על דא ועל הא

[יאנטשי]

איינער קען מיר זאגן דעם אנגעבליכן פשט פארוואס מ'שיקט אהיים מיט מיידלעך צו מאכן "האום-ווארק" אינדערהיים?

ליגט עפעס דערונטער וואס איך ווייס נישט?

עפעס ליגט מיר אין קאפ אז איינער האט שוין גערעדדט דא אמאל דערוועגן...

מיינסט מסתמא דאס
viewtopic.php?p=144666#p144666

[צולייגער]

די מנהלים האבן געטענה'ט אז אזוי האלט מען זיי פארנומען.

פארשטייט זיך אז במשך הזמן ווערט די מיטל די ציהל, און א קינד וואס איז פארנומען מיט וויכטיגע זאכן דארפן די עלטערן פארשטיין אז ס'איז די טובה פארן קינד צו מיטהאלטן און נישט ח"ו ארויספאלן פון די לימודים.

[פופציגער]

די מנהלים האבן געטענה'ט אז אזוי האלט מען זיי פארנומען.

פארשטייט זיך אז במשך הזמן ווערט די מיטל די ציהל, און א קינד וואס איז פארנומען מיט וויכטיגע זאכן דארפן די עלטערן פארשטיין אז ס'איז די טובה פארן קינד צו מיטהאלטן און נישט ח"ו ארויספאלן פון די לימודים.

פארנומען ווען? ס’האט איינער געבעטן הילף צו האלטן קינדער פארנומען אינדערהיים?

[צולייגער]

די מנהלים האבן געטענה'ט אז אזוי האלט מען זיי פארנומען.

פארשטייט זיך אז במשך הזמן ווערט די מיטל די ציהל, און א קינד וואס איז פארנומען מיט וויכטיגע זאכן דארפן די עלטערן פארשטיין אז ס'איז די טובה פארן קינד צו מיטהאלטן און נישט ח"ו ארויספאלן פון די לימודים.

פארנומען ווען? ס’האט איינער געבעטן הילף צו האלטן קינדער פארנומען אינדערהיים?

דער ענטפער וואס מיין טאטע האט געקריגן באלד 40 יאר צוריק איז געווען אז אזוי זאלן זיי זיך נישט דרייען אין די גאסן.

כנ"ל זיך אנגעהויבן אלס מיטל, בעיקר פאר די עלטערע, און היינט איז עס שוין א מיטל אז מיין ספרים שטוב זאל ווערן אקופירט פון מיין טאכטער מיט איר פרענד יעדע צווייטע נאכט, ווייל די אנדערע טאכטער אקופירט די פלעי רום...

[פופציגער]

די מנהלים האבן געטענה'ט אז אזוי האלט מען זיי פארנומען.

פארשטייט זיך אז במשך הזמן ווערט די מיטל די ציהל, און א קינד וואס איז פארנומען מיט וויכטיגע זאכן דארפן די עלטערן פארשטיין אז ס'איז די טובה פארן קינד צו מיטהאלטן און נישט ח"ו ארויספאלן פון די לימודים.

פארנומען ווען? ס’האט איינער געבעטן הילף צו האלטן קינדער פארנומען אינדערהיים?

דער ענטפער וואס מיין טאטע האט געקריגן באלד 40 יאר צוריק איז געווען אז אזוי זאלן זיי זיך נישט דרייען אין די גאסן.

כנ"ל זיך אנגעהויבן אלס מיטל, בעיקר פאר די עלטערע, און היינט איז עס שוין א מיטל אז מיין ספרים שטוב זאל ווערן אקופירט פון מיין טאכטער מיט איר פרענד יעדע צווייטע נאכט, ווייל די אנדערע טאכטער אקופירט די פלעי רום...

מאדנע.

מיין 6 יעריגע טאכטער. אין שכונת ויואל משה. אין די גאסן.

צעדרייטע קאפריזן פירן דעם שיף און כלל ישראל לאזט זיך געהעריג כפרות שלאגן ביי די נעזער.

[הדסים]

די מנהלים האבן געטענה'ט אז אזוי האלט מען זיי פארנומען.

