זענען די ביכער מיט וואס מען איז מחנך אונזערע קינדער נשפע געווארן פון דער רעגירונג?

[משה גרויס]

למעשה איז נישט נוגע איך האב טראסט אין די מוסדות אז זיי גייען נישט לערנען עפעס וואס מיין רבי לאזט נישט. און פאר אויסליפטערן וויל איך וויסן צי די שרעקעדיגע זאכן זענען עכטע

[ווען מען קוקט און היסטאריע, זעהט מען אסאך מאל ביי גזירת, אז די "רוב" און די "עסטעבלישמענט" איז נישט בייגעשטאנען די נסיון]
יעדער איד איז "אליין" מחיוב תרי"ג מצות, ביי מתן תורה האט "יעדער עקסטער" מקבל געווען די מצות ה', מען האט נישט מקבל געווען א געוויסע בית החיים ווי מען גייט ליגן וכו'

היסטאריע זעט מען אז די תמימותדיגע וואס האבן געפאלגט די רבנים זענען בייגעשטאנען און די אייגענע טראכטערס נישט

מדארף טאקע פאלגען די צדיקים פון אלע דורות, און נישט משנה זיין קיין זוז כל שהוא, און נישט ווערן נאכגעשלעפט פון די מתחדשים

[אנדערער]

[ווען מען קוקט און היסטאריע, זעהט מען אסאך מאל ביי גזירת, אז די "רוב" און די "עסטעבלישמענט" איז נישט בייגעשטאנען די נסיון]
יעדער איד איז "אליין" מחיוב תרי"ג מצות, ביי מתן תורה האט "יעדער עקסטער" מקבל געווען די מצות ה', מען האט נישט מקבל געווען א געוויסע בית החיים ווי מען גייט ליגן וכו'

היסטאריע זעט מען אז די תמימותדיגע וואס האבן געפאלגט די רבנים זענען בייגעשטאנען און די אייגענע טראכטערס נישט

מדארף טאקע פאלגען די צדיקים פון אלע דורות, און נישט משנה זיין קיין זוז כל שהוא, און נישט ווערן נאכגעשלעפט פון די מתחדשים

האסט נאך עפעס צוצוגעבן צום שמועס?

[וואוילער]

איך זעה שוין, יעדע מאל ווען איינער ברענגט ארויף, האר-אויפשטעלאנגדיגע דאקאמענטען, זענען דא געוויסע וואס ווילן פארדרייען די שמיעס, און עס פארוואסערען...
געכאפט ביי די מעשה...

און ס'דא געוויסע וואס ברענגען "האר-אויפשטעלאנגדיגע דאקאמענטען" און ווען מ'זוכט צו וויסן פרטים זענען זיי נישט בנמצא.

[פופציגער]

ווי אזוי פלאנסטו עס צו באקומען? יעדער מוז טוהן אויף למעשה, און אליין מברר זיין וואס מלערענט מיט זיינע קונדער
"אידטיש" איז געמאכט זיך אויסצוליפטרען אין די זייטיגע זמנים, און הערן אביסל דברים העומדים על הפרק [נייעס], נישט צו בויען אויף למעשה
חוץ מזה, גארנישט קען דא נישט זיין א 100% פראף, וועגן אלעס איז אנאנאמי"ס

חחחח

א באזונדערן חחח פאר יעדע שורה דא...

יעדער מוז טון אליינס...
אידטיש כיז נישט געמאכט פאר דעם...
אלעס אנאנימוס...

אין קורצן, קיין באווייז אינישטא!

וואס איז נישט פארשטענדליך?

אלעס פארשטענדליך... כמו שכתבתי

[וואס נישט]

@וואס נישט און @היימישע זייגער זאלן אריינקומען מיט די נאמען פון דע מוסד

סאיז א היימישע מוסד פון ב''פ

נ''ב סהאט נישט דווקא מיט איין מוסד, און איין געוויסע פראבלעם וואס מען האט געטראפן און יענע מוסד,סאיז נאר א דוגמא וואס פאר השפעה די רעגירונג האט אויף אונזערע לימודים,און עס ווייזט די סכנה וואס אונזערע קינדער געפונען זיך, אויב די מוסדות גייען גיין אויף די ריכטענג פון אויפווייזען פאר די רעגירונג אז אונז זענען יא סובסטענשעל עקוויוועלנט און פרובערן נאכצוקומען די רעגירונג ח''ו,די ספעציפשע זאך וואס מען האט דא ארויף געברענגט איז געקומען נאכדעם וואס עלטערן פון יענע מוסד האבן גענומען די מי צו נאכגיין וואס זייערע קינדער לערנען און זיי האבן ליידער דאס געטראפן ביי זייער קינד וואס לערנט און די 9 קלאס ,
גיי ווייס וואס מען לערנט און די אנדערע מוסדות אדער און אנדערע קלאסען פון די מוסד.

