אומגעצייטיגטע נקודות

[נקודות טובות]

די שורות האב איך געשריבן זונטאג בשעת'ן פאסטן, ווי מען זעהט טאקע אויף די תוכן אז ס'איז היבש צומישט. באמת האב איך עס געפלאנט צו עדיטן, אבער איך האב נישט קיין נערווען. בעבר האט זיך שוין געמאכט אזעלכע זאכן אז איך האב געשריבן לענגערע פאוסטס און נישט געהאט קיין נערווען צו עדיטן, און איך האב טאקע בשברון לב אריינגעשליידערט אין גארבידזש לענגערע פאוסטס.

האב איך געקלערט אז סתם אין א טעמע מוז איך דאך האבן ריספעקט פאר די ליינער און איך קען נישט פירקלען מיט אומרייפע פאוסטס, אבער איך קען דאך עפענען א טעמע וואס זאל זיין געאייגענט טאקע פאר "אומגעצייטיגטע נקודות" און דארט קען איך פאוסטן וואס איך וויל בלתי מוגה, און ווער עס קומט אריין איז עס על דעת עצמו.

די פאוסט איז ארגינעל געשריבן געווארן צו @ראובן, אבער איך מיין אז נאך עטליכע וואס זוכן קלארקייט אין געוויסע זאכן וועלן טרעפן עפעס קלארקייט.

[נקודות טובות]

קודם כל שלום עליכם. איך וויל מיך אנטשולדיגן אז איך האב דיר נישט גענטפערט ביז יעצט. איך האב פשוט פארזעהן דיין פאוסט, ווייל ווען דו האסט מיר ציטירט האסטו בטעות אריינגעלייגט דיינע ווערטער אין מיין מויל... (@שמח, אפשר קענסטו עפעס טוהן צו אויסלערנען דעם עולם ווי אזוי מען ציטירט און עס זאל נישט זיין אזא מישמאש...)


איך גיי נישט דא אריינגיין בדין ודברים איבער די היתר ואיסור הבחירות, נאר איך וויל אביסעל אויסשמועסן די סאטמארע "שטימונג" לגבי די מתירי הבחירות.

די ערשטע זאך וויל איך מקדים זיין, אז ס'איז נישט פאליטיקלי קארעקט צו רעדן אפען און גראב מיט נעמען. ס'זענען דא ליינער דא וואס האבן מיר קיינמאל נישט געטשעפעט און ס'איז נישטא קיין שום סיבה איך זאל רעדן ביליג אויף זייערע רבנים. און חוץ מזה, וואס אויב רעד איך ביליג אויף יענעמס רבי וועט דאך יענער רעדן ביליג קעגן מיין רבי. און דאס וועט פארוואנדלען די סייט אין א שטעכעדיגע מקום, עס וועט זיין איין גרויסע פאשקעוויל. איך וועל שרייבן ברמז, ווער עס פארשטייט פארשטייט, און ווער עס פארשטייט נישט פארשטייט נישט. אבער איך פלאן נישט צו ענטפערן אין אישי מער.

די ערשטע זאך וואלט איך געוואלט אויסשמועסן וואס עס מיינט א גדול בישראל, ס'איז דא אין דעם עטליכע נקודות. ס'איז דא א גדול בתורה, ס'איז דא א גדול בהוראה, ס'איז דא א גדול ביראה, ס'איז דא גדול במעשים טובים. ס'איז דא א געוואלד מיט מדרגות. אין יעדע נושא דארף מען הערן וואס די גדולי ישראל וואס זענען געאייגענט צו זאגן הוראות אויף דעם ספעציפיש.

בעניני רפואה פארשטייט יעדער אז ווי א גרויסע תלמיד חכם מען זאל נאר זיין, מוז מען האבן עקספיריענס בעניני רפואה כדי צו קענען ענטפערן. עניני שלום בית, מוז מען האבן עקספיריענס אין שלום בית. און די זעלבע איז ווען עס קומט צו דן זיין אין שאלות פון די עתיד פון יהדות, פארלאנגט זיך געוויסע קוואליפעקאציעס צו קענען האבן א מיינונג.

ווען מען קוקט צוריק אין די אידישע היסטאריע, וועט מען זעהן אז ווען אימער כלל ישראל איז אריבער א דראסטישע טויש, האט דער אויבערשטער מקדים געווען רפואה למכה און אראפגעשיקט אן אויסערארענטליכע גדול צו באגלייטן דעם דור. בעבר איז געווען דער הייליגער מהרי"ל, דער הייליגער רמב"ם, און אזוי אויך נאך אנדערע וואס יעדער פון זיי האבן אין זייער צייט געטראגן כלל ישראל אויף זייערע פלייצעס, און אוועקגעשטעלט די עתיד הדורות. די מערסט דאקיומענטירטע גדול אין דעם הינזיכט, איז דער הייליגער חתם סופר.

פאר ארום 200 יאר צוריק, האט די וועלט אנגעהויבן אריבערגיין פון א פרימעטיווער וועלט, ביז די היינטיגע פארגעשריטענע וועלט. הן מיט די ערשטע שטאפלען פון טעכנעלאגיע, און הן די חלק פון פרייהייט און אקעדעמיע, און אזוי נאך אסאך פרטים. עס האט אויסגעפעלט אז כלל ישראל זאל האבן א כמו נביא מן השמים וואס זאל אנווייזן את הדרך אשר ילכו בה.

איך וויל אייך פרעגן, איז דער חתם סופר געווען דער גרעסטער גדול בתורה אין זיין דור? איך בין נישט זיכער. איז דער חתם סופר געווען דער גרעסטער ירא השם אין זיין דור? איך ווייס נישט. איז ער געווען דער גרעסטער קדוש אין זיין דור? ווייס איך אויך נישט. האט ער געהאט די גרעסטע כח ההנהגה, השפעה, און קלארע מח צו פאראויס זעהן זאכן? איך ווייס נישט. אבער אויב מעג איך נעמען די חוצפה צו רעדן וועל איך זאגן אז די שלימות וואס איז געווען ביים הייליגען חתם סופר, איז נישט געווען ערגעץ אנדערש. קען זיין עס זענען געווען גרעסערע תלמידי חכמים, קען זיין עס זענען געווען גרעסערע פוסקים ווי אים, קען זיין עס זענען געווען אזעלכע וואס זענען געווען מער קדוש ופרוש. אבער דער "שלימות" דאס איז געווען דער הייליגער חתם סופר. ער איז געווען אן אדם השלום!

די סארט גדולים גייען נישט אריין אין זעלבען כלל פון אנדערע גדולים. דער הייליגער חתם סופר איז געבליבן "חתם סופר" לדורות! ער האט אוועקגעשטעלט יהדות אשכנז. זיינע תלמידים האבן געפירט דעם דור.

