אלעס ארום די אטאקעס אויפ'ן חינוך הטהור אין ניו יארק

[הדסים]

ר’ מאיר וועבערמאן ארויף ר’ מאיר וועבערמאן אראפ די מציאות איז מ'האט אייביג געלעררנט סייענס

אביסל אנגעהויבן זוכן וועגן דעם... געטראפן אז דא אליין אויף דעם 'אשכול' שוין גווארן ברייט אויסגעשמועסט [פון זייט 156 בערך] אבער דער סך הכל איז אז אמאל סייענס איז געווען אבי געזונט... די וועטער און אנדערע טבעיים... די רעגירונג האט דאס 'קיינמאל נישט געזוכט צו אינפארסירן... און בלויז אויף געציילטע ראפארט קארדס פון תש"י ביז תשל"ט איז עס דא... און יעדער האט געוויסט אז אין סאטמאר [און אויך אנדערע חסידישע מוסדות...] קען מען און לערנט מען ענגליש א מכה... און ווען דו האסט גערדעט פון 'סייענס'.. האט נדאס געקאסט א שמייכל..
מען ברויך נישט מער ווי די עדות פון האדמו"ר מסאטמאר זעלבסט [שוין אראפגעברענגט דא און אויך אויבן אין דעם אשכול] אז די רעגירונג פארלאנגט נישט מער ווי 'כתב ולשון'!
און דאס האט מען אויך געקענט א 'מכה'...
משא"כ היינט איז קלאר אז די רעגירונג פארלאנגט צו לערנען נייע 12 סטאנדארטן וואס מען האט נישט געלערנט און זיכער נישט 'אינפארסירט'... והא ראי' אז 'יאפעד' און די רעגירונג 'זענען נישט צופרידן ווי אזוי מען האט 'געלערנט און געקענט ביז איצט'!... און מיר האבן קיינמאל אין אמעריקע געהאט בדוגמתה אז די רעגירונג פארלייגט זיך מיט אלע כוחות אריינצוברענגן און נאכקוקן, באשטעטיגן, און 'סטראשן' מיט געלטער אויף נייע לימודים!
דערפאר, איז דער פארגליייך פון אמאל ביז היינט ממש נישטאמאל קיין משל... ווען די רעגירונג און יאפעד זענען דא 'אונז אויסצומענטשלן'...
אט דא האב איך געפונען [שוין אויך אראפגעברענגט געווארן דערפון אויבן..] א ביסל א בליק אויף דעם חילוק פון אמאל ביז היינט...
Screenshot 2025-04-03 001218.png
Screenshot 2025-04-03 001331.png
Screenshot 2025-04-03 001430.png

קיינער איז נישט מחולק אז לערנען סייענס אויף א מהלך פון כפירה איז א פראבלעם,
די נושא איז געווען צו סייענס 'בעצם' איז שוין א הכרח אז מ'לערנט זאכן וואס דער רבי האט נישט געלאזט, און אויף דעם איז דער תירוץ געווען אז מ'האט יא געלערנט ווי מ'זעט אויף רעפארט קארדס און אין ר' מאיר וועבערמאן'ס צעטלעך.
וואס ברענגט אונז צום קומענדיגן נקודה אז כתב לשון וחשבון איז לאו דוקא א שטאלענער כלל דמינה לא תזוע.
נישט אז יעצט קען מען וועגן דעם לערנען וואס מ'וויל, ס'איז סייווי דא א תורה.

[הדסים]

ר’ מאיר וועבערמאן ארויף ר’ מאיר וועבערמאן אראפ די מציאות איז מ'האט אייביג געלעררנט סייענס

