אידטיש

ק\פ מערכת סאטמאר
דּוֹרוֹ רָאוּ וְשָׂמָחוּ, אַשְׁרֵי עַֽיִן רָאֲתָה קְהַל קְדוֹשִׁים רוֹגְשִׁים:
פאראייניגטע הערצער פון רבבות אלפי אנ״ש יראי ה׳ וחושבי שמו פלאטערן פון התרגשות נאכ׳ן מיטלעבן אומבאשרייבליכע רגעי הוד ביי סעודת הודאה כ״א כסלו און הערנדיג דעם דבר ה׳ בגאון ובעוז פון עמוד האש לפני מחנה ישראל כ״ק מרן אדמו"ר שליט״א

אשרי עין ראתה אהלינו בשמחת קהלינו! אשרי עין ראתה קהל קדושים רוגשים! אשרי עין ראתה גילנו, דיצת קהלינו! ואשרי האזנים ששמעו את דבר ה׳ ברמה בעוז ובתעצומות!
די פאראייניגטע הערצער כלב אחד פון טויזענטער אנשי שלומינו זקנים עם נערים קאכן און פלאטערען אונטער דעם רישומא קדישא נאכן מיטלעבן דעם ליל שימורים לבני ישראל ביים צענטראלן סעודת הודאה ושלחן הטהור בלילה כיום יאיר, כ״א כסלו, במקהלות רבבות עמך בית ישראל אינעם איבערגעפולטען ניו יארק סטעיט ארמארי געביידע אין קראונהייטס, בראשות הרבנים הגאוה"צ רבני ודייני וחברי הביד"ץ דקהלתינו ומנהיגי עדת ישורון ומלכם בראשם אבינו רועינו ונשיא אלקים בתוכינו כבוד קדושת מרן אדמו"ר שליט"א.
איידער מיר טרעטן צו צום באריכט פונעם כנסי' לשם שמים, עלינו לשבח לאדון הכל אויף די געוואלדיגע חסדים און אפענע סייעתא דשמיא וואס האט באגלייט דעם גייסטרייכע און זעלטן דערהויבענע מאורע וואס סאטמארער חסידים האבן מיטגעלעבט תחת קורת גג אחד, מיט די אומגלויבליכע צוזאמענפאר פון אלע געגענטער מרחוק ומקרוב בליעה"ר און מען זעהט ב"ה ווי דער ציבור אנשי שלומינו וואקסט משנה לשנה און דער זמן קהלה לכל ווערט וואס אמאל גרעסער און אומדערהייבאר.

ויקם ההיכל - דער מעכטיגער ארמארי ווערט אויפגעשטעלט
מיט געציילטע ווערטער דארףף ארויסהייבן לשבח פון די געטרייע הנהלת המוסדות וואס האט אינוועסטירט געלט כח און מח להצלחת המעמד, און מ׳האט זיך געלאזט קאסטן ריזיגע געלטער צו קענען אהערשטעלן דעם גיגאנטישן נ.י. .סטעיט ארמארי פעסטונג, וואס מ׳האט באקומען בלויז אויף גענוי 24 שעה, וואס מ׳האט געמוזט זיין ׳אריין און ארויס׳, ווי א מיליטערישע אונטערנעמונג!
די הנהלת המוסדות האָט צו דעם צוועק אנגאזשירט דעם בארימטן מאורעות עקספערט מו״ה יוחנן פליישמאן הי"ו פון די בארימטע YF פראדאקשן וועלכער האט אינאיינעם מיט זיין שטאב אריינגעלייגט אומבאשרייבליכע און איבערמענטשליכע כוחות דאס צו באווייזן. מיט העכער 100 ארבייטער, וועלכע האבן געארבעט ווי א מיליטער שטאב, אנגעהויבן מוצש״ק קורצליך נאכ׳ן זמן, ביז זונטאג כחצות הלילה, ווען דער זאל איז שוין געווען אויסגעליידיגט און אויסגעקוקט גענוי ווי 24 שעה פריער!
דער ארמארי האט פושט צורה געווען ווי א מלכותדיגע פעסטונג כראוי וכיאות לשלחן הטהור, עס האט אריינגענומען אין זיך רבבות אלפי ישראל, וואס האבן זיך געפרייעט מיט׳ן יום הצלת רבינו הקדוש זי״ע, און געלויבט השי״ת על הנסים ועל הנפלאות בימים ההם ובזמן הזה, אז מיר האבן די זכי׳ צו זיין פון די הייליגע עדה הקדושה ההולכים בדרכיו, לבלתי סור מן הדרך ימין ושמאל.
א באזונדערע דגוש האט מען געלייגט אז דער מעמד זאל זיך פירן ווי עס פאסט פאר'ן שלחן הטהור לכבוד היום, אן קיין שום סארט אנדערע אויפטריטן וכדומה, נאר בלויז מיוחד פאר דעם הייליגן ציל, א זמן קהלה פאר תלמידים וחסידים הצמאים ומתאבקים לרגלי דרכו הברורה פון רבינו הק' בעל הנס זי"ע בצל קדשו פון ממלא מקומו בקודש עטרת תפארת ראשינו כ"ק מרן אדמו"ר שליט”א, להנחותם הדרך, די אלפים ורבבות וואס קלאמערן זיך צו דעם לגיון של מלך, זאלן קענען ארויסשעפּן א חיזוק והתחזקות להמשיך בדרכיו הקדושים.