די דוגמא ברענגעט ארויס די חוב וואס יעדע טאטע און מאמע האבן צו נאכגיין וואס מען לערנט מיט זיינע קינדער און זיין מוסד ווי ער שיקט,

[אנדערער]

אן א נאמען איז די גאנצע זאך שקר

[ר' מנשה]

ווי אזוי פלאנסטו עס צו באקומען? מ'מיז טוהן אויף למעשה און אליין מברר זיין וואס מלערענט מיט זיינע קונדער
"אידטיש" איז געמאכט זיך אויסצוליפטרען אין די זייטיגע זמנים, און הערן אביסל דברים העומדים על הפרק [נייעס], נישט צו בויען אויף למעשה

למעשה איז נישט נוגע איך האב טראסט אין די מוסדות אז זיי גייען נישט לערנען עפעס וואס מיין רבי לאזט נישט. און פאר אויסליפטערן וויל איך וויסן צי די שרעקעדיגע זאכן זענען עכטע

[ווען מען קוקט און היסטאריע, זעהט מען אסאך מאל ביי גזירת, אז די "רוב" און די "עסטעבלישמענט" איז נישט בייגעשטאנען די נסיון]
יעדער איד איז "אליין" מחיוב תרי"ג מצות, ביי מתן תורה האט "יעדער עקסטער" מקבל געווען די מצות ה', מען האט נישט מקבל געווען א געוויסע בית החיים ווי מען גייט ליגן וכו'

ברענג נישט אריין קיין ענקזייעטי.
יעדער יוד איז מחויב איין זאך:
צו מאכן זעכער אז ער שיקט זיינע קינדער אין א מוסד וואס האט א ערליכע מנהיג בראש. פינטעל.
מען האלט ברוך השם נישט ביי א מצב ווען די היימישע מוסדות וואס האבן א ערליכע רבי בראש זוכן מיט לעכט אפצופירן טויזענעטער יודן פון וועג און אויב זעסטו אז עפעס איז בטעות אריינגעפאלן אין די ביכער קענסטו רואיג איבערלאזן א מעסעדש פאר די הנהלה רוחניות און זיך פארלאזן אויף זיי, איך זאג דיר צו אז זיי זענען בכלל נישט אינטערסירט צו לערנען כפירה ר"ל מיט די צאן קדשים, זיי האבן בעסערע און גרעסערע דאגות ווי דעם.
און אויף די שרעקליכע עבירה פון נישט נאכקוקן יעדן טאג פונקטלעך וואס מען לערענט איז געזאגט געווארן די ווארט "ווען מען דיך שמייסן אויבן אין הימל,און מען וועט האלטן ביי די עבירה מיינט אז מען איז שוין פערטיג".

[לייבל פריש]

אן א נאמען איז די גאנצע זאך שקר

צ"ל איז די גאנצע זאך נאר א מעגליכקייט נישט א זיכערע זאך
הגם עס איז קלאר דא אזעלכע ביכער און פאר איינעם וואס קען אידיש האט מען עס געמאכט
און נאך וואס מוסדות האבן גענומען פעטוועיס און הייבן אן זאגן אז דברים המתורים מעג מען וכו' זענען שוין אלע מוסדות מער נישט אויף די חזקה אז מזאל זיי גלייבן אז זיי לערנען נישט זאכן וואס טויג נישט
ממוז מאכן א בדיקה יפה וואס מלערנט מיט אונזערע קינדער ביי יעדע מוסד יהי' מי שיהי'

[אנדערער]

אן א נאמען איז די גאנצע זאך שקר

צ"ל איז די גאנצע זאך נאר א מעגליכקייט נישט א זיכערע זאך
הגם עס איז קלאר דא אזעלכע ביכער און פאר איינעם וואס קען אידיש האט מען עס געמאכט

ניין ניין פשוט שקר

און נאך וואס מוסדות האבן גענומען פעטוועיס און הייבן אן זאגן אז דברים המתורים מעג מען וכו' זענען שוין אלע מוסדות מער נישט אויף די חזקה אז מזאל זיי גלייבן אז זיי לערנען נישט זאכן וואס טויג נישט
ממוז מאכן א בדיקה יפה וואס מלערנט מיט אונזערע קינדער ביי יעדע מוסד יהי' מי שיהי'

זיי מחלק פעטוועי און דברים אסורים

[פופציגער]

בקיצור, א גאנצע שטורעם אין א גלאז וואסער וואס די גרונדן דערפון איז "ווער ווייסט וואס מ'לערנט..."