אביסל אנגעהויבן זוכן וועגן דעם... געטראפן אז דא אליין אויף דעם 'אשכול' שוין גווארן ברייט אויסגעשמועסט [פון זייט 156 בערך] אבער דער סך הכל איז אז אמאל סייענס איז געווען אבי געזונט... די וועטער און אנדערע טבעיים... די רעגירונג האט דאס 'קיינמאל נישט געזוכט צו אינפארסירן... און בלויז אויף געציילטע ראפארט קארדס פון תש"י ביז תשל"ט איז עס דא... און יעדער האט געוויסט אז אין סאטמאר [און אויך אנדערע חסידישע מוסדות...] קען מען און לערנט מען ענגליש א מכה... און ווען דו האסט גערדעט פון 'סייענס'.. האט נדאס געקאסט א שמייכל..
מען ברויך נישט מער ווי די עדות פון האדמו"ר מסאטמאר זעלבסט [שוין אראפגעברענגט דא און אויך אויבן אין דעם אשכול] אז די רעגירונג פארלאנגט נישט מער ווי 'כתב ולשון'!
און דאס האט מען אויך געקענט א 'מכה'...
משא"כ היינט איז קלאר אז די רעגירונג פארלאנגט צו לערנען נייע 12 סטאנדארטן וואס מען האט נישט געלערנט און זיכער נישט 'אינפארסירט'... והא ראי' אז 'יאפעד' און די רעגירונג 'זענען נישט צופרידן ווי אזוי מען האט 'געלערנט און געקענט ביז איצט'!... און מיר האבן קיינמאל אין אמעריקע געהאט בדוגמתה אז די רעגירונג פארלייגט זיך מיט אלע כוחות אריינצוברענגן און נאכקוקן, באשטעטיגן, און 'סטראשן' מיט געלטער אויף נייע לימודים!
דערפאר, איז דער פארגליייך פון אמאל ביז היינט ממש נישטאמאל קיין משל... ווען די רעגירונג און יאפעד זענען דא 'אונז אויסצומענטשלן'...
אט דא האב איך געפונען [שוין אויך אראפגעברענגט געווארן דערפון אויבן..] א ביסל א בליק אויף דעם חילוק פון אמאל ביז היינט..

קיינער איז נישט מחולק אז לערנען סייענס אויף א מהלך פון כפירה איז א פראבלעם,
די נושא איז געווען צו סייענס 'בעצם' איז שוין א הכרח אז מ'לערנט זאכן וואס דער רבי האט נישט געלאזט, און אויף דעם איז דער תירוץ געווען אז מ'האט יא געלערנט ווי מ'זעט אויף רעפארט קארדס און אין ר' מאיר וועבערמאן'ס צעטלעך.
וואס ברענגט אונז צום קומענדיגן נקודה אז כתב לשון וחשבון איז לאו דוקא א שטאלענער כלל דמינה לא תזוע.
נישט אז יעצט קען מען וועגן דעם לערנען וואס מ'וויל, ס'איז סייווי דא א תורה.

אגב בנוגע וואס איר שרייבט איבער וויאזוי מ'האט געלערנט אין רבינ'ס צייטן איז נישט ממש נוגע,
אויב האט דער רבי מתיר געווען צו לערנען א געוויסע נושא איז נישט רעלעוואנט צו מ'האט עס פאקטיש געלערנט, צו ס'איז געווען צען אדער צוואנציג רעפארט קארדס, צו די רעגירונג האט עס פארסירט אדער בכלל פארלאנגט.


און איה"נ אז היינט פארלאנגט די רעגירונג (דערווייל) מער ווי דאן, יאפעד איז דא אונז אויסצומענטשלען און ס'איז נישט געווען בדוגמתה,
ואז מה?

[Azoi Tzi Zugen]

איך קוק אן נאריש צו מאכן דיוקים אז אויב האט מען דעמאלס גערעדט פון כתב און נישט פון לשון מיינט אז לשון טאר מען נישט וכו' וגו'. סתם נאריש. האט מען דען גערעדט בדיוק וואס יא און וואס נישט? עס איז דאך נישט עולה געווען אזא שאלה בכלל. בסך הכל האט מען געלערנט וואס די רעגירונג פארלאנגט, ווילאנג עס איז כשר'ע אינהאלט.

[גד'ל]

נישט אין סאטמאר.