זוֹכְרֵי זְמִירוֹת יְזַמְּרוּ בְקוֹל
איינס פון די הויכפונקטן פון די נאכט איז געוויס געווען דער רייכע צוזאמשטעל פון די וועלט בארימטע חסיד׳ישע און ווארעמע מכבדי ה’ מגרונם, אונטער די פירערשאפט פון ראש המשוררים הר״ר יששכר גוטמאן הי״ו, מפארי אנ״ש, וואס האבן מיט א זעלטענע פאכמאנישקייט אנגעפירט מיט די זמירות שירות ותשבחות, און איז טאקע באגריסט געווארן דורך די טויזענטער משתתפים וואס האבן געשפירט זייער חסידישען ווארעמקייט, זינגענדיג די ניגוני קודש מיט א ברען, אריינברענגענדיג א לעבהאפטיגן פייער אין די הערצער פון די אלפי הבחורי חמד.

מעמד ״אהודנו״ פאר׳ן לגיון של מלך
דער ערשטע שעה איז פארגעקומען דער רייכער "אהודנו" פראגראם געווידמעט בלויז פאר די טייערע בחורי חמד און איז געווארן אהערגעשטעלט דורך חבורת חיות דקדושה לטובת הבחורים, וואס האט אינאיינוועגס אויך פארגרינגערט די טראנספארטאציע מאביליזאציע אזוי אז די בחורים זענען געקומען מיט די ערשטע באס שיפמענט און געלאזט די שפעטערע באסעס פאר בעלי בתים ואברכים.
במשך דער אהודנו פראגראם האט מען געהערט די טרעפליכע שאלות ותשובות פאנעל מיט אוד מוצל מאש הרב מיכל שטייף א מיטרייזענדע אויפן היסטארישן ״זאנדער טראנספּארט״ אינאיינעם מיטן צדיק הדורות רביה"ק זי"ע און איז געווארן פארגעשטעלט דורך האי ידען נפלא הרה"ח ר' יעקב עקיבא הירש הי"ו מראשי עורכי ״דער איד״ שופרה של יהדות החרדית און האט געצויגן גרויס אינטרעסע און שפאנונוג ביים יונגען דור פּרחי תלמידי סאטמאר.
אזוי אויך האבן די בחורים מיטגעהאלטן מיט געשמאק די ניגוני הודאה פראגראם מיט די רייכע שמועס בקורת ניגוני קודש לדורותיהם דורך די מטיבי נגן ויודעים פּרק בשירה ה"ה הרב מאיר אדלער הי"ו און הרב פנחס ביכלער הי"ו פון די בארימטער מלכות קאפעליע, און איז געווארן באגלייט דורך ראש המשוררים הרב ר' יששכר גוטמאן הי"ו אינאיינעם מיט הרב ר' שלמה זלמן הורוויץ הי"ו.

