סאטמאר (מהר"א): נייעסן און שמועסן בתוככי הקהלה

[ירא השם]

מיין מיינונג

אמת אז די בילדער איז ארויס פון יעדע נארמאלקייט

אבער אינגאנצן מבטל זיין קען מען אויך נישט

עס איז דא טויזענטער חסידים וואס וואינען נישט אין קר"י און קענען נישט פארן אפט (ווי למשל די וומסב"ג אידן וואס האבן געשפיגן בלוט אז דער רבי זאל זיין מנהיג אין וומסב"ג און זענן געווארן אויסגעשפילט (נישט פון צד מהר"י) ) און זיי שרייען רצוננו לראות מלכנו, טאר מען דאס נישט אוועקנעמען פון זיי

[קונטסל]

איינער ווייסט פארוואס ס'איז עדוועטייזט אין די בתי מדרשים אין קרית יואל א ארגאניזאציע וואס אפערירט אין שטאט אקעגן די תקנות בני העיר.
ס'איז נישט אונטער קיין רב און די מעמבערס זענען נישט קיין חרד.... וואס ס'שטייט אין די תקנות.

אויב דו רעדסט פון ח....., כ'האב געהערט אז זיי זענען לעצטנס געקומען צו די רבנים אז זיי ווילן זיך צושטעלן. ס'איז נאך דא א וועג צו גיין, אבער למחצה ולשליש האלט עס שוין ערגעץ.

יא יא. פון זיי רעד איך.
וואס איז מיט די צווייטע חלק? (ס'איז דא אסאך חשוב'ע אינגעלייט און בחורים דארט אבער אויך נאך מיני אידן)

[וואלף]

מיין מיינונג

אמת אז די בילדער איז ארויס פון יעדע נארמאלקייט

אבער אינגאנצן מבטל זיין קען מען אויך נישט

עס איז דא טויזענטער חסידים וואס וואינען נישט אין קר"י און קענען נישט פארן אפט (ווי למשל די וומסב"ג אידן וואס האבן געשפיגן בלוט אז דער רבי זאל זיין מנהיג אין וומסב"ג און זענן געווארן אויסגעשפילט (נישט פון צד מהר"י) ) און זיי שרייען רצוננו לראות מלכנו, טאר מען דאס נישט אוועקנעמען פון זיי

סיריעס?

וימירו את כבודם בתבנית?....

[פינטל]

איינער ווייסט פארוואס ס'איז עדוועטייזט אין די בתי מדרשים אין קרית יואל א ארגאניזאציע וואס אפערירט אין שטאט אקעגן די תקנות בני העיר.
ס'איז נישט אונטער קיין רב און די מעמבערס זענען נישט קיין חרד.... וואס ס'שטייט אין די תקנות.

אויב דו רעדסט פון ח....., כ'האב געהערט אז זיי זענען לעצטנס געקומען צו די רבנים אז זיי ווילן זיך צושטעלן. ס'איז נאך דא א וועג צו גיין, אבער למחצה ולשליש האלט עס שוין ערגעץ.

יא יא. פון זיי רעד איך.
וואס איז מיט די צווייטע חלק? (ס'איז דא אסאך חשוב'ע אינגעלייט און בחורים דארט אבער אויך נאך מיני אידן)

#סתם נייגעריג
דו נוצט זיי אויך נישט? אדער ווילסט נאר זיי זאלן נישט מאכן קיין געלט?
(אדער האסטו בכלל נישט קיין קאר)

[זרש]

אויב דו רעדסט פון ח....., כ'האב געהערט אז זיי זענען לעצטנס געקומען צו די רבנים אז זיי ווילן זיך צושטעלן. ס'איז נאך דא א וועג צו גיין, אבער למחצה ולשליש האלט עס שוין ערגעץ.

