סאטמאר (מהר"א): נייעסן און שמועסן בתוככי הקהלה

[דער תהלים איד]

נאופס.

די גבאים האט מען געשטעלט צו מסדר זיין מנינים און איינטיילן עליות.

די מאכט וואס זיי האבן זיך גענומען האט זיי קיינער נישט געגעבן. זינט ווען איז א גבאי אין א ביהמ"ד בעה"ב אויף די געשעענישן און זיך צו קריגן מיט די ראשי קהילה?

רבינו שליט"א האט זיך אין א געלעגענהייט אויסגעדריקט א גבאי אין ביהמ"ד איז פינקט אזוי ווי א מנהל אין תלמוד תורה און מען ברויך עהם פינקט אזוי פאלגן און זיך רעכענען מיט זיין מיינונג

לגבי?

[קישטא קאי]

unnamed (15).jpg (145.15 KiB) געזען געווארן 545 מאל

[שבת קודש]

בפשטות איז טאקע נישט דא אינעם יעצטיגען ביהמ''ד שטאק א פלאץ פאר א גרויסע קאך

די שאלה איז אויב קהל איז גרייט צוצובויען א קאך?

אין בעק פון ביהמ''ד ווי עס ליגן די טרעלערס קען מען אויפבויען א גרויסע שטובעלע פאר א קאך.

יעצט בויען??
מגייט דאך שוין בויען דעם נייעם בית המדרש

לידיעתך.

דער געטרייער גבאי ר' מרדכי לייב גליק הי"ו האלט יעצט אינמיטן צוזאמשטעלן א קאאליציע פון עלטערע ראשי קהילה וואס האלטן אז מען דארף נישט/טאר נישט בויען קיין נייע שול. עס הייסט אז די וואך גייט זיין א קהל'ס מיטינג אויף זייער פארלאנג, און זיי ארבעטן צו האבן א רוב פון די עסקני הקהילה. אופס... סארי, א רוב פון די יושבי האסיפות.

אגב האלט איך אז מען דארף טאקע אריינעמען ר' מרדכי לייב אינעם וועד קרן הבנין,

ער איז א מורדי'גע פאנדרעזער די אלע מילאנען וואס די צוויי נייע פליגלען פונעם ביהמ''ד האבן אפגעקאסט האט ער אליין איין מענטש פארשאפט,

אויב קוקט מען אויף די טאוועל אונטען אינעם האלוועי ווי עס שטייט די נעמען פון די גאר גרויסע סכומים זעהט מען אז אפילו פון זיין שוואגער ר' מענדל שווימער הי''ו האט ער ארויסבאקומען א גרויסע סכום פארן ביהמ''ד דאס איז שוין א קונץ.

[dev]

נאופס.

די גבאים האט מען געשטעלט צו מסדר זיין מנינים און איינטיילן עליות.

די מאכט וואס זיי האבן זיך גענומען האט זיי קיינער נישט געגעבן. זינט ווען איז א גבאי אין א ביהמ"ד בעה"ב אויף די געשעענישן און זיך צו קריגן מיט די ראשי קהילה?

רבינו שליט"א האט זיך אין א געלעגענהייט אויסגעדריקט א גבאי אין ביהמ"ד איז פינקט אזוי ווי א מנהל אין תלמוד תורה און מען ברויך עהם פינקט אזוי פאלגן און זיך רעכענען מיט זיין מיינונג

לגבי?

אלעס אנבאלאנגט די ווירטשאפט אין ביהמ"ד, פשוט די definition פון די ווארט "מנהל". (די נושא איז נישט געווען בנוגע עליות וכדומה)

[בן תורה]

נאופס.

די גבאים האט מען געשטעלט צו מסדר זיין מנינים און איינטיילן עליות.

די מאכט וואס זיי האבן זיך גענומען האט זיי קיינער נישט געגעבן. זינט ווען איז א גבאי אין א ביהמ"ד בעה"ב אויף די געשעענישן און זיך צו קריגן מיט די ראשי קהילה?

רבינו שליט"א האט זיך אין א געלעגענהייט אויסגעדריקט א גבאי אין ביהמ"ד איז פינקט אזוי ווי א מנהל אין תלמוד תורה און מען ברויך עהם פינקט אזוי פאלגן און זיך רעכענען מיט זיין מיינונג

לגבי?

