היסטארישער מעמד קהלא קדישא - ק"ק סאטמאר (מהר"א) קרית יואל

[דער פאטעטע מייסטער]

בצל הקודש
רבינו שליט"א ביים מעמד הגדול "קהלא קדישא" יובל החמישים להתייסדות קהלתינו הק' והעיר קריה נאמנה לה' ולתורתו קרית יואל אין ביהמ"ד הגדול במעמד אלפי אנ"ש תושבי ק"י.
~~

[דער פאטעטע מייסטער]

בצל הקודש
רבינו שליט"א ביים מעמד הגדול "קהלא קדישא" יובל החמישים להתייסדות קהלתינו הק' והעיר קריה נאמנה לה' ולתורתו קרית יואל אין ביהמ"ד הגדול במעמד אלפי אנ"ש תושבי ק"י.
~~

[דער פאטעטע מייסטער]

בצל הקודש
רבינו שליט"א ביים מעמד הגדול "קהלא קדישא" יובל החמישים להתייסדות קהלתינו הק' והעיר קריה נאמנה לה' ולתורתו קרית יואל אין ביהמ"ד הגדול במעמד אלפי אנ"ש תושבי ק"י.
~~

[יום טוב]

איך פארשטיי נישט וויאזוי ס'ארבעט...

ווער ס'איז א מעמבער אין קיט"ל, איז אטאמאטיש א מעמבער אין קרית יואל?
אדער ווער עס וואוינט אין קרית יואל איז אויטאמאטיש א מעמבער אין קיט"ל?

ס'איז דא טויזענטער אידן וואס זענען מעמבערס אין אנדערע קהילות, זיי זענען אויך תושבי קרית יואל אדער נישט?

עפעס בין איך זייער צעמישט.

ווער די טאטע איז א מעמבער (וויזוי ער איז געווארן ווייסעכנישט) ווערן די קינדער אויטאמאטיש א מעמבער נאך די חתונה צו ווילסט יא צו נישט

ער ניצט קהלישע בתי מדרשים און מקוה און אלע קהלישע סערוויסעס איז ער א מעמבער און ער דארף באצאלן זיין התחייבות צו ער וויל יא צו נישט

[יום טוב]

מהר"א שליט"א:
אזא שטאט ווי קרית יואל איז נישט דא אין די גאנצע וועלט.

די רבי האט עפעס קעגן סקווירא און טאהש'ע שטעטל?

וויפיל אידן וואינען אין טאהש און וויפיל אין סקווירא?

[שאינו יודע לשאול]

מהר"א שליט"א:
אזא שטאט ווי קרית יואל איז נישט דא אין די גאנצע וועלט.

די רבי האט עפעס קעגן סקווירא און טאהש'ע שטעטל?

די רבי האט גערעדט פון א "שטאט" , אלע "שטעטלעך" זענען קודש קדשים

[פשוטער איד]

מהר"א שליט"א:
אזא שטאט ווי קרית יואל איז נישט דא אין די גאנצע וועלט.

די רבי האט עפעס קעגן סקווירא און טאהש'ע שטעטל?

וויפיל אידן וואינען אין טאהש און וויפיל אין סקווירא?

נאר איין נקודה

איז דא נאך א שטעטעל ווי יעדע רבי קען עפענען שולן און פירן טיש, טייל דערפון גייען בכוונה נישט צום מרא דאתרא שליט"א ואין פוצה פה?

[לקדש שם שמים]

איך פארשטיי נישט וויאזוי ס'ארבעט...

ווער ס'איז א מעמבער אין קיט"ל, איז אטאמאטיש א מעמבער אין קרית יואל?
אדער ווער עס וואוינט אין קרית יואל איז אויטאמאטיש א מעמבער אין קיט"ל?

ס'איז דא טויזענטער אידן וואס זענען מעמבערס אין אנדערע קהילות, זיי זענען אויך תושבי קרית יואל אדער נישט?

עפעס בין איך זייער צעמישט.

ווער די טאטע איז א מעמבער (וויזוי ער איז געווארן ווייסעכנישט) ווערן די קינדער אויטאמאטיש א מעמבער נאך די חתונה צו ווילסט יא צו נישט

ער ניצט קהלישע בתי מדרשים און מקוה און אלע קהלישע סערוויסעס איז ער א מעמבער און ער דארף באצאלן זיין התחייבות צו ער וויל יא צו נישט

מקוה באצאלט מען לאקאלע בתי מדרשים דעקן זיך אליין. פון וואסערע סערוויסעס רעדסטו?

