כת לב טהור אין גוואטעמאלע

[איך ווייס]

וואס איז געווען די פימא געשיכטע?

אין קורצן
א פרייער יונגל שי פימא, דער פאטער איז געפאלן פאר ארז שלמה און געשיקט דעם קינד לערנען אביסעלע וועגן בר מצוה עפעס, דער ארז שלמה האט ליבע באקומען דעם פימא און אנגעמאכט אז ער איז זיינער, באהאלטן דעם קינד פון עלטערן 18 חדשים בערך מכלומרשט ווייל דאס קינד וויל זיין ערליך, און ס'איז ממש א יאסעלע שוכמאכער מעשה, למעשה איז ער ארעסטירט געווארן, ארויסגעלאזט, דערנאך ארעסטירט געווארן, געזיצן אביסל און דערנאך דעפארטירט קיין קאנאדע

נישט ממש. געווען א פרייע איזרעילי קאפל וואס האט געמופט אויף מאנסי, טאטע מאמע זענען געווען צוטיילט אדער אפשר שוין גע'גט. איידער די בר מצוה האט די מאמע געזוכט א רב זאל אביסל לערנען טראדיציע, איינער האט מציע געווען עצה רי פאר די מאמע צו נעמען ארז שלמה אלץ רב. נישט די טאטע נישט די מאמע האבן געהאלטן פון עם, די מאמע האט געמיינט אז ער איז א רב פונקט ווי סיי וועלעכע אנדערע רב.

נאכן אפזיצן האט מען עם דעפארטירט צוריק קיין איזרעיל, אבער ער איז אנטלויפן קיין קאנאדע און זיך דערקלערט אלץ פליט מיט די טענה אז די איזרעילי רעגירונג וויל עם אומברענגען, און קאנאדע האט עם אריינגענומען בתורת פליט.

[יודעי דבר]

די מעשה מיט שי פימא
איז געעוען נאך אין ירושלים? צפת? אדער שוין אין אמעריקא?
ווייל איך האב מיר לעצטנס נאכגעפרעגט ביי אידן וואס געדענקען נאך ארז'ן פון ירושלים אין מרכז הרב
אסאך שיינע מעשיות געהערט אויף אים
דאס האב איך אבער נישט געהערט אולי איז עס טאקע געווען אין אמעריקא?

אודאי, אין מאנסי. סאטמארער אידן האבן אים געשטיצט ווערנדיג פארבלענדט פון זיין אנגעבליכע קנאות קעגן ציונות, אבער נישט אלע, הגה"ק רבי משה ארי' פריינד זצ"ל איז געווען א מבין אויף מיסטער ארז-העלבראנץ פון די ערשטע מינוט, וכמבואר פון די מעשה נורא וואס איז געברענגט געווארן דא.

הבחור המדובר מישיבת טשיבין מהמעשה עם הרה"ק הרמ"א פריינד זי"ע הוא ר' דן קעסלער מבית שמש
והמשך המעשה שאחר שהעלבראנץ יצא מבית ר' משה אריה חזר לבית מדרשו ופער פיו הטמא דבר כנגד ר' משה אריה באופן שפל ונבזה מאד

[יודעי דבר]

אלע היימישע רבנים האבן אים געהאלפן און געשטיצט אין שפיץ פון סאטמאר.

ליפא קרויס האט פארציילט אין דער איד אפאר חדשים צוריק וועגן זיין עסקנות בשעתו.

עך מיין, קאם אָן מען, ווילסט לייקענען היסטאריע??? ווער האט אים מקרב געווען מיט זיינע משוגענע שטיק פארדעם און נאכדעם? מען טאר שוין נישט קלאפן על חטא?
סאטמאר איז קיינמאל פרום געווען אויף אן עקסטרעמער אופן, דער חידוש פון אסר'ן זאכן פאר א ציבור אנשטאט מאכן אויף א כשר'ע וועג איז א קאשוי חידוש ביי ניקור און ממילא איז עס נאנט געווארן

דער רבי ז"ל האט קיינמאל גע'אסר'ט קיין זאך וואס איז נישט געווען 100% אסור ע"פ תורה ומרגלא בפומיה אם ברור לך הדבר כאחותך אמור ואם לאו אל תאמר, דאס אז מאנכע קוקן נאך אויף ל"ט מיט א נדנוד ספק קומט פון קאשוי, נישטא לענ"ד נאך א מקום ווי עפעס איז גע'אסר'ט לציבור משום חשש רחוק