לחיים לחיים!

[לייבל פריש]

בקיצור, א גאנצע שטורעם אין א גלאז וואסער וואס די גרונדן דערפון איז "ווער ווייסט וואס מ'לערנט..."

לחיים לחיים!

איז דא איינער וואס ליינקענט אז די ביכער איז געמאכט געווארן פאר היימישע מוסדות בלשון אידיש?

[ר' משה]

בקיצור, א גאנצע שטורעם אין א גלאז וואסער וואס די גרונדן דערפון איז "ווער ווייסט וואס מ'לערנט..."

לחיים לחיים!

איז דא איינער וואס ליינקענט אז די ביכער איז געמאכט געווארן פאר היימישע מוסדות בלשון אידיש?

דעי גאנצע שמעוס באציט זיך אויף עפעס אנדערש נישט אויף דע פעינט סמטוכע

[משה גרויס]

למעשה איז נישט נוגע איך האב טראסט אין די מוסדות אז זיי גייען נישט לערנען עפעס וואס מיין רבי לאזט נישט. און פאר אויסליפטערן וויל איך וויסן צי די שרעקעדיגע זאכן זענען עכטע

[ווען מען קוקט און היסטאריע, זעהט מען אסאך מאל ביי גזירת, אז די "רוב" און די "עסטעבלישמענט" איז נישט בייגעשטאנען די נסיון]
יעדער איד איז "אליין" מחיוב תרי"ג מצות, ביי מתן תורה האט "יעדער עקסטער" מקבל געווען די מצות ה', מען האט נישט מקבל געווען א געוויסע בית החיים ווי מען גייט ליגן וכו'

ברענג נישט אריין קיין ענקזייעטי.
יעדער יוד איז מחויב איין זאך:
צו מאכן זעכער אז ער שיקט זיינע קינדער אין א מוסד וואס האט א ערליכע מנהיג בראש. פינטעל.
מען האלט ברוך השם נישט ביי א מצב ווען די היימישע מוסדות וואס האבן א ערליכע רבי בראש זוכן מיט לעכט אפצופירן טויזענעטער יודן פון וועג און אויב זעסטו אז עפעס איז בטעות אריינגעפאלן אין די ביכער קענסטו רואיג איבערלאזן א מעסעדש פאר די הנהלה רוחניות און זיך פארלאזן אויף זיי, איך זאג דיר צו אז זיי זענען בכלל נישט אינטערסירט צו לערנען כפירה ר"ל מיט די צאן קדשים, זיי האבן בעסערע און גרעסערע דאגות ווי דעם.
און אויף די שרעקליכע עבירה פון נישט נאכקוקן יעדן טאג פונקטלעך וואס מען לערענט איז געזאגט געווארן די ווארט "ווען מען דיך שמייסן אויבן אין הימל,און מען וועט האלטן ביי די עבירה מיינט אז מען איז שוין פערטיג".

קודם כל, פארוואס באקומט מען ענקזייעטי, מיט'ן געוואר ווערן אז די חיוב פון חינוך, און די איסור פון לערנען חכמות חיצוניות וכו', ליגט אויף יעדע טאטע-מאמע?
צווייטענס, קיינער זאגט נישט אז די ראשי המוסדות "ווילן" אפ-פארן. אבער עס זענען דא אנדערע, וואס ווילן אונז יא אפ-פארן [יאפעד, פעדערעישין, וכו'], און די רעגיראנג פארשטייט זיי.... און עס כאפט זיך ליידער אריין מכשולות, בכוונה ושלא בכוונה, ממילא דארף יעדע טאטע טוהן "זיין חיוב". וזה הוא.