[יום טוב]

ווער די טאטע איז א מעמבער (וויזוי ער איז געווארן ווייסעכנישט) ווערן די קינדער אויטאמאטיש א מעמבער נאך די חתונה צו ווילסט יא צו נישט

ער ניצט קהלישע בתי מדרשים און מקוה און אלע קהלישע סערוויסעס איז ער א מעמבער און ער דארף באצאלן זיין התחייבות צו ער וויל יא צו נישט

מקוה באצאלט מען לאקאלע בתי מדרשים דעקן זיך אליין. פון וואסערע סערוויסעס רעדסטו?

מקוה טהרה, מורי הוראה , מצות , עירובין , ביהמ"ד הגדול, בית החיים

[הימל]

מהר"א שליט"א:
אזא שטאט ווי קרית יואל איז נישט דא אין די גאנצע וועלט.

די רבי האט עפעס קעגן סקווירא און טאהש'ע שטעטל?

וויפיל אידן וואינען אין טאהש און וויפיל אין סקווירא?

דו רעדסט פון חיציונית???

איך גלייב נישט די רבי האט געמיינט חיציונית, די רבי האט נישט געמיינט צו זאגן אז ק"י האט די מערסטע סיידוואלקס אדער די מערסטע מענטשן, די רבי האט זיכער געמיינט די פנימיות ד.ה. די אייכות פון די תושבים.

[לקדש שם שמים]

ער ניצט קהלישע בתי מדרשים און מקוה און אלע קהלישע סערוויסעס איז ער א מעמבער און ער דארף באצאלן זיין התחייבות צו ער וויל יא צו נישט

מקוה באצאלט מען לאקאלע בתי מדרשים דעקן זיך אליין. פון וואסערע סערוויסעס רעדסטו?

מקוה טהרה, מורי הוראה , מצות , עירובין , ביהמ"ד הגדול, בית החיים

אויב יענער ניצט נישט דעי אלע זאכן פון קהל?

[יום טוב]

די רבי האט עפעס קעגן סקווירא און טאהש'ע שטעטל?

וויפיל אידן וואינען אין טאהש און וויפיל אין סקווירא?

דו רעדסט פון חיציונית???

איך גלייב נישט די רבי האט געמיינט חיציונית, די רבי האט נישט געמיינט צו זאגן אז ק"י האט די מערסטע סיידוואלקס אדער די מערסטע מענטשן, די רבי האט זיכער געמיינט די פנימיות ד.ה. די אייכות פון די תושבים.

אזא גרויסע אידישע שטאט בכמות ובאיכות אינאיינעם איז נישט פארהאן ופשוט הוא

[אויגעלעך]

ער ניצט קהלישע בתי מדרשים און מקוה און אלע קהלישע סערוויסעס איז ער א מעמבער און ער דארף באצאלן זיין התחייבות צו ער וויל יא צו נישט

מקוה באצאלט מען לאקאלע בתי מדרשים דעקן זיך אליין. פון וואסערע סערוויסעס רעדסטו?

מקוה טהרה, מורי הוראה , מצות , עירובין , ביהמ"ד הגדול, בית החיים

פאר די קלארקייט: רבינו הק' האט אוועק געשטעלט די שטאט אויף א אופן אז קהל דארף נעמען אחריות צוצושטעלן אלע רוחניות'דיגע געברויכן פאר די תושבי העיר, און פארשטייט זיך אז קהל דארף ווערן אויסגעהאלטן דורך די בני הקהילה יעדער איינער צוגלייך, אויב זענט איר נישט קיין קהל מעמבער און איר צאלט נישט פאר די אלע סערוויסעס וואס די קהלה שטעלט צו פאר די שטאט מאכט אבער זיכער נישט צו צוברעכן די כח הרוחני פון די שטאט

[לקדש שם שמים]

וויפיל אידן וואינען אין טאהש און וויפיל אין סקווירא?

דו רעדסט פון חיציונית???

איך גלייב נישט די רבי האט געמיינט חיציונית, די רבי האט נישט געמיינט צו זאגן אז ק"י האט די מערסטע סיידוואלקס אדער די מערסטע מענטשן, די רבי האט זיכער געמיינט די פנימיות ד.ה. די אייכות פון די תושבים.

