איז ריכטיג אז ביי די ליטווישע איז דער לומד תורה מער ארויפגעקוקט?

[דער תהלים איד]

@נקודות טובות האט ליב די ליטווישע מער ווי וויפיל ס'איז דא ליב צו האבן.

איך גלייך חסידים, איך גלייך ליטוואקעס, איך גלייך ספרדים, איך גלייך ליובאוויטש, איך גלייך ארץ ישראלדיגע, איך גלייך אמעריקאנע, איך גלייך אייראפעישע, איך גלייך חסידי מהרי״י, איך גלייך חסידי מהר״א, איך גלייך בני יואלים, איך גלייך באבוב 45 איך גלייך באבוב 48, איך גלייך, ספינקא 1, 2, 3, 4, 5 ,6, 7, 8, איך גלייך פינסק קארלין, איך גלייך קארלין סטאלען. איך גלייך בריסק, און איך גלייך פאנאוויטש.

אידישקייט איז אזוי שיין, אידישקייט איז אזוי רייך. יעדער האט זיך זיינע מעלות, יעדער האט זיך זיין אייגענארטיגקייט. כולם אהובים כולם ברורים. צוזאמען איז עס איין גרויסען קרוין פארן בורא כל העולמים וואס פריידט זיך און שטאלצירט מיט זיין אידישע פאלק!

אבער דיינע זיידעס האבן דאך פאר א סיבה אויסגעוועלט צו זיין דוקא חסידישע.

ס'איז נישט געקומען ביי דיפאלט. זיי האבן עפעס איינגעזען.

[שרייבן שרייבט זיך]

ווער האנדלט פון זיך טוישן?

די נושא איז, אפצולערנן פון די אנדערע חדר. ווען איך זעי א ליובאוויטשער חסיד און ווי אפן זיי זענן צו העלפן א איד, און ווי זיי זענן אייביג גרייט מיט עפעס צו געבן פאר א דארשטיגע איד, איז דאס ביי מיר א חיזוק. ווער איך מארגן א ליובאוויטשער חסיד? ניין! אבער ווען איך טרעף א איד ערגעץ במרחקים (פיזיש און גייסטיש), האף איך אז איך וועל אים באהאנדלן בעסער.
וכן ביי די ליטווישער, ווי זייערע זיסע תמימות, ערנסטקייט אין חו"מ, דקדוק הדין (נישט חומרות), און ליגן אין לערנן, איז אינפירירענד פאר מיר אין מיין לעבן, הגם אז איך טו נישט אויס מיין שטריימל, און איך גיי נישט דאווענן שבת אינדערפרי זיבען אזייגער, און די שייטעל ביי די אנדערע זייט וועט בלייבן קורץ.

אזוי גייט די לעבן, גארנישט איז נישט שטייף.

[שאינו יודע לשאול]

► Show Spoiler

איך פרוביר זיך צו האלטן שטיל דארט וואו איך קען נישט זאגן פון דער נאנט, צו קענען זאגן גענוג זיכער אז דאס אדער יענס איז די מציאות.

באופן כללי מיין איך אז דער מציאות איז נישט אזוי "געשניטן", נישט לכאן און נישט לכאן. @נקודות טובות האט ליב די ליטווישע מער ווי וויפיל ס'איז דא ליב צו האבן, און @שמויגער טויגער גייט מעגליך צי ווייט, ס'איז דא דארט זייער אסאך סארטן.

אבער איין זאך וויל איך יא מעיר זיין:

איך וויל נישט מקטרוג זיין אויף אידישע קינדער. אבער איז דארט דא די ר' שייע בן ר' משה פרעסערייען? איך וויל נישט מאריך זיין מער אין די ענין אבער ביי אונז חסידים איז דען נישטא מער גשם און פרעס ווי ביי זיי?

ביי זיי איז דא בין הזמנים הוליערייען.

דער יצה"ר שלאפט נישט ביי קיינעם.