[משה שלום]

[ווען מען קוקט און היסטאריע, זעהט מען אסאך מאל ביי גזירת, אז די "רוב" און די "עסטעבלישמענט" איז נישט בייגעשטאנען די נסיון]
יעדער איד איז "אליין" מחיוב תרי"ג מצות, ביי מתן תורה האט "יעדער עקסטער" מקבל געווען די מצות ה', מען האט נישט מקבל געווען א געוויסע בית החיים ווי מען גייט ליגן וכו'

ברענג נישט אריין קיין ענקזייעטי.
יעדער יוד איז מחויב איין זאך:
צו מאכן זעכער אז ער שיקט זיינע קינדער אין א מוסד וואס האט א ערליכע מנהיג בראש. פינטעל.
מען האלט ברוך השם נישט ביי א מצב ווען די היימישע מוסדות וואס האבן א ערליכע רבי בראש זוכן מיט לעכט אפצופירן טויזענעטער יודן פון וועג און אויב זעסטו אז עפעס איז בטעות אריינגעפאלן אין די ביכער קענסטו רואיג איבערלאזן א מעסעדש פאר די הנהלה רוחניות און זיך פארלאזן אויף זיי, איך זאג דיר צו אז זיי זענען בכלל נישט אינטערסירט צו לערנען כפירה ר"ל מיט די צאן קדשים, זיי האבן בעסערע און גרעסערע דאגות ווי דעם.
און אויף די שרעקליכע עבירה פון נישט נאכקוקן יעדן טאג פונקטלעך וואס מען לערענט איז געזאגט געווארן די ווארט "ווען מען דיך שמייסן אויבן אין הימל,און מען וועט האלטן ביי די עבירה מיינט אז מען איז שוין פערטיג".

קודם כל, פארוואס באקומט מען ענקזייעטי, מיט'ן געוואר ווערן אז די חיוב פון חינוך, און די איסור פון לערנען חכמות חיצוניות וכו', ליגט אויף יעדע טאטע-מאמע?
צווייטענס, קיינער זאגט נישט אז די ראשי המוסדות "ווילן" אפ-פארן. אבער עס זענען דא אנדערע וואס ווילן אונז יא אפ-פארן [יאפעד, פעדערעישין, וכו'], און די רעגיראנג פארשטייט זיי.... און עס כאפט זיך ליידער אריין מכשולות, בכוונה ושלא בכוונה, ממילא דארף יעדע טאטע טוהן "זיין חיוב". וזה הוא.

סא וועגן דעם פארשפרייט מען פאלשע זאכן ?

[משה גרויס]

ברענג נישט אריין קיין ענקזייעטי.
יעדער יוד איז מחויב איין זאך:
צו מאכן זעכער אז ער שיקט זיינע קינדער אין א מוסד וואס האט א ערליכע מנהיג בראש. פינטעל.
מען האלט ברוך השם נישט ביי א מצב ווען די היימישע מוסדות וואס האבן א ערליכע רבי בראש זוכן מיט לעכט אפצופירן טויזענעטער יודן פון וועג און אויב זעסטו אז עפעס איז בטעות אריינגעפאלן אין די ביכער קענסטו רואיג איבערלאזן א מעסעדש פאר די הנהלה רוחניות און זיך פארלאזן אויף זיי, איך זאג דיר צו אז זיי זענען בכלל נישט אינטערסירט צו לערנען כפירה ר"ל מיט די צאן קדשים, זיי האבן בעסערע און גרעסערע דאגות ווי דעם.
און אויף די שרעקליכע עבירה פון נישט נאכקוקן יעדן טאג פונקטלעך וואס מען לערענט איז געזאגט געווארן די ווארט "ווען מען דיך שמייסן אויבן אין הימל,און מען וועט האלטן ביי די עבירה מיינט אז מען איז שוין פערטיג".

קודם כל, פארוואס באקומט מען ענקזייעטי, מיט'ן געוואר ווערן אז די חיוב פון חינוך, און די איסור פון לערנען חכמות חיצוניות וכו', ליגט אויף יעדע טאטע-מאמע?
צווייטענס, קיינער זאגט נישט אז די ראשי המוסדות "ווילן" אפ-פארן. אבער עס זענען דא אנדערע וואס ווילן אונז יא אפ-פארן [יאפעד, פעדערעישין, וכו'], און די רעגיראנג פארשטייט זיי.... און עס כאפט זיך ליידער אריין מכשולות, בכוונה ושלא בכוונה, ממילא דארף יעדע טאטע טוהן "זיין חיוב". וזה הוא.

סא וועגן דעם פארשפרייט מען פאלשע זאכן ?

ניין, נאר וועגן דעם דארף יעדע טאטע זיכער מאכן, אז די מכשולות קומען נישט אן צו זיינע קינדער...
אגב, וועלעכע פאלטשע זאך האט מען פארשפרייט?

