שייטלען אמאל און היינט

[דער תהלים איד]

ס'נישטא אזא שיטה 'בלי תנאים'.

האסט געזען דעם לשון פון אגרות משה און נאך גרעסטע מקילים. איא?

[נקודות טובות]

ס'נישטא אזא שיטה 'בלי תנאים'.

האסט געזען דעם לשון פון אגרות משה און נאך גרעסטע מקילים. איא?

ר' משה??
ער רעדט פון די לענג פון די האר? אדרבה צייכן מיר צו וואו, איך האב נישט געוואוסט פון אזא תשובה!

[ווירקליך]

איך האב נישט קיין סאך צו צולייגן צום שמועס, אייגענטליך גארנישט.

אבער איך מוז זיך באדאנקען פאר’ן ציבור דא פאר’ן פירן אזא שיינע שמועס, איבער א היציגע טעמע אויף רואיגע טענער.

אזעלכע שמועסן זענען די אידטישע שטאלץ!

[נקודות טובות]

איך האב נישט קיין סאך צו צולייגן צום שמועס, אייגענטליך גארנישט.

אבער איך מוז זיך באדאנקען פאר’ן ציבור דא פאר’ן פירן אזא שיינע שמועס, איבער א היציגע טעמע אויף רואיגע טענער.

אזעלכע שמועסן זענען די אידטישע שטאלץ!

יא, גא''מ.
א קורת רוח אויסצושמועסן אן ענין דא!

[דער תהלים איד]

איך האב נישט קיין סאך צו צולייגן צום שמועס, אייגענטליך גארנישט.

אבער איך מוז זיך באדאנקען פאר’ן ציבור דא פאר’ן פירן אזא שיינע שמועס, איבער א היציגע טעמע אויף רואיגע טענער.

אזעלכע שמועסן זענען די אידטישע שטאלץ!

יא, גא''מ.
א קורת רוח אויסצושמועסן אן ענין דא!

ס'נישטא אזא שיטה 'בלי תנאים'.

האסט געזען דעם לשון פון אגרות משה און נאך גרעסטע מקילים. איא?

ר' משה??
ער רעדט פון די לענג פון די האר? אדרבה צייכן מיר צו וואו, איך האב נישט געוואוסט פון אזא תשובה!

ניין, נאר אין אים זעסטו אויך דאס וואס איך זאג, אז ס'נישטא קיין 'בלענק היתר' פאר א שייטל, אז זאלסט קענען זאגן אז די וואס זאגן גארנישט מיינט עס אז 'אלעס' איז כשר. חס וחלילה.

דער היתר איז נישט גענוג שטארק, אז זאלסט זיך אפילו קענען טועה זיין אז ס'איז א בלענק-וואן פאר לאנגע, צולאזטע, לעיס, ענד סוי אן.

איי קיינער זאגט עס נישט? ווייל ס'איז נישט געווען בנמצא במציאות. אין שו"ע שטייט נישט אז מ'טאר נישט אנצידן א לעקטער! דו ווייסט דערפון?...

[נקודות טובות]

ר' משה??
ער רעדט פון די לענג פון די האר? אדרבה צייכן מיר צו וואו, איך האב נישט געוואוסט פון אזא תשובה!

ניין, נאר אין אין זעסטו אויך דאס וואס איך זאג, אז ס'נישטא קיין 'בלענק היתר' פאר א שייטל, אז זאלסט קענען זאגן אז די וואס זאגן גארנישט מיינט עס אז 'אלעס' איז כשר. חס וחלילה.

דער היתר איז נישט גענוג שטארק, אז זאלסט זיך אפילו קענען טועה זיין אז ס'איז א בלענק-וואן פאר לאנגע, צולאזטע, לעיס, ענד סוי אן.

איי קיינער זאגט עס נישט? ווייל ס'איז נישט געווען בנמצא במציאות. אין שו"ע שטייט נישט אז מ'טאר נישט אנצידן א לעקטער! דו ווייסט דערפון?...

איך האב נישט איבערגעקוקט יעצט ר' משה'ס תשובה. אבער וויפיל עס ליגט מיר אין קאפ שרייבט ער אז אז מען דארף קענען דערקענען אז דאס איז א שייטל, אבער נישט דער מאן דארף קענען דערקענען. נאר דווקא איינער וואס גייט אליינס מיט א שייטל, און פארשטייט צו שייטלעך, זי דארף קענען זעהן א חילוק.
און פאר א מאן זאגט ער אז אפילו ער קען נישט דערקענען קיין חילוק פון א שייטל ביז עכטע האר. איז נישט קיין פראבלעם פון מראת עין. ווייל יעדער דארף וויסען ביי זיך אז אלע אידן זענען ערליך און זיכער גייט יעדער נאר מיט שייטלעך, הגם עס קוקט דיר אויס ווי עכטע האר. און נאר דארט ווי חז''ל האבן גוזר געווען מראת עין איז דא אזא גזירה.

לעניננו, לשיטת ר'משה איז זיכער אז די היינטיגע שייטלעך זענען מותר. ווי לאנג די פרויען וואס גייען די שייטלעך דערקענען א חילוק.
זאת ועוד, לייגט ער צו דארט. אז א מאן האט בכלל נישט וואס צו פארלאנגען פון א פרוי נישט צו גיין אזוי.


מ''מ, דו ווילסט ארויפלייגען אן איסור אויף א חתונה געהאטע פרוי צו גיין א לאנגע שייטל. הגם ביי א פניוה איז עס נישט קיין פראבלעם (עכ''פ פאר די משנה ברורה אידן) נאר מדעת עצמך, אן איסור וואס האט נישט קיין שום דעקונג פון קיין איין פוסק. נאר פון א שבט הלוי וואס שרייבט לאיסור ביי פניות אויך!

