שמועסן ארום בלומינגראוו, קרית יואל

[יום טוב]

רופט מיר נעכטן א איד פון אן אנדערע געגנט ער האט דא געקויפט אן הויז ביי אונז אין געגנט און עס שטייט אים שוין ליידיג פאר לאנגע חדשים, ער האט שוין פארלוירן איבער 20000$ רענטאל אינקאם, ער דעקט ממש נישט זיין חודש ממילא הייבט ער אן טראכטן אז בלית ברירה זאל ער עס פארדינגען פאר א גוי, ער האט א גרויסע נסיון, למעשה איז נאך ממילא דא גוים אין די געגנט וכו' וכו' וכו'

האב איך אים געזאגט,
דא איז היינט ב"ה א פולע אידישע געגנט, מיט אידישע שכנים, ממילא אפי' זאלסט פארלירן דאפלט, גלייב איך נישט אז ס'איז דא א היתר אריינציברענגען גוים וואס דאס איז מכשיל די שכנים מיט ראיות אסורות, דאס איז א מעוות לא יוכל לתקן, און גייט לכאו' אריין אין די כלל פון מחטיא את הרבים, איך בין נישט קיין מורא הוראה אבער דאס איז זיכער אז ס'איז נגד תקנת העיר אז מען טאר נישט פאררענטן דירות פאר שוואכע עלעמענטן.

אבער די מעין פוינט וואס דאס איז גאר וויכטיג אז מענטשן זאלן כאפן, אז ס'איז באמת אינגאנצן נישט קיין נסיון אויב מען קוקט עס אן מיט די ריכטיגע גלעזער:


כ'האב אים געפרעגט איז די הויז נישט ווערד מיט א פאר הונדערט טויזנט דאלער מער וויפל דו האסט באצאלט? פארוואס איז די פרייז אזוי הויעך ארויף? דאס איז געשעהן בלויז וויבאלד ס'איז געווארן אינגאנצן אידיש-קרית יואל,

איז דאך די גאנצע סיבה פון די פרייז אינקריס וויבאלד ס'איז געווארן אידיש, אויב אזוי וויאזוי ווילסטו פראבירן צו זאגן אז דא איז ממילא דא גוים,
אז דו ווילסט גיב מיר די דירה פאר די ארגינאלע פרייז וויפל דו האסט באצאלט פאר'ן גוי איך קויף עס גלייך אפ פון דיר פאר יענע אלטע פרייז... אה, דאס וויל ער נישט, פארוואס? אלא מאי דו פארשטייסט ס'איז ווערד פיל מער וויבאלד די געגנט איז אידיש-קרית יואל,

נו, אויב אזוי, שלינג אראפ די שאדן, האסט נאך אלס פיל מער פארדינט ווי די רענטאל שאדן...

שוין כבין מחולק. אדם עושה בתוך שלו, אויב דו ווילסט קענסטו אים באצאלן ווי דער גוי. אינדערהיים האט מען געוואוינט צווישן גוים. דאס ארויסהאלטן די גוים איז לענ"ד א תורה חדשה וואס קאסט שנאת ישראל.

אז איר זענט נישט קיין מורה הוראה דאן שיקט אים צו איינס ,

מען קען נישט פסקענען מיט געפילן , אודאי אויב קען ער פארדיגען פאר א איד דארף ער דאס טון אבער אויב טרעפט ער נישט איז מאן יימר לך אז ער איז מחויב שאדן צו האבן ? ער איז מכשיל מיט ראיות אסורות? און ווען איינער נעמט א קלינינג לעידי איז ער אויך מכשיל ? איך זאג נישט אויף למעשה אבער שיק אים צו אן ערליכע איד זיך מתייעץ זיין , ווען עס איז דיין נסיון איז זיכער תבא עליך ברכה פארן טון אזוי אבער אויף יענעם קען עס זיין א שאלה פון ולפני עור לא תתן מכשול , לאז עס פאר א דיין

[מסתמא]

רופט מיר נעכטן א איד פון אן אנדערע געגנט ער האט דא געקויפט אן הויז ביי אונז אין געגנט און עס שטייט אים שוין ליידיג פאר לאנגע חדשים, ער האט שוין פארלוירן איבער 20000$ רענטאל אינקאם, ער דעקט ממש נישט זיין חודש ממילא הייבט ער אן טראכטן אז בלית ברירה זאל ער עס פארדינגען פאר א גוי, ער האט א גרויסע נסיון, למעשה איז נאך ממילא דא גוים אין די געגנט וכו' וכו' וכו'

האב איך אים געזאגט,
דא איז היינט ב"ה א פולע אידישע געגנט, מיט אידישע שכנים, ממילא אפי' זאלסט פארלירן דאפלט, גלייב איך נישט אז ס'איז דא א היתר אריינציברענגען גוים וואס דאס איז מכשיל די שכנים מיט ראיות אסורות, דאס איז א מעוות לא יוכל לתקן, און גייט לכאו' אריין אין די כלל פון מחטיא את הרבים, איך בין נישט קיין מורא הוראה אבער דאס איז זיכער אז ס'איז נגד תקנת העיר אז מען טאר נישט פאררענטן דירות פאר שוואכע עלעמענטן.

אבער די מעין פוינט וואס דאס איז גאר וויכטיג אז מענטשן זאלן כאפן, אז ס'איז באמת אינגאנצן נישט קיין נסיון אויב מען קוקט עס אן מיט די ריכטיגע גלעזער:


כ'האב אים געפרעגט איז די הויז נישט ווערד מיט א פאר הונדערט טויזנט דאלער מער וויפל דו האסט באצאלט? פארוואס איז די פרייז אזוי הויעך ארויף? דאס איז געשעהן בלויז וויבאלד ס'איז געווארן אינגאנצן אידיש-קרית יואל,

איז דאך די גאנצע סיבה פון די פרייז אינקריס וויבאלד ס'איז געווארן אידיש, אויב אזוי וויאזוי ווילסטו פראבירן צו זאגן אז דא איז ממילא דא גוים,
אז דו ווילסט גיב מיר די דירה פאר די ארגינאלע פרייז וויפל דו האסט באצאלט פאר'ן גוי איך קויף עס גלייך אפ פון דיר פאר יענע אלטע פרייז... אה, דאס וויל ער נישט, פארוואס? אלא מאי דו פארשטייסט ס'איז ווערד פיל מער וויבאלד די געגנט איז אידיש-קרית יואל,

נו, אויב אזוי, שלינג אראפ די שאדן, האסט נאך אלס פיל מער פארדינט ווי די רענטאל שאדן...