[מיטב הגיון]

[ווען מען קוקט און היסטאריע, זעהט מען אסאך מאל ביי גזירת, אז די "רוב" און די "עסטעבלישמענט" איז נישט בייגעשטאנען די נסיון]
יעדער איד איז "אליין" מחיוב תרי"ג מצות, ביי מתן תורה האט "יעדער עקסטער" מקבל געווען די מצות ה', מען האט נישט מקבל געווען א געוויסע בית החיים ווי מען גייט ליגן וכו'

ברענג נישט אריין קיין ענקזייעטי.
יעדער יוד איז מחויב איין זאך:
צו מאכן זעכער אז ער שיקט זיינע קינדער אין א מוסד וואס האט א ערליכע מנהיג בראש. פינטעל.
מען האלט ברוך השם נישט ביי א מצב ווען די היימישע מוסדות וואס האבן א ערליכע רבי בראש זוכן מיט לעכט אפצופירן טויזענעטער יודן פון וועג און אויב זעסטו אז עפעס איז בטעות אריינגעפאלן אין די ביכער קענסטו רואיג איבערלאזן א מעסעדש פאר די הנהלה רוחניות און זיך פארלאזן אויף זיי, איך זאג דיר צו אז זיי זענען בכלל נישט אינטערסירט צו לערנען כפירה ר"ל מיט די צאן קדשים, זיי האבן בעסערע און גרעסערע דאגות ווי דעם.
און אויף די שרעקליכע עבירה פון נישט נאכקוקן יעדן טאג פונקטלעך וואס מען לערענט איז געזאגט געווארן די ווארט "ווען מען דיך שמייסן אויבן אין הימל,און מען וועט האלטן ביי די עבירה מיינט אז מען איז שוין פערטיג".

קודם כל, פארוואס באקומט מען ענקזייעטי, מיט'ן געוואר ווערן אז די חיוב פון חינוך, און די איסור פון לערנען חכמות חיצוניות וכו', ליגט אויף יעדע טאטע-מאמע?
צווייטענס, קיינער זאגט נישט אז די ראשי המוסדות "ווילן" אפ-פארן. אבער עס זענען דא אנדערע, וואס ווילן אונז יא אפ-פארן [יאפעד, פעדערעישין, וכו'], און די רעגיראנג פארשטייט זיי.... און עס כאפט זיך ליידער אריין מכשולות, בכוונה ושלא בכוונה, ממילא דארף יעדע טאטע טוהן "זיין חיוב". וזה הוא.

און אויב עס איז נישטא קיין פראבלעמען מיט יאפפעד, רעגירונג, פעדערעישאן וכו', קען אויך זיין א פראבלעם היות מען קויפט גויאישע ביכער פון גויאישע מחברים? אדער עס עס איז נאר דא מכשולות וועגן יאפפעד וכדו'?

ואת"ל אז עס קען זיין מכשולות אפילו אהן יאפפעד, רעגירונג וכו' איז דאן אויך דא א חיוב אויף יעדן טאטן? אדער דער חיוב איז נאר אויב די מכשולות קומען פון יאפפעד, רעגירונג וכו'?

[מיטב הגיון]

ברענג נישט אריין קיין ענקזייעטי.
יעדער יוד איז מחויב איין זאך:
צו מאכן זעכער אז ער שיקט זיינע קינדער אין א מוסד וואס האט א ערליכע מנהיג בראש. פינטעל.
מען האלט ברוך השם נישט ביי א מצב ווען די היימישע מוסדות וואס האבן א ערליכע רבי בראש זוכן מיט לעכט אפצופירן טויזענעטער יודן פון וועג און אויב זעסטו אז עפעס איז בטעות אריינגעפאלן אין די ביכער קענסטו רואיג איבערלאזן א מעסעדש פאר די הנהלה רוחניות און זיך פארלאזן אויף זיי, איך זאג דיר צו אז זיי זענען בכלל נישט אינטערסירט צו לערנען כפירה ר"ל מיט די צאן קדשים, זיי האבן בעסערע און גרעסערע דאגות ווי דעם.
און אויף די שרעקליכע עבירה פון נישט נאכקוקן יעדן טאג פונקטלעך וואס מען לערענט איז געזאגט געווארן די ווארט "ווען מען דיך שמייסן אויבן אין הימל,און מען וועט האלטן ביי די עבירה מיינט אז מען איז שוין פערטיג".

קודם כל, פארוואס באקומט מען ענקזייעטי, מיט'ן געוואר ווערן אז די חיוב פון חינוך, און די איסור פון לערנען חכמות חיצוניות וכו', ליגט אויף יעדע טאטע-מאמע?
צווייטענס, קיינער זאגט נישט אז די ראשי המוסדות "ווילן" אפ-פארן. אבער עס זענען דא אנדערע, וואס ווילן אונז יא אפ-פארן [יאפעד, פעדערעישין, וכו'], און די רעגיראנג פארשטייט זיי.... און עס כאפט זיך ליידער אריין מכשולות, בכוונה ושלא בכוונה, ממילא דארף יעדע טאטע טוהן "זיין חיוב". וזה הוא.