לְנַצֵּחַ עַל מְלֶאכֶת בֵּית ה’
צום באשטימטן צייט האבן די עסקנים שטאב אנגעהויבן אויפנעמן דעם ריזן ציבור פון אלפים ורבבות וועלכע האבן מיט א אש קודש געשפאנט צום ריזן ארמארי פעסטונג וואס איז פארוואנדעלט געווארן אין דעם סאטמארע ווענדפונקט פאר יונג און אלט זקני חסידים דור דעה, אישי ציבור, בעלי בתים, אברכים חשובים, אין שפיץ פון א ריזן לאנגער אויבנאן וואס איז געווען באזעצט מעבר לעבר פון פני העדה רבנים חשובים דיינים וראשי ישיבות יושבי על מדין בני וחתני ונכדי כ"ק מרן אדמו"ר שליט"א און נאך.
מיט א יראת הכבוד האט דער ציבור האלפים אויסגעהערט די דרשה נפלאה פון כבוד הגה"צ אבד"ק ור"מ ירושלים שליט"א וואס האט מיט א קול רגש ארויסגעברענגט תוקפו של נס וגודל קדושת היום און דער חיוב התבוננות וואס ליגט אויף סאטמארע חסידים אפצוגעבן שבח והודי' אין אזא טאג מיטן הצלת הדורות.
דער רב שליט״א האט אויסגעפירט מיט שטארקע דיבורים איבער התחזקות באמונה טהורה בפרט אין אזא מצב מלחמה, און דער געואלדיגער כח החיזוק וואס ליגט אין די הייליגע תורות און מען קען זיך אנשעפן מיט ריכטיגע חיות דקדושה אין אלע ענינים.

נשיא אלקים בתוכינו!
נאכן זינגען א ניגון שמחה והכנה ״ובמקהלות רבבות עמך בית ישראל״ האט מען מכריז געווען אשרינו מה טוב חלקנו און מען איז יעצט מקבל פני הקודש וואס דאס האט ווי געשיקט הארץ פרייד כוואליעס און האט אויפגעהויבן טויזענטער אידן אויפאמאל לחזות בנעם ה' ולקבל פני רעיא מהימנא ורבן של ישראל כ״ק מרן אדמו״ר עט״ר שליט״א.
כ״ק מרן רבינו שליט״א איז ערשינען פון עק זאל און דורכשפאצירט דעם גאנצן זאל, וואו רבינו שליט״א האט באגריסט בפנים מאירים די אלפים מישראל, און דערנאך ארויף אויפ׳ן אויבנאן וואו רבינו שליט״א האט אפגעראכטן די ריקודין נלהבים בעת ווען חיל אלף אלפין ורבבה הייבן זיך אינאיינעם מיט די חומת אש סביב פון פרחי החסידים אברכים ובחורי חמד טפחיים מעל הקרקע און שפירן דעם אשרינו מה טוב חלקנו ומה נעים גורלנו, אז מיר געפונען זיך אין ריינע ד' אמות על אדני קודש פונעם הייליגן רבי'ן זי"ע וואס תקפו ופרשתו שפיגעלט זיך אפ אינעם גאנצן היכל ווי מ'קוקוט נאר ארום און מען זעט דעם לא תשכח מפי זרעו במלא מובן המילה.
רבינו שליט"א האט זיך געוואשן לכבוד היום מ'האט אויפגעגעבן פאר'ן רבי'ן פיש און געטיילט שיריים דערנאך האט דער רבי געטרינקען און געוואונטשען לחיים דער טאג זאל משפיע זיין פאר יעדעם איינעם בני חיי ומזוני רויחי מיט אלע השפעות.