ווען מען רעדט פון גדולי ישראל פאר 80 יאר צוריק, וועל איך נעמען די דרייסט צו זאגן אז דער הייליגער סאטמאר רב איז געווען דער אדם השלום פונעם דור. וועסט מיר ווייזן א גדול וואס האט געקענט מער לערנען ווי אים? אמת. וועסט מיר ווייזן אז עס איז געווען מער קדוש ווי אים? קען זיין. אבער דער "שלימות" איז געווען ער.

עס איז אמת אז נאכן קריג האבן אלע גדולי ישראל געטוהן וואס זיי האבן געקענט צוריק אויפצושטעלן דעם דור, און עס קומט טאקע פאר אלע גדולי ישראל צו פארדאנקן אז אידישקייט שיינט אום בליעט. אבער וויפיל אלע גדולים (עכ"פ אין אמעריקע) האבן צושטייער געגעבען צו העלפן אויפשטעלן כלל ישראל נאכן שואה, איז דער סאטמאר רב פארט געווען דער מייסטער אינדזשעניר וואס האט אוועקגעשטעלט די סטראקטשער פון כלל ישראל. ער איז געווען דער מייסטער קאפ! נישטא נאך איין גדול וואס האט איבערגעלאזט אזוי פיל פינגער אפדריקן אויף אונזער דור ווי דער הייליגער סאטמאר רב. הן באמעריקע וואס אין דעם איז לית מאן דפליג (עכ"פ איך האף אזוי) אבער אפילו אין ארץ ישראל האט ער אויך איבערגעלאזט גאר אסאך פינגער אפדריקן.

איך וועל פארפארן אביסעל פון די נושא אויף א מינוט, און איך וועל נעמען א זייטיגע דוגמה. הגם איך בין נישט דער וואס קען שאצן, האלט איך אז הגאון הגדול רבי משה פיינשטיין איז געווען גרעסער ווי דער סאטמאר רב בתורה. מיט רבי משה'ס גאונות און בקיאות האט זיך "קיינער" נישט געקענט פארמעסטן. ער איז (ביי מיר) אן קיין ספק געווען דער גדול בתורה עכ"פ אין אמעריקע.

ווען עס קומט אבער צום ענין פון הזרעה מלאכתית, דארט איז זייער בולט די נקודה וואס איך ברענג ארויס. ס'זענען דא אזעלכע וואס ווען זיי זעהען די תשובות און בריוו'ן וואס דער סאטמאר רב האט געשריבען איבער די פסקים פון רבי משה, הייבט זיך זיי אן דאכטן כאילו מען רעדט דא פון עפעס איינער וואס האט נישט געהאט קיין היתור הוראה, און אז זיינע פסקים זענען חלילה אויסגעזויגן פון פינגער, אנדערע זאגן גאר ר"ל אז זיינע פסקים זענען חזיר טריפה און מען טאר נישט פסק'ענען ווי אים. וכו' וכו' וכו' אויסדריקן וואס איך וויל ניטאמאל נאכזאגן. מען כאפט אבער נישט איין זאך. רבי משה איז געווען דער גדול הדור בתורה, ער האט גע'פסק'ענט תורה. אבער, ער האט גע'פסק'ענט "נאר" תורה. דער סאטמאר רב איז געווען דער גדול הדור בהשקפה, ער האט גע'פסק'ענט זאכן וואס זענען געווען נוגע די עתיד פון כלל ישראל.

סאטמאר רב האט געוויסט אז רבי משה האט א שיינע מהלך ע"פ הלכה, אבער מיט זיין ברייטע מח און ווייטע בליק האט ער פארשטאנען אז אזא היתר טאר נישט ארויסגיין אויפן גאס. רבי משה פון די אנדערע זייט, האט דאס נישט געהאט. רבי משה איז געזיצן בד' אמות של הלכה יומם ולילה און האט גע'פסק'נט הלכה למעשה לאמיתו, אבער צום עתיד פון כלל ישראל, און ווי אזוי צו אוועקשטעלן כלל ישראל האט ער נישט געהאט די בליק וואס דער סאטמאר רבי האט געהאט.

שטעלט זיך ארויס למעשה יארן שפעטער, אז הגם רבי משה'ס תשובה איז תורת אמת איז אבער סאטמאר רב נישט נאר געווען גערעכט נאר גאר אפגעראטעוועט דעם דור!

וואס איז? שטעלט אייך פאר אין די היינטיגע צודרייטע וועלט וד"ל, אויב עס איז דא א היתר פון רבי משה אויף הזרעה מלאכתית און סאטמאר רב פירט נישט א מלחמה כבידה קעגן דעם. וויפיל קינדער וואלטן זיך ר"ל ארומגעדרייט אן קיין טאטע?.... ווער עס וויל קען האבן קינדער מיט א היתר פון רבי משה... מען דארף נישט מער חתונה האבן כדת תורה וד"ל. דער חרבן דערפון וואלט געווען איום ונורא! עס וואלטן געלערנט קינדער אין היימישע מוסדות וואס האבן נישט קיין טאטע, ואין כאן המקום להאריך. דער סאטמאר רב האט פארשטאנען מיט זיין הייליגע בליק די אמעריקאנע הפקירות, און געזעהן די חרבן פאר די אויגן!

פון וואנעט ווייס איך אז דער סאטמאר רב האט אויך געהאלטן אז ע"פ הלכה האט רבי משה א גוטע טענה? עס איז דאך דא די באקאנטע מעשה אז ווען דער סאטמאר רב האט אריבערגעשיקט די משלחת פון רבנים צו הגאון הגדול רבי משה, ה"ה דער ברך משה מסאטמאר, דער וויענער רב הרב לעבאוויטש, דער פאפא רב, רבי משה ביק, דער פאלטישאנער, און דער טשאקעווער, האט ער זיי אנגעזאגט אז מען זאל בשום אופן נישט רעדן מיט רבי משה אין הלכה. מען זאל אים נאר ארויסברענגען די חרבן וואס קען פון דעם ארויסקומען.

פרעג איך אייך, פארוואס טאקע האט דער סאטמאר רבי נישט געלאזט רעדן מיט רבי משה בהלכה? ווייל ער האט אויך געוויסט די גדלות פון רבי משה בתורה! ער האט געוויסט אז זיך דינגן מיט אים איז כמעט אוממעגליך. און דערפאר האט ער געזאגט אז מען זאל בכלל נישט רעדן בדבר הלכה.

וואס איז געשעהן למעשה? די רבנים זענען אריינגעקומען צו רבי משה אין שטוב, און דער וויענער רב האט אנגעהויבן די שמועס און אנגעוויזן פאר רבי משה א מעשה אז דער חתם סופר האט אמאל געשריבען א תשובה, און שפעטער חרטה געהאט און צוריקגעצויגן. האט הרב לעבאוויטש אויסגעפירט, עס איז צייט צו חרטה האבן.

