פ. לאקס האט געשריבן: ↑פרייטאג מערץ 29, 2024 3:32 pm
א קורצע איבערזיכט אין אידיש אויף די מודליכע ארגומענטן, איך האב דערווייל נאר אנגעיאגט די סטעיט'ס טענות, איך האף נאך שבת אי"ה משלים צו זיין שיק'ס אפענטפער צו די סטעיט
די סטעיט האט געהאט צוויי טענות אויף די ריבא אורטייל:
1) אז זי האט דערקלערט אז די רעגולאציעס ווילן "פארשפארן" די פריוואטע שולעס, וואס דאס איז נישט אמת, און
2) די געריכט האט באשלאסן אז עלטערן קענען געבן א חינוך צעטיילט אין מערערע ערטער
די ריכטער האט אויף דעם געפרעגט אויף חלק 1) אז איך פארשטיי ס'איז נישט געשטאנען די ווארט "פארמאכן" א מוסד וואס שטעלט זיך נישט צו, אבער טעכניש דורכ'ן דערקלערן א סקול אויס סקול באקומען דאך עלטערן א שטראף אויב שיקן זיי ווייטער צו די מוסד, וואס דאס קומט באגלייט מיט הארבע שטראפן, איז עס טעכניש פונקט די זעלבע ווי פארמאכן א שולע.
די סטעיט האט פראבירט צו זאגן אז פארמאכן א שולע איז נישט די זעלבע ווי ווערן דערקלערט נאן-עקוויווילענט, און דער ריכטער האט אים איבערגעהאקט.
דער ריכטער האט געפרעגט צי דאס מיינט אז א סקול וואס ווערט דערקלערט נישט עקוויווילענט גייען די עלטערן נישט באקומען קיין שום שטראף פארן ווייטער שיקן זייערע קינדער אין דעם מוסד? און גייען נישט פארלאנגט ווערן צו טוישן שולע?
האט דער סטעיט אדוואקאט געענטפערט אז די רעגולאציעס באציען זיך בכלל נישט איבער עלטערן צי זיי קומען יא אדער נישט נאך די עדיוקעישאן געזעץ, די יעצטיגע רעגולאציעס באציען זיך בלויז צום פראגע צי די שולע אליינס שטעלט צו די סובסטענטשעלי עקוויווילענט סטאנדארט חינוך.
און אויב די שולע געט נישט אזא חינוך וואס איז אויפן עקוויווילענט סטאנדארט דאן איז די שולע מער נישט פאררעכנט אלץ א מוסד וואס קומט נאך די געזעץ, - און דאס האט ריכטערין ריבא אויסגשטראכן - אבער דאס איז די לאגישע מהלך, זינט די עדיוקעישאן געזעץ פארלאנגט מען זאל זיין עקוויווילענט. אצינד, א מוסד וואס ווערט דערקלערט נישט עקוויווילענט קען טעכניש פארמאכן זייערע טירן און אויפהערן עקזיסטירן, אבער זיי דארפן נישט, און מצד די סטעיט קענען זיי ווייטער מחנך זיין וויאזוי זיי ווילן, אבער זיי קענען נישט באקומען קיין געלט און טראנספארטאציע ווייל זיי זענען נישט קיין סקול (און נישט קלאר ארויס געזאגט, אבער עס קומט אויס אז די עלטערן דארפן אונטערפאלן אונטער די האום סקולינג געזעצן)
האט דער ריכטער תיכף געפרעגט אבער וואס טוט זיך מיט די עלטערן, גייען זיי ליידן קאנסקווענצן פארן ווייטרע שיקן קינדער אין דעם מוסד?
האט דער אדוואקאט צוריק געענטפערט אז עלטערן וועלן נישט קענען נאכקומען די חינוך געזעץ דורכ'ן שיקן אין דעם מוסד, אבער זיי קענען ווייטער באקומען א טייל פון זייער חינוך אין דעם מוסד.
ד.ה. אז למשל אויב א שולע ווערט דערקלערט נישט עקוויווילענט קענען די עלטערן אנהויבן האום סקולינג, און א חלק פון די האום סקולינג קען זיין אז א חלק לימודים לערנט מען אין דעם שולע - אבער דאס ווערט נישט פאררעכנט ווי א שולע, נאר ווי האום סקולינג.
אצינד, פירט דער סטעיט אויס - ריכטערין ריבא איז געגאנגען נאך ווייטער, און דערקלערט אז די שולעס דארפן ווייטער ווערן פאררעכנט אלץ שולעס, און ווייטער באקומען געלט אלץ שולע, נאר די עלטערן בלייבן מיט א חוב פון צולערנען די איבריגע לימודים אין אנדערע צייטן.