און דאס וואס דו זאגסט אז אמאל איז נישט געווען קיין לאנגע שייטלעך. ווייס איך נישט פון וואו דו נעמסט דאס. קודם מיר האבן שוין געזעהן די בילד פון @פנים חדשות וואס דארט זעהט מען קלאר אז די שייטלעך זענען יא געווען לאנג. ועוד די שייטלעך וואס די מענער פלעגען גיין מיט הונדערטער יארן צוריק, זענען דא פון דעם געמאלענע בילדער וואס מען זעהט אז דאס איז יא געווען לאנג.
ועוד אויב איז עס אמת, וואלט שוין דערמאנט געווארן אזא תנאי דורך כאטש איינער פון די פוסקי השלחן ערוך וואס זענען מתיר שייטלעך.

[דער תהלים איד]

איך האב נישט איבערגעקוקט יעצט ר' משה'ס תשובה. אבער וויפיל עס ליגט מיר אין קאפ שרייבט ער אז אז מען דארף קענען דערקענען אז דאס איז א שייטל, אבער נישט דער מאן דארף קענען דערקענען. נאר דווקא איינער וואס גייט אליינס מיט א שייטל, און פארשטייט צו שייטלעך, זי דארף קענען זעהן א חילוק.

איך בין נישט עכט אינטערסירט אים צו דורכלערנען, כהאב דיר נאר געברענגט אז דער היתר איז נישט 'בלענק'. ממילא אויב האט זיך עפעס געטוישט, דארפסטו א פוסק דערויף, ווייל ס'קען זאגאר זיין אסור מדאורייתא.

מ''מ, דו ווילסט ארויפלייגען אן איסור אויף א חתונה געהאטע פרוי צו גיין א לאנגע שייטל. הגם ביי א פניוה איז עס נישט קיין פראבלעם (עכ''פ פאר די משנה ברורה אידן) נאר מדעת עצמך, אן איסור וואס האט נישט קיין שום דעקונג פון קיין איין פוסק. נאר פון א שבט הלוי וואס שרייבט לאיסור ביי פניות אויך!

פליז... הער אויף צו זאגן אז "איך" וויל ארויפלייגן א איסור. ס'איז א דבר פשוט וואס קיינער זאגט נישט אנדערש, און צענדליגער רבנים אדמורי"ם ודיינים האבן אזוי געשריבן קליפ און קלאר "עפי" הלכה", נישט עפ"י השקפה.

דער גרעסטער פוסק פון אונזער לעצטער דור איז געווען דער שבט הלוי, און אויך איז ער נישט קיין חסידישער "דברי חיים איד" ווי דו רופסט עס, ממילא ברענג איך אים פאר דיר. ער זאגט א הלכה. הלכה פסוקה.

און ס'איז בכלל נישט נוגע וואס ער האלט ביי פנויות. דו ווייסט זייער גוט אז עפ"י שו"ע, עפ"י רש"י ורמב"ם, טאר א מיידל נישט גיין מיט אפענע האר, און די נושא איז א פארנעפלטע! אבער דער שבט הלוי אליינס זאגט אז מ'פירט זיך נישט אזוי, אבער ער פירט אויס וואס ס'איז יא נוגע "לכולי עלמא" אז א נשואה טאר נישט גיין אזוי ווייל ס'איז פירצות! און אויך שער באשה ערוה... אבער אפילו נישט איז עס פריצות.

וואס איז בכלל דא מפלפל צו זיין? וועמען נעמסטו לצדך? ברענג כאטש א בירור הלכה פון עפעס א רעפארם ראביי פון קווינס! (ברענג נישט... פארשסטייסט ס'כמיין.)

און דאס וואס דו זאגסט אז אמאל איז נישט געווען קיין לאנגע שייטלעך. ווייס איך נישט פון וואו דו נעמסט דאס. קודם מיר האבן שוין געזעהן די בילד פון @פנים חדשות וואס דארט זעהט מען קלאר אז די שייטלעך זענען יא געווען לאנג. ועוד די שייטלעך וואס די מענער פלעגען גיין מיט הונדערטער יארן צוריק, זענען דא פון דעם געמאלענע בילדער וואס מען זעהט אז דאס איז יא געווען לאנג.
ועוד אויב איז עס אמת, וואלט שוין דערמאנט געווארן אזא תנאי דורך כאטש איינער פון די פוסקי השלחן ערוך וואס זענען מתיר שייטלעך.

ביסט גערעכט בנוגע "לאנג". כהאב טאקע נישט געכאפט דאס, לאנג איז נישט קיין חידוש און ס'איז זיכער געווען. אבער ס'האט נישט אויסגעזען ווי עכטע אייגענע האר, ממילא איז נישט נוגע געווען עס מדמה צו זיין צו האר לגבי פריצות.

[נקודות טובות]

איך האב נישט איבערגעקוקט יעצט ר' משה'ס תשובה. אבער וויפיל עס ליגט מיר אין קאפ שרייבט ער אז אז מען דארף קענען דערקענען אז דאס איז א שייטל, אבער נישט דער מאן דארף קענען דערקענען. נאר דווקא איינער וואס גייט אליינס מיט א שייטל, און פארשטייט צו שייטלעך, זי דארף קענען זעהן א חילוק.