יא יא. פון זיי רעד איך.
וואס איז מיט די צווייטע חלק? (ס'איז דא אסאך חשוב'ע אינגעלייט און בחורים דארט אבער אויך נאך מיני אידן)

#סתם נייגעריג
דו נוצט זיי אויך נישט? אדער ווילסט נאר זיי זאלן נישט מאכן קיין געלט?
(אדער האסטו בכלל נישט קיין קאר)

#סתם נייגעריג
האט די ארגאניזאציע א היתר צי אפערירן אין שבת ? איך האב געזען פארגאנגענעם שבת נאכמיטאג א קאר פון זיי ארומפארן
אויב נישט דארף מען נישט מאכן א ויצעקו אקעגן זיי אזוי ווי מצילי אש און מאנסי?

[ירא השם]

מיין מיינונג

אמת אז די בילדער איז ארויס פון יעדע נארמאלקייט

אבער אינגאנצן מבטל זיין קען מען אויך נישט

עס איז דא טויזענטער חסידים וואס וואינען נישט אין קר"י און קענען נישט פארן אפט (ווי למשל די וומסב"ג אידן וואס האבן געשפיגן בלוט אז דער רבי זאל זיין מנהיג אין וומסב"ג און זענן געווארן אויסגעשפילט (נישט פון צד מהר"י) ) און זיי שרייען רצוננו לראות מלכנו, טאר מען דאס נישט אוועקנעמען פון זיי

סיריעס?

וימירו את כבודם בתבנית?....

דאס הייסט ארויסגענומען ווערטער פון קאנטעקסט

[בן תורה]

@ירא השם דו האלטסט באמת אז מקען זיך מדבק זיין מיט א רבי דורך קוקן אויף א בילד וואס אלע ספרים שרייבן אז דאס האט א טומאה?
דו ווייסט אז אמאל האט יעדע ערליכע איד זיכער געמאכט סזאל נישט זיין קיין בילדער פון אים ווייל סאיז א קליפה. ווילסטו מיר זאגן אז ווייל די דורות פאלן און די זאך איז געווארן איינגעריסן, האט זיך די הלכה/רוחניות'דיגע חלק געטוישט און מקען זיך שוין מקשר זיין צו א רבי דורך דעם?

[וואלף]

מיין מיינונג

אמת אז די בילדער איז ארויס פון יעדע נארמאלקייט

אבער אינגאנצן מבטל זיין קען מען אויך נישט

עס איז דא טויזענטער חסידים וואס וואינען נישט אין קר"י און קענען נישט פארן אפט (ווי למשל די וומסב"ג אידן וואס האבן געשפיגן בלוט אז דער רבי זאל זיין מנהיג אין וומסב"ג און זענן געווארן אויסגעשפילט (נישט פון צד מהר"י) ) און זיי שרייען רצוננו לראות מלכנו, טאר מען דאס נישט אוועקנעמען פון זיי

סיריעס?

וימירו את כבודם בתבנית?....

דאס הייסט ארויסגענומען ווערטער פון קאנטעקסט

דאס הייסט ארויסגענומען א מנהיג פון קאנטעקסט

כאילו בילדער דארף צו זעטיגן א געשריי פון רצוננו לראות את מלכינו

''מ'טאר דאס נישט אוועקנעמען פון זיי''...

ניטאמאל א משל פון א ערזאץ

[מיילעך פריילעך]

אקעי.
איך מיין אז מען קען אביסל צונעמען די זאך.

ווען די רבי מאכט חתונה א אייניקל למז"ט און א פאטאגראפירער שטעלט זיך אזוי שמיר שדיר צווישן צוויי בחורים אויף די ברענטשעס, כמיין אז דאס איז נישט קיין שום פראבלעם, (אודאי צדיקים האבן נישט געהאלטן פון בילדער, אבער נישט דאס איז די נושא).
די זעלבע איז ווען די רבי פראוועט א טיש, חמשה עשר, פורים, וכדו' איז לכאורה אין די זעלבע כלל.
משא''כ ווען די רבי זאגט די קינות פארשטייט יעדע בער דעת אז דאס איז פשוט א חוצפה כלפי דעם רבי'ן.
כמיין אז עס איז גענוג פארשטענדליך.

