפילין וואס איז א משהז"ג און נשים זענען פטור (ווייל ס'איז מוקש לת"ת וואס האט א לימוד הקרא), די זעלבע זאך כל מצות עשה שהז"ג נשים פטורות. אויף דעם פרעגט די גמרא פארוואס איך זאג נישט ענדערש אז תפילין איז מוקש למזוזה און פרויען זאלן יא זיין מחויב בתפילין און אטאמאטיש בכל מצוות עשה שהז"ג. נאר די גמרא פרעגט עס אפ מיט א סברא אז תפילין איז מער דומה לת"ת ווי למזוזה.

איז אויף למעשה פטור תפילין ביי נשים לערן איך ארויס פון תלמוד תורה, דערפאר פרעגט די גמרא (דא אין ברכות) 'פשיטא' אז נשים זענען פטור מתפילין ווייל דאס האט דאך נישט מיט זמן גרמא נאר ס'האט א באזונדערע לימוד*, ענטפערט די גמרא אז כ'וואלט געקענט מיינען אז מ'זאל מקיש זיין תפילין למזוזה (אזויווי די גמרא אין קידושין פרעגט טאקע פארוואס טאקע נישט) און דער תירוץ איז לכאורה מישום סברא הנ"ל בקידושין דתפילין דומה לת"ת עיי"ש.


*און אפילו למ"ד שבת ולילה נמי זמן תפילין וואלטן פרויען אויך געווען פטור מלימוד הנ"ל.


כ'האף אז כ'האב מיך גוט מסביר געווען.

[להגדיל הטראסק]

בילדער פון די צלף בוים און אירע חלקים:

1. אביונות:
אביונות.jpg

2. כפריסין:
כפריסין2.JPG
כפריסין1.JPG

סאו וואס איז די עיקר פרי? וואס עסט מען? די בלום? און וואס מיינט די קפריסין? די גרינע שאלאכטס? און די תמרה איז איז זייטיגע חלק און א זייטיגע נאש?

[איפכא מסתברא]

בילדער פון די צלף בוים און אירע חלקים:

1. אביונות:
אביונות.jpg

2. כפריסין:
כפריסין2.JPG
כפריסין1.JPG

סאו וואס איז די עיקר פרי? וואס עסט מען? די בלום? און וואס מיינט די קפריסין? די גרינע שאלאכטס? און די תמרה איז איז זייטיגע חלק און א זייטיגע נאש?

לויט ווי איך פארשטיי.
אינגערהייט איז די בלום א פארמאכטע קנאספ וואס אינעווייניג וואקסט א בערי (אביונות) וועלכע איז דערווייל אומרייף, מיט די צייט, ווען די בערי ציוואקסט זיך, עפנט זיך די בלום אויף און די בערי ווערט רייף און געצייטיגט, און לויף פון די אנטוויקלונג נעמט אים די בלום ארום, ווי געזען אין בילד. ווען די בערי ווערט אינגאנצן רייף, פאלט די בלום אראפ.

ווי לאנג די בלום איז יונג און פארמאכט קען מען עסן די קנאספן (שמו: קפריסין בלע''ז caper). = מחלוקה וואס פאר א ברכה מען מאכט דערויף.

ווען עס עפנט זיך אויף, און די פרי אינעווייניג (אביונות) איז רייף, דאן ווערט די אביונות די עיקר מאכל. = ברכתו העץ
-------
לויט די א.ד. מציאות קען מען פארשטיין עטליכע זאכן.

שומר לפרי. לא הוה בתלוש \ בגמר פרי = די בלום פאלט אראפ פארן שניידן. ווי אויך אז מוועט אראפרייסן די בלום נאך פאר די פרי איז געצייטיגט ווועט עס נישט שאטן.