איך בין נישט עכט אינטערסירט אים צו דורכלערנען, כהאב דיר נאר געברענגט אז דער היתר איז נישט 'בלענק'. ממילא אויב האט זיך עפעס געטוישט, דארפסטו א פוסק דערויף, ווייל ס'קען זאגאר זיין אסור מדאורייתא.

מ''מ, דו ווילסט ארויפלייגען אן איסור אויף א חתונה געהאטע פרוי צו גיין א לאנגע שייטל. הגם ביי א פניוה איז עס נישט קיין פראבלעם (עכ''פ פאר די משנה ברורה אידן) נאר מדעת עצמך, אן איסור וואס האט נישט קיין שום דעקונג פון קיין איין פוסק. נאר פון א שבט הלוי וואס שרייבט לאיסור ביי פניות אויך!

פליז... הער אויף צו זאגן אז "איך" וויל ארויפלייגן א איסור. ס'איז א דבר פשוט וואס קיינער זאגט נישט אנדערש, און צענדליגער רבנים אדמורי"ם ודיינים האבן אזוי געשריבן קליפ און קלאר "עפי" הלכה", נישט עפ"י השקפה.

דער גרעסטער פוסק פון אונזער לעצטער דור איז געווען דער שבט הלוי, און אויך איז ער נישט קיין חסידישער "דברי חיים איד" ווי דו רופסט עס, ממילא ברענג איך אים פאר דיר. ער זאגט א הלכה. הלכה פסוקה.

און ס'איז בכלל נישט נוגע וואס ער האלט ביי פנויות. דו ווייסט זייער גוט אז עפ"י שו"ע, עפ"י רש"י ורמב"ם, טאר א מיידל נישט גיין מיט אפענע האר, און די נושא איז א פארנעפלטע! אבער דער שבט הלוי אליינס זאגט אז מ'פירט זיך נישט אזוי, אבער ער פירט אויס וואס ס'איז יא נוגע "לכולי עלמא" אז א נשואה טאר נישט גיין אזוי ווייל ס'איז פירצות! און אויך שער באשה ערוה... אבער אפילו נישט איז עס פריצות.

וואס איז בכלל דא מפלפל צו זיין? וועמען נעמסטו לצדך? ברענג כאטש א בירור הלכה פון עפעס א רעפארם ראביי פון קווינס! (ברענג נישט... פארשסטייסט ס'כמיין.)

און דאס וואס דו זאגסט אז אמאל איז נישט געווען קיין לאנגע שייטלעך. ווייס איך נישט פון וואו דו נעמסט דאס. קודם מיר האבן שוין געזעהן די בילד פון @פנים חדשות וואס דארט זעהט מען קלאר אז די שייטלעך זענען יא געווען לאנג. ועוד די שייטלעך וואס די מענער פלעגען גיין מיט הונדערטער יארן צוריק, זענען דא פון דעם געמאלענע בילדער וואס מען זעהט אז דאס איז יא געווען לאנג.
ועוד אויב איז עס אמת, וואלט שוין דערמאנט געווארן אזא תנאי דורך כאטש איינער פון די פוסקי השלחן ערוך וואס זענען מתיר שייטלעך.

ביסט גערעכט בנוגע "לאנג". כהאב טאקע נישט געכאפט דאס, לאנג איז נישט קיין חידוש און ס'איז זיכער געווען. אבער ס'האט נישט אויסגעזען ווי עכטע אייגענע האר, ממילא איז נישט נוגע געווען עס מדמה צו זיין צו האר לגבי פריצות.

בין איך שוין אינגאנצען צומישט.
לאנגע שייטלעך איז יא אמאל געווען, און נאר די וואס זעהען אויס עכט זענען נישט געווען. ממילא איז מותר צו גיין א לאנגע שייטל. אבער נישט א שייטל וואס קוקט אויס עכט???

עס זענען דא וואס זאגן אז לשיטת הרמב''ם דארף אפילו א פנויה גיין צוגעדעקט? (א שיטה וואס איז נישט אנגענומען אין שלחן ערוך) ממילא דארף מען בעצם היינט אויך גיין צוגעדעקט???

און בנוגע די נישט בכבודיגע ווערטער וואס די שרייבסט אויף ר'משה (איך בין נישט עכט אינטערסירט אים צו דורכלערנען)
ווען די שרייבסט דאס אויף אייוועלט וואלט איך דיר צוריסען, אבער דא רעדט מען מיט רעספעקט.
דער ברך משה מסאטמאר האט אמאל פארציילט. אז ווען עס איז געווען א מערכה איבער איינער פון די בוני עולם שאלות וואס הגאון רבי משה האט מתיר געווען. האט סאטמאר רב געשיקט (אויב איך געדענק גוט וואס איך האב געהערט פון דעם איד וואס האט דאס געהערט פונעם ברך משה) דעם סיגעטער רב, קאפיש/לאפיש רב, און הרב לייטנער, אז זיי זאלן רעדן מיט ר'משה איבער דעם.
האט זיי סאטמאר רב זיי געזאגט, ווען עטץ גייטס אהין זאלט עטץ נישט טענה'נען מיט אים אין הלכה. ווייל ער קען מער לערנען ווי אלע פיר פון אונז אינאיינעם!!! נאר קלערט אים ענדערש אויף דעם חורבן וואס קען ארויסקומען פון זיין היתר.

איך האב מתחילה נישט געברענגט שיטת ר'משה ווייל איך האב געוויסט אז די סאטמארע האבן א געוויסע טינא בלב אויף אים, און עס קען זיך מאכן אז מען זאל זיך אויסדריקען חלילה מיט א ביטול קעגן דעם גברא רבה. און איך האב דאס געוואלט פארמיידן.