פאר דרייסיג יאר צוריק האט מען געלערנט אין סאטמאר וומסב"ג סייענס וואס איך געדענק

איינער דא איז באקאנט מיט די סאטמאר'ער היסטאריע צי דרייסיג יאר צוריק האט נאך דער רבי זי"ע געלעבט....?

אויב איר געדענק אזוי גוט, דאן אפשר זענט איר אזוי גוט און איר זאגט וועלכע ענינים פון סייענס געדענקט איר אז מען האט געלערנט (חוץ אויב איר זענט פון די עזרת נשים..)

מהאט געהאט א בוק וואס אויפן דעקל איז געשטאנען עפעס סייענס און האט גערעד איבער אגריקולטור און בויען שטעט

[מחודש]

פאר דרייסיג יאר צוריק האט מען געלערנט אין סאטמאר וומסב"ג סייענס וואס איך געדענק

איינער דא איז באקאנט מיט די סאטמאר'ער היסטאריע צי דרייסיג יאר צוריק האט נאך דער רבי זי"ע געלעבט....?

אויב איר געדענק אזוי גוט, דאן אפשר זענט איר אזוי גוט און איר זאגט וועלכע ענינים פון סייענס געדענקט איר אז מען האט געלערנט (חוץ אויב איר זענט פון די עזרת נשים..)

מהאט געהאט א בוק וואס אויפן דעקל איז געשטאנען עפעס סייענס און האט גערעד איבער אגריקולטור און בויען שטעט

איך האב געלערנט אין סאטמאר וויליאמסבורג פאר דרייסיג יאר צוריק איך געדענק נישט די ווארט סייענס, קוים וואס מ'האט געלערנט ענגליש אפשר קענסטו מיר זאגן וואס מיינט בכלל סייענס?

[Glass]

סייענס איז געאסרט דרוך אלע גדולי ישראל פון אלע קרייזן
א גרויס חלק פון די מרכה א קעגן השכלה איז געווען איבער דעם

אין די היימישע ת''ת האט מען נאר געלערנט ליינען, שרייבן, און רעדן עגליש
ביים לערנען ליינען (ריעדינג בל''ז) האט מען אפשר געלערנט ווי אזוי מ'פלאנצט איין א בוים וכדומה
געהעריג סייעס אזוי ווי די רעגירונג פארלאנגט האט מען קיינמאל נישט געלערנט אין היימישע ת''ת

[Who knows]

סייענס איז געאסרט דרוך אלע גדולי ישראל פון אלע קרייזן
א גרויס חלק פון די מרכה א קעגן השכלה איז געווען איבער דעם

אפשר ברענגסטו אהער די איסור? און פארוואס לערנט מען עס ביי די מיידלעך?

[מחודש]

אלע טענה'רייען, פארוואס לערנט מען נישט היינט מיט די קינדער קיין בעסיק ענגליש? מען זיכט זיך צוצושטעלן די ערשטע זאך זאל א יונגעל קענען רעדן און ליינען ענגליש מיינע קינדער זענען ברוך השם נישט קיין טראבעל מעקער'ס און קענען נישט ליינען קיין צווי ווערטער ענגליש

[וואס נישט]

לייג כ' מיך צוביסלעך אריין אינעם ענין... פארשאפט די 'מסורה' גליונות, זייער א רייכע ארבעט...
אבער קודם בין כ' צומישט, ווייל און איינער פון די 'מסורה' גליונות איז געווען אראפגעברענגט א דאקומענט פון הגה"צ
אבד"ק פריימאן ז" ל.ועללכער איז 'נתמנה' געווארן דורך מרן 'רביה"ק מסאטמאר' זצוק"ל צו דינען אלס 'מנהל' התלמוד תורה, אלס א ראי' ווי האדמו"ר מסאטמאר זי"ע האט פארלאנגט מען זאל לערנען מער ווי סתם כתב ולשון, און אין די זעלבע דאקומענט אגט דער פריימאנער רב [לכאורה הרב דייטש פון לאס אנדזשעלעס] זאגט קלאר אז די דעת קדשו פון האדמו"ר מסאטמאר זצוק"ל איז געווען ...אז מען מעג 'נאר' לערנען וויפיל די חוקי המדינה פארלאנגען פון די 'רעליגיעזע אידישע ישיבות' און דאס איז 'כתב'... 'לשון'... 'חשבון'... און גארנישט מער
Screenshot 2025-03-26 080115.png

פון דעם דרינגען זיי אויף, אז כתב ולשון האט נישט דוקא מיט די "סאבזשעקט".
און מען קען אונטער'ן ראם פון כתב ולשון לערנען סייענס...