► Show Spoiler

אני הקטן האב לעצטענס אביסל באטראכט די גאנצע בילדער כאפעריי ביים רבי'ן, (איך רעד נישט יעצט פון די נסיעה), איך וואלט געוואלט מחלק זיין אין א האקעלע נושא, און אויב איז דאס נישט כפי תקנת המקום מנהלים ביטע רעדאגירן.
די חילוק צווישן סאטמערע נייעס און בצל הקודש, בצל שטייט זיך אזוי א שטילע איידעלע בחור פארשטעקט צווישן צוויי אנדערע בחורים און צווישן די צוויי שווארצע כאלאטלעך שטעקט זיך ערגעץ ווי ארויס א קעמערע, וואס איז שווער צו אויפכאפן יעדע מאל ער כאפט א פיקטשער.
משא''כ סאטמערע נייעס זוכט בדוקא א בחור מיט א.ג. קאנפעדענס, און מיט די גרעסטע מאס חוצפה לפני כל קהל עם ועדה נעמט ער ארויס א קעמערע, און ער מוז דאך כאפן די פיקטשער פון א גוטע ענגל מוז ער שטיין אקעגן דעם רבי'ן, און אין פראנט פונעם רבי'ס נאז כאפט ער פיקטשערס.
דאס איז פשוט עקלדיג.

דאס איז פאר יעצט.

[קונטסל]

אויב דו רעדסט פון ח....., כ'האב געהערט אז זיי זענען לעצטנס געקומען צו די רבנים אז זיי ווילן זיך צושטעלן. ס'איז נאך דא א וועג צו גיין, אבער למחצה ולשליש האלט עס שוין ערגעץ.

יא יא. פון זיי רעד איך.
וואס איז מיט די צווייטע חלק? (ס'איז דא אסאך חשוב'ע אינגעלייט און בחורים דארט אבער אויך נאך מיני אידן)

#סתם נייגעריג
דו נוצט זיי אויך נישט? אדער ווילסט נאר זיי זאלן נישט מאכן קיין געלט?
(אדער האסטו בכלל נישט קיין קאר)

איך דרייוו, און זיי האבן מיר שוין אמאל געהאלפן מיט א פלעט טייער פרייטאג נאמיטאג.

די תקנה איז אפי' אויף הצלת נפשות ארגאניזאציעס.

[קונטסל]

יא יא. פון זיי רעד איך.
וואס איז מיט די צווייטע חלק? (ס'איז דא אסאך חשוב'ע אינגעלייט און בחורים דארט אבער אויך נאך מיני אידן)

#סתם נייגעריג
דו נוצט זיי אויך נישט? אדער ווילסט נאר זיי זאלן נישט מאכן קיין געלט?
(אדער האסטו בכלל נישט קיין קאר)

#סתם נייגעריג
האט די ארגאניזאציע א היתר צי אפערירן אין שבת ? איך האב געזען פארגאנגענעם שבת נאכמיטאג א קאר פון זיי ארומפארן
אויב נישט דארף מען נישט מאכן א ויצעקו אקעגן זיי אזוי ווי מצילי אש און מאנסי?

זיי האבן א גוי וואס דרייווט איינע פון זייער קארס א יעדע שבת.

[שאינו יודע לשאול]

איינער ווייסט פארוואס ס'איז עדוועטייזט אין די בתי מדרשים אין קרית יואל א ארגאניזאציע וואס אפערירט אין שטאט אקעגן די תקנות בני העיר.
ס'איז נישט אונטער קיין רב און די מעמבערס זענען נישט קיין חרד.... וואס ס'שטייט אין די תקנות.

אויב דו רעדסט פון ח....., כ'האב געהערט אז זיי זענען לעצטנס געקומען צו די רבנים אז זיי ווילן זיך צושטעלן. ס'איז נאך דא א וועג צו גיין, אבער למחצה ולשליש האלט עס שוין ערגעץ.