אבער אדרבה איך עצה דיר אז זאלסט יא אריין קוקען אין אגרות משה, דו וועסט געוואויער ווערן אז עס זענען יא דא מתירים ממש אויף אלעם!
און כולי האי ואולי וועט לערנען זיינס א תשובה זיין א שטיקעל תשובות המשקל אויף דאס וואס דו האסט דיך צורעדט.

[דער תהלים איד]

מאך עס נישט אזו צומישט!... כוועל דיר העלפן עס מאכן סימפל. ס'איז זייער קלאר.

לאנגע שייטלען

לאנגע איז יא אמאל געווען ווי דו ווייזט מיר אויף פון יענעם בילד, כאטש קיינער איז נישט אזוי געגאנגען ביי אידן ביז 50-40 יאר צוריק (און ביי פרומע אידן ביז 20 יאר צוריק).

פרעגסט יעצט: אויב זאגט דער שבט הלוי אז לאנג איז אסור משום פריצות, פארוואס זאגן עס נישט די פריערדיגע פוסקים? ס'איז דאך שוין געווען אזא אייטעם?! זאג איך דיר אז ס'איז ווייל די האר האבן אויסגעזען ווי א זאק פון א באגראבענע קערפער, ווי די ספרים זענען מעיד. ממילא, איז נישט שייך געווען דער ענין פון עס מדמה זיין צו צולאזטע האר ביי פנויות, און ס'נישט געווען בכלל פריצות. משא"כ היינט איז עס ממש די זעלבע זאך, די זעלבע פריצות.

אויסזען ווי האר

דאס אז א שייטל זעט אויס ממש ווי מ'האט אייגענע האר, און אפילו מיין פרוי קען מיר זאגן אויף איינע אין קאנטרי אז זי איז נישט זיכער אויב זי האט א שייטל, כ"ש מענער דערקענען ממש נישט א חילוק, דאס איז א "נייע זאך", וואס אפילו בימיו פון ר"מ פיינשטיין זצ"ל איז עס נישט געווען, ווי דו זעסט אין זיין לשון וואס כהאב אראפגעברענגט.

און אט דער נייער זאך איז אסור עפ"י הלכה לויט די פריערדיגע פוסקים, ווי עס זענען מעיד די פוסקים וואס האבן געלעבט ווען ס'האט אנגעהויבן געשען, ה"ה דער סאטמאר רב זצ"ל, דער שבט הלוי, דער וויענער רב זצ"ל, דער תשובות והנהגות, ועוד הרבה מאוד.

רבי משה פיינשטיין זצ"ל

ער איז געווען אן איש צדיק, ווייל א איד וואס הארעוועט אויף תורה, נישט אויף צו פסק'ען היתרים נאר באמת לשמה, ווערט הייליג. און דאס איז ער געווען, ווער בין איך צו דן זיין דערויף בכלל.

אבער, זיינע פסקים זענען נישט נוגע ביי אונז חסידישע אידן, נישט לגבי מחיצות, נישט לגבי חלב סת"ם, און נישט לגבי מלאכתית ואכמ"ל. פארוואס? ווייל אזוי האט סאטמאר רב זצ"ל געהאלטן אז ער האט נישט באקומען קיין שימוש פון פריערדיגע אין פסק און ער ווייסט נישט וויאזוי מען פסק'נט און ס'קומט ארויס היתרים אויף איסורים חמורים פונקט ווי פון די רעפארם און מזרחי ראבייס. עס האט נישט צוטון מיט זיין גרויסקייט.

[פנים חדשות]

זיינע פסקים זענען נישט נוגע ביי אונז חסידישע אידן, נישט לגבי מחיצות, נישט לגבי חלב סת"ם, און נישט לגבי מלאכתית ואכמ"ל. פארוואס? ווייל אזוי האט סאטמאר רב זצ"ל געהאלטן אז ער האט נישט באקומען קיין שימוש פון פריערדיגע אין פסק און ער ווייסט נישט וויאזוי מען פסק'נט און ס'קומט ארויס היתרים אויף איסורים חמורים פונקט ווי פון די רעפארם און מזרחי ראבייס. עס האט נישט צוטון מיט זיין גרויסקייט.

1) מקור אויף דער מימרא פון סאטמער רב זצ"ל?

2) וואס איז מסתמא נישט אמת, ער האט מסתמא געהאט שימוש פון די פוסקים אין זיין ראיאן/קרייז.

3) בכלל דאס צושטעלן צו רעפארם ראביי'ס אד"ג, ווי ס'איז גאנץ קלאר ביי יעדער איינער נאך פאר זיי פסקנ'ען וואס די פסק וועט זיין, איז שטארק נישט ריכטיג, היות ס'איז קלאר ווי דו שרייבסט אז זיין כוונה איז בלויז געווען לכוונת האמת ולדעת התורה לפי זיין פארשטאנד, און נישט כדי ארויסצוקומען מיט היתירים, אזוי אז די צושטעל הייבט זיך נישט אן, ווי איך האב כמ"פ ארויסגעברענגט אויף א"וו אז אין די ענינים ווענדט זיך עס אויב ס'איז כונתו לשמים אדער להיתירים (דא ברענג איך אראפ איינע פון די תגובות פון א"וו), און אויב עפעס קען מען צושטעלן צו די סארט ראביי'ס אזעלכע רבנים וואס זייערע פסקים זענען געבויעט אויף אגענדעס, איך וויל נישט ברענגן קיין פאקטישע משלים, בפרט היות איך האב נישט גערעדט צו די רבנים און ס'קען זיין זיי האבען גוטע תירוצים, איך וועל נאר שרייבען אז מיין רעספעקט צו געוויסע רבנים איז שטארק אראפ נאך א געוויסע פרשה איבער א שאלה אנבאלאנגט געוויסע ווייץ, ווי באופן פלא והשגחה פרטית האט זיך אויסגעשטעלט אז (כמעט?) אלע רבנים פון איין קרייז האלטען איין וועג און (כמעט?) אלע רבנים פון די אנדערע קרייז האלטען דאס פארקערטע, ממש אזויווי להבדיל ביי קאנגרעס און סענאט זעט מען ווי באופן פלא והשגחה פרטית האבען כמעט אלע רעפאבליקאנע געהאלטען אז טראמפ קומט נישט צו ווערן אימפיטשט און (כמעט?) אלע דעמאקראטישע האבען געהאלטען אז ס'קומט אים יא צו ווערן אימפיטשט (אחזור ואכפול שלא דיברתי עם הרבנים, ומסתמא יש להם הסבר לזה, כך שאין ח"ו לבזותם, אני רק כותב הנראה מקופיא ואיך שהרגשתי בפועל, הגם שהרגשתי היתה אולי לא נכונה).