פארשטייט זיך אז במשך הזמן ווערט די מיטל די ציהל, און א קינד וואס איז פארנומען מיט וויכטיגע זאכן דארפן די עלטערן פארשטיין אז ס'איז די טובה פארן קינד צו מיטהאלטן און נישט ח"ו ארויספאלן פון די לימודים.

פארנומען ווען? ס’האט איינער געבעטן הילף צו האלטן קינדער פארנומען אינדערהיים?

דער ענטפער וואס מיין טאטע האט געקריגן באלד 40 יאר צוריק איז געווען אז אזוי זאלן זיי זיך נישט דרייען אין די גאסן.

כנ"ל זיך אנגעהויבן אלס מיטל, בעיקר פאר די עלטערע, און היינט איז עס שוין א מיטל אז מיין ספרים שטוב זאל ווערן אקופירט פון מיין טאכטער מיט איר פרענד יעדע צווייטע נאכט, ווייל די אנדערע טאכטער אקופירט די פלעי רום...

א_ווער? אן ערשטע קלאס מיידל דריידט זיך אין די גאסן אויב זי האט נישט קיין האומווארק?

[צולייגער]

פארנומען ווען? ס’האט איינער געבעטן הילף צו האלטן קינדער פארנומען אינדערהיים?

דער ענטפער וואס מיין טאטע האט געקריגן באלד 40 יאר צוריק איז געווען אז אזוי זאלן זיי זיך נישט דרייען אין די גאסן.

כנ"ל זיך אנגעהויבן אלס מיטל, בעיקר פאר די עלטערע, און היינט איז עס שוין א מיטל אז מיין ספרים שטוב זאל ווערן אקופירט פון מיין טאכטער מיט איר פרענד יעדע צווייטע נאכט, ווייל די אנדערע טאכטער אקופירט די פלעי רום...

א_ווער? אן ערשטע קלאס מיידל דריידט זיך אין די גאסן אויב זי האט נישט קיין האומווארק?

רעדסט צו מיר?... כ'רעד פון היי סקול...

[א טויב]

איינער קען מיר זאגן דעם אנגעבליכן פשט פארוואס מ'שיקט אהיים מיט מיידלעך צו מאכן "האום-ווארק" אינדערהיים?

ליגט עפעס דערונטער וואס איך ווייס נישט?

מ’וויל מאכן די טעכטער פאר בת תלמיד חכם’ס..

אזוי לערנען די עלטערן אויך אביסל

מיינסט זיכער בת תלמידי חכמת. (איך קען נישט א אינגערמאן וואס מאכט די האום-ווארק מיט זיינע טעכטער)

אבער אמער זי האטעכעס שוין אויך געהאט ווען זי איז געווען א מיידל. תיקו!

[היימישע זייגער]

איך בין זייער ברוגז.

ברוגז? אקעי, נישט ממש ברוגז, אבער יא.

איך האב א מיידעלע אין פרי-איינס-אלף יארגאנג, דא אינעם הייליגן בית רחל אין קרית יואל, און געס וואט... אין סקול געבט מען שוין האום-ווארק פאר קליינע 5 יעריגע מיידלעך!!

אה, נישט האום ווארק פאר די מיידלעך, נאר פאר די טאטעס פון די מיידלעך!...

יעדע וואך מיט די פרשה צעטל (א באזונדערע פראסק קומט זיך פאר'ן אהיימשיקן יעדע וואך גאנצעטע ביכער...) קומט מיט א פראגע, וואס ווער ס'ברענגט אריין די ריכטיגע ענטפער גייט אריין אין א גורל.
דער פראגע איז נישט קיין פשוט'ע, נאר עפעס וואס מ'דארף טרעפן אין מדרשים... מ'שיקט א חידה... יעצט זאלן אלע טאטעס זיין ביזי זוכן א תירץ!!

איך האב עס אפילו נישט באמערקט אנהייב, ביז מיין מיידעלע האט אנגעהויבן אהיימקומען אנגעווייטאגט אז זי גייט נישט אריין אינעם גורל...

יעצט, לאמיר שוין נישט רעדן פון דעם אז מאכן א גורל איז בכלל נישט פאסיג אין דעם יארגאנג. מ'דארף שכל פון א מאנקי דאס צו פארשטיין...