שוין כבין מחולק. אדם עושה בתוך שלו, אויב דו ווילסט קענסטו אים באצאלן ווי דער גוי. אינדערהיים האט מען געוואוינט צווישן גוים. דאס ארויסהאלטן די גוים איז לענ"ד א תורה חדשה וואס קאסט שנאת ישראל.

הלכה'דיג ביסטו גערעכט לכאורה, אבער די תורה חדשה האבן איינגעפירט רבותינו מייסדי הישוב לאחר השואה ובתוכם רמ"ב וויסמאנדל, סקווירער רבי און דער מיסד פון קרית יואל.

ארויסגיין וואוינען פון די הו הא אויסגעלאסענע שטאט באדייט נישט אז מטאר ערלויבן די גוי צו האבן א דריסת הרגל אין דיין שטאט, די חילוק איז פשוטער פון פשוט.

[יום טוב]

שוין כבין מחולק. אדם עושה בתוך שלו, אויב דו ווילסט קענסטו אים באצאלן ווי דער גוי. אינדערהיים האט מען געוואוינט צווישן גוים. דאס ארויסהאלטן די גוים איז לענ"ד א תורה חדשה וואס קאסט שנאת ישראל.

הלכה'דיג ביסטו גערעכט לכאורה, אבער די תורה חדשה האבן איינגעפירט רבותינו מייסדי הישוב לאחר השואה ובתוכם רמ"ב וויסמאנדל, סקווירער רבי און דער מיסד פון קרית יואל.

ארויסגיין וואוינען פון די הו הא אויסגעלאסענע שטאט באדייט נישט אז מטאר ערלויבן די גוי צו האבן א דריסת הרגל אין דיין שטאט, די חילוק איז פשוטער פון פשוט.

סתם אבי גערעדט, גורם שנאת ישראל .... עס איז זייער פארשטענדליך אז אין א אידישע שטאט זאל מען נישט פארדינגען פאר גוים , עס איז מזיק די שכנים אויב האט איר א פראבלעם מיט שנאת ישראל וכו און איר ווילט זיין ווי אין דער אלטער היים דאן ציט אייך אריבער קיין מאנהעטן , נישט אריינצופאלן אין נעץ פון תורה חדשה , אידן זענען אפגעטיילט פונעם גוי לגמרי, ואין לחשוש אז דאס איז גורם שנאת ישראל

[בלומען]

און אין די זעלבע צייט איז ווערד ארויסצוברענגען די ווייטאג אויף די וואס פארמאגן שבת הייזער, טייל מיטן פלאן צו מאכן איין טאג געלט דערויף, און טייל נישט
רוחניות'דיג גערעדט איז עס טאקע נישט קיין פראבלעם אויבן אויף, אבער פאר די שכנים באדערט עס גאר שטארק, נישט נאר פאר די וואס פארדינגען דאס אוועק יעדע וואך פאר פרעמדע וואס קעירן נישט פאר די געגנט, אפילו די וואס קומען אליין יעדע אדער יעדע עטליכע שבתים
זיי נעמען אוועק די געלעגענהייט פון די שכנים צו האבן געהעריגע שכנים א גאנצע וואך, און בכלל האבן זיי טיילמאל א געוויסע סארט אקווארד אטיטוד פארן געגנט וואס מ'שפירט ביים שמועסן מיט זיי
פאר די וואס וואוינען דא איז עס נישט קיין סוד, פרעג סיי ווער ס'וואוינט נעבן אזא "איינוואוינער" ווי שטארק ס'באדערט זיי
און הגם מ'קען זיי נישט רופן קיין דין תורה, זיי ברענגען דאך נישט אריין קיין נידריגע ברואים ווי עס וואוינט א משפחה פער רום, איז עס פארט זייער נישט שיין און ווייזט אז זיי רעכענען זיך בכלל נישט מיט די איינוואינער

ס'דא געגנטער וואס פרייען זיך אפשר מיט אזאנע קויפערס, ווי למשל בלומינגבורג אפשר, אבער דא יעדער וואס קויפט אזא הויז נעמט דערמיט אוועק די געלעגנהייט פון א גאנץ יעריגע איינוואוינער צו טרעפן אן אייגענעם מקום מנוחה

ס'דא גענוג שטעט פאר די מענטשן וואס זוכן א צווייטע הויז, זיי קענען גייט אין קעטסקיללס וכדו', אבער דא איז עס א שטארקע שטעך פאר די עקזיסטירנדע גאנץ יעריגע וואכן איינוואוינער

[מחדש]

האב איך אים געזאגט, דא איז היינט ב"ה א פולע אידישע געגנט, מיט אידישע שכנים, ממילא אפי' זאלסט פארלירן דאפלט, גלייב איך נישט אז ס'איז דא א היתר אריינציברענגען גוים וואס דאס איז מכשיל די שכנים מיט ראיות אסורות,

לאמיר אייך זאגען א מציאות אן אריינגיין אין דיטעליס, אנדערהאלבן יאר צירוק האב איך אליינס האב געפרעגט די שאלה פון א ארקענטע דיין ומרה הוראה ויר"ש און ער האט מיר געזאגט אז איז נישט קיין איסור צו פארדינגן פאר גוים, און קיין חיוב צו דערלייגן שווערע געלטער דערויף.