יושב ראש המעמד
דער יושב ראש המעמד איז געווען הרב מרדכי יעקב ראזען שליט״א, וואס האט אנגעפירט דעם מעמד מיט א געוואלדיגע געשמאק פון וואס דער עולם האט זיך זייער דערקוויקט, האבנדיג די ריכטיגע ווערטער במשך די גאנצע נאכט.

מנכ״ל המוסדות הר״ר חיים יצחק מאנדעל הי״ו: מ׳גייט נאכאמאל העכערן די מלמדים!
דער יושב ראש האט מכבד געווען דעם בארימטן מנכ״ל המוסדות, הרה״ח ר׳ חיים יצחק מאנדעל הי״ו, ארויפצוקומען איבערגעבן אין קורצן דעם דבר הנהלת הישיבה, וואו ר׳ חיים יצחק האט ערקלערט פארוואס די הנהלת הישיבה האט אונטערגענומען די אויסערגעווענליכע שריט פון אויסראפלען אזא הייליגע חפץ דקדושה ווי דער ״כתב דביקות״ של רבינו הקדוש זי״ע.
א פרייליכע בשורה טובה האט דער ענערגישער אדמיניסטראטאר געמאלדן, אז מ׳גייט אי״ה העכערן אלע מלמדים די פעיראל אין ליכט פון די גרויסע אינפלאציע וואס הערשט יעצט אויפ׳ן גאס, און געבעטן דעם ציבור צו העכערן די נדבות מ׳זאל קענען דערהייבן די פרישע מיליאנען אויפ׳ן בודזשעט.
אויך האט ער מעלה געווען זכרונו הטוב פון הרה״ח ר׳ עקיבא מענדלאוויטש ז״ל, מפארי העסקנים לטובת המוסדות רבות בשנים.

הרה״ח ר׳ מאיר שניצלער: דער סיפור מיט׳ן ״אנכי ה׳ אלקיך״
דערנאך האט מען געהערט די הארציגע דרשה פון הייליגן רבינ׳ס הויז בחור, הרבני החסיד המרומם ר׳ מאיר שניטצלער שליט״א, וואס האט געשאנקן דעם היסטארישן כתב דביקות פון מרן רביה"ק זי"ע און האט במעמד אלפים געציטירט די השתלשלות הדברים מה שעינו ראו ולא זר בקודש פנימה, וואס דער עולם האט צוגעהערט מיט א הייליגן ציטער.

כזה ראה וקדש!
בעת דער גאנצער ציבור ווארעמט זיך אייצוהאנדלען א זכות אינעם גורל איז געקומען אן איבעראשענדע מאמענט ווען כ"ק מרן אדמו"ר שליט"א האט ארויסגענומען דעם סכום הנדרש פון 1,800 דאללער, און זיך אנגערופן אז ער וויל אנטייל נעמען אינעם היסטארישן גורל, און דערביי איז געווארן ארויפגערופן מול פני הקודש דער לאנגיעריגער עסקן נמרץ לטובת המוסדות, הרב שאול רייכמאן הי"ו און מקבל געווען מידי קדשו דעם סכום אריינצוגיין אינעם גורל, וואס איז געווען בבחינת ״כזה ראה וקדש״ פאר׳ן גאנצן ציבור.
דערנאך האט דער יושב ראש אויסגערופן בשם הנהלת הישיבה א הארציגן ישר כח פאר׳ן גרויסן נדיב ושוע הרב ר׳ יואל לאנדא שליט״א, פון די גרעסטע תומכי המוסדות, וועלכער האט געטון יעצט א מורא׳דיגע גרויסע שריט מיט זיין געוואלדיגע נדבת הלב צו געבן א סכום נכבד פאר אלע מלמדים און מחנכות פון די מוסדות הק׳, און מ׳האט אים געוואונטשן א מזל טוב במקהלות רבבות לרגל נישואי בתו הכלה שתחי׳ למזל טוב.