און אויב עס איז נישטא קיין פראבלעמען מיט יאפפעד, רעגירונג, פעדערעישאן וכו', קען אויך זיין א פראבלעם היות מען קויפט גויאישע ביכער פון גויאישע מחברים? אדער עס עס איז נאר דא מכשולות וועגן יאפפעד וכדו'?

ואת"ל אז עס קען זיין מכשולות אפילו אהן יאפפעד, רעגירונג וכו', איז דאן אויך דא א חיוב אויף יעדן טאטן? אדער דער חיוב איז נאר אויב די מכשולות קומען פון יאפפעד, רעגירונג וכו'?

[משה גרויס]

ברענג נישט אריין קיין ענקזייעטי.
יעדער יוד איז מחויב איין זאך:
צו מאכן זעכער אז ער שיקט זיינע קינדער אין א מוסד וואס האט א ערליכע מנהיג בראש. פינטעל.
מען האלט ברוך השם נישט ביי א מצב ווען די היימישע מוסדות וואס האבן א ערליכע רבי בראש זוכן מיט לעכט אפצופירן טויזענעטער יודן פון וועג און אויב זעסטו אז עפעס איז בטעות אריינגעפאלן אין די ביכער קענסטו רואיג איבערלאזן א מעסעדש פאר די הנהלה רוחניות און זיך פארלאזן אויף זיי, איך זאג דיר צו אז זיי זענען בכלל נישט אינטערסירט צו לערנען כפירה ר"ל מיט די צאן קדשים, זיי האבן בעסערע און גרעסערע דאגות ווי דעם.
און אויף די שרעקליכע עבירה פון נישט נאכקוקן יעדן טאג פונקטלעך וואס מען לערענט איז געזאגט געווארן די ווארט "ווען מען דיך שמייסן אויבן אין הימל,און מען וועט האלטן ביי די עבירה מיינט אז מען איז שוין פערטיג".

קודם כל, פארוואס באקומט מען ענקזייעטי, מיט'ן געוואר ווערן אז די חיוב פון חינוך, און די איסור פון לערנען חכמות חיצוניות וכו', ליגט אויף יעדע טאטע-מאמע?
צווייטענס, קיינער זאגט נישט אז די ראשי המוסדות "ווילן" אפ-פארן. אבער עס זענען דא אנדערע, וואס ווילן אונז יא אפ-פארן [יאפעד, פעדערעישין, וכו'], און די רעגיראנג פארשטייט זיי.... און עס כאפט זיך ליידער אריין מכשולות, בכוונה ושלא בכוונה, ממילא דארף יעדע טאטע טוהן "זיין חיוב". וזה הוא.

און אויב עס איז נישטא קיין פראבלעמען מיט יאפפעד, רעגירונג, פעדערעישאן וכו', קען אויך זיין א פראבלעם היות מען קויפט גויאישע ביכער פון גויאישע מחברים? אדער עס עס איז נאר דא מכשולות וועגן יאפפעד וכדו'?
ואת"ל אז עס קען זיין מכשולות אפילו אהן יאפפעד, רעגירונג וכו' איז דאן אויך דא א חיוב אויף יעדן טאטן? אדער דער חיוב איז נאר אויב די מכשולות קומען פון יאפפעד, רעגירונג וכו'?

אז די פרעגסט מיט א תמימות, גיי איך ענטפרען מיט א תמימות..
על ראשון ראשון ועל אחרון אחרון.

• היות די עלטרען און די ראשי המוסדות זענען ערליך, קומען די "עיקר מכשולות" אריין, פון פרעמדע [יאפעד, פעדערעישאן ימ"ש]...
  די חיוב פון חינוך ליגט אייביג אויף די עלטערען.

[מיטב הגיון]

קודם כל, פארוואס באקומט מען ענקזייעטי, מיט'ן געוואר ווערן אז די חיוב פון חינוך, און די איסור פון לערנען חכמות חיצוניות וכו', ליגט אויף יעדע טאטע-מאמע?
צווייטענס, קיינער זאגט נישט אז די ראשי המוסדות "ווילן" אפ-פארן. אבער עס זענען דא אנדערע, וואס ווילן אונז יא אפ-פארן [יאפעד, פעדערעישין, וכו'], און די רעגיראנג פארשטייט זיי.... און עס כאפט זיך ליידער אריין מכשולות, בכוונה ושלא בכוונה, ממילא דארף יעדע טאטע טוהן "זיין חיוב". וזה הוא.