אט אזוי. און, דער חילוק פון די צוויי איז הימל און ערד. פון זיך אויסגעבן מיט גשם מכלומרשט לע"נ א צדיק, ביז'ן אויסקוקן די וועלט פאר איין חודש אין יאר, איז א מרחק שמים וארץ. פאסט ניטאמאל עס צו שרייבן אין איין שורה.

כ'פארשטיי פון דיינע ווערטער אז דו האלטסט אז גשם איז ארגער ווי בין הזמנים.

אין מיינ אויגן איז "אויסקוקן די וועלט" א פתח לחטאת רובץ וואס ברענגט אסאך ערגערע פראבלעמען און פירצות ווי זיך נאכגעבן דעם נפש הבהמית.

[world champion]

ווער האנדלט פון זיך טוישן?

די נושא איז, אפצולערנן פון די אנדערע חדר. ווען איך זעי א ליובאוויטשער חסיד און ווי אפן זיי זענן צו העלפן א איד, און ווי זיי זענן אייביג גרייט מיט עפעס צו געבן פאר א דארשטיגע איד, איז דאס ביי מיר א חיזוק. ווער איך מארגן א ליובאוויטשער חסיד? ניין! אבער ווען איך טרעף א איד ערגעץ במרחקים (פיזיש און גייסטיש), האף איך אז איך וועל אים באהאנדלן בעסער.
וכן ביי די ליטווישער, ווי זייערע זיסע תמימות, ערנסטקייט אין חו"מ, דקדוק הדין (נישט חומרות), און ליגן אין לערנן, איז אינפירירענד פאר מיר אין מיין לעבן, הגם אז איך טו נישט אויס מיין שטריימל, און איך גיי נישט דאווענן שבת אינדערפרי זיבען אזייגער, און די שייטעל ביי די אנדערע זייט וועט בלייבן קורץ.

אזוי גייט די לעבן, גארנישט איז נישט שטייף.

אדער די פאזיטיוועטי און פשטות פון די פרענקישע סארט אידן.

[דער תהלים איד]

► Show Spoiler

איך פרוביר זיך צו האלטן שטיל דארט וואו איך קען נישט זאגן פון דער נאנט, צו קענען זאגן גענוג זיכער אז דאס אדער יענס איז די מציאות.

באופן כללי מיין איך אז דער מציאות איז נישט אזוי "געשניטן", נישט לכאן און נישט לכאן. @נקודות טובות האט ליב די ליטווישע מער ווי וויפיל ס'איז דא ליב צו האבן, און @שמויגער טויגער גייט מעגליך צי ווייט, ס'איז דא דארט זייער אסאך סארטן.

אבער איין זאך וויל איך יא מעיר זיין:

ביי זיי איז דא בין הזמנים הוליערייען.

דער יצה"ר שלאפט נישט ביי קיינעם.

אט אזוי. און, דער חילוק פון די צוויי איז הימל און ערד. פון זיך אויסגעבן מיט גשם מכלומרשט לע"נ א צדיק, ביז'ן אויסקוקן די וועלט פאר איין חודש אין יאר, איז א מרחק שמים וארץ. פאסט ניטאמאל עס צו שרייבן אין איין שורה.

כ'פארשטיי פון דיינע ווערטער אז דו האלטסט אז גשם איז ארגער ווי בין הזמנים.

אין מיינ אויגן איז "אויסקוקן די וועלט" א פתח לחטאת רובץ וואס ברענגט אסאך ערגערע פראבלעמען און פירצות ווי זיך נאכגעבן דעם נפש הבהמית.

חלילה, פארקערט. איך האב געמיינט גענוי וואס דו זאגסט.

אויסקוקן די וועלט נעמט אפט אריין דאס הארבטע. ועד בכלל!