[מחדש]

און אין די זעלבע צייט איז ווערד ארויסצוברענגען די ווייטאג אויף די וואס פארמאגן שבת הייזער, טייל מיטן פלאן צו מאכן איין טאג געלט דערויף, און טייל נישט
רוחניות'דיג גערעדט איז עס טאקע נישט קיין פראבלעם אויבן אויף, אבער פאר די שכנים באדערט עס גאר שטארק, נישט נאר פאר די וואס פארדינגען דאס אוועק יעדע וואך פאר פרעמדע וואס קעירן נישט פאר די געגנט, אפילו די וואס קומען אליין יעדע אדער יעדע עטליכע שבתים
זיי נעמען אוועק די געלעגענהייט פון די שכנים צו האבן געהעריגע שכנים א גאנצע וואך, און בכלל האבן זיי טיילמאל א געוויסע סארט אקווארד אטיטוד פארן געגנט וואס מ'שפירט ביים שמועסן מיט זיי
פאר די וואס וואוינען דא איז עס נישט קיין סוד, פרעג סיי ווער ס'וואוינט נעבן אזא "איינוואוינער" ווי שטארק ס'באדערט זיי
און הגם מ'קען זיי נישט רופן קיין דין תורה, זיי ברענגען דאך נישט אריין קיין נידריגע ברואים ווי עס וואוינט א משפחה פער רום, איז עס פארט זייער נישט שיין און ווייזט אז זיי רעכענען זיך בכלל נישט מיט די איינוואינער

ס'דא געגנטער וואס פרייען זיך אפשר מיט אזאנע קויפערס, ווי למשל בלומינגבורג אפשר, אבער דא יעדער וואס קויפט אזא הויז נעמט דערמיט אוועק די געלעגנהייט פון א גאנץ יעריגע איינוואוינער צו טרעפן אן אייגענעם מקום מנוחה

ס'דא גענוג שטעט פאר די מענטשן וואס זוכן א צווייטע הויז, זיי קענען גייט אין קעטסקיללס וכדו', אבער דא איז עס א שטארקע שטעך פאר די עקזיסטירנדע גאנץ יעריגע וואכן איינוואוינער

שכנים באדערט... שכנים ווילן... די שכנים קענענן אפקויפן די גאנצע גאס און זיך פארמירען אלעס לויט זייער געשמאק, אדערווייז נידער מיט די סארט אינטייטעלמענט מענטאלעטי.

[רבותי מיר וועלן בענטשן]

איך בין טאקע נישט קיין מורה הוראה פסק'ענען הלכות,

אבער די נושא איז שוין אפגעפסק'נט:

עפ"י תקנת העיר קרית יואל, שטייט גאנץ קלאר אן איסור צו פארדינגען פאר שוואכע עלעמענטן,

ווען איינער גייט אין א ווייטע גלילות געגנט וואס איז נאך נישט אידיש און ס'וואוינט דארט 1 איד אויף א גאס, דאן איז עס לכאו' א שאלה פאר א מורה הוראה, צו ער מעג אריינלייגן א גוי און די שאלה איז צו דאס הייסט לפני עוור וויבאלד איין פריוואטער איד וואס איז געגאנגען וואוינען צווישן גוים גייט האבן א ראי' אסורה,

אבער ווען מען רעדט פון א געגנט וואס איז פולקאם אידיש, גאסן וואס קוקן נישט אויס אנדערש ווי אלע אנדערע קרית יואל'ער גאסן, איז עס נישט אן הלכה'דיגע שאלה פון ראיות אסורות, נאר ס'איז זיכער נכלל אין תקנות העיר וואס אסר'ט אריינציברענגען אין קרית יואל געמיינע גוים.

איך גלייב אז ווער ס'כאפט נישט דאס קען בכלל נישט די געגנט, ער קלערט ס'קוקט אויס ווי טאון אף מאנרא,

קום אריבער א שב"ק נאכמיטאג זעה ווי די קינדער שפילן זיך אין די גאסן, לעכטיגע קרית יואל'ער קינדער, מען זעהט נישט קיין גוי פאר די אויגן, די קליינע ביסל אלטע גוים וואס וואוינען נאך דא, זעהט מען בכלל נישט פאר די אויגן,

ס'איז פונקט ווי דו זאלסט לייגן אויף גארפיעלד געמיינע יונגע שמוציגע גוים.

[יום טוב]

איך בין טאקע נישט קיין מורה הוראה פסק'ענען הלכות,

אבער די נושא איז שוין אפגעפסק'נט:

עפ"י תקנת העיר קרית יואל, שטייט גאנץ קלאר אן איסור צו פארדינגען פאר שוואכע עלעמענטן,

ווען איינער גייט אין א ווייטע גלילות געגנט וואס איז נאך נישט אידיש און ס'וואוינט דארט 1 איד אויף א גאס, דאן איז עס לכאו' א שאלה פאר א מורה הוראה, צו ער מעג אריינלייגן א גוי און די שאלה איז צו דאס הייסט לפני עוור וויבאלד איין פריוואטער איד וואס איז געגאנגען וואוינען צווישן גוים גייט האבן א ראי' אסורה,

אבער ווען מען רעדט פון א געגנט וואס איז פולקאם אידיש, גאסן וואס קוקן נישט אויס אנדערש ווי אלע אנדערע קרית יואל'ער גאסן, איז עס נישט אן הלכה'דיגע שאלה פון ראיות אסורות, נאר ס'איז זיכער נכלל אין תקנות העיר וואס אסר'ט אריינציברענגען אין קרית יואל געמיינע גוים.

איך גלייב אז ווער ס'כאפט נישט דאס קען בכלל נישט די געגנט, ער קלערט ס'קוקט אויס ווי טאון אף מאנרא,

קום אריבער א שב"ק נאכמיטאג זעה ווי די קינדער שפילן זיך אין די גאסן, לעכטיגע קרית יואל'ער קינדער, מען זעהט נישט קיין גוי פאר די אויגן, די קליינע ביסל אלטע גוים וואס וואוינען נאך דא, זעהט מען בכלל נישט פאר די אויגן,

ס'איז פונקט ווי דו זאלסט לייגן אויף גארפיעלד געמיינע יונגע שמוציגע גוים.

