סאטמאר (מהר"א): נייעסן און שמועסן בתוככי הקהלה

[סומקא]

וואו האט איר געהערט?

מקווה נייעס אדער קראנטע מקורות?

אז איך האב געהערט קראנט פרעג איך נישט דא, איך פרעג ווייל ס'איז נישט אזוי קראנט

ווי ווייט איך ווייס איז די ארבעט יעצט צייטוווייליג אפגעשטעלט.

ייתכן אז כ'בין נישט גוט אינפארמירט, אבער כך שמעתי.

געהערט פון איטליכע מקורות אז מען ארבעט ווייטער

[חוט של חסד]

קען איינער באשטעטיקן איך הער אז טראץ די פראבלעמען, גייט די בוי ארבעט געהעריג אן

למאי נ''מ ?

אזויווי איך בין א שטיקל אנהענגער פון אדמור מהר"א קוק איך ארויס אויפן הצלחה פון זיינע געטרייע חסידים אין בני ברק, וויל איך וויסן אויב מען רוקט זיך פאראויס מיט א בית מדרש וואס וועט זיין א פראכט פאר סאטמאר

ארום 95 פראצענט פון די קאנסטרוקציע איז שוין פארטיג.

מ'דארף נאר צוענדיגן אראפצונעמען די זוילן און נאך עטליכע קלייניגקייטן.

לקראת ראש השנה גייט מען אי"ה פארשענערן דאס ביהמ"ד פון אינעווייניג מיטן לייגן טיילס ועוד.

[לא ימושו מפיך]

נאך עטליכע פרטים וואס מ'האט געזאגט ביי די אסיפה

די בית המדרש וועט האבן יעדע שבת פיר טויזנט זיץ פלעצער.

די מקוה ווערט פארגרעסערט. 170 פרישע פלעצער. צוויי ריזיגע בורות (יעדע בור גרעסער ווי צוויי פון די יעצטיגע בורות "אינאיינעם"..) 40 שויערס

היכל התורה קומט צי 200 זיצן

נייע היכל אויפן אונטערשטע שטאק וועט האבן 300 זיצן. און צוגאב צי אכט חדרי השיעורים.

[חוט של חסד]

אז איך האב געהערט קראנט פרעג איך נישט דא, איך פרעג ווייל ס'איז נישט אזוי קראנט

ווי ווייט איך ווייס איז די ארבעט יעצט צייטוווייליג אפגעשטעלט.

ייתכן אז כ'בין נישט גוט אינפארמירט, אבער כך שמעתי.

געהערט פון איטליכע מקורות אז מען ארבעט ווייטער

שטארק מעגליך.
לאמיר האפן!...

[לא ימושו מפיך]

מיינע צוויי צענט.

מ'זאל בויען די חדרי השיעורים אויף די חדרי תפלה און מקוה שטאק. און איין ריזן היכל אויפן נייע בעיסמענט שטאק. דאפעלט פון יעצט

די בענעפיט איז פיל פאכיג.

1. די חדרי השיעורים וועלן אויך קענען דינען פאר מנינים כפי הצורך (למשל שחרית יעדע פינף מינוט)

2. איין גיגאנטישע היכל התורה אנשטאט צוויי קלענערע וועט שטערקער אפשפיגלן די געוואלדיגע כח התורה בכח הרבים

3. די מקום פון די יעצטיגע היכל איז היבש א נידריגע דאך. אז מ'גייט אראפ א שטאק קען מען מאכן א הויכע לופטיגע דאך.

[נפתלי]

מיינע צוויי צענט.

מ'זאל בויען די חדרי השיעורים אויף די חדרי תפלה און מקוה שטאק. און איין ריזן היכל אויפן נייע בעיסמענט שטאק. דאפעלט פון יעצט

די בענעפיט איז פיל פאכיג.

1. די חדרי השיעורים וועלן אויך קענען דינען פאר מנינים כפי הצורך (למשל שחרית יעדע פינף מינוט)

2. איין גיגאנטישע היכל התורה אנשטאט צוויי קלענערע וועט שטערקער אפשפיגלן די געוואלדיגע כח התורה בכח הרבים

3. די מקום פון די יעצטיגע היכל איז היבש א נידריגע דאך. אז מ'גייט אראפ א שטאק קען מען מאכן א הויכע לופטיגע דאך.

פאר אידן פון 45 אין ארויף וועט די אלטע היכל זיין זייער ניצבאר

[NISIM]

ווי גרויס גייט זיין די היכל השלחנות ?
גייט אויך זיין הויך 70 פיס ?
גייט זיין א ריק וואנט צווישען די בית מדרש און היכל השלחנות ?