4) ביי געוויסע חסידישע מקומות זענען זיינע פסקים יא שטארק אנגענומען (טאקע נישט אלע, ווצב"ש די פסק וועגן חלב עכו"ם (חלב סתם איז נישט א הלכה'דיגע מושג (זיכער נישט אלס ר"ת וואס באדייט ס"ת תפלין ומזוזות), נאר יין סתם, איך בין נישט זיכער פון וואו נעמט זיך דער טעות'דיגע נאמען), וואס אגב האלט די חזו"א אויך אזוי (אפשר אויף די חזו"א האלט איר אויך די זעלבע, זינט אויב עפעס האט ער לכאו' נישט געהאט צופיל שימוש פון פריערדיגע, און זיין דרך הפסק איז טאקע געווען היפש מחודש כידוע, כנגד גדולי הפוסקים אין פילע פלעצער וכו'...), ועוד, אבער לגבי אנדערע פסקים זיינע איז ער אנגענומען ווי אחד מגדולי הפוסקים), אזוי אז אפשר דארף שטיין אין דיין תגובה "אונז אונגארישע/סאטמער געשטימטע אידען"...

[וזה ברור]

זיינע פסקים זענען נישט נוגע ביי אונז חסידישע אידן, נישט לגבי מחיצות, נישט לגבי חלב סת"ם, און נישט לגבי מלאכתית ואכמ"ל. פארוואס? ווייל אזוי האט סאטמאר רב זצ"ל געהאלטן אז ער האט נישט באקומען קיין שימוש פון פריערדיגע אין פסק און ער ווייסט נישט וויאזוי מען פסק'נט און ס'קומט ארויס היתרים אויף איסורים חמורים פונקט ווי פון די רעפארם און מזרחי ראבייס. עס האט נישט צוטון מיט זיין גרויסקייט.

1) מקור אויף דער מימרא פון סאטמער רב זצ"ל?

פון הרה"ג ר' אלימלך לאנדא שליט"א האב איך געהערט ווי ער האט נאכגעזאגט אפי' נאך א שארפערע אויסדרוק בנוגע ר' משה'ס פסקים, און כמובן קען איך דאס נישט ברענגען דא..

2) וואס איז מסתמא נישט אמת, ער האט מסתמא געהאט שימוש פון די פוסקים אין זיין ראיאן/קרייז.

ס'איז א דבר ידוע אז נישט

און חלילה מיר זענען נישט דא צו מעסטן זיין גדלות

[פנים חדשות]

1) פון הרה"ג ר' אלימלך לאנדא שליט"א האב איך געהערט ווי ער האט נאכגעזאגט אפי' נאך א שארפערע אויסדרוק בנוגע ר' משה'ס פסקים, און כמובן קען איך דאס נישט ברענגען דא..

2) ס'איז א דבר ידוע אז נישט

און חלילה מיר זענען נישט דא צו מעסטן זיין גדלות

1) האט ער געזאגט די מימרא ברבים, אדער פריוואט?
ווייל דאכט זיך אז סאטמער רב זצ"ל האט אמאל געזאגט פאר די וויזשניצער רבי פון מאנסי זצ"ל לגבי א אויסדריק קעגן זיין טאטע די אמרי חיים זצ"ל, אז ער האט עס נאר געזאגט פריוואט, אזוי אז ס'איז נישט ריכטיג נאכצוברענגען מימרות וואס זענען געזאגט געווארען פריוואט בלי כוונה לפירסום.

2) איך הער, קען זיין, איך בין נישט באקאנט מיט די ביאגראפיע פון הגרמ"פ זצ"ל, אבער עכ"פ פון דעם וואס מ'זעהט אז אלע (נישט סאטמערע/אונגארישע) פוסקים רעכענען זיך שטארק מיט זיינע פסקים, זעהט מען לכאו' אז זיי האבען אנגענומען אז ס'נישטא קיין פראבלעם מיט זיין דרך הפסק, (און פון (כמעט) יעדער פוסק וועט מען קענען טרעפן געוויסע שווערע נישט אנגענומענע פסקים).

[אדם השני]

און אפילו מיין פרוי קען מיר זאגן אויף איינע אין קאנטרי אז זי איז נישט זיכער אויב זי האט א שייטל

אפשר האט זי טאקע נישט...
דזשאסט קידינג

[וזה ברור]

1) פון הרה"ג ר' אלימלך לאנדא שליט"א האב איך געהערט ווי ער האט נאכגעזאגט אפי' נאך א שארפערע אויסדרוק בנוגע ר' משה'ס פסקים, און כמובן קען איך דאס נישט ברענגען דא..