איר אגט גערעכטע נקודות אבער פארט איז דאס א שאלה פאר א מורה הוראה, איבער די תקנות העיר איז דאס אויך א שאלה פאר א מורה הוראה צו דאס איז נכלל אין דעם , נקוט האי כללא בידך א מורה הוראה פסקנט שאלות , א פשוטע איד קען זאגן סברות , ווען איר פסקנט אים איז דאס א ממנות שאלה און נאר א מורה הוראה איז קוואליפיצירט פאר דעם

[רבותי מיר וועלן בענטשן]

ס'איז נישט ווערד צו מגיב זיין אויף די גאנץ נארישע ווערטער איבער שבת דירות, וויבאלד ס'איז מופרך מצד עצמו, ס'איז ממש שטותים והבלים.. פראבירט צו בויען א קעיס..

מענין לענין האב איך זיך דערמאנט אן אינטרעסאנטע געשיכטע,

ר' עקיבא'לע גאנץ האט דערציילט אז ביים בויען "די שטעטל" האט מען געזאגט פאר'ן רבי'ן זי"ע אז די פארמעגליכע בעל בתישע עולם קויפט נישט קיין דירות, האט דער רבי געמאכט אן אסיפה ביי זיך אינדערהיים פאר עשירים, און דער רבי האט זיי געזאגט בתוך הדברים: ס'פאסט פאר אן עושר צו האבן אן עקסטערע שבת דירה, ממילא האט זיי דער רבי געבעטן אפי' אויב איר ווילט נישט ארויסמופן ביטע קויפט דארט אייער שבת דירה...

[בלומען]

איך בין טאקע נישט קיין מורה הוראה פסק'ענען הלכות,

אבער די נושא איז שוין אפגעפסק'נט:

עפ"י תקנת העיר קרית יואל, שטייט גאנץ קלאר אן איסור צו פארדינגען פאר שוואכע עלעמענטן,

ווען איינער גייט אין א ווייטע גלילות געגנט וואס איז נאך נישט אידיש און ס'וואוינט דארט 1 איד אויף א גאס, דאן איז עס לכאו' א שאלה פאר א מורה הוראה, צו ער מעג אריינלייגן א גוי און די שאלה איז צו דאס הייסט לפני עוור וויבאלד איין פריוואטער איד וואס איז געגאנגען וואוינען צווישן גוים גייט האבן א ראי' אסורה,

אבער ווען מען רעדט פון א געגנט וואס איז פולקאם אידיש, גאסן וואס קוקן נישט אויס אנדערש ווי אלע אנדערע קרית יואל'ער גאסן, איז עס נישט אן הלכה'דיגע שאלה פון ראיות אסורות, נאר ס'איז זיכער נכלל אין תקנות העיר וואס אסר'ט אריינציברענגען אין קרית יואל געמיינע גוים.

איך גלייב אז ווער ס'כאפט נישט דאס קען בכלל נישט די געגנט, ער קלערט ס'קוקט אויס ווי טאון אף מאנרא,

קום אריבער א שב"ק נאכמיטאג זעה ווי די קינדער שפילן זיך אין די גאסן, לעכטיגע קרית יואל'ער קינדער, מען זעהט נישט קיין גוי פאר די אויגן, די קליינע ביסל אלטע גוים וואס וואוינען נאך דא, זעהט מען בכלל נישט פאר די אויגן,

ס'איז פונקט ווי דו זאלסט לייגן אויף גארפיעלד געמיינע יונגע שמוציגע גוים.

דאס ווייס איך שוין נישט אויב ס'שייך צו זאגן
ס'איז טאקע זייער נישט אידיש
סאיז אבער אין די זעלבע צייט פונקט אזוי נישט אידיש
פון אלע זייטן שפאצירן בני נח מיט זייערע הונטן, זייערע ווייבער גייען דאך אנגעטון ווי גוים
איך וואלט עס ענדערש צוגעגליכן צו וויליאמסבורג למשל ווי עס וואוינען גוים און אידן צוגלייך, ווי יעדער פארשטייט דארט אז אינעם הארץ פון וויליאמסבורג איז אסור צו פארדינגען פאר גוים, נאך דערצו פאר אזאנע סארט, כאטש וויליאמסבורג איז פול מיט גוים

צוגלייכן צו קרית יואל בשעת ס'איז נישט אמת ווייס איך נישט אויב וועט העלפן, אין קרית יואל וואוינט דאך נישט קיין איין גוי, ס'איז מתחילה געבויעט אלס אידישע שטאט, דא איז דאך פונקט פארקערט, ס'איז ביז נישט לאנג צוריק געווען גענצליך גויאיש נאר מיר האבן דא געטראפן ביליג הייזער און זיך אהערגעצויגן

די פוינט איז נישט אז ס'איז א אידישע שטאט, די פוינט איז די אריינברענגען נידריגע ברואים פיל ערגער ווי די ארגינאלע גוים פון דא, וואס ווען מיר איינוואוינער האבן געקויפט דא האבן מיר בכלל נישט געהאט אין מיינד צו וואוינען נעבן אזאנע סארט מענטשן אן קיין מאראל
קומען זיך אן אינוועסטארס וואס פלאנען צו מאכן געלט אויף אונזער מסירת נפש, און בו בזמן לייגען זיי אריין אזאנע חברה
דאס איז די גרעסטע קריים

[רבותי מיר וועלן בענטשן]

אקעי מען קען אייביג איבערפרעגן,
מען דארף אבער זיכער מאכן אז דער מורה הוראה קען די מציאות פון אונזער געגנט, און ער ווייסט אז ס'איז 100% קרית יואל סיי אין מציאות און ב"ה סיי די קדושת המקום, שכונת דברי חיים און שכונת זרע קודש וואס פון דעם רעד איך יעצט דא, האט זיך נישט וואס צו שעמען פאר קיין שום אנדערע גאס אין גאנץ קרית יואל,
ס'איז הייליגע ריינע גאסן, אינעם עיר הקודש קרית יואל, מען זעהט נישט קיין שלעכטס פאר די אויגן, און ליידער די עטליכע יחידים וואס האבן אריינגעברענגט אומווערדיגע טענענטס, האבן געמאכט א גאנצע גאס נישט קענען ארויסגיין שב"ק נאכמיטאג פון אינדערהיים, און מען דארף האלטן די קינדער איינגעשפארט וואס געלונגט אדער יא אדער נישט... בו בזמן וואס דאס איז נישט געוועהן בעפאר, און קיין איין איד איז נישט געקומען וואוינען אדעתא דהכי.
א גאס מיט הייליגע קרית יואל אידן האבן זיך געטראפן מיט די ערגסטע ראיות אסורות וואס מען זעהט קוים אין מאנהעטן!.