יא יא. פון זיי רעד איך.
וואס איז מיט די צווייטע חלק? (ס'איז דא אסאך חשוב'ע אינגעלייט און בחורים דארט אבער אויך נאך מיני אידן)

פאר די סיבה אויף וואס דו ווייטאגסט, האט מען זיי נישט געגעבן קיין פירסום אין די בתי מדרשים, צייטונגען וכדו'. אבער איך האב לעצטנס גערעדט צו איינע פון די מורי הוראה וואס נעמען קעיר פון די סארט ענינים, און ער האט מיר געזאגט אז זיי זענען שוין געקומען צו די רבנים אז זיי ווילן מתקן זיין, און מ'האט שוין אנגעהויבן ארבעטן דערויף, (ער איז נישט אריין אין פרטים, אלזא קען איך דיר נישט זאגן מער פון דעם) ממילא קען מען זיי שוין נישט אינגאנצן פארבאטן.

עכ"ד.

[בן תורה]

פאר 60 יאר צוריק איז א טעיפרעקאדער גערופן דעמאלטס 'בענדלעך' געווען א אומאויסגעהאלטענע כלי, הושענה רבה ביים רבי'ן ז''ל זענען געווען אסאך וואס זענען געקומען מיט דעם אפצוכאפן דעם רבינ'ס דרשה מ'האט אויסגערופן 'אראפ מיט די בענדלעך' מען איז ארומגעגאנגען צוכאפן פון יעדעם די בענדלעך

פאר 30 יאר צוריק זענען אלע רבנים ובתוכם רבינו שליט''א געווען להשמיד קעגן כאפן בילדער, ביים די חתונה פון הרב דוד דוב דושנסקי אינמיטן גראמען ביי די קבלת פנים האט די רבי געזעהן ווי איינער שטייט אין די אנדערע עק מיט א קעמערע די רבי האט געמאכט קולות ווייזענדיג אויף יענעם אראפצולייגן די כלי

פאר 20 יאר צוריק איז אינטערנעט אפילו מיט א פילטער געווען אסור אריינגערעכנט היימישע וועבסיידס אזאלכע וואס זענען גלייך צו 'אידטיש,
קיין שום היימישע מוסד האט נישט געלאזט אז זייערע קאמפיינס זאל גיין אויף אינטערנעט

אזוי איז דא נאך צענדליגע זאכן וואס מען האט אמאל געפייט און היינט נישט, לדוגמא ווען די ערשעטע פיצא סטאר האט זיך געפענט אין וומ''ס איז פארגעקומען גרויסע פארטעסטען ווי די פאליציי האט געקייטלט א שיינע פאר יונגעלייט, אזוי אויך ווען קול מבשר האט זיך געפענט האט מען געהערט מחאות פון אלע זייטן וכדו' וכדו'

זאכן טוישן זיך לפי המצב נישט יעדע זאך וואס מען האט אמאל געקענט פייטן קען מען היינט, די זעלבע זאך איז לגבי כשר'ע ווידוואיס

וועגן בענדלעך ווייס איך נישט.

דאס אז די רבי מאכט שוין נישט קיין קולות מיינט נישט אז סבאדערט אים שוין נישט און אז סאיז מותר געווארן, נאר די וועלט האט זיך געטוישט און סאיז שטארק איינגעריסן אבער נאכנישט נארמאליזירט געווארן.

אינטערנעט איז טקע געווארן איינגעריסן אבער איך בין זיכער אז אויב דו גייסט געוואויר ווערן אז די דיין וועם דו פרעגסט שלות האט א ניק דא גייסטו אים אנקוקן אנדערש פון היינט און ווייטער. די וועלט האט זיך געטוישט און סאיז שטארק איינגעריסן אבער נאכנישט נארמאליזירט געווארן.

וועסט נאך היינט נישט זעהן קיין מגיד שיעור אדער סיי וועלכע מענטש וועם דו קוקסט ארויף, זיך אריינזעצן אין פיצא סטאר.

מיט די לעצטע שורה האסטו עס זייער גוט מסביר געווען. די סיבה איז נישט אז סאיז נארמאל, נאר נישט אלעס קען מען פייטן, אבער ווען א זאך גייט ארויס פון קאנטראל קען עס יא פייטן.