[יאנטשי]

וויפיל יארן דארף נעמען צו בויען אזא פאריעקט פארשטייט זיך אויב געלט איז נישט קיין אפהאלט?

[ביי די אבן הפינה פון די ביהמ''ד החדש בעדפארד ראס אסרו חג סוכות תשנ''ו האט מען געזאגט אז אויף ראש השנה תשנ''ח גייט מען שוין דאוונען אינעם נייעם ביהמ''ד...]

אויב איז עכט דא די געלט און אלע דעטאלן זענען פון פריער אויסגעארבעט קען עס נעמען צווישן א יאר און צוויי

[מאטאווירט]

וויפיל יארן דארף נעמען צו בויען אזא פאריעקט פארשטייט זיך אויב געלט איז נישט קיין אפהאלט?

[ביי די אבן הפינה פון די ביהמ''ד החדש בעדפארד ראס אסרו חג סוכות תשנ''ו האט מען געזאגט אז אויף ראש השנה תשנ''ח גייט מען שוין דאוונען אינעם נייעם ביהמ''ד...]

אויב איז עכט דא די געלט און אלע דעטאלן זענען פון פריער אויסגעארבעט קען עס נעמען צווישן א יאר און צוויי

נעם אין באטראכט אז בויען א נייע סטרוקטור נעמט לענגער ווי ארומשפילן מיט אן עקזיסטינג.
נאכדערצו אז די גאנץ יאריגע רוטין טאר נישט געשטערט ווערן.

[הימל]

ווי גייט גיין, די נאסטאלגישע פת שחרית טרעקל??

[הימל]

וויפיל יארן דארף נעמען צו בויען אזא פאריעקט פארשטייט זיך אויב געלט איז נישט קיין אפהאלט?

[ביי די אבן הפינה פון די ביהמ''ד החדש בעדפארד ראס אסרו חג סוכות תשנ''ו האט מען געזאגט אז אויף ראש השנה תשנ''ח גייט מען שוין דאוונען אינעם נייעם ביהמ''ד...]

אויב איז עכט דא די געלט און אלע דעטאלן זענען פון פריער אויסגעארבעט קען עס נעמען צווישן א יאר און צוויי

האלטס עס גייט זיין פארטיג בעפאר די נייע שוהל פון סאטמאר מהרי"י אויף פארעסט רד.?

[אויגעלעך]

מיינע צוויי צענט.

מ'זאל בויען די חדרי השיעורים אויף די חדרי תפלה און מקוה שטאק. און איין ריזן היכל אויפן נייע בעיסמענט שטאק. דאפעלט פון יעצט

די בענעפיט איז פיל פאכיג.

1. די חדרי השיעורים וועלן אויך קענען דינען פאר מנינים כפי הצורך (למשל שחרית יעדע פינף מינוט)

2. איין גיגאנטישע היכל התורה אנשטאט צוויי קלענערע וועט שטערקער אפשפיגלן די געוואלדיגע כח התורה בכח הרבים

3. די מקום פון די יעצטיגע היכל איז היבש א נידריגע דאך. אז מ'גייט אראפ א שטאק קען מען מאכן א הויכע לופטיגע דאך.

פאר אידן פון 45 אין ארויף וועט די אלטע היכל זיין זייער ניצבאר

איינע פון די שטארקע זאכן וואס מ'האט גענומען אין באטראכט איז אז עלטערע אידן זאלן נישט דארפן וואקן מער ווי צוויי שטאק

[פישפיקלאדיין]

מיינע צוויי צענט.

מ'זאל בויען די חדרי השיעורים אויף די חדרי תפלה און מקוה שטאק. און איין ריזן היכל אויפן נייע בעיסמענט שטאק. דאפעלט פון יעצט

די בענעפיט איז פיל פאכיג.

1. די חדרי השיעורים וועלן אויך קענען דינען פאר מנינים כפי הצורך (למשל שחרית יעדע פינף מינוט)

2. איין גיגאנטישע היכל התורה אנשטאט צוויי קלענערע וועט שטערקער אפשפיגלן די געוואלדיגע כח התורה בכח הרבים

3. די מקום פון די יעצטיגע היכל איז היבש א נידריגע דאך. אז מ'גייט אראפ א שטאק קען מען מאכן א הויכע לופטיגע דאך.

צו לייגן די היכל התורה אינטער די דאווענען שטאק איז נישט קיין סגולה אז אידן זאלן זיך זעצן לערנען.