[בלומען]

ס'איז נישט ווערד צו מגיב זיין אויף די גאנץ נארישע ווערטער איבער שבת דירות, וויבאלד ס'איז מופרך מצד עצמו, ס'איז ממש שטותים והבלים.. פראבירט צו בויען א קעיס..

מענין לענין האב איך זיך דערמאנט אן אינטרעסאנטע געשיכטע,

ר' עקיבא'לע גאנץ האט דערציילט אז ביים בויען "די שטעטל" האט מען געזאגט פאר'ן רבי'ן זי"ע אז די פארמעגליכע בעל בתישע עולם קויפט נישט קיין דירות, האט דער רבי געמאכט אן אסיפה ביי זיך אינדערהיים פאר עשירים, און דער רבי האט זיי געזאגט בתוך הדברים: ס'פאסט פאר אן עושר צו האבן אן עקסטערע שבת דירה, ממילא האט זיי דער רבי געבעטן אפי' אויב איר ווילט נישט ארויסמופן ביטע קויפט דארט אייער שבת דירה...

וואס הייסט מופרך מצד עצמו? האסט גערעדט צו אן איינוואוינער? ביסט נישט מודה אז ס'באדערט זיי? אדער האלטס נישט אז ס'איז א פראבלעם אז ס'באדערט פאר די וואכן איינוואוינער?
אלע גלילות געגנטער דרייען זיך איבער דערוועגן און דו שרייבט אויף אן אנאנימע סייט אז ס'איז מופרך מצד עצמו
כ'הער

[יום טוב]

ס'איז נישט ווערד צו מגיב זיין אויף די גאנץ נארישע ווערטער איבער שבת דירות, וויבאלד ס'איז מופרך מצד עצמו, ס'איז ממש שטותים והבלים.. פראבירט צו בויען א קעיס..

מענין לענין האב איך זיך דערמאנט אן אינטרעסאנטע געשיכטע,

ר' עקיבא'לע גאנץ האט דערציילט אז ביים בויען "די שטעטל" האט מען געזאגט פאר'ן רבי'ן זי"ע אז די פארמעגליכע בעל בתישע עולם קויפט נישט קיין דירות, האט דער רבי געמאכט אן אסיפה ביי זיך אינדערהיים פאר עשירים, און דער רבי האט זיי געזאגט בתוך הדברים: ס'פאסט פאר אן עושר צו האבן אן עקסטערע שבת דירה, ממילא האט זיי דער רבי געבעטן אפי' אויב איר ווילט נישט ארויסמופן ביטע קויפט דארט אייער שבת דירה...

וואס הייסט מופרך מצד עצמו? האסט גערעדט צו אן איינוואוינער? ביסט נישט מודה אז ס'באדערט זיי? אדער האלטס נישט אז ס'איז א פראבלעם אז ס'באדערט פאר די וואכן איינוואוינער?
אלע גלילות געגנטער דרייען זיך איבער דערוועגן און דו שרייבט אויף אן אנאנימע סייט אז ס'איז מופרך מצד עצמו
כ'הער

יא עס איז מופרך מצד עצמו , יעדער האט רעכט צו קויפן און פאר ווען ער וויל די איינוואינער קענען נישט איינטיילן אז קיינער טאר נישט קויפן קיין שבת דירות, אז די ווילסט קויף דו עס

[מסתמא]

הלכה'דיג ביסטו גערעכט לכאורה, אבער די תורה חדשה האבן איינגעפירט רבותינו מייסדי הישוב לאחר השואה ובתוכם רמ"ב וויסמאנדל, סקווירער רבי און דער מיסד פון קרית יואל.

ארויסגיין וואוינען פון די הו הא אויסגעלאסענע שטאט באדייט נישט אז מטאר ערלויבן די גוי צו האבן א דריסת הרגל אין דיין שטאט, די חילוק איז פשוטער פון פשוט.

סתם אבי גערעדט, גורם שנאת ישראל .... עס איז זייער פארשטענדליך אז אין א אידישע שטאט זאל מען נישט פארדינגען פאר גוים , עס איז מזיק די שכנים אויב האט איר א פראבלעם מיט שנאת ישראל וכו און איר ווילט זיין ווי אין דער אלטער היים דאן ציט אייך אריבער קיין מאנהעטן , נישט אריינצופאלן אין נעץ פון תורה חדשה , אידן זענען אפגעטיילט פונעם גוי לגמרי, ואין לחשוש אז דאס איז גורם שנאת ישראל

סאו בלומינגראוו איז געגעבן געווארן פאר אידן מזמן מתן תורה און סאיז נישט אז וואו דער איד שטעקט א פיס טרייבט ער ארויס די אלטגעזעצענע איינוואוינער. אקעי

[יום טוב]

ארויסגיין וואוינען פון די הו הא אויסגעלאסענע שטאט באדייט נישט אז מטאר ערלויבן די גוי צו האבן א דריסת הרגל אין דיין שטאט, די חילוק איז פשוטער פון פשוט.