[מיילעך פריילעך]

#סתם נייגעריג
דו נוצט זיי אויך נישט? אדער ווילסט נאר זיי זאלן נישט מאכן קיין געלט?
(אדער האסטו בכלל נישט קיין קאר)

#סתם נייגעריג
האט די ארגאניזאציע א היתר צי אפערירן אין שבת ? איך האב געזען פארגאנגענעם שבת נאכמיטאג א קאר פון זיי ארומפארן
אויב נישט דארף מען נישט מאכן א ויצעקו אקעגן זיי אזוי ווי מצילי אש און מאנסי?

זיי האבן א גוי וואס דרייווט איינע פון זייער קארס א יעדע שבת.

פאבליק סעיפטי נוצט שבת מאטי'ס קאר'ס און די דיין שליט"א האט געהייסן אראפנעמען די סטיקערס.

[ווערווייס]

אקעי.
איך מיין אז מען קען אביסל צונעמען די זאך.

ווען די רבי מאכט חתונה א אייניקל למז"ט און א פאטאגראפירער שטעלט זיך אזוי שמיר שדיר צווישן צוויי בחורים אויף די ברענטשעס, כמיין אז דאס איז נישט קיין שום פראבלעם, (אודאי צדיקים האבן נישט געהאלטן פון בילדער, אבער נישט דאס איז די נושא).
די זעלבע איז ווען די רבי פראוועט א טיש, חמשה עשר, פורים, וכדו' איז לכאורה אין די זעלבע כלל.
משא''כ ווען די רבי זאגט די קינות פארשטייט יעדע בער דעת אז דאס איז פשוט א חוצפה כלפי דעם רבי'ן.
כמיין אז עס איז גענוג פארשטענדליך.

► Show Spoiler

אני הקטן האב לעצטענס אביסל באטראכט די גאנצע בילדער כאפעריי ביים רבי'ן, (איך רעד נישט יעצט פון די נסיעה), איך וואלט געוואלט מחלק זיין אין א האקעלע נושא, און אויב איז דאס נישט כפי תקנת המקום מנהלים ביטע רעדאגירן.
די חילוק צווישן סאטמערע נייעס און בצל הקודש, בצל שטייט זיך אזוי א שטילע איידעלע בחור פארשטעקט צווישן צוויי אנדערע בחורים און צווישן די צוויי שווארצע כאלאטלעך שטעקט זיך ערגעץ ווי ארויס א קעמערע, וואס איז שווער צו אויפכאפן יעדע מאל ער כאפט א פיקטשער.
משא''כ סאטמערע נייעס זוכט בדוקא א בחור מיט א.ג. קאנפעדענס, און מיט די גרעסטע מאס חוצפה לפני כל קהל עם ועדה נעמט ער ארויס א קעמערע, און ער מוז דאך כאפן די פיקטשער פון א גוטע ענגל מוז ער שטיין אקעגן דעם רבי'ן, און אין פראנט פונעם רבי'ס נאז כאפט ער פיקטשערס.
דאס איז פשוט עקלדיג.

דאס איז פאר יעצט.

כל זמן ס'איז דא דראונס ביי יעדע אפיציעלע מעמד אויפן גאס, און די קהלה טוט נישט גארנישט דאס אפצושטעלן, איז דאס א בפירושע הסכמה אז בילדער איז נישט קיין פראבלעם, און אז ס'איז נישט קיין פראבלעם, פארוואס זאל עס ביי קינות יא זיין א פראבלעם? רצונינו לראות את מלכינו?!

דאונט געט מי ראונג, איך האב אויך זייער ליב צו זעהן בילדער, אבער מ'קען מאכן בילדער בדרך כבוד, און מ'קען מאכן בילדער מגושם'מדיג
איך וויל איר זאלט מיר אנווייזן איין אויסגאבע וואס באלאנגט צו סיי וועלכע חסיד'ישע קהלה אין די וועלט (חוץ ליבאוויטש) וואס אויפן דעקל וועט פיגורירן א גרויסע בילד פון זייער היינטיגע רבי, כ'מיין אז דאס איז נישטא אין ערגעץ! דאס קענסטו נאר טרעפן אין בחצרות, וואס האט א סימבאל פון ביהמד" הגדול אבער ס'פארטרעט נישט די קהלה וכו' בלא בלא בלא, שטרוי געב פאר די קיעהן

יעצט איך ביי נישט באשולדיגן נישט די ראשי קהלה און נישט דעם גבאי'ן אז איינער פון זיי האט דאס באשטעלט, אויסדריקליך נישט! אבער ס'איז יא בידם עס אפצושטעלן
געסט זייער גוטע עצות מ'זאל מאכן א מהומה אויף די בילדער מאכער, פרוביר עס אויס, און קום צוריק זאגן די רעזאלטס, מ'האב מיר אייגענע פאטאגראפירעס און אייגענע שלעגערס אויך, א שאנדע!