אבער ערנסט גערעדט, וואס איז פשט דערפון?! איך דארף יעצט זיין ביזי נאכזוכן ווער פון די שבטים זענען געווען א צווילינג, און וועלכע עסן יוסף הצדיק האט מיטגעשיקט?!

יעדע מאנטאג צופרי טוט זיך דא, מ'קאלט ארום אנדערע מאמעס פון די עידזש, יעדער איז ביזי פרעגן, און אויף יעדע גאס וואו ס'וואוינט א דיין אדער א תלמוד חכם לויפן אלע שכנות הערן דעם דעת תורה...

בקיצור, ס'מאכט נישט קיין סענס, און ס'איז שאנדפול. איך צאל נישט קיין שכר לימוד צו דארפן טון היימארבעט!!! (און אויך נישט אז מיין מיידעלע זאל מיר אהיימקומען זאגן "טאטי די וואך בין איך נישט אריין אין גורל ווייל האסט נישט געהאט די גוטע תירץ [מעשה שהיה אפאר שעה צוריק])

אמאל פלעג איך שרייבן אויף איי וועלט...

עס באדערט מיר שוין א לאנגע צייט און איך וויל עס אויסשמועסן..

א בחור אין ישיבה'ס טאג איז איינגעטיילט אין פארקוקן, פארלערנען, חזר'ן וכו וכו, עס קומט אויס אז סך הכל וואס ער דארף זיצן איינגעלייגט אויף איין פלאץ איז 1.5 שעה ביים פארלערנען, די אנדערע צייטן קען ער גיין אין ביה"כ, גיין טרינקען א קאווע, אראפלייגן די קאפ וכו',דערנאך אויב אפילו מען פארהערט און מען קען נישט איז נישט עק וועלט, און ווען ער איז אינדערהיים איז ער פטור פון אלעס, און דאס איז א בחור וואס האט א חיוב לימוד התורה.

ביי מיידלעך זיי דארפן ארויסלויפן אינדערפרי איבערלאזענדיג די מאמעס זיך פארענען מיט די קליינע קינדער, די זעלבע ביים אהיימקומען, זיי האבן ווייס איך וויפיל טיטשערס א טאג, יעדער קומט מיט 45 מינוט צוגעגרייטע דרשה וואס די מיידלעך דארפן שרייבן נאטס, טוהן האמווארק, נעמען פיינעלס, מען סטראשעט מיט נישט געבן די רעפארט קארדס, זיצן דיטענשן וכו וכו.

מיין פלאן:
היי סקול מיידלעך זאלן גיין אין סקול 30 מיניט נאך וואס די קליינע קינדער גייען (נישט ווי זאגענדיג פאר די מאמע, איך גיי לערנען אין סקול כיבוד אב ואם און די נעם קעיר פון די קינדער אן מיין העלפ) די זעלבע זאך ביים אהיימקומען זאל זיין פאר די באסעס קומען, נישט האבן קיין האומווארק בכלל (וואס די טאטעס און מאמעס דארפן מאכן פאר זיי) צו קענען צוהעלפן די מאמע מיט די קליינע קינדער און געבן סאפער וכדומה.
אין סקול זאל מען געבן צווישן יעדע פיריאד 45 מינוט כלאמפערשט צו חזר'ן און זיך אויסליפטערן..

יא זיי וועלן לערנען ווייניגער אבער איך בין זיכער אז זיי וועלן קענען זיין א גוטע מאמע צו מחנך זיין די קינדער און קאכן פיין אן וויסן ווער די עלטערן פון די תנאים זענען געווען (וואס די טאטע וואס ווייסט עס אויך נישט דארף עס גיין נאכקוקן) אדער להבדיל קענען אויסעוועענדיג אלע פרעזידענטן פון אמעריקע.

סך הכל וועלן די מיידלעך זיין אינדערהיים מער שעות און נישט זיין מער שעות אין סקול כאילו זיי זענען גע'own'ט ביי די סקול, און וויסן וואס איז זייערע ריכטיגע תפקיד אויף דעם וועלט.

וואס האלט די עולם פון די געדאנק?