(אין קורצן: ניו יארק פארלאנגט נישט אז האום סקולינג מיינט אז די מאמע דארף לערנען מיט די קינד אלעס פון א ביז ת, נאר די מאמע איז אחראי אויפן חינוך, און דארף אויפווייזן אז זי לערנט אלעס אויס, זי קען זאגן אז דער קינד גייט צו סייענס קלאסן יעדע זונטאג, רעכענען לערנט ער זיך יעדע מאנטאג מיטאג אינעם לאקאלער לייברערי, וכדומה. און אזוי אויך קענען די עלטערן נעמען האום סקולינג, און זאגן אז רעכענען און שרייבן לערנט מען אין חדר, אבער די חדר ווערט נישט פאררעכנט אלץ א שולע, נאר אלץ א חלק פונעם האום סקולינג פראגראם, און באקומעט נישט קיין געלט אלץ א סקול.
ריכטערין ריבא האט אבער געאורטיילט אז אויב א שולע איז נישט עקוויווילענט ווערט עס נישט אויס סקול, און עלטערן פאלן נישט אונטער האום סקולינג, נאר די עלטערן קענען ווייטער שיקן אין דעם מוסד, עס פארבלייבט א שולע, און באקומט ווייטער פאנדינג, נאר די עלטערן דארפן צולערנען אינדערהיים דאס וואס מען לערנט נישט אינעם חדר.)
אצינד האט מען אנגעהויבן איבער די פראגע וועגן סטענדינג.
סטענדינג מיינט ווער ביזטו צו קלאגן? איך קען נישט אנקלאגן מיין שכן אז ער האט בארויבט זיין קוזין, נאר זיין קוזין קען קלאגן. איך קען נישט קלאגן די רעגירונג אז ער האט געמאכט א געזעץ קעגן שווארצע, נאר א שווארצער קען דאס טענה'ן, א.א.וו.
האט די סטעיט גע'טענה'ט אז די פינף קלעגער האבן נישט קיין סטענדינג, אויף צוויי שטאפלען.
שטאפל 1) די פינף זענען בכלל נישט אונטער ריזיקע פון פארמאכט ווערן - און דעריבער האבן זיי נישט קיין סטענדינג
שטאפל 2) האט די סטעיט גע'טענה'ט אז אפילו א שולע וואס שטייט יא אויס דערקלערט צו ווערן נישט עקוויווילענט האט נאכאלץ "נאכנישט" קיין סטענדינג, ווילאנג מען פארמאכט זיי נישט.
דאס הייסט שטאפל 1 איז ווי די געווענליכע סטענדיג טענה וואס מיר האבן פריער דערמאנט - אז דו ליידטסט נישט פון די געזעץ קענסטו נישט קלאגן - וואס דאס איז פשוט און אנגענומען איבעראל, נאכדעם שטאפל 2 זאגט אז אפילו עס איז דא די מעגליכקייט אז דו וועסט יא ליידן פונעם געזעץ, קענסטו אבער נישט קלאגן ביז דו ליידסט פאקטיש - דאס הייסט קענסט נישט זאגן אז עס איז דא א געזעץ אז מען טאר נישט ספידן העכער 65 און איך קלאג דאס אן ווייל אפשר גייט מיר א פאליציאנט איין טאג געבן א טיקעט פארן פארן איבער 65, נאר אויב באקומסט א טיקעט פארן פארן העכער 65 דערמאלט קענסטו אנקלאגן די גאנצע עצם ספיד לימיט געזעץ.
דעריבער האט די סטעיט גע'טענה'ט שטאפל 2 אז אפילו אויב אין צוקונפט האסטו די מעגליכקייט צו ליידן פונעם געזעץ, האסטו אבער יעצט נישט קיין סטענדינג ווילאנג דו ליידטסט נישט פאקטיש.
זינט 4 פון די שולעס נעמען רידשענט טעסטס און קומען נאך די יעצטיגע רעגולאציעס, און די פיפטע - וואס ווען זי נעמט נישט קיין פעטוועי קען זי טאקע זיין אויסגעשטעלט צו אינספעקציעס (וואס דאס וואלט זיי געגעבן אביסל שטערקערע סטענדינג) - אבער סייווי נעמען זיי פעטוועי 6 וואס מיינט זיי גייען זיין עקוויווילענט - דעריבער האבן זיי נישט סטענדינג אפילו לויט שטאפל 1, אבער האט די סטעיט צוגעלייגט אז סיי וויאזוי האבן קיינע פון די קלעגער נאכנישט קיין סטענדינג ווייל זיי האבן נישט אויפגעוויזן אז זיי זענען אין סיי וועלכע געפאר פון פארשלאסן ווערן.