אויב איז עס נישט סענסיטיוו און שלא כתקנת המקום ביטע מעקן

ביי ל"ט האט מען יארן געגסן בשר בהמה
שלמה העלבראנץ פלעגט זאגן פאר זיינע נאכפאלגערס אז דעם קאשוי רב ז"ל דארף מען אינזין האבן ביי ולמלשינים עפ"ל
ווילסטו מיר איינרעדן אז זייערע חומרות קומען גאר פון קאשוי רב ז"ל?
וועמען האט קאשוי רב געצווינגען צו חתונה האבן?
פאר וועמען האט קאשוי רב געגעבן מלקות?
פאר וועלכע פרוי האט קאשוי רב געהייסן זאל גיין אנגעטוהן שווארץ פון אויבן אראפ?
וועמען האט קאשוי רב אויפגעהעצט אז ער זאל אפהאקן פון זיינע עלטערן?
ווען האט קאשוי רב געזאגט אז מוצאי יום כיפור דארף מען נאך אריינפאסטן ביז שפעט אינמיטן די נאכט?
וכו' וכו' וכו' (ווילסט כ'זאל גיין נאך ווייטער?...)

זאג נאר אזא זאך ווי א שבועה מיט את ספר תורה האט יא עפעס מיט הרה"ק מקאשוי?

קוק די חתימה פון די צוויי נידעריגע פארשוינען אהרן אריה טעללער "רב" הקאלט, וה"ריש מתיבתא" משה יוסף ראזנער וואס האבן געצווינגען א יונגערמאן צו גט'ן זיין פרוי נאר ווייל זיי האבן באשלאסן... און דערנאך געצווינגען צו שווערן מיט א ס"ת אז ער גייט דאס נישט דערציילן

[לאגיק]

איך מיין אז אדם בארזעווסקי איז נאך אלץ חתונה געהאט מיט זיין ערשטע פרוי, לכאורה איז די שבועה געווען אויף עפעס אנדערש.

[על פי תורה]

איך גיי זאגען עפעס וואס איז נישט פוליטיקל קארעקט אבער ההכרח לא יגונה:
גיימער פראבירן צו ענטפערן און זען אויב מיר דארפן זיך נוג זיין מיט 'כבדהו' אדער 'חשדהו'
רוב עסקנים דא זענען פארפוילט אין קענען נישט צוקיקן צו פרומקייט בכלל אין צו פרומקייט פין לב טהור בפרט
ווער עס קען ר' יושע העשיל בלום, ר' יחיאל עזריאל ראוזנער און ר' אברהם גרינהוט, ווייסט אז מען רעדט דייקא פון פארפרומטע שטובער, סאו עפעס זעט אויס ווי איר האט אן אגענדע...
עס איז נישט דא קיין שום היתר צונעמן קינדער פי עלטערן אן קיין מושב בית דין פין חשובע רבנים וואס זאלן אויסהערן ביידע צדדים איינס אין פורנט פין דען צווייטן
די רעגירונג האט זיי צוגענומען. זיי האבן נישט געפרעגט די עסקנים פארדעם וואס צו טון.
דאס וואס מען האט גענומען צוויי בחורים אויף חול המועד אין אינטערוויד איז עביוז לכל הדיעות נישט ווייניגער צו אלי עביוז וואס לב טהור האט (לשיטת העסקנים) געטוהן
איר האט דאך געהערט פון 2 עדים וואספארא רציחות לב טהור האט געטון מיט זיי, פארוואס שרייבט איר אז 'לשיטת העסקנים' טוט לב טהור עביוז?
כלל ישראל האט געהאט בערך 20 סועסיידס דער לעצטע 2 חדשים - לב טהור האט נישט געהאט - אנטשטאט קוקען אויף אונזער קהלות מיט אונזער פראבלעמען מאכט מען צו דער אויגן אין מען פארט קיין גווטימאלה דאס איז א שעים!!!

ווער איז ר' יחיאל עזריאל ראוזנער נישט געהערט זיין נאמען ביז היינט

א ברודער מיט מאיר יששכר און משה יוסל, א חשוב'ער עסקן וועלעכע זיצט אסאך אפ אין גווטאמאלא אינאיינעם מיט ר' אברהם גרינהוט און ר' יושע העשיל בלום

[כבוד מלכים]

איך מיין אז אדם בארזעווסקי איז נאך אלץ חתונה געהאט מיט זיין ערשטע פרוי, לכאורה איז די שבועה געווען אויף עפעס אנדערש.