איך ווייס נאך נישט פון ווי די דרינגסט אויף...

אבער איך בין נייגעריג צו וויסן צו סייענס ''אונטער'ן ראם פון כתב ולשון''
איז די זעלבע ווי לערנען סייענס געהעריג, פאר אן עקסטערע 'סאבזשעקט'....

[הדסים]

לייג כ' מיך צוביסלעך אריין אינעם ענין... פארשאפט די 'מסורה' גליונות, זייער א רייכע ארבעט...
אבער קודם בין כ' צומישט, ווייל און איינער פון די 'מסורה' גליונות איז געווען אראפגעברענגט א דאקומענט פון הגה"צ
אבד"ק פריימאן ז" ל.ועללכער איז 'נתמנה' געווארן דורך מרן 'רביה"ק מסאטמאר' זצוק"ל צו דינען אלס 'מנהל' התלמוד תורה, אלס א ראי' ווי האדמו"ר מסאטמאר זי"ע האט פארלאנגט מען זאל לערנען מער ווי סתם כתב ולשון, און אין די זעלבע דאקומענט אגט דער פריימאנער רב [לכאורה הרב דייטש פון לאס אנדזשעלעס] זאגט קלאר אז די דעת קדשו פון האדמו"ר מסאטמאר זצוק"ל איז געווען ...אז מען מעג 'נאר' לערנען וויפיל די חוקי המדינה פארלאנגען פון די 'רעליגיעזע אידישע ישיבות' און דאס איז 'כתב'... 'לשון'... 'חשבון'... און גארנישט מער
Screenshot 2025-03-26 080115.png

פון דעם דרינגען זיי אויף, אז כתב ולשון האט נישט דוקא מיט די "סאבזשעקט".
און מען קען אונטער'ן ראם פון כתב ולשון לערנען סייענס...

איך ווייס נאך נישט פון ווי די דרינגסט אויף...

אבער איך בין נייגעריג צו וויסן צו סייענס ''אונטער'ן ראם פון כתב ולשון''
איז די זעלבע ווי לערנען סייענס געהעריג, פאר אן עקסטערע 'סאבזשעקט'....

viewtopic.php?p=163271#p163271:~:text=0 ... 7%A6%D7%98

[קיין מיינונג]

האלט איך אזוי אינמיטן מברר זיין דאס ענין, היפש צומישט נאך, לויט מסורה בכלל נאך נישט דא קיין גזירה... דא שרייט מען שוין אפאר יאר וועגן גזירת החינוך...
זוכנדיג אזוי, הער איך עפעס שמועת אז פון האדמו"ר מסאטמאר מהרי"י שליט"א זעלבסט איז דא עפעס גאר א שארפע בריוו פאר די רעגירונג, געשריבן בעפאר מסורה האט פיגורירט.. ווייסט איינער פון אזא זאך? קען אהער ברענגן דא?

[וואס נישט]

האלט איך אזוי אינמיטן מברר זיין דאס ענין, היפש צומישט נאך, לויט מסורה בכלל נאך נישט דא קיין גזירה... דא שרייט מען שוין אפאר יאר וועגן גזירת החינוך...
זוכנדיג אזוי, הער איך עפעס שמועת אז פון האדמו"ר מסאטמאר מהרי"י שליט"א זעלבסט איז דא עפעס גאר א שארפע בריוו פאר די רעגירונג, געשריבן בעפאר מסורה האט פיגורירט.. ווייסט איינער פון אזא זאך? קען אהער ברענגן דא?