לגבי? אויב למשל די גבאי זאגט אז יו"ט דארף מען זיך שטעלן דאווענען צענע און די רבי וויל שפעטער, דארף מען פאלדן די גבאי און שרייבן אופן צעטל צענע (און נאכדעם קען די רבי אריינקומען ווען ער וויל...)

[דער תהלים איד]

יעצט בויען??
מגייט דאך שוין בויען דעם נייעם בית המדרש

לידיעתך.

דער געטרייער גבאי ר' מרדכי לייב גליק הי"ו האלט יעצט אינמיטן צוזאמשטעלן א קאאליציע פון עלטערע ראשי קהילה וואס האלטן אז מען דארף נישט/טאר נישט בויען קיין נייע שול. עס הייסט אז די וואך גייט זיין א קהל'ס מיטינג אויף זייער פארלאנג, און זיי ארבעטן צו האבן א רוב פון די עסקני הקהילה. אופס... סארי, א רוב פון די יושבי האסיפות.

אגב האלט איך אז מען דארף טאקע אריינעמען ר' מרדכי לייב אינעם וועד קרן הבנין,

ער איז א מורדי'גע פאנדרעזער די אלע מילאנען וואס די צוויי נייע פליגלען פונעם ביהמ''ד האבן אפגעקאסט האט ער אליין איין מענטש פארשאפט,

אויב קוקט מען אויף די טאוועל אונטען אינעם האלוועי ווי עס שטייט די נעמען פון די גאר גרויסע סכומים זעהט מען אז אפילו פון זיין שוואגער ר' מענדל שווימער הי''ו האט ער ארויסבאקומען א גרויסע סכום פארן ביהמ''ד דאס איז שוין א קונץ.

ס'ב"ה דא נאך אידן וואס טויגן צו פאנדרעיזן, זיי האבן אויך געוויסע שוואגער'ס, און אויך נאך מעלות טובות.

[משה רבינו]

בפשטות איז טאקע נישט דא אינעם יעצטיגען ביהמ''ד שטאק א פלאץ פאר א גרויסע קאך

די שאלה איז אויב קהל איז גרייט צוצובויען א קאך?

אין בעק פון ביהמ''ד ווי עס ליגן די טרעלערס קען מען אויפבויען א גרויסע שטובעלע פאר א קאך.

יעצט בויען??
מגייט דאך שוין בויען דעם נייעם בית המדרש

לידיעתך.

דער געטרייער גבאי ר' מרדכי לייב גליק הי"ו האלט יעצט אינמיטן צוזאמשטעלן א קאאליציע פון עלטערע ראשי קהילה וואס האלטן אז מען דארף נישט/טאר נישט בויען קיין נייע שול. עס הייסט אז די וואך גייט זיין א קהל'ס מיטינג אויף זייער פארלאנג, און זיי ארבעטן צו האבן א רוב פון די עסקני הקהילה. אופס... סארי, א רוב פון די יושבי האסיפות.

שוין געווען 2 מוטינגען און עס איז ביידע מאל געווארן אפראווט. וואס וויל מען פריש? ער גייט רופן אסיפות ביז עס גייט איינמאל דורך פאלן.

[יום טוב]

יעצט בויען??
מגייט דאך שוין בויען דעם נייעם בית המדרש

לידיעתך.

דער געטרייער גבאי ר' מרדכי לייב גליק הי"ו האלט יעצט אינמיטן צוזאמשטעלן א קאאליציע פון עלטערע ראשי קהילה וואס האלטן אז מען דארף נישט/טאר נישט בויען קיין נייע שול. עס הייסט אז די וואך גייט זיין א קהל'ס מיטינג אויף זייער פארלאנג, און זיי ארבעטן צו האבן א רוב פון די עסקני הקהילה. אופס... סארי, א רוב פון די יושבי האסיפות.

שוין געווען 2 מוטינגען און עס איז ביידע מאל געווארן אפראווט. וואס וויל מען פריש? ער גייט רופן אסיפות ביז עס גייט איינמאל דורך פאלן.