[שרייבן שרייבט זיך]

עס איז נישט קיין צושטעל. א בחור פון ניינצן צוואנציג איז נאך יונג און רוי. אפילו ווען ער טוט עפעס וואס טויג נישט, מיינט נישט אז זיין גאנצע לעבן איז פארקרומט.

די גשמיות פון די פארטיס טוט זיך אבער ביי באזעסענע מענטשן. דאס וואלט געווען א שטארקע קשיא און טענה אויף אונז. נאר למעשה איז עס נאר ביים דלת העם, און דאס שפיגעלט נישט אפ די גאנצע קהל אונזערע.

און לגבי די בין הזמנים פאראכטס, ווייס איך נישט ווי ליטוואקעס קומן דא אריין. חסידישע בחורים טון דאס נישט? ביי וועמן האבן פאסירט די שרעקליכע קראכן אין מזרח אירופה אפאר יאר צוריק? ביי ליטווישע? די זעלבע טוט זיך אפ אומעטום. און אלע ברויכן א שטארקן תיקון. ביי חסידישע איז די שפראך מיט מער משגיחים און צווינגן, און ביי זיי איז עס מער מיט אן אפיעל צו זייער מאטשוריטי. אבער ביי ביידער דארף דאס א תיקון גדול.

[דער תהלים איד]

זאגסט א נקודה, אבער איך קען פונקט אזוי זאגן א נקודה אויף פארקערט, און איך מיין אז דאס איז א הארבערע נקודה.

די נארישע געפראוואכץ איז נישט "אינעם סיסטעם" ביי די חסידישע. נאר פשוט ס'אלס דא מגושמים וואס קענען יעדע זאך אויסנוצן אויף זייער אופן.

משא"כ די חודש אב בין הזמנים, דאס איז א געהעריגע לאך אינעם סיסטעם, מטעם, אפיציעל, א חודש אינמיטן זומער צו הוליען! איין חודש וואס דער אויבערשטער איז וואקאציע.

[מענדל]

איך זעה נישט וואס מען האלט אז איינער איז בעסער פונם צווייטען יעדער וויל זיין גוט יעדער וויל זיין ערליך יעדער האט מעלות און יעדער האט חסרונות , א חלק פון די תפלה פון ר אלמילך איז שנראה מעלת חברינו ולא חסרונם

[שרייבן שרייבט זיך]

איך קלער אז די נושא איז שוין אויסגעדראשן.

זאל יעדער זען וואס ער וויל, מענטשן טוישן זיך נישט.

[געמיטליך]

ארויפקוקן איינער וואס הארגעט זיך פאר תורה מבוקר ועד ערב, נעמען דיין אינגעלע און הייסן קוקן אויף אים כאטש וויפיל די הייסט אים קוקן אויפן רבי'ן ביים טאנצן הקפות וכד'
דעס מעג מען זיך לערנען
קנאת סופרים תרבה חכמה, מען דארף נישט אראפרייסן.

[אנדערער]

איך ווייס נישט וויפיל א ליטווישער אינגערמאן וואס איז אפיציעל אין כולל לערנט באמת

ביי אונז איז א איד וואס איז זיך באמת ממית באהלה של תורה זייער חשוב. אונז האבן אבער נאך חשובערע אידן. אזעלכע וואס בנוסף צו תורה האבן זיי אויך א יד ושם אין עבודה און גמילות חסדים

ווען אונז ווילן ווייזן פאר די קינדער אויף א איד ארויפצוקוקן ווייזט מען איינעם וואס מען זעט ווי די תורה האט געהאט אן השפעה אויף אים

אונזערע מלמדים האבן אונז געלערנט תורה לערנען איז א זיראו און ערליכקייט און מידות איז די נומער בעפאר. אן מידות איז לערנען א גרויסע גארנישט

לסיכום. ביי אונז איז תורה זייער חשוב אבער נאר מיט די אנדערע צוויי עמודי עולם

[שרייבן שרייבט זיך]

פון וואנעט קומט די פשטות אז די יונגעלייט אין לעיקוואד וואס לערנן אגאנצע טאג האבן גארנישט אנדערש צו זייער אידישקייט?