א שטארקע און שארפע בריוו!

image (3).png (629.44 KiB) געזען געווארן 462 מאל

image (4).png (611.96 KiB) געזען געווארן 462 מאל

זעט אויס די 'רבי זאל זיין געזונט' ווייסט נישט די 'מסורה' פון הכנעה בגלות .....

[הלבלר בקולמסו]

האלט איך אזוי אינמיטן מברר זיין דאס ענין, היפש צומישט נאך, לויט מסורה בכלל נאך נישט דא קיין גזירה... דא שרייט מען שוין אפאר יאר וועגן גזירת החינוך...
זוכנדיג אזוי, הער איך עפעס שמועת אז פון האדמו"ר מסאטמאר מהרי"י שליט"א זעלבסט איז דא עפעס גאר א שארפע בריוו פאר די רעגירונג, געשריבן בעפאר מסורה האט פיגורירט.. ווייסט איינער פון אזא זאך? קען אהער ברענגן דא?

נו אלא מאי, איז דער רבי טאקע אזא נאר?

אדער אפשר גאר איז מסורה אויך מודה אז ס'איז דא א גזירה, אזוי ווי זיי שרייבן אליינס?....

איך שמועס עס אויס פשוט ווייל דו ווילסט פארשטיין.

[הלבלר בקולמסו]

ווער קען פארענפטערן די סתירה? זכות הרבים תלוי..
Screenshot 2025-04-03 010721.png

קענסט אויך ברענגען די קאנטער-סתירות פון דוד ישעי', וזכות הרבים תלוי בך...

נאר אז דו ווילסט.

[ברוך'ל]

כל דבריך יהיו בנחת
דברי חכמים בנחת נשמעים

[בקי ביחוס]

כל דבריך יהיו בנחת
דברי חכמים בנחת נשמעים

ל"ט

[מאיר שלום]

האט מיר איינער דא אריינגעשיקט פריוואט.. אז מען קען הערן א קלארער שיעור אין דעם 'נייעם' מסורה... אויף 7183628838 געב איך עס ווייטער לתועלת די ליינער דא וועלכע זענען דן אויף די הייסע טעמע....

ווער קען פארענפטערן די סתירה? זכות הרבים תלוי..
Screenshot 2025-04-03 010721.png

וואס פינקטליך איז די סתירה דא?

[מאיר שלום]

איך ליין נישט מסורה. איך בין אבער אביסל אומקלאר וואס די רבי האט געהאלטן לגבי לימודי חול.

פון איין זייט טענה’ן געוויסע אז די רבי האט געזאגט בלויז וויפיל ס’פעלט אויס צו קענען אנגיין מיטן לעבן אין אמעריקא, דהיינו כתב ולשון און חשבון.

פון די אנדערע זייט איז דא וואס זאגן אז די רבי האט געהאלטן מ’דארף זיך צושטעלן צו די רעגירונג, פארשטייט זיך אויב ס’איז אויסגעהאלטן, און די עיקר איז צו זיכער מאכן אז די רעגירונג קריכט נישט און גריבלט נישט אין אונזער חינוך נאר זיי בלייבן פון אינדרויסן.

יונה לאנדא שרייבט אין זיין בוך, אז אין זיינע צייטן האט מען פעסט געלערנט אמעריקאנע היסטאריע, און די קינדער האבן געקענט אלע נעמען פון די אמעריקאנע פרעזידענטן מיום

פון דעם איז משמע אביסל ווי די צווייטע מהלך.

[הלבלר בקולמסו]

איך ליין נישט מסורה. איך בין אבער אביסל אומקלאר וואס די רבי האט געהאלטן לגבי לימודי חול.

פון איין זייט טענה’ן געוויסע אז די רבי האט געזאגט בלויז וויפיל ס’פעלט אויס צו קענען אנגיין מיטן לעבן אין אמעריקא, דהיינו כתב ולשון און חשבון.

