אלעס ארום ברסלב

[צווייטער]

דאס וואס דו האסט אויבן ציטירט וועגן התקשרות לצדיקים, איז בעצם האט דאס נישט דווקא מיט ברסלב, דאס געווען איינע פון די יסודות פון חסידות אזויווי מ'זעט אין 'אלע' ספרי חסידות, אינקלודינג 'ראפשיץ'. און מ'האט עס אויך איבערגעגעבן פאר די פשוטי עם כידוע לכל, (הגם דאס דארף טאקע ביאור אז מ'זאל ח''ו נישט צוקומען צו שיתוף ח''ו, און מ'זעהט טאקע אז דוקא ברעסלבער חסידים האבן זיך געפארעט מיט דעם כמבואר בספר חיי נפש).

צו זאגן אז די שפראך און די ענינים וואס כהאב נאכגעברענגט (אין מיין ארגינעלע פאוסט) איז מצוי אין אלע ספרי חסידות איז פשוט נישט וואר.

די סיבה פון די ספר חיי נפש איז טאקע צוליב אט די אלע טענות, און די ספר חי נפש איז נישט מתרץ זיין רוב תמיהות.

מאך א סוירטש וויפיל מאל עס ווערט דערמאנט 'אמונת צדיקים', 'התקשרות לצדיקים' אין ספר אמרי נועם, א רעכטער ראפשיצער אייניקל.

אמת אז ברסלב רעדט אפשר 'מער'. ווי אנדערע, אבער די יסוד איז די זעלבע, דיינע קשיות זענען דארטן פונקט אזוי שווער.

[מסתמא]

דאס וואס דו האסט אויבן ציטירט וועגן התקשרות לצדיקים, איז בעצם האט דאס נישט דווקא מיט ברסלב, דאס געווען איינע פון די יסודות פון חסידות אזויווי מ'זעט אין 'אלע' ספרי חסידות, אינקלודינג 'ראפשיץ'. און מ'האט עס אויך איבערגעגעבן פאר די פשוטי עם כידוע לכל, (הגם דאס דארף טאקע ביאור אז מ'זאל ח''ו נישט צוקומען צו שיתוף ח''ו, און מ'זעהט טאקע אז דוקא ברעסלבער חסידים האבן זיך געפארעט מיט דעם כמבואר בספר חיי נפש).

צו זאגן אז די שפראך און די ענינים וואס כהאב נאכגעברענגט (אין מיין ארגינעלע פאוסט) איז מצוי אין אלע ספרי חסידות איז פשוט נישט וואר.

די סיבה פון די ספר חיי נפש איז טאקע צוליב אט די אלע טענות, און די ספר חי נפש איז נישט מתרץ זיין רוב תמיהות.

מאך א סוירטש וויפיל מאל עס ווערט דערמאנט 'אמונת צדיקים', 'התקשרות לצדיקים' אין ספר אמרי נועם, א רעכטער ראפשיצער אייניקל.

אמת אז ברסלב רעדט אפשר 'מער'. ווי אנדערע, אבער די יסוד איז די זעלבע, דיינע קשיות זענען דארטן פונקט אזוי שווער.

די ווארט התקשרות לצדיקים אדער אמונת צדיקים איז קיין פראבלעם, זעה מיין ארגינעלע פאוסט. כזעה נישט פארוואס איבערצושרייבן.

וואס טייטשט התקשרות? טאמער נישט, קענסטו נישט אנקומען צום אויבערשטן?
וואס טייטשט אמונת צדיקים? אז דער צדיק איז אן עצם כשלעצמו? א בעל יכולת על דעת עצמו?
די פירוש הדברים, אויף געוויסע אופנים, מאכט די פראבלעמען. די באגריפן כשלעצמם איז פיין בסדר.

אז איר שפירט אז די זעלבע קשיות איז שייך איבעראל דאן זייט אזוי גוט און ברענגט ציטאטן און זייט מבאר די פראבלעמען דערפון.

[שמות]

א נקודה פון קונטרס שנו מדותי וואס איז נוגע דא א הער, אדרבה דו אלע דא וואס זענען אזוי פארקאכט דא אינעם ענין פון התקשרות צדיקים, זאל מיר מוחל זיין און פארשטיין געבן ווי ער האט דאס מקבל געווען וועלכע פון זיינע רביים האבן דאס אים געלערנט???
איך רעדט נישט פון א ברסלב'ר דורי דורות איך רעדט דא פון יוצאי אונגארן תלמידי חתם סופר וצאנז וואס דער ת"ח וואס מהאט דא אראפגעברענגט זאגט אז ער געהערט דארט. (ביטע ברענג מיר נישט קיין שטיקעלעך פון אינעווענדיג דא און דארט, איך ווייס אז סאיז דא גענוג און נאך. ברענג ווער פון דו רביים סאטמער קלויזענבורג באבוב וכו' האבן זיך ארום געקאכט און דעם התקשרות???

[צווייטער]

א נקודה פון קונטרס שנו מדותי וואס איז נוגע דא א הער, אדרבה דו אלע דא וואס זענען אזוי פארקאכט דא אינעם ענין פון התקשרות צדיקים, זאל מיר מוחל זיין און פארשטיין געבן ווי ער האט דאס מקבל געווען וועלכע פון זיינע רביים האבן דאס אים געלערנט???
איך רעדט נישט פון א ברסלב'ר דורי דורות איך רעדט דא פון יוצאי אונגארן תלמידי חתם סופר וצאנז וואס דער ת"ח וואס מהאט דא אראפגעברענגט זאגט אז ער געהערט דארט. (ביטע ברענג מיר נישט קיין שטיקעלעך פון אינעווענדיג דא און דארט, איך ווייס אז סאיז דא גענוג און נאך. ברענג ווער פון דו רביים סאטמער קלויזענבורג באבוב וכו' האבן זיך ארום געקאכט און דעם התקשרות???

שיטתו ודרכו של הגה'''צ מוואודרידזש שליט''א (אגב, לרפו''ש) ידוע לי מאז ומקדם, כ'האב שוין ב''ה אסאך גערעדט מיט אים 'און טאקע איבער די נושא פון התקשרות לצדיקים'. און ער האט מיר צו געוויזען דעם אויבנדערמאנטן ספר חיי נפש.

און בעיני ראיתי ובאזני שמעתי ווי אינגעלייט זענען געקומען צו אים כמה פעמים צו רעדן מיט אים וועגן ברסלב ובפרט וועגן ר' נתן זצ״ל און ער האָט זיי אלע אריינגעגעבן מנה אחת אפים, און ער האט זיי צו געוויזן ווי ער פילעוועט אין תורת ברסלב שטארק.

[שמות]

א נקודה פון קונטרס שנו מדותי וואס איז נוגע דא א הער, אדרבה דו אלע דא וואס זענען אזוי פארקאכט דא אינעם ענין פון התקשרות צדיקים, זאל מיר מוחל זיין און פארשטיין געבן ווי ער האט דאס מקבל געווען וועלכע פון זיינע רביים האבן דאס אים געלערנט???
איך רעדט נישט פון א ברסלב'ר דורי דורות איך רעדט דא פון יוצאי אונגארן תלמידי חתם סופר וצאנז וואס דער ת"ח וואס מהאט דא אראפגעברענגט זאגט אז ער געהערט דארט. (ביטע ברענג מיר נישט קיין שטיקעלעך פון אינעווענדיג דא און דארט, איך ווייס אז סאיז דא גענוג און נאך. ברענג ווער פון דו רביים סאטמער קלויזענבורג באבוב וכו' האבן זיך ארום געקאכט און דעם התקשרות???

שיטתו ודרכו של הגה'''צ מוואודרידזש שליט''א (אגב, לרפו''ש) ידוע לי מאז ומקדם, כ'האב שוין ב''ה אסאך גערעדט מיט אים 'און טאקע איבער די נושא פון התקשרות לצדיקים'. און ער האט מיר צו געוויזען דעם אויבנדערמאנטן ספר חיי נפש.

און בעיני ראיתי ובאזני שמעתי ווי אינגעלייט זענען געקומען צו אים כמה פעמים צו רעדן מיט אים וועגן ברסלב ובפרט וועגן ר' נתן זצ״ל און ער האָט זיי אלע אריינגעגעבן מנה אחת אפים, און ער האט זיי צו געוויזן ווי ער פילעוועט אין תורת ברסלב שטארק.

געזונטערהייט.
אבער אפשר ווייסט איר ווער פון אייערע ריסענט רבי'ס האבן גערעדט פון התקשרות (איך רעדט נישט פון וויזניץ סקווירא וכו ווי מרעדט פון התקשרות איבער לעבעדיקע רביים) מיר רעדן רבנים יוצא אונגארן תלמידי חתם סופר וצאנז, כנזכר לעיל.
איך בין זיכער דו ספר איז מוראדיג...און מסביר שטארק ברסלב. אבער איך האב דווקא געבעטן נישט קיין ספרים וואס איז דא גענוג, ווער פון אינזער רבנים האבן גערעדט פון דעם???
און דא זאגט מען מיר אז גענוי דאס איז וואס ברסלב פילעוועט מיט, נו געזונטערהייט אבער פ"וו זאל איך דאס אפילו זיכען???
מקען נישט אנכאפן דו שטריק פון ביידע זייטן פון איין זייט ברענגן א גאנצע רשימה פון אונזערע רבנים זיך קאכן אין ספרי ברסלב און פון דו אנדערע זייט איגנארירן וואס זיי האבן אונז געלערנט.

