ווערטלעך

[להגדיל הטראסק]

1. איך קען דערציילן דא א מעשה? אויך א לאנגע מעשה? יא? זיכער? אקעי, עס איז געווען א גרויסע פויגל מיט א גרויסע שנאבל, האט בטעות אריינגעטרעטן אין א זומפ, די פיסל איז שטעקן געבליבן, האט זי אריינגעשטעקט די שנאבל אין די בלאטע און די פיסל איז ארויסגעקומען, דאן איז די שנאבל געבליבן סטאק, האט זי אראפגעשטעלט די פיסל וכו'....

[להגדיל הטראסק]

• גימפל: דו ווייסט אז פרויען רעדן 9 מאל מער ווי די מענער?
שרה: אוודאי! ווייל מען דארף זיי איבערזאגן יעדע זאך עטליכע מאל!
גימפל: וואס???!!! זאג איבער?!?!?!...
(יואל בראד גליק)

[להגדיל הטראסק]

• די לימוד פון די דריי שבת הגדול ערב פסח מעשיות
– די ברוינפן איז דאך פשוט די מעשה זעלבסט...
די מאנקי – אויב נישט דירעקט דורכן פריץ און נגיד קומט עס אומדירעקט אבער דאך דורך אים...
און פון דיינו – אז עס איז דא א רעגירונגס פראגראם אן קיין חשבונות כאפט מען עס גראד...

[להגדיל הטראסק]

1. גרונם: דו מטורף און אומאחריות'דיגער מענטש! דו עסט טאקע פון אלע שחיטות אבי עס שטייט אידישע אותיות אויף די פעקל?! לערן דיך אפ פון מיר! איך עס נאר פון אונזער בוטשער, איך עס נאר די היימישע שחיטה מיטן הכשר פון דיין!
גימפל: און וואס טוסטו אויב מיט די השגחה איז די פלייש חזיר?
גרונם: דאן וועל איך זיצן אין גהינם און דער דיין וועט זיצן אויבנאן! גימפל: אי משום הא? איך וועל האבן אין גהינום אסאך א גרעסערער אויבנאן...

[להגדיל הטראסק]

• וואס איז די שטייטסטע ווארט אין די מגילה? 'מהר' קח את הלבוש ואת הסוס (לייג עס אראפ מיטן טראפ...)

משה שווארטץ

[להגדיל הטראסק]

1. ברומעניע בבית המדרש ראה טאוול על הכותל, "איר דאווענט שמונה עשרה מיט פארמאכטע אויגן אויף אייערע אחריות..."

[להגדיל הטראסק]

• די ליטאים גייען מיט קורצע רעקלעך ווייל אין מדבר זענען די קליידער מיטגעוואקסן און ביים לערנען טוען זיי אויס די רעקלעך איז עס געבליבן קורץ, און די חסידים גייען מיט האלבע שיך ווייל זיי טוען זיך אויס די שיך ביים לערנען...

א לאנדאנער בדחן

[להגדיל הטראסק]

1. נאחז בסבך בקרניו, אז די שעפסעלע איז געווען פארהאנקערט, לכאו' קשה געווענליך זענען די בהמות געלאפן זיין קרבנות?
נאר די שעפעלע איז געווען א סאבסיטוט פאר יצחק, און זיין דער סאבסיטוט א קרבן דאס האט ער נישט געוואלט...

[דער תהלים איד]

• די ליטאים גייען מיט קורצע רעקלעך ווייל אין מדבר זענען די קליידער מיטגעוואקסן און ביים לערנען טוען זיי אויס די רעקלעך איז עס געבליבן קורץ, און די חסידים גייען מיט האלבע שיך ווייל זיי טוען זיך אויס די שיך ביים לערנען...

א לאנדאנער בדחן

פעם אמרתי על זה הוספה, אצל שמחה של געהויבענער איד, אז דערפאר איז זיין בעקיטשע נאך לענגער כמנהג הרבי'ס, ווייל כידוע איז די גאולה עפ"י סוד שוין געווען ביינאכט, פאר די נשמה, נאר די גאולה בפועל איז געווען אינדערפרי. ממילא עפ"י סוד זענע די קליידער געוואקסן 12 שעה לענגער.

[להגדיל הטראסק]

• א בדחן (לייג אריין וועלכע ווארט דו ווילסט) מוז מען זיין געבוירן! – איך קען נישט קיין בדחן וואס איז נישט געבוירן...

[להגדיל הטראסק]

1. וינחם יצחק אחרי אמו נאך די חתונה – אלס צרות אחרונות משכחות את הראשונות...

[להגדיל הטראסק]

1. וברעסלעווער שהתנצל שאינו יכול להשיא את בנו – מחמת שהוא עדיין געהל...