די יעצטיגע אויסשטעל אז נאכן מקוה נעמט מען א קאווע און מען גייט אריין אין היכל שאפט א מוראדיגע רוח פון לימוד התורה, און איז זייער מחייב א יוד צו מאכן א שיעור קביעות עיתים

[NISIM]

פארוואס מאכט מען נישט די אויסשטעל פון שלש סעודות די רבי זאל זיצען ביים ארון קודש ?
עס גייט נישט זיין סאך מער זיצן ?

[פרייליך]

וויפיל יארן דארף נעמען צו בויען אזא פאריעקט פארשטייט זיך אויב געלט איז נישט קיין אפהאלט?

[ביי די אבן הפינה פון די ביהמ''ד החדש בעדפארד ראס אסרו חג סוכות תשנ''ו האט מען געזאגט אז אויף ראש השנה תשנ''ח גייט מען שוין דאוונען אינעם נייעם ביהמ''ד...]

אויב איז עכט דא די געלט און אלע דעטאלן זענען פון פריער אויסגעארבעט קען עס נעמען צווישן א יאר און צוויי

האלטס עס גייט זיין פארטיג בעפאר די נייע שוהל פון סאטמאר מהרי"י אויף פארעסט רד.?

פארעסט וועט זיכער נעמען כאטש 6-7 יאר

[יאנטשי]

וויפיל יארן דארף נעמען צו בויען אזא פאריעקט פארשטייט זיך אויב געלט איז נישט קיין אפהאלט?

[ביי די אבן הפינה פון די ביהמ''ד החדש בעדפארד ראס אסרו חג סוכות תשנ''ו האט מען געזאגט אז אויף ראש השנה תשנ''ח גייט מען שוין דאוונען אינעם נייעם ביהמ''ד...]

אויב איז עכט דא די געלט און אלע דעטאלן זענען פון פריער אויסגעארבעט קען עס נעמען צווישן א יאר און צוויי

נעם אין באטראכט אז בויען א נייע סטרוקטור נעמט לענגער ווי ארומשפילן מיט אן עקזיסטינג.
נאכדערצו אז די גאנץ יאריגע רוטין טאר נישט געשטערט ווערן.

ממש פארקערט ווי דו זאגסט, ארומשפילן מיט א עגזיסטינג נעמט פיל לענגער און איז אסאך אסאך מער קאמפליצירט

דאס אז די גאנץ יעריגע רוטין זאל נישט געשטערט ווערן ווייסט מען דאך נישט די פלענער וואס און וויאזוי צו נוצן בשעת די ארבעט

[רעגענדיגע זונטאג]

פארוואס מאכט מען נישט די אויסשטעל פון שלש סעודות די רבי זאל זיצען ביים ארון קודש ?
עס גייט נישט זיין סאך מער זיצן ?

אסדר לדרומא.

[NISIM]

פארוואס מאכט מען נישט די אויסשטעל פון שלש סעודות די רבי זאל זיצען ביים ארון קודש ?
עס גייט נישט זיין סאך מער זיצן ?

אסדר לדרומא.

אין ראדני איז לצפונא
א בית מדרש ווי מען דארף הערן שלש סעודות תורה, איז שווער צו מאכן צי גרויס אז מען זאל קענען הערן, אין ויזניץ למשל זאגט מען די תורה אין א מייק נאכן בענטשען

[מאטאווירט]

אויב איז עכט דא די געלט און אלע דעטאלן זענען פון פריער אויסגעארבעט קען עס נעמען צווישן א יאר און צוויי

נעם אין באטראכט אז בויען א נייע סטרוקטור נעמט לענגער ווי ארומשפילן מיט אן עקזיסטינג.
נאכדערצו אז די גאנץ יאריגע רוטין טאר נישט געשטערט ווערן.

ממש פארקערט ווי דו זאגסט, ארומשפילן מיט א עגזיסטינג נעמט פיל לענגער און איז אסאך אסאך מער קאמפליצירט

דאס אז די גאנץ יעריגע רוטין זאל נישט געשטערט ווערן ווייסט מען דאך נישט די פלענער וואס און וויאזוי צו נוצן בשעת די ארבעט

סארי, דאס האב איך געמיינט צוזאגן.

געווען א טעות הדפוס..

[רעגענדיגע זונטאג]

פארוואס מאכט מען נישט די אויסשטעל פון שלש סעודות די רבי זאל זיצען ביים ארון קודש ?
עס גייט נישט זיין סאך מער זיצן ?

אסדר לדרומא.

אין ראדני איז לצפונא
א בית מדרש ווי מען דארף הערן שלש סעודות תורה, איז שווער צו מאכן צי גרויס אז מען זאל קענען הערן, אין ויזניץ למשל זאגט מען די תורה אין א מייק נאכן בענטשען

קאן נישט זיין.

[לא ימושו מפיך]

מיינע צוויי צענט.