[פנחס דוד לעבאוויטש]

@מסתמא שיקט צוריק צו זיין ארגינעלע תגובה, וואס דארט זעהט מען די שרעקעדיגע ווערטער פון רבי נתן מברסלב.

אני בעניי גיי זיך דא באציען דערצו, און מיט די בלויע ווערטער וועט איר זעהן די אידישע אפטייטש פון אט די שרעקעדיגע ווערטער, טאקע נאר די שרעקעדיגע:

עלים לתרופה ש"נ (אגרות רבי נתן, תלמיד ר'נחמן):
אַךְ בְּיוֹתֵר וְיוֹתֵר הִזְהִיר אֲדוֹנֵנוּ מוֹרֵנוּ וְרַבֵּנוּ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה עַל זֶה כִּי כָּל עִנְיָנוֹ הוּא בְּחִינַת הִתְחַדְּשׁוּת נִפְלָא וְנוֹרָא מְאֹד מְאֹד שֶׁיָּכוֹל לְהָרִים וּלְחַדֵּשׁ הַנְּפָשׁוֹת שֶׁיָּרְדוּ וְנָפְלוּ מֵאֲלָפִים שָׁנָה וְכַמָּה גִּלְגּוּלִים עָבְרוּ עֲלֵיהֶם וְכוּ'. וַאֲנִי יוֹדֵעַ וּמַאֲמִין בֶּאֱמֶת שֶׁאֲדוֹנֵנוּ מוֹרֵנוּ וְרַבֵּנוּ יוֹדֵעַ הֵיטֵב בִּכְלָלִיּוּת וּבִפְרָטִיּוּת כָּל מַה שֶּׁנַּעֲשֶׂה עִם כָּל הַנְּפָשׁוֹת בְּכָל דּוֹר וָדוֹר מִיּוֹם בְּרֹא אֱלקים אָדָם עַל הָאָרֶץ עַד הֵנָּה וְעַד הַסּוֹף הָאַחֲרוֹן. [און איך ווייס און גלייב אז דער רבי ווייסט גוט בכלליות און בפרטיות אלעס וואס איז געטוהן געווארן מיט אלע נפשות פון יעדע דור, פון די טאג וואס דער באשעפער האט באשאפן די מענטש אויף די ערד ביז יעצט און ביז די לעצטע סוף] וְיוֹדֵעַ כָּל הַתִּקּוּנִים שֶׁל כָּל אֶחָד וְאֶחָד. וְכָל הַיְדִיעוֹת הַלָּלוּ הֵם אֶצְלוֹ דָּבָר קָטָן. כִּי הִשִּׂיג הַשָּׂגוֹת אֱלקוּת שֶׁאִי אֶפְשָׁר לִתְפֹּס בַּמַּחֲשָׁבָה כְּלָל כְּמוֹ שֶׁכָּתוּב לֵית מַחֲשָׁבָה תְּפִיסָא בְּךָ כְּלָל. [און ער ווייסט אלע תיקונים פון יעדעם איינעם. און די אלע ידיעות איז ביי אים א קליינע זאך. ווייל ער האט משיג געווען געטליכע השגות וואס מען קען נישט בכלל תופס זיין במחשבה ווי עס שטייט לית מחשבה תפיסא בך כלל]

אגרת נ"ט:
וְחַיּוּתָם בְּנֵס עַל יְדֵי חַיּוּת הַנִּמְשָׁךְ בִּדְרָכִים נִפְלָאִים מִבְּרִית מֶלַח עוֹלָם אֲשֶׁר אִלְמָלֵא מִלְחָא לָא הֲוֵי יָכֵל עָלְמָא לִסְבֹּל, וּצְרִיכִין לִזְכֹּר זֹאת הֵיטֵב, כִּי כָּל מַה שֶׁזּוֹכְרִים זֹאת יוֹתֵר שֶׁעִקַּר הַחַיּוּת מֵהַצַּדִּיק יְסוֹד עוֹלָם הַמַּמְתִּיק בְּכָל עֵת מְרִירוּתָא דְּעָלְמָא, עַל יְדֵי זֶה מַמְשִׁיכִין עַל עַצְמוֹ חַיּוּת דִּקְדֻשָּׁה בְּיוֹתֵר, וּמַמְתִּיקִים מֵעַצְמוֹ הַמְּרִירוּת בְּהַמְתָּקוֹת יְתֵרוֹת כִּי בְּוַדַּאי כָּל אֶחָד כְּפִי קֵרוּבוֹ לְהַצַּדִּיק וּכְפִי אֱמוּנָתוֹ בּוֹ כְּמוֹ כֵן נִמְתָּק מְרִירוּתוֹ יוֹתֵר, וּבָזֶה אָנוּ צְרִיכִים לְשַׂמֵּחַ נַפְשֵׁנוּ בְּכָל עֵת, וּלְהַשְׁלִיךְ יְהָבֵנוּ עָלָיו יִתְבָּרַךְ, וְלִבְטֹחַ בּוֹ יִתְבָּרַךְ, [ביי דעם שטיקל האב איך נישט געפונען די שרעקעדיגע ווערטער]