[להגדיל הטראסק]

• מען מוז נישט ווארטן גאנצע 6 שעה צווישן פליישיג און מילכיג – מען מעג עפעס טון אין די צייט אויך...

[להגדיל הטראסק]

1. וואסערע קאלער דארף זיין א נאו יוטורן סיין אויפן הייוועי? – געהל, אלס העזערד...(ווייל פאליציי איז דארט)

[להגדיל הטראסק]

1. פינקי נתבקש דזשאוק, ענה תשלם!, למה? – זה פרנסתי! – אבער כ'מוז עס האבן! איך דארף כאפן די באס, כאפ א מצוה און כ'מוז לויפן! – נעתר לבקשתו ואמר לו דזשאוק, און וואס מיינט עטס? – ער געכאפט נישט דעם באס, און נישט דעם דזשאוק...

[להגדיל הטראסק]

• גימפל: דו ווילסט טאקע איך זאל דיר אויסהערן? לאז א מעסעדזש אויף קרעטשמע! (לייג אריין די אקטועלע האטליין)
שרה: און אז דו ווילסט אז איך זאל דיר אויסהערן לאז א מעסעדזש אויף כה תאמר- טל של תחי'...

[מכבי]

• וואס איז די שטייטסטע ווארט אין די מגילה? 'מהר' קח את הלבוש ואת הסוס (לייג עס אראפ מיטן טראפ...)

משה שווארטץ

ר'יוסף חיים ראטנשטרייך לייגט עס אראפ מיט די ווארט וואס נאפאליאן האט געזאגט פאר זיין באדינער " בינד מיר צו די שיך שטייט ווייל איך יאג זיך" ודו"ק

[הדסים]

viewtopic.php?p=163032#p163032

[להגדיל הטראסק]

נעכטן געשיקט פאר איינעם פאר א שבע ברכות.

פארוואס שרייב איך עס? אז אויב דו דארפסט אויפטרעטן זאלסטו כאפן בערך ווי אזוי צו בויען א בדחנות דרשה, מקשר זיין איין ענין צום צווייטן געמיטלעך רעדן פאזיטיוו, און ארויסגיין מיט א שיינע וואונטש צום סוף

בס"ד
מען שטייט דא פרשת ויקרא, א קריאה של חיבה, דאס איז דאך דער געדאנק פון שבע ברכות, עס זאל הערשן אהבה אחוה ושלום וריעות, ליבשאפט איינער צום צווייטן!
• ביי די שבע ברכות זאגט מען אשר ברא, און מען לייגט אין איין ברכה גילה רנה דיצה וחדוה אהבה אחוה ושלום וריעות, פארוואס מאכט מען נישט קיין באזונדערע ברכה אויף פרייד און א באזונדערע ברכה פאר אהבה אחוה ושלום וריעות? ווייל דאס טוט מגלה דעת זיין אז די לעצטע פיר זענען אויך גוטע זאכן, ווייל אנדערש וואלט עס געווען א מעגליכע קללה ל"ע צב"ש אהבה ווי א קראש פרענד, אחוה ווי מיין רבי'ס ברודער, שלום – בלוט זאל זיך גיסן און שלום זאל זיין, וריעות – אויף ספרדיש הערט זיך עס ווי ראיאט...

א וועג ווי אזוי ארויסצוצייגן ליבשאפט איינער צום צווייטן איז מיטן געבן קאמפלימענטן!
• אברך ששמע שצריכים לומר קאמפלימענט, בא ביתה ואמר לה שיש לו קאמפלימענט! – [כאן צריכים לאנציען לכה"פ ג"פ] "אז דו האסט גוט חתונה געהאט"...
אבער מען דארף יא געבן געהעריגע קאמפלימענטן! אין איר ריכטונג!
• גימפל – לאשתו : דו מאכסט אזעלכע גוטע סאפערס! געלונגענע פרישטאג! די הויז איז אזוי צאמגערוימט! די וועש הערליך צאמגעלייגט! די פלאר שפיגלט! וכו'
שרה: הלואי ווען איך קען ווען זאגן די סארט קאמפלימענטן אויף דיר...
גימפל: ווען דו וואלסט געווען אזא שקרן ווי מיר...

• איינער האט אמאל געבעטן יארמער רב "זאג מיר א גוט ווארט!"
יארמער רב: אפילו אויב עס איז ליגנט?
– יא!
יארמער רב "כ'האב דיר ליב..."