זיין פרוי איז א טאכטער פון אוריאל גולדמאן

[גראדער מעכל]

די מעשה מיט שי פימא
איז געעוען נאך אין ירושלים? צפת? אדער שוין אין אמעריקא?
ווייל איך האב מיר לעצטנס נאכגעפרעגט ביי אידן וואס געדענקען נאך ארז'ן פון ירושלים אין מרכז הרב
אסאך שיינע מעשיות געהערט אויף אים
דאס האב איך אבער נישט געהערט אולי איז עס טאקע געווען אין אמעריקא?

תשנ"א - ב' אין אמעריקא

שלמה האט געארבעט פאר ערכים פאר א ויילע עס זענען ד״א א שיינע פאר מענטשן וואס געדענקען שלמה׳ס היטארי פין ישיבה אין דערנאך עקשטיין אין מאנרא האט נישט מוחה געוועהן נאר ווייל ער האט מיטגעהאלטן וואס פארא מנובל ומושחת ער איז פינדערנאנט

הרב @כבוד מלכים וואס איז געווען די מעשה אין מרכז הרב?
הרב @טרוימט וואס איז געווען די מעשה אין ערכים / ישיבה / עקשטיין מאנרא....
איך האב נאר מיטגעהאלטן פון די ישי מעשה

[גראדער מעכל]

שכח @יודעי דבר פאר די בריוו, ס'איז מרפסן איגרא די אפענע אויגן און פקחת פון הרה"ק ר' משה ארי' זצ"ל

[כבוד מלכים]

תשנ"א - ב' אין אמעריקא

שלמה האט געארבעט פאר ערכים פאר א ויילע עס זענען ד״א א שיינע פאר מענטשן וואס געדענקען שלמה׳ס היטארי פין ישיבה אין דערנאך עקשטיין אין מאנרא האט נישט מוחה געוועהן נאר ווייל ער האט מיטגעהאלטן וואס פארא מנובל ומושחת ער איז פינדערנאנט

הרב @כבוד מלכים וואס איז געווען די מעשה אין מרכז הרב?
הרב @טרוימט וואס איז געווען די מעשה אין ערכים / ישיבה / עקשטיין מאנרא....
איך האב נאר מיטגעהאלטן פון די ישי מעשה

מרכז הרב? איך מיין ער האט דארט נישט געלערענט. אולי מיינט ער דאס אז זיין טאטע איז געווען א דתי לאומי.

עקשטיין מאנרא מיינט ער מסתמא רבי מענדל עקשטיין וואס האט איבערגעדרייט דאס ביהמ"ד אין קרית יואל בשעת א אפיל אין די נ' יארן, לטובת ארז שלמה. ער האט אים קאנען געלערענט ווען ער איז ביי אים איינגעשטאנען פאר א וויילע..

[גארנישט]

פאר אלע וואס האבן טענות, היתכן מען באשמיצט א יחיד וואס האט געגעבן גרויס געלט פאר די רוצחים,
כ'פארשטיי נישט אויב האט ער זיי געגעבן געלט האלט ער דאך אז עס א מצוה,
נו, מפרסמין לעושי מצוה...

דאס אז מיר האלטן אנדערש, מיינט נאכנישט אז מען מעג עס נישט מפרסם זיין לשיטתו.

[גארנישט]

איך מיין אז אדם בארזעווסקי איז נאך אלץ חתונה געהאט מיט זיין ערשטע פרוי, לכאורה איז די שבועה געווען אויף עפעס אנדערש.

זיין פרוי איז א טאכטער פון אוריאל גולדמאן

דער פון די פינף מיליאן מענטשן אין ניו יארק?

[מאטאווירט]

פאר אלע וואס האבן טענות, היתכן מען באשמיצט א יחיד וואס האט געגעבן גרויס געלט פאר די רוצחים,
כ'פארשטיי נישט אויב האט ער זיי געגעבן געלט האלט ער דאך אז עס א מצוה,
נו, מפרסמין לעושי מצוה...

דאס אז מיר האלטן אנדערש, מיינט נאכנישט אז מען מעג עס נישט מפרסם זיין לשיטתו.

איז עס להלכה אזוי אנגענומען?