ליקוטי הלכות חושן משפט העושה שליח לגבות חובו ג ב:
וְהִנֵּה הַמַּלְוֶה שֶׁגּוֹמֵל חֶסֶד עִם הַלּוֹוֶה וּמַלְוֶה לוֹ מְעוֹתָיו. הוּא בִּבְחִינַת הַצַּדִּיק הַמַּשְׁלִים הַחִסָּרוֹן, כִּי הַהַלְוָאָה שֶׁהֻכְרַח הַלּוֹוֶה לִלְווֹת מֵחֲבֵרוֹ זֶהוּ מֵחֲמַת הַחֶסְרוֹנוֹת שֶׁחָסֵר לוֹ מָמוֹנוֹ וּפַרְנָסָתוֹ. וְהַמַּלְוֶה שֶׁמְּרַחֵם עָלָיו וּמַלְוֶה לוֹ וְגוֹמֵל עִמּוֹ חֶסֶד וּמַשְׁלִים לְהַלּוֹוֶה חֶסְרוֹנוֹ הוּא בִּבְחִינַת הַצַּדִּיק שֶׁהוּא בְּחִינַת רַב חֶסֶד, שֶׁהוּא בְּחִינַת צַדִּיק חוֹנֵן וְנוֹתֵן, שֶׁהוּא מַשְׁלִים כָּל הַחֶסְרוֹנוֹת כַּנַּ"ל, אֲבָל הַלּוֹוֶה צָרִיךְ לִזָּהֵר לְשַׁלֵּם בִּזְמַנּוֹ לְהַמַּלְוֶה וְצָרִיךְ לִרְאוֹת שֶׁיְּשַׁלֵּם לוֹ בְּעַצְמוֹ מִיָּדוֹ לְיָדוֹ וְלֹא יִשְׁלַח עַל יְדֵי שָׁלִיחַ שֶׁאָז יֵשׁ אַחֲרָיוּת הַדֶּרֶךְ וְהָאַחֲרָיוּת עַל הַלּוֹוֶה, כַּמְבֹאָר הַדִּינִים בַּשֻּׁלְחָן עָרוּךְ שָׁם. הַיְנוּ, כִּי בְּוַדַּאי הַצַּדִּיק שֶׁדָּבוּק בְּהַתּוֹרָה וְהוּא מַמְשִׁיךְ הָרוּחַ חַיִּים לְכָל בָּשָֹר לְהַשְׁלִים כָּל הַחֶסְרוֹנוֹת שֶׁלָּהֶם [דער צדיק וואס איז דבוק צו די תורה און ער ציעט די רוח חיים פאר יעדע מענטש צו משלים זיין אלע זייערע חסרונות]. עִקַּר כַּוָּנָתוֹ הוּא בִּשְׁבִיל כְּבוֹד ה' יִתְבָּרַךְ, דְּהַיְנוּ שֶׁהוּא מַמְשִׁיךְ לָהֶם רוּחַ חַיִּים וּמַשְׁלִים הַחֶסְרוֹנוֹת שֶׁלָּהֶם כְּדֵי שֶׁהֵם יַעַבְדוּ אֶת ה' יִתְבָּרַךְ בְּהַחִיּוּת שֶׁמַּמְשִׁיךְ לָהֶם וּבְכָל מַה שֶּׁמַּשְׁפִּיעַ לָהֶם וּמַשְׁלִים לָהֶם, כִּי רַק זֶה עִקַּר הַתַּכְלִית שֶׁבִּשְׁבִיל זֶה בָּרָא ה' יִתְבָּרַךְ אֶת הָעוֹלָם וּבִשְׁבִיל זֶה הוּא יִתְבָּרַךְ מְקַיֵּם וּמְחַיֶּה אֶת הָעוֹלָם עַל יְדֵי הַצַּדִּיקִים שֶׁעַל יָדָם מַמְשִׁיךְ הָרוּחַ חַיִּים לַכֹּל. וְהַכֹּל בִּשְׁבִיל זֶה כְּדֵי שֶׁהֵם יַחְזְרוּ וְיַעַבְדוּ אֶת ה' בַּחִיּוּת הַזֶּה שֶׁמַּמְשִׁיךְ לָהֶם הַצַּדִּיק בְּכָל עֵת וָרֶגַע [מיט דעי חיות - לעבעדיגקייט וואס דער צדיק ברענגט אויף זיי יעדע צייט און רגע]. וּכְמוֹ שֶׁכָּתוּב, "כֹּל פָּעַל ה' לְמַעֲנֵהוּ". וְעַל כֵּן הָעִקָּר לִהְיוֹת מְקֹרָב לְהַצַּדִּיק וְדָבוּק בּוֹ בֶּאֱמֶת בְּכָל עֵת וָרֶגַע וּבְכָל נְשִׁימָה וּנְשִׁימָה שֶׁהוּא נוֹשֵׁם וּמַמְשִׁיךְ הָרוּחַ חַיִּים יִזְכֹּר תֵּכֶף שֶׁהַנְּשִׁימָה הַזֹּאת שֶׁהִיא הַחִיּוּת שֶׁלּוֹ נִמְשָׁךְ מֵהַצַּדִּיק הָאֱמֶת [און דערפאר איז די עיקר צו זיין מקורב צו די צדיק און זיין דבוק אין אים באמת אין יעדע צייט און אין יעדע אטעם און אטעם וואס ער אטעמט און ברענגט אויף זיך די רוח חיים זאל ער גלייך געדענקן אז דעי אטעמען וואס דעיס איז זיין חִיוּת ווערט נמשך דורך די אמת’ע צדיק] שֶׁדָּבוּק בְּהַתּוֹרָה וּבַה' יִתְבָּרַךְ וְיִזָּהֵר לְהִתְקָרֵב לַה' יִתְבָּרַךְ וּלְהַתּוֹרָה וּלְהַצַּדִּיק בְּכָל נְשִׁימָה וּנְשִׁימָה, וְלַעֲבֹד אֶת ה' יִתְבָּרַךְ בְּכָל נְשִׁימָה וּנְשִׁימָה וּכְמוֹ שֶׁאָמְרוּ רַבּוֹתֵינוּ זִכְרוֹנָם לִבְרָכָה, "כֹּל הַנְּשָׁמָה תְּהַלֵּל יָ-הּ" - עַל כָּל נְשִׁימָה וּנְשִׁימָה תְּהַלֵּל יָ-הּ. וְזֶה בְּחִינַת הֶבֶל נָחֵית הֶבֶל סָלִיק (תִּקּוּנֵי זֹהַר תִּקּוּן סט צו), כִּי הָאָדָם בִּנְשִׁימָתוֹ שֶׁהוּא חִיּוּתוֹ הוּא מַכְנִיס רוּחַ וּמוֹצִיא רוּחַ כַּיָּדוּעַ, הַיְנוּ שֶׁצָּרִיךְ שֶׁיֵּדַע וְיִזְכֹּר בְּכָל עֵת שֶׁבְּכָל נְשִׁימָה וּנְשִׁימָה הוּא מַמְשִׁיךְ וּמַכְנִיס רוּחַ חַיִּים מֵהַצַּדִּיק הָאֱמֶת. וְתֵכֶף וּמִיָּד צָרִיךְ לַחֲזֹר וּלְהַעֲלוֹת וּלְהוֹצִיא הָרוּחַ חַיִּים בְּאֵיזֶה דָּבָר שֶׁבִּקְדֻשָּׁה בְּתוֹרָה אוֹ תְּפִלָּה אוֹ כִּסּוּפִין וְהִשְׁתּוֹקְקוּת וּרְצוֹנוֹת טוֹבִים לַה' יִתְבָּרַךְ וְכַיּוֹצֵא בִּבְחִינַת כֹּל הַנְּשָׁמָה תְּהַלֵּל יָ-הּ - עַל כָּל נְשִׁימָה וְכוּ' כַּנַּ"ל. נִמְצָא, שֶׁהַצַּדִּיק הוּא בִּבְחִינַת מַלְוֶה, כִּי הָרוּחַ חַיִּים שֶׁמַּמְשִׁיךְ הוּא בִּבְחִינַת הַלְוָאָה שֶׁהוּא מַלְוֶה לְהָאָדָם הָרוּחַ חַיִּים כְּדֵי שֶׁאַחַר כָּךְ יְסַלֵּק וִישַׁלֵּם חוֹבָתוֹ לְהוֹדוֹת וּלְהַלֵּל לַה' יִתְבָּרַךְ עַל כָּל נְשִׁימָה וּנְשִׁימָה שֶׁכֵֵּן 'חוֹבַת' כָּל הַיְצוּרִים לְהוֹדוֹת וּלְהַלֵּל וְכוּ' וְכַנַּ"ל. וּמִי שֶׁהוּא דָּבוּק בְּהַצַּדִּיק בֶּאֱמֶת בַּבְּחִינָה הַנַּ"ל, הוּא מְסַלֵּק חוֹבָתוֹ מִיָּד, לְיַד הַצַּדִּיק בְּעַצְמוֹ, כִּי הוּא דָּבוּק בְּהַצַּדִּיק בֶּאֱמֶת וּמַמְשִׁיךְ הָרוּחַ חַיִּים מֵהַצַּדִּיק בְּעַצְמוֹ וְכֵן מַחֲזִיר הַחִיּוּת וּמַעֲלֵהוּ לְהַצַּדִּיק בְּעַצְמוֹ, כִּי הוּא דָּבוּק בְּהַצַּדִּיק וְכָל כַּוָּנַת עֲבוֹדָתוֹ וּתְפִלָּתוֹ הוּא שֶׁתַּגִּיעַ הָעֲבוֹדָה וְהַתְּפִלָּה לְהַצַּדִּיק הָאֱמֶת וְהוּא יַעֲלֶה אוֹתָהּ לְמָקוֹם הַצָּרִיךְ. וְכַמְבֹאָר כַּמָּה פְּעָמִים שֶׁעִקַּר הַתְּפִלָּה וְהָעֲבוֹדָה צָרִיךְ לִהְיוֹת בְּהִתְקַשְּׁרוּת לְצַדִּיקִים אֲמִתִּיִּים, אֲבָל מִי שֶׁאֵינוֹ דָּבוּק וּמְקֹרָב לְהַצַּדִּיק הָאֱמֶת אֲזַי אַף עַל פִּי שֶׁאֵינוֹ חוֹלֵק עָלָיו אֲזַי אֵינוֹ מַחֲזִיר הָרוּחַ חַיִּים תֵּכֶף לְהַצַּדִּיק בְּעַצְמוֹ רַק עַל יְדֵי בְּחִינַת שָׁלִיחַ.

כאמור זה מעט מזעיר וכל ספרי ברסלב מלאים בזה בכל מקום.

בעניין וידוי לפני הצדיק (אגב, הוידוי לבן אדם הוא דבר מרכזי מאד להבדיל בנצרות) אגב, דאס וידוי איז א גרויסע ענין ביי א גרויסע צדיק א געוויסע אייניקל פון בעל שם טוב זי"ע למשל ליקוטי תפילות תפילה ד':
וְעַל כָּל אֵלֶּה תְּזַכֵּנוּ בְּרַחֲמֶיךָ לְהִתְוַדּוֹת וִדּוּי דְּבָרִים לִפְנֵי הַצַּדִּיק הָאֱמֶת וְהֶחָכָם שֶׁבַּדּוֹר עַל כָּל חַטֹּאתֵינוּ וַעֲווֹנוֹתֵינוּ וּפְשָׁעֵינוּ, שֶׁחָטָאנוּ וְשֶׁעָוִינוּ וְשֶׁפָּשַׁעְנוּ לְפָנֶיךָ מִנְּעוּרֵנוּ עַד הַיּוֹם הַזֶּה, לְמַעַן יְכַפֵּר עָלֵינוּ עַל-יְדֵי חָכְמָתוֹ וְעַנְוְתָנוּתוֹ, וְיוֹרֶה לָנוּ הַדֶּרֶךְ הַיָּשָׁר וְהָאֱמֶת, אֶת הַדֶּרֶךְ אֲשֶׁר נֵלֵךְ בָּהּ וְאֶת הַמַּעֲשֶׂה אֲשֶׁר נַעֲשֶׂה, וְעַל יָדוֹ תְּזַכֶּה אוֹתָנוּ לִהְיוֹת נִכְלָל בְּאֵין סוֹף וְנִזְכֶּה לְבַטֵּל עַצְמֵנוּ בֶּאֱמֶת, עַד אֲשֶׁר נָבוֹא לְהִתְפַּשְּׁטוּת הַגַּשְׁמִיּוּת.
וְאִם, חַס וְשָׁלוֹם, חַטֹּאתֵינוּ הַמְרֻבִּים גָּרְמוּ לַעֲשׂוֹת מָסָךְ הַמַּבְדִּיל בֵּינֵינוּ וּבֵין הַצַּדִּיקֵי אֱמֶת, שֶׁיִּהְיוּ נֶעְלָמִים וְנִסְתָּרִים מֵעֵינֵינוּ, חַס וְשָׁלוֹם, וְאֵין אָנוּ יְכוֹלִים לְהוֹצִיא לָאוֹר תַּעֲלוּמוֹת וְהַסְתָּרַת צַדִּיקֵי הָאֱמֶת, יְהִי רָצוֹן מִלְּפָנֶיךָ ה אֱל ֹקינוּ וֵאל ֹקי אֲבוֹתֵינוּ, שֶׁאַתָּה בְּעַצְמְךָ בְּרַחֲמֶיךָ הָרַבִּים תְּזַכֶּה אוֹתָנוּ וְתַעֲזֹר לָנוּ לִזְכּוֹת וּלְהַגִּיעַ לְכָל מַה שֶּׁבִּקַּשְׁנוּ מִלְּפָנֶיךָ, וּוִדּוּי דְּבָרִים שֶׁהִתְוַדֵּיתִי לְפָנֶיךָ, יִהְיֶה חָשׁוּב וּמְקֻבָּל וּמְרֻצֶּה לְפָנֶיךָ, כְּאִלּוּ הִתְוַדֵּיתִי לִפְנֵי הֶחָכָם וְהַצַּדִּיק הָאֱמֶת שֶׁבַּדּוֹר וְכָל הַמַּעֲלוֹת וּמִדּוֹת טוֹבוֹת וּבִטּוּל תַּאֲווֹת וּמִדּוֹת רָעוֹת וְכָל שְׁאָר הַמַּעֲלוֹת טוֹבוֹת, שֶׁהָיִינוּ יְכוֹלִים לִזְכּוֹת עַל יְדֵי צַדִּיקֵי הָאֱמֶת.
(נוסח זר ביותר, ווער רופט דאס זר? בשעת וואס גרויסע צדיקים האבן געפילעוועט אינעם הייליגן ליקוטי תפלות, קומט א קרעציגער מצורע און וויל פונקטליך פארשטיין וואס גרויסע צדיקים האבן פארשטאנען וידוי שהתודה לפני הקב"ה יהיה חשוב כאילו התודה לפני הצדיק, ומי נתלה במי)