און אז מען רעדט פון שקר
• א פריץ רעדט זיך אפ צו זיין מאשקע אז לכבוד די נייע יאר פייערונג גייען די פריצים מאכן א שפיל אז יעדער וועט איינלייגן 100 טויזענט רובל, און ווער פון זיי עס וועט זאגן דעם גרעסטן ליגנט וועט באקומען די גאנצע געלט, און ער איז פארלוירן ווייל ער האט מורא אז זיין ליגנט וועט נישט אזוי קלאפן ער איז נישט דער בעסטער ליגענער, אויב געבסטו מיר א גוטן ליגנט און איך באקום די געלט באקומסטו פון דעם 50 טויזנט - זאגט דער פריץ צו זיין מאשקע. דער איד בייגט זיך צו צו איהם און זאגט איהם איך האב פאר דיר א גוטן ליגנט אבער ווער נישט בייז אויף מיר נאר הער מיר גוט אויס, דו זאלסט זאגן אז "יאשקע איז געבוירן פון א געהעריגע טאטע מאמע," דער פריץ איז געווארן אזוי בייז אז ער האט איהם געוואלט ממית'ן אויפן פלאץ אבער גלייך האט ער זיך געכאפט אז דאס איז דער בעסטער ליגענט און עס אנגענומען מיט א שמייכל, צום באשטימטן טאג זיצן אלע פריצים אינאיינעם און יעדער פראבירט זיין כח הדמיון, דער ערשטער פארציילט וויאזוי ער האט אמאל מיט זיין אייזל געריטן אין איין שעה קיין רוים און צוריק און ווען ער איז אריין אין רוים איז זיין אייזל געווארן אינגאנצן גאלד, א צווייטער פארציילט ווי פון הימל האט זיך אראפ געלאזט א שטריק און דער טייוול אליין איז געקומען מלחמה האלטן מיט איהם און ער מיט זיין גבורה האט מיט איין זעץ איהם ערלעדיגט, און אזוי האט יעדער פראבירט זיין דמיון, עד שבא תורו של אותו פריץ זיך צו לאזן הערן, ער האט גענומען קעקעצן און שטאמלען און דער עולם איז געווארן גוט אנגעצויגן, ביז ער האט מצליח געווען צו ארויס יאגן פון זיין מויל "יאשקע איז געבוירן פון א געהעריגע טאטע מאמע!" דער עולם איז געווארן אזוי אין כעס אז כמעט וואס עס איז נישט געבליבן פון איהם קיין שריד ופליט, אבער נמנו וגמרו אז זיין ליגנט איז דער בעסטער ליגנט און ער האט באקומען דאס גאנצע זעקל אנגעפילט מיט געלט, אהיים קומענדיג רופט ער אריין זיין מאשקע און ער ציילט איהם אפ די 50 טויזנט צוגעזאגטע רובל און פרעגט איהם 'זאג מיר אויס דעם סוד וויאזוי איז דיר איינגעפאלן דער ליגענט?"
אה.. דאס איז זייער פשוט, מיין מאמע האט מיר אויס געלערנט אז דער אמת איז דער בעסטער ליגענט...(ניטל)

דארף מען אבער וויסן צו שעצן א טאטע און א מאמע! מסורת אבות איז א שטארקע זאך! א טאטע דארף מחנך זיין א קינד!

• טאטע: זאג "איים סארי"!
בחור: פארוואס?
טאטע: זאג איים סארי!
בחור: פארוואס??
טאטע: כ'האב דיר געהייסן זאגן איים סארי! בחור: אבער טאטי פארוואס???
טאטע: הערסט נישט? זאג איים סארי!!!
בחור: רעזיגנירט און זאגט "איים סארי".
טאטע: יעצט קענסטו חתונה האבן! אויב דו קענסט שוין זאגן איים סארי פאר גארנישט און פאר נישט...

אבער באמת דארף מען האבן סייעתא דשמיא מיט די זאכן, דערמאנט עס

• פסח ביים סדר, טאטע: יאנקעלע! וועלכע פון די ארבעה בנים ביסטו?
יאנקעלע: טאטי! פאר 2 וואכן צוריק האבן מיר געלערנט ביי אבות ובנים ארבעה אבות נזיקין און איך האב דיר נישט געפרעגט וועלכע פון די אבות דו ביסט...

אונזער זעלבער יאנקעלע האט אמאל געוואלט זיין זיס
• יאנקעלע: טאטי! ווי אזוי שפירט זיך צו זיין דער טאטע פון דאס בעסטע קינד אויף די וועלט?
טאטע: איך ווייס נישט, פרעג זיידי...