רבי משה געבט אים א פרעג פארוואס? ווייז מיר א גמרא, ווייז מיר א תוספות, ווייז מיר עפעס א מראה מקום פון גמרא ראשונים ושלחן ערוך פארוואס מיין פסק איז נישט ריכטיג און איך מוז צוריקציען. ער האט געזאגט פאר די רבנים אויב וועל איך איינזעהן אז איך האב מיך טועה געווען ווען איך אריינשטעלן א צעטיל אין אלע צייטונגען אז איך האב מיך טועה געווען.

רבי משה האט נישט געוויסט אז דער סאטמאר רב האט זיי אנגעזאגט נישט צו רעדן בדבר הלכה, און ווען ער האט געזעהן אז די רבנים ענטפערן אים נישט האט ער געמיינט אז זיי שפירן נישט באקוועם צו רעדן מיט אים. האט ער זיי געזאגט אז זיי זאלן זיך איבערשמועסן מיט די אנדערע דארט אנוועזנד דארט ה"ה ר' אליהו שיסגל, ר' מיכל בירנבוים, און ר' טוביה גאלדשטיין. האט זיך ר' מיכל אנגערופן צו הרב לעבאוויטש, איך פארשטיי נישט, מען האט אייך געבעטן א מראה מקום און איר קענט אים נישט געבן. נו פארוואס זאל ער צוריקציען?

דא האט זיך אנגעהויבן א מלחמתה של תורה ווי די אלע רבנים האבן זיך גענומען איבערצייגן ר' מיכל אז ער איז נישט גערעכט ע"פ הלכה, און עס האט טאקע נישט גענומען לאנג ביז הגאון רבי משה האט זיך אריינגעמישט און נאך פופצן מינוט היציגע טענה'רייען האט ער זיי אלע שטיל געמאכט!

דער ברך משה איז דעמאלטס צוריגעגאנגען צום סאטמאר רב אים איבערגעבן וואס האט זיך אפגעשפילט, און דער רבי ז"ל איז געווען זייער אומצופרידן און געזאגט איך האב ענק דאך קלאר אנגעזאגט, גייטס נישט אריין מיט אים אין הלכה!

עכ"פ, וואו בין איך דא פארפארן, נחזיר לעינינו. עס זענען דא שאלות וואס באלאנגט עקסלוסיוו פאר די גרעסטע גדולים אינעם דור! איך זאג נישט אז נאר דער סאטמאר רב האט געקענט אריינרעדן אין דעם, אבער ווייניג האבן געקענט אין דעם האבן א מיינונג.

מען קען נישט דא אויפן פלאטפארמע דן זיין רבנים און מחלק זיין פון איינעם צום צווייטן, אבער די טענה פון אחרי רבים להטות וכדו', ווען מען קוקט אויפן קו"ק פון די רבנים וואס האבן גע'חתמ'עט איז קודם כל זענען דא א טייל וואס זייער פסק איז כלל נישט נוגע, נישט יעדער וואס האט זיך גערופן אדמו"ר האט א רעכט אריינצורעדן אין די נושא. פון די אנדערע זייט זענען געווען אזעלכע וואס זייער היתר איז נישט געווען בתורת זיי האבן דורכגעטוהן די נושא, נאר פשוט וויבאלד זיי זענען בעצם געווען ליבעראל. זיי האבן "נישט" געהאט קיין גרויסע פראבלעם מיט ציונות, אפילו זיי האבן "געזאגט" אזוי... און אויף די האט טאקע הרה"ק מסאטמאר געליינט די פסוקים פון ספר יחזקאל... ניטאמאל האט מען אויף זיי פראבירט צו זאגן פארנערט, אדער משוחד... און דאס איז חוץ מזה וואס א פסק פון הגאון הגדול רבי פנחס עפשטיין איז דוחה 50 רבנים וואס האבן גע'חתמ'עט....

(דאס איז שוין חוץ מזה וואס דער טשעבינער רב אליינס האט געהאלטן אז די אגודה האט נישט קיין דין אחרי רבים להטות, וויבאלד דאס האט נישט ריפלעקטירט די מיינונג פון אלע גדולי ישראל. ווי ער שרייבט אין בריוו צו איטשע מאיר לעווין אז ווי לאנג דער חזון איש, רבי זעליג ראובן, דער בריסקער רב, און נאך אנדערע רבנים זיצן נישט אין די אגודה, איז די גאנצע מועצת נישט ווערד)

די רבנים וואס זענען געווען באקאנט פאר גרויסע תלמידי חכמים און ערליכע יראי השם, און אויך אלץ אזעלכע וואס האבן פארשטאנען די מציאות. די זענען די עיקר אויף וועמען די סאטמאר רבי האט געלייגט א דגוש. די האט ער געוואלט זאלן שטיין צו זיין זייט, אויף אויף די האט ער זיך געגעסן די געזונט. און איינער פון די איז אן קיין ספק דער גרויסער גאון דער טשעבינער רב וואס ווי באקאנט האט סאטמאר רב זיך געגעסן אויף דעם וואס ער האט נישט דעם טשעבינער רב מיט זיך.

ווען ער שרייבט אין ויואל משה וועגן די פר העלם דבר אדער אנדערע דגמאות ווי די גאנצע סנהדרין האבן זיך טועה געווען, איז נישט זיין ציל צו זאגן אז איך בין גערעכט און יעדער אנדערש האט א טעות. ער האט בסך הכל געשריבן פאר די וואס האבן אים ציניש געפרעגט, "הייסט נאר דו ביסט נארמאל און די גאנצע וועלט איז משוגע?" פאר די האט ער גענטפערט אז איך ווייס נישט אויב נאר איך בין נארמאל, ווייל איך ווייס דאך נישט וואס די אנדערע האלטן. זיי זאגן מיר דאך נישט וואס זיי האלטן. אבער אויף אזוי פיל וויל איך יא זאגן, אז ס'קען זיך מאכן אזאנס.

דהיינו, פרעג מיך נישט אפ מיט א ביטול כאילו נאר איך בין נארמאל, ווייל אין היסטאריע האט זיך שוין געמאכט אז עס איז געווען איין גדול וואס האט חולק געווען מיט יעדן, און לבסוף האט זיך ארויסגעשטעלט אז ער איז געווען גערעכט. אבער אין דעם פאל דארף מען ניטאמאל צוקומען צו דעם. ווייל איך האלט דרשות, איך שרייב ספרים, איך גיי ארום און איך בין נושא ונותן מיט ווער עס וויל. און די אנדערע געבן מיר נישט קיין שום ערקלערונג.

איך וועל זאגן נאך מער, לעניית דעתי ווען ער האט גערעדט פון די ס"ם וואס איז מסמא די אויגן פון גדולי ישראל, האט ער נישט גערעדט פונעם גאון ישראל דער טשעבינער רב. איך גלייב אז עס האט אים נישט אזוי ווייט געשטערט די חלק אז דער טשעבינער רב האט געהאלטן חוב קדוש, ווי די חלק אז ער איז נישט ארויסגעקומען מיט א בירור הלכה. נישט ווייל מען דארף אראפשרייבן א בירור להלכה כדי צו קענען האבן א מיינונג, נאר ווייל ווען דער סאטמאר רבי האט געפירט די מלחמה, האט ער עס נישט געפירט בלויז אויף די מינוט, ער האט געפירט די מלחמה לדורות!