האט דער ריכטער געפרעגט וואס טוט זיך אין צוקונפט קענען זיי ליידן דערפון?
האט די סטעיט געענטפערט אז עלטערן קענען ווען קלאגן
די ריכטער האט איבערגעהאקט און געפרעגט אויב אין 5 יאר ארום אויב איינע פון די שולעס וועלכע די סטעיט טענה'ט יעצט אז זיי האבן נישט קיין סטענדינג ווייל זיי פארבלייבן עקוויווילענט - אויב אין 5 יאר ארום פארלירן זיי די עקוויווילענט סטאטוס קענען זיי קלאגן? אדער דעמאלט גייט די רעגירונג טענה'ן אז מען קען נאר קלאגן קעגן א נייע רעגולאציע אין די ערשטע 4 מאנאטן?
(דאס הייסט דו לייגסט אריין די שולעס אין אן אוממעגליכער ספאט.
פון 1 זייט טענה'סטו אז זיי קענען נישט קלאגן ווילאנג זיי ליידן נישט דערפון, אבער פון די צווייטע זייט קען מען נאר קלאגן קעגן א נייע רעגולאציע אין די ערשטע 4 מאנאטן, טא היות זיי גייען נישט ליידן אין די ערשטע 4 מאנאטן קומט אויס לשיטתך אז זיי קענען קיינמאל נישט קלאגן די געזעץ)
אויף דעם האט די סטעיט געענטפערט אז ווען מען טענה'ט זיך ווען איבער די עצם רעגולאציע אז די רעגולאציע איז נישט אויסגעהאלטן וואלט די סטעיט געזאגט אז די מוסדות קענען קלאגן ווען עס וועט זיי זיין נוגע, אבער היות ריכטערין ריבא האט ארויס געווארפן פערלס' טענות קעגן די רעגולאציע (און טאקע אנגענומען אז מען קען עס קלאגן ווען עס וועט זיין נוגע) און פערלס האט דאס בכלל נישט אפעלירט, דעריבער איז דאס בכלל נישט קיין אישו דא און מען האט נישט פארוואס צו זיין פארנומען דערמיט.
(די ריכטער האט געוואלט זאגן אז די מוסדות האבן יא סטענדינג ווייל מען טענה'ט זיך דא צי די רעגולאציעס זענען יא אדער נישט אויסגעהאלטן, און דעריבער היות לויט די מוסדות קענען זיי שוין יעצט קלאגן, אבער לויט די זטעיט קענען זיי נאכנישט קלאגן, דערפאר האבן די מוסדות יא סטענדינג, ווייל זיי טענה'ן דא אין געריכט אז זיי קענען קלאגן שוין יעצט - קומט אויס זיי האבן א שיינע קלאגע קעגן די סטעיט.
אויף דעם האט די סטעיט געענטפערט אז פערלס האט נישט אפעלירט די אורטייל אז מען קען נאכנישט קלאגן די רעגולאציעס, דעריבער איז יעצטיגע קעיס בכלל נישט איבער די רעגולאציעס, דעריבער האבן די מוסדות נישט קיין רעכטן ווייל זיי האבן דאך אנגענומען די אורטייל פון ריבא אז זיי קענען נאכנישט קלאגן קעגן די רעגולציעס, סך הכל טענה'ט מען זיך צי די סטעיט קען דערקלערן א מוסד נישט עקוויווילענט - וואס די מוסדות קענען נאכנישט קלאגן דערקעגן אזוי ווי ריבא האט שוין געאורטיילט, און צי די עלטערן קענען יוצא זיין די חינוך געזעץ אין באזונדערע ערטער אדער דארפן אונטערפאלן אונטער האום סקולינג - וואס דאס האט ווידער נישט מיט די מוסדות זינט עס איז איבער די עלטערן.)
די סטעיט האט צוגעלייגט אז עלטערן און שולעס קענען שפעטער אינעם פראצעדור ברענגען קלאגעס קעגן די רעגולאציעס, און אויב א שולע באקומט אן ענדגילטיגע דעקלעראציע אז זי איז נישט עקוויווילענט דעמאלט קענען זיי קלאגן, און אזוי אויך האט מען אויפגעברענגט קאנסטיטוציעאנעלע טענות, די קלאגעס קענען געברענגט ווערן, אבער אין די ספעציפישע קעיס וואס מען האט נישט געקלאגט אויף די טענות האט שוין ריבא דערקלערט אז מען קען נישט נוצן די טענות (און דעריבער האבן די מוסדות נישט קיין סטענדינג זינט זיי האבן נישט אפעלירט יענע אורטייל).