אזא גרויסע אידישע שטאט בכמות ובאיכות אינאיינעם איז נישט פארהאן ופשוט הוא

בני ברק בארא פארק מאנסי.. ופשוט הוא...

[יום טוב]

מקוה באצאלט מען לאקאלע בתי מדרשים דעקן זיך אליין. פון וואסערע סערוויסעס רעדסטו?

מקוה טהרה, מורי הוראה , מצות , עירובין , ביהמ"ד הגדול, בית החיים

אויב יענער ניצט נישט דעי אלע זאכן פון קהל?

ער נוצט נישט קיין מקוה טהרה? קיין מורי הוראה? די גרויסע ביהמ"ד? ב.ד.ו די קליינע בתי מדרשים איז אויך אונטער קיט"ל

[יום טוב]

דו רעדסט פון חיציונית???

איך גלייב נישט די רבי האט געמיינט חיציונית, די רבי האט נישט געמיינט צו זאגן אז ק"י האט די מערסטע סיידוואלקס אדער די מערסטע מענטשן, די רבי האט זיכער געמיינט די פנימיות ד.ה. די אייכות פון די תושבים.

אזא גרויסע אידישע שטאט בכמות ובאיכות אינאיינעם איז נישט פארהאן ופשוט הוא

בני ברק בארא פארק מאנסי.. ופשוט הוא...

זענען אידישע שטעט?

[אויגעלעך]

מקוה באצאלט מען לאקאלע בתי מדרשים דעקן זיך אליין. פון וואסערע סערוויסעס רעדסטו?

מקוה טהרה, מורי הוראה , מצות , עירובין , ביהמ"ד הגדול, בית החיים

אויב יענער ניצט נישט דעי אלע זאכן פון קהל?

סתם פאר אינטערעסאנטקייט:
איר פארט אראפ קיין מאנסי פאר א מקוה טהרה?
וועם פרעגט איר אייערע שאלות?
איר באקט מצות אין אייער בעיסמענט?
איר טראגט נישט אום שבת מיט די עירוב?
וואס טוט איר אויב עס מאכט זיך אז איר האלט 1:30 פאר מעריב

[יום טוב]

מקוה טהרה, מורי הוראה , מצות , עירובין , ביהמ"ד הגדול, בית החיים

אויב יענער ניצט נישט דעי אלע זאכן פון קהל?

סתם פאר אינטערעסאנטקייט:
איר פארט אראפ קיין מאנסי פאר א מקוה טהרה?
וועם פרעגט איר אייערע שאלות?
איר באקט מצות אין אייער בעיסמענט?
איר טראגט נישט אום שבת מיט די עירוב?
וואס טוט איר אויב עס מאכט זיך אז איר האלט 1:30 פאר מעריב

ער נוצט יא די אלע סערוויסעס אבער ער פראבירט עפעס אן היכי תמצי נישט צו דארפן צאלן די 395 א יאר און ער קלערט שוין אפילו איבער די אלע אפציעס וואס איר האט געשריבן צו פארן קיין מאנסי וכו' זיך צו שפארן די מעמבערשיפ

[פופציגער]

ווער די טאטע איז א מעמבער (וויזוי ער איז געווארן ווייסעכנישט) ווערן די קינדער אויטאמאטיש א מעמבער נאך די חתונה צו ווילסט יא צו נישט

ער ניצט קהלישע בתי מדרשים און מקוה און אלע קהלישע סערוויסעס איז ער א מעמבער און ער דארף באצאלן זיין התחייבות צו ער וויל יא צו נישט

מקוה באצאלט מען לאקאלע בתי מדרשים דעקן זיך אליין. פון וואסערע סערוויסעס רעדסטו?

כהאב ליב ווען דו הייבסט נאכאמאל אן דעם שמועס...

פלעין ווייל סגעבט מיר א געפיל אז דער שמועס וועט קיינמאל נישט נמאס ווערן.. מהאט דאס שוין 10 מאל אויסגעשמועסט, אבער מהייבט אן פון אנהייב..

צלח ורכב

[פופציגער]

די רבי האט עפעס קעגן סקווירא און טאהש'ע שטעטל?

וויפיל אידן וואינען אין טאהש און וויפיל אין סקווירא?

דו רעדסט פון חיציונית???