סתם געשאסן א כלליות'דיגע לשון הרע פאר גארנישט מיט נישט. אויף זיך אויפצובויען דארף מען יענער דערנידערן.

פארוואס קען מען נישט אנקוקן זייער מעלות אן צו ווערן נערוועז אויף די אייגענע לעבן?

[געמיטליך]

ווייסט אז סאיז דא אפאר טויזענט כולל אינגעלייט אין וויליאמסבורג? ווייסט אז כמעט א דריטעל אינגעלייט אין קרית יואל זענען כולל אינגעלייט?
ווער האלט אויס אלע כוללים אז נישט אידן וואס זענען מחשיב די בני תורה?

עס איז פיל מער ארויפגעארבעט אין לעיקוואד, לימוד הלכה למעשה איז זיכער שטערקער ביי אונזער עולם, מיט הונדערטער אינגעלייט קענסטו רעדן פעסט אין הלכה למעשה
אבער עס אויפצוארבעטן איז נאך דא זיך צו לערנען פון די לעיקוואדע.

[נישט קיין בהלה]

אין די חסידישע אמעריקע אויב די נעמסט צוזאמען אלע אינגעלייט וואס זיצן אין לערנען איז דאס עטליכע טויזנט.

לאמיר מאכן די חשבון פון די "חסידישע" אינגעלייט וואס זיצן אין לערנען.

אין קרית יואל לערנען אין די גרויסע כולל ארום א טויזנט אינגעלייט, אין ויואל משה נאך א 5-600 אינגעלייט, אין דרך החיים - בני יואל נאך ארום א 3-400 אינגעלייט, סך הכל ארום 2 טויזענט אינגעלייט. שוין אפגערעדט פון סתם מענטשן וואס זיצן א גאנצן טאג אין היכל ראזענבערג אדער אין אנדערע בתי מדרשים און לערנען.

יעצט לאמיר מאכן די חשבון וויפיל אינגעלייט אין סקווירא, וויליאמסבורג, מאנסי, בארא פארק, לכאורה וועט דאס אויסקומען צו א גיטע 10 טויזענט אינגעלייט, גארנישט ווייניגער ווי לעקוואד וואס אלע ליטווישע קומען זיך צוזאם אויף איין פלאץ אין לערנען.

ווער קען אריינקומען מיט נומבערס פון די כוללים?

[הרב_שלום]

איינער שוין אמאל געזעהן א דיינונג רום אין ס.פאלסבערג, לעקוואד (ב.מ.ג. געגנעט) אדער געיטסהעד? דאס זעהט מען נישט ביי די היימישע עולם

[דער תהלים איד]

איינער שוין אמאל געזעהן א דיינונג רום אין ס.פאלסבערג, לעקוואד (ב.מ.ג. געגנעט) אדער געיטסהעד? דאס זעהט מען נישט ביי די היימישע עולם

דאס ביסטו גערעכט!!

די שאלה איז נאר צי דאס האט מיט לעבן העכער, אדער מיט מענטאליטי.

[געמיטליך]

איינער שוין אמאל געזעהן א דיינונג רום אין ס.פאלסבערג, לעקוואד (ב.מ.ג. געגנעט) אדער געיטסהעד? דאס זעהט מען נישט ביי די היימישע עולם

דאס ביסטו גערעכט!!

די שאלה איז נאר צי דאס האט מיט לעבן העכער,

זיכער
קוק וויאזוי א גדול ביי זיי וואוינט, עס האט מיטן נישט גורס זיין עוה"ז

[שרייבן שרייבט זיך]

לאמיר מיטיילן שבועות אין לייקווד.