[מיילעך פריילעך]

איך בין גאר שטארק מיט דיר.
לגבי די בחצרות א קליינע הערה, לויט ווי זיי זאגן אפעציעל (כאפ מיר נישט ביים ווארט ווייל עפ''י רוב ליין איך עס נישט). אז זיי לייגן נישט קיין גראבע פיקטשערס פונעם רבי'ן אויפן דעקל, חוץ ביי גרעסערע מאורעות.
נאכאמאל איך האב נישט נאכגעקוקט צו עס איז אמת.

[שאינו יודע לשאול]

כל זמן ס'איז דא דראונס ביי יעדע אפיציעלע מעמד אויפן גאס, און די קהלה טוט נישט גארנישט דאס אפצושטעלן, איז דאס א בפירושע הסכמה אז בילדער איז נישט קיין פראבלעם, און אז ס'איז נישט קיין פראבלעם, פארוואס זאל עס ביי קינות יא זיין א פראבלעם? רצונינו לראות את מלכינו?!

די פראבלעם איז נישט אז ס'דא בילדער פון קינות זאגן, נאר דאס שטעלן אפיציעל א פאטאגרעפער ביי קינות איז א בזיון פארן רבין און פאר די קהילה.

ס'איז אינגאנצן אנדערש ווי א הדלקה, שמחה וכדו'. קינות איז אן ערנסטע (און טרויעריגע) צייט, און דאס שטעלן א פאטאגרעפירער פארשוועכט דעם זמן.

בדרך משל לבד: ביי א פשוטע איד, וועסטו פארשטיין אז ער דינגט א פאטאגרעפער ווען ער מאכט חתונה, אבער טאמער וועט ער עס טון ווען ער זיצט שבעה ל"ע, וועט עס זיין מאדנע.

לגבי די דעקלעך בילדער שטים איך צו. די רבי איז נישט דיין "סעלעברעטי" וועם מ'דארף זעהן אויפן דעקל.

[להגדיל הטראסק]

וועסט נאך היינט נישט זעהן קיין מגיד שיעור אדער סיי וועלכע מענטש וועם דו קוקסט ארויף, זיך אריינזעצן אין פיצא סטאר.

שוין יא געזען...
אבער עס ווענדט זיך וואו, וואס, און ווי אזוי...
דזשאסט למען האמת...

[ווערווייס]

כל זמן ס'איז דא דראונס ביי יעדע אפיציעלע מעמד אויפן גאס, און די קהלה טוט נישט גארנישט דאס אפצושטעלן, איז דאס א בפירושע הסכמה אז בילדער איז נישט קיין פראבלעם, און אז ס'איז נישט קיין פראבלעם, פארוואס זאל עס ביי קינות יא זיין א פראבלעם? רצונינו לראות את מלכינו?!

די פראבלעם איז נישט אז ס'דא בילדער פון קינות זאגן, נאר דאס שטעלן אפיציעל א פאטאגרעפער ביי קינות איז א בזיון פארן רבין און פאר די קהילה.

ס'איז אינגאנצן אנדערש ווי א הדלקה, שמחה וכדו'. קינות איז אן ערנסטע (און טרויעריגע) צייט, און דאס שטעלן א פאטאגרעפירער פארשוועכט דעם זמן.

בדרך משל לבד: ביי א פשוטע איד, וועסטו פארשטיין אז ער דינגט א פאטאגרעפער ווען ער מאכט חתונה, אבער טאמער וועט ער עס טון ווען ער זיצט שבעה ל"ע, וועט עס זיין מאדנע.