[גארנישט]

פאר אלע וואס האבן טענות, היתכן מען באשמיצט א יחיד וואס האט געגעבן גרויס געלט פאר די רוצחים,
כ'פארשטיי נישט אויב האט ער זיי געגעבן געלט האלט ער דאך אז עס א מצוה,
נו, מפרסמין לעושי מצוה...

דאס אז מיר האלטן אנדערש, מיינט נאכנישט אז מען מעג עס נישט מפרסם זיין לשיטתו.

איז עס להלכה אזוי אנגענומען?

מען דארף פרעגן די בית דין הגדול שבגוואטאמאלא
אפשר וועט מען נאך דארפן עפעס שווערן מיט א ס''ת אז מען מיינט לש''ש

[מאטאווירט]

פאר אלע וואס האבן טענות, היתכן מען באשמיצט א יחיד וואס האט געגעבן גרויס געלט פאר די רוצחים,
כ'פארשטיי נישט אויב האט ער זיי געגעבן געלט האלט ער דאך אז עס א מצוה,
נו, מפרסמין לעושי מצוה...

דאס אז מיר האלטן אנדערש, מיינט נאכנישט אז מען מעג עס נישט מפרסם זיין לשיטתו.

איז עס להלכה אזוי אנגענומען?

מען דארף פרעגן די בית דין הגדול שבגוואטאמאלא
אפשר וועט מען נאך דארפן עפעס שווערן מיט א ס''ת אז מען מיינט לש''ש

פארוואס מיינסטו אז איך בין סארקאסטיש? מען רעדט דא פון ערנסטע זאכן. באשמוצן א איד קען נישט געטון ווערן אויפ’ן סמך פון א היתר וואס א אידטיש ניק האט פאבריצירט על כס ההכנות מוצאי שבת.

[פרייער פויגל]

איז עס להלכה אזוי אנגענומען?

מען דארף פרעגן די בית דין הגדול שבגוואטאמאלא
אפשר וועט מען נאך דארפן עפעס שווערן מיט א ס''ת אז מען מיינט לש''ש

פארוואס מיינסטו אז איך בין סארקאסטיש? מען רעדט דא פון ערנסטע זאכן. באשמוצן א איד קען נישט געטון ווערן אויפ’ן סמך פון א היתר וואס א אידטיש ניק האט פאבריצירט על כס ההכנות מוצאי שבת.

זאג? ס'איז געשטאנען ערגעץ א נאמען??
ביטע הערט אויף פארפירן!!

[מאטאווירט]

מען דארף פרעגן די בית דין הגדול שבגוואטאמאלא
אפשר וועט מען נאך דארפן עפעס שווערן מיט א ס''ת אז מען מיינט לש''ש

פארוואס מיינסטו אז איך בין סארקאסטיש? מען רעדט דא פון ערנסטע זאכן. באשמוצן א איד קען נישט געטון ווערן אויפ’ן סמך פון א היתר וואס א אידטיש ניק האט פאבריצירט על כס ההכנות מוצאי שבת.

זאג? ס'איז געשטאנען ערגעץ א נאמען??
ביטע הערט אויף פארפירן!!

יא. סאיז געשטאנען.

[בודקע]

פארוואס מיינסטו אז איך בין סארקאסטיש? מען רעדט דא פון ערנסטע זאכן. באשמוצן א איד קען נישט געטון ווערן אויפ’ן סמך פון א היתר וואס א אידטיש ניק האט פאבריצירט על כס ההכנות מוצאי שבת.

זאג? ס'איז געשטאנען ערגעץ א נאמען??
ביטע הערט אויף פארפירן!!

יא. סאיז געשטאנען.

פיין.. פון היינט און ווייטער זאל מען נאר שרייבן ראשי תיבות.. שלום על ישראל

עפעס נייעס פון ל"ט?

[על פי תורה]

שוין ליידער איבער 3 וואכן וואס די רשעי ישראל כת רוצחים ואכזריים האלטן זייער קינדער אין א תפיסה בתוך תפיסה
נישט אריינלאזנדיג די געטרייע וואלנטירן
די אומשולדיגע ציבראכענע בחורים לעכצן צו זען א אידישע צורה פאר די אויגן!