איך האב מחליט געווען צו גייען דאווענן אין א ליטווישע מנין יו"ט ראשון. ביי זיי, די אהבה רבה זינגט מען נישט, אבער דער גוסטע איז א יוכ"פ'דיגע. זיי נעמן עס זייער ערנסט.

ווידער, ביי אקדמות איז עס גארנישט מיט נישט. זיי ווערן נישט אזוי עקסייטעד ווי ביי אונז וועגן די אהבת הבורא לעמיו, און די מה רב טובך אשר צפנת ליראיך, און אלס וואס אקדמות באדייט. זיי זאגן עס שטאט און רואיג, אבער נישט מיט די קאך.

אינטרעסאנט צו באמערקן די חילוק.

[נקודות טובות]

לאמיר מיטיילן שבועות אין לייקווד.

איך האב מחליט געווען צו גייען דאווענן אין א ליטווישע מנין יו"ט ראשון. ביי זיי, די אהבה רבה זינגט מען נישט, אבער דער גוסטע איז א יוכ"פ'דיגע. זיי נעמן עס זייער ערנסט.

ווידער, ביי אקדמות איז עס גארנישט מיט נישט. זיי ווערן נישט אזוי עקסייטעד ווי ביי אונז וועגן די אהבת הבורא לעמיו, און די מה רב טובך אשר צפנת ליראיך, און אלס וואס אקדמות באדייט. זיי זאגן עס שטאט און רואיג, אבער נישט מיט די קאך.

אינטרעסאנט צו באמערקן די חילוק.

איך האב אמאל געטראכט אין די נושא. משה רבינו זאגט פאר די אידן מה ד' אלקיך שואל מעמך. פשט איז אז דער אויבערשטער וויל "מה" פון א מענטש, און יעדער טייטש אריין דעם "מה" א צווייטער פשט.

לעניננו. איינער ניצט דעם פסוק מה רב טובך אשר צפנת ליראיך פעלת לחסים בך נגד בני אדם. ער טראכט פון לעתיד לבוא. א צווייטער ניצט דעם פסוק מה אהבתי תורתך כל היום היא שיחתי.

[שאינו יודע לשאול]

לאמיר מיטיילן שבועות אין לייקווד.

איך האב מחליט געווען צו גייען דאווענן אין א ליטווישע מנין יו"ט ראשון. ביי זיי, די אהבה רבה זינגט מען נישט, אבער דער גוסטע איז א יוכ"פ'דיגע. זיי נעמן עס זייער ערנסט.

ווידער, ביי אקדמות איז עס גארנישט מיט נישט. זיי ווערן נישט אזוי עקסייטעד ווי ביי אונז וועגן די אהבת הבורא לעמיו, און די מה רב טובך אשר צפנת ליראיך, און אלס וואס אקדמות באדייט. זיי זאגן עס שטאט און רואיג, אבער נישט מיט די קאך.

אינטרעסאנט צו באמערקן די חילוק.

איך האב אמאל געטראכט אין די נושא. משה רבינו זאגט פאר די אידן מה ד' אלקיך שואל מעמך. פשט איז אז דער אויבערשטער וויל "מה" פון א מענטש, און יעדער טייטש אריין דעם "מה" א צווייטער פשט.

לעניננו. איינער ניצט דעם פסוק מה רב טובך אשר צפנת ליראיך פעלת לחסים בך נגד בני אדם. ער טראכט פון לעתיד לבוא. א צווייטער ניצט דעם פסוק מה אהבתי תורתך כל היום היא שיחתי.

מענין לענין זאגט מען נאך פון צדיקים הקודמים אז א מענטש דארף אלעמאל האלטן פאר די אויגן גדלות הבורא און שפלות עצמו, און דער "מה" גייט ארויף אויף "מה" רבו מעשיך ה' = גדלות הבורא, און אין די זעלבע צייט "מה" אנוש כי תזכרנו = שפלות עצמו.