און אויב עס איז נישטא קיין פראבלעמען מיט יאפפעד, רעגירונג, פעדערעישאן וכו', קען אויך זיין א פראבלעם היות מען קויפט גויאישע ביכער פון גויאישע מחברים? אדער עס עס איז נאר דא מכשולות וועגן יאפפעד וכדו'?
ואת"ל אז עס קען זיין מכשולות אפילו אהן יאפפעד, רעגירונג וכו' איז דאן אויך דא א חיוב אויף יעדן טאטן? אדער דער חיוב איז נאר אויב די מכשולות קומען פון יאפפעד, רעגירונג וכו'?

אז די פרעגסט מיט א תמימות, גיי איך ענטפרען מיט א תמימות..
על ראשון ראשון ועל אחרון אחרון.

• היות די עלטרען און די ראשי המוסדות זענען ערליך, קומען די "עיקר מכשולות" אריין, פון פרעמדע [יאפעד, פעדערעישאן ימ"ש]...
  די חיוב פון חינוך ליגט אייביג אויף די עלטערען.

אינטערעסאנט, מיין סברא זאגט פארקערט, היות די מוסדות און עלטערן זענען ערליך קומט לכאורה גארנישט אריין דארט פון יאפפעד, און מכשולות מאכט זיך אהן יאפפעד אויכעט.

ופשוט הוא, נאר די עצם מכשלות אינטערעסירט דיך נישט נאר אויב דו האלטסט אז דו קענסט עס צאמשטעלן מיט יאפפעד וכו'

[משה גרויס]

און אויב עס איז נישטא קיין פראבלעמען מיט יאפפעד, רעגירונג, פעדערעישאן וכו', קען אויך זיין א פראבלעם היות מען קויפט גויאישע ביכער פון גויאישע מחברים? אדער עס עס איז נאר דא מכשולות וועגן יאפפעד וכדו'?
ואת"ל אז עס קען זיין מכשולות אפילו אהן יאפפעד, רעגירונג וכו' איז דאן אויך דא א חיוב אויף יעדן טאטן? אדער דער חיוב איז נאר אויב די מכשולות קומען פון יאפפעד, רעגירונג וכו'?

אז די פרעגסט מיט א תמימות, גיי איך ענטפרען מיט א תמימות..
על ראשון ראשון ועל אחרון אחרון.

• היות די עלטרען און די ראשי המוסדות זענען ערליך, קומען די "עיקר מכשולות" אריין, פון פרעמדע [יאפעד, פעדערעישאן ימ"ש]...
  די חיוב פון חינוך ליגט אייביג אויף די עלטערען.

אינטערעסאנט, מיין סברא זאגט פארקערט, היות די מוסדות און עלטערן זענען ערליך קומט לכאורה גארנישט אריין דארט פון יאפפעד, און מכשולות מאכט זיך אהן יאפפעד אויכעט.

דיין סברה זאגט, אז וועגן מאיז ערליך, מאכט מען אליין די מפוקפוק'דיגע שינוים??????????????

[וואס נישט]

ברענג נישט אריין קיין ענקזייעטי.
יעדער יוד איז מחויב איין זאך:
צו מאכן זעכער אז ער שיקט זיינע קינדער אין א מוסד וואס האט א ערליכע מנהיג בראש. פינטעל.
מען האלט ברוך השם נישט ביי א מצב ווען די היימישע מוסדות וואס האבן א ערליכע רבי בראש זוכן מיט לעכט אפצופירן טויזענעטער יודן פון וועג און אויב זעסטו אז עפעס איז בטעות אריינגעפאלן אין די ביכער קענסטו רואיג איבערלאזן א מעסעדש פאר די הנהלה רוחניות און זיך פארלאזן אויף זיי, איך זאג דיר צו אז זיי זענען בכלל נישט אינטערסירט צו לערנען כפירה ר"ל מיט די צאן קדשים, זיי האבן בעסערע און גרעסערע דאגות ווי דעם.
און אויף די שרעקליכע עבירה פון נישט נאכקוקן יעדן טאג פונקטלעך וואס מען לערענט איז געזאגט געווארן די ווארט "ווען מען דיך שמייסן אויבן אין הימל,און מען וועט האלטן ביי די עבירה מיינט אז מען איז שוין פערטיג".