2) ס'איז א דבר ידוע אז נישט

און חלילה מיר זענען נישט דא צו מעסטן זיין גדלות

1) האט ער געזאגט די מימרא ברבים, אדער פריוואט?
ווייל דאכט זיך אז סאטמער רב זצ"ל האט אמאל געזאגט פאר די וויזשניצער רבי פון מאנסי זצ"ל לגבי א אויסדריק קעגן זיין טאטע די אמרי חיים זצ"ל, אז ער האט עס נאר געזאגט פריוואט, אזוי אז ס'איז נישט ריכטיג נאכצוברענגען מימרות וואס זענען געזאגט געווארען פריוואט בלי כוונה לפירסום.

אודאי האט ער דאס נישט געזאגט הויך אויף א מייק, אבער ער האט דאס גענוג מאל געזאגט און זיכער געמאכט, אז די רבני הקהילה זאלן דאס וויסן.

[אדם השני]

הגאון רבי משה פיינשטיין זצ"ל איז געווען א תלמיד בהלכה פון זיין טאטע וואס איז געווען די רב פון די חסידישע קהילה אין זיין שטאט, און פון הגאון רבי פסח פרוסקין די רב פון קאברין, וואס זיי האבן אים ביידע געגעבן סמיכה

[וזה ברור]

[/quote]
1) מקור אויף דער מימרא פון סאטמער רב זצ"ל?

עי' בשו"ת דבר"י סי' ק"י באריכות בענין זה שאין לסמוך על פסקיו .

[דער תהלים איד]

1) פון הרה"ג ר' אלימלך לאנדא שליט"א האב איך געהערט ווי ער האט נאכגעזאגט אפי' נאך א שארפערע אויסדרוק בנוגע ר' משה'ס פסקים, און כמובן קען איך דאס נישט ברענגען דא..

2) ס'איז א דבר ידוע אז נישט

און חלילה מיר זענען נישט דא צו מעסטן זיין גדלות

1) האט ער געזאגט די מימרא ברבים, אדער פריוואט?

ווי אנדערע האבן שין אנגעוויזן, דער סאטמאר רבי ז"ל איז געווען נזהר בכבוד אחרים און נישט געזאגט ברבים קיין סטעיטמענטס אויף ערליכע תלמידי חכמים.

אבער וואס דער רבי האט געהאלטן ווייסט יעדער, און דא שטייט עס כמעט קלאר כאטש דער רבי האט עס דא אויך אביסל באהאלטן...

1.jpg (252.71 KiB) געזען געווארן 451 מאל

2 copy.jpg (246.59 KiB) געזען געווארן 451 מאל

[פרייזן]

Yedios Poster 22.jpg (239.19 KiB) געזען געווארן 445 מאל

[נקודות טובות]

וואו אין שלחן ערוך איז גע'פסק'נט דלא כחד ווייל ער האט נישט געהאט קיין געהעריגע שימוש??
און אגב, סאטמאר רב האט נישט געהאט קיין סאך גרעסערע שימוש ווי ר'משה!

קודם פרעגט מען אפ צעהנדליגע רבנים המתירים, מיט א מאמר אז ווער עס לערנט שלחן ערוך מיט יראת שמים זעהט אן איסור אויף א שייטל, און דערנאך ברענגט מען פאלטשע מימרות אז איינער פון די גרעסטע גאונים בדורו איז הלכה שלא כמותו בכל מקום, ווייל ער האט נישט געהאט קיין שימוש. אוי לאזנים שכך שומעות!

קיינער קיינער קען דעם גאון נישט אוועק מאכן. צו עס זאל זיין,@דער תהלים איד אדער סאטמאר רב!
א תלמוד חכם וואס האט זיך מוסר נפש געווען אויף תורה האט רעכט צו זאגן זיין מיינונג אויף ''יעדע'' הלכה'דיגע שאלה, און קיינער קיינער קען אים נישט אפהאלטן! אנדערע גדולים קענען קריגען, אבער חלילה צו זאגן אז זיין מיינונג איז ווערטלאז!

און בכלל האט אין די וועלט א תשובה אין אגרות משה א גרעסערע חשיבות ווי א תשובה פון הרב וואזנער, און אפילו פון תשובות דברי יואל! דוק ותשכח, אפילו ביי די היינטיגע סאטמארע דיינים איז איגרות משה א תשובה ספר וואס ווערט אפט גענוצט!


סאטמאר רב האט אלץ מנהיג כלל ישראל אין אמעריקע פארשטאנען אז געוויסע זאכן וואס אפי' עס איז קלאר יא אויסגעהאלטן להלכה, דאך קען מען נישט פסקנען ווי הגאון רבי משה.

איך וויל נישט פארדייען די שמועס, אדרבה זאל איינער עפענען אין תורה אפטיילונג איבער חלב עכו''ם, אין מחיצות. ר'משה האט אויף זיין זייט גדולי האחרונים, ווי דער פרי חדש וכדו'.
ווי איך האב געזעהן אויבן אין דעם אשכול, זענען דא אזאלכע וואס גלייכען צו שיסען סטעיטמענטס נאך פארן דורך לערנען די סוגיא'ס על בוריה. און איינמאל מען פרעגט זיי צוריק קשיות לויפט מען אויפמישען א נטעי גבריאל.