[מיינע פאעזיעס]

צ''ק

ס'איז א טעקניקל חילוק
דארט איז פשוט נישט דא עפעס אנדערש ארויף צו קוקן,
א חסידישע איד לייגט אראפ א ווארומע חסידישע דאווענען, א חסידישע סעודת שבת,
ביי די ליטאים איז דאס נישטא אזוי ווייט, ממילא קוקט מען מער ארויף אויף דאס וואס איז יא דא,

[Think and Thank]

גארנישט. יענעמ'ס גריז איז גרינער.

אלס א תלמיד פון א גרויסע ליטווישע ישיבה, קען איך באשטעטיגן אז דאס איז וואר. איך האב נישט געזען אז דארט זאל זיין מער התמדה ווי ביי חסידים. און דאווענען איז אפגערעדט. ביי זיי איז למשל נישטא די הלכה נישט ארויסצוקוקן ביי שמונה עשרה. אלעס, פון קליינע בחורים ביז ווייסע בערד, האבן אפענע אויגן און קוקן זיך ארום..

וואס יא, ביי זיי איז יהרג ואל יעבור צו בלייבן אין כולל צען יאר נאך די חתונה. עס איז דא אזעלכע ביי וועם עס איז א מעלה, אבער ביי א גרויסן טייל פון די אמעריקאנער ליטווישער ציבור, די וואס זענען נישט געמאכט צו זיצן ביי די גמרא א גאנצן טאג ביז די 35, קלאפט עס נאכדעם אויס אז ווען מען פארמאכט שוין ענדליךדי גמרא איז עס אויף אייביג ל"ע... ס'דא דארט אן א שיעור מענטשן וואס איינמאל מ'גייט ארבעטן פארגעסט מען אז ס'דא א תורה צו לערנען.
(נישט אז ביי חסידים איז נישט דא אזעלכע, אבער פון אבזערוואציע קוקט מיר אויס אז דארט איז די פראבלעם פיל פיל גרעסער און מער פארשפרייט.)

[Azoi Tzi Zugen]

גארנישט. יענעמ'ס גריז איז גרינער.

אלס א תלמיד פון א גרויסע ליטווישע ישיבה, קען איך באשטעטיגן אז דאס איז וואר. איך האב נישט געזען אז דארט זאל זיין מער התמדה ווי ביי חסידים. און דאווענען איז אפגערעדט. ביי זיי איז למשל נישטא די הלכה נישט ארויסצוקוקן ביי שמונה עשרה. אלעס, פון קליינע בחורים ביז ווייסע בערד, האבן אפענע אויגן און קוקן זיך ארום..

וואס יא, ביי זיי איז יהרג ואל יעבור צו בלייבן אין כולל צען יאר נאך די חתונה. עס איז דא אזעלכע ביי וועם עס איז א מעלה, אבער ביי א גרויסן טייל פון די אמעריקאנער ליטווישער ציבור, די וואס זענען נישט געמאכט צו זיצן ביי די גמרא א גאנצן טאג ביז די 35, קלאפט עס נאכדעם אויס אז ווען מען פארמאכט שוין ענדליךדי גמרא איז עס אויף אייביג ל"ע... ס'דא דארט אן א שיעור מענטשן וואס איינמאל מ'גייט ארבעטן פארגעסט מען אז ס'דא א תורה צו לערנען.
(נישט אז ביי חסידים איז נישט דא אזעלכע, אבער פון אבזערוואציע קוקט מיר אויס אז דארט איז די פראבלעם פיל פיל גרעסער און מער פארשפרייט.)

איך האב הנאה צו הערן אזעלכע זאכן דוקא פון אן עד ראי'. אפשר קענט איר זאגן וועלכע ישיבה?

[Think and Thank]

אגב, דאס אז אין די ליטא איז תורה געווען שטערקער האט זיך נישט אנגעהויבן היינט. דאס גייט שוין צירוק הונדערטער יארן!