איך גלייב נישט די רבי האט געמיינט חיציונית, די רבי האט נישט געמיינט צו זאגן אז ק"י האט די מערסטע סיידוואלקס אדער די מערסטע מענטשן, די רבי האט זיכער געמיינט די פנימיות ד.ה. די אייכות פון די תושבים.

הא בהא תליא

[פופציגער]

דו רעדסט פון חיציונית???

איך גלייב נישט די רבי האט געמיינט חיציונית, די רבי האט נישט געמיינט צו זאגן אז ק"י האט די מערסטע סיידוואלקס אדער די מערסטע מענטשן, די רבי האט זיכער געמיינט די פנימיות ד.ה. די אייכות פון די תושבים.

אזא גרויסע אידישע שטאט בכמות ובאיכות אינאיינעם איז נישט פארהאן ופשוט הוא

בני ברק בארא פארק מאנסי.. ופשוט הוא...

אפגאניסטאן, עקוואדאר, טייוואן, ופשוט מאוד הוא...

[פופציגער]

מקוה באצאלט מען לאקאלע בתי מדרשים דעקן זיך אליין. פון וואסערע סערוויסעס רעדסטו?

מקוה טהרה, מורי הוראה , מצות , עירובין , ביהמ"ד הגדול, בית החיים

אויב יענער ניצט נישט דעי אלע זאכן פון קהל?

געווענליך אזא איינער איז טאקע נישט א מעמבער

[כרוספדין]

מקוה טהרה, מורי הוראה , מצות , עירובין , ביהמ"ד הגדול, בית החיים

אויב יענער ניצט נישט דעי אלע זאכן פון קהל?

געווענליך אזא איינער איז טאקע נישט א מעמבער

דיין שמועס דא איז זייער פאני, ווייל דו אליינס ביזט ערשט נעכטן נאכט געווארן מעמבער,

נישט געהאט אין פלאן צו צוגיין צום געלט טישל, אבער אויפן פלאץ באשלאסן צו גיין קוקן מיין באלאנס, און מהאמיר אראפגעסווייפט די מעמבערשיפ באלאנס פאר די לעצטע 4 יאר (כמיין אזוי, ס’געווען ארום 1500 דאלער)

[שאינו יודע לשאול]

מיינע הויכפונקטן פונעם נעכטיגן מעמד:

*סאיז מיר געוען א סורפרייז אז די קהילה האט דאסמאל באמת צוגעשטעלט א שיינע מעמד, און איך רעד בגשמיות, איך האב נישט ערווארטעט מער ווי לקח און סעלצער אויף ווייסע טישטוכער סערווירט דורך פרחי העסקנים, למעשה איז געווען געהעריג צו עסן, שיינע טישטוכער און באקוועמע בענקלעך, סערווירט דורך גויאישע סארווערס וואס האבן אויך אראפגערוימט אגאנצן צייט(חבל אויף מיין טעלער קוגל וואס האט פריצייטיג אפגענדיגט זיין תפקיד, ביים ערל) אויף דעם פלעגט מיין מגי"ש זאגן"אז דו קענסט יא...".

*די דרשות און פאנעלן זענען מיר געווען קצת לאנגווייליג, האב איך אויס גענוצט די צייט צו לערנען א אידיש ווארט און אויך געכאפט א מעריב(גראדע געווען זייער גוט אויסגעשטעלט די מנינים), איך האב יא געהערט די דרשה פון הרה"ג ר' וואלף אהרן טעלער שליט"א וואס האט גערעדט איבער די בית הוראה און די פארשידענע וועדים וואס ער איז געווען די קאפ אונטער דעם, בין הדברים האט ער געמאלדן אז מ'ארבעט צו אויפשטעלן א וועד פיקוח וואס וועט פארפיגן אויף די פרויען ארבעטס פלעצער, צו פארזיכערן די כשרות אין די אפיסעס, א גוטע און נויטיגע געדאנק, מיין איך.

*דער וויליאמסבורגער רב שליט"א האט גערעדט זייער שיין, ארויסברענגענדיג די מעלה פון וואוינען אין א תורה'דיג-געפירטע שטאט, ער האט אויך ארויסגעברענגט זיינע הרגשים ווען מ'דערמאנט זיך את כל התלאה אשר מצאתם, ווי מ'האט זיך געמוטשעט אנהייב פונעם וועג ארויפצוברענגען די כח התורה וההנהגה, ווי ער האט זיך אויסגעדרוקט אז " סאיז אמאל נישט געווען קיין כבוד צו זיין אין די משפחה", און ב"ה ווען מ'קוקט זיך ארום היינט און מ'זעהט ווי מ'איז בליע"הר אנגעקומען צו מרים זיין דעם שטאט אין אלע הינזיכטן, כה יתן ה' וכה יוסיף.