לגבי די דעקלעך בילדער שטים איך צו. די רבי איז נישט דיין "סעלעברעטי" וועם מ'דארף זעהן אויפן דעקל.

שתי תשובות בדבר
קודם אז אלע רבי'ס האבן פאטאגראפירער'ס ביים זיצן שבעה ל"ע, מאי שנא קינות?
צווייטנס, דאס מאכט נאר שטערקער מיין פריערדיגע הנחה, די בילדער מאכער זענען נישט באשטעלט געווארן דורך קהל וכדו', און קיינער האט נישט געשטעלט א בילדער מאכער ספעציעל פאר קינות
דאס איז א גאנצע קאמפאני וואס נעמט קער פון בילדער, רוף עס 'בית רבינו' וכו' און ס'דא א קאמפאטישאן אויך, איין קאמפאני ווערט געפירט דורך גאר יונגע יונגעלייט וואס זענען אויפגעוואקסן על טהרת הבילדער, און קיינער האט זיי נישט געגעבן די שכל מבחין צו זיין צווישן פורים און תשעה באב, ממילא איז דא בילדער פון אלעם
די צוווייטע קאמפאני ווערט געפירט דורך איינעם וואס איז עטוואס עלטער, און ער געדענקט נאך יא ווען בילדער איז געווען א פראבלעם, פרובירט ער כאטש אהערצושטעלן א פנים אז ס'איז תשעה באב, און נאך חצות איז מותר, כ'זוך נאך וואו ס'שטייט אז בילדער איז אסור נאר תשעה באב פאר חצות
דער מחבר פון 'יברך את בית אהרן' וועט שוין קענען ברענגן אין ח"ב, אז אין סאטמאר האבן זיך טייל נוהג געווען נישט צו שיקן קיין בילדער ת"ב פאר חצות

יע יע, ווען דער נאר וואלט נישט געווען מיינס וואלט איך אויך געלאכט

[פישפיקלאדיין]

► Show Spoiler

פאר 60 יאר צוריק איז א טעיפרעקאדער גערופן דעמאלטס 'בענדלעך' געווען א אומאויסגעהאלטענע כלי, הושענה רבה ביים רבי'ן ז''ל זענען געווען אסאך וואס זענען געקומען מיט דעם אפצוכאפן דעם רבינ'ס דרשה מ'האט אויסגערופן 'אראפ מיט די בענדלעך' מען איז ארומגעגאנגען צוכאפן פון יעדעם די בענדלעך

פאר 30 יאר צוריק זענען אלע רבנים ובתוכם רבינו שליט''א געווען להשמיד קעגן כאפן בילדער, ביים די חתונה פון הרב דוד דוב דושנסקי אינמיטן גראמען ביי די קבלת פנים האט די רבי געזעהן ווי איינער שטייט אין די אנדערע עק מיט א קעמערע די רבי האט געמאכט קולות ווייזענדיג אויף יענעם אראפצולייגן די כלי

פאר 20 יאר צוריק איז אינטערנעט אפילו מיט א פילטער געווען אסור אריינגערעכנט היימישע וועבסיידס אזאלכע וואס זענען גלייך צו 'אידטיש,
קיין שום היימישע מוסד האט נישט געלאזט אז זייערע קאמפיינס זאל גיין אויף אינטערנעט

זאכן טוישן זיך לפי המצב נישט יעדע זאך וואס מען האט אמאל געקענט פייטן קען מען היינט, די זעלבע זאך איז לגבי כשר'ע ווידוואיס

אבער ווי לאנג עס איז נאך אסור אדער לכה"פ נישט קיין היתר דארפן אונז נישט זיין די וועלכע שלעפן עס אראפ צום היתר
ווי זאגט מורי ורבי הרה"ג ר' דוד שלמה עקשטיין? (טראכט די תנועה ווי אזוי ער זאגט עס) "די באן פארט אויף אראפ, מען דארף זיך זעהן צו האלטן ווי העכער..."