די איינרעדעניש אז תורה איז שטערקער אין די ליטא גייט שוין צוריק הונדערטער יארן. ריכטיג. איינס פון די ליגנטס וואס די מתנגדים האבן פארשפרייט אויף די חסידים איז אז זיי לערנען נישט.
מען האט שוין געטשעלענדזשד דעם בעל התניא אין תפיסה דערויף, און ער האט אפגעשריבן זייער א שיינע הסבר פארוואס דאס איז נישט ריכטיג. די תוכן פון זיין הסבר איז אז ביי אידן איז אלעמאל געווען עבודת התפילה און עבודת לימוד התורה, ביז עס זענען אנגעקומען מענטשן מיט גוטע קעפ אבער אן יראת שמים, וואס צוליב זייערע גוטע קעפ האבן זיי גוט געקענט לערנען אבער ביים דאווענען האבן זיי נישט אזוי געהאלטן, און זיי האבן אוועקגעשטעלט די פאלשע הנחה אז מען דארף אפכיפערן א דאווענען און באלד צוריקלויפן צום לערנען. ער לייגט אראפ בטוב טעם ודעת ווי דאס האט צוגרינד געלייגט אידישקייט, ביז דער בעל שם טוב איז געקומען אויף די וועלט און צוריקגעשטעלט די עמוד התפילה על מכונו. אבער חס ושלום צו זאגן אז ביי חסידים האט מען נישט געלערנט, אדער געלערנט ווייניגער. געווען חסיד'ישע רבי'ס וואס זענען געווען וועלט בארימט אלס גאונים מפורסמים, א שטייגער ווי דער בעל התניא טאקע, דער הפלאה און זיין ברודער דער ר"ר שמעלקא, ר' יעקב שמשון משפיטיווקא, דער צמח צדק, דער דברי חיים, זיין איידעם ר' מאטעלע הארנעסטייפלער ועוד, און אויסער דעם זענען געווען אומצאליגע תלמידי בעל שם וואס זענען געווען גאונים אדירים כאטש זיי זענען נישט געווען אזוי מפורסם מיט זייער תורה.

[Think and Thank]

פשוט, א חסיד וואס וויל ווערן שוואכער ווערט א ליטוואק, וואס איז מחייב ווייניגער. מאודך גיסא, די ליטווישע וואס וויל אפפארען, ווערט מאדערן, וואס פארלאנגט נאך ווייניגער...

איך האב בדייקא נישט גערעדט פון די סארט.
איך רעד דווקא פון בני תורה.

דארף מען אלעמאל וויסן פון וועמען מען רעדט.

עפ"י רוב ווען אמעריקאנע אידן רעדן וועגן ליטווישע, מיינט מען די לעיקוואדע און מאנסיע... און איך האב אייך נייעס אז רוב פון זיי שטאמען פון אייראפע פון חסידישע אידן, פון אונטערלאנד, נאר דא אין אמעריקא זענען זיי געווארן אמעריקאניזירט, און רבי אהרן קאטלער ז"ל האט באוויזן זיי צו אהערשטעלן, עטליעסט אלס ליטווישע. צו ווערן חסידישע ווי די זיידעס דאס האט שוין דער יצה"ר נישט צוגעלאזט... זיי זענען אבער נישט קיין ליטווישע נאר "אמעריקאניזירטע חסידים".

אן אוועקנעמען די קרעדיט וואס קומט זיי, פאר די וואס זענען ערליך לפי דרגת הליטא עטליעסט.

איינס פון מיינע סורפרייזעס קומענדיג אויף לעיקוואוד איז געווען וויפיל פראצענט ליטאים אין לעיקוואוד לייגט תפילין אויף ארויס ווי ביי חסידים. מיין שאצונג דעמאלס איז געווען ארום 20-25 פראצענט! און דאס רעכנט נישט אריין די וועלכע האבן געטוישט, און די וועלכע שטאמען פון צאנזער חסידים וואס לייגן אויף אריין...