זאג איך פאר די אידן אז זיי זאלן דורך לערנען די סוגיא פון חלב עכו''ם פארן שרייבן, און נישט שרייבן אז ר'משה האט עפעס א נייער היתר וואס קיינעם אין היסטריה איז נישט בייגעפאלן. און ביי די סוגיא פון מחיצות זאל מען אריין קוקען אין די תשובות צו זעהן וואס ר'משה האט מתיר געווען און וואס נישט. און נישט ארויפלייגען אויף אים התירים וואס קומט נישט פון אים!!


צו זאגן אויף אזא איד אז ער האט נישט געהאט קיין שימוש, איז אן עון לא יכופר. בפרט ארויסגעקומען אויף א פאבליק פורום און שרייבן אויף ר'משה אז איך בין נישט אינטערסירט צו זעהן וואס ער שרייבט!

אז דו ביסט א סאטמארע און לכבוד דעם איז א פסק פון ר' משה ביי דיר ווערטלאז, שרייב אבער נישט אז עס איז נישטא קיין מתירים! דער שבט הלוי אסר'ט, און ר'משה איז מתיר. און ר'משה איז נאך געווען גענוג גרויס צו קענען קריגען אויפן שבט הלוי.

ודי בזה

[שמייכלדיג]

און אגב, סאטמאר רב האט נישט געהאט קיין סאך גרעסערע שימוש ווי ר'משה!

מאדנע, דער רבי וואס האט משמש געווען די גדולי הדור, און משמש געווען ברבנות אין גרויסע קהלות קדושות בישראל פאר די קריג ווי ער האט גע'פסק'נט שאלות מדי יום ביומו דארפסטו א גרעסערע שימוש פון דעם?

קיינער קיינער קען דעם גאון נישט אוועק מאכן. צו עס זאל זיין,@דער תהלים איד אדער סאטמאר רב!

ווער האט אוועקגעמאכט זיין גאונות? מ'האט נאכגעברענגט אז סאטמאר רב האט געהאלטן אז דרכו בפסק איז נישט אויסגעהאלטן.

[תינוק הבורח]

און אגב, סאטמאר רב האט נישט געהאט קיין סאך גרעסערע שימוש ווי ר'משה!

מאדנע, דער רבי וואס האט משמש געווען די גדולי הדור, און משמש געווען ברבנות אין גרויסע קהלות קדושות בישראל פאר די קריג ווי ער האט גע'פסק'נט שאלות מדי יום ביומו דארפסטו א גרעסערע שימוש פון דעם?

קיינער קיינער קען דעם גאון נישט אוועק מאכן. צו עס זאל זיין,@דער תהלים איד אדער סאטמאר רב!

ווער האט אוועקגעמאכט זיין גאונות? מ'האט נאכגעברענגט אז סאטמאר רב האט געהאלטן אז דרכו בפסק איז נישט אויסגעהאלטן.

ר' משה האט אויך משמש געווען רבנות, און גע'פסק'נט שאלות טעגליך.

[נקודות טובות]

ווער האט אוועקגעמאכט זיין גאונות? מ'האט נאכגעברענגט אז סאטמאר רב האט געהאלטן אז דרכו בפסק איז נישט אויסגעהאלטן.

דאס אז קיינער קען נישט אוועקמאכן זיין גאונות, איז פשוט. ווייל אויף א מציאות איז נישט מעגליך צו קריגען.
נאר אפי'זיין מהלך הפסק, קען אויך קיינער נישט אוועקמאכן.

[שמייכלדיג]

ווער האט אוועקגעמאכט זיין גאונות? מ'האט נאכגעברענגט אז סאטמאר רב האט געהאלטן אז דרכו בפסק איז נישט אויסגעהאלטן.

דאס אז קיינער קען נישט אוועקמאכן זיין גאונות, איז פשוט. ווייל אויף א מציאות איז נישט מעגליך צו קריגען.
נאר אפי'זיין מהלך הפסק, קען אויך קיינער נישט אוועקמאכן.

אזוי???

איך און דו טאקע נישט.

ומינה אז איר קענט אויך נישט אוועקמאכן די ווערטער פונעם סאטמאר רב.

[שלמה בן יוסף]

[בכלליות למאן דבעיא לידע איז ער זייער מקצר אין איגרות משה כידוע (הגם סדא אפט גאנץ לאנגע) אבער ווען מקוקט אריין אין דברות משה ( כווייס נישט אויב די אונגערישע עולם איז ידוע אבער סדא חוץ איגרות משה . בענדער אויף בענדער על הש"ס...) וואס די חריפות בקיאות אין עמקות וואס סדא דארט איז לכאורה קיינער זייט די מלחמה ארויס מיט אזא חי סארט חיבור. סאיז אינז סה"כ מגלה וואס דער עניו און צדיק וגאון עולם האט פארקערפערט.

[דער תהלים איד]

וואו אין שלחן ערוך איז גע'פסק'נט דלא כחד ווייל ער האט נישט געהאט קיין געהעריגע שימוש??
און אגב, סאטמאר רב האט נישט געהאט קיין סאך גרעסערע שימוש ווי ר'משה!

די גמרא פון "ולא שימש תלמידי חכמים" קענסטו? דאס איז א פסק אין שו"ע אויך. ס'איז דא א ת"ח וואס קען פסק'ען, און ס'איז דא א "שונה הלכות שלא שימש ת"ח" וואס ער האט אויך א דין ת"ח, אבער ער קעןם נישט פסק'ען.