נ.ב. דאס איז אויסדריקלעך נישט פאר עלטערן וואס זוכן די מערסטע אפטער סקול פראגראמען און דערנאך לאזן זיי די קליינע קינדער אויפן גאס שפילן ביז שפעט, די עלטערן ווען זיי האבן ווען א ברירה וואלטן זיי מן הסתמא מיטגישיקט די פידזאמעס אין חדר/סקול און אהיימגענומען די קינדער יעדן ראש חודש פאר 3 שעה וכדומה.

[נאסע שמאטעס]

וואס איז דער פלאן דא מיט די ווינטן? פשוט א נייע נארם און שוין?

[בן תורה]

וואס איז דער פלאן דא מיט די ווינטן? פשוט א נייע נארם און שוין?

ווי דא, אין אנטווערפן?

[נאסע שמאטעס]

ווילאמסבורג, ניו יארק דמאמדאני

[פופציגער]

וואס איז דער פלאן דא מיט די ווינטן? פשוט א נייע נארם און שוין?

ווען מ'וואלט אפאר יאר צוריק איינגעפירט שומרים קארטלעך קעגן דאס אטעמען וואס קען ברענגען ווארימע לופט וואס קען ברענגען מער לופט וואס קען שטערקער מאכן די ווינטן, העט מען ווען היינט נישט געברויכט וויינען.

יעצט גיי פליי א רעטעך.

[כאטש טראץ אפי']

איינער האט א ווירקזאמער עצה קעגן די פילצאליגע ספעמס און סקעמס וואס איך קריג יעדן טאג בשפע? עס איז שוין געווען טעג וואס איך האב ערהאלטן איבער 50 (!) רופן, אמאל פלעגן זיי נאר רופן פון 9 טו 5 היינט רופן זיי ביז שפעט ביינאכט

שוין פראבירט די דא נאט קאלל ליסט פון די גאווערמענט (בד''וו געווען אפגעשפארט יעצט צוליב די "שאטדאון...") קול מבשר שבת עצה אבער די חברה עקשנען זיך אז איך האב געלט פאר זיי

אידן רחמנות!!! ראטעוועט מיר!!!

[קאך]

איינער האט א ווירקזאמער עצה קעגן די פילצאליגע ספעמס און סקעמס וואס איך קריג יעדן טאג בשפע? עס איז שוין געווען טעג וואס איך האב ערהאלטן איבער 50 (!) רופן, אמאל פלעגן זיי נאר רופן פון 9 טו 5 היינט רופן זיי ביז שפעט ביינאכט

שוין פראבירט די דא נאט קאלל ליסט פון די גאווערמענט (בד''וו געווען אפגעשפארט יעצט צוליב די "שאטדאון...") קול מבשר שבת עצה אבער די חברה עקשנען זיך אז איך האב געלט פאר זיי

אידן רחמנות!!! ראטעוועט מיר!!!

די עצה איז צו דריקען נאמבער 9 פאר אפאר טעג און א צי, דעמאלטס ווערט מען אראפ גענומען פון זייער ליסט

[הדסים]

איינער האט א ווירקזאמער עצה קעגן די פילצאליגע ספעמס און סקעמס וואס איך קריג יעדן טאג בשפע? עס איז שוין געווען טעג וואס איך האב ערהאלטן איבער 50 (!) רופן, אמאל פלעגן זיי נאר רופן פון 9 טו 5 היינט רופן זיי ביז שפעט ביינאכט

שוין פראבירט די דא נאט קאלל ליסט פון די גאווערמענט (בד''וו געווען אפגעשפארט יעצט צוליב די "שאטדאון...") קול מבשר שבת עצה אבער די חברה עקשנען זיך אז איך האב געלט פאר זיי

אידן רחמנות!!! ראטעוועט מיר!!!

הער אויף רופן האטליינס אדער רוף נאר מיט *67.

[ירושלמי]

איינער האט א ווירקזאמער עצה קעגן די פילצאליגע ספעמס און סקעמס וואס איך קריג יעדן טאג בשפע? עס איז שוין געווען טעג וואס איך האב ערהאלטן איבער 50 (!) רופן, אמאל פלעגן זיי נאר רופן פון 9 טו 5 היינט רופן זיי ביז שפעט ביינאכט

שוין פראבירט די דא נאט קאלל ליסט פון די גאווערמענט (בד''וו געווען אפגעשפארט יעצט צוליב די "שאטדאון...") קול מבשר שבת עצה אבער די חברה עקשנען זיך אז איך האב געלט פאר זיי

אידן רחמנות!!! ראטעוועט מיר!!!