נניח עס קומט דיר אויס להלכה אז מען מעג גיין, איך בין מסכים. אבער שרייב עס כאטש אראפ למען ידעו דור אחרון פארוואס דו האלטסט אז מען מעג! אז נישט וועט מען אין יארן ארום גיין צו די בחירות אפילו אויב לשיטתך וועט עס שוין אויך נישט האבן קיין היתר! ווער נאך ווי דער סאטמאר רב האט געהאט אויגן וואס האבן געזעהן אויף טויזענט יאר?!

לעניית דעתי וואלט די רבי ז"ל מסאטמאר געווען צופרידן ווען דער טשעבינער רב קומט ארויס מיט א תשובה אפילו בלויז פון איין דף און ער זאל שרייבן ווי פאלגענד. הנה ראיתי את הבירור של כ"ק אדמו"ר מסאטמאר ואחר עיון נראה לעניית דעתי שאין הצדק עמו. ואפרט פה בקיצור מפני רב הטירדות וחולשת הגוף. הנה על טענה א' דיש בזה משון העברה על שלוש השבועות נראה לי דאין מחוור כ"כ דב...... ועל טענה ב' נראה לומר דהגם דצדקו דבריו מאוד, מ"מ.... ועל טענה ג' במחילת כבוד תורתו נראה דאגב חורפיה לא דק ואשטמיטתיה הא דאמרו חז"ל.... ועל טענה ד' גם זה אינו, דבמציאות אנו רואין ש..... ועל כן נראה דעתינו דעת תורה, דחיוב גמור על כל אחד מישראל..... חדא משום..... ועוד משום...... ולהשמוע ינעם.... בעזהי"ת י"ז תמוז תשט"ו. החותם הקטן המצפה לישיעת השם הק' דב בעריש ווידענפעלד.

אבער אנשטאט דעם האט ער גאר געשיקט א שליח אז ער וויל אים נישט אויפנעמען ווייל ער האט נישט קיין כח! אויף דעם האט הרה"ק מסאטמאר געבלוטיגט! ער האט געזעהן די חרבן פאר די אויגן! נישט די חרבן אויף די מינוט, נאר די חרבן לדורות! מען שטייט היינט 60 יאר שפעטער, און מען פארלאזט זיך כלומרש אויף א פסק פון טשעבינער רב, וואס קיינער ווייסט ניטאמאל אויף וואס עס איז געבויעט! עס איז נישטא קיין שום וועג די היתר זאל עקספייערן, ווייל די היתר איז נישט ממשות'דיג!

אבער ווי איך האב שוין געשריבן אויבן, ווען מען קוקט ווי אזוי דער טשעבינער רב אדער דער סטייפלער האבן מתיר געווען די בחירות זעהט מען אז דאס איז געווען ביי זיי א ווייטאג. דער טשעבינער רב האט געווייטאגט יעדע מאל מען האט "ליידער געמוזט" גיין צו די בחירות. חוב קדוש האט נישט געמיינט אז דאס איז א געוואלדיגע מצוה ווי ד' מינים וואס דאס טוט מען מיט א געוואלדיגע שמחה און מען מאכט א שהחיינו, נאר דאס איז א חוב מפני פיקוח נפש! מען דארף ראטעווען די תורה הקדושה! דאס איז גאר גאר אן אנדערע חוב קדוש וואס אנדערע האבן פארלאנגט! עס איז דא א חוב פון חייב איניש לבסומי בפוריא, וואס דאס טוט מען בשמחה. דערנאך איז דא חייב אדם לברך על הרעה, וואס דאס טוט מען מיט א צובראכן הארץ!

און די זעלבע ווען מען קוקט אין קריינא דאגרתא, ער ווייטאגט! ער שרייט אז ווער עס בלייבט אינדערהיים איז מגלה דעת אז די מדינה מיט אירע אפיקורסים איז אים ניחא! עס איז דא א חיוב גמור צו גיין אויסשרייען ניין! מיר זענען געטריי פארן הייליגן באשעפער! די אפיקורסים פארטרעטן אונז נישט!

ביי אנדערע איז די יום ההצבעה געווען כאילו א יו"ט, זיך אנגעטוהן בבגדי שבת, אדער געזונגען ווארימע נגונים, אויף די האט סאטמאר רב געשריגן בושה עמכם!! שעמטס ענק!! ווי אזו מאכט מען א יו"ט אין א טאג וואס שם שמים ווערט נתחלל וויבאלד מען שטעלט אויף א רעגירונג קעגן רצון השם??!! וואס איז די ווארימע נגינים??!! מען רעדט דא פון מצות סוכה??? דארף מען טאקע זיין פארנומען וואכן און חדשים פאר די בחירות און פראפעגאנדירן???!!! נניח אז מען איז מחויב צו גיין וועלן, אבער איז עס דען אזא שמחה?? ווען א חבר הצלה זאל קויפן א נייע שטריימעל ווייל ער האט געהאט די זכייה צו מחלל שבת און גיין אויף א קאל שבת, וואלט זיך דאך די שטאט איבערגעדרייעט!! מאנסי פייער דיפארטמענט יוכיח, אז וואס מען "מוז" "מוז" מען און וואס מען "מוז" נישט "טאר" מען נישט!! און דא גייט מען מיט אזא שמחה צו אריינשטעלן נציגים אין א פלאץ וואס דארט טרעט מען אויף יעדע פסוק אין די תורה??!! מען איז מקיים בתי עבודה זרה ר"ל אין ארץ ישראל, מען שטיצט חוקי תועבה און מען איז מחזיק חילול שבת בפלטרין של מלך!!! וואס איז די גרויסע שמחה??!! שעמטס ענק!!! דאס האט גארנישט מיט די שלש שבועות, נאר פלעין מען טרעט אויף די תורה הקדושה!

דערנאך זענען געווען אנדערע וואס דער סאטמאר רב האט מיט זיי נושא ונותן געווען, און עס האט זיך ארויסגעשטעלט אז זיי האבן ניטאמאל געהאט קיין השגה וואס טוט זיך. זיי זענען אזוי אומוויסענד, און זיי האבן פשוט איבערגעזאגט וואס א מזרחיסט מבאי ביתו וואס אלץ זיין פאליטישע קאריערא האט ער צומאל געדארפט זאגן אנדערש ווי די מזרחי ווייל ער האט געוואלט בלייבן מיט זיין דזשאב.