דער ריכטער האט געפרעגט צי נאר נאכן פארמאכט ווערן קען א שולע קלאגן קעגן די געזעץ
האט די סטעיט געענטפערט אז נישט, נאר אויב עלטערן אדער א שולע זעט אז אינעם נאנטן צוקונפט גייען זיי באקומען אן ענדגילטיגע נישט עקוויווילענט דעקלעראציע קענען זיי שוין קלאגן (אנדערש ווי פריער ווען די סטעיט האט געזאגט אז נאר נאכן עס פאקטיש באקומען קען מען קלאגן)
האט דער ריכטער געפרעגט טא אויב א שולע ווערט דערקלערט אז זיי שטעלן זיך נישט צו און מען הייבט אן די סטעפס זיי יא אריין צו ברענגען אונטער קאמפלייענס קענען זיי שוין קלאגן? (ד.מ. אז די 14 מוסדות וואס האבן שוין יא באקומען בריוון און אנגעהויבן די פראצעדור פון ווערן עקוויווילענט דורכ'ן אריין געבן א טיים פלען וכדומה וויאזוי זיי פלאנירן אין די צוקונפט יא צו ווערן עקוויווילענט קענען יא קלאגן)
האט די סטעיט געענטפערט אז יא - אבער דאס איז נאר ווען זיי קלאגן ווען די עצם רעגולאציע, אבער יענע קלאגע האט ריבא ארויסגעווארפן און זיי קלאגן עס נישט, טא אין דעם געריכט קומט יענע טענה נישט אריין, און די 5 שולעס דא האבן ניטאמאל באקומען אזעלכע בריוון נאר זיי שטעלן זיך פולשטענדיג צו דעריבער האבן זיי נישט קיין סטענדינג.
דאס איז אלעס ביז יעצט געווען איבער די ערשטע טענה פון די סטעיט, אז זיי מעגן יא דערקלערן א שולע נישט עקוויווילענט און דאס באדייט נישט אז זיי פארשפארן די שולעס, אצינד האט די ריכטער געבעטן זיי זאלן אויסברייטערן די צווייטע טענה קעגן ריבא'ס אורטייל - די חלק אז לויט די סטעיט קען מען נישט געבן א חינוך צעטיילט אין מערערע ערטער, נאר אדער איז אלעס אין א שולע, אדער אויב די שולע לערנט נישט אויס "אלעס" פאלט מען אונטער האום סקולינג.
האט די סטעיט אנגעהויבן אז ריבא האט דאס געזאגט מצד עצמה, און די טענה איז נישט דערמאנט געווארן דורך די קלעגער, און דאס אליינס איז גענוג עס אפצואווארפן.
אבער נאכמער האט די סטעיט גע'טענה'ט אז די עגיוקעישאן געזעץ געט נישט די רעכט צו שיקן צו אן א.ג. שולע וואס קומט נישט נאך די געזעץ און באקומט ווייטער פאנדינג און די עלטערן דארפןו נאר צולערנען די איבריגע זאכן אינדערהיים.
די עדיוקאציע דעפט. האט האום סקולינג רעגולאציעס, און אויב די עלטערן גייען דורך האום סקולינג קענען זיי רואיג געבן טייל פון די חינוך אין אזעלכע מוסדות, איינע פון די קעיסעס וועלכע פערלס האט אויפגעברענגט אלץ ראי' אז מען קען צעטיילן חינוך רעדט טאקע פון אזא מעשה, איינער וואס טוט האום סקולינג, און האבן אויך געשיקט צו פארשידענע פלעצער פאר חינוך אין ספעציפישע נושאים, דאס איז אקעי, אבער יעדער פארשטייט אז ווען זיי האבן געשיקט צו אן אפערע שולע ווערט די אפערע שולע נישט אנערקענט אלץ א שולע און באקומט נישט קיין געלט אדער טראנספארטאציע.
דערמיט איז פארענדיגט געווארן די סטעיט'ס טענות, און די סטעיט אדוואקאט האט תיכף אנהויב געבעטן די ריכטער אז ער וויל רעזערווירן 2 מינוט אפצוענטפערן אבי שיק'ס טענות נאך ער ענדיגט (שיק האט נישט פאראויס געבעטן ענליכע רעכטן אפצופרעגן זיין אפפרעג)