יא זייער קלאר

[יום טוב]

דארפסט פארשטיין אז די אידן האבן געארבעט זייער שווער פאר די עקסטענשאןס און סאיז זיי זייער שווער צו פארדייען אז מזאל די גאנצע זאך אוועק נעמען און גייט לטמיון

[שבת קודש]

דארפסט פארשטיין אז די אידן האבן געארבעט זייער שווער פאר די עקסטענשאןס און סאיז זיי זייער שווער צו פארדייען אז מזאל די גאנצע זאך אוועק נעמען און גייט לטמיון

דאס איז דאך פאזע 2, זאל מען קודם בויען פאזע 1 דערנאך זאל מען זיך ארומשלאגן אויף פאזע 2

[דער תהלים איד]

דארפסט פארשטיין אז די אידן האבן געארבעט זייער שווער פאר די עקסטענשאןס און סאיז זיי זייער שווער צו פארדייען אז מזאל די גאנצע זאך אוועק נעמען און גייט לטמיון

ריכטיג.

מ'האט ארינגעלייגט געוואלדיגע כוחות בליעה"ר. אבער אן קיין קהל'ס מיטינגען צו דורכרעדן וואס און וויאזוי יא אדער נישט צו בויען...

[מחדש]

דארפסט פארשטיין אז די אידן האבן געארבעט זייער שווער פאר די עקסטענשאןס און סאיז זיי זייער שווער צו פארדייען אז מזאל די גאנצע זאך אוועק נעמען און גייט לטמיון

פארוואס גייט עס לטימיון אויב מען בויעט צו?!
זייער ארבייט איז וויכטיג געווען, און יעצט גייט מען ווייטער פון דא..... מען קען נישט בלייבן סטאק.

[מחדש]

ואגב פאר איך סיין ארויס,

קהל האט ארויסגעלייגט די שיינע גרויסע צעטיל מיט א שכוח פאר יעדעם פאר די ארבייט שמח"ת,
עס האט געפעלט די אנטשולדיגט פאר נישט צוברענגן נאך עירקאנדישן, עס איז א טעות וואס האט נישט געמעגט געשען און מען דארף עס עפענטליך אדרעסירן.

[להגדיל הטראסק]

לגבי?

פארוואס ציפט איר? געדענק מיר נישט די דרשה וואו עס איז לכאורה געזאגט געווארן?...

[בערל דער פייפער]

איך כאפ נישט פונקטליך וואס מ'מוטשעט זיך אזוי דא

די גרויסע שול אין קרית יואל געהערט פאר די קהילה ( די קהילה איז צוזאם געשטעלט דורך טויזענטער חברי הקהילה) און די קהילה האט געשטעלט גבאים וואס זאלן זיך אפגעבן צוצושטעלן ד[/color]י סערוויסעס פארן ציבור / רבי

נקוט האי פאקט בידך ותמצא נחת

נאופס.

די גבאים האט מען געשטעלט צו מסדר זיין מנינים און איינטיילן עליות.

די מאכט וואס זיי האבן זיך גענומען האט זיי קיינער נישט געגעבן. זינט ווען איז א גבאי אין א ביהמ"ד בעה"ב אויף די געשעענישן און זיך צו קריגן מיט די ראשי קהילה?

די רבי האלט אזוי,

אז א גבאי האט די פילע רעכטן אין בית מדרש.

[שבת קודש]

למעשה ווי האלט טאקע די פלענער פון בויען, רוקט זיך עפעס דארטן אדער איז עס איינגעשלאפן?

[יום טוב]

נאופס.

די גבאים האט מען געשטעלט צו מסדר זיין מנינים און איינטיילן עליות.

די מאכט וואס זיי האבן זיך גענומען האט זיי קיינער נישט געגעבן. זינט ווען איז א גבאי אין א ביהמ"ד בעה"ב אויף די געשעענישן און זיך צו קריגן מיט די ראשי קהילה?

די רבי האלט אזוי,

אז א גבאי האט די פילע רעכטן אין בית מדרש.

איר האט שוין אוודאי געהערט וואס דער ברך משה האט געזאגט פארוואס א גבאי דארף א רבין ... לעיניינינו דענסמאל האט דער רבי געהאלטן ווי דער גבאי הביהמ"ד האט ער געזאגט אז מ'דארף פאלגן א גבאי נישט מוכרח אז דאס איז די כלל

[דער תהלים איד]

נאופס.

די גבאים האט מען געשטעלט צו מסדר זיין מנינים און איינטיילן עליות.