דערנאך זענען דא אנדערע וואס ביי זייערע עלטערן איז די אגודה געווען מופרך מכל וכל, זיי זענען געווען די גרעסטע לוחמים קעגן די אגודה, אבער פלוצלינג נאכן קריג געבט מען זיך א דריי אויס, און אלעס ווערט מותר אפילו געוויסע מזרחיסטישע טאלקינג פוינטס... דאס איז מותר יענץ איז מותר. און ווען מען פרעגט פארוואס, נישט נאר עס קומט נישט קיין ענטפער, נאר די באי ביתו שטעלן אריין פאשקעווילן אין די צייטונגען!

עוד יש להאריך הרבה, איך פאסט יעצט, און מיין מח איז נישט קלאר. קען זיין איך וועל איבערקוקן מארגן וואס איך האב געשריבן וועל איך זעהן אז איין ווארט קלעבט נישט צום צווייטן. אבער אויף די מינוט קוקט מיר אויס ווי איך האב געשריבן גענוג קלאר. לאז מיר וויסן. איך האף נאר אז איך טריגער נישט קיינעם, ואי"ה עוד חזון.

[להגדיל הטראסק]

דו שרייבסט פיין, אבער איך קען נישט געבן קיין לייק, ווייל א לייק וואלט ווען געווען אז איך בין מסכים צו דיינע רייד, און ביי כמעט אלע אזוינע תגובות זענען דא שטיקער וואס איך וויל לייקן, שטיקער וואס איך וויל לאזן פארעווע - ווייל איך קען נישט די מציאות אדער איך וויל נישט נעמען קיין שטעלונג, און צומאל שטיקער וואס איך וויל דיסלייקן

סאו נעם די תגובה ווי אזוי עס איז

[פשוט און גראד]

אויב דאס איז נישט קלאר, דאן וואס איז יא קלאר.

גיי ווייס

[ראובן]

הערליך שיין א גרויסן יישר כח. הגם נישט אלעס פארשטיי איך און איך וועל בל״נ צוריקומען צו דעם אבער עס איז באמת הערליך שיין געשריבן און ארויסגעברענגט

[פופציגער]

WOW!

סובסקרייב צו דעם אשכול!

@נקודות טובות נעם מיין לייק דאפלט, איינס פאר @להגדיל הטראסק ...

[צווייטער]

@נקודות טובות הערליך! גוט אפגעלערנט וואס מיינט א מנהיג ישראל!

[א”י’דיגע אידיש]

@נקודות טובות שליט”א גאר קלאר, צום פינטעל.

לענ”ד הקטנה, ביסטו הייליג גערעכט מיט איעדיס ווארט!

[שאינו יודע לשאול]

יעס!!!

אט דא גייט אונזער @נקודות טובות אין זיינע פולע קאלירן!

מיר האבן זיך געבענקט. אונז ווילן נאך.

[נקודות טובות]

דו שרייבסט פיין, אבער איך קען נישט געבן קיין לייק, ווייל א לייק וואלט ווען געווען אז איך בין מסכים צו דיינע רייד, און ביי כמעט אלע אזוינע תגובות זענען דא שטיקער וואס איך וויל לייקן, שטיקער וואס איך וויל לאזן פארעווע - ווייל איך קען נישט די מציאות אדער איך וויל נישט נעמען קיין שטעלונג, און צומאל שטיקער וואס איך וויל דיסלייקן

סאו נעם די תגובה ווי אזוי עס איז

אהובי ידידי, איך נעם אונטער א סטרייק. איך שרייב בלי נדר נישט קיין פרישע פאוסטס אזוי לאנג ווי איך באקום נישט קיין לייק פון דיר! און נישט נאר פון דיר, נאר דו מוזט אויך זעהן אז @פשוט און גראד וואס האט געלייקט דיין פאוסט און נישט מיינס, זאל מיר אויך געבן א לייק.

איך געב אייך צייט ביז מארגן, אויב ביי מארגן האב איך נישט פון אייך א לייק, גיי איך בלי נדר דורכפירן א סייבער אטאקע אויף גמ"ח ישמח לב, און איך גיי ארויסשטעלן אלע דזשאוקס פאבליק! זאג נישט אז איך האב דיר נישט געווארנט!

אין אן ערענסטע טאן, א לייק מיינט נישט אז מען שטימט צו צו יעדע ווארט. מיט'ן געבן א לייק זאגט מען פארן שרייבער, איך זעה דו האסט אריינגעלייגט ארבעט, איך האב הנאה געהאט צו ליינען. אידטיש איז געמאכט זיך אויסצושמועסן, אז דו האסט הנאה פון די ארבעט וואס א צווייטער האט אריינגעלייגט, געב אים א לייק, און טאמער שפירסטו אז ס'איז גענוג וויכטיג דאן שרייב ארויס מיט וואס דו ביסט מחולק. טאמער אבער ווילט איר זיין צופרידן מיט יעדע ווארט וואס איינער שרייבט, דאן מוזט איר אליינס נעמען די פעדער אין די האנט. ווייל קיינער קען נישט שרייבן לויט דיין שטימונג חוץ פון די אליינס.

בד"וו, @פופציגער יישר כח פאר די סופער לייק!

[שאינו יודע לשאול]

דו שרייבסט פיין, אבער איך קען נישט געבן קיין לייק, ווייל א לייק וואלט ווען געווען אז איך בין מסכים צו דיינע רייד, און ביי כמעט אלע אזוינע תגובות זענען דא שטיקער וואס איך וויל לייקן, שטיקער וואס איך וויל לאזן פארעווע - ווייל איך קען נישט די מציאות אדער איך וויל נישט נעמען קיין שטעלונג, און צומאל שטיקער וואס איך וויל דיסלייקן

סאו נעם די תגובה ווי אזוי עס איז

אהובי ידידי, איך נעם אונטער א סטרייק. איך שרייב בלי נדר נישט קיין פרישע פאוסטס אזוי לאנג ווי איך באקום נישט קיין לייק פון דיר! און נישט נאר פון דיר, נאר דו מוזט אויך זעהן אז @פשוט און גראד וואס האט געלייקט דיין פאוסט און נישט מיינס, זאל מיר אויך געבן א לייק.

איך געב אייך צייט ביז מארגן, אויב ביי מארגן האב איך נישט פון אייך א לייק, גיי איך בלי נדר דורכפירן א סייבער אטאקע אויף גמ"ח ישמח לב, און איך גיי ארויסשטעלן אלע דזשאוקס פאבליק! זאג נישט אז איך האב דיר נישט געווארנט!

בד"וו, @פופציגער יישר כח פאר די סופער לייק!

אהובי ידידי, איך נעם אונטער א סטרייק, איך גיי העקן פורום אוצר החכמה און אויסמעקן די חזו"א בחירות טעמע, ביז דו באדאנקסט זיך נישט אויף מיין באדאנקונג!

זאג נישט אז כהאב וכו'!