סתם אבי גערעדט, גורם שנאת ישראל .... עס איז זייער פארשטענדליך אז אין א אידישע שטאט זאל מען נישט פארדינגען פאר גוים , עס איז מזיק די שכנים אויב האט איר א פראבלעם מיט שנאת ישראל וכו און איר ווילט זיין ווי אין דער אלטער היים דאן ציט אייך אריבער קיין מאנהעטן , נישט אריינצופאלן אין נעץ פון תורה חדשה , אידן זענען אפגעטיילט פונעם גוי לגמרי, ואין לחשוש אז דאס איז גורם שנאת ישראל

סאו בלומינגראוו איז געגעבן געווארן פאר אידן מזמן מתן תורה און סאיז נישט אז וואו דער איד שטעקט א פיס טרייבט ער ארויס די אלטגעזעצענע איינוואוינער. אקעי

ווער רעדט פון פארטרייבן? מען רעדט פון אריינברענגען גוים אין א אידישע (געווארענע) געגנט

[רבותי מיר וועלן בענטשן]

סתם אבי גערעדט, גורם שנאת ישראל .... עס איז זייער פארשטענדליך אז אין א אידישע שטאט זאל מען נישט פארדינגען פאר גוים , עס איז מזיק די שכנים אויב האט איר א פראבלעם מיט שנאת ישראל וכו און איר ווילט זיין ווי אין דער אלטער היים דאן ציט אייך אריבער קיין מאנהעטן , נישט אריינצופאלן אין נעץ פון תורה חדשה , אידן זענען אפגעטיילט פונעם גוי לגמרי, ואין לחשוש אז דאס איז גורם שנאת ישראל

סאו בלומינגראוו איז געגעבן געווארן פאר אידן מזמן מתן תורה און סאיז נישט אז וואו דער איד שטעקט א פיס טרייבט ער ארויס די אלטגעזעצענע איינוואוינער. אקעי

ווער רעדט פון פארטרייבן? מען רעדט פון אריינברענגען גוים אין א אידישע (געווארענע) געגנט

אין א אידישע (געווארענע) געגנט
וואס איז אן המשכה פון קרית יואל, און איז ב"ה פארווואנדלט געווארן אלס א שיין חלק פון קרית יואל, און בלויז דאס האט געדאפלט וועליו פון די הויז.

[מסתמא]

סאו בלומינגראוו איז געגעבן געווארן פאר אידן מזמן מתן תורה און סאיז נישט אז וואו דער איד שטעקט א פיס טרייבט ער ארויס די אלטגעזעצענע איינוואוינער. אקעי

ווער רעדט פון פארטרייבן? מען רעדט פון אריינברענגען גוים אין א אידישע (געווארענע) געגנט

אין א אידישע (געווארענע) געגנט
וואס איז אן המשכה פון קרית יואל, און איז ב"ה פארווואנדלט געווארן אלס א שיין חלק פון קרית יואל, און בלויז דאס האט געדאפלט וועליו פון די הויז.

פון וועמען ברויך איך נעמען לייסענס צו חולק זיין אויף אייך?

[רבותי מיר וועלן בענטשן]

ס'קוקט עפעס אויס פון די וואס וויינען דא, אז זיי זענען געגאנגען קיין בעי-ריזש, ניובורג, מידעלטאון, זיך איינגעקויפט אן הייזקעלע, די פרייז פון די הויז וואקסט לויט די נארמאלע אלגעמיינע ריעל עסטעיט וואוקס, און דא פליצלינג קומען בייזע שכנים, און רודפ'ן ער טאר עס נישט פארדינגען פאר א גוי און ער מוז נעבעך האבן שאדן, אוי א רחמנות...

ר' איד איר האט דא געקויפט וויבאלד ס'איז דאן געוועהן אין "גלילות" קרית יואל, און איר האט געוויסט אז די פרייז גייט זיך דא דאפלען גלייך ווען קרית יואל וועט אנקומען אהער, דאס איז די איינציגסטע סיבה פארוואס איר האט דא אינוועסטירט און נישט 20 מייל ארויף,

ס'איז ב"ה אנגעקומען דיין גליקליכע מינוט, יא קרית יואל איז טאקע אנגעקומען אהער, ס'האט זיך אויסגעברייטערט ביז דא, די גאסן זענען געווארן אידיש מיט די גאנצע לעכטיגע קרית יואלער אידישע חן, זיסע קינדערלאך טאנצן און שפילן אין די גאסן, די נשים צדקניות זיצן אין סירקלס...

בקיצור דיין חלום איז פארפאלקומט געווארן ס'איז קרית יואל און דערפאר האט די פרייז פון דיין הויז זיך געדאפלט, האסט פארדינט 3-400 טויזנט דאלער, עפעס וואס איז נישט דערהערט סתם אזוי אין די נארמאלע וואוקס פון די ריעל עסטעיט מארקעט,

דאס אלעס וויבאלד ס'איז טאקע געווארן קרית יואל, און יעצט וויינסטו אז לכבוד דעם וואס ס'איז קרית יואל און דו האסט פארדינט 3-400 טויזנט דאלער, דארפסטו זיך רעכענען דערמיט און פארלירן 50 טויזנט און בלייבן מיט בלויז 350 טויזנט פראפיט???

מען קען נישט שלעפן די שטעקן פון ביידע עקן...

[רבותי מיר וועלן בענטשן]

ווער רעדט פון פארטרייבן? מען רעדט פון אריינברענגען גוים אין א אידישע (געווארענע) געגנט

אין א אידישע (געווארענע) געגנט
וואס איז אן המשכה פון קרית יואל, און איז ב"ה פארווואנדלט געווארן אלס א שיין חלק פון קרית יואל, און בלויז דאס האט געדאפלט וועליו פון די הויז.

פון וועמען ברויך איך נעמען לייסענס צו חולק זיין אויף אייך?

ס'איז נישט אן "איך" און א "דו" סיטואציע.
איך זאג די מציאות און דו זאגסט די מציאות וועלכע מציאות ס'איז אמת וועט גובר זיין אן א לייסענס

[בלומען]

ס'איז נישט ווערד צו מגיב זיין אויף די גאנץ נארישע ווערטער איבער שבת דירות, וויבאלד ס'איז מופרך מצד עצמו, ס'איז ממש שטותים והבלים.. פראבירט צו בויען א קעיס..