פון די אנדערע זייט איז דא וואס זאגן אז די רבי האט געהאלטן מ’דארף זיך צושטעלן צו די רעגירונג, פארשטייט זיך אויב ס’איז אויסגעהאלטן, און די עיקר איז צו זיכער מאכן אז די רעגירונג קריכט נישט און גריבלט נישט אין אונזער חינוך נאר זיי בלייבן פון אינדרויסן.

יונה לאנדא שרייבט אין זיין בוך, אז אין זיינע צייטן האט מען פעסט געלערנט אמעריקאנע היסטאריע, און די קינדער האבן געקענט אלע נעמען פון די אמעריקאנע פרעזידענטן מיום

פון דעם איז משמע אביסל ווי די צווייטע מהלך.

עס איז דא דריי זאכן, 1. כתב ולשון און חשבון, 2. לימודי חול, 3. דברים אסורים.

דברים אסורים טאר מען קיינמאל נישט לערנען, כתב ולשון און חשבון מעג מען לערנען פשוט ווייל עס פעלט אויס צום לעבן.

לימודי חול האט דער רבי געהאלטן אז מען טאר נישט לערנען לשם "לימוד", ווייל מען וויל עס קענען, און מען וויל עס לערנען.
אבער אויב איז דא א הכרח, לערנט מען בלויז וויפיל עס פעלט אויס לשם הכרח.

[נפתלי]

איינער מיט דיטעילס?

פאשקעוויל אלערט!!!!

צום ענין: שקר פון אויבן ביז אינטן!!! זיי קענען נישט נעמען א פעטוועי אפי' זיי ווילן די סטעיט האט זיי שוין געפאסלט!

[וואס נישט]

איך ליין נישט מסורה. איך בין אבער אביסל אומקלאר וואס די רבי האט געהאלטן לגבי לימודי חול.

פון איין זייט טענה’ן געוויסע אז די רבי האט געזאגט בלויז וויפיל ס’פעלט אויס צו קענען אנגיין מיטן לעבן אין אמעריקא, דהיינו כתב ולשון און חשבון.

פון די אנדערע זייט איז דא וואס זאגן אז די רבי האט געהאלטן מ’דארף זיך צושטעלן צו די רעגירונג, פארשטייט זיך אויב ס’איז אויסגעהאלטן, און די עיקר איז צו זיכער מאכן אז די רעגירונג קריכט נישט און גריבלט נישט אין אונזער חינוך נאר זיי בלייבן פון אינדרויסן.

יונה לאנדא שרייבט אין זיין בוך, אז אין זיינע צייטן האט מען פעסט געלערנט אמעריקאנע היסטאריע, און די קינדער האבן געקענט אלע נעמען פון די אמעריקאנע פרעזידענטן מיום

פון דעם איז משמע אביסל ווי די צווייטע מהלך.

עס איז דא דריי זאכן, 1. כתב ולשון און חשבון, 2. לימודי חול, 3. דברים אסורים.

דברים אסורים טאר מען קיינמאל נישט לערנען, כתב ולשון און חשבון מעג מען לערנען פשוט ווייל עס פעלט אויס צום לעבן.

לימודי חול האט דער רבי געהאלטן אז מען טאר נישט לערנען לשם "לימוד", ווייל מען וויל עס קענען, און מען וויל עס לערנען.
אבער אויב איז דא א הכרח, לערנט מען בלויז וויפיל עס פעלט אויס לשם הכרח.

און חכמות חיצונות גייט אויך אריין און די כלל פון דברים אסורים , לאפוקי פון די 'מסורה'!

[הדסים]

איך ליין נישט מסורה. איך בין אבער אביסל אומקלאר וואס די רבי האט געהאלטן לגבי לימודי חול.

פון איין זייט טענה’ן געוויסע אז די רבי האט געזאגט בלויז וויפיל ס’פעלט אויס צו קענען אנגיין מיטן לעבן אין אמעריקא, דהיינו כתב ולשון און חשבון.

פון די אנדערע זייט איז דא וואס זאגן אז די רבי האט געהאלטן מ’דארף זיך צושטעלן צו די רעגירונג, פארשטייט זיך אויב ס’איז אויסגעהאלטן, און די עיקר איז צו זיכער מאכן אז די רעגירונג קריכט נישט און גריבלט נישט אין אונזער חינוך נאר זיי בלייבן פון אינדרויסן.