[להגדיל הטראסק]

► Show Spoiler

דו שרייבסט פיין, אבער איך קען נישט געבן קיין לייק, ווייל א לייק וואלט ווען געווען אז איך בין מסכים צו דיינע רייד, און ביי כמעט אלע אזוינע תגובות זענען דא שטיקער וואס איך וויל לייקן, שטיקער וואס איך וויל לאזן פארעווע - ווייל איך קען נישט די מציאות אדער איך וויל נישט נעמען קיין שטעלונג, און צומאל שטיקער וואס איך וויל דיסלייקן

סאו נעם די תגובה ווי אזוי עס איז

אהובי ידידי, איך נעם אונטער א סטרייק. איך שרייב בלי נדר נישט קיין פרישע פאוסטס אזוי לאנג ווי איך באקום נישט קיין לייק פון דיר! און נישט נאר פון דיר, נאר דו מוזט אויך זעהן אז @פשוט און גראד וואס האט געלייקט דיין פאוסט און נישט מיינס, זאל מיר אויך געבן א לייק.

איך געב אייך צייט ביז מארגן, אויב ביי מארגן האב איך נישט פון אייך א לייק, גיי איך בלי נדר דורכפירן א סייבער אטאקע אויף גמ"ח ישמח לב, און איך גיי ארויסשטעלן אלע דזשאוקס פאבליק! זאג נישט אז איך האב דיר נישט געווארנט!

אין אן ערענסטע טאן, א לייק מיינט נישט אז מען שטימט צו צו יעדע ווארט. מיט'ן געבן א לייק זאגט מען פארן שרייבער, איך זעה דו האסט אריינגעלייגט ארבעט, איך האב הנאה געהאט צו ליינען. אידטיש איז געמאכט זיך אויסצושמועסן, אז דו האסט הנאה פון די ארבעט וואס א צווייטער האט אריינגעלייגט, געב אים א לייק, און טאמער שפירסטו אז ס'איז גענוג וויכטיג דאן שרייב ארויס מיט וואס דו ביסט מחולק. טאמער אבער ווילט איר זיין צופרידן מיט יעדע ווארט וואס איינער שרייבט, דאן מוזט איר אליינס נעמען די פעדער אין די האנט. ווייל קיינער קען נישט שרייבן לויט דיין שטימונג חוץ פון די אליינס.

בד"וו, @פופציגער יישר כח פאר די סופער לייק!

הננו בזה לגלות דעתי שעל תגובה בעניני יהדות שנכתב על ידי ידידי הבלתי מכירו הרה"ג ר' @נקודות טובות שליט"א, כל לייק על זה הוא רק על סגנון דבריו ואין בו שום הודאה על עצם דבריו!!!

נ.ב. על שאר תגובותיו הלייק הוא בדרך כלל שאני מסכים עמו

הכותב וחותם @להגדיל הטראסק
גא"מ @רעקארדעריסט ניק השני

[דערווייל]

► Show Spoiler

דו שרייבסט פיין, אבער איך קען נישט געבן קיין לייק, ווייל א לייק וואלט ווען געווען אז איך בין מסכים צו דיינע רייד, און ביי כמעט אלע אזוינע תגובות זענען דא שטיקער וואס איך וויל לייקן, שטיקער וואס איך וויל לאזן פארעווע - ווייל איך קען נישט די מציאות אדער איך וויל נישט נעמען קיין שטעלונג, און צומאל שטיקער וואס איך וויל דיסלייקן

סאו נעם די תגובה ווי אזוי עס איז

אהובי ידידי, איך נעם אונטער א סטרייק. איך שרייב בלי נדר נישט קיין פרישע פאוסטס אזוי לאנג ווי איך באקום נישט קיין לייק פון דיר! און נישט נאר פון דיר, נאר דו מוזט אויך זעהן אז @פשוט און גראד וואס האט געלייקט דיין פאוסט און נישט מיינס, זאל מיר אויך געבן א לייק.

איך געב אייך צייט ביז מארגן, אויב ביי מארגן האב איך נישט פון אייך א לייק, גיי איך בלי נדר דורכפירן א סייבער אטאקע אויף גמ"ח ישמח לב, און איך גיי ארויסשטעלן אלע דזשאוקס פאבליק! זאג נישט אז איך האב דיר נישט געווארנט!

אין אן ערענסטע טאן, א לייק מיינט נישט אז מען שטימט צו צו יעדע ווארט. מיט'ן געבן א לייק זאגט מען פארן שרייבער, איך זעה דו האסט אריינגעלייגט ארבעט, איך האב הנאה געהאט צו ליינען. אידטיש איז געמאכט זיך אויסצושמועסן, אז דו האסט הנאה פון די ארבעט וואס א צווייטער האט אריינגעלייגט, געב אים א לייק, און טאמער שפירסטו אז ס'איז גענוג וויכטיג דאן שרייב ארויס מיט וואס דו ביסט מחולק. טאמער אבער ווילט איר זיין צופרידן מיט יעדע ווארט וואס איינער שרייבט, דאן מוזט איר אליינס נעמען די פעדער אין די האנט. ווייל קיינער קען נישט שרייבן לויט דיין שטימונג חוץ פון די אליינס.

בד"וו, @פופציגער יישר כח פאר די סופער לייק!

הננו בזה לגלות דעתי שעל תגובה בעניני יהדות שנכתב על ידי ידידי הבלתי מכירו הרה"ג ר' @נקודות טובות שליט"א, כל לייק על זה הוא רק על סגנון דבריו ואין בו שום הודאה על עצם דבריו!!!

נ.ב. על שאר תגובותיו הלייק הוא בדרך כלל שאני מסכים עמו

הכותב וחותם @להגדיל הטראסק
גא"מ @רעקארדעריסט ניק השני

שרייב ארויס מיט וואס דו ביזט נישט מסכים.
איין זאך ווייס איך, ביזט אוודאי נישט מסכים אז רבי משה איז געוועהן גרעסער בתורה פון סאטמארער רב זי"ע.
וואס נאך ביזטו נישט מסכים?

[להגדיל הטראסק]

שרייב ארויס מיט וואס דו ביזט נישט מסכים.
איין זאך ווייס איך, ביזט אוודאי נישט מסכים אז רבי משה איז געוועהן גרעסער בתורה פון סאטמארער רב זי"ע.
וואס נאך ביזטו נישט מסכים?

האב איך ווען צייט דערצו און לייקן יעדע שטיקל וכו' וואלט איך ווען נישט געדארפט צוקומען דערצו

והא ראי' אז דאס וואס איר זעלבסט האט דא געשריבן פאלט ביי מיר אריין אין די קאטעגאריע וואס איך ווייס נישט און איך לייק נישט און איך דיסלייק נישט.

[פשוט און גראד]

האהאהא!

אמת‘דיג גערעדט, איך דיסעגרי מיט אפאר פונקטען, ועוד חזון למועד אי"ה

איך בין דאך א קימפעטארען, נאכן קאמפיין פאר לב טהור..

[פופציגער]

האהאהא!

אמת‘דיג גערעדט, איך דיסעגרי מיט אפאר פונקטען, ועוד חזון למועד אי"ה

איך בין דאך א קימפעטארען, נאכן קאמפיין פאר לב טהור..