ומצדיקי הרבים ככוכבים
א מחזה הוד איז געווען בשעת ווען די הונדערטער מלמדים ומרביצי תורה ויראה פון די הייליגע מוסדות זענען געווארן ארויפגערופן דורכגיין כבני מרון מקבל זיין דעם מתנה ספר "מיטיב הנרות" לחנוכה פון כ"ק מרן רבינו שליט"א כאות הכרת הטוב פאר זייער געוואלדיגער געטרייע און אויסערגעווענליגע עבודת הקודש בין כותלי המוסדות.

שמעו דבר ה׳ כל הגולה - משא הקודש
דערנאך האט מען געהאט די זכי' צו הערן דער משא הקודש ודברי אלקים חיים מפום ממלין רברבין, עמוד האש ההולך לפני מחנה ישראל, כ"ק מרן רבינו שליט"א וואס האט קרוב צו א שעה ארומגערעדט יסודות און אונזער עבודה בחובת האדם בעולמו בדרך נלך והמעשה אשר יעשון, צוערשט האט די רבי גערעדט דברי דרוש ואגדה איבער די כח וואס מען האט פון יעקב אבינו פון גיין בעקבי הצאן און די כח פון ישראל כי שרית עם אלקים ועם אנשים און אזוי קענען מיר זיך שלאגן אין אלע דורות מיט די נסיונות הדור.
דער רבי האט ממשיך געווען מדברות קדשו בגודל קדושת היום ותקפו של נס - בשבח המוסדות - הרחבת גבולי הקודש בפרט ביי די ישיבה קטנות - אל תגעו במשיחי אלו תינוקת של בית רבן, מיט א קול אדיר האט רבינו שליט"א זיך באצויגן צום שוועבענדע סכנה רוחני איבער די ביטערע גזירת החינות אין ניו יארק און געזאגט אז מיר כאפן זיך אן באומנות יעקב אבינו לדורן לתפלה ולמלחמה מען פרובירט אויף אלע פראנטן אבער דער העכסטער דארף זיין דער לתפלה און מען דארף מתפלל זיין אן אויפהער אויף דעם גזירה הנוראה און מאכן די ריכטיגע התבוננות בשל מי הרעה הזאת און מתקן זיין די ננושא פון חינוך הבנים והבנות ביי זיך אין שטוב אויפן העכסטן פארנעם ווואס שייך.
רבינו שליט״א האט גאר שטארק מתריע געווען איבער די שעדליכקייט פון די כלים טמאים – די הארבקייט פון נישט היימישע ליין מאטריאל און האטליינס פון גוישע נייעס – אזוי אויך איבער קדושת הבית וצניעות בנות ישראל און איבער די לאנגע שייטלעך - איבער מותרות און נידריקייט ביי חתונות די רבי האט גערעדט מיט ווייטאג איבער די התגשמות אויך ביי בגדי אנשים, און ביי די אינגלעך אין חדר וואס וועט בקרוב ווערן איינגעפירט שטרענגע תקנות איבער דעם נושא.
בבחינת עשה טוב האט רבינו שליט״א שטארק מעורר געווען איבער ארייברענגען ווארעמקייט אין די שבתים וימים טובים וואס הייבט די קינדער און בויעט אויף זייער ערליכקייט און זייער אידישקייט צו קענען שטייגן בתורה ויראת שמים.
מיט שארפע דברי מחאה האט דער רבי ארויסגעברענגט איבער געוויסע מתחדשים אין די נושא פון דרך הלימוד ביי די תלמוד תורה קינדער וואס איז אינטקעגן די הוראות פון רבותינו הק' מדור הקודם און ציטירט די ווערטער פון ספה"ק ויואל משה און א מכתב קודש פון הרה"ק מציעשנוב זי"ע איבער אט די האקעלע ענין פון משנה זיין די יסודות.
רבינו שליט״א האט מורא׳דיג שטארק מעורר געווען אז מ׳זאל נישט פארגעסן פון די הייליגע מוסדות בעיר ה׳, די החזקת המוסדות עטה”ק, און במיוחד די הייליגע מפעלים קרן הצלה און שקל הטהור – מפעל הק' אחיעזר וואס טוען אונטערהאלטן דעם חינוך הטהור.
נאך די דברות קודש וואס האט גענומען כמעט א שעה צייט, ווען די אלפים יראי ה׳ וחושבי שמו זיצן מיט א דרך ארץ און שטילקייט און מיט א צמאון לשמוע את דבר ה׳, האט רבינו שליט״א צוגעענדיגט מיט ווארעמע דברי הכנה איבער די השפעות הקדושה לקראת יו"ט חנוכה הממשמש ובא, און מסיים געווען מיט הייליגע ברכות לכל הקהל הקודש, אז מ׳זאל קענען גיין ווייטער אין די הייליגע דרכים ולהרחיב את גבולי הקדושה ביתר שאת וביתר עז.