יונה לאנדא שרייבט אין זיין בוך, אז אין זיינע צייטן האט מען פעסט געלערנט אמעריקאנע היסטאריע, און די קינדער האבן געקענט אלע נעמען פון די אמעריקאנע פרעזידענטן מיום

פון דעם איז משמע אביסל ווי די צווייטע מהלך.

עס איז דא דריי זאכן, 1. כתב ולשון און חשבון, 2. לימודי חול, 3. דברים אסורים.

דברים אסורים טאר מען קיינמאל נישט לערנען, כתב ולשון און חשבון מעג מען לערנען פשוט ווייל עס פעלט אויס צום לעבן.

לימודי חול האט דער רבי געהאלטן אז מען טאר נישט לערנען לשם "לימוד", ווייל מען וויל עס קענען, און מען וויל עס לערנען.
אבער אויב איז דא א הכרח, לערנט מען בלויז וויפיל עס פעלט אויס לשם הכרח.

און חכמות חיצונות גייט אויך אריין און די כלל פון דברים אסורים , לאפוקי פון די 'מסורה'!

איך ווייס נישט וואס חכמת חיצוניות איז און איך דעבאטיר נישט מסורה אדער דעם גזירת החינוך,
אז איר ציטירט, זייט מוחל שרייבט צום נושא.

[Azoi Tzi Zugen]

איך ליין נישט מסורה. איך בין אבער אביסל אומקלאר וואס די רבי האט געהאלטן לגבי לימודי חול.

פון איין זייט טענה’ן געוויסע אז די רבי האט געזאגט בלויז וויפיל ס’פעלט אויס צו קענען אנגיין מיטן לעבן אין אמעריקא, דהיינו כתב ולשון און חשבון.

פון די אנדערע זייט איז דא וואס זאגן אז די רבי האט געהאלטן מ’דארף זיך צושטעלן צו די רעגירונג, פארשטייט זיך אויב ס’איז אויסגעהאלטן, און די עיקר איז צו זיכער מאכן אז די רעגירונג קריכט נישט און גריבלט נישט אין אונזער חינוך נאר זיי בלייבן פון אינדרויסן.

יונה לאנדא שרייבט אין זיין בוך, אז אין זיינע צייטן האט מען פעסט געלערנט אמעריקאנע היסטאריע, און די קינדער האבן געקענט אלע נעמען פון די אמעריקאנע פרעזידענטן מיום

פון דעם איז משמע אביסל ווי די צווייטע מהלך.

עס איז דא דריי זאכן, 1. כתב ולשון און חשבון, 2. לימודי חול, 3. דברים אסורים.

דברים אסורים טאר מען קיינמאל נישט לערנען, כתב ולשון און חשבון מעג מען לערנען פשוט ווייל עס פעלט אויס צום לעבן.

לימודי חול האט דער רבי געהאלטן אז מען טאר נישט לערנען לשם "לימוד", ווייל מען וויל עס קענען, און מען וויל עס לערנען.
אבער אויב איז דא א הכרח, לערנט מען בלויז וויפיל עס פעלט אויס לשם הכרח.

און חכמות חיצונות גייט אויך אריין און די כלל פון דברים אסורים , לאפוקי פון די 'מסורה'!

וואס איז חכמה חיצונית?

[וואס נישט]

דורותינו גליון ע''ב - פרשת ויקרא תשפ''ה לפ''ק

דורותינו גליון ע''ב - פרשת ויקרא תשפ''ה לפ''ק.pdf

(7.49 MiB) דאונלאודעד 3 מאל

unnamed (20).jpg (326.08 KiB) געזען געווארן 143 מאל

unnamed (21).jpg (290.49 KiB) געזען געווארן 143 מאל

[וואס נישט]

unnamed (22).jpg (318.07 KiB) געזען געווארן 143 מאל

unnamed (23).jpg (296.65 KiB) געזען געווארן 143 מאל