עשה למענינו אם לא למענך... געב אים עם לייק ווייל מיר זענען הונגעריג פאר נאך נקודות

[פשוט און גראד]

כ‘וועל עס טרייען צו מאכען בקיצור ואחלי לקל שלא יצא מכשול

לאמיר איך מיר פראבירען ארויס צו ברענגען דורך צוויי סיפורים - איך גיי פראבירען נישט צו טריגערן @מסתמא

סיפור
1. ס‘איז געווען ביים הייליגען חזון איש זי"ע, ווען ער האט געפסקענט אויף די זעלבע שאלה איינמאל לאיסור אין איינמאל להיתר, האט ער געזאגט, אז א פוסק דארף קענען אמאל מתיר זיין אין אמאל עס אסרן

געווען ביים הייליגער דברי חיים זי"ע ווען מ‘האט דן געווען אויף עפעס, אין איינער האט געפרעגט ווי ס׳שטייט, האט ער געוויזען אויף לבו הטהור

2. געווען אמאל ביים הייליגער סאטמאר רבין זי"ע, עפעס אז די איזרעילי אמבאסאדאר האט מען אייגעזעסען אין תפיסה צו וואס, אפשר זיין פרוי גאר, איך געדענק נישט פונקטליך. איז ער יענע צופרי געווען פארנומען מיט עסקנות איהם/איר צו באפרייען וועגן עפעס אן הלכה לגבי א שבויה א אשת כהן - האט ער עס שפעטער מסביר געווען, אז ער האט געוואלט איין איסור ווייניגער אויפן וועלט.

ס‘איז מיר שווער ארויס צו ברענגען יעצט אויף די מינוט וואספארא חלק פון @נקודות טובות ווערק האט מיר באאומרוהיגט, אבער די חלק פונעם טשעבינער זי"ע אין די חלק פון אגרות משה זי"ע האט מיר געקיצעלט.

ס‘קען זיין אז מיט דעים האט @נקודות טובות געמיינט צו זאגען אז ס‘איז אומגעצייטיגט, יכול להיות.

תורה איז אלוקית, ווי מער תורה מ‘איז זוכה אלס מער כביכול באשעפער האט מען.
תורה איז נישט קיין קאנטעקסט בוק אדער עפעס א חכמה חלילה

ס‘איז א לעבעדיגע זאך כביכול - מעיין המתגבר.

צו האבען - אין זיין די תורה - אין נאך זיין א צינור פאר תורה, מיט די תורה, איז.... יא.... נו שוין...

שיק ארויף די סושי..

[פשוט און גראד]

האהאהא!

אמת‘דיג גערעדט, איך דיסעגרי מיט אפאר פונקטען, ועוד חזון למועד אי"ה

איך בין דאך א קימפעטארען, נאכן קאמפיין פאר לב טהור..

עשה למענינו אם לא למענך... געב אים עם לייק ווייל מיר זענען הונגעריג פאר נאך נקודות

פ. וויי. איי. (Fyi)

געלייקט, כ‘האב עס געטון פאר מיינעט וועגן, די ווערק איז דעלישעס.

נאר אסאך מאל נעמט ער ריסקי קאנצעפטס, ס‘עגריט זיך נישט אזוי נישט מיר נישט..

אבער וואס זאל איך דיר זאגען, איך בין משוגע געווארען פון די טאלאנט. קע"ה. א ברכה אויף זיין קעפעלע..

[הדסים]

► Show Spoiler

דו שרייבסט פיין, אבער איך קען נישט געבן קיין לייק, ווייל א לייק וואלט ווען געווען אז איך בין מסכים צו דיינע רייד, און ביי כמעט אלע אזוינע תגובות זענען דא שטיקער וואס איך וויל לייקן, שטיקער וואס איך וויל לאזן פארעווע - ווייל איך קען נישט די מציאות אדער איך וויל נישט נעמען קיין שטעלונג, און צומאל שטיקער וואס איך וויל דיסלייקן

סאו נעם די תגובה ווי אזוי עס איז

אהובי ידידי, איך נעם אונטער א סטרייק. איך שרייב בלי נדר נישט קיין פרישע פאוסטס אזוי לאנג ווי איך באקום נישט קיין לייק פון דיר! און נישט נאר פון דיר, נאר דו מוזט אויך זעהן אז @פשוט און גראד וואס האט געלייקט דיין פאוסט און נישט מיינס, זאל מיר אויך געבן א לייק.

איך געב אייך צייט ביז מארגן, אויב ביי מארגן האב איך נישט פון אייך א לייק, גיי איך בלי נדר דורכפירן א סייבער אטאקע אויף גמ"ח ישמח לב, און איך גיי ארויסשטעלן אלע דזשאוקס פאבליק! זאג נישט אז איך האב דיר נישט געווארנט!

אין אן ערענסטע טאן, א לייק מיינט נישט אז מען שטימט צו צו יעדע ווארט. מיט'ן געבן א לייק זאגט מען פארן שרייבער, איך זעה דו האסט אריינגעלייגט ארבעט, איך האב הנאה געהאט צו ליינען. אידטיש איז געמאכט זיך אויסצושמועסן, אז דו האסט הנאה פון די ארבעט וואס א צווייטער האט אריינגעלייגט, געב אים א לייק, און טאמער שפירסטו אז ס'איז גענוג וויכטיג דאן שרייב ארויס מיט וואס דו ביסט מחולק. טאמער אבער ווילט איר זיין צופרידן מיט יעדע ווארט וואס איינער שרייבט, דאן מוזט איר אליינס נעמען די פעדער אין די האנט. ווייל קיינער קען נישט שרייבן לויט דיין שטימונג חוץ פון די אליינס.

בד"וו, @פופציגער יישר כח פאר די סופער לייק!

הננו בזה לגלות דעתי שעל תגובה בעניני יהדות שנכתב על ידי ידידי הבלתי מכירו הרה"ג ר' @נקודות טובות שליט"א, כל לייק על זה הוא רק על סגנון דבריו ואין בו שום הודאה על עצם דבריו!!!

נ.ב. על שאר תגובותיו הלייק הוא בדרך כלל שאני מסכים עמו

הכותב וחותם @להגדיל הטראסק
גא"מ @רעקארדעריסט ניק השני

א לייק איז נישט קיין היתר מאה רבנים.

[מנחם קארפינקל]

א לייק איז טאקע נישט קיין היתר מאה רבנים

א רב האט געזאגט אויף א ספר על התורה קען ער געבן א הסכמה אפי' ער האט עס נישט ממש דורכגעקוקט, אבער אויף השקפה מוז ער דורכקוקן מדאשקע לדאשקא ווייל ס'איז מורא'דיג האקעל, מכל משמר נצור לבך, מ'טאר נישט קויפן השקפה מכל הבא ליד

לענינינו, א לייק קען ווערן אפגעטייטש ווי א הסכמה, מילא אויף נייעס זאל מען לייקן ומה בכך, אבער ביי השקפה איז אנדערש

[נקודות טובות]

אקעי, רבותי גענוג געווען. איך מיין אז יעדער האט פארשטאנען אז איך האב מיך געוויצעלט מיט @להגדיל הטראסק (וואס אגב, ער האט מיר נאך אלץ נישט געלייקט אפילו נאכן גילוי דעת...) ביטע אפשטעלן די שמועס דא.