גערעכט

די צווייטע זייט פון די מטבע איז, אז אזווי ווידיוואס איז שוין ליידער געווארן א מציאות אין אונזער לעבן מען קוקט סייווי ליידער אלע סארטן אריינגערעכנט אין די היימישע וועבסיידס
איז אויב וועט מען אין די זעלבע צייט אויך קוקן פון הייליגע מעמדים פון ערליכע אידן וועט עס שלעפן אויף ארויף אנשטאט אראפ

איך ווייס נישט וואס די סיבה פארוואס די רבנים זענען שוין נישט היינט צוטאגס קעגן בילדער
איך שטעל מיך פאר אז דאס איז די סיבה היות היינט איז א וועלט פון בילדער זאל מען אנשטאט דעם זעהן היימישע בילדער פון א רבי'שע טיש א רבי'שע חתונה וכדו'

עס איז ב"ה דא א סאך היימישע שטובער ווי מען קוקט נישט קיין ווידעאוס.

[סאטמאר אפדעיטס]

סאטמאר מהר"א:
שטורמישע דרשת קינה ונהי ליל ת"ב דורך הרה"ח ר' שמעון שישא הי"ו ראש המצילים מרכז עזרה ויועץ אין ביהמ"ד הגדול דקהלתינו הק' אין ירושלים עיה"ק
באריכט / בילדער

img_0003_optimized (1).jpg (218.71 KiB) געזען געווארן 554 מאל

[שבת קודש]

די סיין פון מוסדות יטב לב וואס הענגט אויפן ביהמ''ד הג' אין ק''י דארף לכאורה שוין אראפגענומען ווערן שטייענדיג שוין אפאר וואכן נאכן קאמפיין

[דער תהלים איד]

אין א דראמאטישע אנטוויקלונג קומט אריין די נייעס פון קרית ויואל משה אין מאנטיסעלא, אז מען האט שוין אין די טעג אנגעהויבן אויסהאקן ביימער אויף דזשעיקאב דרייוו, וואו עס גייט ווערן אויסגעהאקט די גאנצע וואלד ביז'ן קאנטרי, מיט א פלאן אי"ה אויפצובויען א סאטמאר'ע ישוב, וועלכע וועט קענען אנטהאלטן עטליכע טויזנט דירות! אין די נאנטע יארן.

מיט די לאקאלע פערמיטן האט מען זיך שוין מער ווייניגער פארמאסטן, בעיקר ווארט מען יעצט אויף די DEC וועגן סוער, מיט די האפענונג צו קענען גיין פאראויס בקרוב.

לויט'ן יעצטיגן פלאן וועט מען אי"ה אנהייבן מיט עטליכע הונדערט עפארדעבל הייזער פאר אונטער $300 א סקווער פיס.

והי' כי תבנה ישוב חדש.

Screenshot 2024-08-15 165738.jpg (366.6 KiB) געזען געווארן 490 מאל

[יאנטשי]

די נייע שטעטל איז נישט אויף דער זייט.

[לופטיג]

אין א דראמאטישע אנטוויקלונג קומט אריין די נייעס פון קרית ויואל משה אין מאנטיסעלא, אז מען האט שוין אין די טעג אנגעהויבן אויסהאקן ביימער אויף דזשעיקאב דרייוו, וואו עס גייט ווערן אויסגעהאקט די גאנצע וואלד ביז'ן קאנטרי, מיט א פלאן אי"ה אויפצובויען א סאטמאר'ע ישוב, וועלכע וועט קענען אנטהאלטן עטליכע טויזנט דירות! אין די נאנטע יארן.

מיט די לאקאלע פערמיטן האט מען זיך שוין מער ווייניגער פארמאסטן, בעיקר ווארט מען יעצט אויף די DEC וועגן סוער, מיט די האפענונג צו קענען גיין פאראויס בקרוב.

לויט'ן יעצטיגן פלאן וועט מען אי"ה אנהייבן מיט עטליכע הונדערט עפארדעבל הייזער פאר אונטער $300 א סקווער פיס.

והי' כי תבנה ישוב חדש.


Screenshot 2024-08-15 165738.jpg

די נייע שטעטל איז נישט אויף דער זייט.

אין מהאט נאך נישט קיין עפראוועלס