מענין לענין האב איך זיך דערמאנט אן אינטרעסאנטע געשיכטע,

ר' עקיבא'לע גאנץ האט דערציילט אז ביים בויען "די שטעטל" האט מען געזאגט פאר'ן רבי'ן זי"ע אז די פארמעגליכע בעל בתישע עולם קויפט נישט קיין דירות, האט דער רבי געמאכט אן אסיפה ביי זיך אינדערהיים פאר עשירים, און דער רבי האט זיי געזאגט בתוך הדברים: ס'פאסט פאר אן עושר צו האבן אן עקסטערע שבת דירה, ממילא האט זיי דער רבי געבעטן אפי' אויב איר ווילט נישט ארויסמופן ביטע קויפט דארט אייער שבת דירה...

וואס הייסט מופרך מצד עצמו? האסט גערעדט צו אן איינוואוינער? ביסט נישט מודה אז ס'באדערט זיי? אדער האלטס נישט אז ס'איז א פראבלעם אז ס'באדערט פאר די וואכן איינוואוינער?
אלע גלילות געגנטער דרייען זיך איבער דערוועגן און דו שרייבט אויף אן אנאנימע סייט אז ס'איז מופרך מצד עצמו
כ'הער

יא עס איז מופרך מצד עצמו , יעדער האט רעכט צו קויפן און פאר ווען ער וויל די איינוואינער קענען נישט אייטיילן אז קיינער טאר נישט קויפן ’יין שבת דירות, אז די ווילסט קויף דו עס

דאס זאג איך, מ'קען זיי נישט איינטיילן, און נישט רופן צו דין תורה.
אבער ס'איז קלאר אז ס'איז א טהאט אקעגן די איינוואוינער פון די געגנט, דאס איז אלעס וואס איך זאג

[יום טוב]

וואס הייסט מופרך מצד עצמו? האסט גערעדט צו אן איינוואוינער? ביסט נישט מודה אז ס'באדערט זיי? אדער האלטס נישט אז ס'איז א פראבלעם אז ס'באדערט פאר די וואכן איינוואוינער?
אלע גלילות געגנטער דרייען זיך איבער דערוועגן און דו שרייבט אויף אן אנאנימע סייט אז ס'איז מופרך מצד עצמו
כ'הער

יא עס איז מופרך מצד עצמו , יעדער האט רעכט צו קויפן און פאר ווען ער וויל די איינוואינער קענען נישט אייטיילן אז קיינער טאר נישט קויפן ’יין שבת דירות, אז די ווילסט קויף דו עס

דאס זאג איך, מ'קען זיי נישט איינטיילן, און נישט רופן צו דין תורה.
אבער ס'איז קלאר אז ס'איז א טהאט אקעגן די איינוואוינער פון די געגנט, דאס איז אלעס וואס איך זאג

איך הער זייער ווייטאג
גיב זיי איבער אז זיי האבן נישט קיין שום רעכט איינצוטיילן ווער יא און ווער נישט

[רבותי מיר וועלן בענטשן]

יא עס איז מופרך מצד עצמו , יעדער האט רעכט צו קויפן און פאר ווען ער וויל די איינוואינער קענען נישט אייטיילן אז קיינער טאר נישט קויפן ’יין שבת דירות, אז די ווילסט קויף דו עס

דאס זאג איך, מ'קען זיי נישט איינטיילן, און נישט רופן צו דין תורה.
אבער ס'איז קלאר אז ס'איז א טהאט אקעגן די איינוואוינער פון די געגנט, דאס איז אלעס וואס איך זאג

איך הער זייער ווייטאג
גיב זיי איבער אז זיי האבן נישט קיין שום רעכט איינצוטיילן ווער יא און ווער נישט

קיינער האט נישט קיין ווייטאג, שבת דירות פון ערליכע איינוואוינער איז בכלל נישט קיין מדובר ביי אונזער געגנט, @בלומען מישט דא קאשע פון געגנטער וואס מיטשען זיך מיט וויקענד רענטאלס און ברענגען אריין גאר מאדערנע אידן און גוים, יעדע וואך אנדערע, און צימאל קענען זיי שפאצירן מיט הונט.

ב"ה ביי אונז איז עס נישט דא.

זיך יא אדער נישט רעכענען מיט די אידן פון די גאס/געגנט האט פולע אנדערע וועגן וויאזוי עס קען ארויסקומען, אדער וויזאוי מען קען אפמאכן וואס הייסט יא אדער נישט גערעכנט מיט אנדערע, ס'איז נישט פאר יעצט.

איך האב בכלל נישט געפלאנט צו ענטפערן אויף די אלע געבאקענע הנחות פון @בלומען וואס ער פראבירט צו בויען דא א נייע קאשע קעיס און אזוי פארוואסערן די יעצטיגע פלאקערדיגע נושא פון ברענגען שמוציגע גוים.

אבער אזוי ווי @יום טוב ענטפערסט אויף איין קליינע דעטאל זיי קלאר מיט די אנדערע פאלשע הנחות, און שטותים ווי כאילו דאס הייסט נישט גערעכנט מיט א געגנט, ווי כאילו דאס באדערט פאר שכנים, ווי כאילו דאס איז נישט עפעס וואס איז דא אין גאנץ קרית יואל זינט די התייסדות און איז פולי אקצעפטירט, און ווי כאילו שכנים האבן בכלל א ווארט אויף אזא זאך.

בקיצור פראבירט האקן אין קאפ צו בויען א קעיס @יום טוב אויף אזאנס ענטפערט מען נישט.

[בלומען]

דאס זאג איך, מ'קען זיי נישט איינטיילן, און נישט רופן צו דין תורה.
אבער ס'איז קלאר אז ס'איז א טהאט אקעגן די איינוואוינער פון די געגנט, דאס איז אלעס וואס איך זאג

איך הער זייער ווייטאג
גיב זיי איבער אז זיי האבן נישט קיין שום רעכט איינצוטיילן ווער יא און ווער נישט

קיינער האט נישט קיין ווייטאג, שבת דירות פון ערליכע איינוואוינער איז בכלל נישט קיין מדובר ביי אונזער געגנט, @בלומען מישט דא קאשע פון געגנטער וואס מיטשען זיך מיט וויקענד רענטאלס און ברענגען אריין גאר מאדערנע אידן און גוים, יעדע וואך אנדערע, און צימאל קענען זיי שפאצירן מיט הונט.