[בודקע]

שוין ליידער איבער 3 וואכן וואס די רשעי ישראל כת רוצחים ואכזריים האלטן זייער קינדער אין א תפיסה בתוך תפיסה
נישט אריינלאזנדיג די געטרייע וואלנטירן
די אומשולדיגע ציבראכענע בחורים לעכצן צו זען א אידישע צורה פאר די אויגן!

מ'קען נאך אלץ נישט אריין גיין זייט יום טוב?

[פופציגער]

איך בין זייער באזארגט וואס דא פאסירט.

ווי ס’קוקט אויס איז דער אקציע ווייט פון סוקסעספול. קל"ט באקומט צוריק קינדער יעדע ךאר טעג, און די עסקנים וועלן פריער אדער שפעטער אויסברענען.

פון די אנדערע זייט, גלייב איך אז קל"ט וועט נישט פאר צו לאנג בלייבן אין גוואטאמאלע. די רגע זיי קענען, הייבן זיי זיך אויף און מופן ערגעץ קיין איראן אדער ענליך, פון וואו מען וועט שוין קיינמאל נישט קענען ראטעווען די קינדער היל"ת.

און טראכטן וויל איך ניטאמאל פןן די תיקונים וואס די קינדער גייען אריבערגיין נאכ’ן אפזיצן אינעם שעלטער.

[פרייער פויגל]

שוין ליידער איבער 3 וואכן וואס די רשעי ישראל כת רוצחים ואכזריים האלטן זייער קינדער אין א תפיסה בתוך תפיסה
נישט אריינלאזנדיג די געטרייע וואלנטירן
די אומשולדיגע ציבראכענע בחורים לעכצן צו זען א אידישע צורה פאר די אויגן!

פארוואס נעמט די שופט אן וואס די לב טהור חברה זאגן??
די גאנצע סיבה פארוואס די קינדער זיצן דארט איז דאך נאר זיי אוועקצונעמען פון ל''ט. און זיי הערט די שופט אויס וועם אריינצולאזן??

[באלאנס]

וואס איז געווען די מעשה מיט ר׳ אהרן יום טוב ע”ה?
פארוואס איז ער געקומען דארט?
וויאזוי איז ער נפטר געווארן?
א בילד פון אים איז דא?

[ווייסע טיילס]

איך בין זייער באזארגט וואס דא פאסירט.

ווי ס’קוקט אויס איז דער אקציע ווייט פון סוקסעספול. קל"ט באקומט צוריק קינדער יעדע ךאר טעג, און די עסקנים וועלן פריער אדער שפעטער אויסברענען.

פון די אנדערע זייט, גלייב איך אז קל"ט וועט נישט פאר צו לאנג בלייבן אין גוואטאמאלע. די רגע זיי קענען, הייבן זיי זיך אויף און מופן ערגעץ קיין איראן אדער ענליך, פון וואו מען וועט שוין קיינמאל נישט קענען ראטעווען די קינדער היל"ת.

און טראכטן וויל איך ניטאמאל פןן די תיקונים וואס די קינדער גייען אריבערגיין נאכ’ן אפזיצן אינעם שעלטער.

די חידו האט שטארקע קאנעקשענס אין איראן, די חברה גייען זיך נישט ארויסדרייען פון די עסקנים הצדיקים אזוי שנעל

[ראובי]

יד לאחים איז אינוואלווד?

[פופציגער]

איך בין זייער באזארגט וואס דא פאסירט.

ווי ס’קוקט אויס איז דער אקציע ווייט פון סוקסעספול. קל"ט באקומט צוריק קינדער יעדע ךאר טעג, און די עסקנים וועלן פריער אדער שפעטער אויסברענען.

פון די אנדערע זייט, גלייב איך אז קל"ט וועט נישט פאר צו לאנג בלייבן אין גוואטאמאלע. די רגע זיי קענען, הייבן זיי זיך אויף און מופן ערגעץ קיין איראן אדער ענליך, פון וואו מען וועט שוין קיינמאל נישט קענען ראטעווען די קינדער היל"ת.

און טראכטן וויל איך ניטאמאל פןן די תיקונים וואס די קינדער גייען אריבערגיין נאכ’ן אפזיצן אינעם שעלטער.

די חידו האט שטארקע קאנעקשענס אין איראן, די חברה גייען זיך נישט ארויסדרייען פון די עסקנים הצדיקים אזוי שנעל

איז נישט איראן.

וועלן זיי גיין קיין אפגאניסטאן, אדער קיין גיהנום, יו נעים איט.