געהאט די זעלבע ביז ממש לעצטנס, כ'האב אויפגעהערט אויפצוהייבן "יעדע" נאמבער וואס איך קען נישט, און אראפגעריקט צו ממש 5-6 א טאג

[א טויב]

attachment.jpg (36.52 KiB) געזען געווארן 970 מאל

[שפיצער]

נפתלי משה רעדט דברים של טעם. ניין די פאליסי איז נישט בלויז צו גיין מיט'ן געווינער.

יא די פאליסי איז יא צו גיין מיט'ן וועג וואס וועט די בעסטע אנהאלטן קאנעקשאנס צו קענען נוצן ווען נויטיג. א זאך וואס העלפט טויזנטער אידן, און צענדליגער אדער הונדערטער בפרטות אין פערזענליכע קאטאסטראפעס.

קיין איין היציגער מיינונג זאגער אדער סתם אידיאלאגישער מבין א שטייגער ווי מיין שכן דא הרב @מסתמא האט נאכנישט באוויזן אז זיינע סברות זאלן העלפן אידן אויף הלכה למעשה. העמיר עס לאזן פאר די וואס טוען יא למעשה.

סאו נפתלי משה איז דער "איינציגסטער" אויפן כדור הארץ וואס טוט אויף פאר אידן???

[נאסע שמאטעס]

נפתלי משה רעדט דברים של טעם. ניין די פאליסי איז נישט בלויז צו גיין מיט'ן געווינער.

יא די פאליסי איז יא צו גיין מיט'ן וועג וואס וועט די בעסטע אנהאלטן קאנעקשאנס צו קענען נוצן ווען נויטיג. א זאך וואס העלפט טויזנטער אידן, און צענדליגער אדער הונדערטער בפרטות אין פערזענליכע קאטאסטראפעס.

קיין איין היציגער מיינונג זאגער אדער סתם אידיאלאגישער מבין א שטייגער ווי מיין שכן דא הרב @מסתמא האט נאכנישט באוויזן אז זיינע סברות זאלן העלפן אידן אויף הלכה למעשה. העמיר עס לאזן פאר די וואס טוען יא למעשה.

סאו נפתלי משה איז דער "איינציגסטער" אויפן כדור הארץ וואס טוט אויף פאר אידן???

כמעט נאר ער. עס איז דא נאך אפאר, א שטייגער ווי יוסי געשטעטנער אין מאנסי און גלויבער פון וואודבורי.

ערנסט גערעדט איך פארשטיי נישט דיין שאלה.

[הדסים]

נפתלי משה רעדט דברים של טעם. ניין די פאליסי איז נישט בלויז צו גיין מיט'ן געווינער.

יא די פאליסי איז יא צו גיין מיט'ן וועג וואס וועט די בעסטע אנהאלטן קאנעקשאנס צו קענען נוצן ווען נויטיג. א זאך וואס העלפט טויזנטער אידן, און צענדליגער אדער הונדערטער בפרטות אין פערזענליכע קאטאסטראפעס.

קיין איין היציגער מיינונג זאגער אדער סתם אידיאלאגישער מבין א שטייגער ווי מיין שכן דא הרב @מסתמא האט נאכנישט באוויזן אז זיינע סברות זאלן העלפן אידן אויף הלכה למעשה. העמיר עס לאזן פאר די וואס טוען יא למעשה.

סאו נפתלי משה איז דער "איינציגסטער" אויפן כדור הארץ וואס טוט אויף פאר אידן???

כמעט נאר ער. עס איז דא נאך אפאר, א שטייגער ווי יוסי געשטעטנער אין מאנסי און גלויבער פון וואודבורי.

ערנסט גערעדט איך פארשטיי נישט דיין שאלה.

ראנג טיימינג... כ'מיין אז יוסי האט יעצט ערלעדיגט א קלעמענסי פאר א איד אין מאנסי

עניוועי די פוינט קומט נישט אריין דא סייווי, דזשאסט פאר די רעקארד

[נקודות טובות]

די חידוש איז די טאלאנט פון יעדער מאל צו טרעפן די מערסטע פארפיינטסטע קאנדידאט ביים ציבור און איהם אינדארסירן און יעדער וואס דיסעגריט רייסט אונטער עסקנים האט אייגענע נגיעות וכולהו

גענוי.