ב"ה ביי אונז איז עס נישט דא.

זיך יא אדער נישט רעכענען מיט די אידן פון די גאס/געגנט האט פולע אנדערע וועגן וויאזוי עס קען ארויסקומען, אדער וויזאוי מען קען אפמאכן וואס הייסט יא אדער נישט גערעכנט מיט אנדערע, ס'איז נישט פאר יעצט.

איך האב בכלל נישט געפלאנט צו ענטפערן אויף די אלע געבאקענע הנחות פון @בלומען וואס ער פראבירט צו בויען דא א נייע קאשע קעיס און אזוי פארוואסערן די יעצטיגע פלאקערדיגע נושא פון ברענגען שמוציגע גוים.

אבער אזוי ווי @יום טוב ענטפערסט אויף איין קליינע דעטאל זיי קלאר מיט די אנדערע פאלשע הנחות, און שטותים ווי כאילו דאס הייסט נישט גערעכנט מיט א געגנט, ווי כאילו דאס באדערט פאר שכנים, ווי כאילו דאס איז נישט עפעס וואס איז דא אין גאנץ קרית יואל זינט די התייסדות און איז פולי אקצעפטירט, און ווי כאילו שכנים האבן בכלל א ווארט אויף אזא זאך.

בקיצור פראבירט האקן אין קאפ צו בויען א קעיס @יום טוב אויף אזאנס ענטפערט מען נישט.

איך בין לכאורה געווען די ערשטע ניק פון גאנץ אידטיש צו שרייען אויף די פארווייטאגטע נושא פון פארדינגען הייזער פאר גוים
אבער די סעקונדע וואס איך לייג צו עפעס וואס שמעקט דיר נישט, איז שוין נישט ווערד צו הערן מיין וויי געשריי, נאר מ'מוז ליינען בלויז דיינע תגובות

איך ווייס נישט ווער דו ביסט, אבער פון די וועג ווי דו ביסט געווארן אזוי אפענדעד פון מיין רעדן פון שבת הייזער, האב איך באקומען די שפיר אז דו ביסט אויך פון דיע
אויב יא ביטע אנטשולדיגט מיר אויב דו נעמסט דאס אן פערזענליך
נאכדערצו אז דו קענסט זאגן אזוי גראד אז ס'איז בכלל נישט קיין מדובר אין אונזער גענעט, איז נישט מעגליך אז דו וואוינסט דא עמטליך
אבער דאס איז א 100 פראצענטיגע פאקט, און קענסט דאס וועריפייען ביי פילע איינוואוינער וואס וואוינען נעבן פוסטע וואכן הייזער, ווי שטארק דאס באדערט זיי

[יום טוב]

דאס זאג איך, מ'קען זיי נישט איינטיילן, און נישט רופן צו דין תורה.
אבער ס'איז קלאר אז ס'איז א טהאט אקעגן די איינוואוינער פון די געגנט, דאס איז אלעס וואס איך זאג

איך הער זייער ווייטאג
גיב זיי איבער אז זיי האבן נישט קיין שום רעכט איינצוטיילן ווער יא און ווער נישט

קיינער האט נישט קיין ווייטאג, שבת דירות פון ערליכע איינוואוינער איז בכלל נישט קיין מדובר ביי אונזער געגנט, @בלומען מישט דא קאשע פון געגנטער וואס מיטשען זיך מיט וויקענד רענטאלס און ברענגען אריין גאר מאדערנע אידן און גוים, יעדע וואך אנדערע, און צימאל קענען זיי שפאצירן מיט הונט.

ב"ה ביי אונז איז עס נישט דא.

זיך יא אדער נישט רעכענען מיט די אידן פון די גאס/געגנט האט פולע אנדערע וועגן וויאזוי עס קען ארויסקומען, אדער וויזאוי מען קען אפמאכן וואס הייסט יא אדער נישט גערעכנט מיט אנדערע, ס'איז נישט פאר יעצט.

איך האב בכלל נישט געפלאנט צו ענטפערן אויף די אלע געבאקענע הנחות פון @בלומען וואס ער פראבירט צו בויען דא א נייע קאשע קעיס און אזוי פארוואסערן די יעצטיגע פלאקערדיגע נושא פון ברענגען שמוציגע גוים.

אבער אזוי ווי @יום טוב ענטפערסט אויף איין קליינע דעטאל זיי קלאר מיט די אנדערע פאלשע הנחות, און שטותים ווי כאילו דאס הייסט נישט גערעכנט מיט א געגנט, ווי כאילו דאס באדערט פאר שכנים, ווי כאילו דאס איז נישט עפעס וואס איז דא אין גאנץ קרית יואל זינט די התייסדות און איז פולי אקצעפטירט, און ווי כאילו שכנים האבן בכלל א ווארט אויף אזא זאך.

בקיצור פראבירט האקן אין קאפ צו בויען א קעיס @יום טוב אויף אזאנס ענטפערט מען נישט.

@רבותי מיר וועלן בענטשן אדרבה מיטן ארום טענען צו דער עולם וויל יא אדער נישט מאכט איר א טענה'ריי ללא צורך, למאי נפק"מ צו דער עולם וויל יא אדער נישט , מען קען קיינעם נישט איינטיילן ווייל מיר איז נישט באקוועם , דאס איז די פרייז פון וואינען אין א נייע געגענט און עס עס אויף און פארטיג

[יונה טויב]

די וואס שרייבן וועגן פרעגן דעת תורה, די רבני העיר האבן עס שוין אויסגע'פסק'נט דעריבער פעלט נישט אויס צו גיין זוכן א מורה הוראה.

און ווי שוין אויסגעשמועס דא בעבר זענען די אלטע גוים און די נייע אנדערע מענטאליטעטן בכלל.

איבער שבת דירות בכלליות ווייס איך נישט ווייל איך האב נישט אזעלכע בשכינות, אבער פארהאן געוויסע שבת געסט וואס יעדער ווייסט אז זיי מאכן אומנויטיגע קאפ וויי פאר די איינוואוינער.