מ'זאל בויען די חדרי השיעורים אויף די חדרי תפלה און מקוה שטאק. און איין ריזן היכל אויפן נייע בעיסמענט שטאק. דאפעלט פון יעצט

די בענעפיט איז פיל פאכיג.

1. די חדרי השיעורים וועלן אויך קענען דינען פאר מנינים כפי הצורך (למשל שחרית יעדע פינף מינוט)

2. איין גיגאנטישע היכל התורה אנשטאט צוויי קלענערע וועט שטערקער אפשפיגלן די געוואלדיגע כח התורה בכח הרבים

3. די מקום פון די יעצטיגע היכל איז היבש א נידריגע דאך. אז מ'גייט אראפ א שטאק קען מען מאכן א הויכע לופטיגע דאך.

צו לייגן די היכל התורה אינטער די דאווענען שטאק איז נישט קיין סגולה אז אידן זאלן זיך זעצן לערנען.

די יעצטיגע אויסשטעל אז נאכן מקוה נעמט מען א קאווע און מען גייט אריין אין היכל שאפט א מוראדיגע רוח פון לימוד התורה, און איז זייער מחייב א יוד צו מאכן א שיעור קביעות עיתים

און מ'קען זאגן פארקערט אויך
א היכל אויף די שטובלעך / מקוה שטאק ווערט פארכאפט אין די הו הא געווירבל

משא"כ ווען עס איז אפגעזינדערט אויף א עקסטערע שטאק מיט א קאווע שטובל, בתי כבוד וכו מיוחד פאר די היכל.

ובפרט אז איין ריזן היכל אונטען פון צוואנציג טויזנט סקווער פיס און א הוכע דאך קען שאפן עפעס אזא מין רוח התורה וואס איז שווער אפילו צי פאראויס זעהן. און וועט זיין א היליכע כבוד שמים וקידוש ה'.

פארשטייט זיך מ'דארף נעמען אלע צדדים אין באטראכט. איך בין א חסיד פון אזא געדאנק און מ'דארף געבן חומר למחשבה פאר די עומדים בראש פון די פראיעקט.

[קשאנובער]

איז דא א בילד וויאזוי די איבערגעמאכטע ביהמ"ד גייט אויסזעהן?

[חוט של חסד]

פארגאנגע וואך איז ר' גדליה סעגעדין פון קרית יואל געקומען באזוכן בקרב קהלתינו ומוסדותינו אין בני ברק, און באאבאכטן די מלאכת הבנייה בהיכל בית מדרשינו החדש.

[חוט של חסד]

אין די יעצטיגע טעג קומט פאר די יערליכע "מגבית אש תמיד" אויפצוטרייבן גרעסערע סכומים לטובת מוסדותינו הק' מוסדות יטב לב בעיר הקודש ירושלים תובב"א.

דער קאמפיין נאמען "אש תמיד" טראגט א צווייפאכיגער משמעות, אילוסטרירנדיג אז טראץ דעם העלישן שלהבת אש וואס האט איבערגעלאזט קהלתינו ומוסדותינו הק' פון איין מינוט אויפן צווייטן בלי קורת גג כפשוטו ממש, האבן זיך די געטרייע חברי ההנהלה מפעיה"ק ומעבר לים געשטעלט אין די לענג און אין די ברייט זיכער צו מאכן "אז אש תמיד תוקד על המזבח לא תכבה", דער הייליגער פלאם פון הבל פיהם של תשב"ר זאל ח"ו נישט פארלאשן ווערן אפילו אויף איין טאג אויך נישט!

אנגעהויבן פון די וואך זונטאג פרשת נצבים וילך ביז די וואך דאנערשטאג וועלן די חשובע עסקנים זיצן אינעם נייעם היכל הישיבה קטנה אויף רחוב ראשית חכמה און אויפנעמען דעם עולם צעטיילט לויט די יארגענג.

[חוט של חסד]

מה מקווה מטהר את הטמאים!

אין די יעצטיגע טעג ווערן בשעה טובה ומוצלחת געגאסן די בורות פאר די מקווה המהודרת אינעם צייטווייליגן בית מדרשינו אויף רחוב חגי. די גאנצע ארבעט מהחל ועד כלה ווערט דורכגעפירט תחת פקוחתו והדרכתו פון הגה"צ רבי משה טייטלבוים שליט"א דומ"ץ דקהלתינו.

די ארבעט ווערט דורכגעפירט אויף זייער א שנעלער ריטעם, און אי"ה אויף דעם קומענדיגן זונטאג א' סליחות וועט עס שוין שטיין אין דינסט לרחוות די הונדערטער אנשי שלומינו פעיה"ק.