ליקוטי מוהר"ן קע"ז:
(בַּמִּדְבָּר י"ד) : וַיּאמֶר י-י סָלַחְתִּי כִּדְבָרֶיך רָאשֵׁי תֵּבוֹת כּוֹסִי כִּדְבָרֶך דָּבָר רָאשֵׁי תֵּבוֹת דִּשַׁנְתָּ בַּשֶּׁמֶן ראשִׁי כִּי יֵשׁ צַדִּיקִים אֲמִתִּיִם שֶׁיֵּשׁ לָהֶם כּחַ, כְּשֶׁשׁוֹתִין יַיִּן לִפְעָמִים לִמְחֹל עֲווֹנוֹת עַל יְדֵי זֶה א צדיק קען מכפר זיין די עבירות ווי ער ברענגט שפעטער א פסוק (אגב אין אידישקייט איז א פסוק געווען א שטארקע מקור..) אז א חכם קען מכפר זיין כִּי אָמְרוּ רַבּוֹתֵינוּ זִכְרוֹנָם לִבְרָכָה (יוֹמָא עו). שֶׁיַּיִן יֵשׁ לוֹ שְׁנֵי בְּחִינוֹת זָכָה נַעֲשֶׂה ראשׁ וּכְשֶׁנַּעֲשֶׂה ראשׁ שֶׁהוּא בְּחִינוֹת מחִין עַל יְדֵי זֶה הוּא יָכוֹל לְכַפֵּר עֲווֹנוֹת כְּמוֹ שֶׁכָּתוּב (מִשְׁלֵי ט"ז) : "וְאִישׁ חָכָם יְכַפְּרֶנָּה" וְזֶהוּ: "וַיּאמֶר ה סָלַחְתִּי כִּדְבָרֶך" כִּי דָּבָר הוּא רָאשֵׁי תֵּבוֹת "דִּשַּׁנְתָּ בַּשֶּׁמֶן ראשִׁי" כַּנַּ"ל שֶׁהִיא בְּחִינַת שְׁלֵמוּת הַמּחִין [שֶׁהֵם בְּחִינַת (שְׁמוֹת ל) : "שֶׁמֶן מִשְׁחַת קדֶשׁ" בְּחִינַת (תְּהִלִּים קל"ג) "כַּשֶּׁמֶן הַטּוֹב עַל הָראשׁ" כַּיָּדוּעַ] וְזֶה: "וַיּאמֶר ה סָלַחְתִּי כִּדְבָרֶך" שֶׁהוּא רָאשֵׁי תֵּבוֹת "כּוֹסִי" כַּנַּ"ל וְזֶהוּ: "סָלַחְתִּי כִּדְבָרֶך" שֶׁהַסְּלִיחָה כִּדְּבָרֶך דַּיְקָא כְּפִי בְּחִינַת "דִּשַּׁנְתָּ בַשֶּׁמֶן ראשִׁי" שֶׁאַתָּה זוֹכֶה הַיְנוּ כְּפִי הַמּחִין שֶׁזּוֹכֶה הַצַּדִּיק הָאֱמֶת עַל יְדֵי שְׁתִיַּת הַיַּיִן כְּמוֹ כֵן זוֹכֶה לִסְלִיחוֹת עֲווֹנוֹת כִּי עִקַּר הַסְּלִיחָה עַל יְדֵי הַחָכְמָה וְהַמּחִין הַקְּדוֹשִׁים שֶׁמְּקַבֵּל בִּבְחִינַת "וְאִישׁ חָכָם יְכַפְּרֶנָּה" כַּנַּ"ל

חיי מוהר"ן ש"ד:
שָׁמַעְתִּי בְּלִיפֶּוִיץ שֶׁהָיָה מְדַבֵּר עִם אַנְשֵׁי שְׁלוֹמֵנוּ דְּשָׁם וְאָמַר מָה אַתֶּם יְכוֹלִים לַעֲשׂוֹת תְּשׁוּבָה וְכִי מַסְפִּיקִים יְמֵיכֶם וְכחֲכֶם כֻּלְּכֶם לְתַקֵּן פְּגָם אֶחָד מִמַּה שֶּׁקִּלְקַלְתֶּם. רַק אֲנִי עוֹשֶׂה תְּשׁוּבָה בִּשְׁבִילְכֶם וְיֵשׁ לְאֵל יָדִי לְתַקֵּן הַכּל כָּל מַה שֶּׁקִּלְקַלְתֶּם עַד הֵנָּה רַק הָעִקָּר מֵעַתָּה לא תַעֲשׂוּ עוֹד. וַאֲפִילּוּ מֵהַיּוֹם וָהָלְאָה אֵינִי מַקְפִּיד עַל הַשְּׁגָגוֹת שֶׁתַּעַבְרוּ חַס וְשָׁלוֹם רַק הָעִקָּר שֶׁעַל כָּל פָּנִים תִּשְׁמְרוּ עַצְמְכֶם מִמֵּזִיד וְעוֹד דִּבֵּר מִזֶּה הַרְבֵּה.
איך האב נישט געטראפן אז נאך איינער זאל זיך וואונדערן אויף דעי ווערטער חוץ א פרייע ציוניסטישע פורום וואס רעדן מיט די מיאוס’טע לשונות אויף אלע צדיקים. ביז @מסתמא האט געטראפן זיינע ’תמיהות’ און ’ספיקות’ און ’שרעק’ וואס עס איז נישט דא נאך איינער אפילו וואס זאל טרעפן אזעלכע הארבע קשיות אין די ווערטער פון א צדיק וקדוש.
איך בין זיכער אז די קשיות זענען נישט געקומען פון דורעכלערנען אלע ספרים פון רבינו נחמן און זיך פשוט אנגעצייכנט די שויערע שטיקלעך, נאר די תמיהות האסטו באקומען דורך א צווייטער משכיל וואס האט אנאנעמיסט זיך ארויסגעשטעלט אפאר יאר צוריק בדברי בוז וקלון קעגן א צדיק וקדוש וואס אונזערע אלע רבי’ס האבן גערעדט אזוי הייליג פון אים.

ובזה סיימתי בסייעתא דשמיא

[מסתמא]

@פנחס דוד לעבאוויטש כזאג דיר יעצט אז די פערזענליכע פליקעס בינעך מוחל, זאל זיין.

זייט אזוי גוט און ברענגט נאך די המשך ה’פאוסט אין וועלכע כברענג נאך די דברי חז”ל איבער די עיקרי הדת און זייט אייך ביטע מסביר וויאזוי די ציטאטן שטימען מיט חז”ל.

כבין נישט אין דעבאטע מאוד, וכן נישט אין פליקן מאוד. איך ווארט אויף א פלעינע הסבר אז דאס זאל שטימען מיט חז”ל בכדי מיר זאלן עס מעגן מקבל זיין, ובזה יתקרר דעתי, ולא מצאתי כזה עכשיו, נישט אין דעם פארום און נישט ערגעץ אנדערש. אויב דו ווילסט אריינגיין אין די פליקן זאנע און מיך באשולדיגן אין פרייע ציונות און אין השכלה דאן וועל איך סתם זיין שטיל און לעקן די וואונדן, אך אגלה דעתי ברבים שאין בי כלום לא מזה ולא מזה. טאמער האסטו ענטפערס לענין וועלמיר בלי”נ ענטפערן לענין.