אונזער יאנקעלע אלס בחור האט אמאל
• בחור: מען מעג מקריב זיין א בחור פאר א קרבן?
מגיד שיעור: א קלארע ראיה אז יא! דער אייבערשטער האט געהייסן פאר אברהם אבינו צו מאכן זיין בחור יצחק פאר א קרבן!
בחור: אבער למעשה האט אים דער מלאך געזאגט אל תשלח ידך אל הנער ואל תעש לו מאומה...!
שעכט נישט קיין בחור!!! בינדן? האלטן אין קאנטראל? דאס יא! און דער בחור דארף פארשטיין אז דאס בינדן איז לטובתו! אבער טו נישט קיין דעמעדזש!!! שעכט אים נישט!!! און פון נישט שעכטן קומט ארויס א כלל ישראל! קומט ארויס א זאך וואס מען וועט אלעמאל געדענקן לטובה !!! פון אזא סארט עקידה נעמט מען די שופרות צו בלאזן! דאס דארף מען בלאזן און טראמפייטערן אין די העכסטע צייטן!!!

און אז מע רעדט פון די עקידה

• נאחז בסבך בקרניו, אז די שעפסעלע איז געווען פארהאנקערט, לכאו' קשה געווענליך זענען די בהמות געלאפן צו זיין קרבנות? נאר די שעפעלע איז געווען א סאבסיטוט פאר יצחק, און זיין דער סאבסיטוט א קרבן דאס האט ער נישט געוואלט... – (אגב די ווערטל איז נישט ריכטיג ווייל דער שטן האט אים פארהאנקערט אבער אין משיבין על הדרוש)
אז מען רעדט פון יצחק אבינו ווייסן מיר אז די ברכות איז פארגעקומען אין פסח! דעמאלס איז יעקב אבינו אנטלאפן קיין חרן!
מנין שיעקב אבינו לבש שטריימל? מתאמרה בשם יארמער רב דכתיב ויצא יעקב מבאר שבע און וויאזוי דען איז ער געגאנגען אויב נישט מיט א שטריימל.... – אבל אולי הלך בהיט? – היתה פסח! – אבל היה בחור? אלא מאי היה תולדות אהרנער... -אמרתי זה לא' ענה שהיה "תולדות אברה"ם יצח"ק"
זאל דער אייבערשטער העלפן אז אזויווי יעקב אבינו האט אויפגעשטעלט אזעלכע הערליכע דורות, שלא נמצא פסול במטתו! אלע קינדער געווען געהויבענע לעכטיגע שבטי קה! יעקב אבינו איז געווען א גרויסער עושר זאל דער אייבערשטער העלפן אז אונזער חתן זאל אויך אויפשטעלן לעכטיגע אידישע דורות, געבענטשט ווערן מיט עשירות און א זיס לעכטיג לעבן מיט א קריאה של חיבה משמים וכו'

[להגדיל הטראסק]

1. חתן דומה לאתרוג, מען וועלט זיך ביז מען טרעפט איינס אן קיין איין פינטל, מען לייגט אים אין א שיינע זילבערנע האלטער, מען בארימט זיך מיט אים פאר די חברים, מען שאקלט אים 7 טעג, און דאן מאכט מען פון אים קאמפאט...(ועל פי דרך המוסר אז דער אתרוג זאל ארויסקומען שיין דארף מען אים אפהיטן די גאנצע צייט וואס ער וואקסט, אז דערנער זאלן אים נישט שטעכן און נישט האבן קיין מגע ומשא מיט בלעטער וואס פארפלעקן אים...)

[להגדיל הטראסק]

1. גרונם טבל במקוה בלי שאוער מקודם, גימפל: האלא! די מקוה איז נישט קיין מזונות! מען דארף זיך וואשן פארדעם... ולפ"ז המחלוקת של המזונות ברויט אם צריכים לברך המוציא – אבל המקוה לכו"ע המוציא...

[להגדיל הטראסק]

1. און מען איז יוצא משלוח מנות מיט מזונות ברויט! – עס האט 2 ברכות...

[להגדיל הטראסק]

1. קאפל זקנים מטיילים בגן עדן, באבי: אזוי שיין דא, סאטש נייס און הערליך...
זיידי: ווען נישט דיין האלוויט ברויט וועדזשטעבלס און מעדעצינען וואלטן מיר שוין לאנג צוריק דא געווען...(דייעט)

[להגדיל הטראסק]

1. לאמיר זיך פארשטעלן ווען דער דיין זאגט ווען היינט צוטאגס מים שלנו אזוי ווי אין די גמרא... יעדער וואלט געזאגט אז ער מיינט פאליטיק...
וכבר אמר רבינו שליט"א שהמעשה בהפארסמ'טע ברויט בפסח וואלט ווען היינט צוטאגס נישט פארגעקומען... אז דער רב זאגט עפעס ווער גלייבט אים...??

[להגדיל הטראסק]

1. פאליס: דו ביסט אריבערגעפארן א רויט לייט! גימפל: כ'האב נישט געזעהן!
פאליס: האסט נישט געזעהן אז עס איז רויט?
גימפל: ניין! דיך האב איך נישט געזעהן!...