*אין מיינע אויגן איז דאס באערן הרה"ח ר' אברהם ווידער שליט"א געווען איינע פון די הויכפונקטן, מ'רעדט פון א איד וואס פון "דעי וואן" האט ער געגעבן זיין לעבן פאר די קהילה, און געארבעט מיט בלוט און בזיונות ארויפצוברענגען די קהילה אויף אלע פראנטן, ובדין הוא שיטול שכרו, ווען ער איז ארויפגעקומען נעמען זיין פלעג פונעם רבי'ן.

*די סאמע הויכפונקט פון די נאכט איז פארשטייט זיך געווען די רבי'ס דרשה, די רבי האט ארומגערעדט פון די הרחבת גבולי הקדושה און געבעטן דעם עולם זיך צו משתתף זיין ברוח נדיבה, די רבי האט דערמאנט דעם דיין שליט"א וואס איז זקוק לרחמי שמים, אין מיט א קול חנוק מתפלל געווען אז ר' שלום אליקים געצל בן דבורה חנה זאל האבן א רפואה שלימה במהרה, דערנאך האט די רבי גאר שארף ארויסגעטרעטן איבער די גזירת החינוך און אלע וואס ווילן מפשר זיין, זאגנדיג אז 'מיד עשו' גייט ארויף אויף יאפעד בעת 'מיד אחי' רעדט פון די פערלס ארגעניזאציע וואס זוכן אריינצוברענגען שינוים אין די הייליגע חינוך המסורה לנו, היל"ת, דערנאך האט די רבי גערעדט איבער די דירות קריזיס וואס פלאגט דעם שטעטל, און געזאגט אז מ'ארבעט צו קענען בויען דירות פאר ביליג אבער ס'איז א שווערע און קאמפליצירטע פראיעקט צו קענען פארזיכען אז סיי די אינוועסטארס זאלן ארויסגיין מיט ריווח, און מצד שני זאל עס זיין עפארדעבל און צוגענגליך פאר יעדעם(נאך אלס נישט קלאר פון וואס מ'רעדט, אויב איינער ווייסט זאל אריינקומען מיט פרטים),די רבי האט געזאגט אז ס'גייט נעמען מינומים דריי יאהר, און פארופן א אסיפה אויף היינט צו טרעפן א קורצטערמיניגע לעזונג ("ביזן קרעטשמע דארף מען אויך א טרונק").

*ר' אברהם יהושע גלאנץ איז ארויפגעקומען מעלדן די פלענער פארן נייע ביהמ"ד וואס וועט פארטאפלען די ביז יעצטיגע שטח, בעת וואס מ'האט אויגעטיילט א בראשור וואס צייגט די(רויע) פלענער וויאזוי עס גייט אויסקוקן, ער האט געזאגט אז ס'גייט נעמען כאטש א יאר צו פארענדיגן די ארכיטעקטשור און דעזיין פאר מ'הייבט בכלל אן צו בויען, קודם האט ער א יאר צו אטעמען רואיג...

[אויגעלעך]

אויב יענער ניצט נישט דעי אלע זאכן פון קהל?

סתם פאר אינטערעסאנטקייט:
איר פארט אראפ קיין מאנסי פאר א מקוה טהרה?
וועם פרעגט איר אייערע שאלות?
איר באקט מצות אין אייער בעיסמענט?
איר טראגט נישט אום שבת מיט די עירוב?
וואס טוט איר אויב עס מאכט זיך אז איר האלט 1:30 פאר מעריב

ער נוצט יא די אלע סערוויסעס אבער ער פראבירט עפעס אן היכי תמצי נישט צו דארפן צאלן די 395 א יאר און ער קלערט שוין אפילו איבער די אלע אפציעס וואס איר האט געשריבן צו פארן קיין מאנסי וכו' זיך צו שפארן די מעמבערשיפ

גראדע האב איך א געדאנק פאר אזא איד!
ער קען מופן קיין מאנסי אזוי וועט ער עס האבן גלייך צו די האנט, אדער אפשר קיין בלומינגבערג קען אויך זיין א גוטע געדאנק...