[צווייטער]

א נקודה פון קונטרס שנו מדותי וואס איז נוגע דא א הער, אדרבה דו אלע דא וואס זענען אזוי פארקאכט דא אינעם ענין פון התקשרות צדיקים, זאל מיר מוחל זיין און פארשטיין געבן ווי ער האט דאס מקבל געווען וועלכע פון זיינע רביים האבן דאס אים געלערנט???
איך רעדט נישט פון א ברסלב'ר דורי דורות איך רעדט דא פון יוצאי אונגארן תלמידי חתם סופר וצאנז וואס דער ת"ח וואס מהאט דא אראפגעברענגט זאגט אז ער געהערט דארט. (ביטע ברענג מיר נישט קיין שטיקעלעך פון אינעווענדיג דא און דארט, איך ווייס אז סאיז דא גענוג און נאך. ברענג ווער פון דו רביים סאטמער קלויזענבורג באבוב וכו' האבן זיך ארום געקאכט און דעם התקשרות???

שיטתו ודרכו של הגה'''צ מוואודרידזש שליט''א (אגב, לרפו''ש) ידוע לי מאז ומקדם, כ'האב שוין ב''ה אסאך גערעדט מיט אים 'און טאקע איבער די נושא פון התקשרות לצדיקים'. און ער האט מיר צו געוויזען דעם אויבנדערמאנטן ספר חיי נפש.

און בעיני ראיתי ובאזני שמעתי ווי אינגעלייט זענען געקומען צו אים כמה פעמים צו רעדן מיט אים וועגן ברסלב ובפרט וועגן ר' נתן זצ״ל און ער האָט זיי אלע אריינגעגעבן מנה אחת אפים, און ער האט זיי צו געוויזן ווי ער פילעוועט אין תורת ברסלב שטארק.

געזונטערהייט.
אבער אפשר ווייסט איר ווער פון אייערע ריסענט רבי'ס האבן גערעדט פון התקשרות (איך רעדט נישט פון וויזניץ סקווירא וכו ווי מרעדט פון התקשרות איבער לעבעדיקע רביים) מיר רעדן רבנים יוצא אונגארן תלמידי חתם סופר וצאנז, כנזכר לעיל.
איך בין זיכער דו ספר איז מוראדיג...און מסביר שטארק ברסלב. אבער איך האב דווקא געבעטן נישט קיין ספרים וואס איז דא גענוג, ווער פון אינזער רבנים האבן גערעדט פון דעם???
און דא זאגט מען מיר אז גענוי דאס איז וואס ברסלב פילעוועט מיט, נו געזונטערהייט אבער פ"וו זאל איך דאס אפילו זיכען???
מקען נישט אנכאפן דו שטריק פון ביידע זייטן פון איין זייט ברענגן א גאנצע רשימה פון אונזערע רבנים זיך קאכן אין ספרי ברסלב און פון דו אנדערע זייט איגנארירן וואס זיי האבן אונז געלערנט.

דו האסט אינגאנצן א אנדערע מושג פון 'מסורה' ווי הרב @מסתמא, וואס מיט דעם קען איך זיך ניטאמאל טענה'ן ווייל איך בין בכלל נישט משיג די טענה, אנדערש ווי מסתמא וואס קומט מיט הר סיני המסורה לנו מדור דור, וואס מיט זיינע טענות דארף מען זיך אפגעבן און מברר זיין שלא לעשות ח''ו תורת רבותינו בעלי רוה''ק כדת חדשה.

ס'איז א פלעזשור צו דעבאטירן מיט אים ווייל זיינע ווערטער דארפן געזאגט ווערן און 'נאכדעם' קען מען גיין צו תורת החסידות. ער איז נישט קיין משכיל און ניטאמאל ענליך צו דעם, ער איז א גאר חשובער אונגארישער איד אבער א מבקש האמת (איך קען אים נישט פערזענליך, אבער פון זיינע געשרייבעכטס קען איך אים יא), און אויב וועל איך אים קענען ווייזען אז דאס האט יסודות בתורת הנגלה און ס'שטימט אלעס וועט ער עס אננעמען, (דאונט ווארי, ער וועט נישט ווערן א ברסלב'ער).

נ.ב. הא לך לשון הרדב''ז בתשובה סימן תתק''י
עוד אמרו בספרי החכמה כי בהיות האדם מתכוון אל רבו ונותן אליו לבו, תתקשר נפשו בנפשו ויחול עליו מהשפע אשר עליו ויהיה לו נפש יתירה, וזה נקרא אצלם סוד העיבור בחיי שניהם, וזה הוא שנאמר והיו עיניך רואות את מוריך, וזהו והתיצבו שם עמך ואצלתי מן הרוח וכו', וכן התהלל רבינו הקדוש שאם היה רואה את פני רב היה מגיע למדרגה עליונה. וכ"ש אם הרב מתכוין גם הוא וקרא זה אל זה להשפיע וזה לקבל, ומש"ה אמר ר' יוסי לא מן הכל אדם זוכה ללמוד תורה, ומכאן התירו שילך אדם למקום אחד ללמוד תורה אע"פ שאביו אומר לו שלא ילך ועובר מצות אביו, שלא מן הכל אדם זוכה ללמוד תורה, וזה הטעם בעצמו בתפלה כי בהביט האדם אל אוהביו או לקרוביו או לרבו או למי שדעתו נוחה תתעורר נפשו אל הכוונה השלימה ונתוסף עליו רוח ממרום וזה דבר שהשכל מורה עליו וההפך הפך.

[פנחס דוד לעבאוויטש]

@פנחס דוד לעבאוויטש כזאג דיר יעצט אז די פערזענליכע פליקעס בינעך מוחל, זאל זיין.

זייט אזוי גוט און ברענגט נאך די המשך ה’פאוסט אין וועלכע כברענג נאך די דברי חז”ל איבער די עיקרי הדת און זייט אייך ביטע מסביר וויאזוי די ציטאטן שטימען מיט חז”ל.

כבין נישט אין דעבאטע מאוד, וכן נישט אין פליקן מאוד. איך ווארט אויף א פלעינע הסבר אז דאס זאל שטימען מיט חז”ל בכדי מיר זאלן עס מעגן מקבל זיין, ובזה יתקרר דעתי, ולא מצאתי כזה עכשיו, נישט אין דעם פארום און נישט ערגעץ אנדערש. אויב דו ווילסט אריינגיין אין די פליקן זאנע און מיך באשולדיגן אין פרייע ציונות און אין השכלה דאן וועל איך סתם זיין שטיל און לעקן די וואונדן, אך אגלה דעתי ברבים שאין בי כלום לא מזה ולא מזה. טאמער האסטו ענטפערס לענין וועלמיר בלי”נ ענטפערן לענין.

איך האב דיר א הסבר אויף דיינע אלע קשיות, אבער פארדעם מוז איך הערן פון דיר אז דיינע קשיות קומען נישט מכח דיין לערנען ספרי ברסלב נאר דו האסט עס געהערט פון א מתנגד.
אויב קומט עס פון לערנען פון רבי נחמן און דו האסט פשוט א קשיא און דו ווארטס אויף א תירוץ וואס דו ביסט גרייט אנצונעמען - בין איך פולי גרייט פאר תירוצים

[מסתמא]

@פנחס דוד לעבאוויטש כזאג דיר יעצט אז די פערזענליכע פליקעס בינעך מוחל, זאל זיין.

זייט אזוי גוט און ברענגט נאך די המשך ה’פאוסט אין וועלכע כברענג נאך די דברי חז”ל איבער די עיקרי הדת און זייט אייך ביטע מסביר וויאזוי די ציטאטן שטימען מיט חז”ל.

כבין נישט אין דעבאטע מאוד, וכן נישט אין פליקן מאוד. איך ווארט אויף א פלעינע הסבר אז דאס זאל שטימען מיט חז”ל בכדי מיר זאלן עס מעגן מקבל זיין, ובזה יתקרר דעתי, ולא מצאתי כזה עכשיו, נישט אין דעם פארום און נישט ערגעץ אנדערש. אויב דו ווילסט אריינגיין אין די פליקן זאנע און מיך באשולדיגן אין פרייע ציונות און אין השכלה דאן וועל איך סתם זיין שטיל און לעקן די וואונדן, אך אגלה דעתי ברבים שאין בי כלום לא מזה ולא מזה. טאמער האסטו ענטפערס לענין וועלמיר בלי”נ ענטפערן לענין.

איך האב דיר א הסבר אויף דיינע אלע קשיות, אבער פארדעם מוז איך הערן פון דיר אז דיינע קשיות קומען נישט מכח דיין לערנען ספרי ברסלב נאר דו האסט עס געהערט פון א מתנגד.
אויב קומט עס פון לערנען פון רבי נחמן און דו האסט פשוט א קשיא און דו ווארטס אויף א תירוץ וואס דו ביסט גרייט אנצונעמען - בין איך פולי גרייט פאר תירוצים

איך האב געבלעטערט אין די ספרי ברסלב און נאכגעברענגט דערפון כמה פעמים בעבר.
לדוגמא דא
viewtopic.php?p=17397#p17397

האמת אגיד, מיינע חששות קומט פון ליינען אויף די אוצר החכמה פארום וואס עמיצער האט געשריבן דארטן. וקבל את האמת ממי שאומרו שטייט. כמובן אז דאס באדייט נישט ”פסקנען” אויף גדולים וקדושים. דאס באדייט אבער יא, איבערקלערן די אייגענע יסודות אויף מיר שטייען און וואס מיר זענען ערלויבט צו מקבל זיין.