@פשוט און גראד איך האף אי"ה צוריק צו קומען צו דיין פאוסט קומענדיגע וואך, איך האב נישט קיין צייט יעצט. אבער אויף דיין ערשטע נקודה. ביטע, איך בעט דיר, טוה מיר א גענאדע. זעה יא צו טריגערן @מסתמא, אזוי וועט מען כאטש הערן פון אים... ווי לאנג ער ווערט נישט געטריגערט זיצט ער ביי זיך אין בעיסמענט און מען הערט נישט פון אים קיין ווארט. איך לעק אויס יעדע פאוסט זיינער, זאל עס זיין א געטריגערטע פאוסט אדער א ליבליכע פאוסט. יעדע פאוסט פון @מסתמא איז אן אור גדול!

[להגדיל הטראסק]

אקעי, רבותי גענוג געווען. איך מיין אז יעדער האט פארשטאנען אז איך האב מיך געוויצעלט מיט @להגדיל הטראסק (וואס אגב, ער האט מיר נאך אלץ נישט געלייקט אפילו נאכן גילוי דעת...)

טעות: מיד אחר הגילוי דעת, לייקתי מיד.

און אמר"ש, מיט דיר האב איך דעם גרעסטן פראבלעם, פון איין זייט ביסטו פון די בעסטע שרייבער'ס דא אויפן טיש, הן מיט דיין שפראך, הן מיט דיין מערקווירדיגע השקפות, הן מיט דיין רעספעקט צו א צווייטן ניק, הן מיט דיין סארקאסטישע הומאריסטישע שפראך, הן מיט דיינע ברייטע ידיעות, ומצד אחר האסטו צומאל גענצליך אנדערע השקפות פון מיר, דעריבער האב איך געמוזט מאכן דעם גילוי דעת.

און כדבריך:

ביטע אפשטעלן די שמועס דא.

[שכל הישר]

@נקודות טובות זייער זיין באשריבן, איר האט א פיינע פעדער און אויך גאר קלאר...
אבער


סתם פאר אינטערסאנטקייט,

איז די חתם סופר בשעתו געוועהן די ראש פון די מלחמה אדער די מלחמה איז געוועהן די הייליגע חתם סופר נגד די איבריגע חלק כלל ישראל?

ועוד; לי יציור אז די חתם סופר איז געוועהן די איינציגסטע, און די אלע אנדערע גדולים זענען נישט געשטאנען אויף זיין זייט בכלל.
האט מען אכציג יאר נאך די חתם סופר נאכאלטס געהאלטן אז ער איז נישט גערעכט?

[ראובן]

@נקודות טובות זייער זיין באשריבן, איר האט א פיינע פעדער און אויך גאר קלאר...
אבער


סתם פאר אינטערסאנטקייט,

איז די חתם סופר בשעתו געוועהן די ראש פון די מלחמה אדער די מלחמה איז געוועהן די הייליגע חתם סופר נגד די איבריגע חלק כלל ישראל?

ועוד; לי יציור אז די חתם סופר איז געוועהן די איינציגסטע, און די אלע אנדערע גדולים זענען נישט געשטאנען אויף זיין זייט בכלל.
האט מען אכציג יאר נאך די חתם סופר נאכאלטס געהאלטן אז ער איז נישט גערעכט?

שתי תשובות. קודם, סאטמאר רב איז נישט געווען די איינציגסטע וואס האט געהאלטן אזוי. והשנית @נקודות טובות האט געמיינט ארויסצוברענגן א געוויסע נקודה פון ברייטקייט און היקף וואס לפי דבריו האט נאר סאטמאר רב ז״ל געהאט, ער האט נישט געמיינט אריינצוגיין צו די נידון דא איז דומה ממש צו יענע.

אבער פארשטייענדיג וואס @נקודות טובות האט געוואלט ארויסברענגען, בין איך נישט מסכים צו אים. ער האט ארויסגעברענגט דעם קאנטראסט פון סאטמאר רב צו הגאון ר׳ משה פיינשטיין אז ר׳ משה איז געווען נאר תורה משא״כ סאטמאר רב האט ארומגענומען די זאך מיט אן אנדערע בליק אויך. אגב, ר׳ משה האט אזוי געהאלטן בשיטה, ער האט געהאלטן איך טאר נישט זאגן אנדערש ווי עס קומט מיר אויס להלכה אפילו אויפן חשבון פון אנדערע זאכן, אבער דאס איז נישט די נידון דא. איך וויל אבער פרעגן @נקודות טובות א שאלה, די חזון איש האט אויך געהאט די זאך וואס איר האט געזאגט. צו דען מוז מען יעצט אננעמען זיין שיטה לגבי עלעקטריק בשבת עד כדי כך אז א חזון איש תלמיד זאל זאגן ס׳איז אפילו נישטא קיין צוויי צדדים? אך קען געבן נאך דוגמאות פון אנדערע גדולי ישראל אבער די נקודה פארשטייט מען.

אגב איך בין פריש איינגעשריבן דא, טאמער איז מיין תגובה נישט לפי התקנות, ביטע מעקן. א דאנק

[להגדיל הטראסק]

► Show Spoiler

@נקודות טובות זייער זיין באשריבן, איר האט א פיינע פעדער און אויך גאר קלאר...
אבער


סתם פאר אינטערסאנטקייט,

איז די חתם סופר בשעתו געוועהן די ראש פון די מלחמה אדער די מלחמה איז געוועהן די הייליגע חתם סופר נגד די איבריגע חלק כלל ישראל?

ועוד; לי יציור אז די חתם סופר איז געוועהן די איינציגסטע, און די אלע אנדערע גדולים זענען נישט געשטאנען אויף זיין זייט בכלל.
האט מען אכציג יאר נאך די חתם סופר נאכאלטס געהאלטן אז ער איז נישט גערעכט?

איך ווייס נישט וואס מען האט געהאלטן אין די צייטן פון חתם סופר, אבער היינט האלטן סאטמארער רב'ס קעגנער אויך אז ער איז גערעכט, אבער נאר ווען די שטריק ליגט שוין ממש אויפן האלז און די מדינה צייגט ארויס זייער שנאה צו חרדים, דאן זענען אלע מודה אז האדמו"ר מסאטמאר צודק, משא"כ ווען זאכן קוקן אויס אז מען קען עס האנדלען דאן איז מען ווידער אין אפאזיציע פון סאטמארער רב... און אזוי דרייעט זיך דאס רעדעלע שוין יארן לאנג...