קודם כל, פארוואס באקומט מען ענקזייעטי, מיט'ן געוואר ווערן אז די חיוב פון חינוך, און די איסור פון לערנען חכמות חיצוניות וכו', ליגט אויף יעדע טאטע-מאמע?
צווייטענס, קיינער זאגט נישט אז די ראשי המוסדות "ווילן" אפ-פארן. אבער עס זענען דא אנדערע, וואס ווילן אונז יא אפ-פארן [יאפעד, פעדערעישין, וכו'], און די רעגיראנג פארשטייט זיי.... און עס כאפט זיך ליידער אריין מכשולות, בכוונה ושלא בכוונה, ממילא דארף יעדע טאטע טוהן "זיין חיוב". וזה הוא.


און אויב עס איז נישטא קיין פראבלעמען מיט יאפפעד, רעגירונג, פעדערעישאן וכו', קען אויך זיין א פראבלעם היות מען קויפט גויאישע ביכער פון גויאישע מחברים? אדער עס עס איז נאר דא מכשולות וועגן יאפפעד וכדו'?.

די מוסדות וואס זענען אינטער פערל'ס דארפן לכאורה נישט האבן קיין פראבלעם פון גויאישע מחברים, וויל זיי מאכן דיך אליין די ביכער, זייער פראבלעם קען לכאורה נאר זיין וועגן יאפפעד וכדו'

(נ''ב לויט ווי איך געדענק איז דאס געווען די סיבה וואס מען האט אריין געברענגט ניי ביכער און היימשע מוסדות דעמאלטס ביי די קאמען קאר שערוריא, ווייל מען דארף ביכער פון היימשע אידן וואס האבן עס פארפאסט,אזוי איז געשטאנען און דער איד פ' כי תצא תשע''ט)

[וואס נישט]

קודם כל, פארוואס באקומט מען ענקזייעטי, מיט'ן געוואר ווערן אז די חיוב פון חינוך, און די איסור פון לערנען חכמות חיצוניות וכו', ליגט אויף יעדע טאטע-מאמע?
צווייטענס, קיינער זאגט נישט אז די ראשי המוסדות "ווילן" אפ-פארן. אבער עס זענען דא אנדערע, וואס ווילן אונז יא אפ-פארן [יאפעד, פעדערעישין, וכו'], און די רעגיראנג פארשטייט זיי.... און עס כאפט זיך ליידער אריין מכשולות, בכוונה ושלא בכוונה, ממילא דארף יעדע טאטע טוהן "זיין חיוב". וזה הוא.

און אויב עס איז נישטא קיין פראבלעמען מיט יאפפעד, רעגירונג, פעדערעישאן וכו', קען אויך זיין א פראבלעם היות מען קויפט גויאישע ביכער פון גויאישע מחברים? אדער עס עס איז נאר דא מכשולות וועגן יאפפעד וכדו'?

די מוסדות וואס זענען אינטער פערל'ס דארפן לכאורה נישט האבן קיין פראבלעם פון גויאישע מחברים, וויל זיי מאכן דיך אליין די ביכער, זייער פראבלעם קען לכאורה נאר זיין וועגן יאפפעד וכדו'

(נ''ב לויט ווי איך געדענק איז דאס געווען די סיבה וואס מען האט אריין געברענגט ניי ביכער און היימשע מוסדות דעמאלטס ביי די קאמען קאר שערוריא, ווייל מען דארף ביכער פון היימשע אידן וואס האבן עס פארפאסט,אזוי איז געשטאנען און דער איד פ' כי תצא תשע''ט)

[מיטב הגיון]

הייסט דו זאגסט אז דאס איז א פערלס בוק, און מען האט דאס בדווקא אריינגעלייגט וועגן יאפפעד?

[משה גרויס]

הייסט דו זאגסט אז דאס איז א פערלס בוק, און מען האט דאס בדווקא אריינגעלייגט וועגן יאפפעד?

פארוואס חישסטו און מישטו? כדי עס זאל נישט קלעבן איין ווארט מיטן צווייטען? און עס זאל נישט זיין אינטערעסאנט צו זיין אין דעי אשקול?...
מרעדט דא בנוגע א ספעסיפעשע בוק?

[ר' משה]

הייסט דו זאגסט אז דאס איז א פערלס בוק, און מען האט דאס בדווקא אריינגעלייגט וועגן יאפפעד?

פארוואס חישסטו און מישטו? כדי עס זאל נישט קלעבן איין ווארט מיטן צווייטען? און עס זאל נישט זיין אינטערעסאנט צו זיין אין דעי אשקול?...
מרעדט דא בנוגע א ספעסיפעשע בוק?

וועלכע בוק?