[בן מנחם]

@מסתמא איך מיין בעיקר צו פרעגן אז אויב איך ווייז דיך אויף אז ביי חסידים לדורותיהם האט מען געגאנגען אויף דעם דרך ויסודתו בהררי קודש, גייט דיך דאס העלפן? אדער וואס סאיז אנדערש ווי דיינע צדיקים און רבי’ס איז בודאי נגד די י”ג עיקרים.

ביי מיר (ליין: מיין מסורה) זענען די ”פוסקים” די ”ראשונים” די מכריע. נישטא אזאנס חולק זיין אויף זיי און טוישן סיי וואס פון די תורת הנגלה המסורה לנו מדור דור, אט דאס האט שבתי צבי געטון און אט צוליב דעם האט מען אים מחרים געווען און אויסגעשניטן פון כלל ישראל. טאמער האסטו געזעהן האבעך נישט ציטירט די נפש החיים ווייל אויף זיין שיטה קען און מעג א גדול בישראל א בן דורו חולק זיין, אזש אז איך מעג מקבל זיין פון זיין חולק, ולא ע”ז אנו דנין כלל וכלל.

די גילוי פון חסידות קען נישט, און האט נישט, און וועט נישט, בשום פנים ואופן רירן פון פלאץ א ברעקל פון די נגלה וואס מיר האבן מקבל געווען אלע דורות. סקען צולייגן, סקען מגלה זיין וכו’ וכו’ אבער גארנישט וועט נישט און קען נישט רירן די תורה און די עיקרים אויף וואס כלל ישראל איז אלע דורות געווען געאייניגט.

איך זאג עס??! אט דאס איז די צאנזע/ראפשיצע/סיגוטע/מונקאטשע וכו’ וכו’ שיטה געווען אלע דורות און מהאט זיך דערויף מוסר נפש געווען! כרעד פון די חסידים גופא לשיטתם.

----------

100 פראצענט גאר נישט רירט נישט די תורה,און גארנישט קען נישט רירן די תורה

אונז קען מיר מקבל זיין אלעס וואס די צדיקים האבן מקבל געווען.

לאמיר טאקע כאפן א בליק, אויף די צדיקים לבית צאנז, סיגוט, מונקאטש,סאטמאר וואס זיי האבן געהאלטן, וועלן מיר וויסן צו עס שטימט מיט אונזער מסורה אדער נישט.


מרן הגה"ק מצאנז זי"ע


אין דעם הסכמה פון הגה"צ רבי משה האלברשטם זצ"ל חבר הבד"צ עדה החרדית שרייבט ער וז"ל: ואצל כ"ק זקני הגה"ק רשכבה"ג מרן בעל דברי חיים מצאנז זי"ע היו דבריו חביבים מאד כידוע ומקובל בינינו [וכו']. עכ"ל

הרה"ק בעל דברי חיים מצאנז נהג לומר תפילות מהספר הקדוש 'ליקוטי תפילות' למוהרנ"ת.
('קרבן משה' להגה"צ רבי משה פרידמאן הגאב"ד יפו בחלק הנהגות טובות אות י"ג ששמע מהרה"צ ר' יוסף פאנעט גאב"ד אילנדא ודעשש. וכן סיפר יבלח"ט כ"ק האדמו"ר מטאהש שליט"א)

הגה"ק בעל עצי חיים מסיגוט זי"ע


פעם שאלתי אותו [את כ"ק אדמו"ר הברך משה מסאטמאר זצ"ל) אודות ספרי ברסלב, ואמר לי: 'מיין טאטע איז אינעווייניג אין הארץ געוועהן א ברסלב'ר...'

עוד סיפר לי שבעיר מגורי אבותיו הקדושים 'סיגעט' היה יהודי שהיה נוסע כל ראש השנה לאומאן לציון רבי נחמן מברסלב זיע"א, והיו מליצני העיר שהיו מקניטים אותו, אבל הוא לא שת לבו אליהם, ומדי שנה היה נכנס בכל פעם טרם נסיעתו להפרד מאבי ה'עצי חיים', והיה כמה שנים שהיה העצי חיים שולח עמו קוויטל עם שמות ומבקש ממנו לשים את זה על הציון הקדוש עבורו.

היהודי הזה היה מוצאו מפולין, והליצנים שהקניטו אותו היו קוראים לברסלב'ר 'די טויטע חסידים'. אבער דער איד איז בכלל נישט געוועהן אטויטער יוד, ער איז געוועהן זייער א לעבעדיגער מענטש, ואמר זה למעליותא שהיה דורכגעוויקטער חסידישער יוד. ואבי העצי חיים חיבב ואהב אותו מאד, והקוויטלאך ששלח היו כל פעם בקשה אחרת, פעם שיזכה להתפלל כראוי, ופעם שיזכה להעמיד תלמידים, ופעם שיזכה לתשובה.
(מפי כ"ק אדמו"ר מסאסוב שליט"א ששמע מפיו)


הגה"ק בעל מנחת אלעזר ממונקאטש זי"ע


סיפר הרה"ח ר' שמואל קאליש הי"ו
הוא אף אמר לו, כי הספר הקדוש 'סיפורי מעשיות', הוא סודות גדולים ונשגבים. 'ודע' – הטעים ה'מנחת אלעזר' לר' שמואל – כשכל העולם יתחילו לעיין וללמוד ב'סיפורי מעשיות' יבא משיח צדקינו.
(מפי הרה"ח ר' שלמה חיים וויטריאל הי"ו ששמע מבעל המעשה )
*
פעם בא מאן דהוא לקבץ מעות במונקאטש, ופער פיו לדבר על רבינו הק' מוהר"ן זיע"א. משנודע הדבר לרבה של העיר – בעל ה'מנחת אלעזר' – הורה הוא להכריז שלא לתת לו כסף, ולבסוף אף גרש אותו מהעיר.
(מהנ"ל)
*
הסעיף הראשון בספרו הגדול 'דברי תורה' הוא מהספה"ק 'שיחות הר"ן'. וכן מביא שם עוד מרבינו.


רבינו הגה"ק בעל ויואל משה זי"ע

פעם שילם מכיסו להרה"ח רבי צבי יוסף וואסילסקי ז"ל (שנמנה על חשיבי חסידי ברסלב באמעריקא – והיה מקורב מאד אצל האדמו"ר מסאטמאר זי"ע) את כל הוצאת מהדורה מיוחדת של תיקון הכללי.

ובעת שהדפיס נאמן ביתו הרה"ח ר' יוסף אשכנזי שליט"א תהלים עם פירוש מצודת ציון, ציוה עליו הרה"ק מסאטמאר זי"ע שידפיס את רשימת ה'עשרה קאפיטל'ך של תיקון הכללי שתיקן רבינו.
וכן סיפר הגה"צ רי"מ שעכטער שליט"א כי אחד מחסידי סאטמאר אמר לו שהאדמו"ר היה שולח להדפיס את התיקון הכללי כשלא היה בקו הבריאות.

בספרו הקדוש 'ויואל משה' הכניס סימן שלם (סי' ק"נ) מדברי רבינו ז"ל ותלמידיו על מצב הדור. ועל המובא בשיחות הר"ן אודות האפיקורסות שתתפשט בעקבתא דמשיחא כתב שם: וזה ענין של רוח הקודש שראה מה הגיע אלינו בעיקבא דמשיחא. וחזר שוב והדפיס הדברים שנית בספרו 'על הגאולה ועל התמורה' (סי' פ"ו) ומתנצל שם שעל אף שהביאו כבר בספה"ק 'ויואל משה' (וכידוע שכל דבר שכתב בויואל משה לא חזר עליו בשנית רק ציין למ"מ שם) וכותב: 'ראיתי לנכון וצורך השעה לשנות פרק זה ולחזור על דבריו הקדושים...'

כן מעתיק הוא בספרו ויואל משה (שם) ענין המובא בספר 'כוכבי אור' (חלק שיחות וסיפורים) שחברו הרה"ק רבי אברהם ב"ר נחמן מטולטשין זצ"ל (רבי נחמן היה תלמיד מוהרנ"ת זצ"ל).
בלאנדאן התגורר... שנמנה על נכדי... ובהזדמנות שאל הוא את הגה"ק מסאטמאר לענין המחלוקת שהיתה על רבינו הק' בעל 'ליקוטי מוהר"ן'. האדמו"ר נשתהה רגע ברעיונותיו הקדושים ולאחר מכן נענה ואמר: אפילו אצל הצדיקים הגדולים במעלה, בהכרח שנשאר אצלם מעט שלא נזדכך לגמרי – וזה נובע מחטא עץ הדעת. ואילו בעל 'הליקוטי מוהר"ן' היה מזוכך לגמרי, לכן היה אצלו בחינת ויקנאו בו אחיו – הנאמר אצל יוסף הצדיק, ובגין כך חלקו עליו.
(שמעתי מהגאון רבי אברהם יונה שוואץ שליט"א אב"ד דקהל אהל משה וויען)

כן סיפר רבי חנא שטערן מחסידי סאטמאר כי באחת השבתות שבתחילת התיישבותו של האמו"ר מסאטמאר זי"ע בארה"ב, אמר הוא 'תורה' מרבינו ז"ל, ולאחר מכן התבטא: רואים אצל האדמו"ר מברסלב יותר רוח הקודש מאשר אצל שאר הצדיקים.