פרחא. מזעהט עטליכע מאל אז די אביונות-קפריסין ווערן אנגערופן מיטן נאמען "פרחא" ד.מ. "בלום" איין מאל ווערן ביידע אינאיינעם אנגערופן אזוי וויבאלד אין קאנטראסט צו די איבעריגע חלק בוים זענען ביידע זענען חלקים א טייל פונעם בלום. א צווייטע מאל (אויף עמוד ב) ווערט נאר די קפריסין אנגערופן "בלום" וויבאלד אין קאנטראסט צום אביון (berry) איז די קפריסין די בלום. והבן

----
תמרות - לויט ווי רש''י איז מסביר וואקסט דאס צווישן די בלעטער. איך האב דערוייל נישט געטראפן א בילד דערפון, אבער סאיז פארשטענדליך אז מרעדט פון ווילדע טייטלען וואס מוז נישט זיין אז סוואקסט אויף אלע קעיפער ביימער.

[איפכא מסתברא]

איינער קען ארויפלייגען דא די היינטיגע נעמען פון די מאכלים-געוואוקסען וואס ווערן אויסגערעכנט אין די גמרא - רש''י - תוס'?

למשל וואס איז דאס?
בנות שקמה, עוזרדין, רימין-כנדי, בנות שיח, -אויך בונטונ''ש, און פריזיי''ש וואס ווערט געברענגט אין תוס'. און פיל נאך...

ווי אויך בנוגע תרדין זעה איך א גרויס צומישעניש, אין די היינטיגע טמא'נע עברית באדייט עס "ספינעטש", אבער פון די גמרא זעהט אויס אז עס איז די אפטייטש פון סלקא וועלכע מיינט "צוויקל" (beets) אדער איז דאס צוויי אנדערע זאכן

אויב איינער האט קלארקייט.

[יענץ מבין]

ארץ שרוב שיעוריה כזיתים (מא:)

וואס האט די שיעורי תורה פון כזית מיט ארץ ישראל?

נאר זעהט אויס אז מיט ארץ ישראל מיינט מען יודישקייט, און אן ארץ ישראל אן יודישקייט איז קיין ארץ ישראל נישט...

[להגדיל הטראסק]

ארץ שרוב שיעוריה כזיתים (מא:)

וואס האט די שיעורי תורה פון כזית מיט ארץ ישראל?

נאר זעהט אויס אז מיט ארץ ישראל מיינט מען יודישקייט, און אן ארץ ישראל אן יודישקייט איז קיין ארץ ישראל נישט...

ובדרך צחוק מכאיב, כזית קאפלעך... ביי די לוי'... און עס איז טאקע ביטער ווי א זית...

[יענץ מבין]

די גמרא דף מד.
מ''ט דר''ג? דכתיב ארץ חטה ושעורה וגו', וכתיב ארץ אשר לא במסכנות תאכל בה לחם וגו', וכתיב ואכלת ושבעת וברכת את ה' אלקיך. ורבנן, ארץ הפסיק הענין. ור''ג נמי ארץ הפסיק הענין, ההוא מבעי ליה למעוטי הכוסס את החטה.

זעהט מען דא אז די גמרא האט אנגענומען בפשטות אז 'ואכלת ושבעת וברכת' גייט נאר ארויף אויף לחם.

איז מיר נתעורר געווארן אז די גמרא דף לה. זאגט אזוי:
אלא דיליף לה משבעת המינין מה שבעת המינין דבר שנהנה וטעון ברכה.
איז רש"י מסביר:
שבעה מינין. האמורים בארץ חטה ושעורה וגו', ובתרייהו כתיב ואכלת ושבעת וברכת.

הגם עס איז נאר א הוה אמינא, דאך איז למעשה משמע אז די גמרא האט פארשטאנען, אז 'ואכלת ושבעת וברכת' גייט אויך ארויף אויף די שבעת המינים, פארקערט ווי די גמרא ביי אונז.

[איפכא מסתברא]

לרגל התחלת מס' שבת איז צייט אפצושטויבן דעם אשכול

[בודקע]

לרגל התחלת מס' שבת איז צייט אפצושטויבן דעם אשכול

אפגעשטויבט איט איז.

[שמח]

1000406543.jpg (189.78 KiB) געזען געווארן 187 מאל

1000406542.jpg (208.41 KiB) געזען געווארן 187 מאל

1000406541.jpg (213.1 KiB) געזען געווארן 187 מאל