סאיז א היסטארישע פאסירונג, מאמדאני איז געווען אפגעפרעגט ביז ממש לעצטענס ביי יעדן וואס האט א מח בקדקדו, סיי צוליב זיינע צודרייטע פאליסיס, און סיי צוליב זיינע עקסטרעמע אנשויאונגען אנבאלאנגט מדינת ישראל, א ראיאן וואס ער האט קיינמאל באזוכט און ווייסט נישט קיין סאך איבער עס.

נישט פארגעסן ער איז א גוי, היסטארי האט געוויזן אז אסאך געגנער צו די מדינה זענען אויך וויסטע אנטיסעמיטן, נאר אידן קענען באמת מבחין זיין צווישן ציונות און אידישקייט.

סקען מעגליך זיין די ריכטיגע מאוו מצד העסקנים, אויב געווינט ער סייווי, כלל ישראל איז אבער בארעכטיגט צו הויבן ברעמען, און עס צולייגן אין די לענג און אין די ברייט, און ביטע פליפ נישט די קוין ווי גלייך מיר זענען די משוגעים פארן נישט גלייך ענטפערן קדוש אויף די אינדארסירונג.

יוי, ס'איז א שאד איך ליין הערשט יעצט די גאנצע שמועס. אני הקטן בין געווען ממש זיכער ביי מיר אז קאומא גייט עס נישט מאכן. עס איז ביי מיר אזוי קלאר געווען אז ווען עס קומט די צייט אז די קליפה זאל פאלן, איז נפול תפול!! די קליפה האט נאר א כח ווי לאנג גאט ברוך הוא לאזט אים, איינמאל גאט זאגט מער נישט, איז מער נישט! אראפ די דרעין! ווי איך האב געשריבן דא.

בנוגע מאמדאני. איך האב כסדר געזאגט פאר מענטשן. מאמדאני איז אן אפרוח שלא נפתחו עניו. ער ווייסט נישט וואס פליט. דער האט נישט קיין שום עקספיריענס אין לייף, דער האט קיינמאל קיין דזשאב נישט געהאט. דער איז פונקט ווי דער ישיבה בחור אדער כולל אינגערמאן וואס האט א מיינונג אויף אלץ און אלעמען. ער האט טענות אויף יעדען, און ער איז זיכער אז נאר ער האט די ריכטיגע מהלך. איין מאל ער וועט אריינקומען אין אפיס, וועט ער אליינס אנהויבן כאפן אז זיין גאנצע וויזיע איז זינלאז. ער האט גערעדט מחסרון ידיעה. איך האב גע'טענה'ט אז ווען מען גייט איבערהערן אין צוויי יאר ארום זיינע רעדעס, וועט מען נישט גלייבן אז דאס איז די זעלבע מענטש. זיינע קאמענטארן וועלן אים נישט שטיין גוט. נישט אז איך האלט אז ער גייט זיין גוט, נאר איך קלער אז ער גייט זיין אויף רוב טאפיקס גענצליך אנדערש ווי דאס וואס ער האט צוגעזאגט.

[פעמון]

IMG-20251124-WA0000.jpg (294.55 KiB) געזען געווארן 620 מאל

IMG-20251124-WA0069.jpg (313.53 KiB) געזען געווארן 595 מאל

[חלום חלמתי]

IMG-20251124-WA0000.jpg

הגם אין לארקין האבן יארן לאנג געלערנט מיידלעך מיט יונגלעך, אקעי וואס גייט מען ביז לארקין. בימי רביה"ק אין די בנין - פון ווי די גאווערמענט האט עווענטועל ארויסגעווארפן... - האט מען געלערנט אינגעלעך און מיידלעך אינעם זעלבן בנין.


תושבי זכרון לענגער פון פינף מינוט

[בודקע]

IMG-20251124-WA0000.jpg
IMG-20251124-WA0069.jpg

כ'מיין אז מ'דארף פשוט טוישן די חותמים...