א שיינעם פשט געזען…

[נקודות טובות]

עס מאכט זיך אסאך מאל ביי מיר, און איך שטעל מיך פאר אז ביי אנדערע אויך. אז מען זעהט ערגעץ וואו א שיינע פשט אין א מאמר חז"ל אדער א פסוק, און מען וויל עס פאר איינעם איבערזאגן. עס פשוט א שאד אז א צווייטער זאל נישט אויך געניסען פון די גוט ווארט וואס איך האב נארוואס געזעהן. איז די פאסיגע זאך אז עס זאל זיין דא אן אשכול וואס זאל דינען דעם איינעם תפקיד. האסט געזעהן א שיין פשט אין א מאמר חז"ל אדער א שיינער פשט אין פסוק? זיי מהנה אנדערע אויך!
אבער ביטע לאזן די טעמע נאר פאר פשטים וכדו', און נישט חסידישע געדאנקען אדער התעוררת וכדו'. נאר אך ורק פאר בליציגע רעיונות.


ובזה החלי. עס איז באקאנט פאר יעדן די מעשה פון די גר וואס איז געקומען צו הלל הזקן און זיך געוואלט מגייר זיין על מנת שתלמדני כל התורה כולה כשאני עומד על רגל אחת, און הלל האט אים געזאגט דעלך סני לחברך לא תעביד.

אין סוף ספר מעלות התורה פון הרב רבי אברהם אחי הגר"א האבן די מוצאים לאור צוזאמען גענומען שמועות פון אנדערע ספרים וואס ברענגען נאך בשם רבי אברהם, און ער זאגט דארט פשט אזוי. דער גוי האט געזאגט פאר הלל אז ווי לאנג איך בין אין ביהמ"ד ווייס איך ווי אזוי מען קען זיין א איד. אבער וואס טוט מען ווען מען איז נאר מיט איין פיס אין ביהמ"ד, אבער מיט די צווייטע פיס איז מען ביי די ארבעט, ווי אזוי איז מען דעמאלטס א איד? ער האט אים געבעטען, למדני כל התורה כולה כשאני עומד על רגל אחת. אויף דעם האט אים הלל ג'ענטפערט, דעלך סני לחברך לא תעביד, אויב וועסטו בשעת די ארבעט נזהר זיין בדברים שבין אדם לחבירו, וועסטו קענען זיין א איד אפילו ווען דו ביסט מיט איין פיס ביי די ארבעט!

[רואה חשבונות]

הערליך! א בחינה געדענקען די תורה יעדע מינוט אין טאג.

[וואלף]

אויב מ'מעג צולייגן אז שמאי דחפו באמת הבנין צו זאגן אז אפי' מ'ארבעט אין קאנסטראקשן קען מען זיין דבוק אין תורה מיט ביידע פיס...

הלל האט אים אבער געגעבן א עצה פאר זיין דרגא

[נקודות טובות]

אויב מ'מעג צולייגן אז שמאי דחפו באמת הבנין צו זאגן אז אפי' מ'ארבעט אין קאנסטראקשן קען מען זיין דבוק אין תורה מיט ביידע פיס...

הלל האט אים אבער געגעבן א עצה פאר זיין דרגא

זייער שיין! איך האב געהאט געקלערט אנדערש, אבער איך האב עס נישט געוואלט שרייבען...
שמאי איז געווען מער דער שארפער ליטוואק, און ער האט געזאגט אז דו האלטס נישט ביים בלייבען אין ביהמ"ד קענסטו בלייבען א גוי. אבער הלל איז געווען מער דער חסידישער מיט'ן בכל דרכיך דעהו, האט ער אים געזאגט ניין, קענסט גיין ארבעטען, אבער געדענק ביי די ארבעט איז אויך דא א תורה.

[וואלף]

אויב מ'מעג צולייגן אז שמאי דחפו באמת הבנין צו זאגן אז אפי' מ'ארבעט אין קאנסטראקשן קען מען זיין דבוק אין תורה מיט ביידע פיס...

הלל האט אים אבער געגעבן א עצה פאר זיין דרגא

זייער שיין! איך האב געהאט געקלערט אנדערש, אבער איך האב עס נישט געוואלט שרייבען...
שמעי איז געווען מער דער שארפער ליטוואק, און ער האט געזאגט אז דו האלטס נישט ביים בלייבען אין ביהמ"ד קענסטו בלייבען א גוי. אבער הלל איז געווען מער דער חסידישער מיט'ן בכל דרכיך דעהו, האט ער אים געזאגט ניין, קענסט גיין ארבעטען, אבער געדענק ביי די ארבעט איז אויך דא א תורה.

אבער דאס אלעס זאגט רבי אברהם אחי הגר"א...

[וואוילער]

הערליך! א בחינה געדענקען די תורה יעדע מינוט אין טאג.

בכל דרכיך דעהו