והגה"צ הרי"מ שעכטער סיפר כי אחד מחסידי סאטמאר אמר לו, שאביו היה בצוותא עם האדמו"ר מסאטמאר זי"ע בשווייץ – מיד לאחר החורבן האיום – ובאחת השבתות בכה רבי יואל זצ"ל מאין הפוגות על מצב הדור ואמר: ווער וועט אונז קענען מחזק זיין? – נאר ר' נחמן וועט אונז קענען מחזק זיין אין אזא מצב. ע"כ..

.........................................................................................................................................

הכלל, זעט מען אז די צדיקים לבית צאנז סיגוט מונקאנטש סאטמאר האבן מקבל געווען ספרי ברסלב, און אודאי און אודאי נישט געהאלטן פאר א סקונדע אז עס איז זיך ח''ו סותר מיט עיקרי הדת.

קענען אונז פשוטע מענטשן (ואני בתוכם) מקבל זיין אלעס וואס אונזערע צדיקים האבן מקבל געווען...

[שמות]

שיטתו ודרכו של הגה'''צ מוואודרידזש שליט''א (אגב, לרפו''ש) ידוע לי מאז ומקדם, כ'האב שוין ב''ה אסאך גערעדט מיט אים 'און טאקע איבער די נושא פון התקשרות לצדיקים'. און ער האט מיר צו געוויזען דעם אויבנדערמאנטן ספר חיי נפש.

און בעיני ראיתי ובאזני שמעתי ווי אינגעלייט זענען געקומען צו אים כמה פעמים צו רעדן מיט אים וועגן ברסלב ובפרט וועגן ר' נתן זצ״ל און ער האָט זיי אלע אריינגעגעבן מנה אחת אפים, און ער האט זיי צו געוויזן ווי ער פילעוועט אין תורת ברסלב שטארק.

געזונטערהייט.
אבער אפשר ווייסט איר ווער פון אייערע ריסענט רבי'ס האבן גערעדט פון התקשרות (איך רעדט נישט פון וויזניץ סקווירא וכו ווי מרעדט פון התקשרות איבער לעבעדיקע רביים) מיר רעדן רבנים יוצא אונגארן תלמידי חתם סופר וצאנז, כנזכר לעיל.
איך בין זיכער דו ספר איז מוראדיג...און מסביר שטארק ברסלב. אבער איך האב דווקא געבעטן נישט קיין ספרים וואס איז דא גענוג, ווער פון אינזער רבנים האבן גערעדט פון דעם???
און דא זאגט מען מיר אז גענוי דאס איז וואס ברסלב פילעוועט מיט, נו געזונטערהייט אבער פ"וו זאל איך דאס אפילו זיכען???
מקען נישט אנכאפן דו שטריק פון ביידע זייטן פון איין זייט ברענגן א גאנצע רשימה פון אונזערע רבנים זיך קאכן אין ספרי ברסלב און פון דו אנדערע זייט איגנארירן וואס זיי האבן אונז געלערנט.

דו האסט אינגאנצן א אנדערע מושג פון 'מסורה' ווי הרב @מסתמא, וואס מיט דעם קען איך זיך ניטאמאל טענה'ן ווייל איך בין בכלל נישט משיג די טענה, אנדערש ווי מסתמא וואס קומט מיט הר סיני המסורה לנו מדור דור, וואס מיט זיינע טענות דארף מען זיך אפגעבן און מברר זיין שלא לעשות ח''ו תורת רבותינו בעלי רוה''ק כדת חדשה.

ס'איז א פלעזשור צו דעבאטירן מיט אים ווייל זיינע ווערטער דארפן געזאגט ווערן און 'נאכדעם' קען מען גיין צו תורת החסידות. ער איז נישט קיין משכיל און ניטאמאל ענליך צו דעם, ער איז א גאר חשובער אונגארישער איד אבער א מבקש האמת (איך קען אים נישט פערזענליך, אבער פון זיינע געשרייבעכטס קען איך אים יא), און אויב וועל איך אים קענען ווייזען אז דאס האט יסודות בתורת הנגלה און ס'שטימט אלעס וועט ער עס אננעמען, (דאונט ווארי, ער וועט נישט ווערן א ברסלב'ער).

נ.ב. הא לך לשון הרדב''ז בתשובה סימן תתק''י
עוד אמרו בספרי החכמה כי בהיות האדם מתכוון אל רבו ונותן אליו לבו, תתקשר נפשו בנפשו ויחול עליו מהשפע אשר עליו ויהיה לו נפש יתירה, וזה נקרא אצלם סוד העיבור בחיי שניהם, וזה הוא שנאמר והיו עיניך רואות את מוריך, וזהו והתיצבו שם עמך ואצלתי מן הרוח וכו', וכן התהלל רבינו הקדוש שאם היה רואה את פני רב היה מגיע למדרגה עליונה. וכ"ש אם הרב מתכוין גם הוא וקרא זה אל זה להשפיע וזה לקבל, ומש"ה אמר ר' יוסי לא מן הכל אדם זוכה ללמוד תורה, ומכאן התירו שילך אדם למקום אחד ללמוד תורה אע"פ שאביו אומר לו שלא ילך ועובר מצות אביו, שלא מן הכל אדם זוכה ללמוד תורה, וזה הטעם בעצמו בתפלה כי בהביט האדם אל אוהביו או לקרוביו או לרבו או למי שדעתו נוחה תתעורר נפשו אל הכוונה השלימה ונתוסף עליו רוח ממרום וזה דבר שהשכל מורה עליו וההפך הפך.

באמת איר זאלט האבן אייער פלעזשער מיט וועם איר ווילט זיך מתווכח זיין.
איך האב נישט אנגערירט דאס ווארט מסורה.
אבער ביטע ברענג מיר נישט קיין ר' יוסי א ראי' לשיטתך, ווען ער זאגט אז מען זאל גיין ממקום למקום פאר א רבי רעדט ער נישט פון אפיר קראצן א ספר פון שאנק און שרייען רבינו.
אדרבה משם משמע אז מדארף גיין מקום למקום צו א רבי און מקבל זיין.
און אז אונזערע און אנדערע באלד א הונדערט יאר וואס מהערט נישט פון גדולים רעדן וועגן דעם ענין פון התקשרות, נישט תלמידים שלא שמשו כל צרכו, און הענגן זיך אן און א ספר, ווי כאילו אלע אונזערע רביים האבן פשוט באהאלטן פון אונז דו גרויסע תורה פון התקשרות.
סאיז עפעס קעגן מסורת תורת משה ח"ו? וואס עפעס אלע חסידישע ספרים רעדן ארום דערוועגן, און @מסתמא איז גערעכט אז סאיז דא וואס גייען ווייט דערמיט און מאכן דערפון א אמצעי און כמובן דו טענה איז אויף דו וואס לערנען דאס אזוי אפ, און נישט אויף דו צדיקים, און אויב קענסטו עס נישט אנדערש מסביר זיין איז עס אייער פראבלעם.
אבער פארט האבן רוב רובו גדולים און דו לעצטע הונדערט יאר נישט גערעדט פון דו ענין פון התקשרות וואס דו חסידישע ספרים זענען פיל מיט, והדברים פשוטים.

[יהא רעוא]

@מסתמא

בעפאר איך גיי מיר פרובירן צו טענה'ן איז מיין שאלה צו דיר אויב איך בריינג דיר ריאות פון חסידישע ספרים להיפוך גייסטו עס אננעמען? און אויב נישט, פון וועמען גייסטו יא אננעמען?

[מסתמא]

@מסתמא

בעפאר איך גיי מיר פרובירן צו טענה'ן איז מיין שאלה צו דיר אויב איך בריינג דיר ריאות פון חסידישע ספרים להיפוך גייסטו עס אננעמען? און אויב נישט, פון וועמען גייסטו יא אננעמען?

די ספרי הפוסקים און די ראשונים וועלכע זענען מנחיל פאר אונז די עיקרי הדת אויף וואס די שו”ע איז געבויט

[פנחס דוד לעבאוויטש]

@פנחס דוד לעבאוויטש כזאג דיר יעצט אז די פערזענליכע פליקעס בינעך מוחל, זאל זיין.

זייט אזוי גוט און ברענגט נאך די המשך ה’פאוסט אין וועלכע כברענג נאך די דברי חז”ל איבער די עיקרי הדת און זייט אייך ביטע מסביר וויאזוי די ציטאטן שטימען מיט חז”ל.