די מאכט וואס זיי האבן זיך גענומען האט זיי קיינער נישט געגעבן. זינט ווען איז א גבאי אין א ביהמ"ד בעה"ב אויף די געשעענישן און זיך צו קריגן מיט די ראשי קהילה?

די רבי האלט אזוי,

אז א גבאי האט די פילע רעכטן אין בית מדרש.

לגבי?

[בערל דער פייפער]

נאופס.

די גבאים האט מען געשטעלט צו מסדר זיין מנינים און איינטיילן עליות.

די מאכט וואס זיי האבן זיך גענומען האט זיי קיינער נישט געגעבן. זינט ווען איז א גבאי אין א ביהמ"ד בעה"ב אויף די געשעענישן און זיך צו קריגן מיט די ראשי קהילה?

די רבי האלט אזוי,

אז א גבאי האט די פילע רעכטן אין בית מדרש.

לגבי?

סיי וועלכע תקנות עס איז נוגע באי בית מדרש

[דער תהלים איד]

ביטע ציטירן די דברות קודש

[יום טוב]

די רבי האלט אזוי,

אז א גבאי האט די פילע רעכטן אין בית מדרש.

לגבי?

סיי וועלכע תקנות עס איז נוגע באי בית מדרש

נו דבר פשוט אוודאי אזוי , ווער דען? אוודאי דארף ער פאלגן וואס קהל באפעלט אבער דער גבאי איז ממונה אויסצופירן אז סזאל זיין סדר דארף מען אים פאלגן

אבער צובויען איבער בויען האט גארנישט מיטן גבאי

[בערל דער פייפער]

ביטע ציטירן די דברות קודש

ביטע ציטירן קומענדיגע מאל די רעדסט צו מיר...

געווען געזאגט אין איינע פון די סאטמארע קהילות פרייוואט פאר די הנהלת הקהילה, די רבי האט געגעבן א משל קרית יואל.

[דער תהלים איד]

ביטע ציטירן די דברות קודש

ביטע ציטירן קומענדיגע מאל די רעדסט צו מיר...

געווען געזאגט אין איינע פון די סאטמארע קהילות פרייוואט פאר די הנהלת הקהילה, די רבי האט געגעבן א משל קרית יואל.

איך האב געפרעגט פון וואס ער האט גערעדט.

יעדער ווייסט אז דער גבאי דארף פירן דאס ביהמ"ד, און דאס מיינט די מנינים און די עליות. נישט די עירקאנשידן, נישט די ביה"כ, נישט די ווענט, נישט די קרן הבנין, און אודאי נישט די טישן.

[בערל דער פייפער]

ביטע ציטירן די דברות קודש

ביטע ציטירן קומענדיגע מאל די רעדסט צו מיר...

געווען געזאגט אין איינע פון די סאטמארע קהילות פרייוואט פאר די הנהלת הקהילה, די רבי האט געגעבן א משל קרית יואל.

איך האב געפרעגט פון וואס ער האט גערעדט.

יעדער ווייסט אז דער גבאי דארף פירן דאס ביהמ"ד, און דאס מיינט די מנינים און די עליות. נישט די עירקאנשידן, נישט די ביה"כ, נישט די ווענט, נישט די קרן הבנין, און אודאי נישט די טישן.

דאס איז געווען די לשון,

סיי וועלכע תקנות עס איז נוגע באי בית מדרש

פארשטייט זיך אז עס נעמט נישט אריין די קרן הבנין.

[דער תהלים איד]

ביטע ציטירן קומענדיגע מאל די רעדסט צו מיר...

געווען געזאגט אין איינע פון די סאטמארע קהילות פרייוואט פאר די הנהלת הקהילה, די רבי האט געגעבן א משל קרית יואל.

איך האב געפרעגט פון וואס ער האט גערעדט.

יעדער ווייסט אז דער גבאי דארף פירן דאס ביהמ"ד, און דאס מיינט די מנינים און די עליות. נישט די עירקאנשידן, נישט די ביה"כ, נישט די ווענט, נישט די קרן הבנין, און אודאי נישט די טישן.

דאס איז געווען די לשון,

סיי וועלכע תקנות עס איז נוגע באי בית מדרש

פארשטייט זיך אז עס נעמט נישט אריין די קרן הבנין.

למשל צו מען זאל פארקויפן ליקער אינעם וויין שטיבל?