חסידים ואנשי מעשה היו מרקדין
מיט דביקות און התרוממות האבן די טויזענטער חסידים ואנשי מעשה איאיינעם אפגעראכטן פייערדיגע ריקודין קדישין אויף א רייע ניגוני קודש וואס האט אנגעהאלטן פאר לאנגע מינוטן בהתלהבות אש קודש ויניעו אמות הסיפים.
נאכן בענטשן האט די רבי געזאגט שבע ברכות פאר 6 חתנים תלמידי ישיבתינו הק', און דערנאך פארטיילט א לענגערע צייט כוס של ברכה פאר די חשובע עסקנים בחצרות קדשינו וואס האבן אריינגעלייגט אזויפיל כח און מח להצלחת המעמד. דער רבי האט דאן אפגעראכטן א רקידה מיט די חתנים און דערנאך האט מען ארויסבאגלייט דעם רבי'ן בשירה ובזמרה. דער רבי האט זיך אפגעשטעלט ביי די עסקני המעמד און ביי די משוררים און זיך באדאנקט פאר אלע עוסקים ומסייעים וואס האבן צוגעהאלפן פאר די הצלחה הנפלאה פון דעם מעמד ההוד
דערנאך זענען די טויזענטער בחורים פארבליבן אין זאל טאנצן כאיש אחד בלב אחד, אזוי ווי איינגעפירט אלע יארן נאך מימות רבינו הקדוש זי״ע אז די תלמידי הישיבות רעכטן אפ פייערליכע ריקודין להודות ולהלל על הנסים ועל הנפלאות, און דאן איז מען זיך צעגאנגען אונטער די רישומא קדישא.
צום שלוס דארף נאכעמאל ארויסגעברענגט ווערן לשבח אלע חשוב׳ע עסקנים נמרצים וועלכע האבן אריינגעלייגט כוחות עצומות, ובפרט דער געטרייער ממונה ר׳ יוחנן פליישמאן פון וויי.עף. פראדאקשענס וועלכער האט — כדאי סאטמאר זאל האבן דעם פולסטן צוטרוי ביי די ארמארי פארוואלטונג צו קענען ווייטער ניצן די פעסטונג ביי צוקונפטיגע מאורעות — האט מען עס געדארפט צוריקגעבן סוף פון די נאכט אזוי ווי מען האט עס באקומען א טאג פריער, און ב"ה נאך די שלאפלאזע נאכט פון הארעוואניע האט מען היינט פארטאג צוריקגעגעבן דעם זאל אזויווי פארלאנגט, אז ס׳נישט מעגליך געווען צו זען אפילו אז נעכטן האט זיך אפּגעשפּילט דארט א מאורע אדירה במקהלות רבבות עמך בית ישראל.
עס פירט זיך אויס מיט א פייערליכע הודאה לה׳, עד הנה עזרונו רחמיך ולא עזבונו חסדיך ה’ אלקינו, און מ׳בעט א תפלה אויף ווייטער ואל יטשנו ה׳ אלקינו לנצח, מיר זאלן זוכה זיין ווייטער אנצוהאלטן די הייליגע מסורה, עדי נזכה לקבל פני משיח צדקנו בקרוב בימינו ומלכינו בראשינו אמן.
אשרינו מה טוב חלקינו, ומה נעים גורלינו! חסדי ה׳ כי לא תמנו כי לא כלו רחמיו!