כבין נישט אין דעבאטע מאוד, וכן נישט אין פליקן מאוד. איך ווארט אויף א פלעינע הסבר אז דאס זאל שטימען מיט חז”ל בכדי מיר זאלן עס מעגן מקבל זיין, ובזה יתקרר דעתי, ולא מצאתי כזה עכשיו, נישט אין דעם פארום און נישט ערגעץ אנדערש. אויב דו ווילסט אריינגיין אין די פליקן זאנע און מיך באשולדיגן אין פרייע ציונות און אין השכלה דאן וועל איך סתם זיין שטיל און לעקן די וואונדן, אך אגלה דעתי ברבים שאין בי כלום לא מזה ולא מזה. טאמער האסטו ענטפערס לענין וועלמיר בלי”נ ענטפערן לענין.

איך האב דיר א הסבר אויף דיינע אלע קשיות, אבער פארדעם מוז איך הערן פון דיר אז דיינע קשיות קומען נישט מכח דיין לערנען ספרי ברסלב נאר דו האסט עס געהערט פון א מתנגד.
אויב קומט עס פון לערנען פון רבי נחמן און דו האסט פשוט א קשיא און דו ווארטס אויף א תירוץ וואס דו ביסט גרייט אנצונעמען - בין איך פולי גרייט פאר תירוצים

איך האב געבלעטערט אין די ספרי ברסלב און נאכגעברענגט דערפון כמה פעמים בעבר.
לדוגמא דא
viewtopic.php?p=17397#p17397

האמת אגיד, מיינע חששות קומט פון ליינען אויף די אוצר החכמה פארום וואס עמיצער האט געשריבן דארטן. וקבל את האמת ממי שאומרו שטייט. כמובן אז דאס באדייט נישט ”פסקנען” אויף גדולים וקדושים. דאס באדייט אבער יא, איבערקלערן די אייגענע יסודות אויף מיר שטייען און וואס מיר זענען ערלויבט צו מקבל זיין.

השתא דאתית להכא, לאמיר עס מסביר זיין אויפן קלארסטן אופן:
קודם, ווען רבי נתן שרייבט אז די גאנצע חיות פון דער תלמיד המתקרב לרבו קומט פונעם צדיק מיינט ער בפשטות די ”חִיוּת”. דהיינו, ווען א מענטש דערטרענקט זיך חלילה און עס קומט איינער און שלעפט אים ארויס, וועט דער ניצל זאגן פארן מציל: דו האסט מיר געגעבן מיין לעבן! עס גרעניצט זיך אפשר מיט כפירה ואפיקורסות? ס’הייסט ער שטעלט א אמצעי...
אקוראט דאס שרייבט רבי נתן, רבי נחמן איז דער רוח חיים ער ברענגט אריין א לעבעדיגקייט אינעם מענטש. נישט חלילה אז דער לעבן האט ער געגעבן פארן מענטש חס מלהזכיר, נאר ער געבט אריין א נחמה’לע אין א אידישע נשמה’לע ער געבט אריין א חיות אין א איד.

קלאר?

[דאס טוישן]

@מסתמא

בעפאר איך גיי מיר פרובירן צו טענה'ן איז מיין שאלה צו דיר אויב איך בריינג דיר ריאות פון חסידישע ספרים להיפוך גייסטו עס אננעמען? און אויב נישט, פון וועמען גייסטו יא אננעמען?

די ספרי הפוסקים און די ראשונים וועלכע זענען מנחיל פאר אונז די עיקרי הדת אויף וואס די שו”ע איז געבויט

ווער זאגט

[פנחס דוד לעבאוויטש]

@מסתמא

בעפאר איך גיי מיר פרובירן צו טענה'ן איז מיין שאלה צו דיר אויב איך בריינג דיר ריאות פון חסידישע ספרים להיפוך גייסטו עס אננעמען? און אויב נישט, פון וועמען גייסטו יא אננעמען?

די ספרי הפוסקים און די ראשונים וועלכע זענען מנחיל פאר אונז די עיקרי הדת אויף וואס די שו”ע איז געבויט

ווער זאגט

זיי מסביר

[דאס טוישן]

די ספרי הפוסקים און די ראשונים וועלכע זענען מנחיל פאר אונז די עיקרי הדת אויף וואס די שו”ע איז געבויט

ווער זאגט

זיי מסביר

ביי חסידים האט מען געמאכט נייע חידושים ער זאגט די מתנגדישע טענה

[דאס טוישן]

ווער זאגט

זיי מסביר

ביי חסידים האט מען געמאכט נייע חידושים ער זאגט די מתנגדישע טענה

למשל נוסח ספרד זיך פירן ווי קבלה נגד שו"ע

[פנחס דוד לעבאוויטש]

ווער זאגט

זיי מסביר

ביי חסידים האט מען געמאכט נייע חידושים ער זאגט די מתנגדישע טענה

ער רעדט נישט פון סתם חסידים ער רעדט וועגן ברסלב
קוק די קעפל פונעם אשכול

[דאס טוישן]

זיי מסביר

ביי חסידים האט מען געמאכט נייע חידושים ער זאגט די מתנגדישע טענה

ער רעדט נישט פון סתם חסידים ער רעדט וועגן ברסלב
קוק די קעפל פונעם אשכול

קוק וואס ער זאגט פאר @יהא רעוא

[פנחס דוד לעבאוויטש]

זיי מסביר

ביי חסידים האט מען געמאכט נייע חידושים ער זאגט די מתנגדישע טענה

למשל נוסח ספרד זיך פירן ווי קבלה נגד שו"ע

דאס איז פשוט אז עס איז נישט דא קיין שום היתר זיך צו פירן ע”פ קבלה ווען עס איז קעגן שולחן ערוך. מיט דעם אלעם ווען משיח וועט קומען און דער רבי זי"ע פון סאטמאר וועט אויפשטיין לתחיה וועל איך אים נישט פארהאלטן פארוואס ער האט געדאווענט נאך חצות.

[דאס טוישן]

ביי חסידים האט מען געמאכט נייע חידושים ער זאגט די מתנגדישע טענה

למשל נוסח ספרד זיך פירן ווי קבלה נגד שו"ע

דאס איז פשוט אז עס איז נישט דא קיין שום היתר זיך צו פירן ע”פ קבלה ווען עס איז קעגן שולחן ערוך. מיט דעם אלעם ווען משיח וועט קומען און דער רבי זי"ע פון סאטמאר וועט אויפשטיין לתחיה וועל איך אים נישט פארהאלטן פארוואס ער האט געדאווענט נאך חצות.

דו דעקסט צו דו פוס ביינאכט?

ווען ציילט מען ספירה פסח ביינאכט?

חדש? און נאך אסאך

ביי חסידים זאגט מען אז שו"ע איז פאר גירים

[יהא רעוא]

@מסתמא

בעפאר איך גיי מיר פרובירן צו טענה'ן איז מיין שאלה צו דיר אויב איך בריינג דיר ריאות פון חסידישע ספרים להיפוך גייסטו עס אננעמען? און אויב נישט, פון וועמען גייסטו יא אננעמען?

די ספרי הפוסקים און די ראשונים וועלכע זענען מנחיל פאר אונז די עיקרי הדת אויף וואס די שו”ע איז געבויט

אקעי, די האסט א שיטה בניגוד דרכי החסידות בכלל, סא דיינע תשובות האבן קיין שייכות צו ברסלב.

סתם פאר אינטערסאנקייט א ראיה פון די חתם סופר, פון ר' יונתן אייבשיץ, פונעם בן איש חי להיפך מיינט יא עפעס פאר דיר?

[פנחס דוד לעבאוויטש]

למשל נוסח ספרד זיך פירן ווי קבלה נגד שו"ע

דאס איז פשוט אז עס איז נישט דא קיין שום היתר זיך צו פירן ע”פ קבלה ווען עס איז קעגן שולחן ערוך. מיט דעם אלעם ווען משיח וועט קומען און דער רבי זי"ע פון סאטמאר וועט אויפשטיין לתחיה וועל איך אים נישט פארהאלטן פארוואס ער האט געדאווענט נאך חצות.

דו דעקסט צו דו פוס ביינאכט?

ווען ציילט מען ספירה פסח ביינאכט?

חדש? און נאך אסאך

ביי חסידים זאגט מען אז שו"ע איז פאר גירים

...
רבי נחמן זי"ע האלט אז פון שולחן ערוך זאל מען זיך נישט אוועקרוקן קיין ריר. (כמובן על פי הפוסקים. נישט מחבר רמ"א אליינס..) אבער ער האט געזאגט קלאר אז מען קען זאגן אלע סארט פרטים אין זיינע ספרים נאר מען זאל זיך נישט אוועקרירן פון א סעיף שולחן ערוך
חס ושלום צו זאגן אז שולחן ערוך איז פאר גרים (אויב א צדיק האט עס טאקע געזאגט האט דעיס א העכערע כוונה, אדער אז מחבר רמ"א איז פאר גרים צו אנהייבן... אבער זיכער נישט צו אויסרייסן די שולחן ערוך)

רבינו הקדוש מסאטמאר האט דאך געזאגט אז ער האט געשריבן דעם ויואל משה צו ווייזן אז די איסורים זענען נישט קיין קנאות.. עס איז לויט בירור ההלכה.