און סאטמאר רב האט געהאט מער שימוש ווי אסאך גדולים בדורו, פון זיינע עלטערן און רבי'ס אין די צענדליגער. וואס רעדסטו נארישקייטן... (סארי)

קודם פרעגט מען אפ צעהנדליגע רבנים המתירים, מיט א מאמר אז ווער עס לערנט שלחן ערוך מיט יראת שמים זעהט אן איסור אויף א שייטל, און דערנאך ברענגט מען פאלטשע מימרות אז איינער פון די גרעסטע גאונים בדורו איז הלכה שלא כמותו בכל מקום, ווייל ער האט נישט געהאט קיין שימוש. אוי לאזנים שכך שומעות!

אין איין פאראגראף טוט א ניק איינפאקן צוויי גדולי וקדושי ישראל, בעלזער רב זי"ע רבי ישכר דוב, און סאטמאר רב זי"ע. אוי לו לדור ששופט את שופטיו. זיצן דא צוויי בעלי תאוה און איינער פון זיי פארשטייט נישט וויאזוי מען שרייבט אין פובליק די הייליגע אנגענומענע דעת תורה פון די וואס האבן עס מקבל געווען דור אחר דור.

קיינער קיינער קען דעם גאון נישט אוועק מאכן. צו עס זאל זיין,@דער תהלים איד אדער סאטמאר רב!
א תלמוד חכם וואס האט זיך מוסר נפש געווען אויף תורה האט רעכט צו זאגן זיין מיינונג אויף ''יעדע'' הלכה'דיגע שאלה, און קיינער קיינער קען אים נישט אפהאלטן! אנדערע גדולים קענען קריגען, אבער חלילה צו זאגן אז זיין מיינונג איז ווערטלאז!

און ווידער, סאטמאר רב ז"ל האט מחולק געווען מיט @נקודת טובות. פון וואו האט ער גענומען די גאטס?...

און בכלל האט אין די וועלט א תשובה אין אגרות משה א גרעסערע חשיבות ווי א תשובה פון הרב וואזנער, און אפילו פון תשובות דברי יואל! דוק ותשכח, אפילו ביי די היינטיגע סאטמארע דיינים איז איגרות משה א תשובה ספר וואס ווערט אפט גענוצט!

"די וועלט". איך קען כאפן א שמועס מיט די וועלט? כהאב אפאר שאלות אים צו פרעגן.

סאטמאר רב האט אלץ מנהיג כלל ישראל אין אמעריקע פארשטאנען אז געוויסע זאכן וואס אפי' עס איז קלאר יא אויסגעהאלטן להלכה, דאך קען מען נישט פסקנען ווי הגאון רבי משה.

איך האב פריער געברענגט א תשובה פון סאטמאר רב בי מאלכתית, לערן עס אדורך בעפאר דו לייגסט אריין ווערטער אין זיין מויל.

איך וויל נישט פארדייען די שמועס, אדרבה זאל איינער עפענען אין תורה אפטיילונג איבער חלב עכו''ם, אין מחיצות. ר'משה האט אויף זיין זייט גדולי האחרונים, ווי דער פרי חדש וכדו'.
ווי איך האב געזעהן אויבן אין דעם אשכול, זענען דא אזאלכע וואס גלייכען צו שיסען סטעיטמענטס נאך פארן דורך לערנען די סוגיא'ס על בוריה. און איינמאל מען פרעגט זיי צוריק קשיות לויפט מען אויפמישען א נטעי גבריאל.
זאג איך פאר די אידן אז זיי זאלן דורך לערנען די סוגיא פון חלב עכו''ם פארן שרייבן, און נישט שרייבן אז ר'משה האט עפעס א נייער היתר וואס קיינעם אין היסטריה איז נישט בייגעפאלן. און ביי די סוגיא פון מחיצות זאל מען אריין קוקען אין די תשובות צו זעהן וואס ר'משה האט מתיר געווען און וואס נישט. און נישט ארויפלייגען אויף אים התירים וואס קומט נישט פון אים!!

ווען איך ברענג א מראי מקום, און דיין תשובה איז אז כהאב געקוקט אין נטעי גבריאל, איז עס נישט קיין תשובה. זיי מיר באמת מוחל...

צו זאגן אויף אזא איד אז ער האט נישט געהאט קיין שימוש, איז אן עון לא יכופר. בפרט ארויסגעקומען אויף א פאבליק פורום און שרייבן אויף ר'משה אז איך בין נישט אינטערסירט צו זעהן וואס ער שרייבט!

כבין נישט אינטערסירט ווייל ס'איז מיר נישט נוגע. כבין בכלל נישט פוגע בכבודו הגדול. ס'איז מיר פשוט נישט נוגע.

און אז דו ווילסט, קוק אריין אין שו"ת טוב טעם ודעת חלק א' סוף סימן ע"ב, וכמו כן בחלק ב' סימן מ"ג, וואס ער שרייבט אויפן גרויסן גאון דער משכנות יעקב, וואס רבי משה איז געגאנגען אויפן זעלבן שניט ווי אים למצוא היתר לכל דבר הנפוץ ממילא ואכמ"ל.

אז דו ביסט א סאטמארע און לכבוד דעם איז א פסק פון ר' משה ביי דיר ווערטלאז, שרייב אבער נישט אז עס איז נישטא קיין מתירים! דער שבט הלוי אסר'ט, און ר'משה איז מתיר. און ר'משה איז נאך געווען גענוג גרויס צו קענען קריגען אויפן שבט הלוי.

ודי בזה

אה דא קומסטו צוריק צו שייטלען, און דו פארדרייסט מיינע ווערטער. אין אגרות משה שטייט "נישט" אז די היינטיגע שייטלען זענען מותר!!!

איך זאג נאר אז ווען יא איז עס אויך גארנישט ביי מיר.